WEBVTT

00:00:25.104 --> 00:00:28.274
 Lieve Thay, lieve sangha,

00:00:28.274 --> 00:00:34.627
ik ben gezegend lessen van u 
te krijgen al zo'n lange tijd,

00:00:34.627 --> 00:00:38.396
sinds de jaren 80 en 
ik dank u met heel mijn hart.

00:00:38.396 --> 00:00:40.633
Dertig jaar, vierendertig jaar.

00:00:40.842 --> 00:00:43.546
Ja,... dat klopt

00:00:43.546 --> 00:00:46.485
de familieretraites en in Honolulu

00:00:46.615 --> 00:00:48.615
Jij bent mijn voortzettingslichaam.

00:00:57.935 --> 00:01:00.471
Ik werk als psychotherapeut, 

00:01:01.028 --> 00:01:05.866
en ofschoon ik zulke 
mooie lessen ontvangen heb,

00:01:06.241 --> 00:01:13.179
vond ik het, toen ik de diagnose kreeg  
kanker 12 jaar geleden, erg moeilijk

00:01:14.014 --> 00:01:19.880
ik leerde een nieuwe manier van lijden kennen 
in mijn lichaam en geest

00:01:20.464 --> 00:01:27.654
en omdat ik de beoefening had, 
kon ik goed door het proces heen.

00:01:28.016 --> 00:01:31.349
maar nu, werk ik met mensen met kanker ...

00:01:32.001 --> 00:01:37.944
... en heb ik een mindfulnessretraite retraite opgezet 
voor mensen met kanker

00:01:38.283 --> 00:01:44.259
en ik weet goed 
dat de angst zo anders is, 

00:01:44.259 --> 00:01:47.007
de angst voor de dood is niet abstract,

00:01:47.007 --> 00:01:50.245
de angst is in ons eigen lichaam.

00:01:50.802 --> 00:01:57.065
De angst van onzekerheid, 
waarin mensen voortdurend leven, van test naar test.

00:01:58.395 --> 00:02:02.529
En ik zou graag elke les ontvangen
die u zou willen geven over ..

00:02:02.529 --> 00:02:06.876
... hoe met deze diepe angsten te werken

00:02:08.798 --> 00:02:11.293
en alle andere dingen die u zou willen zeggen 

00:02:11.893 --> 00:02:15.002
en die ik kan doorgeven aan deze gemeenschap.

00:02:17.002 --> 00:02:18.102
Dank u.

00:02:22.039 --> 00:02:28.263
In deze retraite hebben we 
gemediteerd op dit onderwerp ...

00:02:30.505 --> 00:02:38.436
... hebben we gekeken in het idee dood en angst

00:02:44.431 --> 00:02:48.002
en we weten dat als je de 
Juiste Zienswijze hebt ...

00:02:48.947 --> 00:02:51.950
... je vrij bent van angst en wanhoop.

00:02:52.889 --> 00:02:56.818
en daarom, 
als we de Juiste Zienswijze hebben, 

00:02:57.366 --> 00:03:02.104
niet als theorie, maar als een echte ervaring ...

00:03:03.017 --> 00:03:07.821
... kan dat mensen erg helpen.

00:03:08.577 --> 00:03:16.830
Als je dicht bij iemand zit 
die aan het sterven is

00:03:16.830 --> 00:03:20.394
en je dat inzicht van 
'geen geboorte, geen dood hebt',

00:03:21.397 --> 00:03:23.365
als je die vrede hebt, 

00:03:24.565 --> 00:03:28.103
dan kun je heel ondersteunend zijn

00:03:28.338 --> 00:03:33.818
en de mens die aan het sterven is,
zal niet erg lijden ..

00:03:34.554 --> 00:03:36.983
.. en hij of zij kan vredig sterven.

00:03:37.766 --> 00:03:41.252
Dat was het geval bij Anatapindika,

00:03:43.510 --> 00:03:45.512
de lekenbeoefenaar.

00:03:46.842 --> 00:03:50.846
Anatapindika was een lekenbeoefenaar,

00:03:51.341 --> 00:03:54.175
hij was een zakenman.

