1
00:00:00,394 --> 00:00:03,050
Ngày nay, có rất 
nhiều mối bận tâm chính đáng

2
00:00:03,050 --> 00:00:05,499
rằng công nghệ đang 
trở nên quá thông minh

3
00:00:05,499 --> 00:00:08,907
sẽ đẩy ta tới viễn cảnh
thất nghiệp trong tương lai.

4
00:00:09,682 --> 00:00:11,834
Một chiếc xe tự lái

5
00:00:11,858 --> 00:00:13,532
chính là minh chứng dễ thấy nhất.

6
00:00:13,532 --> 00:00:16,860
Nó rất tuyệt vời
vì nhiều lý do khác nhau.

7
00:00:16,860 --> 00:00:20,346
Nhưng bạn có biết rằng "tài xế" 
là công việc phổ biến nhất

8
00:00:20,346 --> 00:00:22,685
ở 29 trong số 50 tiểu bang ở Mỹ?

9
00:00:22,685 --> 00:00:26,520
Chuyện gì sẽ xảy ra với những công việc 
này khi ta không còn phải tự lái xe

10
00:00:26,544 --> 00:00:28,109
hay tự mình nấu ăn

11
00:00:28,109 --> 00:00:29,902
hay tự chẩn đoán bệnh?

12
00:00:30,699 --> 00:00:33,066
Nghiên cứu gần đây 
từ Viện nghiên cứu Forrester

13
00:00:33,076 --> 00:00:36,239
đã dự đoán rằng 25 triệu công việc

14
00:00:36,263 --> 00:00:38,425
có thể sẽ biến mất 
trong vòng 10 năm tới.

15
00:00:38,903 --> 00:00:41,386
Để dễ hình dung hơn,
con số này cao

16
00:00:41,386 --> 00:00:45,542
gấp ba lần số lượng công việc
biến mất trong khủng hoảng kinh tế.

17
00:00:45,542 --> 00:00:49,028
Nguy cơ này không chỉ
ở các công việc tay chân.

18
00:00:49,028 --> 00:00:52,765
Phố Wall và thung lũng Silicon,
đang chiêm ngưỡng những thành tựu lớn

19
00:00:52,765 --> 00:00:55,135
trong phân tích chất lượng 
và ra quyết định

20
00:00:55,135 --> 00:00:57,239
đến từ công nghệ học máy 
(machine learning).

21
00:00:57,239 --> 00:00:59,707
Cả những người thông minh, 
được trả lương cao nhất

22
00:00:59,707 --> 00:01:01,707
cũng sẽ bị ảnh hưởng 
bởi sự thay đổi này.

23
00:01:01,707 --> 00:01:03,968
Rõ ràng là dù có làm nghề gì,

24
00:01:03,968 --> 00:01:06,460
thì một vài, nếu không phải
toàn bộ công việc của bạn

25
00:01:06,460 --> 00:01:10,008
sẽ được tự động hóa bởi robot hay
phần mềm máy tính trong vài năm tới.

26
00:01:10,008 --> 00:01:13,409
Đó chính là lý do tại sao những người
như Mark Zuckerberg và Bill Gates

27
00:01:13,409 --> 00:01:14,785
đang nói về sự cần kíp

28
00:01:14,785 --> 00:01:17,175
của mức thu nhập tối thiểu 
do chính phủ tài trợ.

29
00:01:17,175 --> 00:01:20,767
Nhưng nếu đã không chấp thuận
những điều như chăm sóc sức khỏe

30
00:01:20,791 --> 00:01:22,070
hay bữa trưa tại trường,

31
00:01:22,094 --> 00:01:25,414
tôi không thấy được khả năng
chính khách sẽ tìm thấy tiếng nói chung

32
00:01:25,414 --> 00:01:28,616
về vấn đề lớn và đắt đỏ
như thu nhập cơ bản phổ thông.

33
00:01:28,616 --> 00:01:32,261
Thay vào đó, tôi nghĩ chính chúng ta, 
mới là người phải dẫn dắt.

34
00:01:32,285 --> 00:01:34,809
Chúng ta phải nhận ra
sự thay đổi trong tương lai

35
00:01:34,833 --> 00:01:36,888
và bắt đầu thiết kế 
những công việc mới

36
00:01:36,888 --> 00:01:38,757
vẫn còn giá trị
trong thời đại robot.

37
00:01:38,757 --> 00:01:43,652
Tin tốt là ta đã từng kinh qua 
và hồi phục

38
00:01:43,676 --> 00:01:46,412
từ hai cuộc đại tuyệt chủng
công việc trước đây.

39
00:01:46,412 --> 00:01:48,733
Từ 1870 đến 1970,

40
00:01:48,757 --> 00:01:53,165
tỉ lệ công nhân Mỹ 
làm việc nông trại giảm 90%,

41
00:01:53,189 --> 00:01:55,734
và một lần nữa từ 1950 đến 2010,

42
00:01:55,758 --> 00:01:57,901
tỉ lệ người Mỹ
làm việc trong nhà máy

43
00:01:57,925 --> 00:02:00,551
giảm 75%.

44
00:02:00,551 --> 00:02:03,524
Thử thách mà ta đối mặt lần này, 
cũng không khác.

45
00:02:03,548 --> 00:02:06,562
Chúng ta có 100 năm
để đi từ nông trại đến nhà máy,

46
00:02:06,586 --> 00:02:09,161
và 60 năm để hoàn tất xây dựng
nền kinh tế phục vụ.

47
00:02:09,161 --> 00:02:11,003
Tỉ lệ thay đổi hôm nay
cho thấy

48
00:02:11,027 --> 00:02:14,001
ta có thể chỉ có 10 
hay 15 năm để thích nghi,

49
00:02:14,025 --> 00:02:15,938
và nếu không phản ứng đủ nhanh,

50
00:02:15,938 --> 00:02:18,508
nghĩa là đến lúc
những học sinh tiểu học hôm nay

51
00:02:18,532 --> 00:02:20,417
đến tuổi đại học,

52
00:02:20,441 --> 00:02:23,317
chúng ta có thể đang sống
trong thế giới robot,

53
00:02:23,317 --> 00:02:27,179
hầu hết đều thất nghiệp
và bị mắc kẹt trong trầm cảm.

54
00:02:27,179 --> 00:02:29,756
Nhưng tôi không nghĩ
mọi việc phải theo cách đó.

55
00:02:29,760 --> 00:02:31,460
Tôi làm trong ngành Sáng kiến,

56
00:02:31,484 --> 00:02:33,555
và một phần công việc của tôi

57
00:02:33,555 --> 00:02:36,375
là tác động lên cách các công ty lớn
sử dụng công nghệ mới.

58
00:02:36,375 --> 00:02:38,334
Chắc chắn một số 
những công nghệ này

59
00:02:38,334 --> 00:02:41,615
được đặc biệt thiết kế
để thay thế con người.

60
00:02:41,615 --> 00:02:43,951
Nhưng tôi tin rằng
nếu bắt đầu

61
00:02:43,951 --> 00:02:46,386
thay đổi bản chất của công việc
ngay lúc này,

62
00:02:46,410 --> 00:02:50,296
chúng ta không chỉ tạo ra môi trường
nơi mọi người đều thích đi làm

63
00:02:50,320 --> 00:02:52,438
mà còn tạo ra
sự sáng tạo mà ta cần

64
00:02:52,462 --> 00:02:55,635
để thay thế hàng triệu công việc
sẽ mất đi vì công nghệ.

65
00:02:56,532 --> 00:03:00,331
Tôi tin rằng chìa khoá 
để ngăn một tương lai không việc làm

66
00:03:00,355 --> 00:03:02,701
là tái khám phá điều gì
làm nên con người chúng ta

67
00:03:02,725 --> 00:03:05,683
và tạo ra thế hệ công việc mới
xoay quanh con người,

68
00:03:05,707 --> 00:03:08,313
giúp khơi gợi
tài năng và đam mê tiềm ẩn

69
00:03:08,337 --> 00:03:11,860
mà ta mang trong mình mỗi ngày.

70
00:03:11,860 --> 00:03:14,574
Nhưng đầu tiên, tôi nghĩ
cần nhìn nhận rằng

71
00:03:14,574 --> 00:03:16,470
rằng tự chúng ta gây ra vấn đề này.

