1 00:00:00,450 --> 00:00:02,550 ဒီဗီဒီယိုထဲမှာအကြောင်းအရာ ၄ ၅ ခုလောက်ပြောပြချင်ပါတယ်။ 2 00:00:02,550 --> 00:00:03,650 အဲ့ဒီအကြောင်းအရာတွေကလည်း တစ်ခုနဲ့တစ်ခုဆက်စပ်နေကြတာကိုး။ 3 00:00:03,650 --> 00:00:05,850 တချို့နေရာတွေမှာအရမ်းရိုးရှင်းပေမယ့်၊ အားလုံးခြုံငုံလိုက်ရင်တော့ 4 00:00:05,850 --> 00:00:07,883 ရှုပ်သွားတတ်တယ်။ 5 00:00:07,883 --> 00:00:10,110 ကျွန်တော်တို့လေ့လာနိုင်မယ်လို့ယုံကြည်ပါတယ်။ 6 00:00:10,110 --> 00:00:12,400 ကောင်းပြီ - စကြရအောင်။ ကျွန်တော့်မှာ 7 00:00:12,400 --> 00:00:15,460 ထည့်စရာခွက်တစ်ခုရှိတယ်ဆိုပါစို့။ 8 00:00:15,460 --> 00:00:18,130 ဒီဟာကကျွန်တော့်ရဲ့ခွက်တစ်ခုအဖြစ်ဆိုကြပါစို့။ အဲ့ဒီထဲမှာ --- 9 00:00:18,130 --> 00:00:21,430 ရေမော်လီကျူးတွေအများကြီးရှိတယ်။ 10 00:00:21,430 --> 00:00:24,070 ရေမော်လီကျူးတွေအများကြီးနဲ့နော်။ 11 00:00:24,070 --> 00:00:25,550 သူတို့တွေကတစ်ခုနဲ့တစ်ခုပွတ်တိုက်နေကြပါတယ်။ 12 00:00:25,550 --> 00:00:27,920 အဲ့ဒါတွေကအရည်ပုံစံနဲ့ရှိနေတဲ့ရေတွေပါ။ ဒါတွေကရေတွေပါ။ 13 00:00:27,920 --> 00:00:30,340 အဲ့ဒီရေမော်လီကျူးတွေထဲမှာ 14 00:00:30,340 --> 00:00:33,050 သကြားမော်လီကျူးတစ်ချို့ရှိပါတယ်။ 15 00:00:33,050 --> 00:00:35,790 သကြားမော်လီကျူးတွေကို ပန်းရောင်နဲ့ကျွန်တော်ဆွဲလိုက်မယ်။ 16 00:00:35,790 --> 00:00:40,690 အခုဒီထဲမှာ သကြားမော်လီကျူးတွေအများကြီးရှိနေပါတယ်။ 17 00:00:40,690 --> 00:00:43,040 ဒါပေမယ့်ရေမော်လီကျူးကပိုများပါတယ်။ 18 00:00:43,040 --> 00:00:44,290 အဲ့ဒါကိုပိုပြီးမြင်သာအောင်လုပ်ချင်တယ်။ 19 00:00:44,290 --> 00:00:49,420 ဒီထဲမှာရေမော်လီကျူးတွေအများကြီးအများကြီးပိုပြီးရှိပါတယ်။ 20 00:00:49,420 --> 00:00:55,660 ဒီလိုအခြေအနေမှာများတဲ့အရည်ကို 21 00:00:55,660 --> 00:01:00,440 solvent (ပျော်၀င်မှုကိုအားပေးတဲ့အရည်) လို့ခေါ်တယ်။ 22 00:01:00,440 --> 00:01:03,350 ဒီအခြေအနေမှာရေမော်လီကျူးတွေကပိုများနေပြီး 23 00:01:03,350 --> 00:01:07,990 တကယ့်ကို မော်လီကျူးအရေအတွက်ပိုများနေတယ်လို့သိနိုင်ပါတယ်။ 24 00:01:07,990 --> 00:01:10,010 မော်လီကျူးအကြောင်းကို အသေးစိတ်မပြောတော့ပါဘူး။ 25 00:01:10,010 --> 00:01:13,140 ခင်ဗျားအနေနဲ့အဲ့ဒီအကြောင်းကိုသိပြီးသားဖြစ်နိုင်သလိုမသိသေးတာလည်းဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ 26 00:01:13,140 --> 00:01:15,670 ဘယ်လိုပဲဖြစ်ဖြစ်ပါမော်လီကျူအရေအတွက်များနေတဲ့အရည်ကို 27 00:01:15,670 --> 00:01:17,740 solvent (ပျော်၀င်မှုကို အားပေးတဲ့ အရည်) လို့ပဲ ခေါ်ကြပါမယ်။ 28 00:01:17,740 --> 00:01:24,630 ဒီတော့ ဒီအခြေအနေမှာရေကပျော်၀င်မှုကိုအားပေးတဲ့ အရည် (solvent) ပါ။ 29 00:01:24,630 --> 00:01:30,030 ဒီတော့ ပမာဏနည်းတဲ့မော်လီကျူးကို .. ဒီကိစ္စမှာ 30 00:01:30,030 --> 00:01:32,730 သကြားကိုပျော်၀င်နိုင်တဲ့အရာ (solute) အဖြစ်သတ်မှတ်မယ်။ 31 00:01:32,730 --> 00:01:36,292 ဒီတော့၊ သကြားက solute ပေါ့။ 32 00:01:36,292 --> 00:01:37,640 သကြားတစ်မျိုးထဲပဲ solute ဖြစ်တယ်လို့သတ်မှတ်လို့မရပါဘူး။ 33 00:01:37,640 --> 00:01:40,320 ရေထဲမှာပါ၀င်တဲ့မော်လီကျူးတွေထဲကနည်းတဲ့မော်လီကျူးကို solute လို့ ခေါ်တဲ့အတွက် 34 00:01:40,320 --> 00:01:41,570 ဘယ်မော်လီကျူးမဆိုဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ဒီကိစ္စမှာတော့သကြားပေါ့။ 35 00:01:41,570 --> 00:01:45,750 သကြားကပျော်၀င်နိုင်တဲ့အရာ solute ပေါ့။ 36 00:01:45,750 --> 00:01:49,620 ပြီးခဲ့တုန်းကပြောခဲ့သလိုပဲသကြားကရေထဲမှာပျော်၀င်သွားတာ။ 37 00:01:49,620 --> 00:02:03,500 ဒီတစ်ခုလုံးက -- 38 00:02:03,500 --> 00:02:06,420 ရေမော်လီကျူးနဲ့သကြားမော်လီကျူးရောစပ်ပါ၀င်တဲ့ဒီအရာကို 39 00:02:06,420 --> 00:02:10,229 solution (ပျော်ရည်) လို့ခေါ်တယ်။ 40 00:02:10,229 --> 00:02:14,140 ဒီတစ်ခုလုံးကို solution (ပျော်ရည်) လို့ခေါ်တာပါ။ 41 00:02:14,140 --> 00:02:16,870 ဒီတော့ solution (ပျော်ရည်) မှာ solvent နဲ့ solute နှစ်မျိုး ပါ၀င်ပါတယ်။ 42 00:02:16,870 --> 00:02:18,160 ပျော်၀င်မှုကိုအားပေးတာက ရေ။ 43 00:02:18,160 --> 00:02:21,110 ဆိုလိုတာကအဲ့ဒီအရာကအခြားအရာကိုပျော်၀င်သွားစေတာ။ 44 00:02:21,110 --> 00:02:23,220 ပျော်၀င်သွားရတာက သကြား။ 45 00:02:23,220 --> 00:02:24,290 ဒါကို solute လို့ခေါ်တယ်။ 46 00:02:24,290 --> 00:02:27,950 ဒါတွေကခင်ဗျားအတွက်တော့ပြန်နွှေးတာဟုတ်ချင်မှဟုတ်မယ်။ 47 00:02:27,950 --> 00:02:32,870 ကျွန်တော်ဒီလိုရှင်းပြတာကရည်ရွယ်ချက်ရှိပါတယ်။ ဘာလဲဆိုတော့ 48 00:02:32,870 --> 00:02:34,370 diffusion ပျံ့နှံခြင်း ဆိုတဲ့အကြောင်းကိုပြောပြချင်လို့ပါ။ 