0:00:00.246,0:00:03.512
Higgs ဆိုတာဘာလဲ။

0:00:03.785,0:00:07.333
၁၉၆၄ ကတည္းက ငါတို႕ ဒီလိုအၾကံဥာဏ္ေတြလုပ္ဖို႕

0:00:07.579,0:00:11.030
အင္ကလပ္ ဘေရာက္ ႏွင့္ ဟန္႕မွကမ္းလမ္းခဲ့ပါတယ္။

0:00:11.586,0:00:15.287
ဘာလဲဆိုေတာ့ ဘာမွမရွိတဲ့ေနရာတစ္ခုဟာ အလယ္အလတ္နဲ႕တူတယ္။

0:00:16.117,0:00:19.575
ျပီးေတာ့ အဲဒီအလယ္အလတ္ဆီကို အလည္အပတ္သြားတဲ့အမႈန္ေလးဟာ

0:00:19.775,0:00:21.752
တစ္ခ်ိဳ႕ေသာ အရာေတြနဲ႕ ခ်ိတ္ဆက္မိၾကတယ္။

0:00:21.798,0:00:23.906
ဒါေပမယ့္တစ္ခိ်ဳ႕ဟာေတြကေတာ့ လံုး၀မခ်ိတ္ဆက္မိၾကပါဘူး။

0:00:24.119,0:00:26.890
ဒီလယ္အလတ္နဲ႕ ဆက္စပ္မိခဲ့သူဆိုရင္ေတာ့

0:00:26.982,0:00:28.667
သူတို႕ မွာ ဓာတ္ထုရွိဖိုလိုပါမယ္။

0:00:28.744,0:00:31.450
ျပီးေတာ့ဒီအလယ္အလတ္ကို မခ်ိတ္ဆက္မိဘဲ သြားတဲ့သူေတြက

0:00:31.511,0:00:33.557
ဘယ္သူေတြနဲ႕တူသလဲဆိုေတာ့ ကိုင္တြယ္ရာမဲ့တယ့္အရာတစ္ခုနဲ႕တူပါတယ္။

0:00:34.065,0:00:36.421
ကဲ ငါကို အသြင္တူေသာ အရာႏွစ္ခုကို မင္းကို ေပးပါရေစ။

0:00:36.421,0:00:39.985
ေတြးၾကည့္ပါ အဆံုးမရွိတဲ့ ႏွင္းထုကြင္းထဲမွာ

0:00:40.139,0:00:42.774
အဲဒီတစ္ေလွ်ာက္မွာေနရာအက်ယ္ၾကီး ခ်ဲ႕မယ္ဆိုရင္

0:00:43.113,0:00:46.824
ကြင္းျပင္ၾကီးေတြ ပံုသ႑န္မဲ့အရာေတြဟာ ဦးတည္မႈေတြ

0:00:47.474,0:00:49.565
ဆီးဘာရီးယား အလယ္မွာ ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္သြားမယ္။

0:00:50.215,0:00:52.264
အခု မင္းဟာႏွင္းထုကြင္းၾကီးကို ၾကိဳးစားျပီး

0:00:52.279,0:00:53.720
ျဖတ္ေက်ာ္သြားတယ္ဆိုျပီးပံုေဖာ္ၾကည့္ပါ။

0:00:54.028,0:00:56.295
ဒါနဲ႕ မင္းဟာ ေရခဲျပင္ေလွ်ာ္စီးသမာတစ္ေယာက္အေနနဲ႕ဆိုပါစို႕

0:00:56.356,0:00:58.503
ျပီးေတာ့ မင္းဟာ ထိပ္ဆံုးအထိျဖတ္ေက်ာ္နိုင္ေအာင္လုပ္နိုင္ခဲ့ျပီပဲထား

0:00:58.503,0:00:59.941
အဲဒီအရာဟာလည္း အမႈန္တစ္ခုလို

0:00:59.941,0:01:02.287
ဘာလဲဆိုရင္ေတာ့ အဲဒါက Higgs ကြင္းျပင္ၾကီး နဲ႕မခ်ိတ္ဆက္မိဘူးဆိုရင္

0:01:02.287,0:01:05.869
အဲဒါက ႏွင္းထုထဲကို ျမဳပ္၀င္မသြားႏိုင္ပါဘူး အဲဒါက အလြန္ျမန္ဆန္ပါတယ္

