1
00:00:06,256 --> 00:00:08,014
Đó là một ngày nóng nực

2
00:00:08,014 --> 00:00:10,366
và bạn vừa uống vài cốc nước,

3
00:00:10,366 --> 00:00:12,286
hết cốc nọ đến cốc kia.

4
00:00:12,286 --> 00:00:16,182
Tiếp đến là cảm giác mắc tè
bắt nguồn từ hai cơ quan hình hạt đậu

5
00:00:16,182 --> 00:00:19,715
hoạt động như những bộ cảm biến tinh lọc.

6
00:00:19,715 --> 00:00:22,095
Chúng cân bằng 
lượng chất lỏng trong cơ thể,

7
00:00:22,095 --> 00:00:24,112
phát hiện chất thải trong máu,

8
00:00:24,112 --> 00:00:26,766
và nhận biết khi nào cần cung cấp
vi-ta-min, khoáng chất

9
00:00:26,766 --> 00:00:29,447
và hóc môn 
giúp duy trì sự sống.

10
00:00:29,447 --> 00:00:31,637
Hãy gửi lời chào 
đến hai quả thận của bạn.

11
00:00:31,637 --> 00:00:35,941
Vai trò chính của chúng 
là loại bỏ chất thải,

12
00:00:35,941 --> 00:00:38,672
biến chúng thành nước tiểu.

13
00:00:38,672 --> 00:00:41,565
8 lít máu của cơ thể
đi qua thận

14
00:00:41,565 --> 00:00:44,877
khoảng 20 - 25 lần mỗi ngày,

15
00:00:44,877 --> 00:00:51,849
nghĩa là 2 quả thận này lọc khoảng 
180 lít trong 24 giờ.

16
00:00:51,849 --> 00:00:54,675
Thành phần các chất trong máu 
luôn thay đổi

17
00:00:54,675 --> 00:00:56,825
khi bạn ăn, uống.

18
00:00:56,825 --> 00:01:00,480
Đó là lý do vì sao 
thận hoạt động không ngừng nghỉ.

19
00:01:00,480 --> 00:01:03,995
Máu đi vào thận qua các động mạch
rồi tiếp tục chia nhánh

20
00:01:03,995 --> 00:01:06,802
cho đến khi trở thành 
các mạch máu li ti

21
00:01:06,802 --> 00:01:09,139
tiếp xúc với 
các bộ phận đặc biệt bên trong thận

22
00:01:09,139 --> 00:01:11,478
được gọi là nephron.

23
00:01:11,478 --> 00:01:13,795
Mỗi quả thận có 1 triệu nephron

24
00:01:13,795 --> 00:01:17,534
tạo thành một mạng lưới 
lọc và cảm biến mạnh mẽ

25
00:01:17,534 --> 00:01:20,541
tỉ mỉ kiểm tra toàn bộ lượng máu.

26
00:01:20,541 --> 00:01:22,468
Đó là nơi ta thấy được 
mức độ tinh luyện

27
00:01:22,468 --> 00:01:25,968
và chính xác của bộ cảm biến này.

28
00:01:25,968 --> 00:01:30,980
Để lọc máu, mỗi nephron sử dụng 
2 bộ phận mạnh mẽ:

29
00:01:30,980 --> 00:01:34,461
một cấu trúc hình giọt nước 
được gọi là tiểu cầu thận

30
00:01:34,461 --> 00:01:37,942
và một ống dài như ống hút 
được gọi là tiểu quản thận.

31
00:01:37,942 --> 00:01:41,425
Tiểu cầu thận làm việc như một cái ray
chỉ cho phép vài loại chất

32
00:01:41,425 --> 00:01:45,248
như vi-ta-min và khoáng chất 
đi vào tiểu quản thận.

33
00:01:45,248 --> 00:01:47,439
Sau đó, nhiệm vụ của mạch này 
là xác định xem

34
00:01:47,439 --> 00:01:51,361
chất nào trong số đó 
cần thiết cho cơ thể

35
00:01:51,361 --> 00:01:54,858
để hấp thu theo
liều lượng mà cơ thể cần,

36
00:01:54,858 --> 00:01:57,778
và để chúng tiếp tục 
tuần hoàn trong máu.