49 00:02:39,960 --> 00:02:43,490 အရမ်းလွယ်ပါတယ်။ 50 00:02:43,490 --> 00:02:46,790 ကျွန်တော့မှာအလားတူထည့်စရာခွက်တစ်ခု ရှိတယ်ဆိုပါစို့။ 51 00:02:46,790 --> 00:02:49,600 နည်းနည်းလေးကွဲပြားတဲ့ထည့်စရာတစ်ခုထဲမှာဆွဲပြပါမယ်။ 52 00:02:49,600 --> 00:02:50,640 diffusion (စိမ့်၀င်ခြင်း) အကြောင်းကိုပြောပြဖို့လေ။ 53 00:02:50,640 --> 00:02:52,180 ရေနဲ့သကြားအကြောင်းပြန်စဉ်းစားရအောင်။ 54 00:02:52,180 --> 00:02:54,070 အဓိကက ရေပေါ့။ 55 00:02:54,070 --> 00:02:58,570 ကျွန်တော်တို့မှာထည့်စရာခွက်တစ်ခုရှိတယ်။ 56 00:02:58,570 --> 00:03:00,830 အဲ့ဒီခွက်ထဲမှာလေအမှုန်လေးတွေရှိတယ်ဆိုပါတော့။ 57 00:03:00,830 --> 00:03:03,560 ဒီထဲမှာအောက်စီဂျင် (ဒါမှမဟုတ်) ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုက်တစ်ခုခုဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ 58 00:03:03,560 --> 00:03:07,880 ဒီမှာလေမော်လီကျူးလေးတွေကျွန်တော်ဆွဲမယ်။ 59 00:03:07,880 --> 00:03:11,060 ဒါကဓါတ်ငွေ့ဆိုပါစို့။ 60 00:03:11,060 --> 00:03:12,590 အတိအကျပြောရရင်အောက်ဆီဂျင်ဓါတ်ငွေ့ပေါ့။ 61 00:03:12,590 --> 00:03:14,900 ဒါတွေက အောက်ဆီဂျင် O2၊ ဟုတ်တယ်နော်။ 62 00:03:14,900 --> 00:03:16,900 ဒါကတော့ လက်ရှိအခြေအနေပါ။ 63 00:03:16,900 --> 00:03:19,710 ဒါတွေအားလုံးကလေဟာနယ်ဖြစ်ပြီးတော့ 64 00:03:19,710 --> 00:03:20,220 အဲ့ဒီမှာအပူချိန်လည်းရှိပါတယ်။ 65 00:03:20,220 --> 00:03:22,490 ဒီတော့ ဒီရေမော်လီကျူးတွေမှာ 66 00:03:22,490 --> 00:03:25,280 kinetic energy အရွေ့စွမ်းအင်လို့ခေါ်တဲ့စွမ်းအင်ရှိပါတယ်။ 67 00:03:25,280 --> 00:03:29,620 သူတို့တွေက ဒီမှာကြုံသလိုဦးတည်ရာဘက်ကိုရွေ့နေတာ။ 68 00:03:29,620 --> 00:03:34,760 ကျွန်တော်မေးချင်တာကဘာဆက်ဖြစ်မလဲဆိုတာ။ 69 00:03:34,760 --> 00:03:35,810 ဒီခွက်ထဲမှာဘာဆက်ဖြစ်မလဲ။ 70 00:03:35,810 --> 00:03:38,710 ကောင်းပြီ။ ဒီကောင်တွေကတစ်ခုနဲ့တစ်ခုကြုံသလို 71 00:03:38,710 --> 00:03:39,770 ပွတ်တိုက်နေကြတယ်။ 72 00:03:39,770 --> 00:03:43,030 အပေါ်ဘက်ကိုထက် 73 00:03:43,030 --> 00:03:45,120 အောက်ဘက်-ဘယ်ဘက်အခြမ်းကိုပိုပြီးတော့တွန်းတိုက်တဲ့သဘောရှိတယ်။ 74 00:03:45,120 --> 00:03:47,970 ဒီတော့ ဒီကောင် အောက်ဘက်-ဘယ်ဘက်ခြမ်းကိုတွန်းတိုက်နေပြီဆိုလျှင် 75 00:03:47,970 --> 00:03:50,110 တစ်ခုခုနဲ့ တိုက်မိမယ်။ ပြီးလျှင် 76 00:03:50,110 --> 00:03:52,070 အပေါ်ပိုင်း ညာဘက်ကိုပြန်တက်မယ်။ 77 00:03:52,070 --> 00:03:53,480 ဒါပေမယ့်အပေါ်ပိုင်းညာဘက်မှာ 78 00:03:53,480 --> 00:03:55,040 သွားတိုက်ဖို့ဘာမှမရှိတော့ဘူး။ 79 00:03:55,040 --> 00:03:57,990 ဒီတော့ အားလုံးကအလျဉ်းသင့်သလိုသွားနေကြတယ်။ 80 00:03:57,990 --> 00:04:00,250 ဒါပေမယ့် ခင်ဗျားအနေနဲ့ 81 00:04:00,250 --> 00:04:01,000 ညာဖက်တည့်တည့်ကိုပဲရွှေ့နိုင်လိမ့်မယ်။ 82 00:04:01,000 --> 00:04:02,500 ဘယ်ဘက်ကိုသွားလျှင် 83 00:04:02,500 --> 00:04:04,130 တစ်ခုနဲ့တစ်ခုတိုက်မိလိမ့်မယ်။ 84 00:04:04,130 --> 00:04:06,090 ဒီတော့သိသာပါတယ်။ 85 00:04:06,090 --> 00:04:09,550 အချိန်ကြာလာတာနဲ့အမျှညီသွားပါလိမ့်မယ်။ 86 00:04:09,550 --> 00:04:11,580 ဘာဆိုလိုတယ်ဆိုတာကို 87 00:04:11,580 --> 00:04:12,340 သိချင်တယ်ဆိုလျှင်တော့ 88 00:04:12,340 --> 00:04:14,340 thermodynamics ဗီဒီယိုကို 89 00:04:14,340 --> 00:04:15,470 ကြည့်လိုက်ပါ။ 90 00:04:15,470 --> 00:04:18,000 ခွက်က 91 00:04:18,000 --> 00:04:19,140 ဒီလိုပုံစံမျိုးနဲ့ နည်းနည်းတူတယ်ဆိုတာတွေ့ပါလိမ့်မယ်။ 92 00:04:19,140 --> 00:04:20,200 သေတော့မသေချာဘူး။ 93 00:04:20,200 --> 00:04:22,500 ဒီလိုပုံစံဖြစ်မှာပါ။ 94 00:04:22,500 --> 00:04:25,920 ဒါပေမယ့် ဒီအမှုန် ငါးခုက 95 00:04:25,920 --> 00:04:27,970 ပြန့်သွားမယ့်ပုံစံရှိပါတယ်။ 96 00:04:27,970 --> 00:04:32,790 အဲ့ဒါ စိမ့်၀င်ခြင်း ဖြစ်ပြီးတော့အမှုန်တွေ ဒါမှမဟုတ်မော်လီကျူးတွေကို 97 00:04:32,790 --> 00:04:36,940 ပိုမိုသိပ်သည်းမှုရှိတဲ့နေရာ (high concentration) ကနေသိပ်သည်းမှု နည်းတဲ့နေရာ (low concentration) 98 00:04:36,940 --> 00:04:39,140 ဆီကိုဖြန့်လိုက်တာပါ။ concentration areas ဟုတ်တယ်နော်။ 99 00:04:39,140 --> 00:04:41,420 ဒီကိစ္စမှာ မော်လီကျူးတွေက 100 00:04:41,420 --> 00:04:43,780 high concentration ကနေ low concentration ကို 101 00:04:43,780 --> 00:04:45,130 ပြန့်သွားမယ်။ 102 00:04:45,130 --> 00:04:47,920 အခုပြောနေတဲ့ concentration ဆိုတာဘာလဲ 103 00:04:47,920 --> 00:04:51,060 concentration ကို တိုင်းတဲ့နည်းပေါင်းစုံရှိမှာပေါ့။ 104 00:04:51,060 --> 