[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:00.45,0:00:02.55,Default,,0000,0000,0000,,W tym filmie chciałabym omówić kilka tematów, Dialogue: 0,0:00:02.55,0:00:03.65,Default,,0000,0000,0000,,które są za sobą powiązane. Dialogue: 0,0:00:03.65,0:00:05.85,Default,,0000,0000,0000,,Z jednej strony są naprawdę łatwe, ale z drugiej strony Dialogue: 0,0:00:05.85,0:00:07.88,Default,,0000,0000,0000,,sprawiają wiele trudności. Dialogue: 0,0:00:07.88,0:00:10.11,Default,,0000,0000,0000,,Miejmy więc zatem nadzieję, że zrobimy jakiś postęp. Dialogue: 0,0:00:10.11,0:00:12.40,Default,,0000,0000,0000,,Na dobry początek wyobraźmy sobie, Dialogue: 0,0:00:12.40,0:00:15.46,Default,,0000,0000,0000,,że mam tutaj pewien rodzaj naczynia. Dialogue: 0,0:00:15.46,0:00:18.13,Default,,0000,0000,0000,,Powiedzmy, że to jest naczynie, w którym znajdują się Dialogue: 0,0:00:18.13,0:00:21.43,Default,,0000,0000,0000,,cząsteczki wody. Dialogue: 0,0:00:21.43,0:00:24.07,Default,,0000,0000,0000,,Cząsteczki te Dialogue: 0,0:00:24.07,0:00:25.55,Default,,0000,0000,0000,,ocierają się o siebie. Dialogue: 0,0:00:25.55,0:00:27.92,Default,,0000,0000,0000,,Jest to woda w stanie ciekłym. Dialogue: 0,0:00:27.92,0:00:30.34,Default,,0000,0000,0000,,Pomiędzy nimi Dialogue: 0,0:00:30.34,0:00:33.05,Default,,0000,0000,0000,,znajdują się cząsteczki cukru. Dialogue: 0,0:00:33.05,0:00:35.79,Default,,0000,0000,0000,,Narysuję je kolorem różowym. Dialogue: 0,0:00:35.79,0:00:40.69,Default,,0000,0000,0000,,Tutaj znajdują się cząsteczki cukru. Dialogue: 0,0:00:40.69,0:00:43.04,Default,,0000,0000,0000,,Cząsteczek wody jest dużo więcej - Dialogue: 0,0:00:43.04,0:00:44.29,Default,,0000,0000,0000,,chcę, by było to jasne. Dialogue: 0,0:00:49.42,0:00:55.66,Default,,0000,0000,0000,,W takiej sytuacji mówimy, Dialogue: 0,0:00:55.66,0:01:00.44,Default,,0000,0000,0000,,że jest więcej rozpuszczalnika. Dialogue: 0,0:01:00.44,0:01:03.35,Default,,0000,0000,0000,,W tym przypadku jest więcej cząsteczek wody Dialogue: 0,0:01:03.35,0:01:07.99,Default,,0000,0000,0000,,i słowo "więcej" może dosłownie oznaczać liczbę cząsteczek. Dialogue: 0,0:01:07.99,0:01:10.01,Default,,0000,0000,0000,,Nie będę teraz omawiać moli, Dialogue: 0,0:01:10.01,0:01:13.14,Default,,0000,0000,0000,,ponieważ mogliście jeszcze nie mieć do czynienia z tym tematem, Dialogue: 0,0:01:13.14,0:01:15.67,Default,,0000,0000,0000,,ale wyobraźcie sobie, że to czego jest więcej Dialogue: 0,0:01:15.67,0:01:17.74,Default,,0000,0000,0000,,będziemy nazywać rozpuszczalnikiem. Dialogue: 0,0:01:17.74,0:01:24.63,Default,,0000,0000,0000,,W tym przypadku, rozpuszczalnikiem jest woda. Dialogue: 0,0:01:24.63,0:01:30.03,Default,,0000,0000,0000,,To, czego jest mniej, w tym przypadku cukru, Dialogue: 0,0:01:30.03,0:01:32.73,Default,,0000,0000,0000,,nazywamy substancją rozpuszczoną. Dialogue: 0,0:01:36.29,0:01:37.64,Default,,0000,0000,0000,,To nie musi być cukier. Dialogue: 0,0:01:37.64,0:01:40.32,Default,,0000,0000,0000,,Mogą to być inne cząsteczki, których jest mniej, Dialogue: 0,0:01:40.32,0:01:41.57,Default,,0000,0000,0000,,w tym przypadku, w wodzie. Dialogue: 0,0:01:45.75,0:01:49.62,Default,,0000,0000,0000,,Mówimy, że cukier został rozpuszczony w wodzie. Dialogue: 0,0:02:03.50,0:02:06.42,Default,,0000,0000,0000,,To wszystko tutaj, to połączenie Dialogue: 0,0:02:06.42,0:02:10.23,Default,,0000,0000,0000,,cząsteczek wody i cukru, Dialogue: 0,0:02:10.23,0:02:14.14,Default,,0000,0000,0000,,nazywamy roztworem. Dialogue: 0,0:02:14.14,0:02:16.87,Default,,0000,0000,0000,,Roztwór składa się z rozpuszczalnika i substancji rozpuszczonej. Dialogue: 0,0:02:16.87,0:02:18.16,Default,,0000,0000,0000,,Rozpuszczalnikiem jest woda. Dialogue: 0,0:02:18.16,0:02:21.11,Default,,0000,0000,0000,,To substancja, która rozpuszcza, a substancja Dialogue: 0,0:02:21.11,0:02:23.22,Default,,0000,0000,0000,,rozpuszczona to cukier. Dialogue: 0,0:02:23.22,0:02:24.29,Default,,0000,0000,0000,,To jest roztwór. Dialogue: 0,0:02:24.29,0:02:27.95,Default,,0000,0000,0000,,To wszystko może być dla was powtórką , Dialogue: 0,0:02:27.95,0:02:32.87,Default,,0000,0000,0000,,ale robię to celowo - chcę opowiedzieć o Dialogue: 0,0:02:32.87,0:02:34.37,Default,,0000,0000,0000,,pojęciu dyfuzji. Dialogue: 0,0:02:39.96,0:02:43.49,Default,,0000,0000,0000,,Pojęcie to jest właściwie całkiem proste. Dialogue: 0,0:02:43.49,0:02:46.79,Default,,0000,0000,0000,,Powiedzmy, że mam to samo naczynie. Dialogue: 0,0:02:46.79,0:02:49.60,Default,,0000,0000,0000,,Pozwólcie, że użyję trochę innego naczynia, Dialogue: 0,0:02:49.60,0:02:50.64,Default,,0000,0000,0000,,by omówić dyfuzje. Dialogue: 0,0:02:50.64,0:02:52.18,Default,,0000,0000,0000,,Powrócimy to do wody i cukru, Dialogue: 