WEBVTT

00:00:00.160 --> 00:00:02.320
สวัสดีค่ะ วิวจากแชนเนล Point of View ค่ะ

00:00:02.360 --> 00:00:05.640
ช่วงนี้หนัง ละคร ซีรีส์อะไรต่างๆเยอะเต็มไปหมดเลยใช่มั้ยคะ

00:00:05.640 --> 00:00:08.380
หนึ่งในนั้นมีเรื่องหนึ่งที่วิวสนใจมากๆเลย

00:00:08.500 --> 00:00:10.900
ก็คือเรื่อง ปลายจวัก ของ ThaiPBS นั่นเองค่ะ

00:00:10.900 --> 00:00:13.820
พูดถึงคำว่าปลายจวัก เนื้อเรื่องตรงตัวเลยนะคะ

00:00:13.820 --> 00:00:16.360
ก็คือเรื่องเกี่ยวกับอาหารนั่นเองค่ะ และที่สำคัญ

00:00:16.360 --> 00:00:18.200
มันเป็นละครย้อนยุคด้วยนะคะ

00:00:18.240 --> 00:00:21.040
ดังนั้นตรงจริตวิวมากๆ นอกจากนี้นะ

00:00:21.045 --> 00:00:23.645
บอกเลยว่าวิธีนำเสนอของเขาเนี่ยเก๋สุดๆเลยค่ะ

00:00:23.645 --> 00:00:26.625
คือเขาไม่ได้มาเป็นละครแบบสอนทำอาหารอะไรต่างๆนะคะ

00:00:26.625 --> 00:00:29.200
แต่เขาทำเป็นเรื่องราวการต่อสู้ทางอาหารค่ะ

00:00:29.200 --> 00:00:32.660
ระหว่างอาหารรวกลมกล่อม รสจืด รสหวาน กับ

00:00:32.665 --> 00:00:35.405
อาหารรสจัดจ้าน รสเผ็ดนะคะ นอกจากนี้เนี่ย

00:00:35.405 --> 00:00:38.525
เนื้อหาในเรื่องยังไปเกี่ยวกับสังคม การเมือง ประวัติศาสตร์

00:00:38.525 --> 00:00:42.820
สมัยรัชกาลที่ 5 อีกค่ะ น่ะ เล่าเรื่องประวัติศาสตร์ผ่านอาหาร

00:00:42.820 --> 00:00:46.020
เก๋มาก ไม่เหมือนละครเรื่องอื่นๆที่เล่ากันแบบโต้งๆเลยใช่มั้ยคะ

00:00:46.020 --> 00:00:48.820
ดังนั้นค่ะ แน่นอนว่าวิวติดเรียบร้อยแล้ว

00:00:48.840 --> 00:00:51.800
เม้ามาขนาดนี้นะคะ เชื่อว่าทุกคนน่าจะรู้แล้วแหละว่า

00:00:51.800 --> 00:00:53.820
ทำไมวิวถึงไม่ค่อยได้ทำงานทำการ

00:00:53.820 --> 00:00:56.315
ก็คือติดหนัง ติดละคร ติดซีรีส์นั่นแหละ อย่างไรก็ตามนะคะ

00:00:56.320 --> 00:00:58.520
เพื่อให้เรื่องบันเทิงเป็นเรื่องที่มีประโยชน์เนี่ย

00:00:58.520 --> 00:01:00.580
วิวก็เลยเอาความบันเทิงของตัวเองมาทำงานแล้วกันค่ะ

00:01:00.580 --> 00:01:04.720
วิวก็เลยตัดสินใจว่าจะเอาเนื้อหาจาก ปลายจวัก มาเล่าให้ทุกคนฟังนะคะ

00:01:04.720 --> 00:01:08.900
ซึ่งพูดถึงละครย้อนยุค ไม่ใช่แค่ ปลายจวัก หรอก เรียกได้ว่าทุกเรื่องเลย

00:01:08.900 --> 00:01:11.280
ก็จะมีอยู่เรื่องหนึ่งค่ะที่ถูกพูดถึงอยู่บ่อยๆ

00:01:11.360 --> 00:01:13.360
แล้วคนก็อาจงงกันได้

00:01:13.360 --> 00:01:16.840
นั่นก็คือเรื่องบรรดาศักดิ์นั่นเองค่ะ เพราะว่าในแต่ละเรื่องเนี่ยนะคะ

00:01:16.845 --> 00:01:19.775
ตัวละครก็มีตำแหน่งเป็นพระยา เป็นพระ

00:01:19.775 --> 00:01:22.505
เป็นขุน เป็นหลวง เดี๋ยวก็มีชื่อพระนาย

00:01:22.505 --> 00:01:25.305
มีชื่อเจ้าขุน มีอะไรต่างๆขึ้นมานะคะ

00:01:25.385 --> 00:01:28.455
ซึ่งชวนให้งงมากๆค่ะว่าในบรรดาศักดิ์เหล่านี้ ใครใหญ่กว่าใคร

00:01:28.455 --> 00:01:31.135
ใครเล็กกว่าใคร ใครตำแหน่งสูงต่ำขนาดไหนนะคะ

00:01:31.135 --> 00:01:34.325
ดังนั้นวิวรวบรวมมาให้ทุกคนฟังแล้วค่ะ

00:01:34.325 --> 00:01:37.065
จะได้ไม่มีปัญหาเวลาดูละครย้อนยุคต่อๆไปนะคะ

00:01:37.065 --> 00:01:39.775
อย่างไรก็ตามค่ะ ก่อนจะไปฟังเรื่องนี้

00:01:39.775 --> 00:01:42.795
อย่าลืมกดติดตามวิวทุกช่องทางนะคะ จะได้ไม่พลาดคลิปวิดีโอสนุกๆ

00:01:42.800 --> 00:01:45.380
และก็ข่าวสารดีๆจากช่อง Point of View ค่ะ สำหรับตอนนี้

