1
00:00:09,948 --> 00:00:12,198
Merhaba, adım Vanessa

2
00:00:12,198 --> 00:00:15,064
ve iyilişmekte olan bir beceriksizim.

3
00:00:15,540 --> 00:00:16,921
(Kahkahalar)

4
00:00:17,060 --> 00:00:21,480
Bu da ekose yelek dönemi
dediğim dönemin zirvesindeki ben.

5
00:00:21,480 --> 00:00:23,202
(Kahkahalar)

6
00:00:23,202 --> 00:00:25,852
Neyse ki, sosyal beceriksizlik yıllarım

7
00:00:25,852 --> 00:00:30,713
beni insan davranışlarını anlama
çabasıyla şahane bir kariyere yöneltti.

8
00:00:31,625 --> 00:00:34,067
Yani uzun yıllar önce 
bilemediğim şey

9
00:00:34,067 --> 00:00:35,836
beni bugün bu sahneye,

10
00:00:35,836 --> 00:00:38,676
tam karşınıza getirecek olan 
bir deney yapacak olduğumdu.

11
00:00:38,765 --> 00:00:43,115
Laboratuvar araştırmacılarım
ve ben TED konuşmalarını merak ettik.

12
00:00:43,395 --> 00:00:44,664
Acaba neden,

13
00:00:44,664 --> 00:00:48,195
bazı TED konuşmaları internette
popüler olurken diğerleri olmuyordu?

14
00:00:48,297 --> 00:00:50,845
Böylece dev bir araştırmaya giriştik.

15
00:00:50,845 --> 00:00:54,425
Binlerce saatlik TED konuşmalarını
analiz edip örüntüler aradık.

16
00:00:54,591 --> 00:00:57,182
Bir şey bulacağımızdan emin değildik,

17
00:00:57,182 --> 00:01:00,779
bu nedenle vücut dili, 
el hareketleri, ses çeşitliliği

18
00:01:00,971 --> 00:01:03,680
hatta giysi ve aksesuar 
seçimlerini analiz ettik

19
00:01:03,680 --> 00:01:06,490
ve günü bunaltıcı yapan şey bu.

20
00:01:06,729 --> 00:01:11,698
Veriler arasında çabucak 
beni meraklandıran bir örüntü bulduk

21
00:01:11,898 --> 00:01:14,678
ve TED konuşmalarının
şifrelerini çözmeye devam ettikçe

22
00:01:14,678 --> 00:01:16,450
bir örüntü olduğunu fark ettik.

23
00:01:16,450 --> 00:01:19,947
Bunun ne olduğunu söylemeden önce
size kişisel bir sorum olacak:

24
00:01:19,947 --> 00:01:22,005
Birini gördüğünüzde

25
00:01:22,005 --> 00:01:25,358
vücudun ilk baktığınız
kısmı neresidir?

26
00:01:25,358 --> 00:01:26,607
Bağırıp söyleyin;

27
00:01:26,607 --> 00:01:28,962
birini gördüğünüzde ilk 
önce neresine bakarsınız?

28
00:01:28,962 --> 00:01:31,912
Yüz, gözler- çoğu insan-

29
00:01:31,912 --> 00:01:33,176
ayakkabılar.

30
00:01:33,176 --> 00:01:36,097
(Kahkahalar)

31
00:01:37,095 --> 00:01:39,127
Bu topuklar çok yüksek.

32
00:01:39,267 --> 00:01:43,977
Çoğu insan gözler, yüz veya ağız der.

33
00:01:44,195 --> 00:01:46,973
Ama aslında, birini ilk gördüğümüzde

34
00:01:46,973 --> 00:01:49,383
ilk baktığımız yer elleridir.

35
00:01:49,718 --> 00:01:52,234
Bu mağara adamlığı dönemimizin
bir kalıntısıdır.

36
00:01:52,234 --> 00:01:54,513
Yabancı bir mağara adamı
bize doğru gelirken

37
00:01:54,513 --> 00:01:56,941
bir mızrak veya taş tutup
tutmadığını görmek için

38
00:01:56,941 --> 00:01:58,720
önce onun ellerine bakardık.

39
00:01:58,720 --> 00:02:02,088
Emniyette olmak ve gelenin dost mu
düşman mı olduğunu bilmek isterdik.

40
00:02:02,088 --> 00:02:05,247
Şimdi, bu gerçekten de 
mağara devrinin bir kalıntısıdır

41
00:02:05,292 --> 00:02:07,645
ve birinin ellerini göremezsek

42
00:02:07,645 --> 00:02:09,378
ilginç bir şey olur.

43
00:02:09,378 --> 00:02:11,858
Şimdi beyninize küçük bir kötülük yaptım.

44
00:02:11,858 --> 00:02:15,301
Kendinizi biraz rahatsız
hissediyor olmalısınız.

45
00:02:16,009 --> 00:02:18,469
Bunun nedeni, ellerimi göremeyince

46
00:02:18,469 --> 00:02:21,709
"Arkada ne yapıyor?"
diye merak edersiniz

47
00:02:21,709 --> 00:02:22,925
(Kahkahalar)

48
00:02:22,925 --> 00:02:25,719
ve ben ellerimi arkada tutmaya
devam ettikçe

49
00:02:25,974 --> 00:02:28,790
onları göremediğiniz için
dikkatiniz daha da dağılır

50
00:02:28,790 --> 00:02:30,960
ve sonunda beyniniz bağırmaya başlar

51
00:02:30,960 --> 00:02:33,721
"Şu ellerini arkasından çekemiyor mu?"

