[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:00.00,0:00:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Enkele weken geleden Dialogue: 0,0:00:02.00,0:00:05.00,Default,,0000,0000,0000,,kreeg ik de kans om naar Saoedi-Arabië te gaan. Dialogue: 0,0:00:05.00,0:00:08.00,Default,,0000,0000,0000,,Het eerste wat ik als moslim wilde doen, Dialogue: 0,0:00:08.00,0:00:10.00,Default,,0000,0000,0000,,was naar Mekka gaan om de Ka'aba te bezoeken, Dialogue: 0,0:00:10.00,0:00:12.00,Default,,0000,0000,0000,,het grootste heiligdom van de islam. Dialogue: 0,0:00:12.00,0:00:14.00,Default,,0000,0000,0000,,Dat heb ik dan ook gedaan; ik deed mijn ritualistisch gewaad aan; Dialogue: 0,0:00:14.00,0:00:16.00,Default,,0000,0000,0000,,ik ging naar de heilige moskee; Dialogue: 0,0:00:16.00,0:00:18.00,Default,,0000,0000,0000,,ik heb gebeden; Dialogue: 0,0:00:18.00,0:00:20.00,Default,,0000,0000,0000,,ik observeerde al de rituelen. Dialogue: 0,0:00:20.00,0:00:22.00,Default,,0000,0000,0000,,Ondertussen was er Dialogue: 0,0:00:22.00,0:00:24.00,Default,,0000,0000,0000,,naast al die spiritualiteit Dialogue: 0,0:00:24.00,0:00:26.00,Default,,0000,0000,0000,,één werelds detail in de Ka'aba Dialogue: 0,0:00:26.00,0:00:28.00,Default,,0000,0000,0000,,dat ik bijzonder interessant vond. Dialogue: 0,0:00:28.00,0:00:30.00,Default,,0000,0000,0000,,Er was geen scheiding tussen de geslachten. Dialogue: 0,0:00:30.00,0:00:32.00,Default,,0000,0000,0000,,Met andere woorden, mannen en vrouwen Dialogue: 0,0:00:32.00,0:00:34.00,Default,,0000,0000,0000,,namen samen deel aan de eredienst. Dialogue: 0,0:00:34.00,0:00:36.00,Default,,0000,0000,0000,,Ze stonden bij elkaar terwijl ze de tawaaf deden, Dialogue: 0,0:00:36.00,0:00:39.00,Default,,0000,0000,0000,,het wandelen in een cirkel rondom de Ka'aba. Dialogue: 0,0:00:39.00,0:00:41.00,Default,,0000,0000,0000,,Ze waren bij elkaar tijdens het bidden. Dialogue: 0,0:00:41.00,0:00:44.00,Default,,0000,0000,0000,,Als je je afvraagt waarom dit enigszins opmerkelijk is, Dialogue: 0,0:00:44.00,0:00:47.00,Default,,0000,0000,0000,,moet je de rest van Saoedi-Arabië zien. Dialogue: 0,0:00:47.00,0:00:49.00,Default,,0000,0000,0000,,Het is namelijk een land Dialogue: 0,0:00:49.00,0:00:52.00,Default,,0000,0000,0000,,waar de seksen strikt gescheiden worden gehouden. Dialogue: 0,0:00:52.00,0:00:54.00,Default,,0000,0000,0000,,Met andere woorden, Dialogue: 0,0:00:54.00,0:00:56.00,Default,,0000,0000,0000,,mannen worden eenvoudigweg verondersteld om niet Dialogue: 0,0:00:56.00,0:00:58.00,Default,,0000,0000,0000,,samen met vrouwen in dezelfde fysieke ruimte aanwezig te zijn. Dialogue: 0,0:00:58.00,0:01:00.00,Default,,0000,0000,0000,,Dit is mij op een heel vreemde manier opgevallen. Dialogue: 0,0:01:00.00,0:01:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Ik verliet dus de Ka'aba Dialogue: 0,0:01:02.00,0:01:04.00,Default,,0000,0000,0000,,om iets te gaan eten in het centrum van Mekka. Dialogue: 0,0:01:04.00,0:01:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Ik ging naar het dichtstbijzijnde Burger King-restaurant. Dialogue: 0,0:01:06.00,0:01:08.00,Default,,0000,0000,0000,,Ik kwam daar dus aan -- Dialogue: 0,0:01:08.00,0:01:10.00,Default,,0000,0000,0000,,het viel mij op dat er een mannenafdeling was Dialogue: 0,0:01:10.00,0:01:13.00,Default,,0000,0000,0000,,die strikt gescheiden werd van de vrouwenafdeling. Dialogue: 0,0:01:13.00,0:01:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Ik moest ook betalen, bestellen en eten in de mannenafdeling. Dialogue: 0,0:01:16.00,0:01:18.00,Default,,0000,0000,0000,,"Dit is eigenaardig," zei ik tegen mezelf, Dialogue: 0,0:01:18.00,0:01:21.00,Default,,0000,0000,0000,,"je mag naast het andere geslacht lopen aan de heilige Ka'aba, Dialogue: 0,0:01:21.00,0:01:23.00,Default,,0000,0000,0000,,maar niet bij Burger King." Dialogue: 0,0:01:23.00,0:01:25.00,Default,,0000,0000,0000,,Nogal ironisch eigenlijk. Dialogue: 0,0:01:25.00,0:01:28.00,Default,,0000,0000,0000,,Niet alleen ironisch, maar ook heel veelzeggend, denk ik. Dialogue: 0,0:01:28.00,0:01:31.00,Default,,0000,0000,0000,,Omdat de Ka'aba en de rituelen er rond Dialogue: 0,0:01:31.00,0:01:34.00,Default,,0000,0000,0000,,restanten zijn van de beginperiode van de islam, Dialogue: 0,0:01:34.00,0:01:36.00,Default,,0000,0000,0000,,van in de tijd van de profeet Mohammed. Dialogue: 0,0:01:36.00,0:01:38.00,Default,,0000,0000,0000,,Indien er in die tijd een grote nadruk zou gelegen hebben Dialogue: 0,0:01:38.00,0:01:40.00,Default,,0000,0000,0000,,op de scheiding van man en vrouw, Dialogue: 0,0:01:40.00,0:01:43.00,Default,,0000,0000,0000,,dan zouden de rituelen rond de Ka'aba daarmee hebben overeengestemd. Dialogue: 0,0:01:43.00,0:01:45.00,Default,,0000,0000,0000,,Blijkbaar vormde dat in die tijd geen probleem. Dialogue: 0,0:01:45.00,0:01:47.00,Default,,0000,0000,0000,,De rituelen zijn dus op die manier gegroeid. Dialogue: 0,0:01:47.00,0:01:49.00,Default,,0000,0000,0000,,Dit wordt ook bevestigd volgens mij Dialogue: 0,0:01:49.00,0:01:51.00,Default,,0000,0000,0000,,door het feit dat de afzondering van vrouwen Dialogue: 0,0:01:51.00,0:01:53.00,Default,,0000,0000,0000,,ter vorming van een verdeelde samenleving, Dialogue: 0,0:01:53.00,0:01:56.00,Default,,0000,0000,0000,,iets is dat je niet zal terugvinden in de Koran, Dialogue: 0,0:01:56.00,0:01:58.00,Default,,0000,0000,0000,,de echte kern van de islam -- Dialogue: 0,0:01:58.00,0:02:00.00,Default,,0000,0000,0000,,de goddelijke kern van de islam Dialogue: 0,0:02:00.00,0:02:03.00,Default,,0000,0000,0000,,waarin alle moslims, en evenals ikzelf, in