00:04:54,120 molarity နဲ့ molality ကိုလေ့လာ။ ဒါတွေပဲလေ။ 105 00:04:54,120 --> 00:04:57,830 ရိုးရှင်းတဲ့အချက်က per unit space မှာ 106 00:04:57,830 --> 00:04:59,900 အမှုန်ဘယ်လောက်များများရှိလဲ။ 107 00:04:59,900 --> 00:05:02,780 ဒီမှာတော့ per unit space မှာအမှုန်တွေအများကြီးရှိတယ်။ 108 00:05:02,780 --> 00:05:04,550 ဒီမှာတော့ per unit space ကို 109 00:05:04,550 --> 00:05:05,850 အမှုန်နည်းနည်းပဲရှိတယ်။ 110 00:05:05,850 --> 00:05:09,230 ဒါကြောင့် ဒါက high concentration ဖြစ်ပြီး 111 00:05:09,230 --> 00:05:09,970 ဒါက low concentration ပေါ့။ 112 00:05:09,970 --> 00:05:12,740 တစ်ခြားစမ်းသပ်ချက်တွေကိုလည်းစဉ်းစားကြည့်ပေါ့။ 113 00:05:12,740 --> 00:05:17,000 ဒီလိုအရည်မျိုးကိုစဉ်းစားနိုင်တယ်ပြောတာ။ 114 00:05:17,000 --> 00:05:18,250 အလားတူတစ်ခုခုလုပ်ကြည့်ရအောင်။ 115 00:05:18,250 --> 00:05:21,570 ကျွန်တော် 116 00:05:21,570 --> 00:05:22,820 ကျွန်တော့်မှာထည့်စရာနှစ်ခုရှိတယ်ဆိုပါတော့။ 117 00:05:22,820 --> 00:05:25,440 အဲ့ဒီခွက်နှစ်ခုကိုကြည့်ရအောင်။ 118 00:05:25,440 --> 00:05:27,230 စောစောက ပျော်ရည်အခြေအနေကိုပြန်သွားကြည့်ရအောင်။ 119 00:05:27,230 --> 00:05:29,720 ဒါကအငွေ့။ ဥပမာအနေနဲ့စခဲ့တာ။ 120 00:05:29,720 --> 00:05:31,432 ဒီတော့ဒီဥပမာနဲ့ပဲကြည့်ရအောင်။ 121 00:05:31,432 --> 00:05:35,530 အဲ့ဒီမှာအပေါက်တစ်ပေါက်ရှိတယ်ဆိုပါတော့။ 122 00:05:35,530 --> 00:05:38,370 အဲ့ဒီအပေါက်ကရေ (ဒါမှမဟုတ်) သကြားမော်လီကျူးတွေထက်ကြီးတယ်။ 123 00:05:38,370 --> 00:05:41,305 တစ်ဖက်မှာလည်း ကျွန်တော့မှာရေမော်လီကျူးတွေအများကြီးရှိတယ်။ 124 00:05:41,305 --> 00:05:52,020 တခြားတစ်ဖက်မှာလည်း ရေမော်လီကျူးတွေအများကြီးရှိတယ်။ ဒီဖက်ကလိုဘဲ။ 125 00:05:52,020 --> 00:05:53,300 ဒီတော့ ကျွန်တော့မှာရေမော်လီကျူးတွေတကယ့်ကိုအများကြီး ရှိနေတယ်။ 126 00:05:53,300 --> 00:05:55,650 ဒီမှာဘဲ ကျွန်တော်ရေမော်လီကျူးရှိမယ်ဆိုရင် 127 00:05:55,650 --> 00:05:58,690 သူတို့အားလုံးကကြုံသလိုဦးတည်ရာဘက်ကိုခုန်နေကြမယ်။ 128 00:05:58,690 --> 00:06:01,890 ဒီဖက်ကရေမော်လီကျူးတွေကဒီလမ်းအတိုင်းသွားပြီး 129 00:06:01,890 --> 00:06:04,590 ဒီဖက်ကရေမော်လီကျူးတွေကလည်းဒီလမ်းအတိုင်းသွားမယ်။ နှစ်ဖက်စလုံးမှာ 130 00:06:04,590 --> 00:06:06,570 ရေမျက်နှာပြင်အတူတူပဲရှိတယ်။ မဟုတ်လျှင် 131 00:06:06,570 --> 00:06:07,510 ဖိအားကမတူဘဲနေလိမ့်မယ်။ 132 00:06:07,510 --> 00:06:10,070 ဒါပေမယ့် ဒီဟာရဲ့ထိပ်ပိုင်းက 133 00:06:10,070 --> 00:06:11,170 ဒီဟာရဲ့ထိပ်နဲ့တူတယ်ဆိုတာသိတယ်နော်။ 134 00:06:11,170 --> 00:06:12,730 ဒီတော့ ဦးတည်ရာဖက်တစ်ဖက်တည်း (ဒါမှမဟုတ်) တခြားတစ်ဖက်ကိုသွားနေတဲ့ 135 00:06:12,730 --> 00:06:13,790 ဘယ်ဖိအားမှမရှိတော့ဘူး။ 136 00:06:13,790 --> 00:06:17,240 ဘယ်လိုဘဲအကြောင်းပြပြ 137 00:06:17,240 --> 00:06:18,772 ရေမော်လီကျူးတွေက ညာဖက်တည့်တည့်ကိုပဲသွားပါတယ်။ 138 00:06:18,772 --> 00:06:20,760 ရုတ်တရက် ဒီနေရာကိုရေတွေကနေရာယူသွားပြီး 139 00:06:20,760 --> 00:06:22,620 ဒါမဖြစ်နိုင်ဘူးဆိုတာသိပါတယ်။ 140 00:06:22,620 --> 00:06:28,200 ဒီတော့ဒါကပျော်ရည်ပေါ့။ ဒါမှမဟုတ်ရေထည့်ထားတဲ့ခွက်နှစ်ခုပေါ့။ 141 00:06:28,200 --> 00:06:30,340 ဒီထဲကိုပျော်၀င်နိုင်တဲ့အရာ solute တစ်ချို့ထည့်ကြည့်ရအောင်။ 142 00:06:30,340 --> 00:06:33,230 ဒီထဲမှာနည်းနည်းပျော်အောင်ထားလိုက် 143 00:06:33,230 --> 00:06:35,630 ဘယ်ဘက်အခြမ်းမှာဘဲအားလုံးကိုပျော်အောင်လုပ်တယ်ဆိုပါစို့။ 144 00:06:35,630 --> 00:06:40,620 ဒါကြောင့်ဘယ်ဘက်ခွက်ထဲမှာသကြားမော်လီကျူးအချို့ကိုထားလိုက်တယ်။ 145 00:06:40,620 --> 00:06:42,910 ဒါတွေကဒီပိုက်သေးသေးလေးကနေဖြတ်ပြီးစီးနိုင်လောက်အောင်သေးရမယ်။ 146 00:06:42,910 --> 00:06:44,280 ဒါက ကျွန်တော့်ယူဆချက်တစ်ခုဘဲရှိပါသေးတယ်။ 147 00:06:44,280 --> 00:06:45,120 ဒါဆို ဘာဆက်ဖြစ်မလဲကြည့်ရအောင်။ 148 00:06:45,120 --> 00:06:47,710 ဒါတွေအားလုံးမှာ ရွေ့လျားစွမ်းအင်လို့ခေါ်တဲ့ kinetic energy ရှိတယ်။ 149 00:06:47,710 --> 00:06:52,630 သူတို့အားလုံးကခုန်နေတယ်။ ပတ်ခုန်နေကြတာပေါ့။ 150 00:06:52,630 --> 00:06:56,250 ဒီတော့သိတဲ့အတိုင်းအချိန်ကြာလာတာနဲ့ရေကရှေ့နောက်ရွေ့နေတာပေါ့။ (ဟိုဘက်ဒီဘက်ကူးနေတာပေါ့။) 151 00:06:56,250 --> 00:06:57,600 ဒီရေမော်လီကျူးကအဲ့ဒီလမ်းအတိုင်းသွားကောင်းသွားနိုင်တယ်။ 152 00:06:57,600 --> 00:07:00,040 ရေမော်လီကျူးက ဒီလမ်းအတိုင်းသွားရင်သွားမယ်။ 153 00:07:00,040 --> 00:07:03,810 ဒါပေမယ့်အချိန်ကြာလာရင်တော့သကြားမော်လီကျူးတွေထဲကတစ်ခုက 154 00:07:03,810 --> 00:07:06,520 