00:03:56.261 --> 00:04:01.604
En toen hij reisde naar het koninkrijk van Rajagraha,

00:04:01.604 --> 00:04:03.981
de stad Rajagraha,

00:04:03.981 --> 00:04:07.689
ontmoette hij de Boeddha voor de eerste keer

00:04:07.845 --> 00:04:13.365
en hij nodige Boeddha uit om naar zijn land te komen,
naar de stad Shavasti 

00:04:13.938 --> 00:04:19.026
en hij bood hem een park aan,
een lieflijk park,

00:04:19.417 --> 00:04:22.642
dat kon dienen als oefencentrum.

00:04:24.073 --> 00:04:28.987
Op een dag was Anatapindika stervende.

00:04:30.369 --> 00:04:33.673
De Eerbiedwaardige Sharipoetra kwam, 

00:04:34.220 --> 00:04:39.192
samen met zijn jongere broer in de Dharma, Ananda

00:04:40.000 --> 00:04:43.826
zoals door de Boeddha was aanbevolen.

00:04:47.841 --> 00:04:57.495
Tijdens dat bezoek, probeerde Sharipoetra
Anatapindika te helpen 

00:04:57.867 --> 00:05:02.178
de natuur van 'geen geboorte, 
geen dood' in hem aan te raken.

00:05:02.647 --> 00:05:05.000
Heel vaardig!

00:05:08.918 --> 00:05:16.697
En het verhaal is beschreven in een soetra met de naam 
'Lessen voor de stervende'.

00:05:17.317 --> 00:05:23.754
En Sharipoetra is de grote Dharmabroer van ons allemaal.

00:05:24.041 --> 00:05:26.250
Hij was heel kundig.

00:05:30.804 --> 00:05:35.280
Ananda zat dicht bij hem 
en het eerste wat ze vroegen was:

00:05:35.280 --> 00:05:37.865
'Lieve vriend, 

00:05:38.986 --> 00:05:41.689
hoe voelt je lichaam ?

00:05:42.628 --> 00:05:49.748
Wordt de pijn in je lichaam minder 
of wordt die steeds erger?

00:05:54.200 --> 00:05:58.634
Dat is de vraag die een dokter stelt, toch?

00:05:58.895 --> 00:06:03.007
En Anatapindika zei: 'Beste Eerbiedwaardigen, 

00:06:03.424 --> 00:06:07.273
het lijkt er niet op dat de pijn 
in mijn lichaam minder wordt

00:06:07.273 --> 00:06:09.273
het wordt steeds erger

00:06:09.508 --> 00:06:12.798
ik lijd heel erg, ik heb veel pijn.'

00:06:15.542 --> 00:06:18.981
En daarop zei Sharipoetra:

00:06:19.190 --> 00:06:24.658
'In dat geval, laat ons mediteren 
op de Drie Juwelen

00:06:26.211 --> 00:06:30.676
de bewust aandacht op de Drie Juwelen.

00:06:36.123 --> 00:06:43.111
En dit soort meditatie heeft als object 
Boeddha,  Dharma en  Sangha.

00:06:50.385 --> 00:06:55.000
En ze boden een geleide meditatie 
oefening aan.

00:06:55.000 --> 00:07:00.000
De twee monniken 
steunden de stervende persoon 

00:07:00.000 --> 00:07:08.742
met het beoefenen van het bewustzijn van 
de Boeddha, de Dharma en de Sangha.

00:07:09.571 --> 00:07:13.201
En hij kon leren van hun ervaring.

00:07:13.722 --> 00:07:18.251
Omdat Sharipoetra 
een heel intelligente monnik was, 

00:07:18.616 --> 00:07:26.195
wist hij dat Anatapinka veel plezier beleefd had 
aan het dienen van de Boeddha en de sangha.

00:07:27.946 --> 00:07:31.367
Hij was een zakenman, 
hij had een erg liefdevol hart.

00:07:31.654 --> 00:07:41.121
Oh, hij hielp zoveel arme, gedepriveerde mensen, 
in de stad Shavasti

00:07:42.154 --> 00:07:46.628
Daarom hielden mensen zoveel van hem 
en gaven ze hem die mooi naam:

00:07:46.628 --> 00:07:53.292
Anatapindika,
degene die zorg draagt voor de hulpeloze mensen.

00:07:54.022 --> 00:07:57.065
Zijn echte naam is Soedatha.

00:08:03.110 --> 00:08:07.946
Hij gaf de Boeddha een prachtig park ...

