WEBVTT

00:00:09.948 --> 00:00:12.198
Merhaba, adım Vanessa

00:00:12.198 --> 00:00:15.064
ve iyilişmekte olan bir beceriksizim.

00:00:15.540 --> 00:00:16.921
(Kahkahalar)

00:00:17.060 --> 00:00:21.480
Bu da ekose yelek dönemi
dediğim dönemin zirvesindeki ben.

00:00:21.480 --> 00:00:23.202
(Kahkahalar)

00:00:23.202 --> 00:00:25.852
Neyse ki, sosyal beceriksizlik yıllarım

00:00:25.852 --> 00:00:30.713
beni insan davranışlarını anlama
çabasıyla şahane bir kariyere yöneltti.

00:00:31.625 --> 00:00:34.067
Yani uzun yıllar önce 
bilemediğim şey

00:00:34.067 --> 00:00:35.836
beni bugün bu sahneye,

00:00:35.836 --> 00:00:38.676
tam karşınıza getirecek olan 
bir deney yapacak olduğumdu.

00:00:38.765 --> 00:00:43.115
Laboratuvar araştırmacılarım
ve ben TED konuşmalarını merak ettik.

00:00:43.395 --> 00:00:44.664
Acaba neden,

00:00:44.664 --> 00:00:48.195
bazı TED konuşmaları internette
popüler olurken diğerleri olmuyordu?

00:00:48.297 --> 00:00:50.845
Böylece dev bir araştırmaya giriştik.

00:00:50.845 --> 00:00:54.425
Binlerce saatlik TED konuşmalarını
analiz edip örüntüler aradık.

00:00:54.591 --> 00:00:57.182
Bir şey bulacağımızdan emin değildik,

00:00:57.182 --> 00:01:00.779
bu nedenle vücut dili, 
el hareketleri, ses çeşitliliği

00:01:00.971 --> 00:01:03.680
hatta giysi ve aksesuar 
seçimlerini analiz ettik

00:01:03.680 --> 00:01:06.490
ve günü bunaltıcı yapan şey bu.

00:01:06.729 --> 00:01:11.698
Veriler arasında çabucak 
beni meraklandıran bir örüntü bulduk

00:01:11.898 --> 00:01:14.678
ve TED konuşmalarının
şifrelerini çözmeye devam ettikçe

00:01:14.678 --> 00:01:16.450
bir örüntü olduğunu fark ettik.

00:01:16.450 --> 00:01:19.947
Bunun ne olduğunu söylemeden önce
size kişisel bir sorum olacak:

00:01:19.947 --> 00:01:22.005
Birini gördüğünüzde

00:01:22.005 --> 00:01:25.358
vücudun ilk baktığınız
kısmı neresidir?

00:01:25.358 --> 00:01:26.607
Bağırıp söyleyin;

00:01:26.607 --> 00:01:28.962
birini gördüğünüzde ilk 
önce neresine bakarsınız?

00:01:28.962 --> 00:01:31.912
Yüz, gözler- çoğu insan-

00:01:31.912 --> 00:01:33.176
ayakkabılar.

00:01:33.176 --> 00:01:36.097
(Kahkahalar)

00:01:37.095 --> 00:01:39.127
Bu topuklar çok yüksek.

00:01:39.267 --> 00:01:43.977
Çoğu insan gözler, yüz veya ağız der.

00:01:44.195 --> 00:01:46.973
Ama aslında, birini ilk gördüğümüzde

00:01:46.973 --> 00:01:49.383
ilk baktığımız yer elleridir.

00:01:49.718 --> 00:01:52.234
Bu mağara adamlığı dönemimizin
bir kalıntısıdır.

00:01:52.234 --> 00:01:54.513
Yabancı bir mağara adamı
bize doğru gelirken

00:01:54.513 --> 00:01:56.941
bir mızrak veya taş tutup
tutmadığını görmek için

00:01:56.941 --> 00:01:58.720
önce onun ellerine bakardık.

00:01:58.720 --> 00:02:02.088
Emniyette olmak ve gelenin dost mu
düşman mı olduğunu bilmek isterdik.

00:02:02.088 --> 00:02:05.247
Şimdi, bu gerçekten de 
mağara devrinin bir kalıntısıdır

00:02:05.292 --> 00:02:07.645
ve birinin ellerini göremezsek

00:02:07.645 --> 00:02:09.378
ilginç bir şey olur.

00:02:09.378 --> 00:02:11.858
Şimdi beyninize küçük bir kötülük yaptım.

00:02:11.858 --> 00:02:15.301
Kendinizi biraz rahatsız
hissediyor olmalısınız.

00:02:16.009 --> 00:02:18.469
Bunun nedeni, ellerimi göremeyince

00:02:18.469 --> 00:02:21.709
"Arkada ne yapıyor?"
diye merak edersiniz

00:02:21.709 --> 00:02:22.925
(Kahkahalar)

00:02:22.925 --> 00:02:25.719
ve ben ellerimi arkada tutmaya
devam ettikçe

00:02:25.974 --> 00:02:28.790
onları göremediğiniz için
dikkatiniz daha da dağılır

00:02:28.790 --> 00:02:30.960
ve sonunda beyniniz bağırmaya başlar

00:02:30.960 --> 00:02:33.721
"Şu ellerini arkasından çekemiyor mu?"

