1 00:00:05,894 --> 00:00:07,981 Όταν παρακολουθούμε μια ταινία ή ένα θεατρικό έργο, 2 00:00:07,981 --> 00:00:08,941 ξέρουμε ότι οι ηθοποιοί 3 00:00:08,941 --> 00:00:11,024 πιθανότατα έμαθαν τα λόγια από ένα σενάριο, 4 00:00:11,024 --> 00:00:12,076 το οποίο ουσιαστικά τους λέει 5 00:00:12,076 --> 00:00:12,823 τι να πουν 6 00:00:12,823 --> 00:00:14,326 και πότε να το πουν. 7 00:00:14,920 --> 00:00:16,167 Ένα κομμάτι γραπτής μουσικής 8 00:00:16,167 --> 00:00:18,256 λειτουργεί ακριβώς με την ίδια αρχή. 9 00:00:18,256 --> 00:00:19,615 Κατά μια πολύ βασική έννοια, 10 00:00:19,615 --> 00:00:21,799 υποδεικνύει στον καλλιτέχνη τι να παίξει 11 00:00:21,799 --> 00:00:23,179 και πότε. 12 00:00:23,901 --> 00:00:26,205 Από αισθητική άποψη, υπάρχει πολύ μεγάλη διαφορά 13 00:00:26,205 --> 00:00:28,126 ανάμεσα στον Μπετόβεν, για παράδειγμα, 14 00:00:28,126 --> 00:00:29,403 και στον Τζάστιν Μπίμπερ, 15 00:00:29,403 --> 00:00:32,040 αλλά και οι δυο καλλιτέχνες χρησιμοποίησαν τα ίδια θεμέλια 16 00:00:32,040 --> 00:00:34,182 για να δημιουργήσουν τη μουσική τους: νότες 17 00:00:34,182 --> 00:00:35,221 Παρόλο που το τελικό αποτέλεσμα 18 00:00:35,221 --> 00:00:36,890 μπορεί να ακούγεται αρκετά περίπλοκο, 19 00:00:36,890 --> 00:00:40,393 η λογική πίσω από τις μουσικές νότες είναι πράγματι αρκετά ξεκάθαρη. 20 00:00:40,418 --> 00:00:41,471 Ας ρίξουμε μια ματιά 21 00:00:41,471 --> 00:00:43,641 στα θεμελιακά στοιχεία της μουσικής σημειογραφίας 22 00:00:43,641 --> 00:00:47,401 και πώς αυτά αλληλεπιδρούν για να δημιουργήσουν ένα έργο τέχνης. 23 00:00:47,401 --> 00:00:49,821 Η μουσική γράφεται σε πέντε παράλληλες γραμμές 24 00:00:49,821 --> 00:00:51,465 που διασχίζουν τη σελίδα. 25 00:00:51,465 --> 00:00:53,748 Αυτές οι πέντε γραμμές ονομάζονται πεντάγραμμο, 26 00:00:53,748 --> 00:00:56,218 και κάθε πεντάγραμμο λειτουργεί σε δυο άξονες: 27 00:00:56,218 --> 00:00:57,224 πάνω-κάτω 28 00:00:57,224 --> 00:00:59,258 και αριστερά προς δεξιά. 29 00:00:59,258 --> 00:01:01,343 Ο άξονας πάνω-κάτω δείχνει στον καλλιτέχνη 30 00:01:01,343 --> 00:01:02,538 την ένταση της νότας 31 00:01:02,538 --> 00:01:03,936 ή ποια νότα να παίξει, 32 00:01:03,936 --> 00:01:06,414 και ο άξονας αριστερά προς δεξιά υπαγορεύει στον καλλιτέχνη 33 00:01:06,414 --> 00:01:09,272 τον ρυθμό της νότας ή πότε να την παίξει. 34 00:01:09,281 --> 00:01:11,013 Ας ξεκινήσουμε με την ένταση. 35 00:01:11,013 --> 00:01:13,112 Για βοήθεια, θα χρησιμοποιήσουμε ένα πιάνο, 36 00:01:13,112 --> 00:01:14,596 αλλά αυτό το σύστημα λειτουργεί 37 00:01:14,596 --> 00:01:16,823 πολύ καλά για κάθε μουσικό όργανο. 38 00:01:16,823 --> 00:01:18,600 Στη μουσική παράδοση της Δύσης, 39 00:01:18,600 --> 00:01:19,981 οι εντάσεις παίρνουν ονόματα 40 00:01:19,981 --> 00:01:22,250 από τα πρώτα εφτά γράμματα της αλφαβήτου, 41 00:01:22,250 --> 00:01:22,775 Εϊ, (Ντο) 42 00:01:22,775 --> 00:01:23,276 Μπι, (Ρε) 43 00:01:23,276 --> 00:01:23,717 Σι, (Μι) 44 00:01:23,717 --> 00:01:24,107 Ντι, (Φα) 45 00:01:24,107 --> 00:01:24,557 Ι, (Σολ) 46 00:01:24,557 --> 00:01:25,125 Εφ, (Λα) 47 00:01:25,125 --> 00:01:26,446 και Τζι, (Σι). 