WEBVTT

00:00:00.450 --> 00:00:02.550
ဒီဗီဒီယိုထဲမှာအကြောင်းအရာ ၄ ၅ ခုလောက်ပြောပြချင်ပါတယ်။

00:00:02.550 --> 00:00:03.650
အဲ့ဒီအကြောင်းအရာတွေကလည်း တစ်ခုနဲ့တစ်ခုဆက်စပ်နေကြတာကိုး။

00:00:03.650 --> 00:00:05.850
တချို့နေရာတွေမှာအရမ်းရိုးရှင်းပေမယ့်၊ အားလုံးခြုံငုံလိုက်ရင်တော့

00:00:05.850 --> 00:00:07.883
ရှုပ်သွားတတ်တယ်။

00:00:07.883 --> 00:00:10.110
ကျွန်တော်တို့လေ့လာနိုင်မယ်လို့ယုံကြည်ပါတယ်။

00:00:10.110 --> 00:00:12.400
ကောင်းပြီ - စကြရအောင်။ ကျွန်တော့်မှာ

00:00:12.400 --> 00:00:15.460
ထည့်စရာခွက်တစ်ခုရှိတယ်ဆိုပါစို့။

00:00:15.460 --> 00:00:18.130
ဒီဟာကကျွန်တော့်ရဲ့ခွက်တစ်ခုအဖြစ်ဆိုကြပါစို့။ 
အဲ့ဒီထဲမှာ ---

00:00:18.130 --> 00:00:21.430
ရေမော်လီကျူးတွေအများကြီးရှိတယ်။

00:00:21.430 --> 00:00:24.070
ရေမော်လီကျူးတွေအများကြီးနဲ့နော်။

00:00:24.070 --> 00:00:25.550
သူတို့တွေကတစ်ခုနဲ့တစ်ခုပွတ်တိုက်နေကြပါတယ်။

00:00:25.550 --> 00:00:27.920
အဲ့ဒါတွေကအရည်ပုံစံနဲ့ရှိနေတဲ့ရေတွေပါ။ ဒါတွေကရေတွေပါ။

00:00:27.920 --> 00:00:30.340
အဲ့ဒီရေမော်လီကျူးတွေထဲမှာ

00:00:30.340 --> 00:00:33.050
သကြားမော်လီကျူးတစ်ချို့ရှိပါတယ်။

00:00:33.050 --> 00:00:35.790
သကြားမော်လီကျူးတွေကို ပန်းရောင်နဲ့ကျွန်တော်ဆွဲလိုက်မယ်။

00:00:35.790 --> 00:00:40.690
အခုဒီထဲမှာ သကြားမော်လီကျူးတွေအများကြီးရှိနေပါတယ်။

00:00:40.690 --> 00:00:43.040
ဒါပေမယ့်ရေမော်လီကျူးကပိုများပါတယ်။

00:00:43.040 --> 00:00:44.290
အဲ့ဒါကိုပိုပြီးမြင်သာအောင်လုပ်ချင်တယ်။

00:00:44.290 --> 00:00:49.420
ဒီထဲမှာရေမော်လီကျူးတွေအများကြီးအများကြီးပိုပြီးရှိပါတယ်။

00:00:49.420 --> 00:00:55.660
ဒီလိုအခြေအနေမှာများတဲ့အရည်ကို

00:00:55.660 --> 00:01:00.440
solvent (ပျော်၀င်မှုကိုအားပေးတဲ့အရည်) လို့ခေါ်တယ်။

00:01:00.440 --> 00:01:03.350
ဒီအခြေအနေမှာရေမော်လီကျူးတွေကပိုများနေပြီး

00:01:03.350 --> 00:01:07.990
တကယ့်ကို မော်လီကျူးအရေအတွက်ပိုများနေတယ်လို့သိနိုင်ပါတယ်။

00:01:07.990 --> 00:01:10.010
မော်လီကျူးအကြောင်းကို အသေးစိတ်မပြောတော့ပါဘူး။

00:01:10.010 --> 00:01:13.140
ခင်ဗျားအနေနဲ့အဲ့ဒီအကြောင်းကိုသိပြီးသားဖြစ်နိုင်သလိုမသိသေးတာလည်းဖြစ်နိုင်ပါတယ်။

00:01:13.140 --> 00:01:15.670
ဘယ်လိုပဲဖြစ်ဖြစ်ပါမော်လီကျူအရေအတွက်များနေတဲ့အရည်ကို

00:01:15.670 --> 00:01:17.740
solvent (ပျော်၀င်မှုကို အားပေးတဲ့ အရည်) လို့ပဲ ခေါ်ကြပါမယ်။

00:01:17.740 --> 00:01:24.630
ဒီတော့ ဒီအခြေအနေမှာရေကပျော်၀င်မှုကိုအားပေးတဲ့ အရည် (solvent) ပါ။

00:01:24.630 --> 00:01:30.030
ဒီတော့ ပမာဏနည်းတဲ့မော်လီကျူးကို .. ဒီကိစ္စမှာ

00:01:30.030 --> 00:01:32.730
သကြားကိုပျော်၀င်နိုင်တဲ့အရာ (solute) အဖြစ်သတ်မှတ်မယ်။

00:01:32.730 --> 00:01:36.292
ဒီတော့၊ သကြားက solute ပေါ့။

00:01:36.292 --> 00:01:37.640
သကြားတစ်မျိုးထဲပဲ solute ဖြစ်တယ်လို့သတ်မှတ်လို့မရပါဘူး။

00:01:37.640 --> 00:01:40.320
ရေထဲမှာပါ၀င်တဲ့မော်လီကျူးတွေထဲကနည်းတဲ့မော်လီကျူးကို solute လို့ ခေါ်တဲ့အတွက်

00:01:40.320 --> 00:01:41.570
ဘယ်မော်လီကျူးမဆိုဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ဒီကိစ္စမှာတော့သကြားပေါ့။

00:01:41.570 --> 00:01:45.750
သကြားကပျော်၀င်နိုင်တဲ့အရာ solute ပေါ့။

00:01:45.750 --> 00:01:49.620
ပြီးခဲ့တုန်းကပြောခဲ့သလိုပဲသကြားကရေထဲမှာပျော်၀င်သွားတာ။

00:01:49.620 --> 00:02:03.500
ဒီတစ်ခုလုံးက --

00:02:03.500 --> 00:02:06.420
ရေမော်လီကျူးနဲ့သကြားမော်လီကျူးရောစပ်ပါ၀င်တဲ့ဒီအရာကို

00:02:06.420 --> 00:02:10.229
solution (ပျော်ရည်) လို့ခေါ်တယ်။

00:02:10.229 --> 00:02:14.140
ဒီတစ်ခုလုံးကို solution (ပျော်ရည်) လို့ခေါ်တာပါ။

00:02:14.140 --> 00:02:16.870
ဒီတော့ solution (ပျော်ရည်) မှာ solvent နဲ့ solute 
နှစ်မျိုး ပါ၀င်ပါတယ်။

00:02:16.870 --> 00:02:18.160
ပျော်၀င်မှုကိုအားပေးတာက ရေ။

00:02:18.160 --> 00:02:21.110
ဆိုလိုတာကအဲ့ဒီအရာကအခြားအရာကိုပျော်၀င်သွားစေတာ။

00:02:21.110 --> 00:02:23.220
ပျော်၀င်သွားရတာက သကြား။

00:02:23.220 --> 00:02:24.290
ဒါကို solute လို့ခေါ်တယ်။

00:02:24.290 --> 00:02:27.950
ဒါတွေကခင်ဗျားအတွက်တော့ပြန်နွှေးတာဟုတ်ချင်မှဟုတ်မယ်။

00:02:27.950 --> 00:02:32.870
ကျွန်တော်ဒီလိုရှင်းပြတာကရည်ရွယ်ချက်ရှိပါတယ်။ ဘာလဲဆိုတော့