00:02:34.131 --> 00:02:36.643
Ve ben onları öne uzattığım an

00:02:36.841 --> 00:02:38.522
çok daha iyi hissedersiniz.

00:02:38.522 --> 00:02:41.433
Beynimiz şunu bilir ki 
eğer elleri göremiyorsan

00:02:41.433 --> 00:02:43.223
niyeti de göremezsin.

00:02:43.398 --> 00:02:47.160
En çok izlenen TED konuşmaları ile
en az izlenen TED konuşmalarını

00:02:47.160 --> 00:02:50.300
yan yana koyup karşılaştırdığımızda

00:02:50.424 --> 00:02:52.802
el hareketleri ile ilgili
bir örüntü bulduk.

00:02:52.802 --> 00:02:54.480
Belirgin bir biçimde

00:02:54.480 --> 00:02:59.362
en popüler TED konuşmacıları
18 dakika içinde ortalama

00:02:59.362 --> 00:03:01.712
465 el hareketi yapıyordu.

00:03:02.042 --> 00:03:04.652
Evet, her birini titizlikle saydık.

00:03:04.984 --> 00:03:07.254
Size bugün 465 tane hazırladım.

00:03:07.379 --> 00:03:09.362
(Kahkahalar)

00:03:09.562 --> 00:03:15.242
En az izlenen TED konuşmacıları ise
ortalama 272 el hareketi yapıyor.

00:03:15.334 --> 00:03:17.224
Neredeyse yarısı.

00:03:17.477 --> 00:03:18.785
Burada ne oluyor?

00:03:18.785 --> 00:03:21.212
TED konuşmacıları sahneye çıktığında

00:03:21.217 --> 00:03:23.985
önce size "Dost, dost, dost"
olduklarını gösteriyor.

00:03:23.985 --> 00:03:26.306
Sahneye çıkarken el salladım

00:03:26.306 --> 00:03:28.634
"Ben dostum, dostum, dostum" dedim.

00:03:28.636 --> 00:03:29.658
(Kahkahalar)

00:03:29.658 --> 00:03:31.663
TED konuşmacılarının yaptığı diğer şey-

00:03:31.663 --> 00:03:33.283
bu size tanıdık geliyor mu?

00:03:33.402 --> 00:03:37.236
Kırmızı noktaya geldiklerinde
şuna benzer bir şey yaparlar.

00:03:38.718 --> 00:03:42.626
"Bugün sizinle
önemli bir fikri konuşacağım."


00:03:42.626 --> 00:03:44.200
(Kahkahalar)

00:03:44.200 --> 00:03:46.873
"Bunu üç farklı başlık altında yapacağım

00:03:46.873 --> 00:03:49.511
ve bu hayatınızı değiştirecek."

00:03:49.984 --> 00:03:51.104
Değil mi?

00:03:51.104 --> 00:03:53.524
(Alkışlar)

00:03:56.344 --> 00:03:58.507
Yani en çok ilgi çeken TED konuşmacıları

00:03:58.507 --> 00:04:01.012
el hareketleri konusunda 
aynı tarz gibi görünüyorlar,

00:04:01.012 --> 00:04:03.516
çünkü yaptıkları şey
size şunu göstermek

00:04:03.516 --> 00:04:06.370
"Ben kendi konumu
o kadar iyi biliyorum ki

00:04:06.370 --> 00:04:08.760
bunu size iki ayrı kulvardan
anlatabilirim.

00:04:08.760 --> 00:04:11.113
Size kelimelerimle konuşabilirim

00:04:11.113 --> 00:04:14.323
ama aynı zamanda kavramlarımı 
ellerimle de açıklayabilirim."

00:04:14.603 --> 00:04:17.533
Ve bu şekilde, elleriyle 
kelimelerin altını çiziyorlar.

00:04:17.533 --> 00:04:19.429
Örneğin, eğer şöyle desem;

00:04:19.549 --> 00:04:23.588
"Bugün, çok büyük bir fikrim var."

00:04:23.593 --> 00:04:25.724
(Kahkahalar)

00:04:25.724 --> 00:04:27.320
"Çok büyük."

00:04:27.320 --> 00:04:28.596
(Kahkahalar)

00:04:28.896 --> 00:04:32.972
Güldünüz ve şöyle düşündünüz
"Vanessa, bu çok küçük, büyük değil."

00:04:33.596 --> 00:04:39.129
Böyle düşündünüz çünkü beyniniz
el hareketlerini 12.5 kat fazla önemser.

00:04:39.214 --> 00:04:44.716
Yani bugün çok çok büyük bir fikrim var

00:04:45.476 --> 00:04:48.166
ve bunu size üç farklı
biçimde açıklayacağım.

00:04:48.296 --> 00:04:52.264
Benim büyük fikrim şu; biz bulaşıcıyız.

00:04:52.324 --> 00:04:54.626
Öznel anlamıyla; insanlar olarak

00:04:54.626 --> 00:04:58.416
sürekli vücut dili sinyalleri 
gönderiyor ve alıp çözüyoruz.