48 00:01:26,446 --> 00:01:28,572 Μετά από αυτό ο κύκλος επαναλαμβάνεται: 49 00:01:28,572 --> 00:01:28,989 Εϊ, (Ντο) 50 00:01:28,989 --> 00:01:29,369 Μπι, (Ρε) 51 00:01:29,369 --> 00:01:29,633 Σι, (Μι) 52 00:01:29,633 --> 00:01:29,866 Ντι, (Φα) 53 00:01:29,866 --> 00:01:30,112 Ι, (Σολ) 54 00:01:30,112 --> 00:01:30,404 Εφ, (Λα) 55 00:01:30,404 --> 00:01:30,658 Τζι, (Σι) 56 00:01:30,658 --> 00:01:30,972 Εϊ, (Ντο) 57 00:01:30,972 --> 00:01:31,215 Μπι, (Ρε) 58 00:01:31,215 --> 00:01:31,409 Σι, (Μι) 59 00:01:31,409 --> 00:01:31,572 Ντι, (Φα) 60 00:01:31,572 --> 00:01:31,747 Ι, (Σολ) 61 00:01:31,747 --> 00:01:31,948 Εφ, (Λα) 62 00:01:31,948 --> 00:01:32,159 Τζι, (Σι) 63 00:01:32,159 --> 00:01:33,537 και ούτω καθεξής. 64 00:01:33,537 --> 00:01:35,684 Πώς, όμως, απέκτησαν το όνομα τους αυτές οι εντάσεις; 65 00:01:35,684 --> 00:01:38,293 Για παράδειγμα, αν παίζετε μια Εφ, (Φα) 66 00:01:38,293 --> 00:01:39,471 και μετά άλλη μια Εφ, (Φα) 67 00:01:39,471 --> 00:01:41,216 σε υψηλότερη ή σε χαμηλότερη κλίμακα στο πιάνο, 68 00:01:41,216 --> 00:01:42,945 θα παρατηρήσετε ότι ακούγονται το ίδιο περίπου 69 00:01:42,945 --> 00:01:45,585 συγκρινόμενη με μια Μπι, (Σι) για παράδειγμα, 70 00:01:45,585 --> 00:01:46,979 Πίσω πάλι στο πεντάγραμμο, 71 00:01:46,979 --> 00:01:49,673 κάθε γραμμή και κάθε διάστημα ανάμεσα σε δυο γραμμές 72 00:01:49,673 --> 00:01:51,779 αντιπροσωπεύει μια ξεχωριστή ένταση. 73 00:01:51,779 --> 00:01:54,161 Αν βάλουμε μια νότα σε κάθε μια από αυτές τις γραμμές 74 00:01:54,161 --> 00:01:55,131 ή σε κάθε διάστημα 75 00:01:55,131 --> 00:01:57,782 υπαγορεύουμε στον καλλιτέχνη να παίξει εκείνη την ένταση. 76 00:01:57,782 --> 00:01:59,805 Όσο ψηλότερα είναι στο πεντάγραμμο μια νότα, 77 00:01:59,805 --> 00:02:01,436 τόσο υψηλότερη η ένταση. 78 00:02:01,436 --> 00:02:03,937 Ασφαλώς υπάρχουν πολλές, περισσότερες εντάσεις 79 00:02:03,937 --> 00:02:06,611 από τις εννέα που μας δίνουν αυτές οι γραμμές και τα διαστήματα. 80 00:02:06,611 --> 00:02:08,279 Λόγου χάρη, ένα μεγάλο πιάνο μπορεί να παίξει 81 00:02:08,279 --> 00:02:10,028 88 ξεχωριστές νότες. 82 00:02:10,028 --> 00:02:13,535 Πώς λοιπόν συμπυκνώνουμε 88 νότες σε ένα απλό πεντάγραμμο; 83 00:02:13,535 --> 00:02:16,162 Χρησιμοποιούμε κάτι που λέγεται κλειδί. 84 00:02:16,162 --> 00:02:17,413 Ένα κλειδί είναι ένα παράξενο σύμβολο, 85 00:02:17,413 --> 00:02:18,998 που τοποθετείται στην αρχή του πενταγράμμου 86 00:02:18,998 --> 00:02:20,468 και λειτουργεί ως σημείο αναφοράς, 87 00:02:20,468 --> 00:02:22,332 λέγοντάς σας ότι μια συγκεκριμένη γραμμή ή διάστημα 88 00:02:22,332 --> 00:02:25,606 ανταποκρίνεται σε μια ειδική νότα στο μουσικό σας όργανο. 