0,0:02:52.18,0:02:54.07,Default,,0000,0000,0000,,a zwłaszcza do wody. Dialogue: 0,0:02:54.07,0:02:58.57,Default,,0000,0000,0000,,Powiedzmy, że mamy naczynie w którym znajdują się Dialogue: 0,0:02:58.57,0:03:00.83,Default,,0000,0000,0000,,cząstki powietrza. Dialogue: 0,0:03:00.83,0:03:03.56,Default,,0000,0000,0000,,To może być cokolwiek - tlen lub dwutlenek węgla. Dialogue: 0,0:03:03.56,0:03:07.88,Default,,0000,0000,0000,,Narysuję tu kilka cząstek powietrza. Dialogue: 0,0:03:07.88,0:03:11.06,Default,,0000,0000,0000,,Powiedzmy, że jest to tlen Dialogue: 0,0:03:11.06,0:03:12.59,Default,,0000,0000,0000,,w stanie gazowym. Dialogue: 0,0:03:12.59,0:03:14.90,Default,,0000,0000,0000,,Każda cząstek to O2, prawda? Dialogue: 0,0:03:14.90,0:03:16.90,Default,,0000,0000,0000,,Powiedzmy, że jest to obecny układ, Dialogue: 0,0:03:16.90,0:03:19.71,Default,,0000,0000,0000,,że tu jest próżnia i że są tu różne Dialogue: 0,0:03:19.71,0:03:20.22,Default,,0000,0000,0000,,temperatury. Dialogue: 0,0:03:20.22,0:03:22.49,Default,,0000,0000,0000,,Te cząsteczki wody mają pewien Dialogue: 0,0:03:22.49,0:03:25.28,Default,,0000,0000,0000,,rodzaj energii kinetycznej. Dialogue: 0,0:03:25.28,0:03:29.62,Default,,0000,0000,0000,,Poruszają się w różnych kierunkach. Dialogue: 0,0:03:29.62,0:03:34.76,Default,,0000,0000,0000,,Moje pytanie brzmi: co się wydarzy Dialogue: 0,0:03:34.76,0:03:35.81,Default,,0000,0000,0000,,w takim naczyniu? Dialogue: 0,0:03:35.81,0:03:38.71,Default,,0000,0000,0000,,Te cząsteczki będą się Dialogue: 0,0:03:38.71,0:03:39.77,Default,,0000,0000,0000,,ze sobą zderzać. Dialogue: 0,0:03:39.77,0:03:43.03,Default,,0000,0000,0000,,Będą raczej zderzać w kierunku dół-lewo, Dialogue: 0,0:03:43.03,0:03:45.12,Default,,0000,0000,0000,,niż w kierunku góra-prawo. Dialogue: 0,0:03:45.12,0:03:47.97,Default,,0000,0000,0000,,Więc jeśli ta cząsteczka przemieściłaby się w kierunku dół-lewo, Dialogue: 0,0:03:47.97,0:03:50.11,Default,,0000,0000,0000,,to uderzyła by w inną i przemieściłaby się Dialogue: 0,0:03:50.11,0:03:52.07,Default,,0000,0000,0000,,w kierunku góra-prawo. Dialogue: 0,0:03:52.07,0:03:53.48,Default,,0000,0000,0000,,Ale przemieszczając się w kierunku góra-prawo Dialogue: 0,0:03:53.48,0:03:55.04,Default,,0000,0000,0000,,nie ma w co uderzyć. Dialogue: 0,0:03:55.04,0:03:57.99,Default,,0000,0000,0000,,Ogólnie rzecz biorąc, wszystko porusza się w różnych kierunkach, Dialogue: 0,0:03:57.99,0:04:00.25,Default,,0000,0000,0000,,ale bardziej prawdopodobne jest poruszanie się Dialogue: 0,0:04:00.25,0:04:01.00,Default,,0000,0000,0000,,w prawo. Dialogue: 0,0:04:01.00,0:04:02.50,Default,,0000,0000,0000,,Kiedy cząsteczka porusza się w lewo istnieje większa szansa, Dialogue: 0,0:04:02.50,0:04:04.13,Default,,0000,0000,0000,,że w coś uderzy. Dialogue: 0,0:04:04.13,0:04:06.09,Default,,0000,0000,0000,,Chodzi tu o zdrowy rozsądek. Dialogue: 0,0:04:06.09,0:04:09.55,Default,,0000,0000,0000,,Z czasem, ten system dojdzie to równowagi - Dialogue: 0,0:04:09.55,0:04:11.58,Default,,0000,0000,0000,,nie będę teraz w chodzić w szczegóły Dialogue: 0,0:04:11.58,0:04:12.34,Default,,0000,0000,0000,,znaczenia tego. Dialogue: 0,0:04:12.34,0:04:14.34,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli chcielibyście to zobaczyć, możecie obejrzeć Dialogue: 0,0:04:14.34,0:04:15.47,Default,,0000,0000,0000,,filmy o termodynamice. Dialogue: 0,0:04:15.47,0:04:18.00,Default,,0000,0000,0000,,W końcu zobaczycie, że naczynie wygląda Dialogue: 0,0:04:18.00,0:04:19.14,Default,,0000,0000,0000,,w ten sposób. Dialogue: 0,0:04:19.14,0:04:20.20,Default,,0000,0000,0000,,Nie mogę tego zagwarantować, Dialogue: 0,0:04:20.20,0:04:22.50,Default,,0000,0000,0000,,Istnieje szansa, że będzie wyglądać tak, Dialogue: 0,0:04:22.50,0:04:25.92,Default,,0000,0000,0000,,ale jest bardzo prawdopodobne, że te pięć cząstek Dialogue: 0,0:04:25.92,0:04:27.97,Default,,0000,0000,0000,,się rozprzestrzeni. Dialogue: 0,0:04:27.97,0:04:32.79,Default,,0000,0000,0000,,To jest dyfuzja i jest to rozprzestrzenianie się Dialogue: 0,0:04:32.79,0:04:36.94,Default,,0000,0000,0000,,cząstek lub cząsteczek z obszarów wysokiego stężenia Dialogue: 0,0:04:36.94,0:04:39.14,Default,,0000,0000,0000,,do obszarów niskiego stężenia, zgadza się? Dialogue: 0,0:04:39.14,0:04:41.42,Default,,0000,0000,0000,,W tym przypadku, cząsteczki rozprzestrzenią się w tym kierunku Dialogue: 0,0:04:41.42,0:04:43.78,Default,,0000,0000,0000,,z obszaru o wysokim stężeniu do obszaru Dialogue: 0,0:04:43.78,0:04:45.13,Default,,0000,0000,0000,,o niskim stężeniu. Dialogue: 0,0:04:45.13,0:04:47.92,Default,,0000,0000,0000,,Co to jest stężenie? Dialogue: 0,0:04:47.92,0:04:51.06,Default,,0000,0000,0000,,Jest wiele sposobów