00:04:58.416 --> 00:05:01.492
Bunu ayrıca duygusal ve
kimyasal olarak da yapıyoruz.

00:05:01.806 --> 00:05:03.236
Bunu açıklamak için

00:05:03.236 --> 00:05:07.098
oldukça tiksindirici ama
çok ilginç bir araştırma yaptık.

00:05:07.727 --> 00:05:11.929
Bu çalışmada araştırmacılar,
koşu bandında koşan kişilerden

00:05:12.259 --> 00:05:14.499
ter tamponları topladılar.

00:05:14.969 --> 00:05:18.073
Sonra, ilk defa hava dalışı
yapan kişilerden de

00:05:18.073 --> 00:05:20.073
ter tamponları topladılar.

00:05:20.073 --> 00:05:22.047
İki çok farklı türden ter.

00:05:22.047 --> 00:05:23.394
Tiksindirici kısım şu;

00:05:23.394 --> 00:05:26.480
bundan hiç haberi olmayan
zavallı kişileri aldılar

00:05:26.480 --> 00:05:27.448
(Kahkahalar)

00:05:27.448 --> 00:05:28.453
biliyorum-

00:05:28.453 --> 00:05:31.017
ve laboratuvardaki hiçbir 
şeyden habersiz bu kişileri

00:05:31.017 --> 00:05:31.889
(kokluyor)

00:05:31.889 --> 00:05:36.119
fMRI makinesine bağlayıp
bu ter tamponlarını koklattılar.

00:05:36.532 --> 00:05:39.088
Durumun enteresanlaşmaya
başladığı kısım şu;

00:05:39.088 --> 00:05:42.191
denekler ne kokladıklarını 
hiç bilmese bile

00:05:42.494 --> 00:05:45.690
hava dalışı ter tamponlarını
koklayanların beyinlerinde

00:05:46.017 --> 00:05:49.103
bir korku tepkisi aktivasyonu oluştu.

00:05:49.243 --> 00:05:52.808
Diğer bir ifadeyle, korkuya kapıldılar.

00:05:53.917 --> 00:05:57.279
Bunun anlamı; duygularımız bulaşıcıdır.

00:05:57.279 --> 00:06:00.489
Korkumuz bulaşıcıdır.
Özgüvenimiz bulaşıcıdır.

00:06:00.823 --> 00:06:03.453
Bu durumda, sormamız gerekiyor:

00:06:03.493 --> 00:06:05.553
Eğer duygularımız bulaşıcıysa

00:06:05.703 --> 00:06:09.593
insanlara doğru duyguyu
bulaştırdığımızdan nasıl emin olabiliriz?

00:06:10.030 --> 00:06:13.415
Ben üç farklı biçimde bulaşıcı
olduğumuza inanıyorum.

00:06:13.566 --> 00:06:15.274
Birincisi sözlü olmayan biçim.

00:06:15.343 --> 00:06:17.224
Şimdi, bunu sınamak için

00:06:17.224 --> 00:06:19.814
Oregon, Portland'da
çok basit bir deney yaptım.

00:06:19.834 --> 00:06:22.209
Sokakta dikildim

00:06:22.339 --> 00:06:24.779
ve yukarıya, boşluğa baktım.

00:06:25.059 --> 00:06:27.807
Acaba bu sözsüz duygum,
insanlara bulaşacak

00:06:27.807 --> 00:06:29.766
veya aynalanacak mıydı.

00:06:30.006 --> 00:06:32.277
Bu videoda gördüğünüz gibi

00:06:32.277 --> 00:06:35.526
sokakta dikilmiş boşluğa bakıyorum

00:06:36.226 --> 00:06:37.975
ve yavaşça birer birer...

00:06:37.975 --> 00:06:39.546
(Kahkahalar)

00:06:39.546 --> 00:06:41.586
yoldan geçenlere bulaştırıyorum.

00:06:41.586 --> 00:06:42.618
(Kahkahalar)

00:06:42.618 --> 00:06:44.233
ve yavaş yavaş...

00:06:44.503 --> 00:06:45.790
(Kahkahalar)

00:06:46.080 --> 00:06:48.070
bir kalabalık oluyoruz.

00:06:48.380 --> 00:06:50.750
(Kahkahalar)

00:06:50.940 --> 00:06:52.857
(Alkışlar)

00:06:54.485 --> 00:06:57.454
Şu zavallı kadın, bakın-
benimle beraber dikiliyor,

00:06:57.732 --> 00:07:00.922
orada dikilmiş duruyoruz
ve unutmayın boşluğa bakıyoruz.

00:07:01.347 --> 00:07:05.707
Ayakta duruyoruz ve şöyle düşünüyorum
"Bakalım ne kadar dikilip duracağız?

00:07:06.006 --> 00:07:07.682
Önce kim bırakacak?"

00:07:07.682 --> 00:07:09.455
Ve yaklaşık 40 saniye sonra,

00:07:09.637 --> 00:07:12.353
bakıp dururken kadın eğilip şöyle diyor,

00:07:12.872 --> 00:07:14.218
"Atlayacak mı?"