ညာဖက်ကိုသွားလိမ့်မယ်။ 155 00:07:06,520 --> 00:07:08,470 သင် သိရင်သိမှာပေါ့။ ဒီလမ်းအတိုင်းသွားရမယ့်အစား 156 00:07:08,470 --> 00:07:10,380 ဒီဖက်ဦးတည်ရာအတိုင်းထွက်သွားမယ်။ 157 00:07:10,380 --> 00:07:15,630 ဒီဟာကိုဖြတ်ပြီးတော့။ ဒီမြောင်းလေးကိုဖြတ်ပြီးတော့။ ခွက်နှစ်ခုကိုဆက်ထားတဲ့ 158 00:07:15,630 --> 00:07:18,050 မြောင်းကနေတစ်ဆင့်ပေါ့။ ပြီးတော့ဒီမှာအဆုံးသတ်မယ်။ ဟုတ်တယ်နော်။ 159 00:07:18,050 --> 00:07:20,320 ဒီကောင်က ဒီပတ်လည်မှာခုန်နေလိမ့်မယ်။ 160 00:07:20,320 --> 00:07:23,570 သူကနောက်ပြန်သွားကောင်းသွားမယ်။ 161 00:07:23,570 --> 00:07:25,420 ဒါပေမယ့် အဲ့ဒီနေရာမှာထက်အမှုန်တွေသကြားမှုန်တွေပိုများတယ်။ 162 00:07:25,420 --> 00:07:31,350 ဖြစ်နိုင်ချေရှိတာက 163 00:07:31,350 --> 00:07:33,350 ဒီတစ်ကောင်ကဟိုဖက်ကိုသွားတာထက်ဒီတစ်ကောင်ကဒီဘက်ကိုသွားနိုင်ချေရှိတယ်။ 164 00:07:33,350 --> 00:07:34,340 တစ်ကောင်က ဒီဖက်ကိုသွားမှာ။ 165 00:07:34,340 --> 00:07:36,980 ဒီတော့ စဉ်းစားကြည့်ပါ။ အမှုန်ပေါင်းမြောက်မြားစွာနဲ့လုပ်မယ်ဆိုရင်ဘယ်လိုဖြစ်မလဲ။ 166 00:07:36,980 --> 00:07:40,650 ကျွန်တော်ကလေးခုထဲနဲ့လုပ်ဆောင်တာပါ။ 167 00:07:40,650 --> 00:07:43,440 အချိန်ကြာတာနဲ့အမျှအမှုန်တွေကပြန့်သွားပြီး 168 00:07:43,440 --> 00:07:44,550 သူတို့ရဲ့ concentrations ကအကြမ်းဖျင်းအားဖြင့်တူလာမယ်။ 169 00:07:44,550 --> 00:07:46,950 ကြာလာတာနဲ့အမျှဒီဘက်မှာနှစ်ခုပဲရှိတော့မယ်။ 170 00:07:46,950 --> 00:07:49,430 သင့်အနေနဲ့ အမှုန်သုံးခု၊ လေးခု၊ ဒါမှမဟုတ်ငါးခုလောက်နဲ့လုပ်မယ်ဆိုရင်တော့ 171 00:07:49,430 --> 00:07:51,380 အဲ့ဒီလိုဖြစ်ချင်မှဖြစ်မယ်။ 172 00:07:51,380 --> 00:07:53,240 ဒါပေမယ့်အမှုန်ပေါင်းမြောက်မြားစွာနဲ့လုပ်ပြီးတော့ 173 00:07:53,240 --> 00:07:56,810 အဲ့ဒီအမှုန်တွေကအရမ်းအရမ်းကိုသေးငယ်မယ်ဆိုရင်ဖြစ်နိုင်ချေရှိပါတယ်။ 174 00:07:56,810 --> 00:07:59,590 ဘယ်လိုပဲ ဖြစ်ဖြစ်ပါ။ လုပ်ငန်းစဉ်တစ်ခုလုံးက 175 00:07:59,590 --> 00:08:02,460 (ဒြပ်)ပါဝင်မှုမြင့်သောပျော်ရည် (high concentration) ရှိတဲ့ခွက်ကနေ 176 00:08:02,460 --> 00:08:06,080 (ဒြပ်)ပါဝင်မှုနိမ့်သောပျော်ရည် (low concentration) ရှိတဲ့ခွက်ကိုသွားတယ်။ ပြီးတော့ အမှုန်တွေက 177 00:08:06,080 --> 00:08:08,530 low concentration ခွက်ကနေ 178 00:08:08,530 --> 00:08:09,590 high concentration ရှိတဲ့ခွက်ထဲကိုပြန့်သွားလိမ့်မယ်။ 179 00:08:09,590 --> 00:08:11,130 ဒီတော့ သူတို့ကစိမ့်၀င်သွားတာပေါ့။ 180 00:08:11,130 --> 00:08:12,820 ဒါကို စိမ့်၀င်ခြင်း (diffusion) လို့ခေါ်တယ်။ 181 00:08:12,820 --> 00:08:16,170 ဒါက စိမ့်၀င်ခြင်းပေါ့။ 182 00:08:16,170 --> 00:08:18,880 စိမ့်၀င်ခြင်းနဲ့ပတ်သတ်တဲ့တခြားစကားလုံးတွေကို 183 00:08:18,880 --> 00:08:21,800 ကျွန်တော်တို့သင်ယူရတယ်။ ကျွန်တော်တို့စလုပ်တုန်းက 184 00:08:21,800 --> 00:08:24,260 ဒီဟာက higher concentration ရှိတယ်။ 185 00:08:24,260 --> 00:08:26,715 ဘယ်ဖက်ခွက်က higher concentration ရှိတယ်။ 186 00:08:26,715 --> 00:08:33,110 Higher concentration 187 00:08:33,110 --> 00:08:34,130 အားလုံးကဆက်စပ်နေတယ်။ ဟုတ်တယ်ဟုတ်။ 188 00:08:34,130 --> 00:08:37,480 ဒီခွက်ထက်ဒီခွက်က concentration ပိုမြင့်တယ်။ 189 00:08:37,480 --> 00:08:39,505 ညာဖက်ခွက်က lower concentration (solute ပါ၀င်မှုနည်းတယ်)။ 190 00:08:39,505 --> 00:08:42,799 lower concentration 191 00:08:42,799 --> 00:08:44,450 ဒါတွေအားလုံးကဒီအတွက်စကားလုံးတွေဘဲ။ 192 00:08:44,450 --> 00:08:47,650 high concentration ရှိတဲ့ပျော်ရည်ကို 193 00:08:47,650 --> 00:08:50,330 hypertonic solution (solute ပါ၀င်မှုများသောပျော်ရည်) လို့ခေါ်တယ်။ 194 00:08:50,330 --> 00:08:51,730 အဝါရောင်စာလုံးနဲ့ရေးမယ်။ 195 00:08:51,730 --> 00:08:58,330 Hypertonic solution 196 00:08:58,330 --> 00:09:01,120 Hyper ဆိုတာအများကြီးရှိတယ်လို့ဆိုလိုတာ။ 197 00:09:01,120 --> 00:09:02,620 တစ်ခုခုပေါ့။ အများကြီးပဲ။ 198 00:09:02,620 --> 00:09:05,925 lower concentration က ကျတော့ hypo (နည်းနည်းပဲရှိတာ)။ hypotonic 199 00:09:05,925 --> 00:09:13,720 Hypotonic solution (solute ပါ၀င်မှုနည်းတဲ့ပျော်ရည်။) lower concentration။ 200 00:09:13,720 --> 00:09:16,660 ဆွေမျိုးတွေထဲကတစ်ယောက်ယောက်ပြောတာကြားဖူးမှာပါ။ 201 00:09:16,660 --> 00:09:20,730 အစာမစားရသေးတဲ့သူတစ်ယောက်ကပြောတယ်။ (ကျွန်တော့ သွေးထဲမှာသကြားဓါတ်နည်းနေတယ်။) 202 00:09:20,730 --> 00:09:22,230 သူတို့မှာသကြားဓါတ်နည်းနေတယ်လို့ဆိုတာထက် 203 00:09:22,230 --> 00:09:22,910 