mierzenia stężenia Dialogue: 0,0:04:51.06,0:04:54.12,Default,,0000,0000,0000,,i molarności. Dialogue: 0,0:04:54.12,0:04:57.83,Default,,0000,0000,0000,,Ale chodzi o to ile cząstek Dialogue: 0,0:04:57.83,0:04:59.90,Default,,0000,0000,0000,,znajduje się w jednostce przestrzeni. Dialogue: 0,0:04:59.90,0:05:02.78,Default,,0000,0000,0000,,Tutaj mamy wiele cząstek w jednostce przestrzeni, Dialogue: 0,0:05:02.78,0:05:04.55,Default,,0000,0000,0000,,a tutaj mało. Dialogue: 0,0:05:05.85,0:05:09.23,Default,,0000,0000,0000,,Więc tutaj mamy wysokie stężenie, Dialogue: 0,0:05:09.23,0:05:09.97,Default,,0000,0000,0000,,a tutaj niskie. Dialogue: 0,0:05:09.97,0:05:12.74,Default,,0000,0000,0000,,Moglibyście sobie wyobrazić inne eksperymenty tego rodzaju. Dialogue: 0,0:05:12.74,0:05:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Możecie wyobrazić sobie roztwór - Dialogue: 0,0:05:17.00,0:05:18.25,Default,,0000,0000,0000,,zróbmy więc coś takiego. Dialogue: 0,0:05:21.57,0:05:22.82,Default,,0000,0000,0000,,Powiedzmy, że mamy dwa naczynia. Dialogue: 0,0:05:25.44,0:05:27.23,Default,,0000,0000,0000,,Powróćmy do sytuacji z rozpuszczaniem. Dialogue: 0,0:05:27.23,0:05:29.72,Default,,0000,0000,0000,,To był gaz, ale zacząłem omawiać ten przykład, Dialogue: 0,0:05:29.72,0:05:31.43,Default,,0000,0000,0000,,więc zostańmy przy nim. Dialogue: 0,0:05:31.43,0:05:35.53,Default,,0000,0000,0000,,Powiedzmy, że znajdują się tu drzwi, które się większe Dialogue: 0,0:05:35.53,0:05:38.37,Default,,0000,0000,0000,,niż cząsteczki wody albo cukru. Dialogue: 0,0:05:38.37,0:05:41.30,Default,,0000,0000,0000,,Po jednej stronie mam grupę cząsteczek wody. Dialogue: 0,0:05:53.30,0:05:55.65,Default,,0000,0000,0000,,Mam tutaj cząsteczki wody - wszystkie skaczą Dialogue: 0,0:05:55.65,0:05:58.69,Default,,0000,0000,0000,,w różnych kierunkach - jedne przemieszczają się w tym kierunku, Dialogue: 0,0:05:58.69,0:06:01.89,Default,,0000,0000,0000,,inne w tym kierunku, Dialogue: 0,0:06:01.89,0:06:04.59,Default,,0000,0000,0000,,przy założeniu, że po po obu stronach Dialogue: 0,0:06:04.59,0:06:06.57,Default,,0000,0000,0000,,jest ten sam poziom molekuł. W przeciwnym razie Dialogue: 0,0:06:06.57,0:06:07.51,Default,,0000,0000,0000,,ciśnienia będą różne. Dialogue: 0,0:06:07.51,0:06:10.07,Default,,0000,0000,0000,,Powiedzmy, że tu na górze jest takie samo ciśnienie Dialogue: 0,0:06:10.07,0:06:11.17,Default,,0000,0000,0000,,jak tu na górze. Dialogue: 0,0:06:11.17,0:06:12.73,Default,,0000,0000,0000,,Więc nie ma ciśnienia przemieszczającego się Dialogue: 0,0:06:12.73,0:06:13.79,Default,,0000,0000,0000,,w jednym kierunku lub drugim. Dialogue: 0,0:06:13.79,0:06:17.24,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli z jakiegoś powody, więcej cząsteczek wody Dialogue: 0,0:06:17.24,0:06:18.77,Default,,0000,0000,0000,,przemieszczałyby się w prawo, to nagle Dialogue: 0,0:06:18.77,0:06:20.76,Default,,0000,0000,0000,,wypełniłoby się to wodą,ale wiemy Dialogue: 0,0:06:20.76,0:06:22.62,Default,,0000,0000,0000,,że to się nie wydarzy. Dialogue: 0,0:06:22.62,0:06:28.20,Default,,0000,0000,0000,,Więc mamy dwa naczynia z wodą. Dialogue: 0,0:06:28.20,0:06:30.34,Default,,0000,0000,0000,,Dodajmy teraz jakąś substancję. Dialogue: 0,0:06:30.34,0:06:33.23,Default,,0000,0000,0000,,Rozpuśćmy coś po Dialogue: 0,0:06:33.23,0:06:35.63,Default,,0000,0000,0000,,lewej stronie. Dialogue: 0,0:06:35.63,0:06:40.62,Default,,0000,0000,0000,,Dodajemy cząsteczki cukru po lewej stronie. Dialogue: 0,0:06:40.62,0:06:42.91,Default,,0000,0000,0000,,Są one wystarczająco małe by przejść przez tą rurkę. Dialogue: 0,0:06:42.91,0:06:44.28,Default,,0000,0000,0000,,Robię jedno założenie. Dialogue: 0,0:06:44.28,0:06:45.12,Default,,0000,0000,0000,,Co się stanie? Dialogue: 0,0:06:45.12,0:06:47.71,Default,,0000,0000,0000,,Te wszystkie cząstki mają pewien rodzaj energii kinetycznej Dialogue: 0,0:06:47.71,0:06:52.63,Default,,0000,0000,0000,,i skaczą dookoła. Dialogue: 0,0:06:52.63,0:06:56.25,Default,,0000,0000,0000,,Z czasem cząsteczki wody zaczynają się przemieszczać tam i z powrotem. Dialogue: 0,0:06:56.25,0:06:57.60,Default,,0000,0000,0000,,Ta cząsteczka może przemieścić się w tym kierunku, Dialogue: 0,0:06:57.60,0:07:00.04,Default,,0000,0000,0000,,a ta w tym, ale potrącają się. Dialogue: 0,0:07:00.04,0:07:03.81,Default,,0000,0000,0000,,Z czasem jedna z tych dużych cząsteczek cukru Dialogue: 0,0:07:03.81,0:07:06.52,Default,,0000,0000,0000,,będzie poruszać się we właściwym kierunku - może ta Dialogue: 0,0:07:06.52,0:07:08.47,Default,,0000,0000,0000,,zamiast poruszać się w tym kierunku. Dialogue: 0,0:07:08.47,0:07:10.38,Default,,0000,0000,0000,,zacznie poruszać się w tym kierunku. Dialogue: 