89 00:02:25,606 --> 00:02:27,588 Αν θέλουμε να παίξουμε νότες που δεν είναι στο πεντάγραμμο, 90 00:02:27,588 --> 00:02:29,745 κάνουμε κάτι σαν απάτη και σχεδιάζουμε επιπλέον γραμμές 91 00:02:29,745 --> 00:02:31,219 που λέγονται βοηθητικές γραμμές 92 00:02:31,219 --> 00:02:33,100 και τοποθετούμε τις νότες επάνω τους. 93 00:02:33,100 --> 00:02:35,047 Αν χρειάζεται να σχεδιάσουμε τόσο πολλές γραμμές 94 00:02:35,047 --> 00:02:36,473 που μπορεί να μπερδευτούμε, 95 00:02:36,473 --> 00:02:39,622 τότε είναι απαραίτητο να αλλάξουμε κλειδί. 96 00:02:39,622 --> 00:02:42,230 Όσο για το πότε ένας καλλιτέχνης θα παίξει τις νότες, 97 00:02:42,230 --> 00:02:44,125 δυο στοιχεία το καθορίζουν: 98 00:02:44,125 --> 00:02:45,023 ο χτύπος 99 00:02:45,023 --> 00:02:46,234 και ο ρυθμός. 100 00:02:46,234 --> 00:02:47,987 Ο χτύπος ενός μουσικού κομματιού είναι, 101 00:02:47,987 --> 00:02:50,024 από μόνος του κάπως πληκτικός. 102 00:02:50,024 --> 00:02:51,713 Ακούγεται κάπως έτσι. 103 00:02:54,173 --> 00:02:55,506 Σημειώστε ότι δεν αλλάζει, 104 00:02:55,506 --> 00:02:57,985 συνεχίζει με ευχαρίστηση. 105 00:02:57,985 --> 00:03:00,546 Μπορεί να πάει αργά 106 00:03:00,546 --> 00:03:02,490 ή γρήγορα 107 00:03:02,490 --> 00:03:03,821 ή όπως σας αρέσει. 108 00:03:03,821 --> 00:03:06,948 Το θέμα είναι ότι όπως ακριβώς με τον δεύτερο δείκτη του ρολογιού 109 00:03:06,948 --> 00:03:09,196 διαιρεί το ένα λεπτό σε εξήντα δεύτερα, 110 00:03:09,196 --> 00:03:12,209 με κάθε λεπτό να έχει την ίδια διάρκεια όπως κάθε άλλο, 111 00:03:12,209 --> 00:03:13,998 ο χτύπος διαιρεί ένα κομμάτι μουσικής 112 00:03:13,998 --> 00:03:15,504 σε μικρά κλάσματα του χρόνου 113 00:03:15,504 --> 00:03:17,252 που έχουν την ίδια διάρκεια όλα, 114 00:03:17,252 --> 00:03:18,826 χτύπους. 115 00:03:18,826 --> 00:03:20,491 Έχοντας ως βάση ένα σταθερό χτύπημα, 116 00:03:20,491 --> 00:03:22,570 μπορούμε να προσθέτουμε ρυθμό στις εντάσεις μας, 117 00:03:22,570 --> 00:03:24,926 και τότε είναι που παράγεται πραγματική μουσική. 118 00:03:25,413 --> 00:03:27,056 Έχουμε εδώ ένα τέταρτο της νότας. 119 00:03:27,056 --> 00:03:28,983 Είναι η στοιχειωδέστερη ρυθμική μονάδα, 120 00:03:28,983 --> 00:03:30,515 και δημιουργείται από ένα χτύπο. 121 00:03:30,515 --> 00:03:33,316 Εδώ έχουμε μισή νότα και δημιουργείται από δυο χτύπους. 122 00:03:33,316 --> 00:03:35,437 Αυτή είναι μια ολόκληρη νότα και δημιουργείται από τέσσερις χτύπους, 123 00:03:35,437 --> 00:03:37,378 και αυτά τα τυπάκια εδώ είναι όγδοα της νότας 124 00:03:37,378 --> 00:03:39,261 και δημιουργούνται από μισό χτύπο. 125 00:03:39,261 --> 00:03:41,985 «Υπέροχα», λέτε, «τι σημαίνει αυτό;» 126 00:03:41,997 --> 00:03:44,464 Ίσως να παρατηρήσατε ότι κατά μήκος του πενταγράμμου, 127 00:03:44,464 --> 00:03:47,239 υπάρχουν γραμμούλες που το διαιρούν σε μικρά κομμάτια. 128 00:03:47,239 --> 00:03:48,949 Αυτές είναι γραμμές μέτρου 129 00:03:48,949 --> 00:03:51,618 και κάθε κομμάτι ονομάζεται μέτρο. 