72
00:03:16,494 --> 00:03:20,507
Không phải chỉ bởi vì
ta là người làm ra robot.

73
00:03:20,507 --> 00:03:23,691
Cho dù hầu hết việc làm
đã thoát khỏi nhà máy chục năm trước,

74
00:03:23,715 --> 00:03:25,652
ta vẫn giữ suy nghĩ máy móc

75
00:03:25,676 --> 00:03:28,525
về chuẩn hoá và làm việc.

76
00:03:28,525 --> 00:03:31,566
Ta vẫn định nghĩa công việc
dựa trên nhiệm vụ và thủ tục

77
00:03:31,566 --> 00:03:34,388
và trả công nhân viên 
dựa trên số giờ họ làm.

78
00:03:34,412 --> 00:03:36,718
Ta gán cho công việc
những định nghĩa hạn hẹp

79
00:03:36,718 --> 00:03:39,432
như thu ngân, xử lý khoản vay,
hay tài xế

80
00:03:39,456 --> 00:03:41,939
và bảo mọi người
tạo dựng sự nghiệp

81
00:03:41,963 --> 00:03:44,233
xung quanh 
những nhiệm vụ đơn lẻ này.

82
00:03:44,251 --> 00:03:47,784
Những lựa chọn này để lại cho ta
hai ảnh hưởng phụ nghiêm trọng.

83
00:03:47,808 --> 00:03:50,558
Thứ nhất, những công việc
có định nghĩa hạn hẹp này

84
00:03:50,582 --> 00:03:53,005
sẽ là những việc đầu tiên
được robot thay thế

85
00:03:53,029 --> 00:03:56,674
vì robot đơn nhiệm là loại
dễ chế tạo nhất.

86
00:03:56,674 --> 00:03:59,174
Nhưng thứ hai, chúng ta đã vô tình

87
00:03:59,198 --> 00:04:01,326
đẩy hàng triệu công nhân trên thế giới

88
00:04:01,350 --> 00:04:04,057
vào công việc nhàm chán
một cách đáng kinh ngạc.

89
00:04:04,057 --> 00:04:06,427
(Cười lớn)

90
00:04:06,427 --> 00:04:08,829
Lấy ví dụ của một nhân viên điện thoại.

91
00:04:08,853 --> 00:04:11,856
Những thập kỉ qua, chúng ta
nói về giảm chi phí hoạt động

92
00:04:11,880 --> 00:04:14,307
vì đã lấy phần lớn
nhu cầu hoạt động trí óc

93
00:04:14,331 --> 00:04:16,475
khỏi con người
và đưa vào hệ thống.

94
00:04:16,499 --> 00:04:19,020
Phần lớn thời gian trong ngày,
họ nhấp chuột màn hình,

95
00:04:19,044 --> 00:04:21,014
đọc lời thoại.

96
00:04:21,014 --> 00:04:24,810
Họ làm việc như máy hơn là người.

97
00:04:24,810 --> 00:04:27,394
Không may, trong những năm kế tiếp,

98
00:04:27,418 --> 00:04:29,277
khi công nghệ càng tiên tiến,

99
00:04:29,301 --> 00:04:31,885
họ, cùng với những thư ký và thủ thư,

100
00:04:31,909 --> 00:04:35,491
sẽ thấy phần lớn
công việc của mình biến mất.

101
00:04:35,495 --> 00:04:38,309
Để chống lại điều này,
ta phải bắt đầu tạo ra việc mới

102
00:04:38,309 --> 00:04:40,762
ít xoay quanh các nhiệm vụ
mà một người phải làm

103
00:04:40,786 --> 00:04:44,312
mà tập trung hơn vào các kỹ năng
mà họ đem đến cho công việc.

104
00:04:44,312 --> 00:04:47,776
Ví dụ, robot làm tốt các việc
lặp đi lặp lại và bị giới hạn,

105
00:04:47,800 --> 00:04:49,749
nhưng con người có khả năng tuyệt vời

106
00:04:49,773 --> 00:04:52,052
trong việc kết nối và sáng tạo

107
00:04:52,076 --> 00:04:55,096
khi đối mặt với các vấn đề
chưa từng gặp trước đó.