0,0:07:10.38,0:07:15.63,Default,,0000,0000,0000,,Przechodzi przez ten tunel łączący dwa Dialogue: 0,0:07:15.63,0:07:18.05,Default,,0000,0000,0000,,naczynia i trafia tutaj. Dialogue: 0,0:07:18.05,0:07:20.32,Default,,0000,0000,0000,,Ta cząsteczka będzie ciągle skakać. Dialogue: 0,0:07:20.32,0:07:23.57,Default,,0000,0000,0000,,Istnieje możliwość, że wróci, Dialogue: 0,0:07:23.57,0:07:25.42,Default,,0000,0000,0000,,ale jest tu ciągle więcej cząstek cukru niż tam. Dialogue: 0,0:07:25.42,0:07:31.35,Default,,0000,0000,0000,,Istnieje większe prawdopodobieństwo, że jedna z tych cząstek Dialogue: 0,0:07:31.35,0:07:33.35,Default,,0000,0000,0000,,przejdzie na tą stronę, niż że jedna z tych cząstek Dialogue: 0,0:07:33.35,0:07:34.34,Default,,0000,0000,0000,,przejdzie na tą stronę. Dialogue: 0,0:07:34.34,0:07:36.98,Default,,0000,0000,0000,,Można sobie wyobrazić, że jeśli robimy tak z milionami cząstek - Dialogue: 0,0:07:36.98,0:07:40.65,Default,,0000,0000,0000,,ja robię to tylko z czterema - to z czasem, Dialogue: 0,0:07:40.65,0:07:43.44,Default,,0000,0000,0000,,cząsteczki rozprzestrzenią się i ich stężenia Dialogue: 0,0:07:43.44,0:07:44.55,Default,,0000,0000,0000,,będą mniej więcej takie same. Dialogue: 0,0:07:44.55,0:07:46.95,Default,,0000,0000,0000,,Więc może tutaj po jakimś czasie będą dwie cząstki. Dialogue: 0,0:07:46.95,0:07:49.43,Default,,0000,0000,0000,,Ale jeśli mamy do czynienia tylko z trzema, czterema lub pięcioma cząstkami, Dialogue: 0,0:07:49.43,0:07:51.38,Default,,0000,0000,0000,,istnieje możliwość, że tak się nie stanie. Dialogue: 0,0:07:51.38,0:07:53.24,Default,,0000,0000,0000,,Jednak jeśli mamy milionami bardzo małych cząstek Dialogue: 0,0:07:53.24,0:07:56.81,Default,,0000,0000,0000,,prawdopodobieństwo jest bardzo, bardzo duże. Dialogue: 0,0:07:56.81,0:07:59.59,Default,,0000,0000,0000,,W każdym razie, przemieściliśmy się z pojemnika Dialogue: 0,0:07:59.59,0:08:02.46,Default,,0000,0000,0000,,o wysokim stężeniu do pojemnika o niskim Dialogue: 0,0:08:02.46,0:08:06.08,Default,,0000,0000,0000,,stężeniu, a cząstki rozprzestrzeniły się Dialogue: 0,0:08:06.08,0:08:08.53,Default,,0000,0000,0000,,z pojemnika o niskim stężeniu do pojemnika Dialogue: 0,0:08:08.53,0:08:09.59,Default,,0000,0000,0000,,o wysokim stężeniu. Dialogue: 0,0:08:09.59,0:08:11.13,Default,,0000,0000,0000,,Czyli rozproszyły się. Dialogue: 0,0:08:11.13,0:08:12.82,Default,,0000,0000,0000,,To jest dyfuzja. Dialogue: 0,0:08:16.17,0:08:18.88,Default,,0000,0000,0000,,Nauczyliśmy się paru słów, których używa się Dialogue: 0,0:08:18.88,0:08:21.80,Default,,0000,0000,0000,,mówiąc o dyfuzji - kiedy zaczęliśmy Dialogue: 0,0:08:21.80,0:08:24.26,Default,,0000,0000,0000,,tutaj stężenie było wyższe. Dialogue: 0,0:08:24.26,0:08:26.72,Default,,0000,0000,0000,,W pojemniku po lewej stronie było wyższe stężenie. Dialogue: 0,0:08:33.11,0:08:34.13,Default,,0000,0000,0000,,To wszystko jest względne, prawda? Dialogue: 0,0:08:34.13,0:08:37.48,Default,,0000,0000,0000,,Jest wyższe niż tu. Dialogue: 0,0:08:37.48,0:08:39.50,Default,,0000,0000,0000,,W tym po prawej stężenie jest niższe. Dialogue: 0,0:08:42.80,0:08:44.45,Default,,0000,0000,0000,,Tak się to nazywa. Dialogue: 0,0:08:44.45,0:08:47.65,Default,,0000,0000,0000,,Roztwór o wyższym stężeniu to Dialogue: 0,0:08:47.65,0:08:50.33,Default,,0000,0000,0000,,roztwór hipertoniczny. Dialogue: 0,0:08:50.33,0:08:51.73,Default,,0000,0000,0000,,Napiszę to kolorem żółtym. Dialogue: 0,0:08:58.33,0:09:01.12,Default,,0000,0000,0000,,Hiper oznacza, że czegoś jest dużo, Dialogue: 0,0:09:01.12,0:09:02.62,Default,,0000,0000,0000,,zbyt wiele. Dialogue: 0,0:09:02.62,0:09:05.92,Default,,0000,0000,0000,,Ten o niższym stężeniu jest hipotoniczny. Dialogue: 0,0:09:13.72,0:09:16.66,Default,,0000,0000,0000,,Może kiedyś słyszeliście, jak któryś z waszych krewnych Dialogue: 0,0:09:16.66,0:09:20.73,Default,,0000,0000,0000,,powiedział, że ma hipoglikemię, bo nie zjadł posiłku. Dialogue: 0,0:09:20.73,0:09:22.23,Default,,0000,0000,0000,,Oznacza to, że nie jadł i czuje się Dialogue: 0,0:09:22.23,0:09:22.91,Default,,0000,0000,0000,,słabo. Dialogue: 0,0:09:22.91,0:09:24.80,Default,,0000,0000,0000,,W jego krwiobiegu jest za mało cukru Dialogue: 0,0:09:24.80,0:09:26.73,Default,,0000,0000,0000,,i nie chce zemdleć, więc musi coś zjeść. Dialogue: 0,0:09:26.73,0:09:29.93,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli właśnie zjadłeś batonika, być może masz hiperglikemie, Dialogue: 0,0:09:29.93,0:09:32.93,Default,,0000,0000,0000,,a może w ogóle jesteś "hiper". Dialogue: 0,0:09:32.93,0:09:35.58,Default,,0000,0000,0000,,Dobrze znać te przedrostki, Dialogue: 0,0:09:35.58,0:09:38.65,Default,,0000,0000,0000,,ale hipertoniczny oznacza, że jest