0:01:06.053,0:01:09.985
အဲဒါက ဘာနဲ႕တူသလဲဆိုေတာ့ ဓာတ္ထုမရွိတဲ့အလင္းရဲ႕ ခရီးလိုပါပဲ။

0:01:10.873,0:01:13.236
ဒါေပမယ့္ အကယ္လို႕ မင္း နွင့္ဖိနပ္တစ္ခု ရတာပဲထားအံုး

0:01:13.236,0:01:16.841
ဒီေနရာမွာေတာ့ မင္းဟာHiggs ႏွင့္ထုကြင္းၾကီးကို နွင့္ျမဳပ္သြားသလိုပါ။

0:01:17.444,0:01:20.678
မင္းဟာအရွိန္နည္းတဲ့ စကိတ္စီးသူလိုပါပဲ။

0:01:20.770,0:01:23.010
ေနာက္ျပီအရွိန္ေပ်ာ့တဲ့အလင္းလိုဆိုရင္လည္းဟုတ္ပါတယ္။

0:01:23.071,0:01:25.533
အဲဒါကဘာနဲ႕တူသလဲဆိုရင္ေတာ့ အေလးခ်ိန္ရွိတဲ့ အရာတစ္ခုပါ။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့

0:01:25.533,0:01:29.087
မင္းမွာHiggs ႏွင္းထုၾကီး ဆက္ႏြယ္မႈ၊ ခ်ိတ္ဆက္မႈ ရွိတဲ့ပံုစံလိုပါပဲ။

0:01:29.621,0:01:33.114
တစ္ကယ္လို႕ ျပီးေတာ့ ေနာက္ဆံုးမွာ နွင္းမိရံုေလးပဲထား

0:01:33.160,0:01:35.769
ေနာက္ဆံုးမွာ မင္းမင္း နွင္းထုထဲကို နွစ္ျမဳပ္သြားမွာပဲ

0:01:35.769,0:01:37.592
မင္းအရမ္း ျဖည္းျဖည္းသြားေပမယ့္လည္း

0:01:37.638,0:01:40.170
အဲဒါဟာ ထုထည္ၾကီးမွားတဲ့ အရာတစ္ခုလို ျဖစ္သြားပါတယ္။

0:01:40.508,0:01:44.586
ဒါေၾကာင့္ ဒီHiggs ႏွင္းထုကြင္းၾကီးကို

0:01:44.586,0:01:47.466
တစ္ေလာကလံုးရဲ႕နွင္းထုျပင္ၾကီးအလားသတ္မွတ္လိုက္ပါ။

0:01:48.149,0:01:51.727
အခု Higgs ရင္ကြင္က ဘယ္ထဲကို တိုးေ၀ွ႕သြားမွာလဲ။

0:01:52.262,0:01:55.188
ငါတို႕အားလံုးသိထားတာက ႏွင္းဆိုတာ ဘာနဲ႕လုပ္ထားတယ္္ဆိုတာ သိျပီးသာေနာ္

0:01:55.188,0:01:57.249
အဲဒီႏွင္းဟာလည္း နွင္းအလွြားေလးေတြနဲ႕ေပါင္းစပ္ထားပါတယ္။

0:01:57.441,0:02:01.923
တူညီမႈအေနနဲ႕ေလာက Higgs နွင့္ထုကြင္းၾကီးဟာလည္း

0:02:01.923,0:02:04.913
ေသးငယ္လြန္းတဲ့အရာေတြနဲ႕ စုစည္းထားတာပါ

0:02:04.913,0:02:09.654
ဘာေတြလဲဆိုေတာ့ ေသးငယ္တဲ့ဟာေတြက ႏွင္ထုလွြာပမာ ေနာက္ျပီး အဲဒါကို ငါတို႕ကHiggsရဲ႕ရင္ခြင္လိုေခၚၾကျခင္းျဖစ္တယ္။

0:02:13.076,0:02:16.890
Higgs ဟာ ဓာတ္ထု ေတြကိုေပးပို႕အလုပ္ျဖစ္ျပီး

0:02:16.890,0:02:19.251
အျခားအရာေတြျဖစ္တဲ့ ေသးငယ္စအမႈန္ေတြအထိပါ။

0:02:21.835,0:02:25.414
အကယ္လို႕မင္း ဒီ

0:02:25.414,0:02:29.629
Standard Model အေျခခံနည္းအတိုင္း ငါ့အကၤ်ီထဲကအတိုင္းလိုၾကည့္မယ္ဆိုရင္