geloven. Dialogue: 0,0:02:03.00,0:02:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Ik denk ook niet dat het toeval is Dialogue: 0,0:02:05.00,0:02:07.00,Default,,0000,0000,0000,,dat je deze gedachte niet terugvindt Dialogue: 0,0:02:07.00,0:02:09.00,Default,,0000,0000,0000,,in de werkelijke bron van de islam. Dialogue: 0,0:02:09.00,0:02:11.00,Default,,0000,0000,0000,,Gezien veel geleerden, Dialogue: 0,0:02:11.00,0:02:13.00,Default,,0000,0000,0000,,die de geschiedenis van het islamitische gedachtegoed bestuderen -- Dialogue: 0,0:02:13.00,0:02:15.00,Default,,0000,0000,0000,,moslimgeleerden of westerlingen -- Dialogue: 0,0:02:15.00,0:02:17.00,Default,,0000,0000,0000,,eigenlijk denken dat dit gebruik Dialogue: 0,0:02:17.00,0:02:19.00,Default,,0000,0000,0000,,- het fysiek opdelen van mannen en vrouwen - Dialogue: 0,0:02:19.00,0:02:22.00,Default,,0000,0000,0000,,slechts later tot ontwikkeling kwam binnen de islam. Dialogue: 0,0:02:22.00,0:02:24.00,Default,,0000,0000,0000,,De moslims namen immers Dialogue: 0,0:02:24.00,0:02:27.00,Default,,0000,0000,0000,,een aantal reeds bestaande culturen en tradities over van het Midden-Oosten. Dialogue: 0,0:02:27.00,0:02:29.00,Default,,0000,0000,0000,,Uitsluiting van vrouwen was feitelijk Dialogue: 0,0:02:29.00,0:02:31.00,Default,,0000,0000,0000,,een Byzantijns en Perzisch gebruik, Dialogue: 0,0:02:31.00,0:02:34.00,Default,,0000,0000,0000,,dat moslims hadden overgenomen Dialogue: 0,0:02:34.00,0:02:36.00,Default,,0000,0000,0000,,en integreerden in hun godsdienst. Dialogue: 0,0:02:36.00,0:02:38.00,Default,,0000,0000,0000,,Dit is eigenlijk nog maar één voorbeeld Dialogue: 0,0:02:38.00,0:02:40.00,Default,,0000,0000,0000,,van een veel breder fenomeen. Dialogue: 0,0:02:40.00,0:02:43.00,Default,,0000,0000,0000,,Wat we vandaag het islamitisch recht noemen, en vooral de islamitische cultuur. Dialogue: 0,0:02:43.00,0:02:45.00,Default,,0000,0000,0000,,In feite zijn er veel islamitische culturen; Dialogue: 0,0:02:45.00,0:02:47.00,Default,,0000,0000,0000,,die in Saoedi-Arabië verschilt heel sterk Dialogue: 0,0:02:47.00,0:02:50.00,Default,,0000,0000,0000,,van die waarvan ik vandaan kom in Istanboel of Turkije. Dialogue: 0,0:02:50.00,0:02:52.00,Default,,0000,0000,0000,,Maar zelfs dan, Dialogue: 0,0:02:52.00,0:02:54.00,Default,,0000,0000,0000,,wanneer je wil spreken over een moslimcultuur, Dialogue: 0,0:02:54.00,0:02:56.00,Default,,0000,0000,0000,,dit heeft een bepaalde essentie, de goddelijke boodschap, Dialogue: 0,0:02:56.00,0:02:58.00,Default,,0000,0000,0000,,waarmee de religie begon. Dialogue: 0,0:02:58.00,0:03:00.00,Default,,0000,0000,0000,,Vervolgens werden er vele tradities, percepties, Dialogue: 0,0:03:00.00,0:03:03.00,Default,,0000,0000,0000,,en vele gebruiken aan toegevoegd. Dialogue: 0,0:03:03.00,0:03:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Dit waren tradities van het Midden-Oosten -- middeleeuwse tradities. Dialogue: 0,0:03:07.00,0:03:10.00,Default,,0000,0000,0000,,Er zijn twee belangrijke boodschappen, of eerder twee lessen, Dialogue: 0,0:03:10.00,0:03:13.00,Default,,0000,0000,0000,,die daar uit moeten geleerd worden. Dialogue: 0,0:03:13.00,0:03:15.00,Default,,0000,0000,0000,,Eerst en vooral, moslims -- Dialogue: 0,0:03:15.00,0:03:18.00,Default,,0000,0000,0000,,vrome, conservatieve moslimgelovigen die trouw willen zijn aan hun religie -- Dialogue: 0,0:03:18.00,0:03:21.00,Default,,0000,0000,0000,,moeten niet aan alles in hun cultuur vastklampen, Dialogue: 0,0:03:21.00,0:03:23.00,Default,,0000,0000,0000,,in de veronderstelling dat dat een goddelijke opdracht is. Dialogue: 0,0:03:23.00,0:03:25.00,Default,,0000,0000,0000,,Misschien zijn sommige tradities ondeugdelijk Dialogue: 0,0:03:25.00,0:03:27.00,Default,,0000,0000,0000,,en vragen ze om verandering. Dialogue: 0,0:03:27.00,0:03:29.00,Default,,0000,0000,0000,,Aan de andere kant zouden westerlingen Dialogue: 0,0:03:29.00,0:03:31.00,Default,,0000,0000,0000,,die naar de islamitische cultuur kijken Dialogue: 0,0:03:31.00,0:03:33.00,Default,,0000,0000,0000,,en bepaalde verontrustende dingen zien, Dialogue: 0,0:03:33.00,0:03:36.00,Default,,0000,0000,0000,,er niet onmiddellijk vanuit moeten gaan dat dit door de islam opgelegd wordt. Dialogue: 0,0:03:36.00,0:03:38.00,Default,,0000,0000,0000,,Wie weet gaat het om een cultuur van het Midden-Oosten Dialogue: 0,0:03:38.00,0:03:40.00,Default,,0000,0000,0000,,die verward werd met de islam. Dialogue: 0,0:03:40.00,0:03:43.00,Default,,0000,0000,0000,,Het gebruik van vrouwenbesnijdenis. Dialogue: 0,0:03:43.00,0:03:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Het is vreselijk en gruwelijk. Dialogue: 0,0:03:46.00,0:03:48.00,Default,,0000,0000,0000,,Het is feitelijk een operatie Dialogue: 0,0:03:48.00,0:03:51.00,Default,,0000,0000,0000,,om vrouwen te beroven van seksueel genot. Dialogue: 0,0:03:51.00,0:03:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Westerlingen, Europeanen of Amerikanen Dialogue: 0,0:03:53.00,0:03:56.00,Default,,0000,0000,0000,,die hier voorheen niets van afwisten, Dialogue: 0,0:03:56.00,0:03:58.00,Default,,0000,0000,0000,,werden met dit gebruik geconfronteerd Dialogue: 0,0:03:58.00,0:04:00.00,Default,,0000,0000,0000,,binnen enkele moslimgemeenschappen Dialogue: 0,0:04:00.00,0:04:02.00,Default,,0000,0000,0000,,die vanuit Noord-Afrika waren gemigreerd. Dialogue: 0,0:04:02.00,0:04:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Ze dachten toen: "Oh, wat voor een verschrikkelijke godsdienst is dat, Dialogue: 0,0:04:05.00,0:04:07.00,Default,,0000,0000,0000,,die zoiets oplegt." Dialogue: 