dużo substancji rozpuszczanej. Dialogue: 0,0:09:38.65,0:09:40.51,Default,,0000,0000,0000,,Stężenie jest wysokie. Dialogue: 0,0:09:40.51,0:09:44.50,Default,,0000,0000,0000,,W roztworze hipotonicznym substancji tej nie jest dużo, Dialogue: 0,0:09:44.50,0:09:46.01,Default,,0000,0000,0000,,więc stężenie jest niskie. Dialogue: 0,0:09:46.01,0:09:47.13,Default,,0000,0000,0000,,Dobrze jest znać te słowa. Dialogue: 0,0:09:47.13,0:09:51.22,Default,,0000,0000,0000,,Ogólnie rzecz biorąc, jeśli nic nie stoi na przeszkodzie by doszło do dyfuzji, Dialogue: 0,0:09:51.22,0:09:54.79,Default,,0000,0000,0000,,substancja rozpuszczana przemieści się Dialogue: 0,0:09:54.79,0:09:58.82,Default,,0000,0000,0000,,z roztworu o wysokim stężeniu, czyli hipertonicznego Dialogue: 0,0:09:58.82,0:10:03.49,Default,,0000,0000,0000,,do roztworu hipotonicznego Dialogue: 0,0:10:03.49,0:10:05.52,Default,,0000,0000,0000,,o niższym stężeniu. Dialogue: 0,0:10:05.52,0:10:08.48,Default,,0000,0000,0000,,Zróbmy teraz ciekawy eksperyment. Dialogue: 0,0:10:08.48,0:10:10.93,Default,,0000,0000,0000,,Mówiliśmy o dyfuzji i do tej pory omawialiśmy Dialogue: 0,0:10:10.93,0:10:14.53,Default,,0000,0000,0000,,dyfuzję substancji rozpuszczanej, prawda? Dialogue: 0,0:10:14.53,0:10:17.77,Default,,0000,0000,0000,,Ogólnie rzecz biorąc - choć nie zawsze tak jest - Dialogue: 0,0:10:17.77,0:10:19.78,Default,,0000,0000,0000,,substancji rozpuszczanej jest mniej, Dialogue: 0,0:10:19.78,0:10:22.40,Default,,0000,0000,0000,,a rozpuszczalnika więcej. Dialogue: 0,0:10:22.40,0:10:23.51,Default,,0000,0000,0000,,więcej. Dialogue: 0,0:10:23.51,0:10:26.60,Default,,0000,0000,0000,,Najpowszechniejszym rozpuszczalnikiem jest woda, Dialogue: 0,0:10:26.60,0:10:27.52,Default,,0000,0000,0000,,ale nie musi to być woda. Dialogue: 0,0:10:27.52,0:10:28.87,Default,,0000,0000,0000,,Może to być alkohol, Dialogue: 0,0:10:28.87,0:10:31.39,Default,,0000,0000,0000,,albo rtęć. Dialogue: 0,0:10:31.39,0:10:34.88,Default,,0000,0000,0000,,Może to być zestaw cząsteczek, ale w większości Dialogue: 0,0:10:34.88,0:10:38.13,Default,,0000,0000,0000,,układów biologicznych i chemicznych Dialogue: 0,0:10:38.13,0:10:39.46,Default,,0000,0000,0000,,jest ona typowym rozpuszczalnikiem. Dialogue: 0,0:10:39.46,0:10:41.92,Default,,0000,0000,0000,,Rozpuszcza się w niej inne substancje. Dialogue: 0,0:10:41.92,0:10:46.38,Default,,0000,0000,0000,,Ale co się dzieje, jeśli cząsteczki substancji rozpuszczanej są za duże, Dialogue: 0,0:10:46.38,0:10:51.06,Default,,0000,0000,0000,,a cząsteczki wody za małe by przejść przez tunel. Dialogue: 0,0:10:51.06,0:10:55.37,Default,,0000,0000,0000,,Przeanalizujmy tą sytuację. Dialogue: 0,0:10:55.37,0:10:57.09,Default,,0000,0000,0000,,W tym celu zrobię Dialogue: 0,0:10:57.09,0:10:58.83,Default,,0000,0000,0000,,ciekawą rzecz. Dialogue: 0,0:10:58.83,0:11:02.67,Default,,0000,0000,0000,,Powiedzmy, że mamy tu naczynie. Dialogue: 0,0:11:02.67,0:11:03.95,Default,,0000,0000,0000,,Nie będę go rysować. Dialogue: 0,0:11:03.95,0:11:07.19,Default,,0000,0000,0000,,Powiedzmy, że w środowisku zewnętrznym Dialogue: 0,0:11:07.19,0:11:09.26,Default,,0000,0000,0000,,znajduje się woda. Dialogue: 0,0:11:09.26,0:11:12.63,Default,,0000,0000,0000,,To jest środowisko zewnętrzne i mamy Dialogue: 0,0:11:12.63,0:11:13.88,Default,,0000,0000,0000,,pewnie rodzaj Dialogue: 0,0:11:13.88,0:11:19.40,Default,,0000,0000,0000,,błony. Dialogue: 0,0:11:19.40,0:11:22.04,Default,,0000,0000,0000,,Woda może przez nią przenikać, Dialogue: 0,0:11:22.04,0:11:23.19,Default,,0000,0000,0000,,więc jest półprzepuszczalna. Dialogue: 0,0:11:23.19,0:11:26.52,Default,,0000,0000,0000,,Przepuszcza wodę, ale nie przepuszcza Dialogue: 0,0:11:26.52,0:11:27.11,Default,,0000,0000,0000,,substancji rozpuszczanej. Dialogue: 0,0:11:27.11,0:11:28.68,Default,,0000,0000,0000,,Powiedzmy, że ta substancja to cukier. Dialogue: 0,0:11:28.68,0:11:33.06,Default,,0000,0000,0000,,Woda znajduje się po obu stronach Dialogue: 0,0:11:33.06,0:11:36.13,Default,,0000,0000,0000,,błony. Dialogue: 0,0:11:36.13,0:11:39.38,Default,,0000,0000,0000,,To są małe cząsteczki wody. Dialogue: 0,0:11:39.38,0:11:43.95,Default,,0000,0000,0000,,To jest błona. Dialogue: 0,0:11:43.95,0:11:46.52,Default,,0000,0000,0000,,Powiedzmy, że znowu mamy cząsteczki cukru. Dialogue: 0,0:11:46.52,0:11:47.56,Default,,0000,0000,0000,,Wybrałem cukier, Dialogue: 0,0:11:47.56,0:11:48.76,Default,,0000,0000,0000,,ale to może być cokolwiek, Dialogue: 0,0:11:48.76,0:11:51.05,Default,,0000,0000,0000,,Więc tutaj mamy cząsteczki cukru, Dialogue: 0,0:11:51.05,0:11:55.95,Default,,0000,0000,0000,,które są tylko trochę większe albo mogą być dużo większe. Dialogue: 