ရီဝေဝေဖြစ်နေတာကိုပြောချင်တာ။ 204 00:09:22,910 --> 00:09:24,800 သူတို့ သွေးထဲမှာသကြားဓါတ်နည်းနေပြီး 205 00:09:24,800 --> 00:09:26,730 သတိမေ့လဲချင်နေပြီ။ ဒါကြောင့်အစားတစ်ခုခုစားချင်တာ။ 206 00:09:26,730 --> 00:09:29,930 သင့်မှာသကြားလုံးတွေအများကြီး ရှိရင်တော့သင့်သွေးထဲမှာသကြားဓါတ်များနေပြီလို့ ပြောလို့ရတယ်။ ဒါဆိုရင် သင်က hyperglycemic ဖြစ်နေတာ။ 207 00:09:29,930 --> 00:09:32,930 ဒါမှမဟုတ် ယေဘုယျများတာမျိုးဖြစ်ချင်ဖြစ်မှာပေါ့။ 208 00:09:32,930 --> 00:09:35,580 ဒါတွေက သင်သိသင့်တဲ့ (ရှေ့ဆက်စကားလုံး) တွေပါ။ 209 00:09:35,580 --> 00:09:38,650 hypertonic ဆိုတာသင့်မှာ solute အများကြီးရှိတယ်လို့ဆိုလိုတာ။ 210 00:09:38,650 --> 00:09:40,510 သင့်မှာ high concentration ရှိတယ်ပေါ့။ 211 00:09:40,510 --> 00:09:44,500 hypotonic ဆိုတာ solute တွေအများကြီးမရှိဘူးလို့ဆိုချင်တာ။ 212 00:09:44,500 --> 00:09:46,010 low concentration ပေါ့။ 213 00:09:46,010 --> 00:09:47,130 ဒီစကားလုံးတွေက သိထားသင့်ပါတယ်။ 214 00:09:47,130 --> 00:09:51,220 ယေဘုယျပြောရရင်တော့ diffusion ဆိုတာ 215 00:09:51,220 --> 00:09:54,790 ဘာအဟန့်အတားမှ မရှိဘူးဆိုရင် ဒီမှာ ပြထားသလိုပဲ။ high concentration ကနေ 216 00:09:54,790 --> 00:09:58,820 ဒါမှမဟုတ် hypertonic solution ကနေ 217 00:09:58,820 --> 00:10:03,490 hypotonic solution ကိုသွားတဲ့ solute တွေရှိတယ်။ 218 00:10:03,490 --> 00:10:05,520 အဲ့ဒီ hypotonic solution မှာ concentration နည်းတယ်။ 219 00:10:05,520 --> 00:10:08,480 နောက်ထပ်စမ်းသပ်ချက်တွေထပ်လုပ်ကြည့်ရအောင်။ 220 00:10:08,480 --> 00:10:10,930 ပျော်၀င်ခြင်းအကြောင်းကိုကျွန်တော်တို့ပြောခဲ့ပြီးပါပြီ။ ခုထိတော့ 221 00:10:10,930 --> 00:10:14,530 solute ရဲ့ပျော်၀င်ခြင်းကိုပဲကျွန်တော်ပြောခဲ့သေးတယ်။ ဟုတ်တယ်နော်။ 222 00:10:14,530 --> 00:10:17,770 ဒီတစ်ခုထဲပြောချင်တာမဟုတ်ပါဘူး။ 223 00:10:17,770 --> 00:10:19,780 အားလုံးကိုခြုံငုံမိစေချင်တယ်ဆိုရင်တော့ 224 00:10:19,780 --> 00:10:22,400 solute ဆိုတာအနည်းငယ်သာရှိတဲ့အရာဖြစ်ပြီး 225 00:10:22,400 --> 00:10:23,510 solvent ဆိုတာကတော့အများကြီးရှိတဲ့အရာဖြစ်ပါတယ်။ 226 00:10:23,510 --> 00:10:26,600 အများစုကတော့ရေပါပဲ။ 227 00:10:26,600 --> 00:10:27,520 ဒါပေမယ့်ရေပဲဖြစ်ရမယ်လို့မဆိုလိုပါဘူး။ 228 00:10:27,520 --> 00:10:28,870 အရက်လည်းဖြစ်နိုင်တယ်။ 229 00:10:28,870 --> 00:10:31,390 အင်း.... မာကျူရီလည်းဖြစ်နိုင်တာဘဲ။ 230 00:10:31,390 --> 00:10:34,880 မော်လီကျူးမှန်သမျှအကုန်ဖြစ်နိုင်တယ်။ 231 00:10:34,880 --> 00:10:38,130 ဇီ၀ဗေဒနည်းအရ ဒါမှမဟုတ်ဓါတုဗေဒနည်းအရသာ 232 00:10:38,130 --> 00:10:39,460 ရေကဖြစ်နိုင်ချေအများဆုံး solvent ဖြစ်နေတာ။ 233 00:10:39,460 --> 00:10:41,920 ရေထဲမှာကတစ်ခြားအရာတွေပျော်၀င်လို့ရတယ်လေ။ 234 00:10:41,920 --> 00:10:46,380 solute ကကြီးနေပြီးမြောင်းကကျဉ်းနေတယ်ဆိုရင် ဘာဖြစ်သွားမလဲ။ 235 00:10:46,380 --> 00:10:51,060 ရေအမှုန်တွေကျတော့ အဲ့ဒီကနေဖြတ်သွားလို့ရလောက်အောင်သေးတယ်။ 236 00:10:51,060 --> 00:10:55,370 အဲ့ဒီအခြေအနေကိုစဉ်းစားကြည့်ရအောင်။ 237 00:10:55,370 --> 00:10:57,090 အဲ့လိုစဉ်းစားဖို့ဆိုလျှင် 238 00:10:57,090 --> 00:10:58,830 စိတ်၀င်စားစရာကောင်းတဲ့တစ်ခုခုလုပ်မှရမယ်။ 239 00:10:58,830 --> 00:11:02,670 ဒီမှာထည့်စရာခွက်တစ်ခုရှိတယ်ဆိုပါစို့။ 240 00:11:02,670 --> 00:11:03,950 ခွက်ကိုမဆွဲတော့ပါဘူး။ 241 00:11:03,950 --> 00:11:07,190 ပြင်ပပတ်၀န်းကျင်တစ်ခုရှိတယ်ဆိုပါစို့။ 242 00:11:07,190 --> 00:11:09,260 အဲ့ဒီမှာရေမှုန်တွေရှိတယ်။ 243 00:11:09,260 --> 00:11:12,630 ဒီဟာကပြင်ပပတ်၀န်းကျင်ပေါ့။ 244 00:11:12,630 --> 00:11:13,880 membrane ခေါ်တဲ့အမြှေးပါးအလွှာတစ်မျိုးရှိတယ်။ 245 00:11:13,880 --> 00:11:19,400 ဒီမှာအမြှေးပါးအလွှာရှိတယ်။ ဒါကအမြှေးပါးအလွှာပါ။ 246 00:11:19,400 --> 00:11:22,040 အဲ့ဒီအမြှေးပါးအလွှာကနေတဆင့်ရေက၀င်သွားနိုင်သလိုပြန်လည်းထွက်လာနိုင်တယ်။ 247 00:11:22,040 --> 00:11:23,190 အဲ့ဒါကို တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းစိမ့်၀င်ပြန့်နှံ့ခြင်း semi-permeable လို့ခေါ်တယ်။ 248 00:11:23,190 --> 00:11:26,520 ဒါကရေကိုပဲစိမ့်၀င်စေတာ။ solute ကတော့ 249 00:11:26,520 --> 00:11:27,110 ဒီအလွှာကိုဖြတ်ပြီးမသွားနိုင်ဘူး။ 250 00:11:27,110 --> 00:11:28,680 solute ကသကြားဆိုပါတော့။ 251 00:11:28,680 --> 00:11:33,060 ရေကအပြင်ဘက်မှာရှိတယ်။ 252 00:11:33,060 --> 00:11:36,126 ဒီအလွှာထဲမှာလည်းရှိတယ်။ 253 00:11:36,126 --> 00:11:39,380 