0,0:04:07.00,0:04:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Maar in feite wanneer je het gebruik van vrouwenbesnijdenis bekijkt, Dialogue: 0,0:04:09.00,0:04:11.00,Default,,0000,0000,0000,,dan zie je dat het eigenlijk niets met de islam te maken heeft. Dialogue: 0,0:04:11.00,0:04:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Het gaat gewoonweg om een Noord-Afrikaans gebruik Dialogue: 0,0:04:13.00,0:04:15.00,Default,,0000,0000,0000,,dat stamt van voor de islam. Dialogue: 0,0:04:15.00,0:04:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Het bestond er reeds duizenden jaren Dialogue: 0,0:04:17.00,0:04:20.00,Default,,0000,0000,0000,,en inderdaad zijn er moslims die dit doen. Dialogue: 0,0:04:20.00,0:04:23.00,Default,,0000,0000,0000,,De moslims in Noord-Afrika, niet op andere plekken. Dialogue: 0,0:04:23.00,0:04:26.00,Default,,0000,0000,0000,,Ook niet-moslimgemeenschappen van Noord-Afrika -- Dialogue: 0,0:04:26.00,0:04:28.00,Default,,0000,0000,0000,,zoals de animisten, en zelfs enkele christenen Dialogue: 0,0:04:28.00,0:04:30.00,Default,,0000,0000,0000,,en een Joodse stam in Noord-Afrika Dialogue: 0,0:04:30.00,0:04:33.00,Default,,0000,0000,0000,,voeren besnijdenissen uit bij vrouwen. Dialogue: 0,0:04:33.00,0:04:36.00,Default,,0000,0000,0000,,Dus wat een probleem lijkt Dialogue: 0,0:04:36.00,0:04:38.00,Default,,0000,0000,0000,,binnen de islamitische geloofstraditie, Dialogue: 0,0:04:38.00,0:04:40.00,Default,,0000,0000,0000,,blijkt uiteindelijk een traditie te zijn Dialogue: 0,0:04:40.00,0:04:42.00,Default,,0000,0000,0000,,die moslims zich hebben toegeëigend. Dialogue: 0,0:04:42.00,0:04:44.00,Default,,0000,0000,0000,,Hetzelfde kan gezegd worden van eerwraak, Dialogue: 0,0:04:44.00,0:04:47.00,Default,,0000,0000,0000,,wat herhaaldelijk terugkomt in de westerse media -- Dialogue: 0,0:04:47.00,0:04:50.00,Default,,0000,0000,0000,,en wat uiteraard een vreselijke traditie is. Dialogue: 0,0:04:50.00,0:04:53.00,Default,,0000,0000,0000,,We zien deze traditie bij enkele moslimgemeenschappen. Dialogue: 0,0:04:53.00,0:04:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Maar in de niet-moslimgemeenschappen in het Midden-Oosten, Dialogue: 0,0:04:56.00,0:04:58.00,Default,,0000,0000,0000,,zoals in sommige christelijke of oosterse gemeenschappen, Dialogue: 0,0:04:58.00,0:05:00.00,Default,,0000,0000,0000,,kom je deze praktijk ook tegen. Dialogue: 0,0:05:00.00,0:05:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Er was een tragisch voorval van eerwraak Dialogue: 0,0:05:02.00,0:05:04.00,Default,,0000,0000,0000,,binnen de Armeense gemeenschap in Turkije, Dialogue: 0,0:05:04.00,0:05:06.00,Default,,0000,0000,0000,,slechts enkele maanden geleden. Dialogue: 0,0:05:06.00,0:05:08.00,Default,,0000,0000,0000,,Dit zijn nu dingen met betrekking tot de algemene cultuur, Dialogue: 0,0:05:08.00,0:05:11.00,Default,,0000,0000,0000,,maar ik ben ook heel erg geïnteresseerd in de politieke cultuur, Dialogue: 0,0:05:11.00,0:05:14.00,Default,,0000,0000,0000,,en of vrijheden en democratie gewaardeerd worden, Dialogue: 0,0:05:14.00,0:05:17.00,Default,,0000,0000,0000,,en of er een autoritaire politieke cultuur is Dialogue: 0,0:05:17.00,0:05:20.00,Default,,0000,0000,0000,,waar de staat verondersteld wordt dingen aan burgers op te leggen. Dialogue: 0,0:05:20.00,0:05:22.00,Default,,0000,0000,0000,,Het is ook geen geheim Dialogue: 0,0:05:22.00,0:05:24.00,Default,,0000,0000,0000,,dat veel islamitische bewegingen in het Midden-Oosten Dialogue: 0,0:05:24.00,0:05:26.00,Default,,0000,0000,0000,,eerder autoritair zijn. Dialogue: 0,0:05:26.00,0:05:29.00,Default,,0000,0000,0000,,Een paar van de zogenaamde "islamitische regimes" Dialogue: 0,0:05:29.00,0:05:31.00,Default,,0000,0000,0000,,zoals Saoedi-Arabië, Iran Dialogue: 0,0:05:31.00,0:05:34.00,Default,,0000,0000,0000,,en het ergste voorbeeld, de Taliban in Afghanistan, Dialogue: 0,0:05:34.00,0:05:36.00,Default,,0000,0000,0000,,zijn behoorlijk autoritair -- daar bestaat geen twijfel over. Dialogue: 0,0:05:36.00,0:05:38.00,Default,,0000,0000,0000,,Bijvoorbeeld in Saoedi-Arabië Dialogue: 0,0:05:38.00,0:05:41.00,Default,,0000,0000,0000,,heb je het fenomeen van de zogenaamde religieuze politie. Dialogue: 0,0:05:41.00,0:05:43.00,Default,,0000,0000,0000,,De religieuze politie legt Dialogue: 0,0:05:43.00,0:05:45.00,Default,,0000,0000,0000,,de vermeende islamitische levenswijze op Dialogue: 0,0:05:45.00,0:05:47.00,Default,,0000,0000,0000,,aan elke burger, met dwang -- Dialogue: 0,0:05:47.00,0:05:49.00,Default,,0000,0000,0000,,zoals vrouwen die gedwongen worden hun hoofd te bedekken -- Dialogue: 0,0:05:49.00,0:05:52.00,Default,,0000,0000,0000,,de hijab te dragen, de islamitische hoofddoek. Dialogue: 0,0:05:52.00,0:05:54.00,Default,,0000,0000,0000,,Dat is nu wel behoorlijk autoritair Dialogue: 0,0:05:54.00,0:05:57.00,Default,,0000,0000,0000,,en het is iets waar ik heel kritisch tegenover sta. Dialogue: 0,0:05:57.00,0:06:00.00,Default,,0000,0000,0000,,Maar toen ik me realiseerde Dialogue: 0,0:06:00.00,0:06:02.00,Default,,0000,0000,0000,,dat de niet-moslims, Dialogue: 0,0:06:02.00,0:06:05.00,Default,,0000,0000,0000,,of de niet-islamitisch gezinde actoren in dezelfde geografische regio, Dialogue: 0,0:06:05.00,0:06:07.00,Default,,0000,0000,0000,,zich soms op gelijkaardige manier gedroegen, Dialogue: 0,0:06:07.00,0:06:09.00,Default,,0000,0000,0000,,kwam ik tot de vaststelling dat het probleem misschien Dialogue: 0,0:06:09.00,0:06:12.00,Default,,0000,0000,0000,,bij de politieke cultuur van de hele regio ligt, niet alleen bij de islam. Dialogue: 