0:00:00.450,0:00:02.550 ဒီဗီဒီယိုထဲမှာအကြောင်းအရာ ၄ ၅ ခုလောက်ပြောပြချင်ပါတယ်။ 0:00:02.550,0:00:03.650 အဲ့ဒီအကြောင်းအရာတွေကလည်း တစ်ခုနဲ့တစ်ခုဆက်စပ်နေကြတာကိုး။ 0:00:03.650,0:00:05.850 တချို့နေရာတွေမှာအရမ်းရိုးရှင်းပေမယ့်၊ အားလုံးခြုံငုံလိုက်ရင်တော့ 0:00:05.850,0:00:07.883 ရှုပ်သွားတတ်တယ်။ 0:00:07.883,0:00:10.110 ကျွန်တော်တို့လေ့လာနိုင်မယ်လို့ယုံကြည်ပါတယ်။ 0:00:10.110,0:00:12.400 ကောင်းပြီ - စကြရအောင်။ ကျွန်တော့်မှာ 0:00:12.400,0:00:15.460 ထည့်စရာခွက်တစ်ခုရှိတယ်ဆိုပါစို့။ 0:00:15.460,0:00:18.130 ဒီဟာကကျွန်တော့်ရဲ့ခွက်တစ်ခုအဖြစ်ဆိုကြပါစို့။ [br]အဲ့ဒီထဲမှာ --- 0:00:18.130,0:00:21.430 ရေမော်လီကျူးတွေအများကြီးရှိတယ်။ 0:00:21.430,0:00:24.070 ရေမော်လီကျူးတွေအများကြီးနဲ့နော်။ 0:00:24.070,0:00:25.550 သူတို့တွေကတစ်ခုနဲ့တစ်ခုပွတ်တိုက်နေကြပါတယ်။ 0:00:25.550,0:00:27.920 အဲ့ဒါတွေကအရည်ပုံစံနဲ့ရှိနေတဲ့ရေတွေပါ။ ဒါတွေကရေတွေပါ။ 0:00:27.920,0:00:30.340 အဲ့ဒီရေမော်လီကျူးတွေထဲမှာ 0:00:30.340,0:00:33.050 သကြားမော်လီကျူးတစ်ချို့ရှိပါတယ်။ 0:00:33.050,0:00:35.790 သကြားမော်လီကျူးတွေကို ပန်းရောင်နဲ့ကျွန်တော်ဆွဲလိုက်မယ်။ 0:00:35.790,0:00:40.690 အခုဒီထဲမှာ သကြားမော်လီကျူးတွေအများကြီးရှိနေပါတယ်။ 0:00:40.690,0:00:43.040 ဒါပေမယ့်ရေမော်လီကျူးကပိုများပါတယ်။ 0:00:43.040,0:00:44.290 အဲ့ဒါကိုပိုပြီးမြင်သာအောင်လုပ်ချင်တယ်။ 0:00:44.290,0:00:49.420 ဒီထဲမှာရေမော်လီကျူးတွေအများကြီးအများကြီးပိုပြီးရှိပါတယ်။ 0:00:49.420,0:00:55.660 ဒီလိုအခြေအနေမှာများတဲ့အရည်ကို 0:00:55.660,0:01:00.440 solvent (ပျော်၀င်မှုကိုအားပေးတဲ့အရည်) လို့ခေါ်တယ်။ 0:01:00.440,0:01:03.350 ဒီအခြေအနေမှာရေမော်လီကျူးတွေကပိုများနေပြီး 0:01:03.350,0:01:07.990 တကယ့်ကို မော်လီကျူးအရေအတွက်ပိုများနေတယ်လို့သိနိုင်ပါတယ်။ 0:01:07.990,0:01:10.010 မော်လီကျူးအကြောင်းကို အသေးစိတ်မပြောတော့ပါဘူး။ 0:01:10.010,0:01:13.140 ခင်ဗျားအနေနဲ့အဲ့ဒီအကြောင်းကိုသိပြီးသားဖြစ်နိုင်သလိုမသိသေးတာလည်းဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ 0:01:13.140,0:01:15.670 ဘယ်လိုပဲဖြစ်ဖြစ်ပါမော်လီကျူအရေအတွက်များနေတဲ့အရည်ကို 0:01:15.670,0:01:17.740 solvent (ပျော်၀င်မှုကို အားပေးတဲ့ အရည်) လို့ပဲ ခေါ်ကြပါမယ်။ 0:01:17.740,0:01:24.630 ဒီတော့ ဒီအခြေအနေမှာရေကပျော်၀င်မှုကိုအားပေးတဲ့ အရည် (solvent) ပါ။ 0:01:24.630,0:01:30.030 ဒီတော့ ပမာဏနည်းတဲ့မော်လီကျူးကို .. ဒီကိစ္စမှာ 0:01:30.030,0:01:32.730 သကြားကိုပျော်၀င်နိုင်တဲ့အရာ (solute) အဖြစ်သတ်မှတ်မယ်။ 0:01:32.730,0:01:36.292 ဒီတော့၊ သကြားက solute ပေါ့။ 0:01:36.292,0:01:37.640 သကြားတစ်မျိုးထဲပဲ solute ဖြစ်တယ်လို့သတ်မှတ်လို့မရပါဘူး။ 0:01:37.640,0:01:40.320 ရေထဲမှာပါ၀င်တဲ့မော်လီကျူးတွေထဲကနည်းတဲ့မော်လီကျူးကို solute လို့ ခေါ်တဲ့အတွက် 0:01:40.320,0:01:41.570 ဘယ်မော်လီကျူးမဆိုဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ဒီကိစ္စမှာတော့သကြားပေါ့။ 0:01:41.570,0:01:45.750 သကြားကပျော်၀င်နိုင်တဲ့အရာ solute ပေါ့။ 0:01:45.750,0:01:49.620 ပြီးခဲ့တုန်းကပြောခဲ့သလိုပဲသကြားကရေထဲမှာပျော်၀င်သွားတာ။ 0:01:49.620,0:02:03.500 ဒီတစ်ခုလုံးက -- 0:02:03.500,0:02:06.420 ရေမော်လီကျူးနဲ့သကြားမော်လီကျူးရောစပ်ပါ၀င်တဲ့ဒီအရာကို 0:02:06.420,0:02:10.229 solution (ပျော်ရည်) လို့ခေါ်တယ်။ 0:02:10.229,0:02:14.140 ဒီတစ်ခုလုံးကို solution (ပျော်ရည်) လို့ခေါ်တာပါ။ 0:02:14.140,0:02:16.870 ဒီတော့ solution (ပျော်ရည်) မှာ solvent နဲ့ solute [br]နှစ်မျိုး ပါ၀င်ပါတယ်။ 0:02:16.870,0:02:18.160 ပျော်၀င်မှုကိုအားပေးတာက ရေ။ 0:02:18.160,0:02:21.110 ဆိုလိုတာကအဲ့ဒီအရာကအခြားအရာကိုပျော်၀င်သွားစေတာ။ 0:02:21.110,0:02:23.220 ပျော်၀င်သွားရတာက သကြား။ 0:02:23.220,0:02:24.290 ဒါကို solute လို့ခေါ်တယ်။ 0:02:24.290,0:02:27.950 ဒါတွေကခင်ဗျားအတွက်တော့ပြန်နွှေးတာဟုတ်ချင်မှဟုတ်မယ်။ 0:02:27.950,0:02:32.870 ကျွန်တော်ဒီလိုရှင်းပြတာကရည်ရွယ်ချက်ရှိပါတယ်။ ဘာလဲဆိုတော့ 0:02:32.870,0:02:34.370 diffusion ပျံ့နှံခြင်း ဆိုတဲ့အကြောင်းကိုပြောပြချင်လို့ပါ။ 0:02:39.960,0:02:43.490 အရမ်းလွယ်ပါတယ်။ 0:02:43.490,0:02:46.790 ကျွန်တော့မှာအလားတူထည့်စရာခွက်တစ်ခု ရှိတယ်ဆိုပါစို့။ 0:02:46.790,0:02:49.600 နည်းနည်းလေးကွဲပြားတဲ့ထည့်စရာတစ်ခုထဲမှာဆွဲပြပါမယ်။ 0:02:49.600,0:02:50.640 diffusion (စိမ့်၀င်ခြင်း) အကြောင်းကိုပြောပြဖို့လေ။ 0:02:50.640,0:02:52.180 ရေနဲ့သကြားအကြောင်းပြန်စဉ်းစားရအောင်။ 0:02:52.180,0:02:54.070 အဓိကက ရေပေါ့။ 0:02:54.070,0:02:58.570 ကျွန်တော်တို့မှာထည့်စရာခွက်တစ်ခုရှိတယ်။ 0:02:58.570,0:03:00.830 အဲ့ဒီခွက်ထဲမှာလေအမှုန်လေးတွေရှိတယ်ဆိုပါတော့။ 0:03:00.830,0:03:03.560 ဒီထဲမှာအောက်စီဂျင် (ဒါမှမဟုတ်) ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုက်တစ်ခုခုဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ 0:03:03.560,0:03:07.880 ဒီမှာလေမော်လီကျူးလေးတွေကျွန်တော်ဆွဲမယ်။ 0:03:07.880,0:03:11.060 ဒါကဓါတ်ငွေ့ဆိုပါစို့။ 0:03:11.060,0:03:12.590 