108
00:04:55,122 --> 00:04:57,866
Khi mỗi ngày đều mang đến
chút bất ngờ,

109
00:04:57,866 --> 00:05:00,130
nghĩa là ta đã thiết kế
công việc cho con người

110
00:05:00,154 --> 00:05:02,130
chứ không phải cho robot.

111
00:05:02,130 --> 00:05:05,028
Các doanh nhân và kỹ sư
đã có mặt trên thế giới này,

112
00:05:05,052 --> 00:05:07,644
cả những y tá và thợ sửa ống nước,

113
00:05:07,668 --> 00:05:09,749
cả những nhà trị liệu.

114
00:05:09,749 --> 00:05:12,806
Bản chất 
của nhiều công ty và tổ chức

115
00:05:12,830 --> 00:05:16,520
là bảo mọi người đi làm
và làm việc của mình.

116
00:05:16,544 --> 00:05:19,050
Nhưng nếu robot có thể làm tốt hơn,

117
00:05:19,050 --> 00:05:21,601
hoặc trí tuệ nhân tạo
có thể ra quyết định tốt hơn,

118
00:05:21,601 --> 00:05:24,013
bạn phải làm gì?

119
00:05:24,013 --> 00:05:26,497
Tôi nghĩ, với các nhà quản lý,

120
00:05:26,521 --> 00:05:29,918
ta cần nghĩ thực tế
về các nhiệm vụ sẽ biến mất

121
00:05:29,942 --> 00:05:31,093
trong vài năm tới

122
00:05:31,117 --> 00:05:34,989
và bắt đầu lên kế hoạch cho 
việc thay thế có ý nghĩa và giá trị hơn.

123
00:05:35,013 --> 00:05:36,442
Chúng ta cần tạo ra môi trường

124
00:05:36,466 --> 00:05:38,705
nơi con người và robot cùng phát triển.

125
00:05:38,729 --> 00:05:41,549
Tôi muốn nói rằng, 
hãy giao cho robot nhiều việc hơn,

126
00:05:41,549 --> 00:05:45,102
bắt đầu từ công việc
mà ta ghét phải làm.

127
00:05:45,102 --> 00:05:46,592
Này, robot,

128
00:05:46,616 --> 00:05:48,467
xử lý cái báo cáo ngu ngốc này đi.

129
00:05:48,491 --> 00:05:49,914
(Cười lớn)

130
00:05:49,938 --> 00:05:51,663
Chuyển cái hộp này nữa.
Cảm ơn nhé.

131
00:05:51,663 --> 00:05:53,086
(Cười lớn)

132
00:05:53,110 --> 00:05:54,639
Đối với con người,

133
00:05:54,663 --> 00:05:58,217
chúng ta nên làm theo lời khuyên
của Harry Davis ở Đại học Chicago.

134
00:05:58,241 --> 00:06:01,310
Ông nói chúng ta phải làm sao
để con người không bỏ quên

135
00:06:01,310 --> 00:06:03,245
quá nhiều tâm trí mình
trong thùng xe.

136
00:06:03,269 --> 00:06:06,158
Ý tôi là, con người
thật tuyệt vào cuối tuần.

137
00:06:06,182 --> 00:06:09,326
Nghĩ về những người bạn biết
họ làm gì vào thứ Bảy.

138
00:06:09,350 --> 00:06:12,876
Họ là những nghệ sĩ, thợ mộc,
đầu bếp, và vận động viên.

139
00:06:12,876 --> 00:06:16,982
Nhưng vào thứ Hai, 
họ trở lại là nhân viên nhân sự

140
00:06:17,006 --> 00:06:19,105
hay chuyên viên phân tích hệ thống 3.

141
00:06:19,129 --> 00:06:22,850
(Cười lớn)

142
00:06:22,850 --> 00:06:26,252
Những chức vụ hạn hẹp này
không chỉ nghe thật nhàm chán,

143
00:06:26,276 --> 00:06:28,372
mà còn ngầm khuyến khích mọi người

144
00:06:28,396 --> 00:06:31,436
đóng góp vào công việc 
theo cách nhàm chán và hạn hẹp.

145
00:06:31,460 --> 00:06:34,826
Nhưng tôi có thể nhìn thấy 
khi bạn mời mọi người phát huy tiềm năng,

146
00:06:34,826 --> 00:06:38,030
họ sẽ làm ta ngạc nhiên
vì khả năng của mình.