0,0:06:12.00,0:06:15.00,Default,,0000,0000,0000,,Laat me jullie een voorbeeld geven: ik ben afkomstig uit Turkije, Dialogue: 0,0:06:15.00,0:06:17.00,Default,,0000,0000,0000,,een republiek met een sterk doorgedreven secularisme. Dialogue: 0,0:06:17.00,0:06:19.00,Default,,0000,0000,0000,,Tot voor kort Dialogue: 0,0:06:19.00,0:06:22.00,Default,,0000,0000,0000,,hadden we wat ik de politie van het secularisme noem. Dialogue: 0,0:06:22.00,0:06:25.00,Default,,0000,0000,0000,,Deze bewaakten de universiteiten Dialogue: 0,0:06:25.00,0:06:27.00,Default,,0000,0000,0000,,tegen gesluierde studenten. Dialogue: 0,0:06:27.00,0:06:30.00,Default,,0000,0000,0000,,Met andere woorden, ze dwongen studenten tot Dialogue: 0,0:06:30.00,0:06:32.00,Default,,0000,0000,0000,,het ontbloten van hun hoofden. Dialogue: 0,0:06:32.00,0:06:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Volgens mij is het dwingen van mensen om hun hoofd te ontbloten, Dialogue: 0,0:06:34.00,0:06:37.00,Default,,0000,0000,0000,,even tiranniek als hen te dwingen om het te bedekken. Dialogue: 0,0:06:37.00,0:06:39.00,Default,,0000,0000,0000,,Het zou een beslissing moeten zijn van de burger. Dialogue: 0,0:06:39.00,0:06:41.00,Default,,0000,0000,0000,,Toen ik dat zag, zei ik: Dialogue: 0,0:06:41.00,0:06:43.00,Default,,0000,0000,0000,,"Misschien is het probleem Dialogue: 0,0:06:43.00,0:06:45.00,Default,,0000,0000,0000,,de autoritaire cultuur in de regio, Dialogue: 0,0:06:45.00,0:06:47.00,Default,,0000,0000,0000,,en werden sommige moslims hierdoor beïnvloed." Dialogue: 0,0:06:47.00,0:06:50.00,Default,,0000,0000,0000,,Maar de seculiere mensen kunnen daardoor beïnvloed worden. Dialogue: 0,0:06:50.00,0:06:52.00,Default,,0000,0000,0000,,Misschien is het wel een probleem van de politieke cultuur Dialogue: 0,0:06:52.00,0:06:54.00,Default,,0000,0000,0000,,en moeten we nadenken over Dialogue: 0,0:06:54.00,0:06:56.00,Default,,0000,0000,0000,,hoe we die politieke cultuur kunnen veranderen. Dialogue: 0,0:06:56.00,0:06:58.00,Default,,0000,0000,0000,,Dit zijn nu een paar van de vragen Dialogue: 0,0:06:58.00,0:07:00.00,Default,,0000,0000,0000,,die ik enkele jaren geleden in gedachten had Dialogue: 0,0:07:00.00,0:07:02.00,Default,,0000,0000,0000,,toen ik ging zitten om een boek te schrijven. Dialogue: 0,0:07:02.00,0:07:04.00,Default,,0000,0000,0000,,Ik zei: "Ik zal een onderzoek doen Dialogue: 0,0:07:04.00,0:07:09.00,Default,,0000,0000,0000,,naar hoe de islam zich ontwikkelde tot haar huidige vorm, Dialogue: 0,0:07:09.00,0:07:11.00,Default,,0000,0000,0000,,welke wegen er werden genomen Dialogue: 0,0:07:11.00,0:07:13.00,Default,,0000,0000,0000,,en welke wegen hadden kunnen genomen worden." Dialogue: 0,0:07:13.00,0:07:18.00,Default,,0000,0000,0000,,De naam van het boek is "De islam zonder extremen: een moslimpleidooi voor vrijheid." Dialogue: 0,0:07:18.00,0:07:20.00,Default,,0000,0000,0000,,Zoals de ondertitel aangeeft, Dialogue: 0,0:07:20.00,0:07:23.00,Default,,0000,0000,0000,,heb ik de islamitische traditie en de geschiedenis van het islamitische gedachtegoed Dialogue: 0,0:07:23.00,0:07:25.00,Default,,0000,0000,0000,,bekeken vanuit het perspectief van de individuele vrijheid. Dialogue: 0,0:07:25.00,0:07:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Ik heb geprobeerd om te zoeken naar de sterke punten Dialogue: 0,0:07:27.00,0:07:29.00,Default,,0000,0000,0000,,met betrekking tot de individuele vrijheid. Dialogue: 0,0:07:29.00,0:07:31.00,Default,,0000,0000,0000,,Er zijn ook sterke punten in de islamitische traditie. Dialogue: 0,0:07:31.00,0:07:34.00,Default,,0000,0000,0000,,De islam ontwikkelde als monotheïstische godsdienst, Dialogue: 0,0:07:34.00,0:07:38.00,Default,,0000,0000,0000,,die de mens omschreef als iemand die verantwoordelijk kan handelen, Dialogue: 0,0:07:38.00,0:07:40.00,Default,,0000,0000,0000,,creëerde het idee van het individu in het Midden-Oosten Dialogue: 0,0:07:40.00,0:07:43.00,Default,,0000,0000,0000,,en behoedde het van het communitarisme, het collectivisme Dialogue: 0,0:07:43.00,0:07:45.00,Default,,0000,0000,0000,,van de stammenmaatschappij. Dialogue: 0,0:07:45.00,0:07:47.00,Default,,0000,0000,0000,,Je kan hier veel zaken van afleiden. Dialogue: 0,0:07:47.00,0:07:50.00,Default,,0000,0000,0000,,Daarnaast zag ik ook problemen binnen de islamitische traditie. Dialogue: 0,0:07:50.00,0:07:52.00,Default,,0000,0000,0000,,Eén ding vond ik eigenaardig: Dialogue: 0,0:07:52.00,0:07:55.00,Default,,0000,0000,0000,,de meeste van die problemen blijken problemen te zijn die pas later ontstonden, Dialogue: 0,0:07:55.00,0:07:58.00,Default,,0000,0000,0000,,niet vanuit het hart van de islam, de Koran, Dialogue: 0,0:07:58.00,0:08:01.00,Default,,0000,0000,0000,,maar opnieuw vanuit de tradities en mentaliteiten, Dialogue: 0,0:08:01.00,0:08:03.00,Default,,0000,0000,0000,,of de interpretaties die de moslims Dialogue: 0,0:08:03.00,0:08:05.00,Default,,0000,0000,0000,,in de middeleeuwen van de Koran gemaakt hadden. Dialogue: 0,0:08:05.00,0:08:07.00,Default,,0000,0000,0000,,De Koran bijvoorbeeld Dialogue: 0,0:08:07.00,0:08:09.00,Default,,0000,0000,0000,,laat steniging niet toe. Dialogue: 0,0:08:09.00,0:08:11.00,Default,,0000,0000,0000,,Er bestaat geen straf voor afvalligheid. Dialogue: 0,0:08:11.00,0:08:14.00,Default,,0000,0000,0000,,Er bestaat geen straf voor persoonlijke dingen zoals drinken. Dialogue: 0,0:08:14.00,0:08:18.00,Default,,0000,0000,0000,,De dingen die de islamitische wetgeving hebben vormgegeven, Dialogue: 0,0:08:18.00,0:08:21.00,Default,,0000,0000,0000,,de verontrustende aspecten van de islamitische wetgeving, Dialogue: 