00:01:45.380 --> 00:01:48.240
พร้อมจะไปฟังเรื่องราวที่ทั้งสนุกและก็มีสาระกันหรือยังคะ

00:01:48.280 --> 00:01:50.120
ถ้าพร้อมกันแล้วก็ไปฟังกันเลยค่ะ

00:01:53.700 --> 00:01:56.080
พูดถึงพระ พระยา อะไรต่างๆเนี่ยนะคะ

00:01:56.080 --> 00:01:59.175
แน่นอนว่ามันเป็นเรื่องที่เกี่ยวพันกับขุนนางนั่นเองค่ะ

00:01:59.180 --> 00:02:03.240
ถามว่าขุนางคือใคร ขุนนางคือคนที่มีโอกาสได้เข้ารับราชการนะคะ

00:02:03.240 --> 00:02:05.560
หรือถ้าในสมบูรณายาสิทธิราชย์

00:02:05.660 --> 00:02:08.735
ก็คือคนที่มีโอกาสได้เข้าไปเป็นข้ารับใช้ของ

00:02:08.735 --> 00:02:11.765
พระมหากษัตริย์นั่นเองค่ะ ทีนี้เวลาเราพูดถึงขุนนางกันเนี่ยนะคะ

00:02:11.765 --> 00:02:14.585
ก็จะต้องมีทั้งหมด 4 เรื่องที่เราจำเป็นจะต้องรู้ค่ะ

00:02:14.585 --> 00:02:16.760
เรื่องแรกก็คือยศหรือบรรดาศักดิ์นั่นเองค่ะ

00:02:16.760 --> 00:02:19.120
ยศหรือบรรดาศักดิ์ ก็จะเป็นตัวที่คอยบอกนะคะว่า

00:02:19.140 --> 00:02:22.880
ขุนนางของเราอยู่ในระดับที่สูงต่ำขนาดไหนอะไรยังไงนะคะ

00:02:23.020 --> 00:02:25.360
ส่วนเรื่องที่สองที่จะต้องรู้

00:02:25.365 --> 00:02:27.975
ก็คือตำแหน่งนะคะ นอกจากจะมียศแล้ว

00:02:27.980 --> 00:02:31.480
เหมือนนายพัน พลเอก อะไรต่างๆแล้ว ตำแหน่งคือส่วนที่บอกค่ะว่า

00:02:31.480 --> 00:02:33.700
ตำแหน่งของขุนนางคนนี้ดูแลกรมไหน

00:02:33.700 --> 00:02:37.200
กองไหน สังกัดอะไรนะคะ อารมณ์เหมือนทหารปัจจุบันเนี่ย

00:02:37.200 --> 00:02:39.620
ถ้าเป็นยศหรือบรรดาศักดิ์ ก็คือ

00:02:39.620 --> 00:02:43.235
ตำแหน่งพันเอก พลเอก ร้อยตำรวจโท อะไรอย่างนี้ใช่ไหมคะ

00:02:43.240 --> 00:02:46.400
ส่วนตำแหน่งเนี่ยก็คือบอกว่าสังกัดทหารอากาศ

00:02:46.480 --> 00:02:49.275
สังกัดกองทัพบก สังกัดอะไอย่างนี้นะคะ

00:02:49.275 --> 00:02:52.315
สมัยก่อนก็จะเป็นกรมต่างๆ เช่นเป็นจางวาง

00:02:52.320 --> 00:02:56.300
เป็นเจ้ากรม เป็นสังกัดกองนั้นกองนี้ อะไรอย่างนี้นะคะ

00:02:56.300 --> 00:02:58.680
ส่วนข้อที่สามที่ต้องรู้นะคะก็คือ

00:02:58.720 --> 00:03:02.420
ราชทินนาม นั่นเองค่ะ ราชทินนามนี่เหมือนกับเป็นชื่อพระราชทาน

00:03:02.460 --> 00:03:04.520
เป็นชื่อที่เหมือนจะเป็นชื่อในราชการ

00:03:04.640 --> 00:03:07.620
ส่วนมากนิยมตั้งเป็นภาษามคธหรือว่าภาษาสันสกฤตค่ะ

00:03:07.620 --> 00:03:10.260
ก็จะเป็นชื่อยาวๆที่เราจำยากๆกันนั้นแหละ

00:03:10.280 --> 00:03:13.500
และที่สำคัญนะคะ ส่วนมากเขานิยมตั้งกันให้เข้ากับ

00:03:13.500 --> 00:03:16.200
ตำแหน่งที่ตัวเองมีหน้าที่ดูแลด้วยค่ะ

00:03:16.200 --> 00:03:19.600
ยกตัวอย่างเช่น คนที่มีหน้าที่ดูแลเกี่ยวกับการตัดสินคดีความเนี่ยนะคะ

00:03:19.600 --> 00:03:22.600
เมื่อเรานึกย้อนไปถึงในวรรณคดีสันสกฤตต่างๆ

00:03:22.600 --> 00:03:25.620
ใครกันนะที่เป็นคนมีหน้าที่ตัดสินคดีความ

00:03:25.625 --> 00:03:28.325
อ๋อ คนที่ยุติธรรมที่สุด คนที่ยุติธรรมที่สุดคือพระยม

00:03:28.325 --> 00:03:30.700
พระยม พระยม พระยม

00:03:30.700 --> 00:03:32.740
ดังนั้นคนที่มีหน้าที่ตัดสินคดีความก็เลยได้ชื่อ

00:03:32.740 --> 00:03:35.960
ราชทินนามว่า ยมราช นั่นเองค่ะ

00:03:35.960 --> 00:03:37.400
ก็จะเป็นพระยายมราช ประมาณนั้นนะคะ

00:03:37.500 --> 00:03:40.060
ส่วนข้อที่สี่ที่ต้องรู้ค่ะก็คือศักดินานะคะ

00:03:40.060 --> 00:03:42.860
ศักดินานี่อธิบายให้เข้าใจค่อนข้างยาก

00:03:42.860 --> 00:03:45.920
แต่เอาเป็นว่า มันจะเป็นตัวเลขที่เอาไว้กำหนดหน้าที่ ความรับผิดชอบ