00:02:32.870 --> 00:02:34.370
diffusion ပျံ့နှံခြင်း ဆိုတဲ့အကြောင်းကိုပြောပြချင်လို့ပါ။

00:02:39.960 --> 00:02:43.490
အရမ်းလွယ်ပါတယ်။

00:02:43.490 --> 00:02:46.790
ကျွန်တော့မှာအလားတူထည့်စရာခွက်တစ်ခု ရှိတယ်ဆိုပါစို့။

00:02:46.790 --> 00:02:49.600
နည်းနည်းလေးကွဲပြားတဲ့ထည့်စရာတစ်ခုထဲမှာဆွဲပြပါမယ်။

00:02:49.600 --> 00:02:50.640
diffusion (စိမ့်၀င်ခြင်း) အကြောင်းကိုပြောပြဖို့လေ။

00:02:50.640 --> 00:02:52.180
ရေနဲ့သကြားအကြောင်းပြန်စဉ်းစားရအောင်။

00:02:52.180 --> 00:02:54.070
အဓိကက ရေပေါ့။

00:02:54.070 --> 00:02:58.570
ကျွန်တော်တို့မှာထည့်စရာခွက်တစ်ခုရှိတယ်။

00:02:58.570 --> 00:03:00.830
အဲ့ဒီခွက်ထဲမှာလေအမှုန်လေးတွေရှိတယ်ဆိုပါတော့။

00:03:00.830 --> 00:03:03.560
ဒီထဲမှာအောက်စီဂျင် (ဒါမှမဟုတ်) ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုက်တစ်ခုခုဖြစ်နိုင်ပါတယ်။

00:03:03.560 --> 00:03:07.880
ဒီမှာလေမော်လီကျူးလေးတွေကျွန်တော်ဆွဲမယ်။

00:03:07.880 --> 00:03:11.060
ဒါကဓါတ်ငွေ့ဆိုပါစို့။

00:03:11.060 --> 00:03:12.590
အတိအကျပြောရရင်အောက်ဆီဂျင်ဓါတ်ငွေ့ပေါ့။

00:03:12.590 --> 00:03:14.900
ဒါတွေက အောက်ဆီဂျင် O2၊ ဟုတ်တယ်နော်။

00:03:14.900 --> 00:03:16.900
ဒါကတော့ လက်ရှိအခြေအနေပါ။

00:03:16.900 --> 00:03:19.710
ဒါတွေအားလုံးကလေဟာနယ်ဖြစ်ပြီးတော့

00:03:19.710 --> 00:03:20.220
အဲ့ဒီမှာအပူချိန်လည်းရှိပါတယ်။

00:03:20.220 --> 00:03:22.490
ဒီတော့ ဒီရေမော်လီကျူးတွေမှာ

00:03:22.490 --> 00:03:25.280
kinetic energy အရွေ့စွမ်းအင်လို့ခေါ်တဲ့စွမ်းအင်ရှိပါတယ်။

00:03:25.280 --> 00:03:29.620
သူတို့တွေက ဒီမှာကြုံသလိုဦးတည်ရာဘက်ကိုရွေ့နေတာ။

00:03:29.620 --> 00:03:34.760
ကျွန်တော်မေးချင်တာကဘာဆက်ဖြစ်မလဲဆိုတာ။

00:03:34.760 --> 00:03:35.810
ဒီခွက်ထဲမှာဘာဆက်ဖြစ်မလဲ။

00:03:35.810 --> 00:03:38.710
ကောင်းပြီ။ ဒီကောင်တွေကတစ်ခုနဲ့တစ်ခုကြုံသလို

00:03:38.710 --> 00:03:39.770
ပွတ်တိုက်နေကြတယ်။

00:03:39.770 --> 00:03:43.030
အပေါ်ဘက်ကိုထက်

00:03:43.030 --> 00:03:45.120
အောက်ဘက်-ဘယ်ဘက်အခြမ်းကိုပိုပြီးတော့တွန်းတိုက်တဲ့သဘောရှိတယ်။

00:03:45.120 --> 00:03:47.970
ဒီတော့ ဒီကောင် အောက်ဘက်-ဘယ်ဘက်ခြမ်းကိုတွန်းတိုက်နေပြီဆိုလျှင်

00:03:47.970 --> 00:03:50.110
တစ်ခုခုနဲ့ တိုက်မိမယ်။ ပြီးလျှင်

00:03:50.110 --> 00:03:52.070
အပေါ်ပိုင်း ညာဘက်ကိုပြန်တက်မယ်။

00:03:52.070 --> 00:03:53.480
ဒါပေမယ့်အပေါ်ပိုင်းညာဘက်မှာ

00:03:53.480 --> 00:03:55.040
သွားတိုက်ဖို့ဘာမှမရှိတော့ဘူး။

00:03:55.040 --> 00:03:57.990
ဒီတော့ အားလုံးကအလျဉ်းသင့်သလိုသွားနေကြတယ်။

00:03:57.990 --> 00:04:00.250
ဒါပေမယ့် ခင်ဗျားအနေနဲ့

00:04:00.250 --> 00:04:01.000
ညာဖက်တည့်တည့်ကိုပဲရွှေ့နိုင်လိမ့်မယ်။

00:04:01.000 --> 00:04:02.500
ဘယ်ဘက်ကိုသွားလျှင်

00:04:02.500 --> 00:04:04.130
တစ်ခုနဲ့တစ်ခုတိုက်မိလိမ့်မယ်။

00:04:04.130 --> 00:04:06.090
ဒီတော့သိသာပါတယ်။

00:04:06.090 --> 00:04:09.550
အချိန်ကြာလာတာနဲ့အမျှညီသွားပါလိမ့်မယ်။

00:04:09.550 --> 00:04:11.580
ဘာဆိုလိုတယ်ဆိုတာကို

00:04:11.580 --> 00:04:12.340
သိချင်တယ်ဆိုလျှင်တော့

00:04:12.340 --> 00:04:14.340
thermodynamics ဗီဒီယိုကို

00:04:14.340 --> 00:04:15.470
ကြည့်လိုက်ပါ။

00:04:15.470 --> 00:04:18.000
ခွက်က

00:04:18.000 --> 00:04:19.140
ဒီလိုပုံစံမျိုးနဲ့ နည်းနည်းတူတယ်ဆိုတာတွေ့ပါလိမ့်မယ်။

00:04:19.140 --> 00:04:20.200
သေတော့မသေချာဘူး။

00:04:20.200 --> 00:04:22.500
ဒီလိုပုံစံဖြစ်မှာပါ။

00:04:22.500 --> 00:04:25.920
ဒါပေမယ့် ဒီအမှုန် ငါးခုက

00:04:25.920 --> 00:04:27.970
ပြန့်သွားမယ့်ပုံစံရှိပါတယ်။

00:04:27.970 --> 00:04:32.790
အဲ့ဒါ စိမ့်၀င်ခြင်း ဖြစ်ပြီးတော့အမှုန်တွေ ဒါမှမဟုတ်မော်လီကျူးတွေကို

00:04:32.790 --> 00:04:36.940
ပိုမိုသိပ်သည်းမှုရှိတဲ့နေရာ (high concentration) ကနေသိပ်သည်းမှု 
နည်းတဲ့နေရာ (low concentration)

00:04:36.940 --> 00:04:39.140
ဆီကိုဖြန့်လိုက်တာပါ။ concentration areas ဟုတ်တယ်နော်။

00:04:39.140 --> 00:04:41.420
ဒီကိစ္စမှာ မော်လီကျူးတွေက

00:04:41.420 --> 00:04:43.780
high concentration ကနေ low concentration ကို

00:04:43.780 --> 00:04:45.130
ပြန့်သွားမယ်။

00:04:45.130 --> 00:04:47.920
အခုပြောနေတဲ့ concentration ဆိုတာဘာလဲ

00:04:47.920 --> 00:04:51.060
concentration ကို တိုင်းတဲ့နည်းပေါင်းစုံရှိမှာပေါ့။

