1
00:00:01,000 --> 00:00:04,000
Moja historia po części opowiada o wojnie.

2
00:00:04,000 --> 00:00:06,000
O rozczarowaniu.

3
00:00:06,000 --> 00:00:08,000
O śmierci.

4
00:00:08,000 --> 00:00:10,000
Oraz o odkrywaniu na nowo

5
00:00:10,000 --> 00:00:12,000
idealizmu

6
00:00:12,000 --> 00:00:14,000
w całym tym zniszczeniu.

7
00:00:14,000 --> 00:00:16,000
Być może jest w niej i lekcja

8
00:00:16,000 --> 00:00:18,000
o tym jak rozprawić się

9
00:00:18,000 --> 00:00:21,000
z naszym popapranym, rozpadającym się,

10
00:00:21,000 --> 00:00:24,000
niebezpiecznym światem XXI wieku.

11
00:00:25,000 --> 00:00:28,000
Nie wierzę w proste opowieści.

12
00:00:28,000 --> 00:00:30,000
Nie wierzę w życie i historię,

13
00:00:30,000 --> 00:00:33,000
w których decyzja A prowadzi do konsekwencji B,

14
00:00:33,000 --> 00:00:35,000
do konsekwencji C --

15
00:00:35,000 --> 00:00:37,000
w te wszystkie zgrabne opowiastki, które są nam przedstawiane,

16
00:00:37,000 --> 00:00:40,000
do których prawdopodobnie nawzajem się zachęcamy.

17
00:00:40,000 --> 00:00:42,000
Wierzę w przypadek,

18
00:00:42,000 --> 00:00:44,000
a to między innymi dlatego,

19
00:00:44,000 --> 00:00:47,000
że dyplomatą zostałem przez przypadek.

20
00:00:47,000 --> 00:00:49,000
Nie rozróżniam kolorów.

21
00:00:49,000 --> 00:00:51,000
Od urodzenia nie rozróżniam większości kolorów.

22
00:00:51,000 --> 00:00:54,000
Właśnie dlatego najczęściej zakładam szare lub czarne ubrania

23
00:00:54,000 --> 00:00:56,000
i na zakupy

24
00:00:56,000 --> 00:00:59,000
muszę zabierać ze sobą żonę.

25
00:00:59,000 --> 00:01:02,000
Kiedy byłem małym chłopcem, zawsze chciałem być pilotem myśliwca.

26
00:01:02,000 --> 00:01:04,000
Uwielbiałem oglądać samoloty zataczające koła nad

27
00:01:04,000 --> 00:01:07,000
naszym domkiem wypoczynkowym na wsi.

28
00:01:07,000 --> 00:01:10,000
Moim marzeniem z dzieciństwa było zostać pilotem myśliwca.

29
00:01:10,000 --> 00:01:13,000
Przystąpiłem do testów na pilota w Royal Air Force,

30
00:01:13,000 --> 00:01:15,000
i oczywiście nie udało mi się.

31
00:01:15,000 --> 00:01:17,000
Nie widziałem wszystkich tych różnych, migających światełek,

32
00:01:17,000 --> 00:01:19,000
i nie rozróżniam kolorów.

33
00:01:19,000 --> 00:01:21,000
Musiałem więc wybrać inną karierę,

34
00:01:21,000 --> 00:01:24,000
co tak naprawdę było dla mnie dość łatwe,

35
00:01:24,000 --> 00:01:27,000
ponieważ kiedy byłem chłopcem, zawsze pasjonowały mnie

36
00:01:27,000 --> 00:01:29,000
stosunki międzynarodowe.

37
00:01:29,000 --> 00:01:31,000
Jako dziecko,

38
00:01:31,000 --> 00:01:34,000
uważnie czytałem gazety.

39
00:01:34,000 --> 00:01:36,000
Byłem zafascynowany zimną wojną,

40
00:01:36,000 --> 00:01:38,000
negocjacjami INF

41
00:01:38,000 --> 00:01:41,000
dotyczącymi pocisków nuklearnych średniego zasięgu,

42
00:01:41,000 --> 00:01:44,000
wojną zastępczą pomiędzy Związkiem Radzieckim a USA

43
00:01:44,000 --> 00:01:47,000
w Angoli i Afganistanie.

44
00:01:47,000 --> 00:01:50,000
Bardzo mnie to interesowało.

45
00:01:50,000 --> 00:01:52,000
Dlatego dość wcześnie zdecydowałem,

46
00:01:52,000 --> 00:01:54,000
że chce zostać dyplomatą.

47
00:01:54,000 --> 00:01:57,000
I pewnego dnia oznajmiłem to moim rodzicom --

48
00:01:57,000 --> 00:01:59,000
mój ojciec do dziś temu zaprzecza --

49
00:01:59,000 --> 00:02:01,000
powiedziałem: " Tato, chcę być dyplomatą".

50
00:02:01,000 --> 00:02:03,000
Po czym odwrócił się do mnie i powiedział:

51
00:02:03,000 --> 00:02:05,000
"Carne, musisz być bardzo mądry, żeby zostać dyplomatą".

52
00:02:05,000 --> 00:02:07,000
(śmiech)

53
00:02:07,000 --> 00:02:10,000
W taki sposób moje ambicje zostały stłumione.

54
00:02:10,000 --> 00:02:12,000
W 1989

55
00:02:12,000 --> 00:02:15,000
dołączyłem do brytyjskich służb zagranicznych.

56
00:02:15,000 --> 00:02:17,000
Tamtego roku na stanowisko dyplomaty aplikowało 5000 osób,

57
00:02:17,000 --> 00:02:20,000
a tylko 20 z nas zostało przyjętych.

58
00:02:20,000 --> 00:02:23,000
Jak same liczby sugerują,

59
00:02:23,000 --> 00:02:26,000
zostałem wprowadzony do elitarnego,

60
00:02:26,000 --> 00:02:29,000
fascynującego i ekscytującego świata.

61
00:02:30,000 --> 00:02:32,000
Dyplomacja od zawsze jest dla mnie

62
00:02:32,000 --> 00:02:35,000
niesamowitym zajęciem, uwielbiałem ją w każdym calu.

63
00:02:35,000 --> 00:02:37,000
Korzystałem z jej statusu.

64
00:02:37,000 --> 00:02:40,000
Kupiłem sobie porządny garnitur i nosiłem buty na skórzanej podeszwie.