00:03:45.920 --> 00:03:48.420
ความสำคัญของคนคนหนึ่งค่ะ

00:03:48.500 --> 00:03:50.100
เวลาที่บอกศักดินาเนี่ย เขาจะบอกเป็นไร่ค่ะ

00:03:50.240 --> 00:03:53.100
เช่น นา 1,000 ไร่ ศักดินา 200 ไร่ อย่างนี้นะคะ

00:03:53.100 --> 00:03:57.920
อย่างไรก็ตามมันเหมือนจะเป็นสัญญลักษณ์มากกว่าที่จะเป็นที่นาจริงๆที่ได้

00:03:58.040 --> 00:04:00.120
นี่ก็เป็น 4 เรื่องที่ต้องรู้เกี่ยวกับขุนนางค่ะ

00:04:00.120 --> 00:04:04.500
ที่นี้พูดแบบนี้อาจงง ดังนั้นเราลองมายกตัวอย่างขุนนางสักคนหนึ่งขึ้นมาดีกว่า

00:04:04.500 --> 00:04:06.855
สำหรับวิว ให้นึกถึงคนที่คุ้นที่สุดก็น่าจะเป็น

00:04:06.855 --> 00:04:09.645
พระยาอุปกิตศิลปสาร นะคะ

00:04:09.645 --> 00:04:13.720
พระยาอุปกิตศิลปสารนี้คือคนที่แต่งตำราหลักภาษาไทยนะคะ คนนั้นเลย

00:04:13.720 --> 00:04:15.300
เรามาดูที่ชื่อของท่านดีกว่าค่ะ

00:04:15.300 --> 00:04:18.500
พระยาอุปกิตศิลปสาร ชื่อนี้บอกอะไรเราบ้างนะคะ

00:04:18.500 --> 00:04:21.575
อย่างแรกเลยคือบอกบรรดาศักดิ์ค่ะว่าท่านเป็นระดับพระยานะคะ

00:04:21.575 --> 00:04:24.555
ไม่ใช่ขุน ไม่ใช่พระ ไม่ใช่หลวง ไม่ใช่อะไรนะคะ

00:04:24.560 --> 00:04:28.180
และสิ่งที่บอกสิ่งที่สองก็คือ อุปกิตศิลปสาร นั่นเอง

00:04:28.180 --> 00:04:30.340
อุปกิตศิลปสาร ศิลปะ

00:04:30.440 --> 00:04:34.900
สาร ก็คือสิ่งที่ส่งออกไป อ๋อ ต้องเกี่ยวข้องกับตัวหนังสืออะไรต่างๆ

00:04:34.900 --> 00:04:37.320
ศิลปะการใช้คำ อะไรอย่างนี้ใช่ไหม

00:04:37.400 --> 00:04:38.920
ดังนั้นค่ะ จากชื่อเรารู้สองอย่างแล้ว

00:04:39.060 --> 00:04:41.695
อย่างแรกคือบรรดาศักดิ์ อย่างที่สองคือราชทินนาม

00:04:41.700 --> 00:04:44.480
อีกสองอย่างที่ไม่ได้บอกในชื่อนะคะ ก็คือตำแหน่ง

00:04:44.480 --> 00:04:47.675
กับศักดินานั่นเอง กรณีของพระยาอุปกิตศิลปสาร

00:04:47.680 --> 00:04:52.280
ในตอนนั้นท่านเป็นหัวหน้ากองแบบเรียน กรมวิชาการ กระทรวงศึกษาธิการค่ะ

00:04:52.280 --> 00:04:54.720
อันนี้ก็คือตำแหน่งของท่านนะคะ ส่วนศักดินาเนี่ย

00:04:54.720 --> 00:04:56.580
ท่านถือศักดินา 1,000 ค่ะ

00:04:56.680 --> 00:04:59.460
เป็นไง ตอนนี้เราก็พอจะรู้เรื่องคร่าวๆแล้วนะคะ

00:04:59.520 --> 00:05:01.780
ดังนั้นวิวจะขอจบการเกริ่นแต่เพียงเท่านี้

00:05:01.860 --> 00:05:06.480
แล้วเข้าไปสู่เรื่องของพระ พระยา หลวง ขุน อะไรต่างๆที่เราพูดถึงกันดีกว่า

00:05:06.480 --> 00:05:07.675
เพราะว่าเรื่องพวกนี้

00:05:07.680 --> 00:05:09.360
คือเรื่องของบรรดาศักดิ์ค่ะ

00:05:09.360 --> 00:05:11.720
พูดถึงบรรดาศักดิ์ของข้าราชการพลเรือนไทยเนี่ยนะคะ

00:05:11.720 --> 00:05:15.320
บอกเลยว่าแต่ละยุคแต่ละสมัยเนี่ยอาจมีต่างกันเล็กๆน้อยๆ

00:05:15.325 --> 00:05:18.435
เพราะว่าในสมัยสมบูรณาญาสิทธิราชย์เราให้สิทธิ์เต็มที่

00:05:18.440 --> 00:05:22.620
กับพระมหากษัตริย์ใช่ไหม พระองค์ก็อาจทรงปรับนู่นปรับนี่ในสมัยของพระองค์

00:05:22.620 --> 00:05:26.560
ซึ่งเรื่องของบรรดาศักดิ์จริงๆมันใช้มาตั้งแต่สมัยอยุธยา

00:05:26.560 --> 00:05:29.880
กว่าจะยกเลิกก็ประมาณรัชกาลที่ 7 รัชกาลที่ 8 ประมาณนั้นค่ะ

00:05:29.880 --> 00:05:33.420
ดังนั้นแต่ละยุคแต่ละสมัยก็อาจมีส่วนที่แตกต่างกันบ้างนะคะ