52
00:02:34,131 --> 00:02:36,643
Ve ben onları öne uzattığım an

53
00:02:36,841 --> 00:02:38,522
çok daha iyi hissedersiniz.

54
00:02:38,522 --> 00:02:41,433
Beynimiz şunu bilir ki 
eğer elleri göremiyorsan

55
00:02:41,433 --> 00:02:43,223
niyeti de göremezsin.

56
00:02:43,398 --> 00:02:47,160
En çok izlenen TED konuşmaları ile
en az izlenen TED konuşmalarını

57
00:02:47,160 --> 00:02:50,300
yan yana koyup karşılaştırdığımızda

58
00:02:50,424 --> 00:02:52,802
el hareketleri ile ilgili
bir örüntü bulduk.

59
00:02:52,802 --> 00:02:54,480
Belirgin bir biçimde

60
00:02:54,480 --> 00:02:59,362
en popüler TED konuşmacıları
18 dakika içinde ortalama

61
00:02:59,362 --> 00:03:01,712
465 el hareketi yapıyordu.

62
00:03:02,042 --> 00:03:04,652
Evet, her birini titizlikle saydık.

63
00:03:04,984 --> 00:03:07,254
Size bugün 465 tane hazırladım.

64
00:03:07,379 --> 00:03:09,362
(Kahkahalar)

65
00:03:09,562 --> 00:03:15,242
En az izlenen TED konuşmacıları ise
ortalama 272 el hareketi yapıyor.

66
00:03:15,334 --> 00:03:17,224
Neredeyse yarısı.

67
00:03:17,477 --> 00:03:18,785
Burada ne oluyor?

68
00:03:18,785 --> 00:03:21,212
TED konuşmacıları sahneye çıktığında

69
00:03:21,217 --> 00:03:23,985
önce size "Dost, dost, dost"
olduklarını gösteriyor.

70
00:03:23,985 --> 00:03:26,306
Sahneye çıkarken el salladım

71
00:03:26,306 --> 00:03:28,634
"Ben dostum, dostum, dostum" dedim.

72
00:03:28,636 --> 00:03:29,658
(Kahkahalar)

73
00:03:29,658 --> 00:03:31,663
TED konuşmacılarının yaptığı diğer şey-

74
00:03:31,663 --> 00:03:33,283
bu size tanıdık geliyor mu?

75
00:03:33,402 --> 00:03:37,236
Kırmızı noktaya geldiklerinde
şuna benzer bir şey yaparlar.

76
00:03:38,718 --> 00:03:42,626
"Bugün sizinle
önemli bir fikri konuşacağım."


77
00:03:42,626 --> 00:03:44,200
(Kahkahalar)

78
00:03:44,200 --> 00:03:46,873
"Bunu üç farklı başlık altında yapacağım

79
00:03:46,873 --> 00:03:49,511
ve bu hayatınızı değiştirecek."

80
00:03:49,984 --> 00:03:51,104
Değil mi?

81
00:03:51,104 --> 00:03:53,524
(Alkışlar)

82
00:03:56,344 --> 00:03:58,507
Yani en çok ilgi çeken TED konuşmacıları

83
00:03:58,507 --> 00:04:01,012
el hareketleri konusunda 
aynı tarz gibi görünüyorlar,

84
00:04:01,012 --> 00:04:03,516
çünkü yaptıkları şey
size şunu göstermek

85
00:04:03,516 --> 00:04:06,370
"Ben kendi konumu
o kadar iyi biliyorum ki

86
00:04:06,370 --> 00:04:08,760
bunu size iki ayrı kulvardan
anlatabilirim.

87
00:04:08,760 --> 00:04:11,113
Size kelimelerimle konuşabilirim

88
00:04:11,113 --> 00:04:14,323
ama aynı zamanda kavramlarımı 
ellerimle de açıklayabilirim."

89
00:04:14,603 --> 00:04:17,533
Ve bu şekilde, elleriyle 
kelimelerin altını çiziyorlar.

90
00:04:17,533 --> 00:04:19,429
Örneğin, eğer şöyle desem;

91
00:04:19,549 --> 00:04:23,588
"Bugün, çok büyük bir fikrim var."

92
00:04:23,593 --> 00:04:25,724
(Kahkahalar)

93
00:04:25,724 --> 00:04:27,320
"Çok büyük."

94
00:04:27,320 --> 00:04:28,596
(Kahkahalar)

95
00:04:28,896 --> 00:04:32,972
Güldünüz ve şöyle düşündünüz
"Vanessa, bu çok küçük, büyük değil."

96
00:04:33,596 --> 00:04:39,129
Böyle düşündünüz çünkü beyniniz
el hareketlerini 12.5 kat fazla önemser.

97
00:04:39,214 --> 00:04:44,716
Yani bugün çok çok büyük bir fikrim var

98
00:04:45,476 --> 00:04:48,166
ve bunu size üç farklı
biçimde açıklayacağım.

99
00:04:48,296 --> 00:04:52,264
Benim büyük fikrim şu; biz bulaşıcıyız.

100
00:04:52,324 --> 00:04:54,626
Öznel anlamıyla; insanlar olarak

101
00:04:54,626 --> 00:04:58,416
sürekli vücut dili sinyalleri 
gönderiyor ve alıp çözüyoruz.