0,0:11:55.95,0:11:57.75,Default,,0000,0000,0000,,Właściwie, są one dużo większe niż cząsteczki wody. Dialogue: 0,0:11:57.75,0:11:59.70,Default,,0000,0000,0000,,Narysuję tylko cztery, ale są ich Dialogue: 0,0:11:59.70,0:12:01.21,Default,,0000,0000,0000,,miliony, prawda? Dialogue: 0,0:12:01.21,0:12:03.47,Default,,0000,0000,0000,,Cząsteczek wody jest dużo więcej. Dialogue: 0,0:12:03.47,0:12:05.32,Default,,0000,0000,0000,,Próbuję pokazać, że cząsteczek wody jest więcej Dialogue: 0,0:12:05.32,0:12:06.29,Default,,0000,0000,0000,,niż cząsteczek cukru. Dialogue: 0,0:12:06.29,0:12:07.64,Default,,0000,0000,0000,,Ta błona jest półprzepuszczalna. Dialogue: 0,0:12:13.14,0:12:15.21,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli coś jest przepuszczalne to substancje mogą przez to przenikać. Dialogue: 0,0:12:15.21,0:12:18.07,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli jest półprzepuszczalne to znaczy, że nie jest przepuszczalne całkowicie. Dialogue: 0,0:12:18.07,0:12:20.65,Default,,0000,0000,0000,,W tej sytuacji woda Dialogue: 0,0:12:20.65,0:12:22.44,Default,,0000,0000,0000,,może przenikać przez błonę. Dialogue: 0,0:12:22.44,0:12:28.85,Default,,0000,0000,0000,,Cukier nie może przenikać, Dialogue: 0,0:12:28.85,0:12:30.10,Default,,0000,0000,0000,,bo jego cząsteczki są za duże. Dialogue: 0,0:12:35.90,0:12:39.22,Default,,0000,0000,0000,,Gdybyśmy zrobili powiększenie błony, Dialogue: 0,0:12:39.22,0:12:40.58,Default,,0000,0000,0000,,mogłaby wyglądać tak. Dialogue: 0,0:12:40.58,0:12:41.98,Default,,0000,0000,0000,,Powiększę ją. Dialogue: 0,0:12:44.53,0:12:48.62,Default,,0000,0000,0000,,Znajdują się na niej takie małe otwory. Dialogue: 0,0:12:48.62,0:12:51.27,Default,,0000,0000,0000,,I być może cząsteczki wody są mniej więcej takiego rozmiaru. Dialogue: 0,0:12:51.27,0:12:53.82,Default,,0000,0000,0000,,Mogą więc przechodzić przez te otwory. Dialogue: 0,0:12:53.82,0:12:56.25,Default,,0000,0000,0000,,Mogą poruszać się tam i z powrotem przez otwory, Dialogue: 0,0:12:56.25,0:13:01.52,Default,,0000,0000,0000,,ale cząsteczki cukru mają mniej więcej taką wielkość. Dialogue: 0,0:13:01.52,0:13:04.99,Default,,0000,0000,0000,,Nie mogą przejść przez ten otwór. Dialogue: 0,0:13:04.99,0:13:07.28,Default,,0000,0000,0000,,Są zbyt duże by przejść przez ten otwór Dialogue: 0,0:13:07.28,0:13:08.83,Default,,0000,0000,0000,,tam i z powrotem. Dialogue: 0,0:13:08.83,0:13:12.68,Default,,0000,0000,0000,,Jak myślicie, co się stanie w tej sytuacji? Dialogue: 0,0:13:12.68,0:13:14.33,Default,,0000,0000,0000,,Po pierwsze, użyjmy naszej terminologii. Dialogue: 0,0:13:14.33,0:13:15.72,Default,,0000,0000,0000,,Pamiętajcie, cukier to nasz substancja rozpuszczana. Dialogue: 0,0:13:15.72,0:13:17.12,Default,,0000,0000,0000,,Woda to nasz rozpuszczalnik. Dialogue: 0,0:13:17.12,0:13:18.93,Default,,0000,0000,0000,,Półprzepuszczalna błona. Dialogue: 0,0:13:18.93,0:13:21.40,Default,,0000,0000,0000,,Po której stronie błony znajduje się wyższe stężenie Dialogue: 0,0:13:21.40,0:13:24.33,Default,,0000,0000,0000,,substancji rozpuszczanej? Dialogue: 0,0:13:24.33,0:13:25.69,Default,,0000,0000,0000,,Wewnątrz. Dialogue: 0,0:13:25.69,0:13:27.06,Default,,0000,0000,0000,,Wnętrze jest hipertoniczne. Dialogue: 0,0:13:32.37,0:13:33.54,Default,,0000,0000,0000,,Na zewnątrz stężenie jest Dialogue: 0,0:13:33.54,0:13:34.85,Default,,0000,0000,0000,,niższe, czyli roztwór jest hipotoniczny. Dialogue: 0,0:13:44.85,0:13:47.68,Default,,0000,0000,0000,,Gdyby te otwory były wystarczająco duże, opierając się na tym Dialogue: 0,0:13:47.68,0:13:51.33,Default,,0000,0000,0000,,o czym właśnie mówiliśmy - te cząsteczki skakałyby dookoła, Dialogue: 0,0:13:51.33,0:13:53.70,Default,,0000,0000,0000,,woda przemieszczałaby się w jednym kierunku i z takim samym prawdopodobieństwem - Dialogue: 0,0:13:53.70,0:13:56.52,Default,,0000,0000,0000,,może opowiem o tym Dialogue: 0,0:13:56.52,0:13:58.36,Default,,0000,0000,0000,,za chwilę. Dialogue: 0,0:13:58.36,0:14:01.66,Default,,0000,0000,0000,,Gdyby wszystko było otwarte na oścież, prawdopodobieństwo byłoby takie samo, Dialogue: 0,0:14:01.66,0:14:03.78,Default,,0000,0000,0000,,cząsteczki przeskakiwałyby na tą stronę Dialogue: 0,0:14:03.78,0:14:06.45,Default,,0000,0000,0000,,i w końcu stężenia byłyby Dialogue: 0,0:14:06.45,0:14:08.50,Default,,0000,0000,0000,,takie same. Dialogue: 0,0:14:08.50,0:14:10.71,Default,,0000,0000,0000,,Tradycyjna dyfuzja nastąpiłaby z miejsca, Dialogue: 0,0:14:10.71,0:14:13.13,Default,,0000,0000,0000,,gdzie jest wysokie stężenie do miejsca, gdzie jest niskie stężenie Dialogue: 0,0:14:13.13,0:14:14.53,Default,,0000,0000,0000,,substancji rozpuszczanej. Dialogue: 0,0:14:14.53,0:14:17.35,Default,,0000,0000,0000,,W tym przypadku te