00:05:33.420 --> 00:05:35.860
วันนี้วิวก็จะมาพูดคร่าวๆให้ทุกคนฟังค่ะว่า

00:05:36.120 --> 00:05:38.120
บรรดาศักดิ์แต่ละบรรดาศักดิ์เนี่ยแตกต่างกันยังไง

00:05:38.120 --> 00:05:40.220
ใครสูงใครต่ำยังไงนะคะ

00:05:40.220 --> 00:05:42.660
เอาแบบง่ายๆก่อนเลย เรามาเรียงให้ฟังก่อนนะคะ

00:05:42.660 --> 00:05:45.980
ไล่ตั้งแต่บรรดาศักดิ์ที่สูงที่สุดไปจนถึงบรรดาศักดิ์ที่ต่ำที่สุดนะคะ

00:05:45.980 --> 00:05:47.360
ก็จะเรียงแบบนี้ค่ะ

00:05:47.360 --> 00:05:49.760
สมเด็จเจ้าพระยา เจ้าพระยา พระยา

00:05:49.760 --> 00:05:52.800
พระ หลวง จมื่น ขุน หมื่น พัน

00:05:52.800 --> 00:05:55.080
และสุดท้ายก็คือ นาย นั่นเองค่ะ

00:05:55.080 --> 00:05:57.340
เรียงแบบนี้หลายๆคนอาจจำไม่ได้

00:05:57.340 --> 00:06:00.280
ดังนั้นเรามาเริ่มไล่ที่ละตำแหน่งกันดีกว่านะคะ

00:06:02.380 --> 00:06:05.435
เริ่มจากตำแหน่งแรกค่ะ ตำแหน่งสมเด็จเจ้าพระยานะคะ

00:06:05.440 --> 00:06:08.140
ชื่อยาวมาก มีคำว่าสมเด็จอยู่ด้านหน้าด้วย

00:06:08.140 --> 00:06:10.320
เหมือนๆกึ่งๆจะเป็นเจ้าแล้ว ว่าอย่างนั้นเถอะ

00:06:10.340 --> 00:06:13.240
ตำแหน่งนี้นะคะเป็นบรรดาศักดิ์ที่สูงที่สุดค่ะ

00:06:13.240 --> 00:06:17.935
เกิดมาตั้งแต่สมัยสุโขทัยนะคะ ซึ่งในสมัยสุโขทัยกับรัตนโกสินทร์เนี่ย

00:06:17.935 --> 00:06:20.985
มันอาจแค่ชื่อตำแหน่งเดียวกัน แต่ตำแหน่งจริงอาจไม่ตรงกันนะ

00:06:20.985 --> 00:06:23.780
สมัยสุโขทัยปรากฎชื่อตำแหน่งนี้ครั้งแรกอยู่ใน

00:06:23.780 --> 00:06:28.060
จารึกเจดีย์น้อย วัดมหาธาตุ ก็คือจารึกหลักที่ 40 นั่นเองนะคะ

00:06:28.060 --> 00:06:30.260
ใช่ค่ะ ศิลาจารึกมีมากกว่า 1 หลักนะ

00:06:30.280 --> 00:06:33.000
นั่นคือสาเหตุที่ทำให้เราเรียกจารึกพ่อขุนรามคำแหงว่า

00:06:33.000 --> 00:06:35.260
ศิลาจารึกหลักที่ 1 นะจ๊ะทุกคน

00:06:35.260 --> 00:06:39.055
ส่วนในสมัยอยุธยานะคะ ตำแหน่งนี้หายไปเพราะว่า

00:06:39.055 --> 00:06:42.075
ตำแหน่งนี้ไม่ปรากฎอยู่ในทำเนียบศักดินา สมัยสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ

00:06:42.080 --> 00:06:44.440
อย่างไรก็ดี ตำแหน่งนี้กลับมาปรากฎอีกครั้งหนึ่ง

00:06:44.440 --> 00:06:46.760
ในสมัยกรุงธนบุรีนะคะ

00:06:46.760 --> 00:06:50.580
ก็คือตำแหน่งของสมเด็จพระยามหากษัตริย์ศึก รัชกาลที่ 1 ของเรานั่นเองค่ะ

00:06:50.585 --> 00:06:53.965
ส่วนในสมัยรัตนโกสินทร์นะคะ คนแรกที่ได้รับตำแหน่งนี้ก็คือ

00:06:53.965 --> 00:06:57.015
สมเด็จเจ้าพระยายรมมหาประยูรวงศ์นะคะ

00:06:57.015 --> 00:06:59.915
หรือว่าดิศ บุนนาค คนที่เกี่ยวข้องกับวัดประยูร

00:06:59.915 --> 00:07:02.985
ที่วิวเคยเล่าไปในคลิปก่อนๆนู้นนะคะ สามารถกดไปดูได้ตรงนี้นะจ๊ะ

00:07:02.985 --> 00:07:06.100
เพราะว่าท่านคือผู้สำเร็จราชการแทนของรัชกาลที่ 4 นะคะ

00:07:06.100 --> 00:07:10.000
ส่วนคนถัดมาเนี่ยก็ดังมาก หลายคนน่าจะคุ้นเคยกับชื่อ

00:07:10.140 --> 00:07:12.600
ก็คือ สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศ์

00:07:12.600 --> 00:07:13.860
หรือว่า ช่วง บุนนาค

00:07:13.860 --> 00:07:16.400
คนที่เป็นผู้สำเร็จราชการแทนของรัชกาลที่ 5 นั่นเองค่ะ

00:07:16.400 --> 00:07:19.820
บรรดาศักดิ์นี้ถือว่าเป็นบรรดาศักดิ์ขั้นสูงสุดเลยนะคะ

00:07:19.880 --> 00:07:23.200
เรียกได้ว่าเท่ากับตำแหน่งเจ้าพระยามหาอุปราชในกฎหมายพระอัยการ