00:04:51.060 --> 00:04:54.120
molarity နဲ့ molality ကိုလေ့လာ။ ဒါတွေပဲလေ။

00:04:54.120 --> 00:04:57.830
ရိုးရှင်းတဲ့အချက်က per unit space မှာ

00:04:57.830 --> 00:04:59.900
အမှုန်ဘယ်လောက်များများရှိလဲ။

00:04:59.900 --> 00:05:02.780
ဒီမှာတော့ per unit space မှာအမှုန်တွေအများကြီးရှိတယ်။

00:05:02.780 --> 00:05:04.550
ဒီမှာတော့ per unit space ကို

00:05:04.550 --> 00:05:05.850
အမှုန်နည်းနည်းပဲရှိတယ်။

00:05:05.850 --> 00:05:09.230
ဒါကြောင့် ဒါက high concentration ဖြစ်ပြီး

00:05:09.230 --> 00:05:09.970
ဒါက low concentration ပေါ့။

00:05:09.970 --> 00:05:12.740
တစ်ခြားစမ်းသပ်ချက်တွေကိုလည်းစဉ်းစားကြည့်ပေါ့။

NOTE Paragraph

00:05:12.740 --> 00:05:17.000
ဒီလိုအရည်မျိုးကိုစဉ်းစားနိုင်တယ်ပြောတာ။

00:05:17.000 --> 00:05:18.250
အလားတူတစ်ခုခုလုပ်ကြည့်ရအောင်။

00:05:18.250 --> 00:05:21.570
ကျွန်တော်

00:05:21.570 --> 00:05:22.820
ကျွန်တော့်မှာထည့်စရာနှစ်ခုရှိတယ်ဆိုပါတော့။

00:05:22.820 --> 00:05:25.440
အဲ့ဒီခွက်နှစ်ခုကိုကြည့်ရအောင်။

00:05:25.440 --> 00:05:27.230
စောစောက ပျော်ရည်အခြေအနေကိုပြန်သွားကြည့်ရအောင်။

00:05:27.230 --> 00:05:29.720
ဒါကအငွေ့။ ဥပမာအနေနဲ့စခဲ့တာ။

00:05:29.720 --> 00:05:31.432
ဒီတော့ဒီဥပမာနဲ့ပဲကြည့်ရအောင်။

00:05:31.432 --> 00:05:35.530
အဲ့ဒီမှာအပေါက်တစ်ပေါက်ရှိတယ်ဆိုပါတော့။

00:05:35.530 --> 00:05:38.370
အဲ့ဒီအပေါက်ကရေ (ဒါမှမဟုတ်) သကြားမော်လီကျူးတွေထက်ကြီးတယ်။

00:05:38.370 --> 00:05:41.305
တစ်ဖက်မှာလည်း ကျွန်တော့မှာရေမော်လီကျူးတွေအများကြီးရှိတယ်။

00:05:41.305 --> 00:05:52.020
တခြားတစ်ဖက်မှာလည်း ရေမော်လီကျူးတွေအများကြီးရှိတယ်။ ဒီဖက်ကလိုဘဲ။

00:05:52.020 --> 00:05:53.300
ဒီတော့ ကျွန်တော့မှာရေမော်လီကျူးတွေတကယ့်ကိုအများကြီး ရှိနေတယ်။

00:05:53.300 --> 00:05:55.650
ဒီမှာဘဲ ကျွန်တော်ရေမော်လီကျူးရှိမယ်ဆိုရင်

00:05:55.650 --> 00:05:58.690
သူတို့အားလုံးကကြုံသလိုဦးတည်ရာဘက်ကိုခုန်နေကြမယ်။

00:05:58.690 --> 00:06:01.890
ဒီဖက်ကရေမော်လီကျူးတွေကဒီလမ်းအတိုင်းသွားပြီး

00:06:01.890 --> 00:06:04.590
ဒီဖက်ကရေမော်လီကျူးတွေကလည်းဒီလမ်းအတိုင်းသွားမယ်။ 
နှစ်ဖက်စလုံးမှာ

00:06:04.590 --> 00:06:06.570
ရေမျက်နှာပြင်အတူတူပဲရှိတယ်။ မဟုတ်လျှင်

00:06:06.570 --> 00:06:07.510
ဖိအားကမတူဘဲနေလိမ့်မယ်။

00:06:07.510 --> 00:06:10.070
ဒါပေမယ့် ဒီဟာရဲ့ထိပ်ပိုင်းက

00:06:10.070 --> 00:06:11.170
ဒီဟာရဲ့ထိပ်နဲ့တူတယ်ဆိုတာသိတယ်နော်။

00:06:11.170 --> 00:06:12.730
ဒီတော့ ဦးတည်ရာဖက်တစ်ဖက်တည်း (ဒါမှမဟုတ်) တခြားတစ်ဖက်ကိုသွားနေတဲ့

00:06:12.730 --> 00:06:13.790
ဘယ်ဖိအားမှမရှိတော့ဘူး။

00:06:13.790 --> 00:06:17.240
ဘယ်လိုဘဲအကြောင်းပြပြ

00:06:17.240 --> 00:06:18.772
ရေမော်လီကျူးတွေက ညာဖက်တည့်တည့်ကိုပဲသွားပါတယ်။

00:06:18.772 --> 00:06:20.760
ရုတ်တရက် ဒီနေရာကိုရေတွေကနေရာယူသွားပြီး

00:06:20.760 --> 00:06:22.620
ဒါမဖြစ်နိုင်ဘူးဆိုတာသိပါတယ်။

00:06:22.620 --> 00:06:28.200
ဒီတော့ဒါကပျော်ရည်ပေါ့။ ဒါမှမဟုတ်ရေထည့်ထားတဲ့ခွက်နှစ်ခုပေါ့။

00:06:28.200 --> 00:06:30.340
ဒီထဲကိုပျော်၀င်နိုင်တဲ့အရာ solute တစ်ချို့ထည့်ကြည့်ရအောင်။

00:06:30.340 --> 00:06:33.230
ဒီထဲမှာနည်းနည်းပျော်အောင်ထားလိုက်

00:06:33.230 --> 00:06:35.630
ဘယ်ဘက်အခြမ်းမှာဘဲအားလုံးကိုပျော်အောင်လုပ်တယ်ဆိုပါစို့။

00:06:35.630 --> 00:06:40.620
ဒါကြောင့်ဘယ်ဘက်ခွက်ထဲမှာသကြားမော်လီကျူးအချို့ကိုထားလိုက်တယ်။

00:06:40.620 --> 00:06:42.910
ဒါတွေကဒီပိုက်သေးသေးလေးကနေဖြတ်ပြီးစီးနိုင်လောက်အောင်သေးရမယ်။

00:06:42.910 --> 00:06:44.280
ဒါက ကျွန်တော့်ယူဆချက်တစ်ခုဘဲရှိပါသေးတယ်။

00:06:44.280 --> 00:06:45.120
ဒါဆို ဘာဆက်ဖြစ်မလဲကြည့်ရအောင်။

00:06:45.120 --> 00:06:47.710
ဒါတွေအားလုံးမှာ ရွေ့လျားစွမ်းအင်လို့ခေါ်တဲ့ kinetic energy ရှိတယ်။

00:06:47.710 --> 00:06:52.630
သူတို့အားလုံးကခုန်နေတယ်။ ပတ်ခုန်နေကြတာပေါ့။

00:06:52.630 --> 00:06:56.250
ဒီတော့သိတဲ့အတိုင်းအချိန်ကြာလာတာနဲ့ရေကရှေ့နောက်ရွေ့နေတာပေါ့။ 
(ဟိုဘက်ဒီဘက်ကူးနေတာပေါ့။)

00:06:56.250 --> 00:06:57.600
ဒီရေမော်လီကျူးကအဲ့ဒီလမ်းအတိုင်းသွားကောင်းသွားနိုင်တယ်။