ဒါတွေကရေမှုန် သေးသေးလေးတွေ။ 254 00:11:39,380 --> 00:11:43,950 ဒါက အမြှေးပါးအလွှာ။ 255 00:11:43,950 --> 00:11:46,520 ကျွန်တော်တို့မှာသကြားမော်လီကျူးအချို့ ရှိတယ်ဆိုပါစို့။ 256 00:11:46,520 --> 00:11:47,560 သကြားကိုပဲကျွန်တော်ဥပမာထားပြောတာပါ။ 257 00:11:47,560 --> 00:11:48,760 တခြားဟာတွေလည်းဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ 258 00:11:48,760 --> 00:11:51,050 ဒီတော့ ဒီမှာသကြားမော်လီကျူးတွေရှိတယ်။ 259 00:11:51,050 --> 00:11:55,950 သူတို့ကနည်းနည်းကြီးတာ ဒါမှမဟုတ်တော်တော်ကြီးတာမျိုးပေါ့။ 260 00:11:55,950 --> 00:11:57,750 တကယ်တော့သူတို့ကရေမော်လီကျူးထက်တော်တော်ကြီးတယ်။ 261 00:11:57,750 --> 00:11:59,700 ခင်ဗျားမှာအများကြီးရှိတယ်နော်။ ကျွန်တော်က၄ ခုဘဲဆွဲလိုက်တာ။ 262 00:11:59,700 --> 00:12:01,210 ဒီမှာတကယ့်အများကြီးရှိတာ။ ဟုတ်တယ်ဟုတ်။ 263 00:12:01,210 --> 00:12:03,470 ရေ မော်လီကျူးတွေအဲ့လောက်များများရှိတယ်။ 264 00:12:03,470 --> 00:12:05,325 ကျွန်တော်ပြောပြနေတာက 265 00:12:05,325 --> 00:12:06,290 ခင်ဗျားမှာသကြားမော်လီကျူးထက်ရေမော်လီကျူးကများနေတဲ့အခြေအနေ။ 266 00:12:06,290 --> 00:12:07,645 ဒီ အမြှေးပါးအလွှာကတစ်စိတ်တစ်ပိုင်းစိမ့်၀င်နိုင်တဲ့အရာ။ 267 00:12:13,140 --> 00:12:15,210 Permeable ဆိုတာအရာတွေစိမ့်၀င်ဖြတ်သန်းစေခြင်းလို့အဓိပ္ပါယ်ရတယ်။ 268 00:12:15,210 --> 00:12:18,070 Semi-permeables ဆိုတာကတော့စိမ့်၀င်လို့ရတယ်။ ဒါပေမယ့်အပြည့်အ၀တော့မဟုတ်ဘူးပေါ့။ 269 00:12:18,070 --> 00:12:20,650 ဒီတော့ဒီမှာပြောတဲ့ Semi-permeables ဆိုတာ 270 00:12:20,650 --> 00:12:22,440 ရေကတော့ဒီအလွှာကနေတဆင့်ဖြတ်သန်းနိုင်တယ်။ 271 00:12:22,440 --> 00:12:28,850 ရေတော့ဖြတ်လို့ရတယ်။ ဒါပေမယ့်သကြားကတော့မရဘူး။ 272 00:12:28,850 --> 00:12:30,100 သကြားကကြီးလွန်းနေလို့။ 273 00:12:35,900 --> 00:12:39,220 ချဲ့လိုက်မယ်ဆိုရင် 274 00:12:39,220 --> 00:12:40,580 အလွှာကဒီပုံစံလေးရှိချင်ရှိမှာပေါ့ဗျာ။ 275 00:12:40,580 --> 00:12:41,980 ဒီအလွှာပေါ်မှာချဲ့ပြီးတော့အနီးကပ်ကြည့်လိုက်မယ်ဆိုလျှင်။ 276 00:12:44,530 --> 00:12:48,620 အလွှာထဲမှာအပေါက်သေးသေးလေးတွေရှိတယ်။ ဒီလိုပုံစံ။ 277 00:12:48,620 --> 00:12:51,270 ရေမော်လီကျူးတွေကလည်းဒီအရွယ်အစားလောက်ပဲ။ 278 00:12:51,270 --> 00:12:53,820 ရေမော်လီကျူးတွေကဒီအပေါက်တွေကိုဖြတ်သွားလို့ရတယ်။ 279 00:12:53,820 --> 00:12:56,250 ရေမော်လီကျူးတွေကရှေ့ နောက်ကို 280 00:12:56,250 --> 00:13:01,520 အပေါက်လေးတွေကတစ်ဆင့်ဖြတ်သွားနိုင်တယ်။ ဒါပေမယ့်သကြားမော်လီကျူးတွေကကြီးနေတော့ 281 00:13:01,520 --> 00:13:04,990 ဖြတ်လို့မရဘူး။ 282 00:13:04,990 --> 00:13:07,280 ဒီအပေါက်လေးကနေတစ်ဆင့်ရှေ့၊ နောက်ဖြတ်သွားဖို့အတွက် 283 00:13:07,280 --> 00:13:08,830 ကြီးလွန်းနေတယ်။ 284 00:13:08,830 --> 00:13:12,680 ဒီလိုအခြေအနေမျိုးမှာဘာဆက်ဖြစ်မယ်လို့ထင်လဲ။ 285 00:13:12,680 --> 00:13:14,330 ပထမဆုံးကျွန်တော်တို့ရဲ့သုံးနေကျအသုံးအနှုန်းလေးတွေကိုသုံးရအောင်။ 286 00:13:14,330 --> 00:13:15,720 မှတ်မိလား။ သကြားက ပျော်၀င်နိုင်တဲ့အရာ (solute) ဖြစ်တယ်။ 287 00:13:15,720 --> 00:13:17,120 ရေက ပျော်၀င်မှုကိုအားပေးတဲ့အရည် (solvent) ဖြစ်တယ်။. 288 00:13:17,120 --> 00:13:18,930 တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း စိမ့်၀င်နိုင်တဲ့အမြှေးပါးအလွှာ (Semi-permeable membrane)။ 289 00:13:18,930 --> 00:13:21,400 ဒီအမြှေးပါးအလွှာရဲ့ဘယ်အပိုင်းက solute ပိုများပြီး 290 00:13:21,400 --> 00:13:24,330 ဘယ်အပိုင်းက solute ပိုနည်းနေမလဲ။ 291 00:13:24,330 --> 00:13:25,690 ကောင်းပြီ။ အတွင်းဘက်အပိုင်းပေါ့။ 292 00:13:25,690 --> 00:13:27,060 ဒီအတွင်းပိုင်းက hypertonic (solute ပါ၀င်မှုများတယ်။) 293 00:13:32,370 --> 00:13:33,540 အပြင်ဘက်က (ဒြပ်)ပါဝင်မှုနိမ့် 294 00:13:33,540 --> 00:13:34,850 တဲ့အတွက် သူက hypotonic (solute ပါ၀င်မှုနည်းတယ်။) 295 00:13:44,850 --> 00:13:47,680 အခု ဒီအပေါက်လေးတွေအားလုံးမှာ 296 00:13:47,680 --> 00:13:51,330 လုံလောက်တဲ့အကျယ်ရှိပြီ။ ဒီကောင်တွေကခုန်နေပြီ 297 00:13:51,330 --> 00:13:53,700 ရေကကြိုက်တဲ့ဦးတည်ရာဘက်ကိုသွားပြီဆိုရင်။ ညီသွားနိုင်ပြီ။ 298 00:13:53,700 --> 00:13:56,520 တကယ်တော့ကျွန်တော် 299 00:13:56,520 --> 00:13:58,360 ဒီအကြောင်းကိုအခုဘဲပြောပြတော့မလို့ပါ။ 300 00:13:58,360 --> 00:14:01,660 အားလုံးကကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ပွင့်နေပြီဆိုရင်တစ်ဖက်နဲ့တစ်ဖက်ညီနေနိုင်ပြီ။ 301 00:14:01,660 --> 00:14:03,780 ဒါပေမယ့်အဲ့ဒီလိုပွင့်ခဲ့မယ်ဆိုရင်လည်းဒီကောင်တွေက 