102
00:04:58,416 --> 00:05:01,492
Bunu ayrıca duygusal ve
kimyasal olarak da yapıyoruz.

103
00:05:01,806 --> 00:05:03,236
Bunu açıklamak için

104
00:05:03,236 --> 00:05:07,098
oldukça tiksindirici ama
çok ilginç bir araştırma yaptık.

105
00:05:07,727 --> 00:05:11,929
Bu çalışmada araştırmacılar,
koşu bandında koşan kişilerden

106
00:05:12,259 --> 00:05:14,499
ter tamponları topladılar.

107
00:05:14,969 --> 00:05:18,073
Sonra, ilk defa hava dalışı
yapan kişilerden de

108
00:05:18,073 --> 00:05:20,073
ter tamponları topladılar.

109
00:05:20,073 --> 00:05:22,047
İki çok farklı türden ter.

110
00:05:22,047 --> 00:05:23,394
Tiksindirici kısım şu;

111
00:05:23,394 --> 00:05:26,480
bundan hiç haberi olmayan
zavallı kişileri aldılar

112
00:05:26,480 --> 00:05:27,448
(Kahkahalar)

113
00:05:27,448 --> 00:05:28,453
biliyorum-

114
00:05:28,453 --> 00:05:31,017
ve laboratuvardaki hiçbir 
şeyden habersiz bu kişileri

115
00:05:31,017 --> 00:05:31,889
(kokluyor)

116
00:05:31,889 --> 00:05:36,119
fMRI makinesine bağlayıp
bu ter tamponlarını koklattılar.

117
00:05:36,532 --> 00:05:39,088
Durumun enteresanlaşmaya
başladığı kısım şu;

118
00:05:39,088 --> 00:05:42,191
denekler ne kokladıklarını 
hiç bilmese bile

119
00:05:42,494 --> 00:05:45,690
hava dalışı ter tamponlarını
koklayanların beyinlerinde

120
00:05:46,017 --> 00:05:49,103
bir korku tepkisi aktivasyonu oluştu.

121
00:05:49,243 --> 00:05:52,808
Diğer bir ifadeyle, korkuya kapıldılar.

122
00:05:53,917 --> 00:05:57,279
Bunun anlamı; duygularımız bulaşıcıdır.

123
00:05:57,279 --> 00:06:00,489
Korkumuz bulaşıcıdır.
Özgüvenimiz bulaşıcıdır.

124
00:06:00,823 --> 00:06:03,453
Bu durumda, sormamız gerekiyor:

125
00:06:03,493 --> 00:06:05,553
Eğer duygularımız bulaşıcıysa

126
00:06:05,703 --> 00:06:09,593
insanlara doğru duyguyu
bulaştırdığımızdan nasıl emin olabiliriz?

127
00:06:10,030 --> 00:06:13,415
Ben üç farklı biçimde bulaşıcı
olduğumuza inanıyorum.

128
00:06:13,566 --> 00:06:15,274
Birincisi sözlü olmayan biçim.

129
00:06:15,343 --> 00:06:17,224
Şimdi, bunu sınamak için

130
00:06:17,224 --> 00:06:19,814
Oregon, Portland'da
çok basit bir deney yaptım.

131
00:06:19,834 --> 00:06:22,209
Sokakta dikildim

132
00:06:22,339 --> 00:06:24,779
ve yukarıya, boşluğa baktım.

133
00:06:25,059 --> 00:06:27,807
Acaba bu sözsüz duygum,
insanlara bulaşacak

134
00:06:27,807 --> 00:06:29,766
veya aynalanacak mıydı.

135
00:06:30,006 --> 00:06:32,277
Bu videoda gördüğünüz gibi

136
00:06:32,277 --> 00:06:35,526
sokakta dikilmiş boşluğa bakıyorum

137
00:06:36,226 --> 00:06:37,975
ve yavaşça birer birer...

138
00:06:37,975 --> 00:06:39,546
(Kahkahalar)

139
00:06:39,546 --> 00:06:41,586
yoldan geçenlere bulaştırıyorum.

140
00:06:41,586 --> 00:06:42,618
(Kahkahalar)

141
00:06:42,618 --> 00:06:44,233
ve yavaş yavaş...

142
00:06:44,503 --> 00:06:45,790
(Kahkahalar)

143
00:06:46,080 --> 00:06:48,070
bir kalabalık oluyoruz.

144
00:06:48,380 --> 00:06:50,750
(Kahkahalar)

145
00:06:50,940 --> 00:06:52,857
(Alkışlar)

146
00:06:54,485 --> 00:06:57,454
Şu zavallı kadın, bakın-
benimle beraber dikiliyor,

147
00:06:57,732 --> 00:07:00,922
orada dikilmiş duruyoruz
ve unutmayın boşluğa bakıyoruz.

148
00:07:01,347 --> 00:07:05,707
Ayakta duruyoruz ve şöyle düşünüyorum
"Bakalım ne kadar dikilip duracağız?

149
00:07:06,006 --> 00:07:07,682
Önce kim bırakacak?"

150
00:07:07,682 --> 00:07:09,455
Ve yaklaşık 40 saniye sonra,

151
00:07:09,637 --> 00:07:12,353
bakıp dururken kadın eğilip şöyle diyor,

152
00:07:12,872 --> 00:07:14,218
"Atlayacak mı?"