00:06:57.600 --> 00:07:00.040
ရေမော်လီကျူးက ဒီလမ်းအတိုင်းသွားရင်သွားမယ်။

00:07:00.040 --> 00:07:03.810
ဒါပေမယ့်အချိန်ကြာလာရင်တော့သကြားမော်လီကျူးတွေထဲကတစ်ခုက

00:07:03.810 --> 00:07:06.520
ညာဖက်ကိုသွားလိမ့်မယ်။

00:07:06.520 --> 00:07:08.470
သင် သိရင်သိမှာပေါ့။ ဒီလမ်းအတိုင်းသွားရမယ့်အစား

00:07:08.470 --> 00:07:10.380
ဒီဖက်ဦးတည်ရာအတိုင်းထွက်သွားမယ်။

00:07:10.380 --> 00:07:15.630
ဒီဟာကိုဖြတ်ပြီးတော့။ ဒီမြောင်းလေးကိုဖြတ်ပြီးတော့။ ခွက်နှစ်ခုကိုဆက်ထားတဲ့

00:07:15.630 --> 00:07:18.050
မြောင်းကနေတစ်ဆင့်ပေါ့။ ပြီးတော့ဒီမှာအဆုံးသတ်မယ်။ ဟုတ်တယ်နော်။

00:07:18.050 --> 00:07:20.320
ဒီကောင်က ဒီပတ်လည်မှာခုန်နေလိမ့်မယ်။

00:07:20.320 --> 00:07:23.570
သူကနောက်ပြန်သွားကောင်းသွားမယ်။

00:07:23.570 --> 00:07:25.420
ဒါပေမယ့် အဲ့ဒီနေရာမှာထက်အမှုန်တွေသကြားမှုန်တွေပိုများတယ်။

00:07:25.420 --> 00:07:31.350
ဖြစ်နိုင်ချေရှိတာက

00:07:31.350 --> 00:07:33.350
ဒီတစ်ကောင်ကဟိုဖက်ကိုသွားတာထက်ဒီတစ်ကောင်ကဒီဘက်ကိုသွားနိုင်ချေရှိတယ်။

00:07:33.350 --> 00:07:34.340
တစ်ကောင်က ဒီဖက်ကိုသွားမှာ။

00:07:34.340 --> 00:07:36.980
ဒီတော့ စဉ်းစားကြည့်ပါ။ အမှုန်ပေါင်းမြောက်မြားစွာနဲ့လုပ်မယ်ဆိုရင်ဘယ်လိုဖြစ်မလဲ။

00:07:36.980 --> 00:07:40.650
ကျွန်တော်ကလေးခုထဲနဲ့လုပ်ဆောင်တာပါ။

00:07:40.650 --> 00:07:43.440
အချိန်ကြာတာနဲ့အမျှအမှုန်တွေကပြန့်သွားပြီး

00:07:43.440 --> 00:07:44.550
သူတို့ရဲ့ concentrations ကအကြမ်းဖျင်းအားဖြင့်တူလာမယ်။

00:07:44.550 --> 00:07:46.950
ကြာလာတာနဲ့အမျှဒီဘက်မှာနှစ်ခုပဲရှိတော့မယ်။

00:07:46.950 --> 00:07:49.430
သင့်အနေနဲ့ အမှုန်သုံးခု၊ လေးခု၊ ဒါမှမဟုတ်ငါးခုလောက်နဲ့လုပ်မယ်ဆိုရင်တော့

00:07:49.430 --> 00:07:51.380
အဲ့ဒီလိုဖြစ်ချင်မှဖြစ်မယ်။

00:07:51.380 --> 00:07:53.240
ဒါပေမယ့်အမှုန်ပေါင်းမြောက်မြားစွာနဲ့လုပ်ပြီးတော့

00:07:53.240 --> 00:07:56.810
အဲ့ဒီအမှုန်တွေကအရမ်းအရမ်းကိုသေးငယ်မယ်ဆိုရင်ဖြစ်နိုင်ချေရှိပါတယ်။

00:07:56.810 --> 00:07:59.590
ဘယ်လိုပဲ ဖြစ်ဖြစ်ပါ။ လုပ်ငန်းစဉ်တစ်ခုလုံးက

00:07:59.590 --> 00:08:02.460
(ဒြပ်)ပါဝင်မှုမြင့်သောပျော်ရည် (high concentration) ရှိတဲ့ခွက်ကနေ

00:08:02.460 --> 00:08:06.080
(ဒြပ်)ပါဝင်မှုနိမ့်သောပျော်ရည် (low concentration) ရှိတဲ့ခွက်ကိုသွားတယ်။ ပြီးတော့ အမှုန်တွေက

00:08:06.080 --> 00:08:08.530
low concentration ခွက်ကနေ

00:08:08.530 --> 00:08:09.590
high concentration ရှိတဲ့ခွက်ထဲကိုပြန့်သွားလိမ့်မယ်။

00:08:09.590 --> 00:08:11.130
ဒီတော့ သူတို့ကစိမ့်၀င်သွားတာပေါ့။

00:08:11.130 --> 00:08:12.820
ဒါကို စိမ့်၀င်ခြင်း (diffusion) လို့ခေါ်တယ်။

00:08:12.820 --> 00:08:16.170
ဒါက စိမ့်၀င်ခြင်းပေါ့။

00:08:16.170 --> 00:08:18.880
စိမ့်၀င်ခြင်းနဲ့ပတ်သတ်တဲ့တခြားစကားလုံးတွေကို

00:08:18.880 --> 00:08:21.800
ကျွန်တော်တို့သင်ယူရတယ်။ ကျွန်တော်တို့စလုပ်တုန်းက

00:08:21.800 --> 00:08:24.260
ဒီဟာက higher concentration ရှိတယ်။

00:08:24.260 --> 00:08:26.715
ဘယ်ဖက်ခွက်က higher concentration ရှိတယ်။

00:08:26.715 --> 00:08:33.110
Higher concentration

00:08:33.110 --> 00:08:34.130
အားလုံးကဆက်စပ်နေတယ်။ ဟုတ်တယ်ဟုတ်။

00:08:34.130 --> 00:08:37.480
ဒီခွက်ထက်ဒီခွက်က concentration ပိုမြင့်တယ်။

00:08:37.480 --> 00:08:39.505
ညာဖက်ခွက်က lower concentration (solute ပါ၀င်မှုနည်းတယ်)။

00:08:39.505 --> 00:08:42.799
lower concentration

00:08:42.799 --> 00:08:44.450
ဒါတွေအားလုံးကဒီအတွက်စကားလုံးတွေဘဲ။

00:08:44.450 --> 00:08:47.650
high concentration ရှိတဲ့ပျော်ရည်ကို

00:08:47.650 --> 00:08:50.330
hypertonic solution (solute ပါ၀င်မှုများသောပျော်ရည်) လို့ခေါ်တယ်။

00:08:50.330 --> 00:08:51.730
အဝါရောင်စာလုံးနဲ့ရေးမယ်။

00:08:51.730 --> 00:08:58.330
Hypertonic solution

00:08:58.330 --> 00:09:01.120
Hyper ဆိုတာအများကြီးရှိတယ်လို့ဆိုလိုတာ။

00:09:01.120 --> 00:09:02.620
တစ်ခုခုပေါ့။ အများကြီးပဲ။

00:09:02.620 --> 00:09:05.925
lower concentration က ကျတော့ hypo (နည်းနည်းပဲရှိတာ)။ hypotonic

00:09:05.925 --> 00:09:13.720
Hypotonic solution (solute ပါ၀င်မှုနည်းတဲ့ပျော်ရည်။) lower concentration။

00:09:13.720 --> 00:09:16.660
ဆွေမျိုးတွေထဲကတစ်ယောက်ယောက်ပြောတာကြားဖူးမှာပါ။

00:09:16.660 --> 00:09:20.730
အစာမစားရသေးတဲ့သူတစ်ယောက်ကပြောတယ်။ (ကျွန်တော့ သွေးထဲမှာသကြားဓါတ်နည်းနေတယ်။)