0,0:08:21.00,0:08:24.00,Default,,0000,0000,0000,,werden later ontwikkeld als latere interpretaties van de islam. Dialogue: 0,0:08:24.00,0:08:26.00,Default,,0000,0000,0000,,Dit betekent dat moslims vandaag naar Dialogue: 0,0:08:26.00,0:08:28.00,Default,,0000,0000,0000,,deze dingen kunnen kijken en zeggen: Dialogue: 0,0:08:28.00,0:08:30.00,Default,,0000,0000,0000,,"Wel, de kern van onze godsdienst Dialogue: 0,0:08:30.00,0:08:32.00,Default,,0000,0000,0000,,moeten we behouden. Dialogue: 0,0:08:32.00,0:08:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Het is ons geloof en we zullen er trouw aan blijven." Dialogue: 0,0:08:34.00,0:08:36.00,Default,,0000,0000,0000,,We kunnen wel de wijze van interpretatie veranderen, Dialogue: 0,0:08:36.00,0:08:39.00,Default,,0000,0000,0000,,omdat het werd geïnterpreteerd op basis van een middeleeuwse context. Dialogue: 0,0:08:39.00,0:08:41.00,Default,,0000,0000,0000,,Vandaag leven we in een andere wereld Dialogue: 0,0:08:41.00,0:08:43.00,Default,,0000,0000,0000,,met andere waarden en andere politieke systemen. Dialogue: 0,0:08:43.00,0:08:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Zo'n interpretatie is zeker mogelijk en doenbaar. Dialogue: 0,0:08:47.00,0:08:50.00,Default,,0000,0000,0000,,Was ik nu de enige persoon geweest die zo dacht, Dialogue: 0,0:08:50.00,0:08:53.00,Default,,0000,0000,0000,,dan zaten we in de problemen. Dialogue: 0,0:08:53.00,0:08:55.00,Default,,0000,0000,0000,,Maar dat is helemaal niet het geval. Dialogue: 0,0:08:55.00,0:08:58.00,Default,,0000,0000,0000,,Sinds de 19e eeuw bestaat er Dialogue: 0,0:08:58.00,0:09:01.00,Default,,0000,0000,0000,,eigenlijk al zo'n hele revisionistische en reformistische -- Dialogue: 0,0:09:01.00,0:09:03.00,Default,,0000,0000,0000,,hoe je het ook mag noemen -- Dialogue: 0,0:09:03.00,0:09:05.00,Default,,0000,0000,0000,,traditie, Dialogue: 0,0:09:05.00,0:09:07.00,Default,,0000,0000,0000,,een trend in het islamitische denken. Dialogue: 0,0:09:07.00,0:09:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Deze bestond uit intellectuelen of staatslieden Dialogue: 0,0:09:09.00,0:09:12.00,Default,,0000,0000,0000,,van de 19e eeuw en nadien 20e eeuw. Dialogue: 0,0:09:12.00,0:09:14.00,Default,,0000,0000,0000,,Ze keken toen richting Europa Dialogue: 0,0:09:14.00,0:09:16.00,Default,,0000,0000,0000,,en ze bewonderden vele dingen die Europa te bieden had, Dialogue: 0,0:09:16.00,0:09:18.00,Default,,0000,0000,0000,,zoals wetenschap en technologie. Dialogue: 0,0:09:18.00,0:09:20.00,Default,,0000,0000,0000,,Maar niet alleen dat; ook democratie, de parlementen, Dialogue: 0,0:09:20.00,0:09:22.00,Default,,0000,0000,0000,,het idee van (politieke) vertegenwoordiging, Dialogue: 0,0:09:22.00,0:09:24.00,Default,,0000,0000,0000,,het idee van gelijkheid tussen burgers. Dialogue: 0,0:09:24.00,0:09:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Deze moslimdenkers, -intellectuelen en -staatslieden Dialogue: 0,0:09:27.00,0:09:30.00,Default,,0000,0000,0000,,van de 19e eeuw keken naar Europa en ze observeerden deze dingen. Dialogue: 0,0:09:30.00,0:09:32.00,Default,,0000,0000,0000,,Ze zeiden: "Waarom hebben wij deze dingen niet?" Dialogue: 0,0:09:32.00,0:09:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Ze keken terug naar de islamitische traditie en Dialogue: 0,0:09:34.00,0:09:37.00,Default,,0000,0000,0000,,ze zagen dat er problematische elementen waren, Dialogue: 0,0:09:37.00,0:09:40.00,Default,,0000,0000,0000,,maar ze behoorden niet tot de kern van de religie, dus misschien kunnen ze Dialogue: 0,0:09:40.00,0:09:42.00,Default,,0000,0000,0000,,her-begrepen worden en de Koran kan herlezen worden Dialogue: 0,0:09:42.00,0:09:44.00,Default,,0000,0000,0000,,in de moderne wereld. Dialogue: 0,0:09:44.00,0:09:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Die trend Dialogue: 0,0:09:46.00,0:09:49.00,Default,,0000,0000,0000,,wordt meestal het islamitisch modernisme genoemd. Dialogue: 0,0:09:49.00,0:09:52.00,Default,,0000,0000,0000,,Het werd door intellectuelen en staatslieden verdedigd, Dialogue: 0,0:09:52.00,0:09:54.00,Default,,0000,0000,0000,,echter niet alleen als een intellectuele gedachte, Dialogue: 0,0:09:54.00,0:09:56.00,Default,,0000,0000,0000,,maar ook als een politiek programma. Dialogue: 0,0:09:56.00,0:09:58.00,Default,,0000,0000,0000,,Dat is eigenlijk de reden waarom in de 19e eeuw Dialogue: 0,0:09:58.00,0:10:01.00,Default,,0000,0000,0000,,het Ottomaanse Rijk, dat zich toen uitstrekte over het hele Midden-Oosten, Dialogue: 0,0:10:01.00,0:10:04.00,Default,,0000,0000,0000,,heel belangrijke hervormingen doorvoerde -- Dialogue: 0,0:10:04.00,0:10:06.00,Default,,0000,0000,0000,,hervormingen zoals christenen en Joden Dialogue: 0,0:10:06.00,0:10:08.00,Default,,0000,0000,0000,,dezelfde burgerrechten geven, Dialogue: 0,0:10:08.00,0:10:10.00,Default,,0000,0000,0000,,een grondwet aannemen, Dialogue: 0,0:10:10.00,0:10:12.00,Default,,0000,0000,0000,,een representatief parlement aannemen, Dialogue: 0,0:10:12.00,0:10:15.00,Default,,0000,0000,0000,,het idee van godsdienstvrijheid naar voren brengen. Dialogue: 0,0:10:15.00,0:10:18.00,Default,,0000,0000,0000,,Dat verklaart waarom het Ottomaanse Rijk in haar laatste decennia Dialogue: 0,0:10:18.00,0:10:20.00,Default,,0000,0000,0000,,in een proto-democratie veranderde, Dialogue: 0,0:10:20.00,0:10:22.00,Default,,0000,0000,0000,,een constitutionele monarchie. Dialogue: 0,0:10:22.00,0:10:25.00,Default,,0000,0000,0000,,Vrijheid had toen een heel belangrijke politieke waarde. Dialogue: 0,0:10:25.00,0:10:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Eveneens had je in de