00:07:14.323 --> 00:07:17.924
(Kahkahalar)

00:07:18.858 --> 00:07:23.505
Bu deney bana duyguların
bize bulaştığını öğretti

00:07:23.727 --> 00:07:28.558
ve sonra duyguların bulaşma nedenine
mantıklı açıklamalar aradık.

00:07:28.711 --> 00:07:30.478
Şimdi, aslında bu iyi bir şey.

00:07:30.490 --> 00:07:32.617
Biz insanları güvende tutuyor.

00:07:32.674 --> 00:07:35.864
Dr. Paul Ekman mikro yüz ifadesi
denen şeyi incelemiş.

00:07:35.865 --> 00:07:37.646
Bunlar evrensel yüz ifadeleridir

00:07:37.652 --> 00:07:39.739
ve onlardan yedi tane olduğunu bulmuş.

00:07:39.739 --> 00:07:41.798
Bütün cinsiyetlerde ve ırklarda

00:07:41.798 --> 00:07:45.007
yoğun bir duygu hissettiğimizde
aynı yüz ifadelerini yaparız.

00:07:45.200 --> 00:07:47.547
Bu korkunun mikro yüz ifadesi:

00:07:48.286 --> 00:07:50.228
Yani korku gerçekten önemli bir duygu

00:07:50.228 --> 00:07:52.771
bunun başkalarından bize
bulaşmasını isteme nedenimiz

00:07:52.771 --> 00:07:55.101
ters gidecek bir şey 
konusunda uyarı almaktır.

00:07:55.222 --> 00:07:58.386
Bu yüz ifadesi bizi güvende tutar.

00:07:58.718 --> 00:08:02.457
Bir an hayal edin, 
yürüyorsunuz ve bir yılan gördünüz,

00:08:02.636 --> 00:08:05.518
kaşınız gözünüz anında dört açılır

00:08:05.518 --> 00:08:08.281
ve böylece etrafı olabildiğince
iyi görürsünüz.

00:08:08.281 --> 00:08:10.887
"Başka yılan var mı?
Nereye kaçabilirim?"

00:08:10.887 --> 00:08:13.231
Sonra ağzınız "hıp" yaparak açılır

00:08:13.231 --> 00:08:17.647
ve bir mücadele, imdat çığlığı 
veya kaçışa gerekecek oksijeni alırsınız.

00:08:17.928 --> 00:08:22.770
Hatta bu yüz ifadesini, bilinç düzeyinde
yılanı fark etmeden önce yaparız.

00:08:23.013 --> 00:08:25.304
Şimdi, bu konunun ilginç yanı,

00:08:25.304 --> 00:08:28.044
biraz kaygılanmaya başlıyor olmalısınız.

00:08:28.044 --> 00:08:30.469
Çünkü diğer insanların
korktuğunu gördüğümüzde-

00:08:30.469 --> 00:08:32.606
eğer metroda bu yüzü görürsek

00:08:32.606 --> 00:08:34.428
şöyle düşünürüz
"Sorun ne, ne oluyor?"

00:08:34.428 --> 00:08:36.281
Bu güvenliğimiz içindir.

00:08:36.281 --> 00:08:38.181
Birlikte şunu denemenizi istiyorum

00:08:38.181 --> 00:08:40.092
gözlerinizi açabildiğiniz kadar açın,

00:08:40.092 --> 00:08:41.714
kaşları kaldırın, çok iyi.

00:08:41.714 --> 00:08:43.091
Şimdi, kesik bir nefes alın.

00:08:43.091 --> 00:08:44.180
(Hup)

00:08:44.180 --> 00:08:45.204
Mükemmel.

00:08:45.204 --> 00:08:47.584
Kaygılı hissediyor musunuz?

00:08:48.056 --> 00:08:50.277
Yüz ifadesinde ilginç olan şey

00:08:50.277 --> 00:08:52.877
duyguları harekete geçirmesidir.

00:08:52.987 --> 00:08:55.354
Yani sadece duygular yüzü değil


00:08:55.354 --> 00:08:57.714
yüz de duyguları harekete geçirir.

00:08:57.714 --> 00:08:59.951
Buna, yüz ifadesi geribesleme
hipotezi deniyor.

00:08:59.951 --> 00:09:03.328
Yani birilerini bu yüz ifadesiyle görünce
onların duygusu bize bulaşıyor

00:09:03.448 --> 00:09:07.148
ve sonra dövüşmeye, kaçmaya veya
imdat çığlığı atmaya hazırlanıyoruz.

00:09:07.378 --> 00:09:10.328
Neyse ki bu olumlu duygular
için de geçerli.

00:09:10.799 --> 00:09:14.369
Yani arkamdaki yüzlerden biri
gerçek mutluluk mikro yüz ifadesi

00:09:14.369 --> 00:09:16.628
ve diğeri de sahtesi.

00:09:17.347 --> 00:09:19.654
(Kahkahalar)

00:09:20.735 --> 00:09:25.339
Yani gerçek bir mutluluk mikro
yüz ifadesi bütün üst kısımlara yayılır,

00:09:25.339 --> 00:09:28.849
yukarıdaki göz kenarı kaslarına,
üst yanak kaslarına kadar.