147
00:06:38,030 --> 00:06:40,560
Vài năm trước, tôi làm việc
ở một ngân hàng lớn,

148
00:06:40,584 --> 00:06:43,680
cố gắng đem nhiều đổi mới
vào văn hóa công ty.

149
00:06:43,704 --> 00:06:46,045
Đội của tôi thiết kế
một cuộc thi thiết kế mẫu

150
00:06:46,069 --> 00:06:49,629
mời mọi người xây dựng
bất cứ thứ gì họ muốn.

151
00:06:49,629 --> 00:06:51,537
Chúng tôi cố gắng tìm ra

152
00:06:51,561 --> 00:06:53,829
có phải giới hạn lớn nhất của sáng kiến

153
00:06:53,853 --> 00:06:56,343
là sự thiếu ý tưởng, hay thiếu tài năng,

154
00:06:56,367 --> 00:06:58,228
và hóa ra, không phải
cả hai thứ này.

155
00:06:58,252 --> 00:07:00,698
Đó là vấn đề về trao quyền.

156
00:07:00,698 --> 00:07:04,378
Kết quả của chương trình thật tuyệt.

157
00:07:04,378 --> 00:07:06,755
Chúng tôi bắt đầu 
bằng việc mời mọi người xem lại

158
00:07:06,779 --> 00:07:08,894
những gì họ có thể đem đến.

159
00:07:08,918 --> 00:07:12,146
Cuộc thi không chỉ là cơ hội
để xây dựng bất cứ thứ gì bạn muốn

160
00:07:12,146 --> 00:07:15,210
mà còn trở thành
con người mà bạn muốn, bất cứ ai.

161
00:07:15,210 --> 00:07:18,480
Và khi không còn bị giới hạn
bởi chức vụ hàng ngày,

162
00:07:18,480 --> 00:07:21,497
họ tự do phát huy
mọi kĩ năng và tài năng

163
00:07:21,521 --> 00:07:24,007
để giải quyết vấn đề.

164
00:07:24,031 --> 00:07:27,941
Chúng tôi thấy những nhà công nghệ
làm thiết kế, nhà tiếp thị làm kĩ sư,

165
00:07:27,965 --> 00:07:31,330
cả những nhà tài chính 
khoe khả năng viết truyện cười.

166
00:07:31,330 --> 00:07:32,757
(Cười lớn)

167
00:07:32,781 --> 00:07:34,696
Chúng tôi làm chương trình này hai lần,

168
00:07:34,696 --> 00:07:38,006
và mỗi lần hơn, 400 người mang
tài năng không ngờ đến chỗ làm

169
00:07:38,030 --> 00:07:41,490
và giải quyết vấn đề mà họ muốn
giải quyết trong nhiều năm rồi.

170
00:07:41,490 --> 00:07:44,509
Cùng nhau, họ tạo ra
giá trị hàng triệu đô la,

171
00:07:44,533 --> 00:07:48,212
xây dựng những thứ như 
hệ thống cảm ứng cho trung tâm cuộc gọi,

172
00:07:48,212 --> 00:07:50,850
công cụ máy tính
dễ sử dụng hơn cho các chi nhánh,

173
00:07:50,850 --> 00:07:52,729
và thậm chí, cả một hệ thống thẻ tri ân

174
00:07:52,729 --> 00:07:55,667
đã trở thành dấu ấn trong
trải nghiệm làm việc của nhân viên.

175
00:07:55,667 --> 00:07:58,338
Trong khóa học tám tuần,
mọi người giãn những cơ

176
00:07:58,338 --> 00:08:02,353
họ chưa từng mơ 
có thể dùng được tại sở làm.

177
00:08:02,353 --> 00:08:03,930
Mọi người học kĩ năng mới,

178
00:08:03,954 --> 00:08:06,322
gặp người mới,

179
00:08:06,346 --> 00:08:09,139
cho đến cuối, ai đó kéo tôi
vào một góc và nói:

180
00:08:09,163 --> 00:08:10,732
"Tôi phải nói với anh,

181
00:08:10,756 --> 00:08:13,532
những tuần này 
là những tuần căng thẳng

182
00:08:13,556 --> 00:08:16,835
phải làm việc nhiều nhất
trong cả cuộc đời tôi,

183
00:08:16,859 --> 00:08:20,080
nhưng không một giây nào
có tôi cảm giác đang làm cả."