65
00:02:40,000 --> 00:02:42,000
Rozkoszowałem się

66
00:02:42,000 --> 00:02:45,000
tym niezwykłym dostępem do wydarzeń z całego świata.

67
00:02:45,000 --> 00:02:47,000
Byłem w Strefie Gazy.

68
00:02:47,000 --> 00:02:49,000
Przewodziłem sekcji Procesu Pokojowego na Bliskim Wschodzie

69
00:02:49,000 --> 00:02:51,000
w brytyjskim MSZ.

70
00:02:51,000 --> 00:02:53,000
Pisałem przemówienia

71
00:02:53,000 --> 00:02:55,000
dla brytyjskiego Sekretarza Spraw Zagranicznych.

72
00:02:55,000 --> 00:02:57,000
Poznałem Jasera Arafata.

73
00:02:57,000 --> 00:02:59,000
Negocjowałem

74
00:02:59,000 --> 00:03:02,000
z dyplomatami Saddama w ONZ.

75
00:03:02,000 --> 00:03:04,000
Potem byłem w Kabulu

76
00:03:04,000 --> 00:03:07,000
i służyłem w Afganistanie po upadku Talibów.

77
00:03:07,000 --> 00:03:09,000
Podróżowałem

78
00:03:09,000 --> 00:03:12,000
samolotem transportowym C-130

79
00:03:12,000 --> 00:03:14,000
na spotykania w górskich kryjówkach

80
00:03:14,000 --> 00:03:16,000
z lokalnymi przywódcami wojskowymi

81
00:03:16,000 --> 00:03:18,000
i negocjowałem z nimi

82
00:03:18,000 --> 00:03:21,000
sposób uwolnienia Afganistanu od Al-Kaidy.

83
00:03:21,000 --> 00:03:24,000
Miałem zapewnioną eskortę żołnierzy z sił specjalnych,

84
00:03:24,000 --> 00:03:27,000
którzy sami byli eskortowani przez pluton Royal Marines,

85
00:03:27,000 --> 00:03:29,000
ze względu na ogromne niebezpieczeństwo.

86
00:03:29,000 --> 00:03:32,000
To było ekscytujące, interesujące.

87
00:03:32,000 --> 00:03:34,000
Świetna zabawa.

88
00:03:34,000 --> 00:03:36,000
Pracowałem z grupą wspaniałych,

89
00:03:36,000 --> 00:03:39,000
niezwykle ze sobą zgranych ludzi.

90
00:03:39,000 --> 00:03:42,000
A moja kariera osiągnęła szczyt, jak się później okazało,

91
00:03:42,000 --> 00:03:45,000
kiedy zostałem wysłany do Nowego Jorku.

92
00:03:45,000 --> 00:03:47,000
Wcześniej służyłem w Niemczech, Norwegii

93
00:03:47,000 --> 00:03:49,000
wielu innych miejscach,

94
00:03:49,000 --> 00:03:51,000
ale zostałem wysłany do Nowego Jorku,

95
00:03:51,000 --> 00:03:54,000
na stanowisko brytyjskiego delegata w Radzie Bezpieczeństwa.

96
00:03:54,000 --> 00:03:56,000
Byłem odpowiedzialny za Bliski Wschód,

97
00:03:56,000 --> 00:03:58,000
w którym się specjalizowałem.

98
00:03:58,000 --> 00:04:00,000
Zajmowałem się tam takimi sprawami jak

99
00:04:00,000 --> 00:04:02,000
proces pokojowy na Bliskim Wschodzie,

100
00:04:02,000 --> 00:04:04,000
katastrofa nad Lockerbie --

101
00:04:04,000 --> 00:04:07,000
jeśli chcecie możemy porozmawiać o tym później --

102
00:04:07,000 --> 00:04:09,000
przede wszystkim byłem jednak odpowiedzialny za Irak

103
00:04:09,000 --> 00:04:11,000
i jego broń masowej zagłady

104
00:04:11,000 --> 00:04:13,000
oraz za sankcje które nakładaliśmy na Irak,

105
00:04:13,000 --> 00:04:16,000
aby zobowiązać go do rozbrojenia.

106
00:04:17,000 --> 00:04:19,000
Byłem głównym brytyjskim negocjatorem

107
00:04:19,000 --> 00:04:21,000
w tej sprawie,

108
00:04:21,000 --> 00:04:24,000
i byłem nią przesiąknięty.

109
00:04:24,000 --> 00:04:27,000
Zresztą

110
00:04:27,000 --> 00:04:30,000
sama służba -- to był bardzo ekscytujący okres.

111
00:04:30,000 --> 00:04:33,000
To znaczy stosunki dyplomatyczne były bardzo napięte.

112
00:04:33,000 --> 00:04:35,000
Podczas mojego pobytu w Nowym Jorku

113
00:04:35,000 --> 00:04:38,000
braliśmy udział w kilku wojnach.

114
00:04:38,000 --> 00:04:40,000
W Radzie Bezpieczeństwa przeprowadzałem negocjacje dla mojego kraju

115
00:04:40,000 --> 00:04:42,000
dotyczące rezolucji

116
00:04:42,000 --> 00:04:44,000
z 12 września 2001 r.,

117
00:04:44,000 --> 00:04:47,000
potępiającej ataki z poprzedniego dnia,

118
00:04:47,000 --> 00:04:49,000
które oczywiście bardzo mocno odczuli wszyscy z nas,

119
00:04:49,000 --> 00:04:52,000
którzy mieszkali wtedy w Nowym Jorku.

120
00:04:52,000 --> 00:04:54,000
Był to więc w pewnym sensie najlepszy okres, a zarazem najgorsze doświadczenie

121
00:04:54,000 --> 00:04:56,000
wszech czasów.

122
00:04:56,000 --> 00:04:58,000
Żyłem na światowym poziome.

123
00:04:58,000 --> 00:05:00,000
Mimo że pracowałem do bardzo późna,

124
00:05:00,000 --> 00:05:02,000
mieszkałem w apartamencie na Union Square.

125
00:05:02,000 --> 00:05:05,000
Byłem brytyjskim dyplomatą w Nowym Jorku do wzięcia --

126
00:05:05,000 --> 00:05:07,000
możecie sobie wyobrazić, co to mogło oznaczać.

127
00:05:07,000 --> 00:05:10,000
(śmiech)

128
00:05:10,000 --> 00:05:12,000
To były dobre czasy.