00:09:29.139 --> 00:09:30.710
Bu gerçekten önemli,

00:09:30.710 --> 00:09:33.760
çünkü bilirsin, bir sahte dosta
iyi bir haber verdiğinde

00:09:33.760 --> 00:09:34.762
(Kahkahalar)

00:09:34.762 --> 00:09:38.041
ve o da yalandan senin adına
mutlu olduğunu söylediğinde

00:09:38.319 --> 00:09:42.574
-şöyle bir şeydir: "Ah, öyle mi, 
senin adına çok mutlu oldum."

00:09:42.574 --> 00:09:44.311
(Kahkahalar)

00:09:44.311 --> 00:09:46.792
Benim için bu sahte ifadeyi deneyin.

00:09:46.792 --> 00:09:49.822
Bu sahte gülüşü deneyin,
sadece yüzün alt kısmı.

00:09:49.822 --> 00:09:51.991
Hatta "Hı, hı" da yapabilirsiniz.

00:09:51.991 --> 00:09:53.951
Çok iyi bir duygu değil, 
doğru mu?

00:09:53.951 --> 00:09:55.121
Yapay geliyor.

00:09:55.121 --> 00:09:57.181
Şimdi, yukarıya gözlere kadar çıkın.

00:09:57.181 --> 00:09:59.431
Yukarıya kadar, üst yanak
kaslarına kadar gülün.

00:09:59.581 --> 00:10:01.736
Ah, bu çok daha iyi hissettiriyor.

00:10:01.884 --> 00:10:04.474
Yüz ifadesinde ilginç olan şey

00:10:04.474 --> 00:10:06.864
mutlu olmamızı sağlamasıdır.

00:10:07.154 --> 00:10:09.873
Ve ayrıca, gördüğümüzde bize bulaşır.

00:10:09.893 --> 00:10:13.655
Finlandiya Üniversitesi araştırmacıları
bu iki yüz ifadesini incelemiş.

00:10:13.655 --> 00:10:16.275
Deneklerden, gerçek ve sahte 
mutluluk ifadesi takınan

00:10:16.275 --> 00:10:18.725
insanların fotoğraflarına
bakmasını istemişler.

00:10:18.744 --> 00:10:20.921
Şunu bulmuşlar;
denekler gerçek mutluluk

00:10:20.921 --> 00:10:23.311
yüz ifadesi olan kişilere baktığında

00:10:23.631 --> 00:10:25.521
bu duygu onlara bulaşmış-

00:10:25.521 --> 00:10:27.437
olumlu duygu onlara bulaşmış

00:10:27.437 --> 00:10:29.857
ve ruh hâlleri olumlu yönde değişmiş.

00:10:29.983 --> 00:10:33.308
Fakat sahte mutluluk ifadesi takınan
kişilerin yüzlerine baktıklarında

00:10:33.308 --> 00:10:35.202
onlara hiçbir şey bulaşmamış.

00:10:35.562 --> 00:10:39.067
Diğer bir deyişle, çelişkili hissettiğimiz
bir yere gittiğimizde

00:10:39.339 --> 00:10:41.829
ve aslında hoşlanmadığımız
kişilerle görüşmelerde

00:10:41.940 --> 00:10:44.792
daha az akılda kalıcı oluruz.

00:10:45.061 --> 00:10:48.521
Sadece yüz yüze iken değil
telefonda da aynı oluyor.

00:10:48.665 --> 00:10:50.708
Sürekli telefonla konuşan

00:10:50.708 --> 00:10:53.131
pek çok şirket çalışanı müşterim oldu.

00:10:53.131 --> 00:10:54.223
Şöyle derlerdi;

00:10:54.223 --> 00:10:57.243
"Vanessa, şahsi görüşmede
mutlu oluyorum ama ya telefonda?"

00:10:57.243 --> 00:10:59.386
Bir deney yapmaya karar verdik.

00:10:59.386 --> 00:11:03.466
Laboratuvarda katılımcıların
farklı versiyon "Alo"larını kaydettik,

00:11:03.746 --> 00:11:05.465
telefondaki ilk sözü, izlenimi.

00:11:05.546 --> 00:11:06.535
İnsanların

00:11:06.535 --> 00:11:10.945
mutluluk, üzüntü veya kızgınlığı
duyup duymadığını öğrenmek istedik.

00:11:11.315 --> 00:11:14.132
Yani insanların farklı tür "Alo"larını

00:11:14.132 --> 00:11:18.684
mutlu, üzgün, kızgın ve güç gösterisi
"Alo"larını kaydettik.

00:11:18.684 --> 00:11:20.936
Ve bunların farklı gelip
gelmediğine bakacaktık.

00:11:20.936 --> 00:11:23.731
Size iki farklı "Alo" dinletmek istiyorum

00:11:23.731 --> 00:11:27.069
ve bakalım hangisinin mutlu "Alo"
olduğunu tahmin edebilecek misiniz.

00:11:27.069 --> 00:11:28.273
Hazır mısınız? Peki.

00:11:28.273 --> 00:11:29.783
Aynı kişi, şimdi a)

00:11:30.395 --> 00:11:31.915
(Ses kaydı): Alo.