302 00:14:03,780 --> 00:14:06,450 ဒီအပိုင်းကိုကျော်ပြီးခုန်မယ်။ နောက်ဆုံးတော့ 303 00:14:06,450 --> 00:14:08,500 (ဒြပ်)ပါဝင်မှု concentrations တွေတူညီကောင်းတူညီလိမ့်သွားမယ်။ 304 00:14:08,500 --> 00:14:10,710 ပုံမှန်ဆိုရင်၊ စိမ့်၀င်ပြန့်နှံခြင်း diffusion သည် 305 00:14:10,710 --> 00:14:13,130 ပါ၀င်မှုများသော solute ကနေ 306 00:14:13,130 --> 00:14:14,530 ပါ၀င်မှုနည်းသော solute ကိုပြန့်နှံသွားသည်။ 307 00:14:14,530 --> 00:14:17,350 ဒါပေမယ့်၊ ဒီမှာတော့ဒီကောင်တွေက 308 00:14:17,350 --> 00:14:18,330 အပေါက်ကတဆင့်မ၀င်နိုင်ဘူး။ 309 00:14:18,330 --> 00:14:20,160 ရေကပဲဖြတ်နိုင်တယ်။ 310 00:14:20,160 --> 00:14:25,180 တကယ်တော့ဒီကောင်တွေဒီမှာမရှိဘူးဆိုလျှင် 311 00:14:25,180 --> 00:14:28,780 ရေကဒီဘက်ကိုသွားဖို့နဲ့၊ ဟိုဖက်ကလာတဲ့ 312 00:14:28,780 --> 00:14:33,940 ဖြစ်နိုင်ခြေသည်လုံး၀တူသည်။ 313 00:14:33,940 --> 00:14:40,090 ဒါပေမယ့် ဒီကောင်တွေကညာဘက်ခြမ်းမှာရှိနေတဲ့အတွက်၊ 314 00:14:40,090 --> 00:14:42,290 ဒီမှာတော့၊ အမြှေးပါးအလွှာရဲ့အတွင်းဘက်မှာရှိနေတယ် 315 00:14:42,290 --> 00:14:47,000 ဒါကျွန်တော်တို့ချဲ့ကြည့်ထားတဲ့အမြှေးပါးအလွှာရဲ့အတွင်းပိုင်းဖြစ်တယ်။ 316 00:14:47,000 --> 00:14:50,440 ဒီကောင်တွေကအပေါက်နားကပ်လာနေတဲ့အတွက် 317 00:14:50,440 --> 00:14:55,230 ရေဝင်ဖို့အခွင့်နည်းသွားတယ်။ 318 00:14:55,230 --> 00:14:58,110 တကယ်တော့၊ 319 00:14:58,110 --> 00:15:02,720 ရေထွက်ဖို့ထက်၊ ၀င်လာဖို့ရာပိုဖြစ်နိုင်တယ်။ 320 00:15:02,720 --> 00:15:04,180 ဒါကိုလုံးဝရှင်းစေချင်တယ်။ 321 00:15:04,180 --> 00:15:07,150 သကြားမော်လီကျူးတွေသာဒီမှာမရှိဘူးဆိုလျှင် 322 00:15:07,150 --> 00:15:09,830 ရေကဟိုဘက်ဒီဘက်သွားနေမှာ။ 323 00:15:09,830 --> 00:15:12,730 အခုတော့ဒီသကြားမော်လီကျူးတွေကဒီမှာရှိနေတယ်။ 324 00:15:12,730 --> 00:15:15,290 ဒီသကြားမော်လီကျူးတွေကညာဖက်မှာရှိနေတယ်။ 325 00:15:15,290 --> 00:15:18,200 သူတို့ကရေကိုထွက်မသွားနိုင်အောင်ကာထားတာဖြစ်နိုင်တယ်။ အကောင်းဆုံးနည်းနဲ့စဉ်းစားကြည့်ရလျှင် 326 00:15:18,200 --> 00:15:20,430 အပေါက်နားကိုသွားတဲ့လမ်းကိုပိတ်ထားသလိုဖြစ်နေတာ။ 327 00:15:20,430 --> 00:15:22,060 သူတို့ဖာသာဒီအပေါက်ကိုမဖြတ်နိုင်ဘူး။ 328 00:15:22,060 --> 00:15:24,490 ဒီအပေါက်ကိုပိတ်ထားတာလဲဟုတ်ချင်မှဟုတ်မယ်။ ဒါပေမယ့် 329 00:15:24,490 --> 00:15:25,720 သူတို့ကကြုံသလိုသွားနေတာဆိုတော့ 330 00:15:25,720 --> 00:15:29,580 ဒီတော့ရေမော်လီကျူးကချဉ်းကပ်လာပြီဆိုလျှင် 331 00:15:29,580 --> 00:15:31,360 ဒါတွေကဖြစ်နိုင်ချေများတာတွေကိုပြောပြတာပါ။ မြောက်မြားလှတဲ့မော်လီကျူးတွေနဲ့ကျွန်တော်တို့ကအလုပ်လုပ်နေရတာ။ 332 00:15:31,360 --> 00:15:34,610 ဒီတော့သကြားမော်လီကျူးတွေကရေတွေအပြင်ထွက်ဖို့အတွက်ကို 333 00:15:34,610 --> 00:15:35,360 ပိတ်ထားတဲ့သဘောဖြစ်နေတယ်။ 334 00:15:35,360 --> 00:15:37,620 အပြင်မှာရှိတဲ့ရေမော်လီကျူးတွေအတွက်ကျတော့ 335 00:15:37,620 --> 00:15:40,170 သူတို့ကို ပိတ်ထားတဲ့အရာ ဘာမှမရှိဘူး။ ဒီတော့ 336 00:15:40,170 --> 00:15:41,480 ရေတွေကအထဲကိုစီးလို့ရတယ်။ 337 00:15:41,480 --> 00:15:44,310 ဒီလိုအခြေအနေမျိုးမှာတစိတ်တပိုင်းစိမ့်၀င်နိုင်တဲ့အလွှာနဲ့ 338 00:15:44,310 --> 00:15:45,700 သင့်အနေနဲ့ရေကိုရမှာဖြစ်တယ်။ 339 00:15:45,700 --> 00:15:49,280 ဒီတော့ရေကအတွင်းထဲကိုပဲစီးဆင်းမှုရှိမယ်။ 340 00:15:49,280 --> 00:15:51,430 ဒါက စိတ်၀င်စားစရာပဲနော်။ 341 00:15:51,430 --> 00:15:56,900 hypotonic ကနေ hypertonic solution ကို စီးဆင်းသွားတဲ့ 342 00:15:56,900 --> 00:15:59,600 solvent ရှိတယ်။ ဒါပေမယ့် 343 00:15:59,600 --> 00:16:01,210 ဒီ hypotonic ဆိုတာက solute 344 00:16:07,650 --> 00:16:11,620 ပြောင်းလုပ်လိုက်မယ်ဆိုလျှင် 345 00:16:11,620 --> 00:16:15,290 အကယ်၍သကြားကို solvent အနေနဲ့ အသုံးပြုခဲ့မယ်ဆိုလျှင်၊ 346 00:16:15,290 --> 00:16:19,470 high concentration ရှိတဲ့ရေကနေ low concentration ရှိတဲ့ ရေကိုသွားတယ်လို့ပြောနိုင်တယ်။ 347 00:16:19,470 --> 00:16:20,370 စိတ်မရှုပ်သွားနဲ့နော်။ 348 00:16:20,370 --> 00:16:23,090 ဒီဟာကနည်းနည်းရှုပ်တယ်ဆိုပေမယ့် 349 00:16:23,090 --> 00:16:24,040 ဘာဆက်ဖြစ်မလဲဆိုတာကိုဘဲစဉ်းစားကြရအောင်။ 350 00:16:24,040 --> 00:16:27,260 ဘယ်လိုအခြေအနေမှာဘဲဖြစ်ဖြစ်ပျော်ရည်ကဖြစ်မှာပဲ။ 351 00:16:27,260 --> 00:16:30,000 concentration ကိုညီအောင် 352 00:16:30,000 --> 00:16:30,680 လုပ်ရမှာပဲ။ 353 00:16:30,680 --> 00:16:32,080 နှစ်ဖက်စလုံးမှာ concentrations 354 00:16:32,080 --> 