Arabische wereld Dialogue: 0,0:10:27.00,0:10:30.00,Default,,0000,0000,0000,,wat de grote Arabische historicus Albert Hourani Dialogue: 0,0:10:30.00,0:10:32.00,Default,,0000,0000,0000,,omschrijft als het liberale tijdperk. Dialogue: 0,0:10:32.00,0:10:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Hij heeft een boek, "Het Arabisch gedachtegoed in het liberale tijdperk." Dialogue: 0,0:10:34.00,0:10:36.00,Default,,0000,0000,0000,,Hij plaatst het liberale tijdperk Dialogue: 0,0:10:36.00,0:10:39.00,Default,,0000,0000,0000,,in de 19e eeuw en begin 20e eeuw. Dialogue: 0,0:10:39.00,0:10:42.00,Default,,0000,0000,0000,,Heel opmerkelijk was dat dit de overheersende trend was Dialogue: 0,0:10:42.00,0:10:44.00,Default,,0000,0000,0000,,in het begin van de 20e eeuw Dialogue: 0,0:10:44.00,0:10:48.00,Default,,0000,0000,0000,,bij islamitische denkers, staatslieden en theologen. Dialogue: 0,0:10:48.00,0:10:50.00,Default,,0000,0000,0000,,Je vindt echter een heel vreemd patroon terug Dialogue: 0,0:10:50.00,0:10:52.00,Default,,0000,0000,0000,,in de rest van de 20e eeuw, Dialogue: 0,0:10:52.00,0:10:54.00,Default,,0000,0000,0000,,omdat we een sterke achteruitgang zien Dialogue: 0,0:10:54.00,0:10:56.00,Default,,0000,0000,0000,,van dit islamitisch modernisme. Dialogue: 0,0:10:56.00,0:10:58.00,Default,,0000,0000,0000,,Wat je ondertussen ziet gebeuren, Dialogue: 0,0:10:58.00,0:11:01.00,Default,,0000,0000,0000,,is de groei van het islamisme Dialogue: 0,0:11:01.00,0:11:04.00,Default,,0000,0000,0000,,als een ideologie die autoritair is, Dialogue: 0,0:11:04.00,0:11:06.00,Default,,0000,0000,0000,,en behoorlijk doordringt Dialogue: 0,0:11:06.00,0:11:08.00,Default,,0000,0000,0000,,en behoorlijk anti-westers is. Dialogue: 0,0:11:08.00,0:11:10.00,Default,,0000,0000,0000,,Het wil de samenleving inrichten Dialogue: 0,0:11:10.00,0:11:12.00,Default,,0000,0000,0000,,op basis van een utopische visie. Dialogue: 0,0:11:12.00,0:11:15.00,Default,,0000,0000,0000,,Het islamisme is dus een problematisch idee Dialogue: 0,0:11:15.00,0:11:17.00,Default,,0000,0000,0000,,dat werkelijk voor veel problemen heeft gezorgd Dialogue: 0,0:11:17.00,0:11:20.00,Default,,0000,0000,0000,,in de islamitische wereld van de 20e eeuw. Dialogue: 0,0:11:20.00,0:11:23.00,Default,,0000,0000,0000,,Zelfs de heel extreme vormen van het islamisme Dialogue: 0,0:11:23.00,0:11:26.00,Default,,0000,0000,0000,,hebben geleid tot het terrorisme in naam van de islam -- Dialogue: 0,0:11:26.00,0:11:29.00,Default,,0000,0000,0000,,wat een praktijk is die volgens mij tegen de islam ingaat, Dialogue: 0,0:11:29.00,0:11:32.00,Default,,0000,0000,0000,,maar blijkbaar zagen sommige extremisten het anders. Dialogue: 0,0:11:32.00,0:11:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Er is echter een opmerkelijke vraag te stellen: Dialogue: 0,0:11:34.00,0:11:37.00,Default,,0000,0000,0000,,als het islamitisch modernisme zo populair was Dialogue: 0,0:11:37.00,0:11:39.00,Default,,0000,0000,0000,,in de 19e en begin 20e eeuw, Dialogue: 0,0:11:39.00,0:11:41.00,Default,,0000,0000,0000,,waarom is het islamisme dan zo populair geworden Dialogue: 0,0:11:41.00,0:11:43.00,Default,,0000,0000,0000,,gedurende de rest van de 20e eeuw? Dialogue: 0,0:11:43.00,0:11:45.00,Default,,0000,0000,0000,,Dit is denk ik een vraag Dialogue: 0,0:11:45.00,0:11:47.00,Default,,0000,0000,0000,,die zorgvuldig besproken moet worden. Dialogue: 0,0:11:47.00,0:11:49.00,Default,,0000,0000,0000,,In mijn boek ben ik ook ingegaan op die vraag. Dialogue: 0,0:11:49.00,0:11:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Eigenlijk moet je geen genie zijn om dat te kunnen begrijpen. Dialogue: 0,0:11:53.00,0:11:55.00,Default,,0000,0000,0000,,Kijk gewoon naar de politieke geschiedenis van de 20e eeuw Dialogue: 0,0:11:55.00,0:11:57.00,Default,,0000,0000,0000,,en je ziet dat er veel dingen veranderd zijn. Dialogue: 0,0:11:57.00,0:11:59.00,Default,,0000,0000,0000,,De hele context is gewijzigd. Dialogue: 0,0:11:59.00,0:12:01.00,Default,,0000,0000,0000,,In de 19e eeuw, Dialogue: 0,0:12:01.00,0:12:03.00,Default,,0000,0000,0000,,toen moslims Europa als voorbeeld namen, Dialogue: 0,0:12:03.00,0:12:06.00,Default,,0000,0000,0000,,waren ze zelfstandig en hadden ze meer zelfvertrouwen. Dialogue: 0,0:12:06.00,0:12:09.00,Default,,0000,0000,0000,,In het begin van de 20e eeuw, met de val van het Ottomaanse Rijk, Dialogue: 0,0:12:09.00,0:12:12.00,Default,,0000,0000,0000,,werd heel het Midden-Oosten gekoloniseerd. Dialogue: 0,0:12:12.00,0:12:14.00,Default,,0000,0000,0000,,En wat heb je als je met kolonisatie te maken krijgt? Dialogue: 0,0:12:14.00,0:12:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Dan heb je anti-kolonisatie. Dialogue: 0,0:12:16.00,0:12:19.00,Default,,0000,0000,0000,,Bijgevolg wordt Europa nu niet alleen een voorbeeld om na te streven; Dialogue: 0,0:12:19.00,0:12:22.00,Default,,0000,0000,0000,,het wordt een vijand waartegen je moet vechten en weerstand bieden. Dialogue: 0,0:12:22.00,0:12:24.00,Default,,0000,0000,0000,,Je krijgt dus een heel sterke achteruitgang Dialogue: 0,0:12:24.00,0:12:26.00,Default,,0000,0000,0000,,van het liberale gedachtegoed in de moslimwereld. Dialogue: 0,0:12:26.00,0:12:29.00,Default,,0000,0000,0000,,Wat je in de plaats te zien krijgt is een eerder defensieve, Dialogue: 0,0:12:29.00,0:12:32.00,Default,,0000,0000,0000,,rigide en reactionaire strekking Dialogue: 0,0:12:32.00,0:12:34.00,Default,,0000,0000,0000,,die is uitgemond in het Arabisch socialisme, het Arabisch nationalisme Dialogue: 0,0:12:34.00,0:12:37.00,Default,,0000,0000,0000,,en uiteindelijk in de