00:11:32.232 --> 00:11:33.422
Şimdi de b)

00:11:33.707 --> 00:11:35.097
(Ses kaydı) : Alo.

00:11:35.543 --> 00:11:37.662
Kimler, a) mutlu "Alo" diyor?

00:11:37.662 --> 00:11:39.545
Kimler, b) mutlu "Alo" diyor?

00:11:39.646 --> 00:11:40.672
Çok iyi.

00:11:40.765 --> 00:11:43.277
Bu farkı duyabiliyoruz.

00:11:43.281 --> 00:11:45.333
Bu mikro ifadeleri duyabiliyoruz.

00:11:45.333 --> 00:11:48.942
Şimdi, bu bence ilginçti ama bir adım
ileriye götürmek istedim.

00:11:48.955 --> 00:11:51.457
Böylece deneyin ikinci 
bölümünü düzenledik.

00:11:51.457 --> 00:11:55.283
Laboratuvarda deneklerden 
kaydı dinlemesini ve kişinin

00:11:55.283 --> 00:11:58.417
sevimliliğini derecelendirmesini istedik.

00:11:58.896 --> 00:12:00.170
Öğrenmek istediğimiz şey

00:12:00.170 --> 00:12:03.040
mutluluk mikro ifadesi mi, 
kızgınlık mikro ifadesi mi yoksa

00:12:03.040 --> 00:12:05.305
güç gösterisinin mi daha iyi olduğu idi.

00:12:05.346 --> 00:12:06.472
Sonuç şuydu.

00:12:06.472 --> 00:12:08.223
Şu sorulardan sonra:

00:12:08.637 --> 00:12:10.639
"Bu kişiyi çok sevdim,

00:12:10.902 --> 00:12:14.007
bu kişiyi biraz sevdim.
Bu kişiyi hiç sevemedim"

00:12:14.176 --> 00:12:16.229
mutluluk mikro ifadesinin 
bütün deneylerde

00:12:16.229 --> 00:12:18.699
hem kadın, hem erkeklere

00:12:18.869 --> 00:12:21.169
daha sevimli geldiğini bulduk.

00:12:21.327 --> 00:12:25.639
Aynı kişilerin kızgınlık veya üzüntü
mikro ifadeleri

00:12:25.639 --> 00:12:27.459
daha az sevimliydi.

00:12:27.779 --> 00:12:32.302
Öz güvenininizin bulaşıcı olması
hoş bir yan etki.

00:12:32.531 --> 00:12:35.542
Bu mutluluğu sadece başkasına
bulaştırmakla kalmıyor

00:12:35.542 --> 00:12:37.992
ayrıca daha sevilen biri oluyorsunuz.

00:12:38.456 --> 00:12:39.791
Sözsüz olandan bahsettik

00:12:39.792 --> 00:12:42.578
ve bir "Alo"dan sonra 
ne olduğundan bahsetmem gerek.

00:12:42.671 --> 00:12:45.941
Öz güveni sözlü olarak nasıl bulaştırırız?

00:12:46.394 --> 00:12:48.727
Oregon, Portland'da
yaptığımız bu araştırmada

00:12:48.727 --> 00:12:51.437
500 hız toplantısı katılımcısı aldık

00:12:51.774 --> 00:12:53.817
ve onların hepsinden

00:12:53.817 --> 00:12:56.297
sohbet turlarında bir 
başlangıç yapmalarını istedik,

00:12:56.297 --> 00:12:57.597
bu sekiz turda.

00:12:57.751 --> 00:13:00.333
Her bir deneğe,
bir yabancıyla yapacağı sohbet için

00:13:00.333 --> 00:13:02.413
bir giriş cümlesi belirledik.

00:13:02.483 --> 00:13:05.629
Odanın her yanına 
kameralar yerleştirdik

00:13:05.629 --> 00:13:09.299
ve bu hızlı sohbet turlarının
her birinde örüntü analizi yaptık.

00:13:09.461 --> 00:13:11.801
Vücut dili örüntüleri arıyorduk:

00:13:11.931 --> 00:13:14.971
Kaykılma, baş sallama, kahkaha,
gülümseme, öz güven gibi.

00:13:15.033 --> 00:13:17.623
Sesteki farklılaşmalara da baktık.

00:13:17.730 --> 00:13:20.870
İyi bir sohbette sesin şiddeti
genellikle artar.

00:13:20.874 --> 00:13:22.958
Gerçekten sıkıntılı bir sohbette ise

00:13:22.958 --> 00:13:25.298
pek çok sessiz an olur 
ve sesin şiddeti azalır.

00:13:25.298 --> 00:13:29.846
Ayrıca katılımcılardan bu sohbet 
girişlerini derecelendirmesini istedik.

00:13:30.107 --> 00:13:34.586
Hangi girişin en kaliteli sohbeti 
getirdiğini öğrenmek istedik.

00:13:35.382 --> 00:13:39.069
Bulduğumuz şey ise dopamin denilen 
küçük kimyasala yönelik

00:13:39.135 --> 00:13:42.435
sohbet girişlerinin işe yaradığı idi.

00:13:42.613 --> 00:13:46.352
Dopamin, zevk duygusu hissettiğimizde
veya bir ödül aldığımızda

00:13:46.352 --> 00:13:48.542
ürettiğimiz sinir aktarıcısıdır.