00:08:08.441 --> 00:08:10.441
... om te gebruiken als oefencentrum,

00:08:11.093 --> 00:08:14.490
waar mensen kwamen 
om te luisteren naar de dharmalezingen

00:08:14.490 --> 00:08:17.533
en de Aandachtsoefeningen te reciteren

00:08:18.002 --> 00:08:20.667
en in groepen dharmadelen te beoefenen.

00:08:22.667 --> 00:08:30.010
En hij moedige zijn kinderen aan 
om te komen om met hem te oefenen.

00:08:30.742 --> 00:08:36.970
En steeds dacht Anatapindika 
aan de Boeddha, de sangha

00:08:37.205 --> 00:08:42.047
elke keer leerde hij iets, deed hij iets
om de Boeddha en de sangha te helpen

00:08:42.595 --> 00:08:44.595
Hij ontving veel geluk,

00:08:44.856 --> 00:08:46.856
in het dienen van de Boedha en de sangha,

00:08:47.117 --> 00:08:50.786
en de Dharma te leren, bracht hem veel geluk.

00:08:50.969 --> 00:08:58.296
Dus, veel zaden van geluk
waren al in zijn bewustzijn geplant.

00:08:59.135 --> 00:09:05.444
En het inzicht van Sharipoetra was,
als hij zijn aandacht focust op 

00:09:06.095 --> 00:09:09.084
de Boeddha, de Dharma en de sangha 

00:09:09.084 --> 00:09:13.749
 en de zaden van geluk water geef, 
die al in hem zijn ...

00:09:14.088 --> 00:09:20.781
... dan zullen gevoelens van geluk water krijgen
en zich manifesteren 

00:09:20.781 --> 00:09:24.739
en zullen zij een balans creëren 
tussen de vreugde en de pijn 

00:09:24.739 --> 00:09:26.308
en de man zal minder lijden.

00:09:28.935 --> 00:09:36.458
Ik denk dat alle psychotherapeuten 
moeten leren van onze grote dharmabroer Sharipoetra.

00:09:40.342 --> 00:09:45.432
En na vijf, acht minuten van beoefening ...

00:09:48.643 --> 00:09:54.528
... van weer bewust worden van de Boeddha,
de Dharma en de Sangha, 

00:09:54.528 --> 00:09:57.206
kon Anatapindika glimlachen.

00:09:58.876 --> 00:10:02.596
Dus als je naast het sterfbed zit van iemand 

00:10:02.596 --> 00:10:07.715
is het belangrijk het zaad van geluk
in hem, haar te herkennen.

00:10:07.924 --> 00:10:09.924
Je moet er van te voren naar vragen.

00:10:10.524 --> 00:10:15.235
En je zegt iets dat de zaden van geluk 
in hem of haar water geeft.

00:10:15.941 --> 00:10:18.950
Water geven aan de zaden van geluk 

00:10:18.950 --> 00:10:23.635
en het gevoel van vreugde en geluk creëeren ...

00:10:23.635 --> 00:10:26.470
... dat de balans weer zal herstellen 

00:10:26.470 --> 00:10:29.513
en de man of vrouw zal minder lijden.

00:10:39.472 --> 00:10:48.447
En daarna ging Sharipoetra verder 
met de meditatie

00:10:48.656 --> 00:10:51.551
op de zes zintuigorganen, 

00:10:51.656 --> 00:10:57.524
dat zijn: het oog, het oor, de neus,
de tong, het lichaam en de geest.

00:10:57.957 --> 00:11:00.037
De zes zintuigobjecten, 

00:11:00.037 --> 00:11:05.960
dat zijn vorm, geluid, geur, tast en zo verder,

00:11:06.560 --> 00:11:09.785
en de zes zintuigbewustzijnen.

00:11:10.698 --> 00:11:20.493
en Anatapindika te helpen zien
dat deze dingen formaties zijn.

00:11:21.718 --> 00:11:23.815
Zij komen nergens vandaan, 

00:11:23.815 --> 00:11:28.214
als condities voldoende zijn manifesteren ze zich...

00:11:28.714 --> 00:11:32.317
... ze komen nergens vandaan
en gaan nergens heen.

00:11:33.412 --> 00:11:34.836
Ze gaan nergens heen.