00:07:23.200 --> 00:07:24.960
ตำแหน่งนาพลเรือนนะคะ

00:07:25.160 --> 00:07:28.795
ซึ่งสมัยรัตนโกสินทร์มรปรากฎทั้งหมดแค่ 3 องค์ด้วยกันค่ะ

00:07:28.795 --> 00:07:31.545
ที่เรียกเป็นองค์เพราะว่าจริงๆถ้านับตำแหน่งเนี่ย

00:07:31.545 --> 00:07:33.200
ใหญ่เท่าพระองค์เจ้าต่างกรมเลยทีเดียวนะคะ

00:07:33.200 --> 00:07:36.755
เรียกได้ว่าเป็นตำแหน่งที่ใหญ่มากๆสำหรับคนที่เป็นแค่ขุนนาง

00:07:36.760 --> 00:07:38.600
ไม่ได้เป็นเชิ้อพระวงศ์ต่างๆ

00:07:38.720 --> 00:07:42.480
เราไปที่ตำแหน่งที่สองกันดีกว่าค่ะ ตำแหน่งนั้นก็คือเจ้าพระยานะคะ

00:07:45.140 --> 00:07:47.200
เจ้าพระยาในที่นี้ไม่ได้หมายถึงแม่น้ำนะคะ

00:07:47.240 --> 00:07:49.480
แต่ว่าเป็นบรรดาศักดิ์ระดับที่รองลงมาค่ะ

00:07:49.480 --> 00:07:52.400
ปรากฎตั้งแต่สมัยสุโขทัยเหมือนตำแหน่งก่อนนะคะ

00:07:52.400 --> 00:07:55.760
ซึ่งตำแหน่งนี้ในสมัยอยุธยาถือว่าเป็นตำแหน่งที่สูงที่สุดค่ะ

00:07:55.760 --> 00:07:58.400
เพระว่าในสมัยอยุธยาไม่มีสมเด็จเจ้าพระยา

00:07:58.400 --> 00:08:01.420
ยกตัวอย่างสมัยอยุธยานะคะ บรรดาศักดิ์จะมีอยู่ทั้งหมด 5 ตำแหน่งด้วยกัน

00:08:01.500 --> 00:08:04.420
ตำแหน่งแรกคือเจ้าพระยามาอุปราช

00:08:04.420 --> 00:08:06.780
ซึ่งจริงๆตำแหน่งนี้เหมือนปรากฎว่าไม่มีใครใช้จริง

00:08:06.780 --> 00:08:11.180
นอกจากปรากฎในบันทึกของบาทหลวงในช่วงสมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราช

00:08:11.180 --> 00:08:13.380
อย่างไรก็ตาม ข้ามไปที่ 4 ตำแหน่งที่เหลือค่ะ

00:08:13.380 --> 00:08:17.320
4 ตำแหน่งที่เหลือนะคะ ตำแหน่งแรกก็คือเจ้าพระยาจักรีนั่นเอง

00:08:17.320 --> 00:08:20.655
เป็นตำแหน่งสมุหนายกนะคะ ส่วนตำแหน่งที่สองก็คือ

00:08:20.655 --> 00:08:23.485
เจ้าพระยามหาเสนาบดี จะอยู่ในตำแหน่ง

00:08:23.485 --> 00:08:25.120
สมุหพระกลาโหมนะคะ

00:08:25.140 --> 00:08:27.440
และตำแหน่งที่สามคือเจ้าพระยาสุรศรี

00:08:27.440 --> 00:08:30.000
เป็นเจ้าเมืองพิษณุโลกค่ะ

00:08:30.000 --> 00:08:34.360
ตำแหน่งที่สี่คือเจ้าพระยาศรีธรรมราช ชื่อก็บอกแล้วค่ะว่าเป็นเจ้าเมืองนครศรีธรรมราช

00:08:34.360 --> 00:08:36.540
ทั้งสี่ตำแหน่งถือศักดินา 10,000 ค่ะ

00:08:36.580 --> 00:08:40.720
ส่วนตำแหน่งถัดไปที่รองจากเจ้าพระยาลงมาคือตำแหน่งพระยานั่นเองค่ะ

00:08:43.060 --> 00:08:46.320
พระยานี่บางทีเราก็เรียกว่าออกญาหรือออกพญา

00:08:46.320 --> 00:08:50.060
ส่วนมากก็จะเป็นตำแหน่งของเสนาบดีระดับจตุสดมภ์

00:08:50.180 --> 00:08:54.160
อย่างคนที่ดูแลกรมเวียง กรมวัง กรมคลัง และก็กรมนานั่นเอง

00:08:54.180 --> 00:08:56.220
นอกจากนี้ก็จะมีพวกเจ้ากรมใหญ่ๆ

00:08:56.220 --> 00:09:00.140
เจ้าเมืองที่ครองหัวเมืองชั้นเอก โท ตรี และก็จัตวานะคะ

00:09:00.160 --> 00:09:03.120
เดิมคำนี้เนี่ยในสมัยสุโขทัยใช้เรียกพระมหากษัตริย์ค่ะ

00:09:03.180 --> 00:09:06.500
อย่างที่เราจะเห็นผู้ที่พระราชนิพนธ์ไตรภูมิพระร่วงนะคะ

00:09:06.500 --> 00:09:08.320
ก็จะเป็นพระยาลิไท

00:09:08.320 --> 00:09:09.340
ใช้คำว่าพระยา

00:09:09.340 --> 00:09:11.900
แต่ว่าต่อมาในสมัยอยุธยาเนี่ยนะคะ

00:09:11.900 --> 00:09:14.540
ตำแหน่งนี้ก็โดนลดลงค่ะ จากพระมหากษัตริย์ก็กลายเป็น

00:09:14.560 --> 00:09:17.840
ตำแหน่งระดับเจ้าเมืองหรือว่าขุนนางชั้นสูงเท่านั้นค่ะ