129
00:05:12,000 --> 00:05:14,000
Ale w 2002 roku,

130
00:05:14,000 --> 00:05:17,000
gdy moja służba zbliżała się ku końcowi,

131
00:05:17,000 --> 00:05:20,000
zdecydowałem, że nie wracam

132
00:05:20,000 --> 00:05:22,000
do pracy, która czekała na mnie w Londynie.

133
00:05:22,000 --> 00:05:24,000
Zdecydowałem też wziąć urlop naukowy

134
00:05:24,000 --> 00:05:26,000
w New School w Bruce.

135
00:05:27,000 --> 00:05:30,000
Nagle w jakiś niezrozumiały, trudny do opisania sposób

136
00:05:30,000 --> 00:05:32,000
zdałem sobie sprawę, że coś jest nie tak

137
00:05:32,000 --> 00:05:34,000
z moją pracą, ze mną.

138
00:05:34,000 --> 00:05:36,000
Byłem przemęczony,

139
00:05:36,000 --> 00:05:38,000
i rozczarowany

140
00:05:38,000 --> 00:05:40,000
w sposób, którego nie mogłem zrozumieć.

141
00:05:40,000 --> 00:05:43,000
Zdecydowałem odpocząć od pracy.

142
00:05:43,000 --> 00:05:45,000
Biuro Spraw Zagranicznych było bardzo hojne.

143
00:05:45,000 --> 00:05:47,000
Można było wziąć -- jak to oni mówią -- specjalny, bezpłatny urlop,

144
00:05:47,000 --> 00:05:50,000
i pracować dla służb dyplomatycznych, nie wykonując żadnych obowiązków.

145
00:05:50,000 --> 00:05:52,000
Było miło.

146
00:05:52,000 --> 00:05:54,000
Ostatecznie postanowiłem

147
00:05:54,000 --> 00:05:57,000
zgodzić się na oddelegowanie do ONZ w Kosowie,

148
00:05:59,000 --> 00:06:02,000
podlegające wtedy pod administrację ONZ.

149
00:06:02,000 --> 00:06:04,000
W Kosowie wydarzyły się dwie rzeczy

150
00:06:04,000 --> 00:06:06,000
które, również

151
00:06:06,000 --> 00:06:08,000
pokazują rodzaj przypadkowości w życiu,

152
00:06:08,000 --> 00:06:10,000
ponieważ te rzeczy stały się

153
00:06:10,000 --> 00:06:12,000
dwiema dźwigniami mojego życia

154
00:06:12,000 --> 00:06:15,000
i pomogły mi przejść do kolejnego etapu.

155
00:06:15,000 --> 00:06:17,000
Ale były one przypadkowe.

156
00:06:17,000 --> 00:06:20,000
Pierwsza miała miejsce latem 2004 roku,

157
00:06:20,000 --> 00:06:22,000
kiedy brytyjski rząd trochę niechętnie

158
00:06:22,000 --> 00:06:24,000
zdecydował się utworzyć oficjalną komisję śledczą

159
00:06:24,000 --> 00:06:26,000
badającą wykorzystanie przez wywiad broni masowego rażenia

160
00:06:26,000 --> 00:06:29,000
w czasie przygotowań do wojny w Iraku --

161
00:06:29,000 --> 00:06:31,000
bardzo wąski zakres.

162
00:06:31,000 --> 00:06:34,000
Zeznawałem przed komisją śledczą w tajemnicy.

163
00:06:34,000 --> 00:06:37,000
Byłem wtajemniczony w sprawy wywiadu dotyczące Iraku

164
00:06:37,000 --> 00:06:39,000
i jego broni masowego rażenia.

165
00:06:39,000 --> 00:06:42,000
A przed komisją zeznałem trzy rzeczy:

166
00:06:42,000 --> 00:06:45,000
że rząd przesadził z angażowaniem wywiadu,

167
00:06:45,000 --> 00:06:48,000
co było bardzo jasne przez wszystkie te lata.

168
00:06:48,000 --> 00:06:51,000
I rzeczywiście, nasze wewnętrzna ocena mówiła jasno,

169
00:06:51,000 --> 00:06:53,000
że broń masowego rażenia należąca do Iraku

170
00:06:53,000 --> 00:06:56,000
nie stanowiła zagrożenia dla sąsiadów Iraku, a tym bardziej dla nas.

171
00:06:56,000 --> 00:06:59,000
Po drugie, rząd zignorował wszystkie dostępne alternatywy dla wojny,

172
00:06:59,000 --> 00:07:01,000
która w pewnym sensie

173
00:07:01,000 --> 00:07:04,000
była przecież niepożądana.

174
00:07:04,000 --> 00:07:06,000
Nie będę przytaczał trzeciego powodu.

175
00:07:06,000 --> 00:07:08,000
W każdym razie złożyłem zeznania,

176
00:07:08,000 --> 00:07:10,000
a to zapoczątkowało mój kryzys.

177
00:07:10,000 --> 00:07:12,000
Co miałem zrobić?

178
00:07:12,000 --> 00:07:15,000
To zeznanie było głęboko krytyczne w stosunku do moich kolegów,

179
00:07:15,000 --> 00:07:17,000
ministrów, którzy według mnie

180
00:07:17,000 --> 00:07:20,000
dopuścili się wojny opartej na kłamstwie.

181
00:07:20,000 --> 00:07:22,000
Dlatego też przechodziłem kryzys.

182
00:07:22,000 --> 00:07:24,000
A to nie było przyjemne.

183
00:07:24,000 --> 00:07:26,000
Narzekałem, wahałem się,

184
00:07:26,000 --> 00:07:29,000
bez przerwy zwracałem się z tym do żony, która i tak od dawna już cierpiała,

185
00:07:30,000 --> 00:07:33,000
i w końcu zdecydowałem, że rezygnuję z pracy w brytyjskich służbach zagranicznych.

186
00:07:33,000 --> 00:07:37,000
Czułem się jak reporter z filmu "Informator" Ala Pacino, który być może znacie,

187
00:07:37,000 --> 00:07:39,000
kiedy wraca do stacji CBS, po przymusowym urlopie,

188
00:07:39,000 --> 00:07:42,000
na który wysłali go przez sprawę koncernów tytoniowych

189
00:07:42,000 --> 00:07:45,000
i mówi "Już dłużej nie mogę. Coś jest nie tak".

190
00:07:45,000 --> 00:07:47,000
Ze mną było tak samo. Uwielbiam ten film.

191
00:07:47,000 --> 00:07:49,000
Po prostu czułem, że coś jest nie tak.