00:09:20.730 --> 00:09:22.230
သူတို့မှာသကြားဓါတ်နည်းနေတယ်လို့ဆိုတာထက်

00:09:22.230 --> 00:09:22.910
ရီဝေဝေဖြစ်နေတာကိုပြောချင်တာ။

00:09:22.910 --> 00:09:24.800
သူတို့ သွေးထဲမှာသကြားဓါတ်နည်းနေပြီး

00:09:24.800 --> 00:09:26.730
သတိမေ့လဲချင်နေပြီ။ ဒါကြောင့်အစားတစ်ခုခုစားချင်တာ။

00:09:26.730 --> 00:09:29.930
သင့်မှာသကြားလုံးတွေအများကြီး ရှိရင်တော့သင့်သွေးထဲမှာသကြားဓါတ်များနေပြီလို့ ပြောလို့ရတယ်။ ဒါဆိုရင် သင်က hyperglycemic ဖြစ်နေတာ။

00:09:29.930 --> 00:09:32.930
ဒါမှမဟုတ် ယေဘုယျများတာမျိုးဖြစ်ချင်ဖြစ်မှာပေါ့။

00:09:32.930 --> 00:09:35.580
ဒါတွေက သင်သိသင့်တဲ့ (ရှေ့ဆက်စကားလုံး) တွေပါ။

00:09:35.580 --> 00:09:38.650
hypertonic ဆိုတာသင့်မှာ solute အများကြီးရှိတယ်လို့ဆိုလိုတာ။

00:09:38.650 --> 00:09:40.510
သင့်မှာ high concentration ရှိတယ်ပေါ့။

00:09:40.510 --> 00:09:44.500
hypotonic ဆိုတာ solute တွေအများကြီးမရှိဘူးလို့ဆိုချင်တာ။

00:09:44.500 --> 00:09:46.010
low concentration ပေါ့။

00:09:46.010 --> 00:09:47.130
ဒီစကားလုံးတွေက သိထားသင့်ပါတယ်။

00:09:47.130 --> 00:09:51.220
ယေဘုယျပြောရရင်တော့ diffusion ဆိုတာ

00:09:51.220 --> 00:09:54.790
ဘာအဟန့်အတားမှ မရှိဘူးဆိုရင် ဒီမှာ ပြထားသလိုပဲ။ high concentration ကနေ

00:09:54.790 --> 00:09:58.820
ဒါမှမဟုတ် hypertonic solution ကနေ

00:09:58.820 --> 00:10:03.490
hypotonic solution ကိုသွားတဲ့ solute တွေရှိတယ်။

00:10:03.490 --> 00:10:05.520
အဲ့ဒီ hypotonic solution မှာ concentration နည်းတယ်။

00:10:05.520 --> 00:10:08.480
နောက်ထပ်စမ်းသပ်ချက်တွေထပ်လုပ်ကြည့်ရအောင်။

00:10:08.480 --> 00:10:10.930
ပျော်၀င်ခြင်းအကြောင်းကိုကျွန်တော်တို့ပြောခဲ့ပြီးပါပြီ။ ခုထိတော့

00:10:10.930 --> 00:10:14.530
solute ရဲ့ပျော်၀င်ခြင်းကိုပဲကျွန်တော်ပြောခဲ့သေးတယ်။ ဟုတ်တယ်နော်။

00:10:14.530 --> 00:10:17.770
ဒီတစ်ခုထဲပြောချင်တာမဟုတ်ပါဘူး။

00:10:17.770 --> 00:10:19.780
အားလုံးကိုခြုံငုံမိစေချင်တယ်ဆိုရင်တော့

00:10:19.780 --> 00:10:22.400
solute ဆိုတာအနည်းငယ်သာရှိတဲ့အရာဖြစ်ပြီး

00:10:22.400 --> 00:10:23.510
solvent ဆိုတာကတော့အများကြီးရှိတဲ့အရာဖြစ်ပါတယ်။

00:10:23.510 --> 00:10:26.600
အများစုကတော့ရေပါပဲ။

00:10:26.600 --> 00:10:27.520
ဒါပေမယ့်ရေပဲဖြစ်ရမယ်လို့မဆိုလိုပါဘူး။

00:10:27.520 --> 00:10:28.870
အရက်လည်းဖြစ်နိုင်တယ်။

00:10:28.870 --> 00:10:31.390
အင်း.... မာကျူရီလည်းဖြစ်နိုင်တာဘဲ။

00:10:31.390 --> 00:10:34.880
မော်လီကျူးမှန်သမျှအကုန်ဖြစ်နိုင်တယ်။

00:10:34.880 --> 00:10:38.130
ဇီ၀ဗေဒနည်းအရ ဒါမှမဟုတ်ဓါတုဗေဒနည်းအရသာ

00:10:38.130 --> 00:10:39.460
ရေကဖြစ်နိုင်ချေအများဆုံး solvent ဖြစ်နေတာ။

00:10:39.460 --> 00:10:41.920
ရေထဲမှာကတစ်ခြားအရာတွေပျော်၀င်လို့ရတယ်လေ။

00:10:41.920 --> 00:10:46.380
solute ကကြီးနေပြီးမြောင်းကကျဉ်းနေတယ်ဆိုရင် ဘာဖြစ်သွားမလဲ။

00:10:46.380 --> 00:10:51.060
ရေအမှုန်တွေကျတော့ အဲ့ဒီကနေဖြတ်သွားလို့ရလောက်အောင်သေးတယ်။

00:10:51.060 --> 00:10:55.370
အဲ့ဒီအခြေအနေကိုစဉ်းစားကြည့်ရအောင်။

00:10:55.370 --> 00:10:57.090
အဲ့လိုစဉ်းစားဖို့ဆိုလျှင်

00:10:57.090 --> 00:10:58.830
စိတ်၀င်စားစရာကောင်းတဲ့တစ်ခုခုလုပ်မှရမယ်။

00:10:58.830 --> 00:11:02.670
ဒီမှာထည့်စရာခွက်တစ်ခုရှိတယ်ဆိုပါစို့။

00:11:02.670 --> 00:11:03.950
ခွက်ကိုမဆွဲတော့ပါဘူး။

00:11:03.950 --> 00:11:07.190
ပြင်ပပတ်၀န်းကျင်တစ်ခုရှိတယ်ဆိုပါစို့။

00:11:07.190 --> 00:11:09.260
အဲ့ဒီမှာရေမှုန်တွေရှိတယ်။

00:11:09.260 --> 00:11:12.630
ဒီဟာကပြင်ပပတ်၀န်းကျင်ပေါ့။

00:11:12.630 --> 00:11:13.880
membrane ခေါ်တဲ့အမြှေးပါးအလွှာတစ်မျိုးရှိတယ်။

00:11:13.880 --> 00:11:19.400
ဒီမှာအမြှေးပါးအလွှာရှိတယ်။ ဒါကအမြှေးပါးအလွှာပါ။

00:11:19.400 --> 00:11:22.040
အဲ့ဒီအမြှေးပါးအလွှာကနေတဆင့်ရေက၀င်သွားနိုင်သလိုပြန်လည်းထွက်လာနိုင်တယ်။

00:11:22.040 --> 00:11:23.190
အဲ့ဒါကို တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းစိမ့်၀င်ပြန့်နှံ့ခြင်း semi-permeable လို့ခေါ်တယ်။