184
00:08:20,080 --> 00:08:21,682
Đó chính là chìa khóa.

185
00:08:21,682 --> 00:08:26,772
Trong những tuần đó,
mọi người được sáng tạo và đổi mới.

186
00:08:26,811 --> 00:08:28,478
Họ đã mơ đến những giải pháp

187
00:08:28,502 --> 00:08:30,986
cho vấn đề mà họ nhức nhối
từ nhiều năm qua,

188
00:08:31,010 --> 00:08:34,669
và đây là cơ hội
biến ước mơ thành hiện thực.

189
00:08:34,669 --> 00:08:39,111
Mơ mộng là phần quan trọng
khiến ta khác với máy móc.

190
00:08:39,135 --> 00:08:42,153
Hiện nay, máy móc của ta
không biết tức giận,

191
00:08:42,177 --> 00:08:43,584
chúng không thấy khó chịu,

192
00:08:43,608 --> 00:08:45,868
và chắc chắn 
chúng không biết tưởng tượng.

193
00:08:45,892 --> 00:08:47,591
Nhưng chúng ta, con người --

194
00:08:47,615 --> 00:08:48,862
ta cảm nhận đau đớn,

195
00:08:48,862 --> 00:08:50,246
ta thấy bực bội.

196
00:08:50,270 --> 00:08:53,386
Khi cảm thấy khó chịu
và tò mò nhất

197
00:08:53,410 --> 00:08:57,546
ta có động lực để đào sâu
vấn đề và tạo ra thay đổi.

198
00:08:57,546 --> 00:09:01,456
Trí tưởng tượng của ta
sinh ra sản phẩm mới, dịch vụ mới,

199
00:09:01,480 --> 00:09:03,476
và cả các ngành nghề mới.

200
00:09:03,476 --> 00:09:05,278
Tôi tin rằng công việc của tương lai

201
00:09:05,302 --> 00:09:07,015
sẽ đến từ trí óc của những người

202
00:09:07,039 --> 00:09:09,755
mà hôm nay, ta gọi là 
chuyên viên, chuyên gia,

203
00:09:09,779 --> 00:09:13,257
chỉ khi ta cho họ
sự tự do và bảo vệ mà họ cần

204
00:09:13,281 --> 00:09:16,484
để phát triển thành 
những nhà thám hiểm và phát minh.

205
00:09:16,484 --> 00:09:18,801
Nếu muốn bảo vệ
công việc của mình khỏi robot,

206
00:09:18,801 --> 00:09:21,326
chúng ta, những nhà lãnh đạo,
cần thoát khỏi suy nghĩ

207
00:09:21,326 --> 00:09:22,970
bảo người khác phải làm gì,

208
00:09:22,994 --> 00:09:26,815
thay vào đó, hỏi họ
muốn giải quyết vấn đề gì

209
00:09:26,839 --> 00:09:29,681
và tài năng gì họ muốn
đem đến cho công việc.

210
00:09:29,681 --> 00:09:33,124
Bởi nếu bạn có thể mang mình
của thứ Bảy đến làm việc vào thứ Tư,

211
00:09:33,148 --> 00:09:35,142
bạn sẽ không còn sợ hãi thứ Hai,

212
00:09:35,166 --> 00:09:37,848
và cảm xúc mà ta có về thứ Hai

213
00:09:37,872 --> 00:09:40,037
là thứ khiến chúng ta là con người.

214
00:09:40,037 --> 00:09:43,475
Khi thiết kế lại công việc
cho kỉ nguyên của máy móc thông minh,

215
00:09:43,499 --> 00:09:45,715
tôi muốn mời 
tất cả các bạn chung sức,

216
00:09:45,739 --> 00:09:48,381
mang nhiều tính người hơn
vào công việc của chúng ta.

217
00:09:48,405 --> 00:09:50,440
Xin cảm ơn.

218
00:09:50,440 --> 00:09:53,111
(Vỗ tay)