130 00:03:51,618 --> 00:03:53,465 Στην αρχή ενός μουσικού κομματιού, 131 00:03:53,465 --> 00:03:54,589 αμέσως μετά το κλειδί, 132 00:03:54,589 --> 00:03:56,844 υπάρχει κάτι που ονομάζεται μετρητής χρόνου, 133 00:03:56,844 --> 00:04:00,009 που υποδεικνύει στον καλλιτέχνη πόσα χτυπήματα σε κάθε μέτρο. 134 00:04:00,009 --> 00:04:02,178 Αυτό εδώ δείχνει δυο χτυπήματα σε κάθε μέτρο, 135 00:04:02,178 --> 00:04:03,524 αυτό δείχνει τρία, 136 00:04:03,524 --> 00:04:04,325 αυτό τέσσερα, 137 00:04:04,325 --> 00:04:05,596 και πάει λέγοντας. 138 00:04:05,596 --> 00:04:07,885 Ο τελευταίος αριθμός μάς λέει τι είδους νότα 139 00:04:07,885 --> 00:04:10,551 πρέπει να χρησιμοποιηθεί ως βασική μονάδα για το χτύπο. 140 00:04:10,551 --> 00:04:12,512 Το ένα αντιστοιχεί σε ολόκληρη νότα 141 00:04:12,512 --> 00:04:13,642 το δυο σε μισή, 142 00:04:13,642 --> 00:04:15,450 το τέσσερα σε ένα τέταρτο, 143 00:04:15,451 --> 00:04:17,685 και το οκτώ σε ένα όγδοο, και πάει λέγοντας. 144 00:04:17,685 --> 00:04:19,329 Αυτός εδώ ο μετρητής χρόνου 145 00:04:19,329 --> 00:04:22,125 μας λέει ότι υπάρχουν τέσσερις νότες τετάρτου σε κάθε μέτρο, 146 00:04:22,125 --> 00:04:22,561 μία, 147 00:04:22,561 --> 00:04:23,038 δύο, 148 00:04:23,038 --> 00:04:23,467 τρεις, 149 00:04:23,467 --> 00:04:24,077 τέσσερις, 150 00:04:24,077 --> 00:04:24,485 μία, 151 00:04:24,485 --> 00:04:24,847 δύο, 152 00:04:24,847 --> 00:04:25,230 τρεις, 153 00:04:25,230 --> 00:04:25,641 τέσσερις 154 00:04:25,641 --> 00:04:26,950 και ούτω καθεξής. 155 00:04:26,950 --> 00:04:28,359 Όπως ανάφερα και πριν, 156 00:04:28,359 --> 00:04:31,372 αν μείνουμε προσκολλημένοι στον χτύπο, γίνεται κάπως πληκτικό, 157 00:04:31,379 --> 00:04:33,383 και έτσι θα αντικαταστήσουμε μερικές νότες τετάρτου 158 00:04:33,383 --> 00:04:34,913 με διαφορετικούς ρυθμούς. 159 00:04:34,913 --> 00:04:36,508 Προσέξτε ότι παρόλο που ο αριθμός από τις νότες 160 00:04:36,508 --> 00:04:37,997 σε κάθε μέτρο έχει αλλάξει, 161 00:04:37,997 --> 00:04:40,998 ο συνολικός αριθμός των χτύπων δεν έχει αλλάξει. 162 00:04:41,905 --> 00:04:45,147 Πώς ακούγεται λοιπόν η μουσική μας δημιουργία; 163 00:04:47,760 --> 00:04:51,076 Ε, καλά ακούγεται, αλλά κάπως αδύναμα, έτσι; 164 00:04:51,076 --> 00:04:54,432 Ας προσθέσουμε ένα άλλο μουσικό όργανο με τη δική του ένταση και ρυθμό. 165 00:04:54,435 --> 00:04:56,611 Τώρα ακούγεται σαν μουσική. 166 00:04:57,903 --> 00:04:59,147 Ασφαλώς, χρειάζεται άσκηση 167 00:04:59,147 --> 00:05:00,398 για να συνηθίσουμε να διαβάζουμε γρήγορα 168 00:05:00,398 --> 00:05:02,316 και να παίζουμε αυτό που βλέπουμε στο μουσικό μας όργανο, 169 00:05:02,316 --> 00:05:04,065 αλλά με λίγο χρόνο και υπομονή, 170 00:05:04,065 --> 00:05:06,379 θα μπορούσατε να είστε ο επόμενος Μπετόβεν 171 00:05:06,379 --> 00:05:07,072 ή 172 00:05:07,072 --> 00:05:08,484 ο Τζάστιν Μπίμπερ.