0:02:30.311,0:02:33.013
သူတို႕ကအလြန္ လိုက္ဘက္တူညီေနမွာပါ။ ဆိုလိုခ်င္တာက

0:02:33.202,0:02:35.681
ဒီအမႈန္ေလးေတြရဲ႕ ပံုသ႑ာန္ဟာအေတာ္တူေနတာေတြ႕ရပါမယ္။

0:02:36.206,0:02:38.955
အနည္းဆံုးေတာ့ အဲဒီ ထိပ္ဆံုး လိုင္းႏွစ္ခု ကို

0:02:39.032,0:02:42.887
ဘာမွ သတ္မွတ္ကြဲျပားဆက္ဆံစရာမလိုပါဘူး ဘာလဲဆိုေတာ့ အဲဒီမွာက ကြဲျပားတဲ့ ဓာတ္ထု ဥပမာအျဖစ္ရွိေနလို႕ပါပဲ။

0:02:43.891,0:02:46.459
ဒါေပမယ့္ ဒီ တူညီတဲ့ပံုေတြက က်ိဳးပဲ့ပံု ေပၚေနသလို

0:02:46.998,0:02:49.192
အီလ်က္ထြန္ ေတြဟာ ေျပာင္းလဲႏိုင္တ့ဲ ျဒပ္စင္ ေတြထက္ေပါ့ပါးျပီး

0:02:49.323,0:02:51.318
ထိပ္ဆံုးပရိုထြန္ကေတာ့ ပိုပိုျပီး

0:02:51.349,0:02:53.657
ေန႕စဥ္ေန႕တိုင္းသံုးေနတဲ့ န်ဴကလီယားထက္ ေလးလြန္းပါတယ္။

0:02:54.026,0:02:57.678
ဒါေၾကာင့္ ထိပ္ဆံုးႏွစ္ခုမ်ဥ္းမ်ား ၊ တူညီတဲ့မ်ဥ္းမ်ား

0:02:57.770,0:02:59.350
အဲဒီမ်ဥ္းေတြဟာ အတူတူအားလံုးအဲဒီမွာမရိွပါဘူး

0:02:59.442,0:03:02.478
ခြဲျခားဖို႕လည္း တစ္စံုတစ္ရာမရွိပါဘူး။

0:03:02.540,0:03:05.220
မတူကြဲျပားတဲ့အမႈန္ေတြကိုခြဲျခားသတ္မွတ္ဖို႕လည္းမရွိပါဘူး

0:03:05.824,0:03:07.847
ျပီးေတာ့ အဲဒီအလုပ္က Higgs ရဲ႕ရင္ခြင္လိုပါပဲ၊

0:03:07.924,0:03:11.076
ေနာက္ျပီး ေအာက္မ်ဥ္းႏွစ္ခုရွိတဲ့အလုပ္ပါပဲ။

0:03:11.153,0:03:15.456
ဒါေတြဟာ ဒီ မ်ိဳးကြဲတဲ့ အီလ်က္ထြန္ နဲ႕

0:03:15.564,0:03:17.763
ပရိုတြန္ ေပၚမွာသာမူတည္ေနပါတယ္။

0:03:17.810,0:03:22.839
ဒါေတြဟာလည္း သူတို႕ Higgs ကြင္းျပင္ကိုဘယ္ေလာက္ဆက္ႏြယ္ေနလဲဆိုတာပါ ဘာလိုဆိုေတာ့ အဲဒါက Higgs ရင္ခြင္လိုပါပဲ။

0:03:22.839,0:03:25.049
သူတို႕မ်ိဳးကြဲတဲ့ဓာတ္ထုေတြရတာကိုငါတို႕ယံုၾကည္ပါတယ္။

0:03:25.142,0:03:27.967
ဒီမ်ိုးတူတဲ့အရာနဲ႕ အျခားအမႈန္ေတြႏွစ္ခုၾကားမွာ ေပါက္ကြဲသြားခဲ့ပါျပီး