153
00:07:14,323 --> 00:07:17,924
(Kahkahalar)

154
00:07:18,858 --> 00:07:23,505
Bu deney bana duyguların
bize bulaştığını öğretti

155
00:07:23,727 --> 00:07:28,558
ve sonra duyguların bulaşma nedenine
mantıklı açıklamalar aradık.

156
00:07:28,711 --> 00:07:30,478
Şimdi, aslında bu iyi bir şey.

157
00:07:30,490 --> 00:07:32,617
Biz insanları güvende tutuyor.

158
00:07:32,674 --> 00:07:35,864
Dr. Paul Ekman mikro yüz ifadesi
denen şeyi incelemiş.

159
00:07:35,865 --> 00:07:37,646
Bunlar evrensel yüz ifadeleridir

160
00:07:37,652 --> 00:07:39,739
ve onlardan yedi tane olduğunu bulmuş.

161
00:07:39,739 --> 00:07:41,798
Bütün cinsiyetlerde ve ırklarda

162
00:07:41,798 --> 00:07:45,007
yoğun bir duygu hissettiğimizde
aynı yüz ifadelerini yaparız.

163
00:07:45,200 --> 00:07:47,547
Bu korkunun mikro yüz ifadesi:

164
00:07:48,286 --> 00:07:50,228
Yani korku gerçekten önemli bir duygu

165
00:07:50,228 --> 00:07:52,771
bunun başkalarından bize
bulaşmasını isteme nedenimiz

166
00:07:52,771 --> 00:07:55,101
ters gidecek bir şey 
konusunda uyarı almaktır.

167
00:07:55,222 --> 00:07:58,386
Bu yüz ifadesi bizi güvende tutar.

168
00:07:58,718 --> 00:08:02,457
Bir an hayal edin, 
yürüyorsunuz ve bir yılan gördünüz,

169
00:08:02,636 --> 00:08:05,518
kaşınız gözünüz anında dört açılır

170
00:08:05,518 --> 00:08:08,281
ve böylece etrafı olabildiğince
iyi görürsünüz.

171
00:08:08,281 --> 00:08:10,887
"Başka yılan var mı?
Nereye kaçabilirim?"

172
00:08:10,887 --> 00:08:13,231
Sonra ağzınız "hıp" yaparak açılır

173
00:08:13,231 --> 00:08:17,647
ve bir mücadele, imdat çığlığı 
veya kaçışa gerekecek oksijeni alırsınız.

174
00:08:17,928 --> 00:08:22,770
Hatta bu yüz ifadesini, bilinç düzeyinde
yılanı fark etmeden önce yaparız.

175
00:08:23,013 --> 00:08:25,304
Şimdi, bu konunun ilginç yanı,

176
00:08:25,304 --> 00:08:28,044
biraz kaygılanmaya başlıyor olmalısınız.

177
00:08:28,044 --> 00:08:30,469
Çünkü diğer insanların
korktuğunu gördüğümüzde-

178
00:08:30,469 --> 00:08:32,606
eğer metroda bu yüzü görürsek

179
00:08:32,606 --> 00:08:34,428
şöyle düşünürüz
"Sorun ne, ne oluyor?"

180
00:08:34,428 --> 00:08:36,281
Bu güvenliğimiz içindir.

181
00:08:36,281 --> 00:08:38,181
Birlikte şunu denemenizi istiyorum

182
00:08:38,181 --> 00:08:40,092
gözlerinizi açabildiğiniz kadar açın,

183
00:08:40,092 --> 00:08:41,714
kaşları kaldırın, çok iyi.

184
00:08:41,714 --> 00:08:43,091
Şimdi, kesik bir nefes alın.

185
00:08:43,091 --> 00:08:44,180
(Hup)

186
00:08:44,180 --> 00:08:45,204
Mükemmel.

187
00:08:45,204 --> 00:08:47,584
Kaygılı hissediyor musunuz?

188
00:08:48,056 --> 00:08:50,277
Yüz ifadesinde ilginç olan şey

189
00:08:50,277 --> 00:08:52,877
duyguları harekete geçirmesidir.

190
00:08:52,987 --> 00:08:55,354
Yani sadece duygular yüzü değil


191
00:08:55,354 --> 00:08:57,714
yüz de duyguları harekete geçirir.

192
00:08:57,714 --> 00:08:59,951
Buna, yüz ifadesi geribesleme
hipotezi deniyor.

193
00:08:59,951 --> 00:09:03,328
Yani birilerini bu yüz ifadesiyle görünce
onların duygusu bize bulaşıyor

194
00:09:03,448 --> 00:09:07,148
ve sonra dövüşmeye, kaçmaya veya
imdat çığlığı atmaya hazırlanıyoruz.

195
00:09:07,378 --> 00:09:10,328
Neyse ki bu olumlu duygular
için de geçerli.

196
00:09:10,799 --> 00:09:14,369
Yani arkamdaki yüzlerden biri
gerçek mutluluk mikro yüz ifadesi

197
00:09:14,369 --> 00:09:16,628
ve diğeri de sahtesi.

198
00:09:17,347 --> 00:09:19,654
(Kahkahalar)

199
00:09:20,735 --> 00:09:25,339
Yani gerçek bir mutluluk mikro
yüz ifadesi bütün üst kısımlara yayılır,

200
00:09:25,339 --> 00:09:28,849
yukarıdaki göz kenarı kaslarına,
üst yanak kaslarına kadar.