islamitische ideologie. Dialogue: 0,0:12:37.00,0:12:40.00,Default,,0000,0000,0000,,Toen de koloniale periode eindigde, Dialogue: 0,0:12:40.00,0:12:42.00,Default,,0000,0000,0000,,kreeg je in de plaats daarvan Dialogue: 0,0:12:42.00,0:12:44.00,Default,,0000,0000,0000,,meestal seculiere dictators Dialogue: 0,0:12:44.00,0:12:46.00,Default,,0000,0000,0000,,die meenden dat ze een land vormden, Dialogue: 0,0:12:46.00,0:12:48.00,Default,,0000,0000,0000,,maar geen democratie in het land invoerden Dialogue: 0,0:12:48.00,0:12:50.00,Default,,0000,0000,0000,,om vervolgens hun eigen dictatuur in te richten. Dialogue: 0,0:12:50.00,0:12:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Ik denk ook dat het westen, zeker sommige westerse mogendheden, Dialogue: 0,0:12:53.00,0:12:55.00,Default,,0000,0000,0000,,voornamelijk de Verenigde Staten, Dialogue: 0,0:12:55.00,0:12:58.00,Default,,0000,0000,0000,,een fout begingen door deze seculiere dictators steun te bieden, Dialogue: 0,0:12:58.00,0:13:01.00,Default,,0000,0000,0000,,in de overtuiging dat ze zouden bijdragen aan hun belangen. Dialogue: 0,0:13:01.00,0:13:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Maar door het feit dat deze dictators Dialogue: 0,0:13:03.00,0:13:05.00,Default,,0000,0000,0000,,de democratie in hun eigen land onderdrukten Dialogue: 0,0:13:05.00,0:13:07.00,Default,,0000,0000,0000,,en islamitische groepen in hun land onderdrukten, Dialogue: 0,0:13:07.00,0:13:09.00,Default,,0000,0000,0000,,zijn de islamieten feitelijk nog luider gaan roepen. Dialogue: 0,0:13:09.00,0:13:11.00,Default,,0000,0000,0000,,Zodoende kreeg je in de 20e eeuw Dialogue: 0,0:13:11.00,0:13:13.00,Default,,0000,0000,0000,,zo'n vicieuze cirkel in de Arabische wereld Dialogue: 0,0:13:13.00,0:13:16.00,Default,,0000,0000,0000,,waar dictaturen hun eigen volkeren zijn gaan onderdrukken Dialogue: 0,0:13:16.00,0:13:18.00,Default,,0000,0000,0000,,waaronder de vrome islamieten, Dialogue: 0,0:13:18.00,0:13:21.00,Default,,0000,0000,0000,,en ze reageren op een reactionaire manier. Dialogue: 0,0:13:21.00,0:13:23.00,Default,,0000,0000,0000,,Er was echter één land Dialogue: 0,0:13:23.00,0:13:26.00,Default,,0000,0000,0000,,dat is kunnen ontsnappen of wegblijven Dialogue: 0,0:13:26.00,0:13:28.00,Default,,0000,0000,0000,,uit die vicieuze cirkel. Dialogue: 0,0:13:28.00,0:13:31.00,Default,,0000,0000,0000,,Dat is het land waar ik vandaan kom, namelijk Turkije. Dialogue: 0,0:13:31.00,0:13:33.00,Default,,0000,0000,0000,,Turkije is nooit gekoloniseerd geweest, het bleef Dialogue: 0,0:13:33.00,0:13:36.00,Default,,0000,0000,0000,,na de val van het Ottomaanse Rijk, als onafhankelijke natie voortbestaan. Dialogue: 0,0:13:36.00,0:13:38.00,Default,,0000,0000,0000,,Dat is iets om te onthouden. Dialogue: 0,0:13:38.00,0:13:41.00,Default,,0000,0000,0000,,Ze deelden ook niet dezelfde anti-koloniale bevliegingen Dialogue: 0,0:13:41.00,0:13:44.00,Default,,0000,0000,0000,,die je in sommige andere landen in de regio kan terugvinden. Dialogue: 0,0:13:44.00,0:13:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Ten tweede, veel belangrijker, Dialogue: 0,0:13:46.00,0:13:48.00,Default,,0000,0000,0000,,Turkije werd reeds een democratisch land Dialogue: 0,0:13:48.00,0:13:50.00,Default,,0000,0000,0000,,nog vóór alle andere landen die we hebben besproken. Dialogue: 0,0:13:50.00,0:13:52.00,Default,,0000,0000,0000,,In 1950 organiseerde Turkije de eerste vrije en eerlijke verkiezingen, Dialogue: 0,0:13:52.00,0:13:55.00,Default,,0000,0000,0000,,hetgeen een einde maakte aan het meer autocratische seculiere regime. Dialogue: 0,0:13:55.00,0:13:57.00,Default,,0000,0000,0000,,Dit luidde het begin in van Turkije. Dialogue: 0,0:13:57.00,0:13:59.00,Default,,0000,0000,0000,,De devote moslims in Turkije Dialogue: 0,0:13:59.00,0:14:03.00,Default,,0000,0000,0000,,zagen in dat ze het politieke systeem konden veranderen door te stemmen. Dialogue: 0,0:14:03.00,0:14:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Ze realiseerden zich dat democratie iets is dat met de islam te verzoenen valt, Dialogue: 0,0:14:06.00,0:14:08.00,Default,,0000,0000,0000,,en verzoenbaar met hun waarden, Dialogue: 0,0:14:08.00,0:14:10.00,Default,,0000,0000,0000,,en ze zijn steeds voorstander geweest van democratie. Dialogue: 0,0:14:10.00,0:14:12.00,Default,,0000,0000,0000,,Dat is een ervaring Dialogue: 0,0:14:12.00,0:14:14.00,Default,,0000,0000,0000,,die andere moslimnaties in het Midden-Oosten nog niet hadden, Dialogue: 0,0:14:14.00,0:14:16.00,Default,,0000,0000,0000,,tot nu toe. Dialogue: 0,0:14:16.00,0:14:18.00,Default,,0000,0000,0000,,Ten tweede, in de laatste twee decennia Dialogue: 0,0:14:18.00,0:14:21.00,Default,,0000,0000,0000,,dankzij de globalisering, dankzij de markteconomie, Dialogue: 0,0:14:21.00,0:14:23.00,Default,,0000,0000,0000,,dankzij de opgang van de middenklasse, Dialogue: 0,0:14:23.00,0:14:25.00,Default,,0000,0000,0000,,zien we in Turkije, Dialogue: 0,0:14:25.00,0:14:29.00,Default,,0000,0000,0000,,hetgeen ik omschrijf als de wedergeboorte van het islamitisch modernisme. Dialogue: 0,0:14:29.00,0:14:32.00,Default,,0000,0000,0000,,Je hebt nu vrome moslims uit de meer stedelijke middenklasse Dialogue: 0,0:14:32.00,0:14:34.00,Default,,0000,0000,0000,,die opnieuw naar hun traditie kijken Dialogue: 0,0:14:34.00,0:14:37.00,Default,,0000,0000,0000,,en inzien dat er enkele problemen zijn met die traditie. Dialogue: 0,0:14:37.00,0:14:40.00,Default,,0000,0000,0000,,Ze begrijpen dat ze veranderd moeten worden, in vraag gesteld Dialogue: 0,0:14:40.00,0:14:42.00,Default,,0000,0000,0000,,en hervormd moeten