00:09:17.840 --> 00:09:20.880
ซึ่งตำแหน่งนี้ก็จะกินศักดินาทั้งหมด 10,000 นั่นเอง

00:09:20.920 --> 00:09:23.555
คุ้นๆกันไหม คำศัพท์ที่แบบ เจ้าพระยานาหมื่น

00:09:23.560 --> 00:09:25.340
มาจากอันนี้นี่แหละค่ะ

00:09:25.340 --> 00:09:28.555
ตำแหน่งเจ้าพระยากับตำแหน่งพระยาก็จะมีชื่อเล่นเหมือนกันนะ

00:09:28.555 --> 00:09:31.525
คือเขาจะเรียกคนที่ได้ตำแหน่งนี้ว่า เจ้าคุณ นะคะ

00:09:31.525 --> 00:09:34.295
สมมุติว่าอยู่ในบ้านจะแบบ "เอ้า พระยาสีหราชเดโช

00:09:34.300 --> 00:09:37.600
มากินข้าวหน่อย" อย่างนี้ก็คงไม่ work มันยาวเกินไปนะคะ

00:09:37.680 --> 00:09:40.800
ก็เรียกแบบ "ท่านเจ้าคุณๆ มากินข้าวได้แล้ว"

00:09:40.800 --> 00:09:42.180
แบบนี้ก็โอเคกว่านะคะ

00:09:42.180 --> 00:09:45.220
ดังนั้นเวลาดูละครแล้วมีใครเรียกใครว่าท่านเจ้าคุณเนี่ย

00:09:45.220 --> 00:09:47.560
ก็คือตำแหน่งพระยากับเจ้าพระยานี่แหละค่ะ

00:09:47.560 --> 00:09:50.260
ตำแหน่งถัดไปนะคะก็คือตำแหน่ง พระ นั่นเองค่ะ

00:09:51.920 --> 00:09:54.960
ไม่ใช่พระสงฆ์นะทุกคน มันไม่ได้เกี่ยวขนาดนั้น

00:09:54.960 --> 00:09:57.060
ตำแหน่งพระนี่เป็นตำแหน่งราชการนะคะ

00:09:57.060 --> 00:10:00.340
คือปกติคนไทยเราใช้คำว่าพระวางหน้าอะไรก็ตามเพื่อยกย่องใช่ไหม

00:10:00.340 --> 00:10:02.160
อันนี้ก็เช่นเดียวกันเลยค่ะ

00:10:02.160 --> 00:10:06.380
สมัยสุโขทัยเนี่ย คำนี้ก็เป็นอีกคำนะคะที่ใช้เป็นคำนำหน้าพระนามพระมหากษัตริย์

00:10:06.380 --> 00:10:09.220
แต่อยู่ดีๆในสมัยอยุธยาก็โดนลดลงมา

00:10:09.220 --> 00:10:11.900
กลายเป็นตำแหน่งขุนนางตำแหน่งหนึ่งไปนะคะ

00:10:11.900 --> 00:10:14.000
ซึ่งเราจะเรียกเล่นๆว่า ออกพระ นั่นเอง

00:10:14.100 --> 00:10:16.980
เวลาบอกว่า ออกพระตื้ดๆ ออกพระนั่น ออกพระนี่

00:10:17.020 --> 00:10:18.920
ก็คือตำแหน่งพระนี่แหละค่ะ

00:10:18.920 --> 00:10:22.275
โดยบรรดาศักดิ์พระนี่นะคะก็จะถือศักดินาทั้งหมด 1,000-5,000

00:10:22.275 --> 00:10:25.295
แล้วแต่ตำแหน่งของตัวเองว่าสำคัญขนาดไหน

00:10:25.295 --> 00:10:27.935
ซึ่งตำแหน่งนี่เรียกเล่นๆว่า คุณพระ

00:10:27.940 --> 00:10:31.660
เวลาเราบอกว่าคุณพระนั้น คุณพระนี้ ก็คือตำแหน่งพระนั่นเอง

00:10:31.660 --> 00:10:33.765
เอาล่ะ มาที่ตำแหน่งถัดไปนะคะ

00:10:33.765 --> 00:10:35.415
คือตำแหน่งหลวงนั่นเองค่ะ

00:10:38.320 --> 00:10:40.580
คำว่า หลวง หมายถึงเกี่ยวกับผู้เป็นใหญ่นะคะ

00:10:40.640 --> 00:10:42.580
ซึ่งก็หมายถึงพระเจ้าแผ่นดินนั่นเองค่ะ

00:10:42.620 --> 00:10:45.800
ในสมัยอยุธยาเรานิยมเรียกพระเจ้าแผ่นดินว่า ขุนหลวง

00:10:45.800 --> 00:10:49.360
อย่างไรก็ตาม คำว่าหลวงในที่นี้ที่เราจะพูดถึงก็คือตำแหน่งราชการ

00:10:49.360 --> 00:10:51.035
ที่ใหญ่รองลงมาค่ะ

00:10:51.040 --> 00:10:55.560
ตำแหน่งหลวงหรือว่าออกหลวงก็จะมีศักดินาตั้งแต่ 800-3,000 ค่ะ

00:10:55.560 --> 00:10:58.200
ซึ่งถามว่าชื่อเรียกตำแหน่งเล่นๆตำแหน่งนี้คืออะไร

00:10:58.200 --> 00:10:59.780
ก็คือชื่อ คุณหลวง นั่นเองค่ะ

00:10:59.780 --> 00:11:03.380
คุณหลวงของแม่มณี พระเอกทวิภพ นี่ก็บรรดาศักดิ์นี้เช่นกันค่ะ

00:11:03.460 --> 00:11:04.920
ถัดไปอย่างรวดเร็วนะคะ

00:11:04.920 --> 00:11:06.580
รองจากหลวงลงมาคืออะไรคะ

00:11:06.580 --> 00:11:08.440
คือ จมื่น นั่นเอง

00:11:10.680 --> 00:11:13.040
ซึ่งบรรดาศักดิ์นี้ถือว่าเป็นบรรดาศักดิ์พิเศษนะคะ

00:11:13.040 --> 00:11:16.460
เพราะว่าเป็นบรรดาศักดิ์ของ หัวหมื่นนายเวรมหาดเล็ก นั่นเอง