201
00:09:29,139 --> 00:09:30,710
Bu gerçekten önemli,

202
00:09:30,710 --> 00:09:33,760
çünkü bilirsin, bir sahte dosta
iyi bir haber verdiğinde

203
00:09:33,760 --> 00:09:34,762
(Kahkahalar)

204
00:09:34,762 --> 00:09:38,041
ve o da yalandan senin adına
mutlu olduğunu söylediğinde

205
00:09:38,319 --> 00:09:42,574
-şöyle bir şeydir: "Ah, öyle mi, 
senin adına çok mutlu oldum."

206
00:09:42,574 --> 00:09:44,311
(Kahkahalar)

207
00:09:44,311 --> 00:09:46,792
Benim için bu sahte ifadeyi deneyin.

208
00:09:46,792 --> 00:09:49,822
Bu sahte gülüşü deneyin,
sadece yüzün alt kısmı.

209
00:09:49,822 --> 00:09:51,991
Hatta "Hı, hı" da yapabilirsiniz.

210
00:09:51,991 --> 00:09:53,951
Çok iyi bir duygu değil, 
doğru mu?

211
00:09:53,951 --> 00:09:55,121
Yapay geliyor.

212
00:09:55,121 --> 00:09:57,181
Şimdi, yukarıya gözlere kadar çıkın.

213
00:09:57,181 --> 00:09:59,431
Yukarıya kadar, üst yanak
kaslarına kadar gülün.

214
00:09:59,581 --> 00:10:01,736
Ah, bu çok daha iyi hissettiriyor.

215
00:10:01,884 --> 00:10:04,474
Yüz ifadesinde ilginç olan şey

216
00:10:04,474 --> 00:10:06,864
mutlu olmamızı sağlamasıdır.

217
00:10:07,154 --> 00:10:09,873
Ve ayrıca, gördüğümüzde bize bulaşır.

218
00:10:09,893 --> 00:10:13,655
Finlandiya Üniversitesi araştırmacıları
bu iki yüz ifadesini incelemiş.

219
00:10:13,655 --> 00:10:16,275
Deneklerden, gerçek ve sahte 
mutluluk ifadesi takınan

220
00:10:16,275 --> 00:10:18,725
insanların fotoğraflarına
bakmasını istemişler.

221
00:10:18,744 --> 00:10:20,921
Şunu bulmuşlar;
denekler gerçek mutluluk

222
00:10:20,921 --> 00:10:23,311
yüz ifadesi olan kişilere baktığında

223
00:10:23,631 --> 00:10:25,521
bu duygu onlara bulaşmış-

224
00:10:25,521 --> 00:10:27,437
olumlu duygu onlara bulaşmış

225
00:10:27,437 --> 00:10:29,857
ve ruh hâlleri olumlu yönde değişmiş.

226
00:10:29,983 --> 00:10:33,308
Fakat sahte mutluluk ifadesi takınan
kişilerin yüzlerine baktıklarında

227
00:10:33,308 --> 00:10:35,202
onlara hiçbir şey bulaşmamış.

228
00:10:35,562 --> 00:10:39,067
Diğer bir deyişle, çelişkili hissettiğimiz
bir yere gittiğimizde

229
00:10:39,339 --> 00:10:41,829
ve aslında hoşlanmadığımız
kişilerle görüşmelerde

230
00:10:41,940 --> 00:10:44,792
daha az akılda kalıcı oluruz.

231
00:10:45,061 --> 00:10:48,521
Sadece yüz yüze iken değil
telefonda da aynı oluyor.

232
00:10:48,665 --> 00:10:50,708
Sürekli telefonla konuşan

233
00:10:50,708 --> 00:10:53,131
pek çok şirket çalışanı müşterim oldu.

234
00:10:53,131 --> 00:10:54,223
Şöyle derlerdi;

235
00:10:54,223 --> 00:10:57,243
"Vanessa, şahsi görüşmede
mutlu oluyorum ama ya telefonda?"

236
00:10:57,243 --> 00:10:59,386
Bir deney yapmaya karar verdik.

237
00:10:59,386 --> 00:11:03,466
Laboratuvarda katılımcıların
farklı versiyon "Alo"larını kaydettik,

238
00:11:03,746 --> 00:11:05,465
telefondaki ilk sözü, izlenimi.

239
00:11:05,546 --> 00:11:06,535
İnsanların

240
00:11:06,535 --> 00:11:10,945
mutluluk, üzüntü veya kızgınlığı
duyup duymadığını öğrenmek istedik.

241
00:11:11,315 --> 00:11:14,132
Yani insanların farklı tür "Alo"larını

242
00:11:14,132 --> 00:11:18,684
mutlu, üzgün, kızgın ve güç gösterisi
"Alo"larını kaydettik.

243
00:11:18,684 --> 00:11:20,936
Ve bunların farklı gelip
gelmediğine bakacaktık.

244
00:11:20,936 --> 00:11:23,731
Size iki farklı "Alo" dinletmek istiyorum

245
00:11:23,731 --> 00:11:27,069
ve bakalım hangisinin mutlu "Alo"
olduğunu tahmin edebilecek misiniz.

246
00:11:27,069 --> 00:11:28,273
Hazır mısınız? Peki.

247
00:11:28,273 --> 00:11:29,783
Aynı kişi, şimdi a)

248
00:11:30,395 --> 00:11:31,915
(Ses kaydı): Alo.