37
00:01:57,778 --> 00:02:00,448
Nhưng máu không chỉ mang
các chất cần thiết.

38
00:02:00,448 --> 00:02:02,955
mà còn chứa 
các sản phẩm loại thải.

39
00:02:02,955 --> 00:02:05,782
Các nephron buộc phải tìm ra 
cách xử lý.

40
00:02:05,782 --> 00:02:09,118
Các tiểu quản thận phát hiện ra 
các hợp chất cơ thể không cần tới,

41
00:02:09,118 --> 00:02:12,460
như u-rê là chất thải ra từ quá trình
phá vỡ cấu trúc protein,

42
00:02:12,460 --> 00:02:15,518
và gom chúng lại thành nước tiểu 
dẫn ra khỏi thận

43
00:02:15,518 --> 00:02:19,118
qua hai chiếc ống dài 
được gọi là niệu quản.

44
00:02:19,118 --> 00:02:23,322
Niệu quản xả nước tiểu vào bàng quang,
chờ để được thoát ra

45
00:02:23,322 --> 00:02:26,536
khỏi cơ thể, 
mang theo các chất thải.

46
00:02:26,536 --> 00:02:28,851
Trong nước tiểu cũng có nước.

47
00:02:28,851 --> 00:02:31,701
Nếu thận phát hiện có quá nhiều nước
trong máu,

48
00:02:31,701 --> 00:02:34,984
ví dụ như khi bạn uống nhiều
cốc nước một lúc,

49
00:02:34,984 --> 00:02:38,970
nó sẽ đem phần nước thừa đến bàng quang 
để loại bỏ.

50
00:02:38,970 --> 00:02:41,508
Mặt khác, tỷ lệ nước trong máu thấp

51
00:02:41,508 --> 00:02:44,687
sẽ khiến thận giải phóng 
một ít trở lại trong máu,

52
00:02:44,687 --> 00:02:48,280
nghĩa là sẽ có ít nước 
hòa vào nước tiểu hơn.

53
00:02:48,280 --> 00:02:52,042
Đó là lý do nước tiểu có màu vàng đậm 
khi cơ thể có ít nước.

54
00:02:52,042 --> 00:02:56,482
Bằng cách kiểm soát nước, thận
điều hòa lượng chất lỏng của cơ thể.

55
00:02:56,482 --> 00:03:00,947
Nhưng hoạt động cân bằng tuyệt vời này
không phải là kỹ năng duy nhất của thận.

56
00:03:00,947 --> 00:03:03,966
Cơ quan này còn có khả năng kích hoạt
vi-ta-min D,

57
00:03:03,966 --> 00:03:08,566
tiết ra một loại hóc môn được gọi là renin
làm tăng huyết áp,

58
00:03:08,566 --> 00:03:11,259
và một hóc môn khác là erythropoietin,

59
00:03:11,259 --> 00:03:14,667
giúp tăng sản sinh tế bào hồng cầu.

60
00:03:14,667 --> 00:03:19,353
Nếu không có thận, lượng chất lỏng
trong cơ thể sẽ bị mất kiểm soát.

61
00:03:19,353 --> 00:03:24,240
Mỗi lần ta ăn, máu sẽ nhận một lượng chất
không được tinh luyện.

62
00:03:24,240 --> 00:03:29,736
Sau đó, việc tích trữ chất thải sẽ làm
hệ thống quá tải và ta sẽ chết.

63
00:03:29,736 --> 00:03:32,955
Do đó, mỗi quả thận không chỉ 
giữ cho hệ thống hoạt động trơn tru

64
00:03:32,955 --> 00:03:34,975
mà còn giúp ta sống sót.

65
00:03:34,975 --> 00:03:38,539
Thật may mắn khi 
ta có đến 2 hạt đậu kỳ diệu này.