192
00:07:49,000 --> 00:07:51,000
Nie mogłem przecież pracować z ministrem spraw zagranicznych

193
00:07:51,000 --> 00:07:53,000
albo z premierem jak gdyby nigdy nic

194
00:07:53,000 --> 00:07:56,000
i tak, jak wcześniej z zadowoleniem wypełniać swoje obowiązki.

195
00:07:56,000 --> 00:07:59,000
Wziąłem więc duży rozbieg

196
00:07:59,000 --> 00:08:02,000
i skoczyłem w przepaść.

197
00:08:02,000 --> 00:08:06,000
To było bardzo dziwne, nieprzyjemne uczucie.

198
00:08:06,000 --> 00:08:08,000
Zacząłem spadać.

199
00:08:08,000 --> 00:08:11,000
I do dziś nie przestałem.

200
00:08:11,000 --> 00:08:13,000
Wciąż spadam.

201
00:08:13,000 --> 00:08:16,000
Ale w pewnym sensie przyzwyczaiłem się do tego uczucia.

202
00:08:16,000 --> 00:08:18,000
I w pewnym sensie chyba

203
00:08:18,000 --> 00:08:20,000
lubię to uczucie dużo bardziej

204
00:08:20,000 --> 00:08:22,000
niż to, które czułem stojąc na samym szczycie

205
00:08:22,000 --> 00:08:24,000
i zastanawiałem się co zrobić.

206
00:08:24,000 --> 00:08:26,000
Druga rzecz wydarzyła się w Kosowie,

207
00:08:26,000 --> 00:08:29,000
przepraszam, wezmę tylko łyczek wody.

208
00:08:31,000 --> 00:08:33,000
Druga rzecz wydarzyła się w Kosowie

209
00:08:33,000 --> 00:08:35,000
i w pewien sposób dała mi odpowiedź na pytanie,

210
00:08:35,000 --> 00:08:38,000
na które nie umiałem odpowiedzieć:

211
00:08:38,000 --> 00:08:41,000
"Co mam zrobić ze swoim życiem?"

212
00:08:42,000 --> 00:08:44,000
Kocham dyplomację.

213
00:08:44,000 --> 00:08:46,000
Nie mam zawodu.

214
00:08:46,000 --> 00:08:49,000
Chciałem do końca życia być dyplomatą, służyć mojemu krajowi.

215
00:08:49,000 --> 00:08:51,000
Chciałem zostać ambasadorem.

216
00:08:51,000 --> 00:08:53,000
Moi mentorzy, bohaterowie,

217
00:08:53,000 --> 00:08:55,000
ludzie, którzy dotarli na sam szczyt mojej profesji

218
00:08:55,000 --> 00:08:57,000
-- odrzuciłem to wszystko.

219
00:08:57,000 --> 00:08:59,000
Wiele moich przyjaciół ciągle się tym zajmowało.

220
00:08:59,000 --> 00:09:01,000
To było moje źródło dochodów.

221
00:09:01,000 --> 00:09:03,000
A ja to wszystko zostawiłem.

222
00:09:03,000 --> 00:09:05,000
I co miałem zrobić?

223
00:09:05,000 --> 00:09:07,000
Tego roku w Kosowie

224
00:09:07,000 --> 00:09:10,000
byłem świadkiem okropnego wydarzenia.

225
00:09:10,000 --> 00:09:12,000
W marcu 2004 r. doszło do poważnych zamieszek

226
00:09:12,000 --> 00:09:15,000
w całej prowincji, która wtedy była prowincją Kosowa.

227
00:09:15,000 --> 00:09:17,000
Zginęło 18 osób.

228
00:09:17,000 --> 00:09:19,000
To była anarchia.

229
00:09:19,000 --> 00:09:21,000
Anarchia to okropne doświadczenie.

230
00:09:21,000 --> 00:09:23,000
Ma się wtedy tę świadomość, że policja i wojsko --

231
00:09:23,000 --> 00:09:25,000
było tam dużo oddziałów wojska --

232
00:09:25,000 --> 00:09:27,000
nie są w stanie zatrzymać rozwścieczonego tłumu ludzi,

233
00:09:27,000 --> 00:09:29,000
którzy nadchodzili ulicami.

234
00:09:29,000 --> 00:09:32,000
A rozwścieczony tłum zatrzyma się tylko wtedy,

235
00:09:32,000 --> 00:09:34,000
kiedy sam podejmie taką decyzję

236
00:09:34,000 --> 00:09:36,000
i kiedy będzie miał dość palenia i zabijania.

237
00:09:36,000 --> 00:09:39,000
To nie jest przyjemne uczucie, a ja go doświadczyłem.

238
00:09:39,000 --> 00:09:42,000
Przedarłem się przez nich, przez ten tłum.

239
00:09:42,000 --> 00:09:45,000
Razem z przyjaciółmi z Albanii próbowaliśmy ich powstrzymać, ale nie udało się.

240
00:09:45,000 --> 00:09:48,000
Te zamieszki nauczyły mnie czegoś,

241
00:09:48,000 --> 00:09:51,000
co nie jest oczywiste i jest dość skomplikowane.

242
00:09:51,000 --> 00:09:53,000
Jednym z powodów, dla których doszło do zamieszek --

243
00:09:53,000 --> 00:09:55,000
licznych zamieszek, trwających kilka dni --

244
00:09:55,000 --> 00:09:57,000
było pozbawienie obywateli Kosowa

245
00:09:57,000 --> 00:10:00,000
prawa do ich własnej przyszłości.

246
00:10:01,000 --> 00:10:04,000
O przyszłości Kosowa debatowano podczas negocjacji dyplomatycznych,

247
00:10:04,000 --> 00:10:06,000
które się wtedy odbywały,

248
00:10:06,000 --> 00:10:08,000
w których rząd Kosowa,

249
00:10:08,000 --> 00:10:10,000
nie wspominając o samych obywatelach,

250
00:10:10,000 --> 00:10:12,000
nie uczestniczył.

251
00:10:12,000 --> 00:10:15,000
Stworzono cały ten wyrafinowany system dyplomatyczny,

252
00:10:15,000 --> 00:10:18,000
cały ten proces prowadzenia negocjacji o przyszłości Kosowa,

253
00:10:18,000 --> 00:10:20,000
a Kosowianie w nim nie uczestniczyli.

254
00:10:20,000 --> 00:10:23,000
Co więcej byli przez to sfrustrowani.