00:13:48.706 --> 00:13:50.991
Bir partide veya
hız toplantılarında yaptığımız

00:13:50.991 --> 00:13:53.821
gevezeliklerin çoğunun 
aynı olduğunu da fark ettim.

00:13:53.857 --> 00:13:55.367
Şöyle bir şeydi:

00:13:55.920 --> 00:13:58.020
"Ee, ne iş yapıyorsun?"

00:13:59.197 --> 00:14:00.857
"Nerelisin?"

00:14:01.195 --> 00:14:03.025
"Buralarda mı yaşıyorsun?"

00:14:03.101 --> 00:14:05.116
"Ben bir şarap daha alayım.

00:14:05.116 --> 00:14:07.091
Seninle sohbet güzeldi."

00:14:07.528 --> 00:14:10.578
Bu sohbet tekrar tekrar yapılıyordu

00:14:10.662 --> 00:14:13.652
sanki neredeyse 
yazılı bir sosyal kural gibiydi.

00:14:13.826 --> 00:14:15.666
Beyin otomatik pilottaydı.

00:14:15.742 --> 00:14:16.747
Bulduğumuz şey şuydu;

00:14:16.747 --> 00:14:19.352
en berbat sohbet girişleri
olarak derecelendirilenler,

00:14:19.352 --> 00:14:20.939
en düşük puanları alanlar,

00:14:20.949 --> 00:14:23.019
en düşük sesli sohbeti getirenler,

00:14:23.036 --> 00:14:27.786
uzağa kaykılmayı, en tatsız baş sallama
ve en kötü mikro ifadeyi getirenler

00:14:28.074 --> 00:14:30.684
en sık yaptığımız sohbet girişleriydi:

00:14:30.993 --> 00:14:32.795
"Ne iş yapıyorsun?", "Nasılsın?",

00:14:32.795 --> 00:14:34.095
"Nerelisin?"

00:14:34.095 --> 00:14:37.345
bunların fizyolojik açıdan 
hiçbir etkisi yoktu.

00:14:37.636 --> 00:14:39.126
Hiç zevki yoktu.

00:14:39.358 --> 00:14:43.117
Bu nedenle bir tür heyecan
yaratacak veya kıvılcım çakacak

00:14:43.117 --> 00:14:45.711
sohbet girişleri bulmaya çalıştık.

00:14:45.918 --> 00:14:48.618
Dopamini sözle tetikleyebilir miydik?

00:14:48.990 --> 00:14:51.296
Beynin hakikaten ilginç 
olduğunu anladık.

00:14:51.614 --> 00:14:55.503
Birine soru sorduğunuzda beyni 
isabetlere bakıyor, ıskalara değil.

00:14:55.693 --> 00:14:57.749
Şunu kastediyorum,
birine şunu sorarsanız,

00:14:58.110 --> 00:14:59.844
"Bu sıralar yoğun musun?"

00:15:00.071 --> 00:15:03.027
beyni hemen "yoğun olmak"
isabet noktalarına bakıyor.

00:15:03.027 --> 00:15:05.803
Yakınlardaki olumsuz şeyleri düşünüyor-

00:15:05.803 --> 00:15:08.607
stres, yoğunluk ve hayatındaki
bütün kötü şeylere.

00:15:08.767 --> 00:15:12.271
Halbuki birine şunu sorduğunda
"Heyecanlı şeyler var mı bu aralar?

00:15:12.727 --> 00:15:16.517
beyni hemen bütün "heyecan" 
isabet noktalarına bakıyor

00:15:16.965 --> 00:15:19.584
ve iyi ve mutlu şeyleri
düşünmeye başlıyor,

00:15:19.584 --> 00:15:21.974
hayatındaki bütün heyecan
verici şeyleri düşünüyor.

00:15:21.974 --> 00:15:23.466
Ve bu iki şey yapıyor.

00:15:23.466 --> 00:15:26.041
Bir, bu ona bir haz veriyor.

00:15:26.436 --> 00:15:28.233
Yani gerçek anlamıyla

00:15:28.233 --> 00:15:30.684
ondan hayatının başka
bir bölümündeki heyecanı

00:15:30.684 --> 00:15:32.954
senin olduğun yere
getirmesini istiyorsun.

00:15:33.202 --> 00:15:36.332
Ve diğer şey de, bu seni 
daha akılda kalıcı biri yapıyor.

00:15:36.612 --> 00:15:39.025
Dr. John Medina,
sözlü bir sohbet sırasında

00:15:39.025 --> 00:15:41.139
dopamin tetiklendiğinde

00:15:41.139 --> 00:15:43.539
zihinsel bir hatırlama
notu oluştuğunu buldu.

00:15:43.645 --> 00:15:47.810
Yani, birinden hayatındaki heyecan verici 
şeyleri düşünmesini istediğinde

00:15:47.976 --> 00:15:51.819
bunun hoş yan etkisi,
daha akılda kalıcı biri oluyorsun.