00:11:16.460 --> 00:11:18.600
เรียกเล่นๆอีกอย่างว่าพระนาย

00:11:18.660 --> 00:11:22.055
น่ะ มีพระเอกหลายเรื่องที่เราจะเรียกเขาว่าพระนายใช่ไหม

00:11:22.060 --> 00:11:24.300
ก็ตำแหน่งมหาดเล็กก็เหมาะจะเป็นพระเอกใช่ไหมล่ะ

00:11:24.360 --> 00:11:25.280
มันเท่อ่ะทุกคน เข้าใจไหม

00:11:25.280 --> 00:11:28.540
ปกติบรรดาศักดิ์นี้นะคะ จะมีคนทั้งหมด 4 คนเท่านั้นค่ะ

00:11:28.540 --> 00:11:32.540
4 ตำแหน่งได้แก่จมื่นสรรเพชรภักดี จมื่นศรีเสารัก

00:11:32.540 --> 00:11:36.600
จมื่นไวยวรนาถ แล้วก็จมื่นเสมอใจราชนั่นเองค่ะ

00:11:36.600 --> 00:11:38.300
ชื่อคุ้นๆไหม จมื่นไวยวรนาถ

00:11:38.300 --> 00:11:41.520
ใช่ค่ะ คือตำแหน่งของพลายงามจากเรื่องขุนช้างขุนแผน

00:11:41.600 --> 00:11:44.555
เห็นได้ชัดว่าสมัยเริ่มรับราชการใหม่ๆเนี่ยจมื่นไวยวรนาถ

00:11:44.555 --> 00:11:47.545
ตำแหน่งสูงกว่าขุนแผนที่เป็นพ่อตัวเองนะคะ

00:11:47.545 --> 00:11:50.255
อย่างไรก็ตามเดี๋ยวเราจะไปพูดถึงขุนกันทีหลังค่ะ

00:11:50.255 --> 00:11:52.985
ตำแหน่งจมื่นเนี่ยนะคะ ถือศักดินา 1,000 ค่ะ

00:11:52.985 --> 00:11:55.400
ฟังดูแปลกๆไหม ทำไมสูงกว่าตำแหน่งที่แล้วล่ะ

00:11:55.600 --> 00:11:57.040
เพราะว่าตำแหน่งนี้เป็นตำแหน่งพิเศษนะคะ

00:11:57.080 --> 00:12:00.355
จะเป็นคนที่เป็นลูกหลานคนใกล้ชิดมากๆ

00:12:00.360 --> 00:12:02.860
แล้วก็ทำงานใกล้ชิดมากๆกับพระมหากษัตริย์ค่ะ

00:12:02.860 --> 00:12:06.720
เพราะว่าต้องเป็นคนที่ไว้ใจได้ไง ก็มหาดเล็กคือ bodyguard ส่วนตัวว่างั้นเถอะ

00:12:06.720 --> 00:12:08.300
แล้วมีแค่ 4 คนเท่านั้นนะคะ

00:12:08.300 --> 00:12:13.360
เรียกได้ว่าเป็นตำแหน่งเด็กฝึกงานก่อนที่จะไปเป็นตำแหน่งสำคัญมากๆในอนาคตต่อไปค่ะ

00:12:13.360 --> 00:12:15.215
โอ้โห เห็นขนาดนี้เข้าใจเลยใช่ไหมคะ

00:12:15.220 --> 00:12:19.360
ว่าทำไมพระเอกเรื่องต่างๆชอบเป็นจมื่นกัน ก็มันเท่อ้ะทุกคน เข้าใจไหม

00:12:19.360 --> 00:12:22.800
และในที่สุดนะคะ ต่อมาก็ถึงตำแหน่งพ่อของจมื่นไวยวรนาถ

00:12:22.800 --> 00:12:24.220
หรือตำแหน่ง ขุน นั่นเองนะคะ

00:12:24.220 --> 00:12:26.740
ขุนแผนขุนช้างที่เราคุ้นเคยกัน

00:12:28.595 --> 00:12:29.595


00:12:30.200 --> 00:12:33.560
ตำแหน่งขุนนี้คือตำแหน่งของขุนนางยศต่ำนั่นเอง

00:12:33.640 --> 00:12:35.880
ซึ่งคำว่าต่ำในที่นี้วิวไม่ได้คิดเองนะคะ

00:12:35.880 --> 00:12:39.155
เป็นคำอธิบายประธานของสมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพ

00:12:39.160 --> 00:12:40.820
วิวไม่ได้เหยียดใครว่าต่ำนะ โอเคป้ะ

00:12:40.820 --> 00:12:43.120
หรือบางทีเราก็เรียกตำแหน่งนี้ว่า ออกขุน นะคะ

00:12:43.180 --> 00:12:46.520
ซึ่งออกขุนมีศักดินาทั้งหมด 300-1,000

00:12:46.700 --> 00:12:49.160
แล้วแต่ว่าตำแหน่งสำคัญขนาดไหนนะ

00:12:49.160 --> 00:12:53.055
ส่วนมากเราจะเรียกคนที่เป็นระดับขุนแบบลำลองว่า ท่านขุน ค่ะ

00:12:53.055 --> 00:12:56.085
ปกติพระอย่างนี้เรียกคุณพระใช่ไหม ขุนคงไม่เรียกคุณขุนอ่ะ

00:12:56.085 --> 00:12:58.725
มันน่ารักเกินไปนะคะ ก็จะเรียกเป็นท่านขุน ประมาณนั้นค่ะ