249
00:11:32,232 --> 00:11:33,422
Şimdi de b)

250
00:11:33,707 --> 00:11:35,097
(Ses kaydı) : Alo.

251
00:11:35,543 --> 00:11:37,662
Kimler, a) mutlu "Alo" diyor?

252
00:11:37,662 --> 00:11:39,545
Kimler, b) mutlu "Alo" diyor?

253
00:11:39,646 --> 00:11:40,672
Çok iyi.

254
00:11:40,765 --> 00:11:43,277
Bu farkı duyabiliyoruz.

255
00:11:43,281 --> 00:11:45,333
Bu mikro ifadeleri duyabiliyoruz.

256
00:11:45,333 --> 00:11:48,942
Şimdi, bu bence ilginçti ama bir adım
ileriye götürmek istedim.

257
00:11:48,955 --> 00:11:51,457
Böylece deneyin ikinci 
bölümünü düzenledik.

258
00:11:51,457 --> 00:11:55,283
Laboratuvarda deneklerden 
kaydı dinlemesini ve kişinin

259
00:11:55,283 --> 00:11:58,417
sevimliliğini derecelendirmesini istedik.

260
00:11:58,896 --> 00:12:00,170
Öğrenmek istediğimiz şey

261
00:12:00,170 --> 00:12:03,040
mutluluk mikro ifadesi mi, 
kızgınlık mikro ifadesi mi yoksa

262
00:12:03,040 --> 00:12:05,305
güç gösterisinin mi daha iyi olduğu idi.

263
00:12:05,346 --> 00:12:06,472
Sonuç şuydu.

264
00:12:06,472 --> 00:12:08,223
Şu sorulardan sonra:

265
00:12:08,637 --> 00:12:10,639
"Bu kişiyi çok sevdim,

266
00:12:10,902 --> 00:12:14,007
bu kişiyi biraz sevdim.
Bu kişiyi hiç sevemedim"

267
00:12:14,176 --> 00:12:16,229
mutluluk mikro ifadesinin 
bütün deneylerde

268
00:12:16,229 --> 00:12:18,699
hem kadın, hem erkeklere

269
00:12:18,869 --> 00:12:21,169
daha sevimli geldiğini bulduk.

270
00:12:21,327 --> 00:12:25,639
Aynı kişilerin kızgınlık veya üzüntü
mikro ifadeleri

271
00:12:25,639 --> 00:12:27,459
daha az sevimliydi.

272
00:12:27,779 --> 00:12:32,302
Öz güvenininizin bulaşıcı olması
hoş bir yan etki.

273
00:12:32,531 --> 00:12:35,542
Bu mutluluğu sadece başkasına
bulaştırmakla kalmıyor

274
00:12:35,542 --> 00:12:37,992
ayrıca daha sevilen biri oluyorsunuz.

275
00:12:38,456 --> 00:12:39,791
Sözsüz olandan bahsettik

276
00:12:39,792 --> 00:12:42,578
ve bir "Alo"dan sonra 
ne olduğundan bahsetmem gerek.

277
00:12:42,671 --> 00:12:45,941
Öz güveni sözlü olarak nasıl bulaştırırız?

278
00:12:46,394 --> 00:12:48,727
Oregon, Portland'da
yaptığımız bu araştırmada

279
00:12:48,727 --> 00:12:51,437
500 hız toplantısı katılımcısı aldık

280
00:12:51,774 --> 00:12:53,817
ve onların hepsinden

281
00:12:53,817 --> 00:12:56,297
sohbet turlarında bir 
başlangıç yapmalarını istedik,

282
00:12:56,297 --> 00:12:57,597
bu sekiz turda.

283
00:12:57,751 --> 00:13:00,333
Her bir deneğe,
bir yabancıyla yapacağı sohbet için

284
00:13:00,333 --> 00:13:02,413
bir giriş cümlesi belirledik.

285
00:13:02,483 --> 00:13:05,629
Odanın her yanına 
kameralar yerleştirdik

286
00:13:05,629 --> 00:13:09,299
ve bu hızlı sohbet turlarının
her birinde örüntü analizi yaptık.

287
00:13:09,461 --> 00:13:11,801
Vücut dili örüntüleri arıyorduk:

288
00:13:11,931 --> 00:13:14,971
Kaykılma, baş sallama, kahkaha,
gülümseme, öz güven gibi.

289
00:13:15,033 --> 00:13:17,623
Sesteki farklılaşmalara da baktık.

290
00:13:17,730 --> 00:13:20,870
İyi bir sohbette sesin şiddeti
genellikle artar.

291
00:13:20,874 --> 00:13:22,958
Gerçekten sıkıntılı bir sohbette ise

292
00:13:22,958 --> 00:13:25,298
pek çok sessiz an olur 
ve sesin şiddeti azalır.

293
00:13:25,298 --> 00:13:29,846
Ayrıca katılımcılardan bu sohbet 
girişlerini derecelendirmesini istedik.

294
00:13:30,107 --> 00:13:34,586
Hangi girişin en kaliteli sohbeti 
getirdiğini öğrenmek istedik.

295
00:13:35,382 --> 00:13:39,069
Bulduğumuz şey ise dopamin denilen 
küçük kimyasala yönelik

296
00:13:39,135 --> 00:13:42,435
sohbet girişlerinin işe yaradığı idi.