00:11:35.000 --> 00:11:36.902
Geen komen, geen gaan.

00:11:36.902 --> 00:11:42.630
Dat is het inzicht 
dat we krijgen als we zo oefenen.

00:11:43.637 --> 00:11:50.197
Ze probeerden zijn aandacht te richten 
op het feit dat er 4 elementen zijn

00:11:50.197 --> 00:11:52.197
in ons lichaam.

00:11:52.197 --> 00:12:00.362
Water, lucht, hitte en ... aarde. 

00:12:01.202 --> 00:12:03.215
Binnen en buiten

00:12:03.966 --> 00:12:07.721
en de stervende persoon helpen te zien

00:12:08.216 --> 00:12:14.101
dat een menselijk wezen 
opgebouwd is uit deze elementen

00:12:14.596 --> 00:12:18.853
en als condities voldoende zijn, 
manifesteren zij zich 

00:12:18.853 --> 00:12:24.425
en als condities niet meer voldoende  zijn 
dan stoppen zij de manifestatie

00:12:24.425 --> 00:12:28.364
en manifesteren zij zich 
op een andere manier.

00:12:29.864 --> 00:12:33.936
En er is geen geboorte en geen dood,
geen gaan en geen komen.

00:12:35.000 --> 00:12:40.000
En naar het einde van de meditatie toe

00:12:40.445 --> 00:12:41.947
zagen zij ...

00:12:43.513 --> 00:12:47.486
... dat Anatapindika huilde.

00:12:51.501 --> 00:12:55.639
En Ananda begreep de betekenis 
van deze tranen niet.

00:12:56.609 --> 00:12:58.291
Hij was erg bezorgd.

00:12:59.047 --> 00:13:00.604
Hij zei: 'Lieve vriend ...

00:13:02.142 --> 00:13:04.142
... waarom huil je?

00:13:09.714 --> 00:13:14.062
Lukte de geleide meditatie niet?'

00:13:16.062 --> 00:13:18.499
'Nee, Eerbiedwaardige Ananda,

00:13:18.838 --> 00:13:20.499
ik deed het erg goed,

00:13:20.800 --> 00:13:24.102
ik slaagde helemaal 
in mijn geleide meditatie.'

00:13:25.302 --> 00:13:29.609
'Heb je nog ergens spijt van ?'

00:13:30.000 --> 00:13:33.003
'Nee, Eerbiedwaardige Ananda, 
ik heb nergens spijt van.'

00:13:34.590 --> 00:13:36.749
'Maar waarom huil je dan?'

00:13:38.751 --> 00:13:43.348
En toen zei Anatapindika tegen Ananda: 

00:13:45.330 --> 00:13:49.572
'Beste Eerbiedwaardige Ananda,
ik huil omdat ik zo ontroerd ben.

00:13:49.572 --> 00:13:55.573
Ik heb de Boeddha, de Dharma 
en de Sangha meer dan 30 jaar gediend,

00:13:56.016 --> 00:14:00.931
maar ik heb nog nooit zo'n mooie les 
en oefening ontvangen,

00:14:00.931 --> 00:14:04.413
die me kan bevrijden zoals vandaag.

00:14:05.211 --> 00:14:09.454
De les van geen geboorte, geen dood. 
Ik ben vrij nu.

00:14:09.637 --> 00:14:11.102
Ik ben niet bang om dood te gaan.

00:14:11.232 --> 00:14:14.483
Ik ken de natuur van 'geen komen, geen gaan'.

00:14:18.055 --> 00:14:20.055
Ik kan mijn voortzetting zien.

00:14:21.027 --> 00:14:22.695
Ananda zei: 'Lieve vriend, 
jij weet dat niet, 

00:14:22.695 --> 00:14:27.798
maar die les krijgen wij 
kloosterlingen bijna elke dag.'

00:14:31.737 --> 00:14:35.000
Anatapindika zei: 
'Beste Eerbiedwaardige Ananda,

00:14:35.417 --> 00:14:38.721
natuurlijk zijn er leken die zo druk zijn,

00:14:39.321 --> 00:14:43.780
die geen tijd hebben zo'n les 
en oefening te ontvangen.

00:14:44.307 --> 00:14:50.247
Maar er zijn mensen onder ons 
die niet te druk zijn

00:14:50.832 --> 00:14:55.153
en die klaar zijn om die 
prachtige les te ontvangen

00:14:55.153 --> 00:14:56.658
en in praktijk te brengen.