cząsteczki Dialogue: 0,0:14:17.35,0:14:18.33,Default,,0000,0000,0000,,nie mieszczą się w otworze. Dialogue: 0,0:14:18.33,0:14:20.16,Default,,0000,0000,0000,,Tylko woda może przemieszczać się tam i z powrotem. Dialogue: 0,0:14:20.16,0:14:25.18,Default,,0000,0000,0000,,Gdyby tych cząsteczek tu nie było, woda miałaby taką samą szansę Dialogue: 0,0:14:25.18,0:14:28.78,Default,,0000,0000,0000,,przemieszczenia się w tym kierunku, podczas gdy one Dialogue: 0,0:14:28.78,0:14:33.94,Default,,0000,0000,0000,,przemieszczałyby się w tym kierunku. Dialogue: 0,0:14:33.94,0:14:40.09,Default,,0000,0000,0000,,Te cząsteczki są po prawej stronie, a właściwie Dialogue: 0,0:14:40.09,0:14:42.29,Default,,0000,0000,0000,,w tym przypadku, wewnątrz naszej błony. Dialogue: 0,0:14:42.29,0:14:47.00,Default,,0000,0000,0000,,To jest powiększone wnętrze błony - Dialogue: 0,0:14:47.00,0:14:50.44,Default,,0000,0000,0000,,jest to mniej prawdopodobne ponieważ te cząsteczki zbliżają Dialogue: 0,0:14:50.44,0:14:55.23,Default,,0000,0000,0000,,się do otworów - istnieje mniejsze prawdopodobieństwo, że woda Dialogue: 0,0:14:55.23,0:14:58.11,Default,,0000,0000,0000,,zbliży się do otworów, więc jest bardziej prawdopodobne, Dialogue: 0,0:14:58.11,0:15:02.72,Default,,0000,0000,0000,,że woda wejdzie do środka, niż że wyjdzie na zewnątrz. Dialogue: 0,0:15:02.72,0:15:04.18,Default,,0000,0000,0000,,Chcę by było to jasne. Dialogue: 0,0:15:04.18,0:15:07.15,Default,,0000,0000,0000,,Gdyby cząsteczek cukru tu nie było, Dialogue: 0,0:15:07.15,0:15:09.83,Default,,0000,0000,0000,,woda mogłaby przemieszczać się w obu kierunkach. Dialogue: 0,0:15:09.83,0:15:12.73,Default,,0000,0000,0000,,Cząsteczki cukru są tutaj i mogłyby być Dialogue: 0,0:15:12.73,0:15:15.29,Default,,0000,0000,0000,,po prawej stronie. Dialogue: 0,0:15:15.29,0:15:18.20,Default,,0000,0000,0000,,Mogą zablokować otwory - myślę, że najlepiej mówić o tym Dialogue: 0,0:15:18.20,0:15:20.43,Default,,0000,0000,0000,,jako o blokowaniu dostępu do otworu. Dialogue: 0,0:15:20.43,0:15:22.06,Default,,0000,0000,0000,,Same nigdy nie będą mogły przejść przez otwór Dialogue: 0,0:15:22.06,0:15:24.49,Default,,0000,0000,0000,,i mogą nawet ich nie blokować, ale Dialogue: 0,0:15:24.49,0:15:25.72,Default,,0000,0000,0000,,będą poruszać się w różnych kierunkach. Dialogue: 0,0:15:25.72,0:15:29.58,Default,,0000,0000,0000,,Gdyby cząsteczka wody zbliżała się do otworu - jest to prawdopodobne Dialogue: 0,0:15:29.58,0:15:31.36,Default,,0000,0000,0000,,i mamy do czynienia z milionami cząsteczek - Dialogue: 0,0:15:31.36,0:15:34.61,Default,,0000,0000,0000,,jest bardziej prawdopodobne, że go zostanie zablokowana. Dialogue: 0,0:15:34.61,0:15:35.36,Default,,0000,0000,0000,,na zewnątrz. Dialogue: 0,0:15:35.36,0:15:37.62,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli chodzi o cząsteczki wody z zewnątrz, nic ich nie blokuje, Dialogue: 0,0:15:37.62,0:15:40.17,Default,,0000,0000,0000,,więc woda może wpłynąć Dialogue: 0,0:15:40.17,0:15:41.48,Default,,0000,0000,0000,,do środka. Dialogue: 0,0:15:41.48,0:15:44.31,Default,,0000,0000,0000,,W tej sytuacji, mając półprzepuszczalną błonę, Dialogue: 0,0:15:44.31,0:15:45.70,Default,,0000,0000,0000,,woda się przez nią przedostanie. Dialogue: 0,0:15:45.70,0:15:49.28,Default,,0000,0000,0000,,Woda dostanie się do środka. Dialogue: 0,0:15:49.28,0:15:51.43,Default,,0000,0000,0000,,Jest to interesujące. Dialogue: 0,0:15:51.43,0:15:56.90,Default,,0000,0000,0000,,Rozpuszczalnik z roztworu hipotonicznego przepływa Dialogue: 0,0:15:56.90,0:15:59.60,Default,,0000,0000,0000,,do roztworu hipertonicznego. Dialogue: 0,0:16:07.65,0:16:11.62,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli w wodzie rozpuścimy cukier, Dialogue: 0,0:16:11.62,0:16:15.29,Default,,0000,0000,0000,,to możemy powiedzieć że przechodzimy do wysokiego Dialogue: 0,0:16:15.29,0:16:19.47,Default,,0000,0000,0000,,do niskiego stężenia wody. Dialogue: 0,0:16:19.47,0:16:20.37,Default,,0000,0000,0000,,Nie chcę za bardzo tego komplikować. Dialogue: 0,0:16:20.37,0:16:23.09,Default,,0000,0000,0000,,Często wprawia to ludzi w zakłopotanie, Dialogue: 0,0:16:23.09,0:16:24.04,Default,,0000,0000,0000,,ale pomyślcie tylko co się dzieje. Dialogue: 0,0:16:24.04,0:16:27.26,Default,,0000,0000,0000,,Niezależnie od sytuacji, roztwór robi Dialogue: 0,0:16:27.26,0:16:30.00,Default,,0000,0000,0000,,co może, by wyrównać Dialogue: 0,0:16:30.00,0:16:30.68,Default,,0000,0000,0000,,stężenie, Dialogue: 0,0:16:30.68,0:16:32.08,Default,,0000,0000,0000,,aby było one jak najbardziej Dialogue: 0,0:16:32.08,0:16:33.71,Default,,0000,0000,0000,,zbliżone po oby stronach. Dialogue: 0,0:16:33.71,0:16:35.15,Default,,0000,0000,0000,,To nie jest