255
00:10:23,000 --> 00:10:26,000
Zamieszki były jednym ze sposobów wyrażenia tej frustracji.

256
00:10:26,000 --> 00:10:28,000
Ale to nie był jedyny powód,

257
00:10:28,000 --> 00:10:30,000
na drogę życia składa się wiele ścieżek.

258
00:10:30,000 --> 00:10:32,000
Sytuacja była skomplikowana.

259
00:10:32,000 --> 00:10:34,000
I nie udaję, że było łatwiej niż było w rzeczywistości.

260
00:10:34,000 --> 00:10:36,000
I to był jeden z powodów,

261
00:10:36,000 --> 00:10:38,000
który poniekąd mnie zainspirował --

262
00:10:38,000 --> 00:10:40,000
a mówiąc dokładniej,

263
00:10:40,000 --> 00:10:42,000
zainspirował moją żonę.

264
00:10:42,000 --> 00:10:45,000
Zapytała mnie "Dlaczego nie pomożesz Kosowianom?"

265
00:10:45,000 --> 00:10:48,000
Dlaczego nie zostaniesz doradcą dyplomatycznym rządu Kosowa?

266
00:10:48,000 --> 00:10:50,000
W Kosowie dyplomacja była zabroniona.

267
00:10:50,000 --> 00:10:52,000
Nie wolno im było zatrudniać dyplomatów.

268
00:10:52,000 --> 00:10:54,000
Nie wolno im było zwrócić się do dyplomatów z zagranicy,

269
00:10:54,000 --> 00:10:57,000
aby pomogli im przebrnąć przez ten niezwykle skomplikowany proces,

270
00:10:57,000 --> 00:11:00,000
który nazwano ostatecznym procesem dotyczącym statusu Kosowa.

271
00:11:00,000 --> 00:11:02,000
Taka była idea.

272
00:11:02,000 --> 00:11:04,000
Taki był początek tego, czym dziś jest Niezależny Dyplomata --

273
00:11:04,000 --> 00:11:07,000
pierwsza na świece dyplomatyczna grupa doradcza

274
00:11:07,000 --> 00:11:09,000
o charakterze non-profit.

275
00:11:09,000 --> 00:11:12,000
Wszystko zaczęło się po moim powrocie do Londynu

276
00:11:12,000 --> 00:11:15,000
ze służby dla ONZ w Kosowie.

277
00:11:15,000 --> 00:11:18,000
Poleciałem z powrotem do Kosowa i podczas obiadu z premierem powiedziałem:

278
00:11:18,000 --> 00:11:21,000
"Mam propozycję, przyjadę i zostanę doradcą dyplomatycznym Kosowa.

279
00:11:21,000 --> 00:11:24,000
Znam się na tym, to moja praca. Mogę wam pomóc".

280
00:11:24,000 --> 00:11:26,000
Podniósł kieliszek raki i powiedział

281
00:11:26,000 --> 00:11:28,000
"Tak, Carne. Przyjedź".

282
00:11:28,000 --> 00:11:30,000
Pojechałem do Kosowa

283
00:11:30,000 --> 00:11:32,000
i zostałem doradcą rządu Kosowa.

284
00:11:32,000 --> 00:11:35,000
Niezależny Dyplomata doradzał trzem kolejnym premierom Kosowa

285
00:11:35,000 --> 00:11:38,000
oraz kosowskiej, wielopartyjnej grupie ds. negocjacji.

286
00:11:38,000 --> 00:11:41,000
Kosowo stało się niepodległym państwem.

287
00:11:41,000 --> 00:11:44,000
Obecnie Niezależny Dyplomata działa

288
00:11:44,000 --> 00:11:46,000
w pięciu centrach dyplomacji na świecie.

289
00:11:46,000 --> 00:11:48,000
Doradzamy 7 lub 8 państwom

290
00:11:48,000 --> 00:11:51,000
lub jeśli ktoś woli,

291
00:11:51,000 --> 00:11:53,000
grupom politycznym --

292
00:11:53,000 --> 00:11:55,000
nie znam się na definicjach.

293
00:11:55,000 --> 00:11:58,000
Doradzamy Północnemu Cyprowi jak ponownie zjednoczyć wyspę.

294
00:11:58,000 --> 00:12:00,000
Doradzamy opozycji w Birmie,

295
00:12:00,000 --> 00:12:02,000
rządowi Sudanu Południowego,

296
00:12:02,000 --> 00:12:04,000
który -- słyszycie to jako pierwsi --

297
00:12:04,000 --> 00:12:06,000
w ciągu kilki kolejnych lat stanie się nowym państwem.

298
00:12:08,000 --> 00:12:11,000
Doradzamy Polisario Front -- organizacji wojskowo politycznej w Saharze Zachodniej,

299
00:12:11,000 --> 00:12:13,000
która po 34 latach ucisku

300
00:12:13,000 --> 00:12:15,000
chce oswobodzić swoje państwo

301
00:12:15,000 --> 00:12:18,000
z marokańskiej okupacji.

302
00:12:18,000 --> 00:12:21,000
Doradzamy wielu państwom wyspiarskim w negocjacjach

303
00:12:21,000 --> 00:12:23,000
dotyczących zmiany klimatu,

304
00:12:23,000 --> 00:12:25,000
które mają się zakończyć w Kopenhadze.

305
00:12:26,000 --> 00:12:28,000
Również tutaj w pewnym stopniu obecna jest losowość,

306
00:12:28,000 --> 00:12:30,000
ponieważ, na początku mojej kariery Niezależnego Dyplomaty

307
00:12:30,000 --> 00:12:32,000
poszedłem na spotkanie towarzyskie w Izbie Lordów --

308
00:12:32,000 --> 00:12:34,000
dość idiotyczne miejsce.

309
00:12:34,000 --> 00:12:36,000
W każdym razie, trzymałem drinka w ten sposób i wpadłem

310
00:12:36,000 --> 00:12:38,000
na faceta, który stał za mną.

311
00:12:38,000 --> 00:12:40,000
Zaczęliśmy rozmawiać.

312
00:12:40,000 --> 00:12:42,000
Powiedziałem mu czym się zajmuję.

313
00:12:42,000 --> 00:12:44,000
Dość uroczyście powiedziałem,

314
00:12:44,000 --> 00:12:46,000
że zamierzam zapoczątkować działalność Niezależnego Dyplomaty w Nowym Jorku.

315
00:12:46,000 --> 00:12:48,000
Ja sam się tym wtedy zajmowałem,

316
00:12:48,000 --> 00:12:50,000
razem z żoną przeprowadzaliśmy się do Nowego Jorku.