00:16:33,710 ညီနိုင်သမျှ ညီအောင်လုပ်ဖို့ဆိုလျှင် 355 00:16:33,710 --> 00:16:35,150 သူကမှော်အတက်မဟုတ်ပါဘူး။ 356 00:16:35,150 --> 00:16:36,160 ပျော်ရည်ကသိလို့တော့မဟုတ်ပါဘူး။ 357 00:16:36,160 --> 00:16:38,300 ဖြစ်နိုင်ချေကြောင့်ပါဘဲ၊ 358 00:16:38,300 --> 00:16:41,050 ဒီကောင်တွေကခုန်နေတဲ့အတွက်၊ ဒီမှာတော့ရေက 359 00:16:41,050 --> 00:16:43,790 ခွက်ထဲကို ပိုပြီးစီးသွားချင်တယ်။ 360 00:16:43,790 --> 00:16:46,700 ဒီတော့ solute ရဲ့ low concentration အကြောင်းကိုပြောတဲ့အခါ 361 00:16:46,700 --> 00:16:50,460 hypotonic ရှိတဲ့ဘက်ကနေ 362 00:16:50,460 --> 00:16:53,690 solute က high concentrations ဖြစ်နေတဲ့ဘက်ကိုသွားတာ။ 363 00:16:53,690 --> 00:16:57,320 ဆိုလိုတာကသကြားပေါ့။ ဒါကို ဆွဲဆန့်လိုက်မယ်ဆိုလျှင် 364 00:16:57,320 --> 00:17:01,670 ရေတွေကပိုပြီးအတွင်းကိုစီးမယ်။ ဒီအမြှေးပါးလွှာက 365 00:17:01,670 --> 00:17:04,420 အပြင်ကို ဆန့်ထွက်သွားမယ် 366 00:17:04,420 --> 00:17:08,420 ဒီမှာအသေးစိတ်တော့မပြောတော့ပါဘူး။ ဒါပေမယ့် 367 00:17:08,420 --> 00:17:12,470 solvent ဖြစ်တဲ့ရေက။ ဒီကိစ္စမှာဆိုလျှင် 368 00:17:12,470 --> 00:17:15,150 ရေက solvent အနေနဲ့တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းစိမ့်၀င်နိုင်တဲ့အလွှာကိုဖြတ်ပြီး 369 00:17:15,150 --> 00:17:18,500 စိမ့်၀င်သွားတယ်။ ဒါကို osmosis (စိမ့်၀င်ပြန့်နှံ့ခြင်း) လို့ခေါ်တယ်။ 370 00:17:22,569 --> 00:17:25,170 osmosis ကို ကြားဖူးမှာပါ။ 371 00:17:25,170 --> 00:17:27,200 ခင်ဗျားခေါင်းပေါ်မှာစာအုပ်တင်လိုက်မယ်ဆိုရင် သင့်ဦးနှောက်ထဲကိုစာတွေစိမ့်၀င်သွားရင်သွားမှာပေါ့။ 372 00:17:27,200 --> 00:17:28,000 အတူတူပါဘဲ။ 373 00:17:28,000 --> 00:17:29,500 ဒီစကားလုံးကအဲ့ဒါကလာတာပါ။ 374 00:17:29,500 --> 00:17:33,570 အမြှေးပါးလွှာကနေတဆင့်ရေစိမ့်ထွက်ရတဲ့အကြောင်းက 375 00:17:33,570 --> 00:17:35,600 concentrations ကိုပိုပြီးညီစေချင်လို့ပါ။ 376 00:17:35,600 --> 00:17:38,370 ပြောရမယ်ဆိုရင်ဒီမှာ high concentration ရှိတယ်။ 377 00:17:38,370 --> 00:17:39,490 ဒီမှာ low concentration ရှိတယ်။ 378 00:17:39,490 --> 00:17:43,020 အကယ်၍ဒီမှာသာအလွှာမရှိခဲ့ဘူးဆိုရင်ဒီမော်လီကျူးအကြီးတွေဟာ 379 00:17:43,020 --> 00:17:48,080 ထွက်သွားလိမ့်မယ်။ ဒါပေမယ့် ဒီမှာတစ်စိတ်တစ်ပိုင်းစိမ့်၀င်နိုင်တဲ့အလွှာကြောင့် 380 00:17:48,080 --> 00:17:48,680 သူတို့ထွက်သွားလို့မရဘူး။ 381 00:17:48,680 --> 00:17:52,400 ဒီတော့ဒီစနစ်ကမှော်ပညာမဟုတ်ဘူးနော်။ 382 00:17:52,400 --> 00:17:56,090 ရေတွေက concentration ညီဖို့အတွက် 383 00:17:56,090 --> 00:17:57,160 ပိုပြီး၀င်လာလိမ့်မယ်။ 384 00:17:57,160 --> 00:18:01,970 ဒီမှာမော်လီကျူးနည်းနည်းပဲရှိခဲ့မယ်ဆိုလျှင် 385 00:18:01,970 --> 00:18:06,440 high concentration ဘက်လိုမဟုတ်ဘဲနဲ့ 386 00:18:06,440 --> 00:18:08,970 အားလုံးကအပြည့်အ၀ဖြစ်နိုင်တယ်ဆိုလျှင် 387 00:18:08,970 --> 00:18:11,120 သင့်မှာ 388 00:18:11,120 --> 00:18:13,650 ဒီဘက်မှာညာဖက်မှာလိုဘဲ high concentration ရှိတယ်။ 389 00:18:13,650 --> 00:18:16,500 ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ညာဖက်အခြမ်းမှာ 390 00:18:16,500 --> 00:18:19,380 ရေတွေနဲ့ ပြည့်သွားပြီးတော့ထုထည်ပိုကြီးလာလိမ့်မယ်။ 391 00:18:19,380 --> 00:18:21,520 ပြီးရင်ဘယ်ညာသွားနေတဲ့ 392 00:18:21,520 --> 00:18:23,600 ရေမော်လီကျူးအရေအတွက်ဟာ 393 00:18:23,600 --> 00:18:25,920 တူပြီးတော့တဖြည်းဖြည်း ညီသွားမှာပါ။ 394 00:18:25,920 --> 00:18:29,910 ပိုပြီးရှင်းပြရရင်။ diffusion စိမ့်၀င်ခြင်းဆိုတာ 395 00:18:29,910 --> 00:18:33,130 higher concentration ကနေ lower concentration ရှိတဲ့ 396 00:18:33,130 --> 00:18:35,740 ဧရိယာတစ်ခုဆီကိုပြန့်သွားတာကိုဆိုလိုတာ။ 397 00:18:35,740 --> 00:18:36,950 ပြန့်သွားရုံပါပဲ။ 398 00:18:36,950 --> 00:18:41,240 Osmosis ဆိုတာကရေစိမ့်၀င်ပြန့်နှံ့ခြင်းပါ။ 399 00:18:41,240 --> 00:18:44,210 ရေစိမ့်၀င်ပြန့်နှံ့ခြင်းလို့ဆိုတာပါ။ 400 00:18:44,210 --> 00:18:47,010 ရေကို solvent အနေနဲ့ပြောတာ။ 401 00:18:47,010 --> 00:18:51,260 အဲ့ဒီမှာ solute ဖြတ်မသွားနိုင်တဲ့တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းစိမ့်၀င်ပျံ့နှံ့နိုင်တဲ့အလွှာရှိတယ်။ 402 00:18:51,260 --> 00:18:53,530 အဲ့ဒီအလွှာကိုဖြတ်ပြီးတော့ solute ကမသွားနိုင်ပါဘူး။ 403 00:18:53,530 --> 00:18:55,800 ဘယ်လိုပဲဖြစ်ဖြစ်၊ ဒီသင်ခန်းစာကိုအသုံးကျမယ်လို့ယုံကြည်ပါသည်။ 404 00:18:55,800 --> 00:18:57,880 မရှုပ်သွားဘူးလို့ထင်ပါတယ်။