297
00:13:42,613 --> 00:13:46,352
Dopamin, zevk duygusu hissettiğimizde
veya bir ödül aldığımızda

298
00:13:46,352 --> 00:13:48,542
ürettiğimiz sinir aktarıcısıdır.

299
00:13:48,706 --> 00:13:50,991
Bir partide veya
hız toplantılarında yaptığımız

300
00:13:50,991 --> 00:13:53,821
gevezeliklerin çoğunun 
aynı olduğunu da fark ettim.

301
00:13:53,857 --> 00:13:55,367
Şöyle bir şeydi:

302
00:13:55,920 --> 00:13:58,020
"Ee, ne iş yapıyorsun?"

303
00:13:59,197 --> 00:14:00,857
"Nerelisin?"

304
00:14:01,195 --> 00:14:03,025
"Buralarda mı yaşıyorsun?"

305
00:14:03,101 --> 00:14:05,116
"Ben bir şarap daha alayım.

306
00:14:05,116 --> 00:14:07,091
Seninle sohbet güzeldi."

307
00:14:07,528 --> 00:14:10,578
Bu sohbet tekrar tekrar yapılıyordu

308
00:14:10,662 --> 00:14:13,652
sanki neredeyse 
yazılı bir sosyal kural gibiydi.

309
00:14:13,826 --> 00:14:15,666
Beyin otomatik pilottaydı.

310
00:14:15,742 --> 00:14:16,747
Bulduğumuz şey şuydu;

311
00:14:16,747 --> 00:14:19,352
en berbat sohbet girişleri
olarak derecelendirilenler,

312
00:14:19,352 --> 00:14:20,939
en düşük puanları alanlar,

313
00:14:20,949 --> 00:14:23,019
en düşük sesli sohbeti getirenler,

314
00:14:23,036 --> 00:14:27,786
uzağa kaykılmayı, en tatsız baş sallama
ve en kötü mikro ifadeyi getirenler

315
00:14:28,074 --> 00:14:30,684
en sık yaptığımız sohbet girişleriydi:

316
00:14:30,993 --> 00:14:32,795
"Ne iş yapıyorsun?", "Nasılsın?",

317
00:14:32,795 --> 00:14:34,095
"Nerelisin?"

318
00:14:34,095 --> 00:14:37,345
bunların fizyolojik açıdan 
hiçbir etkisi yoktu.

319
00:14:37,636 --> 00:14:39,126
Hiç zevki yoktu.

320
00:14:39,358 --> 00:14:43,117
Bu nedenle bir tür heyecan
yaratacak veya kıvılcım çakacak

321
00:14:43,117 --> 00:14:45,711
sohbet girişleri bulmaya çalıştık.

322
00:14:45,918 --> 00:14:48,618
Dopamini sözle tetikleyebilir miydik?

323
00:14:48,990 --> 00:14:51,296
Beynin hakikaten ilginç 
olduğunu anladık.

324
00:14:51,614 --> 00:14:55,503
Birine soru sorduğunuzda beyni 
isabetlere bakıyor, ıskalara değil.

325
00:14:55,693 --> 00:14:57,749
Şunu kastediyorum,
birine şunu sorarsanız,

326
00:14:58,110 --> 00:14:59,844
"Bu sıralar yoğun musun?"

327
00:15:00,071 --> 00:15:03,027
beyni hemen "yoğun olmak"
isabet noktalarına bakıyor.

328
00:15:03,027 --> 00:15:05,803
Yakınlardaki olumsuz şeyleri düşünüyor-

329
00:15:05,803 --> 00:15:08,607
stres, yoğunluk ve hayatındaki
bütün kötü şeylere.

330
00:15:08,767 --> 00:15:12,271
Halbuki birine şunu sorduğunda
"Heyecanlı şeyler var mı bu aralar?

331
00:15:12,727 --> 00:15:16,517
beyni hemen bütün "heyecan" 
isabet noktalarına bakıyor

332
00:15:16,965 --> 00:15:19,584
ve iyi ve mutlu şeyleri
düşünmeye başlıyor,

333
00:15:19,584 --> 00:15:21,974
hayatındaki bütün heyecan
verici şeyleri düşünüyor.

334
00:15:21,974 --> 00:15:23,466
Ve bu iki şey yapıyor.

335
00:15:23,466 --> 00:15:26,041
Bir, bu ona bir haz veriyor.

336
00:15:26,436 --> 00:15:28,233
Yani gerçek anlamıyla

337
00:15:28,233 --> 00:15:30,684
ondan hayatının başka
bir bölümündeki heyecanı

338
00:15:30,684 --> 00:15:32,954
senin olduğun yere
getirmesini istiyorsun.

339
00:15:33,202 --> 00:15:36,332
Ve diğer şey de, bu seni 
daha akılda kalıcı biri yapıyor.

340
00:15:36,612 --> 00:15:39,025
Dr. John Medina,
sözlü bir sohbet sırasında

341
00:15:39,025 --> 00:15:41,139
dopamin tetiklendiğinde

342
00:15:41,139 --> 00:15:43,539
zihinsel bir hatırlama
notu oluştuğunu buldu.

343
00:15:43,645 --> 00:15:47,810
Yani, birinden hayatındaki heyecan verici 
şeyleri düşünmesini istediğinde

344
00:15:47,976 --> 00:15:51,819
bunun hoş yan etkisi,
daha akılda kalıcı biri oluyorsun.