317
00:12:50,000 --> 00:12:53,000
A on powiedział "Masz ochotę spotkać się z ludźmi z mojego kręgu w Nowym Jorku?"

318
00:12:53,000 --> 00:12:55,000
Okazało się,

319
00:12:55,000 --> 00:12:57,000
że facet pracuje dla przedsiębiorstwa innowacyjnego ?What if!,

320
00:12:57,000 --> 00:12:59,000
o której część z was być może słyszała.

321
00:12:59,000 --> 00:13:01,000
Od słowa, do słowa

322
00:13:01,000 --> 00:13:03,000
i wylądowałem za biurkiem

323
00:13:03,000 --> 00:13:05,000
w ?What if! w Nowym Jorku,

324
00:13:05,000 --> 00:13:07,000
i zacząłem pracować nad Niezależnym Dyplomatą.

325
00:13:07,000 --> 00:13:09,000
Patrzyłem jak ?What if! opracowuje

326
00:13:09,000 --> 00:13:11,000
nowe smaki gum do żucia dla Wrigley,

327
00:13:11,000 --> 00:13:13,000
albo nowe smaki coli

328
00:13:13,000 --> 00:13:15,000
i to pomogło mi wymyślić, jak usprawnić

329
00:13:15,000 --> 00:13:17,000
nowe strategie dla obywateli Kosowa

330
00:13:17,000 --> 00:13:20,000
i mieszkańców Sahary Zachodniej.

331
00:13:20,000 --> 00:13:23,000
Zacząłem uświadamiać sobie, że dyplomację można uprawiać na różne sposoby,

332
00:13:23,000 --> 00:13:25,000
że dyplomacja, tak jak biznes,

333
00:13:25,000 --> 00:13:27,000
polega na rozwiązywaniu problemów,

334
00:13:27,000 --> 00:13:30,000
a przecież słowo 'innowacja' nie istnieje w języku dyplomacji.

335
00:13:30,000 --> 00:13:33,000
To jest gra o sumie stałej i Realpolitik (niem. polityka realna),

336
00:13:33,000 --> 00:13:36,000
a także stare instytucje, istniejące od pokoleń,

337
00:13:36,000 --> 00:13:39,000
które obecnie funkcjonują tak, jak przed laty.

338
00:13:39,000 --> 00:13:41,000
Dziś Niezależny Dyplomata próbuje wprowadzić

339
00:13:41,000 --> 00:13:44,000
pewne strategie, których nauczyłem się w ?What if!.

340
00:13:44,000 --> 00:13:47,000
Siedzimy w jednym biurze i krzyczymy do siebie przez całe pomieszczenie.

341
00:13:47,000 --> 00:13:50,000
Pracujemy na małych laptopach, próbujemy przestawiać biurka, żeby przestawić nasz sposób myślenia.

342
00:13:50,000 --> 00:13:52,000
Konsultujemy się z naiwnymi ekspertami,

343
00:13:52,000 --> 00:13:55,000
którzy mogą nie wiedzieć niczego o państwach, którymi się zajmujemy,

344
00:13:55,000 --> 00:13:57,000
ale mogą wiedzieć coś innego,

345
00:13:57,000 --> 00:13:59,000
coś, co zmieni nasze podejście

346
00:13:59,000 --> 00:14:01,000
do spraw,

347
00:14:01,000 --> 00:14:03,000
które próbujemy rozwiązać dla naszych klientów.

348
00:14:03,000 --> 00:14:05,000
To nie jest łatwe, bo nasi klienci są

349
00:14:05,000 --> 00:14:08,000
z definicji w trudnej sytuacji dyplomatycznej.

350
00:14:10,000 --> 00:14:12,000
Można z tego wszystkiego wyciągnąć

351
00:14:12,000 --> 00:14:15,000
kilka wniosków

352
00:14:15,000 --> 00:14:17,000
dla nas samych i dla polityki,

353
00:14:17,000 --> 00:14:20,000
które w pewnym stopniu sprowadzają się do jednego.

354
00:14:20,000 --> 00:14:22,000
Wniosek dla nas

355
00:14:22,000 --> 00:14:24,000
to spadanie w przepaść --

356
00:14:24,000 --> 00:14:27,000
w rzeczywistości to dobra rzecz, polecam.

357
00:14:28,000 --> 00:14:30,000
Warto to zrobić przynajmniej raz w życiu --

358
00:14:30,000 --> 00:14:33,000
rzucić wszystko i skoczyć.

359
00:14:34,000 --> 00:14:37,000
Drugi wniosek to dość poważna lekcja o dzisiejszym świcie.

360
00:14:37,000 --> 00:14:40,000
Niezależny Dyplomata jest częścią tendencji,

361
00:14:40,000 --> 00:14:43,000
która jest obecna i wyraźnie widoczna na całym świecie --

362
00:14:43,000 --> 00:14:46,000
świat się dzieli.

363
00:14:46,000 --> 00:14:49,000
Państwo znaczy mniej niż w przeszłości,

364
00:14:49,000 --> 00:14:51,000
zmniejsza się jego władza.

365
00:14:51,000 --> 00:14:53,000
Oznacza to, że zwiększa się rola innych czynników.

366
00:14:53,000 --> 00:14:55,000
Są to tak zwane podmioty niepaństwowe.

367
00:14:55,000 --> 00:14:57,000
Mogą to być korporacje,

368
00:14:57,000 --> 00:15:00,000
mafia, przyjazne organizacje pozarządowe,

369
00:15:00,000 --> 00:15:02,000
cokolwiek,

370
00:15:02,000 --> 00:15:04,000
w dowolnej ilości.

371
00:15:04,000 --> 00:15:07,000
Żyjemy w coraz bardziej zagmatwanym i podzielonym świecie.

372
00:15:07,000 --> 00:15:09,000
Jeśli rządy w coraz mniejszym stopniu

373
00:15:09,000 --> 00:15:11,000
są w stanie adresować problemy,

374
00:15:11,000 --> 00:15:14,000
które dotykają ludzi na całym świecie,

375
00:15:14,000 --> 00:15:17,000
to kto w takim razie ma sobie z nimi poradzić,

376
00:15:17,000 --> 00:15:19,000
kto ma wziąć na siebie ciężar odpowiedzialności i je rozwiązać?

377
00:15:19,000 --> 00:15:21,000
My.