00:11:23.190 --> 00:11:26.520
ဒါကရေကိုပဲစိမ့်၀င်စေတာ။ solute ကတော့

00:11:26.520 --> 00:11:27.110
ဒီအလွှာကိုဖြတ်ပြီးမသွားနိုင်ဘူး။

00:11:27.110 --> 00:11:28.680
solute ကသကြားဆိုပါတော့။

00:11:28.680 --> 00:11:33.060
ရေကအပြင်ဘက်မှာရှိတယ်။

00:11:33.060 --> 00:11:36.126
ဒီအလွှာထဲမှာလည်းရှိတယ်။

00:11:36.126 --> 00:11:39.380
ဒါတွေကရေမှုန် သေးသေးလေးတွေ။

00:11:39.380 --> 00:11:43.950
ဒါက အမြှေးပါးအလွှာ။

00:11:43.950 --> 00:11:46.520
ကျွန်တော်တို့မှာသကြားမော်လီကျူးအချို့ ရှိတယ်ဆိုပါစို့။

00:11:46.520 --> 00:11:47.560
သကြားကိုပဲကျွန်တော်ဥပမာထားပြောတာပါ။

00:11:47.560 --> 00:11:48.760
တခြားဟာတွေလည်းဖြစ်နိုင်ပါတယ်။

00:11:48.760 --> 00:11:51.050
ဒီတော့ ဒီမှာသကြားမော်လီကျူးတွေရှိတယ်။

00:11:51.050 --> 00:11:55.950
သူတို့ကနည်းနည်းကြီးတာ ဒါမှမဟုတ်တော်တော်ကြီးတာမျိုးပေါ့။

00:11:55.950 --> 00:11:57.750
တကယ်တော့သူတို့ကရေမော်လီကျူးထက်တော်တော်ကြီးတယ်။

00:11:57.750 --> 00:11:59.700
ခင်ဗျားမှာအများကြီးရှိတယ်နော်။ ကျွန်တော်က၄ ခုဘဲဆွဲလိုက်တာ။

00:11:59.700 --> 00:12:01.210
ဒီမှာတကယ့်အများကြီးရှိတာ။ ဟုတ်တယ်ဟုတ်။

00:12:01.210 --> 00:12:03.470
ရေ မော်လီကျူးတွေအဲ့လောက်များများရှိတယ်။

00:12:03.470 --> 00:12:05.325
ကျွန်တော်ပြောပြနေတာက

00:12:05.325 --> 00:12:06.290
ခင်ဗျားမှာသကြားမော်လီကျူးထက်ရေမော်လီကျူးကများနေတဲ့အခြေအနေ။

00:12:06.290 --> 00:12:07.645
ဒီ အမြှေးပါးအလွှာကတစ်စိတ်တစ်ပိုင်းစိမ့်၀င်နိုင်တဲ့အရာ။

00:12:13.140 --> 00:12:15.210
Permeable ဆိုတာအရာတွေစိမ့်၀င်ဖြတ်သန်းစေခြင်းလို့အဓိပ္ပါယ်ရတယ်။

00:12:15.210 --> 00:12:18.070
Semi-permeables ဆိုတာကတော့စိမ့်၀င်လို့ရတယ်။ ဒါပေမယ့်အပြည့်အ၀တော့မဟုတ်ဘူးပေါ့။

00:12:18.070 --> 00:12:20.650
ဒီတော့ဒီမှာပြောတဲ့ Semi-permeables ဆိုတာ

00:12:20.650 --> 00:12:22.440
ရေကတော့ဒီအလွှာကနေတဆင့်ဖြတ်သန်းနိုင်တယ်။

00:12:22.440 --> 00:12:28.850
ရေတော့ဖြတ်လို့ရတယ်။ ဒါပေမယ့်သကြားကတော့မရဘူး။

00:12:28.850 --> 00:12:30.100
သကြားကကြီးလွန်းနေလို့။

00:12:35.900 --> 00:12:39.220
ချဲ့လိုက်မယ်ဆိုရင်

00:12:39.220 --> 00:12:40.580
အလွှာကဒီပုံစံလေးရှိချင်ရှိမှာပေါ့ဗျာ။

00:12:40.580 --> 00:12:41.980
ဒီအလွှာပေါ်မှာချဲ့ပြီးတော့အနီးကပ်ကြည့်လိုက်မယ်ဆိုလျှင်။

00:12:44.530 --> 00:12:48.620
အလွှာထဲမှာအပေါက်သေးသေးလေးတွေရှိတယ်။ ဒီလိုပုံစံ။

00:12:48.620 --> 00:12:51.270
ရေမော်လီကျူးတွေကလည်းဒီအရွယ်အစားလောက်ပဲ။

00:12:51.270 --> 00:12:53.820
ရေမော်လီကျူးတွေကဒီအပေါက်တွေကိုဖြတ်သွားလို့ရတယ်။

00:12:53.820 --> 00:12:56.250
ရေမော်လီကျူးတွေကရှေ့ နောက်ကို

00:12:56.250 --> 00:13:01.520
အပေါက်လေးတွေကတစ်ဆင့်ဖြတ်သွားနိုင်တယ်။ 
ဒါပေမယ့်သကြားမော်လီကျူးတွေကကြီးနေတော့

00:13:01.520 --> 00:13:04.990
ဖြတ်လို့မရဘူး။

00:13:04.990 --> 00:13:07.280
ဒီအပေါက်လေးကနေတစ်ဆင့်ရှေ့၊ နောက်ဖြတ်သွားဖို့အတွက်

00:13:07.280 --> 00:13:08.830
ကြီးလွန်းနေတယ်။

00:13:08.830 --> 00:13:12.680
ဒီလိုအခြေအနေမျိုးမှာဘာဆက်ဖြစ်မယ်လို့ထင်လဲ။

00:13:12.680 --> 00:13:14.330
ပထမဆုံးကျွန်တော်တို့ရဲ့သုံးနေကျအသုံးအနှုန်းလေးတွေကိုသုံးရအောင်။

00:13:14.330 --> 00:13:15.720
မှတ်မိလား။ သကြားက ပျော်၀င်နိုင်တဲ့အရာ (solute) ဖြစ်တယ်။

00:13:15.720 --> 00:13:17.120
ရေက ပျော်၀င်မှုကိုအားပေးတဲ့အရည် (solvent) ဖြစ်တယ်။.

00:13:17.120 --> 00:13:18.930
တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း စိမ့်၀င်နိုင်တဲ့အမြှေးပါးအလွှာ (Semi-permeable membrane)။

00:13:18.930 --> 00:13:21.400
ဒီအမြှေးပါးအလွှာရဲ့ဘယ်အပိုင်းက solute ပိုများပြီး

00:13:21.400 --> 00:13:24.330
ဘယ်အပိုင်းက solute ပိုနည်းနေမလဲ။

00:13:24.330 --> 00:13:25.690
ကောင်းပြီ။ အတွင်းဘက်အပိုင်းပေါ့။

00:13:25.690 --> 00:13:27.060
ဒီအတွင်းပိုင်းက hypertonic (solute ပါ၀င်မှုများတယ်။)

00:13:32.370 --> 00:13:33.540
အပြင်ဘက်က (ဒြပ်)ပါဝင်မှုနိမ့်

00:13:33.540 --> 00:13:34.850
တဲ့အတွက် သူက hypotonic (solute ပါ၀င်မှုနည်းတယ်။)

00:13:44.850 --> 00:13:47.680
အခု ဒီအပေါက်လေးတွေအားလုံးမှာ

00:13:47.680 --> 00:13:51.330
လုံလောက်တဲ့အကျယ်ရှိပြီ။ ဒီကောင်တွေကခုန်နေပြီ

00:13:51.330 --> 00:13:53.700
ရေကကြိုက်တဲ့ဦးတည်ရာဘက်ကိုသွားပြီဆိုရင်။ ညီသွားနိုင်ပြီ။

00:13:53.700 --> 00:13:56.520
တကယ်တော့ကျွန်တော်

00:13:56.520 --> 00:13:58.360
ဒီအကြောင်းကိုအခုဘဲပြောပြတော့မလို့ပါ။

00:13:58.360 --> 00:14:01.660
အားလုံးကကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ပွင့်နေပြီဆိုရင်တစ်ဖက်နဲ့တစ်ဖက်ညီနေနိုင်ပြီ။