magia. Dialogue: 0,0:16:36.16,0:16:38.30,Default,,0000,0000,0000,,Jest to oparte na prawdopodobieństwie i skaczących dookoła cząsteczkach, Dialogue: 0,0:16:38.30,0:16:41.05,Default,,0000,0000,0000,,ale w tej sytuacji istnieje większe prawdopodobieństwo, Dialogue: 0,0:16:41.05,0:16:43.79,Default,,0000,0000,0000,,że woda przepłynie do naczynia. Dialogue: 0,0:16:43.79,0:16:46.70,Default,,0000,0000,0000,,Płynie ona z roztworu hipertonicznego o niskim stężeniu Dialogue: 0,0:16:46.70,0:16:50.46,Default,,0000,0000,0000,,do roztworu Dialogue: 0,0:16:50.46,0:16:53.69,Default,,0000,0000,0000,,o wysokim stężeniu cukru, i jeśli Dialogue: 0,0:16:53.69,0:16:57.32,Default,,0000,0000,0000,,błona jest rozciągliwa Dialogue: 0,0:16:57.32,0:17:01.67,Default,,0000,0000,0000,,przepłynie przez nią więcej wody Dialogue: 0,0:17:01.67,0:17:04.42,Default,,0000,0000,0000,,i wtedy się rozciągnie. Dialogue: 0,0:17:04.42,0:17:08.42,Default,,0000,0000,0000,,Nie będę się wchodzić teraz w szczegóły, ale ta idea Dialogue: 0,0:17:08.42,0:17:12.47,Default,,0000,0000,0000,,wody jako rozpuszczalnika, Dialogue: 0,0:17:12.47,0:17:15.15,Default,,0000,0000,0000,,który przechodzi przez półprzepuszczalną błonę Dialogue: 0,0:17:15.15,0:17:18.50,Default,,0000,0000,0000,,nazywa się osmozą. Dialogue: 0,0:17:22.57,0:17:25.17,Default,,0000,0000,0000,,Prawdopodobnie słyszeliście o uczeniu się poprzez osmozę - jeśli położy się książkę Dialogue: 0,0:17:25.17,0:17:27.20,Default,,0000,0000,0000,,pod głową, widza przesiąknie do mózgu. Dialogue: 0,0:17:27.20,0:17:28.00,Default,,0000,0000,0000,,Tu chodzi o to samo. Dialogue: 0,0:17:28.00,0:17:29.50,Default,,0000,0000,0000,,To własnie stąd pochodzi to słowo. Dialogue: 0,0:17:29.50,0:17:33.57,Default,,0000,0000,0000,,Woda przedostająca się przez błony Dialogue: 0,0:17:33.57,0:17:35.60,Default,,0000,0000,0000,,w celu wyrównania stężeń. Dialogue: 0,0:17:35.60,0:17:38.37,Default,,0000,0000,0000,,Powiedzmy, że mam wysokie stężenie tutaj, Dialogue: 0,0:17:38.37,0:17:39.49,Default,,0000,0000,0000,,a niskie tutaj. Dialogue: 0,0:17:39.49,0:17:43.02,Default,,0000,0000,0000,,Gdyby nie było to błony, te duże cząsteczki mogłyby się przedostać, Dialogue: 0,0:17:43.02,0:17:48.08,Default,,0000,0000,0000,,ale ponieważ znajduje się tu półprzepuszczalna błona, Dialogue: 0,0:17:48.08,0:17:48.68,Default,,0000,0000,0000,,jest to niemożliwe. Dialogue: 0,0:17:48.68,0:17:52.40,Default,,0000,0000,0000,,Nie ma tu magii - więcej wody przedostanie się Dialogue: 0,0:17:52.40,0:17:56.09,Default,,0000,0000,0000,,by wyrównać Dialogue: 0,0:17:56.09,0:17:57.16,Default,,0000,0000,0000,,stężenie. Dialogue: 0,0:17:57.16,0:18:01.97,Default,,0000,0000,0000,,W końcu, jeśli znajdowałoby się tu kilka cząsteczek, Dialogue: 0,0:18:01.97,0:18:06.44,Default,,0000,0000,0000,,a stężenie nie byłoby tak wysokie, jeśli wszystko mogłoby się w pełni odbyć, Dialogue: 0,0:18:06.44,0:18:08.97,Default,,0000,0000,0000,,doszlibyśmy do momentu, Dialogue: 0,0:18:08.97,0:18:11.12,Default,,0000,0000,0000,,w którym stężenie po tej stronie Dialogue: 0,0:18:11.12,0:18:13.65,Default,,0000,0000,0000,,byłoby takie jak po prawej stronie, Dialogue: 0,0:18:13.65,0:18:16.50,Default,,0000,0000,0000,,ponieważ prawa strona wypełni się wodą Dialogue: 0,0:18:16.50,0:18:19.38,Default,,0000,0000,0000,,i prawdopodobnie zwiększy objętość. Dialogue: 0,0:18:19.38,0:18:21.52,Default,,0000,0000,0000,,I znowu, prawdopodobieństwo przemieszczenia się cząsteczek wody Dialogue: 0,0:18:21.52,0:18:23.60,Default,,0000,0000,0000,,na prawo i lewo będzie takie samo Dialogue: 0,0:18:23.60,0:18:25.92,Default,,0000,0000,0000,,i otrzymamy pewną równowagę. Dialogue: 0,0:18:25.92,0:18:29.91,Default,,0000,0000,0000,,Chcę by było to jasne - dyfuzja to przechodzenie cząstki Dialogue: 0,0:18:29.91,0:18:33.13,Default,,0000,0000,0000,,z miejsca o wyższym stężeniu Dialogue: 0,0:18:33.13,0:18:35.74,Default,,0000,0000,0000,,i rozprzestrzenianiu się w miejscu Dialogue: 0,0:18:35.74,0:18:36.95,Default,,0000,0000,0000,,o niższym stężeniu. Dialogue: 0,0:18:36.95,0:18:41.24,Default,,0000,0000,0000,,Osmoza to dyfuzja wody. Dialogue: 0,0:18:41.24,0:18:44.21,Default,,0000,0000,0000,,Zazwyczaj mówimy o dyfuzji wody jako rozpuszczalniku Dialogue: 0,0:18:44.21,0:18:47.01,Default,,0000,0000,0000,,i w kontekście półprzepuszczalnej błony, Dialogue: 0,0:18:47.01,0:18:51.26,Default,,0000,0000,0000,,przez którą substancja rozpuszczana nie może Dialogue: 0,0:18:51.26,0:18:53.53,Default,,0000,0000,0000,,przejść. Dialogue: 0,0:18:53.53,0:18:55.80,Default,,0000,0000,0000,,W każdym razie, mam nadzieję, uznaliście ten film za przydatny Dialogue: 0,0:18:55.80,0:18:57.88,Default,,0000,0000,0000,,i nie całkiem skomplikowany.