00:12:58.725 --> 00:13:00.940
ถัดไปที่ตำแหน่งรองจากขุนลงมานะคะ

00:13:00.940 --> 00:13:02.980
ก็คือตำแหน่ง หมื่น นั่นเองค่ะ

00:13:05.220 --> 00:13:07.620
ตำแหน่งหมื่นนี้ก็เป็นตำแหน่งรองลงมาแหละ

00:13:07.620 --> 00:13:10.280
ศักดินาตั้งแต่ 200-500 นะคะ

00:13:10.280 --> 00:13:12.700
คนที่ดังๆก็ได้แก่ หมื่นหาญค่ะ

00:13:12.820 --> 00:13:14.140
หมื่นหาญนี่ก็คือพ่อของนางบัวคลี่

00:13:14.140 --> 00:13:18.460
นางบัวคลี่นี่คือเมียของขุนแผน ก็คือแม่ของกุมารทอง คนนั้นนั้่นแหละค่ะ

00:13:18.460 --> 00:13:20.860
อธิบายยาวมากกว่าจะเข้าใจว่าเป็นคนไหนนะ

00:13:20.860 --> 00:13:23.860
ซึ่งเราสามารถเรียกชื่อตำแหน่งนี้ขำๆว่า ท่านหมื่น นั่นเอง

00:13:23.880 --> 00:13:27.040
ใครที่เป็นแฟนคลับเรื่อง สายโลหิต น่าจะเคยได้ยินท่านหมื่นๆ

00:13:27.040 --> 00:13:30.100
หมื่นทิพย์ที่เป็นตัวร้ายของเรื่องสายโลหิตนั่นเองค่ะ

00:13:30.100 --> 00:13:33.080
ส่วนตำแหน่งรองจากหมื่นลงมานะคะ ก็คือตำแหน่ง พัน

00:13:35.260 --> 00:13:37.760
ตำแหน่งพันนี่คือตำแหน่งหัวหน้านายเวรนะคะ

00:13:37.780 --> 00:13:40.720
ถือศักดินาตั้งแต่ 100-600 ค่ะ

00:13:40.800 --> 00:13:44.175
คนดังๆก็พันศรโยธา พ่อของนางพิมพิลาไลย หรือว่านางวันทองนั่นเองนะคะ

00:13:44.180 --> 00:13:46.240
และตำแหน่งล่างสุดของขุนนางไทยก็คือ

00:13:46.380 --> 00:13:48.120
ตำแหน่ง นาย นั่นเองค่ะ

00:13:49.615 --> 00:13:52.345
ก็เช่นตำแหน่งนายม้าต้น อะไรอย่างนี้นะคะ

00:13:52.345 --> 00:13:54.960
ถือศักดินาทั้งหมด 200-600 นั่นเองค่ะ

00:13:55.000 --> 00:13:58.215
เป็นไงบ้างคะ ฟังตำแหน่งราชการไทยกันไปเยอะขนาดนี้

00:13:58.220 --> 00:14:01.440
น่าจะทำให้ดูละครย้อนยุคกันได้สนุกสนานแล้วก็เข้าใจมากขึ้น

00:14:01.540 --> 00:14:03.780
ส่วนใครที่ฟังขนาดนี้แล้วอยากติดตามเรื่อง ปลายจวัก

00:14:03.780 --> 00:14:06.300
ละครอิงประวัติศาสตร์ที่พูดถึงตั้งแต่เรื่องวิถีชีวิต

00:14:06.300 --> 00:14:09.460
ไล่ไปจนถึงประวัติศาสตร์ และเล่าทั้งหมดนี้ผ่านอาหารนะคะ

00:14:09.560 --> 00:14:12.720
ก็สามารถติดตามได้ที่ ThaiPBS ทุกวันเสาร์-อาทิตย์

00:14:12.725 --> 00:14:15.735
เวลา 20.15-21.15 น.

00:14:15.740 --> 00:14:19.880
และสามารถรับชมย้อนหลังผ่านทางเว็บไซต์ได้อีกครั้งในเวลา 21.30 น.

00:14:20.000 --> 00:14:22.420
ตามคิวอาร์โค้ดที่วิวให้ไว้ตรงนี้เลยค่ะ

00:14:22.420 --> 00:14:27.580
รับรองนะคะว่าดูแล้วจะต้องได้ทั้งความรู้และอยากอาหารไทยไปพร้อมๆกันเลยค่ะ

00:14:27.640 --> 00:14:29.100
สำหรับวันนี้ ถ้าใครชื่นชอบคลิปนี้

00:14:29.100 --> 00:14:32.820
อย่าลืมกดไลค์เป็นกำลังใจให้วิว แล้วก็กดแชร์เพื่อชวนเพื่อนๆมาดูด้วยกันนะคะ

00:14:32.820 --> 00:14:35.240
แล้วพบกันใหม่โอกาสหน้าค่ะทุกคน บ้ายบาย

00:14:35.860 --> 00:14:36.780
สวัสดีค่ะ

00:14:37.040 --> 00:14:39.800
เป็นอีกหนึ่งคลิปที่ยาวนานนะคะทุกคน ฟังแล้วรู้สึกอย่างไรบ้าง

00:14:39.900 --> 00:14:43.895
อยากรู้เรื่องอะไรเพิ่มเติมอะไรยังไง บอกเลยนะคะว่าคลิปนี้

00:14:43.900 --> 00:14:46.100
จะไม่ใช่คลิปเดียวที่วิวทำเกี่ยวข้องกับละคร ปลายจวัก

00:14:46.100 --> 00:14:48.900
ยังมีอักคลิปหนึ่งนะคะ รอติดตามชมได้เร็วๆนี้

00:14:48.960 --> 00:14:51.940
และคลิปนี้มีแขกรับเชิญพิเศษมากๆมาด้วยคนหนึ่งนะคะ

00:14:52.000 --> 00:14:55.400
ดังนั้นรอติดตามกันค่ะ สามารถเดาได้มั้ยคะว่าเป็นใคร

00:14:55.400 --> 00:14:57.420
comment มาด้านล่างเลยค่ะ มาเดากันนะคะ

00:14:57.420 --> 00:15:00.820
สำหรับวันนี้ลาไปก่อนค่ะทุกคน บ้ายบาย สวัสดีค่ะ