00:14:01.660 --> 00:14:03.780
ဒါပေမယ့်အဲ့ဒီလိုပွင့်ခဲ့မယ်ဆိုရင်လည်းဒီကောင်တွေက

00:14:03.780 --> 00:14:06.450
ဒီအပိုင်းကိုကျော်ပြီးခုန်မယ်။ နောက်ဆုံးတော့

00:14:06.450 --> 00:14:08.500
(ဒြပ်)ပါဝင်မှု concentrations တွေတူညီကောင်းတူညီလိမ့်သွားမယ်။

00:14:08.500 --> 00:14:10.710
ပုံမှန်ဆိုရင်၊ စိမ့်၀င်ပြန့်နှံခြင်း diffusion သည်

00:14:10.710 --> 00:14:13.130
ပါ၀င်မှုများသော solute ကနေ

00:14:13.130 --> 00:14:14.530
ပါ၀င်မှုနည်းသော solute ကိုပြန့်နှံသွားသည်။

00:14:14.530 --> 00:14:17.350
ဒါပေမယ့်၊ ဒီမှာတော့ဒီကောင်တွေက

00:14:17.350 --> 00:14:18.330
အပေါက်ကတဆင့်မ၀င်နိုင်ဘူး။

00:14:18.330 --> 00:14:20.160
ရေကပဲဖြတ်နိုင်တယ်။

00:14:20.160 --> 00:14:25.180
တကယ်တော့ဒီကောင်တွေဒီမှာမရှိဘူးဆိုလျှင်

00:14:25.180 --> 00:14:28.780
ရေကဒီဘက်ကိုသွားဖို့နဲ့၊ ဟိုဖက်ကလာတဲ့

00:14:28.780 --> 00:14:33.940
ဖြစ်နိုင်ခြေသည်လုံး၀တူသည်။

00:14:33.940 --> 00:14:40.090
ဒါပေမယ့် ဒီကောင်တွေကညာဘက်ခြမ်းမှာရှိနေတဲ့အတွက်၊

00:14:40.090 --> 00:14:42.290
ဒီမှာတော့၊ အမြှေးပါးအလွှာရဲ့အတွင်းဘက်မှာရှိနေတယ်

00:14:42.290 --> 00:14:47.000
ဒါကျွန်တော်တို့ချဲ့ကြည့်ထားတဲ့အမြှေးပါးအလွှာရဲ့အတွင်းပိုင်းဖြစ်တယ်။

00:14:47.000 --> 00:14:50.440
ဒီကောင်တွေကအပေါက်နားကပ်လာနေတဲ့အတွက်

00:14:50.440 --> 00:14:55.230
ရေဝင်ဖို့အခွင့်နည်းသွားတယ်။

00:14:55.230 --> 00:14:58.110
တကယ်တော့၊

00:14:58.110 --> 00:15:02.720
ရေထွက်ဖို့ထက်၊ ၀င်လာဖို့ရာပိုဖြစ်နိုင်တယ်။

00:15:02.720 --> 00:15:04.180
ဒါကိုလုံးဝရှင်းစေချင်တယ်။

00:15:04.180 --> 00:15:07.150
သကြားမော်လီကျူးတွေသာဒီမှာမရှိဘူးဆိုလျှင်

00:15:07.150 --> 00:15:09.830
ရေကဟိုဘက်ဒီဘက်သွားနေမှာ။

00:15:09.830 --> 00:15:12.730
အခုတော့ဒီသကြားမော်လီကျူးတွေကဒီမှာရှိနေတယ်။

00:15:12.730 --> 00:15:15.290
ဒီသကြားမော်လီကျူးတွေကညာဖက်မှာရှိနေတယ်။

00:15:15.290 --> 00:15:18.200
သူတို့ကရေကိုထွက်မသွားနိုင်အောင်ကာထားတာဖြစ်နိုင်တယ်။ အကောင်းဆုံးနည်းနဲ့စဉ်းစားကြည့်ရလျှင်

00:15:18.200 --> 00:15:20.430
အပေါက်နားကိုသွားတဲ့လမ်းကိုပိတ်ထားသလိုဖြစ်နေတာ။

00:15:20.430 --> 00:15:22.060
သူတို့ဖာသာဒီအပေါက်ကိုမဖြတ်နိုင်ဘူး။

00:15:22.060 --> 00:15:24.490
ဒီအပေါက်ကိုပိတ်ထားတာလဲဟုတ်ချင်မှဟုတ်မယ်။ ဒါပေမယ့်

00:15:24.490 --> 00:15:25.720
သူတို့ကကြုံသလိုသွားနေတာဆိုတော့

00:15:25.720 --> 00:15:29.580
ဒီတော့ရေမော်လီကျူးကချဉ်းကပ်လာပြီဆိုလျှင်

00:15:29.580 --> 00:15:31.360
ဒါတွေကဖြစ်နိုင်ချေများတာတွေကိုပြောပြတာပါ။ မြောက်မြားလှတဲ့မော်လီကျူးတွေနဲ့ကျွန်တော်တို့ကအလုပ်လုပ်နေရတာ။

00:15:31.360 --> 00:15:34.610
ဒီတော့သကြားမော်လီကျူးတွေကရေတွေအပြင်ထွက်ဖို့အတွက်ကို

00:15:34.610 --> 00:15:35.360
ပိတ်ထားတဲ့သဘောဖြစ်နေတယ်။

00:15:35.360 --> 00:15:37.620
အပြင်မှာရှိတဲ့ရေမော်လီကျူးတွေအတွက်ကျတော့

00:15:37.620 --> 00:15:40.170
သူတို့ကို ပိတ်ထားတဲ့အရာ ဘာမှမရှိဘူး။ ဒီတော့

00:15:40.170 --> 00:15:41.480
ရေတွေကအထဲကိုစီးလို့ရတယ်။

00:15:41.480 --> 00:15:44.310
ဒီလိုအခြေအနေမျိုးမှာတစိတ်တပိုင်းစိမ့်၀င်နိုင်တဲ့အလွှာနဲ့

00:15:44.310 --> 00:15:45.700
သင့်အနေနဲ့ရေကိုရမှာဖြစ်တယ်။

00:15:45.700 --> 00:15:49.280
ဒီတော့ရေကအတွင်းထဲကိုပဲစီးဆင်းမှုရှိမယ်။

00:15:49.280 --> 00:15:51.430
ဒါက စိတ်၀င်စားစရာပဲနော်။

00:15:51.430 --> 00:15:56.900
hypotonic ကနေ hypertonic solution ကို စီးဆင်းသွားတဲ့

00:15:56.900 --> 00:15:59.600
solvent ရှိတယ်။ ဒါပေမယ့်

00:15:59.600 --> 00:16:01.210
ဒီ hypotonic ဆိုတာက solute

00:16:07.650 --> 00:16:11.620
ပြောင်းလုပ်လိုက်မယ်ဆိုလျှင်

00:16:11.620 --> 00:16:15.290
အကယ်၍သကြားကို solvent အနေနဲ့ အသုံးပြုခဲ့မယ်ဆိုလျှင်၊

00:16:15.290 --> 00:16:19.470
high concentration ရှိတဲ့ရေကနေ low concentration ရှိတဲ့ ရေကိုသွားတယ်လို့ပြောနိုင်တယ်။