00:14:56.658 --> 00:14:59.445
Dus ga alsjeblieft terug naar de Boeddha, ...

00:14:59.445 --> 00:15:00.975
... onze leraar en zeg hem ...

00:15:00.975 --> 00:15:03.644
... dat er leken beoefenaars zijn ... 

00:15:03.644 --> 00:15:09.321
... die dit soort diepe lessen kunnen 
ontvangen en in praktijk brengen.

00:15:10.779 --> 00:15:17.499
En hij sprak in het belang, in de naam  
van de lekengemeenschap.

00:15:19.714 --> 00:15:24.295
En Ananda zei: 
'Maak je geen zorgen mijn vriend.

00:15:25.878 --> 00:15:29.405
Hierna ga ik meteen terug naar de heer

00:15:29.405 --> 00:15:33.283
en ik zal hem jouw verzoek overbrengen.

00:15:33.517 --> 00:15:39.245
En daarna stierf Anatapindika vredig 
met een glimlach op zijn lippen.

00:15:43.242 --> 00:15:48.364
De soetra 'Lessen voor de stervende'

00:15:48.364 --> 00:15:51.282
is beschikbaar in het 
Plum Village Chanting Book.

00:15:51.751 --> 00:15:55.187
We moeten deze bestuderen 
en beoefenen ...

00:15:55.194 --> 00:15:57.189
.. en deze kan erg behulpzaam zijn

00:15:58.467 --> 00:16:03.524
... om de mensen die sterven 
minder te laten lijden ...

00:16:03.524 --> 00:16:09.682
.. of mensen die langzaam sterven 
minder te laten lijden.

00:16:11.003 --> 00:16:15.223
Maar ook als we geen kanker hebben ...

00:16:15.223 --> 00:16:19.213
... of de kanker is genezen, 
we moeten oefenen.

00:16:19.213 --> 00:16:21.213
We moeten continu beoefenen.

00:16:23.215 --> 00:16:27.019
Want als je niet oefent, 
kan het terug komen.

00:16:27.332 --> 00:16:29.092
Het kan je snel overvallen.

00:16:29.613 --> 00:16:33.047
Dus het is heel belangrijk 
dat je de beoefening levend houdt ...

00:16:33.047 --> 00:16:40.657
... en je altijd een sangha 
achter je hebt om je te steunen in de beoefening.

00:16:42.169 --> 00:16:48.181
Er is een vriend in Montreal, Canada,

00:16:49.175 --> 00:16:55.000
zijn dokter gaf hem nog maar 
drie maanden om te leven.

00:16:56.278 --> 00:17:01.406
Maar nadat hij de sangha ontmoet had,
en een retraite bezocht,

00:17:01.693 --> 00:17:07.891
sloot hij de beoefening 
in zijn hart en oefende ...

00:17:08.728 --> 00:17:13.879
en hij leefde meer dan tien jaar.

00:17:15.625 --> 00:17:25.551
Maar omdat zijn vrouw daarna ... iets deed,

00:17:28.720 --> 00:17:32.248
had een soort relatie die hem deed lijden

00:17:32.248 --> 00:17:40.781
en hij kon ... zijn beoefening 
niet behouden, niet voortzetten 

00:17:41.760 --> 00:17:46.386
en daarom verslechterde de situatie 
erg snel en stierf hij.

00:17:47.377 --> 00:17:50.733
Ik denk dat we altijd 
in contact met sangha moeten zijn.

00:17:51.704 --> 00:17:54.865
En als we... , als zoiets gebeurt

00:17:54.865 --> 00:17:59.238
moeten we onze beoefening vernieuwen ...

00:18:00.674 --> 00:18:01.810
... steunen op een sangha,  ...

00:18:02.410 --> 00:18:04.410
... anders ...

00:18:09.259 --> 00:18:16.239
... zullen we lijden ... 
net als die vriend in Canada.

00:18:21.185 --> 00:18:26.772
En deze les is niet alleen 
voor psychotherapeuten,

00:18:27.163 --> 00:18:30.000
deze les is voor ons allemaal,

00:18:30.000 --> 00:18:32.886
kloosterlingen en lekenbeoefenaars.