345
00:15:52,177 --> 00:15:55,145
Öyleyse, bugün sizden 
isteyeceğim büyük görev şu;

346
00:15:55,223 --> 00:15:57,593
sıradan bir,

347
00:15:57,593 --> 00:15:59,195
"Ne iş yapıyorsun?"

348
00:15:59,195 --> 00:16:01,109
"Nasılsın?" ve "Nerelisin?" yerine,

349
00:16:01,111 --> 00:16:04,114
bunları bir sohbete başlamada
sonsuza kadar yasaklayarak,

350
00:16:04,114 --> 00:16:08,262
birinin beynine heyecan aratan
isabetli vuruş yapmayı deneyin:

351
00:16:08,732 --> 00:16:11,922
"Heyecanlı bir şeyler var mı bu sıralar?

352
00:16:11,922 --> 00:16:13,718
"Yakınlarda tatil planlıyor musun?

353
00:16:13,796 --> 00:16:15,802
"İyi bir şeyler oldu mu bugün?"

354
00:16:15,909 --> 00:16:20,612
Sanıyorum bu bizim diğer insan
kardeşlerimize en büyük hediyemiz olur.

355
00:16:20,685 --> 00:16:23,825
Onlardan iyimser moda geçmesini isteriz.

356
00:16:24,121 --> 00:16:28,901
Dopamini ve heyecanı tetikleyerek
onları otomatik pilottan kurtarırız.

357
00:16:29,662 --> 00:16:33,001
Son olarak, duygusal olarak bulaşıcıyız.

358
00:16:33,234 --> 00:16:35,619
Bu benim en sevdiğim araştırmalardan.

359
00:16:35,901 --> 00:16:39,392
Bu deneyde öğrencilerden 
bir ses kesinlik programına

360
00:16:39,392 --> 00:16:41,802
"Don't Stop Believing"
(İnanmaktan Vazgeçme)

361
00:16:41,802 --> 00:16:43,505
adlı şarkıyı söylemesi istenir.

362
00:16:43,505 --> 00:16:45,509
Şimdi, bu çok sinir bozucu bir deney.

363
00:16:45,509 --> 00:16:48,538
Ses tonu ve söz bakımından
ölçüme tabi tutulurlar

364
00:16:48,538 --> 00:16:50,288
ve önceden hazırlıkları yoktur.

365
00:16:50,288 --> 00:16:52,871
Fakat bu deneyin üç farklı
sınaması vardır.

366
00:16:52,871 --> 00:16:55,204
Birinciler doğrudan odaya alınır

367
00:16:55,204 --> 00:16:57,354
ve ses kesinlik programına
şarkıyı söyler.

368
00:16:57,354 --> 00:17:00,752
İkinci grup odaya girer 
ve yüksek sesle şöyle söyler

369
00:17:01,052 --> 00:17:02,472
"Gerginim."

370
00:17:02,572 --> 00:17:05,050
Sonuncu grup, odaya girer
ve şöyle söyler

371
00:17:05,070 --> 00:17:06,910
"Heyecanlıyım."

372
00:17:07,260 --> 00:17:10,471
Şu basit sonuç bulunur;

373
00:17:10,974 --> 00:17:13,665
gergin grubun kesinliği %53'dür,

374
00:17:14,025 --> 00:17:15,918
kontrol grubunun %69'dur

375
00:17:15,918 --> 00:17:20,486
ama "Heyecanlıyım" grubu
%80 kesinlik sağlar.

376
00:17:21,089 --> 00:17:22,406
Peki neden?

377
00:17:22,406 --> 00:17:25,685
Kaygı ve heyecan çok benzer duygulardır,

378
00:17:25,855 --> 00:17:28,165
tek fark zihinsel tavırdır.

379
00:17:28,966 --> 00:17:30,701
Size davetim,

380
00:17:30,703 --> 00:17:33,785
insanlara ne bulaştırmak 
isteyeceğini düşün.

381
00:17:34,350 --> 00:17:37,638
Bir kışkırtmayı dizginlemek
veya heyecanı tetiklemek istediğinde

382
00:17:37,638 --> 00:17:40,541
dopamin getiren sohbet girişleri yap;

383
00:17:40,541 --> 00:17:42,324
el hareketlerini daha fazla kullan,

384
00:17:42,324 --> 00:17:44,076
sahiden gülümse

385
00:17:44,076 --> 00:17:46,796
ve kafan bozukken asla telefonda konuşma.

386
00:17:46,796 --> 00:17:47,903
(Kahkahalar)

387
00:17:47,903 --> 00:17:51,382
Ve son yapmak istediğim şey
bir heyecan hatırlatıcı notla bitirmek.

388
00:17:51,382 --> 00:17:53,359
Size gerçekten bulaştırmak istiyorum.

389
00:17:53,359 --> 00:17:55,367
Yani bu konuşmayı şöyle bitiriyoruz:

390
00:17:55,367 --> 00:17:58,279
Üç dediğimde,
toplayabildiğiniz bütün enerjiyle

391
00:17:58,279 --> 00:18:01,169
"Heyecanlıyım" diye bağırmanızı istiyorum.

392
00:18:01,261 --> 00:18:02,321
Hazır mısınız?

393
00:18:02,401 --> 00:18:03,990
Bir, iki, üç!

394
00:18:04,050 --> 00:18:06,596
"Heyecanlıyım."

395
00:18:06,596 --> 00:18:08,101
Muhteşemdiniz.

396
00:18:08,101 --> 00:18:11,751
(Alkışlar)