00:16:19.470 --> 00:16:20.370
စိတ်မရှုပ်သွားနဲ့နော်။

00:16:20.370 --> 00:16:23.090
ဒီဟာကနည်းနည်းရှုပ်တယ်ဆိုပေမယ့်

00:16:23.090 --> 00:16:24.040
ဘာဆက်ဖြစ်မလဲဆိုတာကိုဘဲစဉ်းစားကြရအောင်။

00:16:24.040 --> 00:16:27.260
ဘယ်လိုအခြေအနေမှာဘဲဖြစ်ဖြစ်ပျော်ရည်ကဖြစ်မှာပဲ။

00:16:27.260 --> 00:16:30.000
concentration ကိုညီအောင်

00:16:30.000 --> 00:16:30.680
လုပ်ရမှာပဲ။

00:16:30.680 --> 00:16:32.080
နှစ်ဖက်စလုံးမှာ concentrations

00:16:32.080 --> 00:16:33.710
ညီနိုင်သမျှ ညီအောင်လုပ်ဖို့ဆိုလျှင်

00:16:33.710 --> 00:16:35.150
သူကမှော်အတက်မဟုတ်ပါဘူး။

00:16:35.150 --> 00:16:36.160
ပျော်ရည်ကသိလို့တော့မဟုတ်ပါဘူး။

00:16:36.160 --> 00:16:38.300
ဖြစ်နိုင်ချေကြောင့်ပါဘဲ၊

00:16:38.300 --> 00:16:41.050
ဒီကောင်တွေကခုန်နေတဲ့အတွက်၊ ဒီမှာတော့ရေက

00:16:41.050 --> 00:16:43.790
ခွက်ထဲကို ပိုပြီးစီးသွားချင်တယ်။

00:16:43.790 --> 00:16:46.700
ဒီတော့ solute ရဲ့ low concentration အကြောင်းကိုပြောတဲ့အခါ

00:16:46.700 --> 00:16:50.460
hypotonic ရှိတဲ့ဘက်ကနေ

00:16:50.460 --> 00:16:53.690
solute က high concentrations ဖြစ်နေတဲ့ဘက်ကိုသွားတာ။

00:16:53.690 --> 00:16:57.320
ဆိုလိုတာကသကြားပေါ့။ ဒါကို ဆွဲဆန့်လိုက်မယ်ဆိုလျှင်

00:16:57.320 --> 00:17:01.670
ရေတွေကပိုပြီးအတွင်းကိုစီးမယ်။ ဒီအမြှေးပါးလွှာက

00:17:01.670 --> 00:17:04.420
အပြင်ကို ဆန့်ထွက်သွားမယ်

00:17:04.420 --> 00:17:08.420
ဒီမှာအသေးစိတ်တော့မပြောတော့ပါဘူး။ ဒါပေမယ့်

00:17:08.420 --> 00:17:12.470
solvent ဖြစ်တဲ့ရေက။ ဒီကိစ္စမှာဆိုလျှင်

00:17:12.470 --> 00:17:15.150
ရေက solvent အနေနဲ့တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းစိမ့်၀င်နိုင်တဲ့အလွှာကိုဖြတ်ပြီး

00:17:15.150 --> 00:17:18.500
စိမ့်၀င်သွားတယ်။ ဒါကို osmosis (စိမ့်၀င်ပြန့်နှံ့ခြင်း) လို့ခေါ်တယ်။

00:17:22.569 --> 00:17:25.170
osmosis ကို ကြားဖူးမှာပါ။

00:17:25.170 --> 00:17:27.200
ခင်ဗျားခေါင်းပေါ်မှာစာအုပ်တင်လိုက်မယ်ဆိုရင်
သင့်ဦးနှောက်ထဲကိုစာတွေစိမ့်၀င်သွားရင်သွားမှာပေါ့။

00:17:27.200 --> 00:17:28.000
အတူတူပါဘဲ။

00:17:28.000 --> 00:17:29.500
ဒီစကားလုံးကအဲ့ဒါကလာတာပါ။

00:17:29.500 --> 00:17:33.570
အမြှေးပါးလွှာကနေတဆင့်ရေစိမ့်ထွက်ရတဲ့အကြောင်းက

00:17:33.570 --> 00:17:35.600
concentrations ကိုပိုပြီးညီစေချင်လို့ပါ။

00:17:35.600 --> 00:17:38.370
ပြောရမယ်ဆိုရင်ဒီမှာ high concentration ရှိတယ်။

00:17:38.370 --> 00:17:39.490
ဒီမှာ low concentration ရှိတယ်။

00:17:39.490 --> 00:17:43.020
အကယ်၍ဒီမှာသာအလွှာမရှိခဲ့ဘူးဆိုရင်ဒီမော်လီကျူးအကြီးတွေဟာ

00:17:43.020 --> 00:17:48.080
ထွက်သွားလိမ့်မယ်။ ဒါပေမယ့် ဒီမှာတစ်စိတ်တစ်ပိုင်းစိမ့်၀င်နိုင်တဲ့အလွှာကြောင့်

00:17:48.080 --> 00:17:48.680
သူတို့ထွက်သွားလို့မရဘူး။

00:17:48.680 --> 00:17:52.400
ဒီတော့ဒီစနစ်ကမှော်ပညာမဟုတ်ဘူးနော်။

00:17:52.400 --> 00:17:56.090
ရေတွေက concentration ညီဖို့အတွက်

00:17:56.090 --> 00:17:57.160
ပိုပြီး၀င်လာလိမ့်မယ်။

00:17:57.160 --> 00:18:01.970
ဒီမှာမော်လီကျူးနည်းနည်းပဲရှိခဲ့မယ်ဆိုလျှင်

00:18:01.970 --> 00:18:06.440
high concentration ဘက်လိုမဟုတ်ဘဲနဲ့

00:18:06.440 --> 00:18:08.970
အားလုံးကအပြည့်အ၀ဖြစ်နိုင်တယ်ဆိုလျှင်

00:18:08.970 --> 00:18:11.120
သင့်မှာ

00:18:11.120 --> 00:18:13.650
ဒီဘက်မှာညာဖက်မှာလိုဘဲ high concentration ရှိတယ်။

00:18:13.650 --> 00:18:16.500
ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ညာဖက်အခြမ်းမှာ

00:18:16.500 --> 00:18:19.380
ရေတွေနဲ့ ပြည့်သွားပြီးတော့ထုထည်ပိုကြီးလာလိမ့်မယ်။

00:18:19.380 --> 00:18:21.520
ပြီးရင်ဘယ်ညာသွားနေတဲ့

00:18:21.520 --> 00:18:23.600
ရေမော်လီကျူးအရေအတွက်ဟာ

00:18:23.600 --> 00:18:25.920
တူပြီးတော့တဖြည်းဖြည်း ညီသွားမှာပါ။

00:18:25.920 --> 00:18:29.910
ပိုပြီးရှင်းပြရရင်။ diffusion စိမ့်၀င်ခြင်းဆိုတာ

00:18:29.910 --> 00:18:33.130
higher concentration ကနေ lower concentration ရှိတဲ့

00:18:33.130 --> 00:18:35.740
ဧရိယာတစ်ခုဆီကိုပြန့်သွားတာကိုဆိုလိုတာ။

00:18:35.740 --> 00:18:36.950
ပြန့်သွားရုံပါပဲ။

00:18:36.950 --> 00:18:41.240
Osmosis ဆိုတာကရေစိမ့်၀င်ပြန့်နှံ့ခြင်းပါ။

00:18:41.240 --> 00:18:44.210
ရေစိမ့်၀င်ပြန့်နှံ့ခြင်းလို့ဆိုတာပါ။

00:18:44.210 --> 00:18:47.010
ရေကို solvent အနေနဲ့ပြောတာ။

00:18:47.010 --> 00:18:51.260
အဲ့ဒီမှာ solute ဖြတ်မသွားနိုင်တဲ့တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းစိမ့်၀င်ပျံ့နှံ့နိုင်တဲ့အလွှာရှိတယ်။

00:18:51.260 --> 00:18:53.530
အဲ့ဒီအလွှာကိုဖြတ်ပြီးတော့ solute ကမသွားနိုင်ပါဘူး။

00:18:53.530 --> 00:18:55.800
ဘယ်လိုပဲဖြစ်ဖြစ်၊ ဒီသင်ခန်းစာကိုအသုံးကျမယ်လို့ယုံကြည်ပါသည်။

00:18:55.800 --> 00:18:57.880
မရှုပ်သွားဘူးလို့ထင်ပါတယ်။