00:15:52.177 --> 00:15:55.145
Öyleyse, bugün sizden 
isteyeceğim büyük görev şu;

00:15:55.223 --> 00:15:57.593
sıradan bir,

00:15:57.593 --> 00:15:59.195
"Ne iş yapıyorsun?"

00:15:59.195 --> 00:16:01.109
"Nasılsın?" ve "Nerelisin?" yerine,

00:16:01.111 --> 00:16:04.114
bunları bir sohbete başlamada
sonsuza kadar yasaklayarak,

00:16:04.114 --> 00:16:08.262
birinin beynine heyecan aratan
isabetli vuruş yapmayı deneyin:

00:16:08.732 --> 00:16:11.922
"Heyecanlı bir şeyler var mı bu sıralar?

00:16:11.922 --> 00:16:13.718
"Yakınlarda tatil planlıyor musun?

00:16:13.796 --> 00:16:15.802
"İyi bir şeyler oldu mu bugün?"

00:16:15.909 --> 00:16:20.612
Sanıyorum bu bizim diğer insan
kardeşlerimize en büyük hediyemiz olur.

00:16:20.685 --> 00:16:23.825
Onlardan iyimser moda geçmesini isteriz.

00:16:24.121 --> 00:16:28.901
Dopamini ve heyecanı tetikleyerek
onları otomatik pilottan kurtarırız.

00:16:29.662 --> 00:16:33.001
Son olarak, duygusal olarak bulaşıcıyız.

00:16:33.234 --> 00:16:35.619
Bu benim en sevdiğim araştırmalardan.

00:16:35.901 --> 00:16:39.392
Bu deneyde öğrencilerden 
bir ses kesinlik programına

00:16:39.392 --> 00:16:41.802
"Don't Stop Believing"
(İnanmaktan Vazgeçme)

00:16:41.802 --> 00:16:43.505
adlı şarkıyı söylemesi istenir.

00:16:43.505 --> 00:16:45.509
Şimdi, bu çok sinir bozucu bir deney.

00:16:45.509 --> 00:16:48.538
Ses tonu ve söz bakımından
ölçüme tabi tutulurlar

00:16:48.538 --> 00:16:50.288
ve önceden hazırlıkları yoktur.

00:16:50.288 --> 00:16:52.871
Fakat bu deneyin üç farklı
sınaması vardır.

00:16:52.871 --> 00:16:55.204
Birinciler doğrudan odaya alınır

00:16:55.204 --> 00:16:57.354
ve ses kesinlik programına
şarkıyı söyler.

00:16:57.354 --> 00:17:00.752
İkinci grup odaya girer 
ve yüksek sesle şöyle söyler

00:17:01.052 --> 00:17:02.472
"Gerginim."

00:17:02.572 --> 00:17:05.050
Sonuncu grup, odaya girer
ve şöyle söyler

00:17:05.070 --> 00:17:06.910
"Heyecanlıyım."

00:17:07.260 --> 00:17:10.471
Şu basit sonuç bulunur;

00:17:10.974 --> 00:17:13.665
gergin grubun kesinliği %53'dür,

00:17:14.025 --> 00:17:15.918
kontrol grubunun %69'dur

00:17:15.918 --> 00:17:20.486
ama "Heyecanlıyım" grubu
%80 kesinlik sağlar.

00:17:21.089 --> 00:17:22.406
Peki neden?

00:17:22.406 --> 00:17:25.685
Kaygı ve heyecan çok benzer duygulardır,

00:17:25.855 --> 00:17:28.165
tek fark zihinsel tavırdır.

00:17:28.966 --> 00:17:30.701
Size davetim,

NOTE Paragraph

00:17:30.703 --> 00:17:33.785
insanlara ne bulaştırmak 
isteyeceğini düşün.

00:17:34.350 --> 00:17:37.638
Bir kışkırtmayı dizginlemek
veya heyecanı tetiklemek istediğinde

00:17:37.638 --> 00:17:40.541
dopamin getiren sohbet girişleri yap;

00:17:40.541 --> 00:17:42.324
el hareketlerini daha fazla kullan,

00:17:42.324 --> 00:17:44.076
sahiden gülümse

00:17:44.076 --> 00:17:46.796
ve kafan bozukken asla telefonda konuşma.

00:17:46.796 --> 00:17:47.903
(Kahkahalar)

00:17:47.903 --> 00:17:51.382
Ve son yapmak istediğim şey
bir heyecan hatırlatıcı notla bitirmek.

00:17:51.382 --> 00:17:53.359
Size gerçekten bulaştırmak istiyorum.

00:17:53.359 --> 00:17:55.367
Yani bu konuşmayı şöyle bitiriyoruz:

00:17:55.367 --> 00:17:58.279
Üç dediğimde,
toplayabildiğiniz bütün enerjiyle

00:17:58.279 --> 00:18:01.169
"Heyecanlıyım" diye bağırmanızı istiyorum.

00:18:01.261 --> 00:18:02.321
Hazır mısınız?

00:18:02.401 --> 00:18:03.990
Bir, iki, üç!

00:18:04.050 --> 00:18:06.596
"Heyecanlıyım."

00:18:06.596 --> 00:18:08.101
Muhteşemdiniz.

00:18:08.101 --> 00:18:11.751
(Alkışlar)