worden. Opnieuw kijken ze naar Europa Dialogue: 0,0:14:42.00,0:14:45.00,Default,,0000,0000,0000,,en zien ze een voorbeeld dat ze kunnen volgen. Dialogue: 0,0:14:45.00,0:14:47.00,Default,,0000,0000,0000,,Ze zien in elk geval een voorbeeld waar ze wat inspiratie uit kunnen halen. Dialogue: 0,0:14:47.00,0:14:49.00,Default,,0000,0000,0000,,Dat is ook de reden waarom de EU-procedure, Dialogue: 0,0:14:49.00,0:14:51.00,Default,,0000,0000,0000,,de inzet van Turkije om toe te treden tot de EU, Dialogue: 0,0:14:51.00,0:14:53.00,Default,,0000,0000,0000,,in Turkije de steun heeft gekregen Dialogue: 0,0:14:53.00,0:14:55.00,Default,,0000,0000,0000,,van vrome islamieten, Dialogue: 0,0:14:55.00,0:14:58.00,Default,,0000,0000,0000,,ondanks dat sommige seculiere naties er tegen waren. Dialogue: 0,0:14:58.00,0:15:00.00,Default,,0000,0000,0000,,De procedure werd nu een beetje uitgehold Dialogue: 0,0:15:00.00,0:15:02.00,Default,,0000,0000,0000,,door het feit dat niet alle Europeanen even gastvrij zijn -- Dialogue: 0,0:15:02.00,0:15:05.00,Default,,0000,0000,0000,,maar dat is een andere discussie. Dialogue: 0,0:15:05.00,0:15:08.00,Default,,0000,0000,0000,,Het pro-Europese klimaat in Turkije in het laatste decennium Dialogue: 0,0:15:08.00,0:15:10.00,Default,,0000,0000,0000,,is bijna een islamitische aangelegenheid geworden, Dialogue: 0,0:15:10.00,0:15:12.00,Default,,0000,0000,0000,,met de steun van islamitische liberalen Dialogue: 0,0:15:12.00,0:15:15.00,Default,,0000,0000,0000,,en natuurlijk ook van de seculiere liberalen. Dialogue: 0,0:15:15.00,0:15:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Vandaar dat Dialogue: 0,0:15:17.00,0:15:20.00,Default,,0000,0000,0000,,Turkije er in slaagde om een redelijk succesverhaal te creëren Dialogue: 0,0:15:20.00,0:15:25.00,Default,,0000,0000,0000,,waarin de islam en de meest godsdienstige afspraken in de islam Dialogue: 0,0:15:25.00,0:15:27.00,Default,,0000,0000,0000,,deel zijn gaan uitmaken van het democratische spel, Dialogue: 0,0:15:27.00,0:15:29.00,Default,,0000,0000,0000,,en zelfs bijdraagt tot de democratische en economische Dialogue: 0,0:15:29.00,0:15:31.00,Default,,0000,0000,0000,,vooruitgang van het land. Dialogue: 0,0:15:31.00,0:15:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Dit is momenteel een inspirerend voorbeeld geworden Dialogue: 0,0:15:34.00,0:15:36.00,Default,,0000,0000,0000,,voor sommige islamitische bewegingen Dialogue: 0,0:15:36.00,0:15:39.00,Default,,0000,0000,0000,,of voor sommige landen in de Arabische wereld. Dialogue: 0,0:15:39.00,0:15:41.00,Default,,0000,0000,0000,,Jullie hebben zeker de Arabische Lente gezien Dialogue: 0,0:15:41.00,0:15:44.00,Default,,0000,0000,0000,,die in Tunis en in Egypte van start is gegaan. Dialogue: 0,0:15:44.00,0:15:46.00,Default,,0000,0000,0000,,De Arabische menigten Dialogue: 0,0:15:46.00,0:15:48.00,Default,,0000,0000,0000,,zijn gewoonweg in opstand gekomen tegen hun dictators. Dialogue: 0,0:15:48.00,0:15:51.00,Default,,0000,0000,0000,,Ze eisten democratie; ze eisten vrijheid. Dialogue: 0,0:15:51.00,0:15:54.00,Default,,0000,0000,0000,,Ze bleken ook geen islamitisch spookbeeld op te roepen Dialogue: 0,0:15:54.00,0:15:56.00,Default,,0000,0000,0000,,dat dictators steeds gebruikten Dialogue: 0,0:15:56.00,0:15:59.00,Default,,0000,0000,0000,,om hun regime te rechtvaardigen. Dialogue: 0,0:15:59.00,0:16:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Ze zeiden: "wij willen vrijheid, we willen democratie. Dialogue: 0,0:16:02.00,0:16:04.00,Default,,0000,0000,0000,,Wij zijn moslimgelovigen, Dialogue: 0,0:16:04.00,0:16:07.00,Default,,0000,0000,0000,,maar we willen leven als een vrij volk in een vrije samenleving." Dialogue: 0,0:16:07.00,0:16:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Natuurlijk is er nog een lange weg te gaan. Dialogue: 0,0:16:09.00,0:16:11.00,Default,,0000,0000,0000,,Democratie bereik je niet van de ene dag op de andere; Dialogue: 0,0:16:11.00,0:16:13.00,Default,,0000,0000,0000,,het is een proces. Dialogue: 0,0:16:13.00,0:16:15.00,Default,,0000,0000,0000,,Maar dit is een veelbelovend tijdperk Dialogue: 0,0:16:15.00,0:16:17.00,Default,,0000,0000,0000,,in de moslimwereld. Dialogue: 0,0:16:17.00,0:16:19.00,Default,,0000,0000,0000,,Ik ben ervan overtuigd dat het islamitisch modernisme Dialogue: 0,0:16:19.00,0:16:21.00,Default,,0000,0000,0000,,dat van start ging in de 19e eeuw, Dialogue: 0,0:16:21.00,0:16:23.00,Default,,0000,0000,0000,,maar in de 20e eeuw te maken had met een terugval Dialogue: 0,0:16:23.00,0:16:25.00,Default,,0000,0000,0000,,omwille van de politieke problemen in de moslimwereld, Dialogue: 0,0:16:25.00,0:16:27.00,Default,,0000,0000,0000,,een wedergeboorte aan het meemaken is. Dialogue: 0,0:16:27.00,0:16:30.00,Default,,0000,0000,0000,,Ik denk dat de boodschap die je hieruit moet meenemen Dialogue: 0,0:16:30.00,0:16:32.00,Default,,0000,0000,0000,,is dat de islam, Dialogue: 0,0:16:32.00,0:16:35.00,Default,,0000,0000,0000,,ondanks het scepticisme in het westen, Dialogue: 0,0:16:35.00,0:16:37.00,Default,,0000,0000,0000,,het potentieel in zich draagt Dialogue: 0,0:16:37.00,0:16:40.00,Default,,0000,0000,0000,,om zich een eigen weg te banen naar democratie en het liberalisme, Dialogue: 0,0:16:40.00,0:16:42.00,Default,,0000,0000,0000,,een eigen weg te banen naar de vrijheid. Dialogue: 0,0:16:42.00,0:16:44.00,Default,,0000,0000,0000,,Het zou hen toegelaten moeten worden om daaraan te werken. Dialogue: 0,0:16:44.00,0:16:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Heel erg bedankt. Dialogue: 0,0:16:46.00,0:16:50.00,Default,,0000,0000,0000,,(Applaus)