378
00:15:21,000 --> 00:15:24,000
Jeśli oni sobie nie radzą, kto ma sobie poradzić?

379
00:15:24,000 --> 00:15:27,000
Nie pozostaje nam nic oprócz stawienia czoła rzeczywistości.

380
00:15:27,000 --> 00:15:29,000
A to oznacza,

381
00:15:29,000 --> 00:15:32,000
że już nie wystarczy powiedzieć,

382
00:15:32,000 --> 00:15:35,000
że stosunki międzynarodowe, problemy ogólnoświatowe,

383
00:15:35,000 --> 00:15:37,000
chaos w Somalii,

384
00:15:37,000 --> 00:15:40,000
sytuacja w Birmie, to nie nasza sprawa,

385
00:15:40,000 --> 00:15:43,000
którą możemy pozostawić rządom.

386
00:15:43,000 --> 00:15:45,000
Wykorzystując sześć stopi oddalenia,

387
00:15:45,000 --> 00:15:47,000
mogę wskazać relacje, które łączą każdego z was

388
00:15:47,000 --> 00:15:50,000
z somalijskimi bojownikami Al-Shabaab.

389
00:15:50,000 --> 00:15:54,000
Opowiem o tym potem jeśli chcecie, ale wystarczy na przykład,

390
00:15:54,000 --> 00:15:56,000
że jecie ryby, a już coś was z nimi łączy.

391
00:15:56,000 --> 00:15:58,000
Wszyscy jesteśmy blisko ze sobą związani.

392
00:15:58,000 --> 00:16:00,000
I nie stwierdził tego Tom Friedman,

393
00:16:00,000 --> 00:16:03,000
można to udowodnić w każdym przypadku.

394
00:16:03,000 --> 00:16:06,000
Oznacza to, że zamiast czekać na działanie polityków,

395
00:16:06,000 --> 00:16:09,000
sami powinniśmy podjąć działania.

396
00:16:09,000 --> 00:16:11,000
Niezależny Dyplomata jest w pewien, dość luźny sposób

397
00:16:11,000 --> 00:16:13,000
przykładem takiej inicjatywy.

398
00:16:13,000 --> 00:16:16,000
Nie ma zgrabnych przykładów, ale jeden może być taki:

399
00:16:16,000 --> 00:16:18,000
sposób, w jaki świat się zmienia, wyraźnie przejawia się w tym,

400
00:16:18,000 --> 00:16:20,000
co się dzieje w miejscach takich jak moja była praca,

401
00:16:20,000 --> 00:16:22,000
Rada Bezpieczeństwa ONZ.

402
00:16:22,000 --> 00:16:25,000
ONZ powstało w 1945 r.

403
00:16:25,000 --> 00:16:27,000
Jego głównym zadaniem

404
00:16:27,000 --> 00:16:29,000
jest przeciwdziałać konfliktom między państwami --

405
00:16:29,000 --> 00:16:31,000
konfliktom interesów.

406
00:16:31,000 --> 00:16:33,000
Obecnie 80% programu

407
00:16:33,000 --> 00:16:35,000
Rady Bezpieczeństwa ONZ

408
00:16:35,000 --> 00:16:37,000
dotyczy problemów wewnątrzpaństwowych,

409
00:16:37,000 --> 00:16:39,000
w których uczestniczą podmioty niepaństwowe,

410
00:16:39,000 --> 00:16:41,000
partyzanci, separatyści czy

411
00:16:41,000 --> 00:16:43,000
terroryści, jeśli tak ich nazywacie,

412
00:16:43,000 --> 00:16:46,000
ludzie którzy nie tworzą normalnego rządu ani normalnego państwa.

413
00:16:46,000 --> 00:16:49,000
W takiej sytuacji znajduje się dzisiejszy świat.

414
00:16:49,000 --> 00:16:51,000
Kiedy zdałem sobie z tego sprawę,

415
00:16:51,000 --> 00:16:54,000
i kiedy wracam do moich czasów w Radzie Bezpieczeństwa

416
00:16:54,000 --> 00:16:56,000
i do wydarzeń z Kosowa,

417
00:16:56,000 --> 00:16:58,000
uświadamiam sobie, że często ludzie,

418
00:16:58,000 --> 00:17:00,000
na których nasze działania w Radzie Bezpieczeństwa

419
00:17:00,000 --> 00:17:02,000
miały bezpośredni wpływ,

420
00:17:02,000 --> 00:17:04,000
nie byli tam obecni. Nikt nie dawał im możliwości

421
00:17:04,000 --> 00:17:06,000
przedstawienia swoich poglądów w Radzie Bezpieczeństwa.

422
00:17:06,000 --> 00:17:08,000
Pomyślałem, że to niedopuszczalne.

423
00:17:08,000 --> 00:17:10,000
Trzeba to jakoś zmienić.

424
00:17:10,000 --> 00:17:13,000
Zacząłem więc zgodnie ze zwyczajem.

425
00:17:13,000 --> 00:17:15,000
Wraz z innymi członkami Niezależnego Dyplomaty

426
00:17:15,000 --> 00:17:17,000
byliśmy w Radzie Bezpieczeństwa ONZ.

427
00:17:17,000 --> 00:17:19,000
Byliśmy w 70 krajach członkowskich ONZ --

428
00:17:19,000 --> 00:17:21,000
Kazachstan, Etiopia, Izrael --

429
00:17:21,000 --> 00:17:23,000
sami z resztą wiecie. Spotkaliśmy się

430
00:17:23,000 --> 00:17:25,000
z sekretarzem generalnym, z nimi wszystkimi

431
00:17:25,000 --> 00:17:27,000
i powiedzieliśmy: "To wszystko nie tak.

432
00:17:27,000 --> 00:17:29,000
To niedorzeczne, że nie konsultujecie się z ludźmi, o losach których decydujecie.

433
00:17:29,000 --> 00:17:31,000
Musicie stworzyć formalny system,

434
00:17:31,000 --> 00:17:33,000
zgodnie z którym zaprosicie tu Kosowian

435
00:17:33,000 --> 00:17:35,000
i wysłuchacie ich stanowiska.

436
00:17:35,000 --> 00:17:37,000
Będziecie mogli wtedy przekazać to mnie, powiedzieć im, co o tym myślicie.

437
00:17:37,000 --> 00:17:39,000
Będzie wspaniale. Dojdzie do wymiany poglądów.

438
00:17:39,000 --> 00:17:42,000
Tak naprawdę możecie wykorzystać ich opinie w procesie podejmowania decyzji,

439
00:17:42,000 --> 00:17:44,000
dzięki czemu wasze decyzje będą bardziej skuteczne i trwałe".

440
00:17:47,000 --> 00:17:49,000
Ktoś mógłby powiedzieć, że to jest superlogiczne.

441
00:17:49,000 --> 00:17:51,000
To znaczy niezwykle logiczne -- tak oczywiste, że każdy mógłby to stwierdzić.

442
00:17:51,000 --> 00:17:54,000
Oczywiście wszyscy się zgodzili, mówili: "Tak, masz absolutną rację".

443
00:17:54,000 --> 00:17:56,000
Wróć do nas

444
00:17:56,000 --> 00:17:58,000
za około 6 miesięcy".

445
00:17:58,000 --> 00:18:01,000
I oczywiście nic się nie wydarzyło. Nikt niczego nie zrobił.

446
00:18:01,000 --> 00:18:03,000
Dziś Rada Bezpieczeństwa funkcjonuje

447
00:18:03,000 --> 00:18:05,000
w dokładnie taki sam sposób,

448
00:18:05,000 --> 00:18:08,000
jak X lat temu,

449
00:18:08,000 --> 00:18:11,000
około 10 lat temu.

450
00:18:11,000 --> 00:18:13,000
Przyjrzeliśmy się więc naszym wnioskom

451
00:18:13,000 --> 00:18:15,000
wyciągniętym z tej porażki

452
00:18:15,000 --> 00:18:17,000
i zastanawialiśmy się co z tym zrobić.

453
00:18:17,000 --> 00:18:19,000
Pomyślałem, że jeśli poświęcę całe życie

454
00:18:19,000 --> 00:18:21,000
na lobbowanie na rzecz tych szczątkowych rządów,

455
00:18:21,000 --> 00:18:23,000
aby zostały podjęte konieczne działania,

456
00:18:23,000 --> 00:18:25,000
to się wykończę.

457
00:18:25,000 --> 00:18:27,000
Postanowiliśmy więc

458
00:18:27,000 --> 00:18:29,000
sami zająć się organizowaniem tych spotkań.

459
00:18:29,000 --> 00:18:31,000
Dziś Niezależny Dyplomata

460
00:18:31,000 --> 00:18:33,000
zajmuje się organizacją spotkań

461
00:18:33,000 --> 00:18:35,000
przedstawicieli Rady Bezpieczeństwa ONZ

462
00:18:35,000 --> 00:18:37,000
i stron, których sprawami

463
00:18:37,000 --> 00:18:40,000
zajmuje się Rada Bezpieczeństwa.

464
00:18:40,000 --> 00:18:42,000
Sprowadzimy zatem

465
00:18:42,000 --> 00:18:45,000
darfurskich rebeliantów,

466
00:18:45,000 --> 00:18:48,000
przedstawicieli Cypru Północnego i Południowego,

467
00:18:49,000 --> 00:18:52,000
rebeliantów z Aceh (Indonezja)

468
00:18:52,000 --> 00:18:54,000
oraz wielu, wielu innych z całego świata,

469
00:18:54,000 --> 00:18:57,000
wplątanych złożone konflikty.

470
00:18:57,000 --> 00:19:00,000
Naszym celem jest sprowadzenie ich do Nowego Jorku,

471
00:19:00,000 --> 00:19:02,000
gdzie w spokoju i odosobnieniu,

472
00:19:02,000 --> 00:19:04,000
bez telewizji i prasy,

473
00:19:04,000 --> 00:19:06,000
usiądą przy stole i wyjaśnią członkom

474
00:19:06,000 --> 00:19:08,000
Rady Bezpieczeństwa ONZ czego oczekują,

475
00:19:08,000 --> 00:19:10,000
a członkowie Rady Bezpieczeństwa

476
00:19:10,000 --> 00:19:12,000
wyjaśnią im czego oni z kolei oczekują.

477
00:19:12,000 --> 00:19:14,000
W taki sposób nawiązuje się rozmowa,

478
00:19:14,000 --> 00:19:16,000
do której nigdy wcześniej nie doszło.

479
00:19:16,000 --> 00:19:19,000
Z pewnością każdy z was, kto zna się na polityce

480
00:19:19,000 --> 00:19:22,000
może na podstawie tego opisu stwierdzić, że to jest niezwykle trudne.

481
00:19:22,000 --> 00:19:24,000
W zupełności się z tym zgadzam.

482
00:19:24,000 --> 00:19:27,000
Prawdopodobieństwo niepowodzenia jest bardzo wysokie,

483
00:19:27,000 --> 00:19:29,000
ale z pewnością do niego nie dojdzie,

484
00:19:29,000 --> 00:19:32,000
jeśli nie spróbujemy.

485
00:19:32,000 --> 00:19:35,000
Od czasów kiedy byłem dyplomatą do chwili obecnej,

486
00:19:35,000 --> 00:19:37,000
moja polityka uległa gruntownej zmianie.

487
00:19:37,000 --> 00:19:40,000
Uważam, że najważniejszy jest produkt, a nie proces

488
00:19:40,000 --> 00:19:43,000
lub technologia, szczerze mówiąc żadne z nich.

489
00:19:43,000 --> 00:19:45,000
Propagowanie techniki wśród wszystkich uczestników

490
00:19:45,000 --> 00:19:48,000
demonstracji w Iranie używających Twittera,

491
00:19:48,000 --> 00:19:51,000
którzy obecnie przebywają w więzieniu w Teheranie

492
00:19:51,000 --> 00:19:53,000
którym ciągle rządzi Ahmadineżad.

493
00:19:53,000 --> 00:19:56,000
Technika nie wprowadziła zmian politycznych w Iranie.

494
00:19:57,000 --> 00:20:00,000
Musimy się skupić na wynikach. Musimy zadać sobie pytanie:

495
00:20:00,000 --> 00:20:02,000
"Co mogę zrobić, aby osiągnąć taki wynik?"

496
00:20:02,000 --> 00:20:05,000
To jest polityka XXI wieku.

497
00:20:05,000 --> 00:20:07,000
Niezależny Dyplomata jest swoistym

498
00:20:07,000 --> 00:20:10,000
ucieleśnieniem tego rozpadu, tej zmiany,

499
00:20:10,000 --> 00:20:13,000
których wszyscy doświadczamy.

500
00:20:14,000 --> 00:20:16,000
To jest moja historia. Dziękuję.