အတိအကျပြောရရင်အောက်ဆီဂျင်ဓါတ်ငွေ့ပေါ့။ 0:03:12.590,0:03:14.900 ဒါတွေက အောက်ဆီဂျင် O2၊ ဟုတ်တယ်နော်။ 0:03:14.900,0:03:16.900 ဒါကတော့ လက်ရှိအခြေအနေပါ။ 0:03:16.900,0:03:19.710 ဒါတွေအားလုံးကလေဟာနယ်ဖြစ်ပြီးတော့ 0:03:19.710,0:03:20.220 အဲ့ဒီမှာအပူချိန်လည်းရှိပါတယ်။ 0:03:20.220,0:03:22.490 ဒီတော့ ဒီရေမော်လီကျူးတွေမှာ 0:03:22.490,0:03:25.280 kinetic energy အရွေ့စွမ်းအင်လို့ခေါ်တဲ့စွမ်းအင်ရှိပါတယ်။ 0:03:25.280,0:03:29.620 သူတို့တွေက ဒီမှာကြုံသလိုဦးတည်ရာဘက်ကိုရွေ့နေတာ။ 0:03:29.620,0:03:34.760 ကျွန်တော်မေးချင်တာကဘာဆက်ဖြစ်မလဲဆိုတာ။ 0:03:34.760,0:03:35.810 ဒီခွက်ထဲမှာဘာဆက်ဖြစ်မလဲ။ 0:03:35.810,0:03:38.710 ကောင်းပြီ။ ဒီကောင်တွေကတစ်ခုနဲ့တစ်ခုကြုံသလို 0:03:38.710,0:03:39.770 ပွတ်တိုက်နေကြတယ်။ 0:03:39.770,0:03:43.030 အပေါ်ဘက်ကိုထက် 0:03:43.030,0:03:45.120 အောက်ဘက်-ဘယ်ဘက်အခြမ်းကိုပိုပြီးတော့တွန်းတိုက်တဲ့သဘောရှိတယ်။ 0:03:45.120,0:03:47.970 ဒီတော့ ဒီကောင် အောက်ဘက်-ဘယ်ဘက်ခြမ်းကိုတွန်းတိုက်နေပြီဆိုလျှင် 0:03:47.970,0:03:50.110 တစ်ခုခုနဲ့ တိုက်မိမယ်။ ပြီးလျှင် 0:03:50.110,0:03:52.070 အပေါ်ပိုင်း ညာဘက်ကိုပြန်တက်မယ်။ 0:03:52.070,0:03:53.480 ဒါပေမယ့်အပေါ်ပိုင်းညာဘက်မှာ 0:03:53.480,0:03:55.040 သွားတိုက်ဖို့ဘာမှမရှိတော့ဘူး။ 0:03:55.040,0:03:57.990 ဒီတော့ အားလုံးကအလျဉ်းသင့်သလိုသွားနေကြတယ်။ 0:03:57.990,0:04:00.250 ဒါပေမယ့် ခင်ဗျားအနေနဲ့ 0:04:00.250,0:04:01.000 ညာဖက်တည့်တည့်ကိုပဲရွှေ့နိုင်လိမ့်မယ်။ 0:04:01.000,0:04:02.500 ဘယ်ဘက်ကိုသွားလျှင် 0:04:02.500,0:04:04.130 တစ်ခုနဲ့တစ်ခုတိုက်မိလိမ့်မယ်။ 0:04:04.130,0:04:06.090 ဒီတော့သိသာပါတယ်။ 0:04:06.090,0:04:09.550 အချိန်ကြာလာတာနဲ့အမျှညီသွားပါလိမ့်မယ်။ 0:04:09.550,0:04:11.580 ဘာဆိုလိုတယ်ဆိုတာကို 0:04:11.580,0:04:12.340 သိချင်တယ်ဆိုလျှင်တော့ 0:04:12.340,0:04:14.340 thermodynamics ဗီဒီယိုကို 0:04:14.340,0:04:15.470 ကြည့်လိုက်ပါ။ 0:04:15.470,0:04:18.000 ခွက်က 0:04:18.000,0:04:19.140 ဒီလိုပုံစံမျိုးနဲ့ နည်းနည်းတူတယ်ဆိုတာတွေ့ပါလိမ့်မယ်။ 0:04:19.140,0:04:20.200 သေတော့မသေချာဘူး။ 0:04:20.200,0:04:22.500 ဒီလိုပုံစံဖြစ်မှာပါ။ 0:04:22.500,0:04:25.920 ဒါပေမယ့် ဒီအမှုန် ငါးခုက 0:04:25.920,0:04:27.970 ပြန့်သွားမယ့်ပုံစံရှိပါတယ်။ 0:04:27.970,0:04:32.790 အဲ့ဒါ စိမ့်၀င်ခြင်း ဖြစ်ပြီးတော့အမှုန်တွေ ဒါမှမဟုတ်မော်လီကျူးတွေကို 0:04:32.790,0:04:36.940 ပိုမိုသိပ်သည်းမှုရှိတဲ့နေရာ (high concentration) ကနေသိပ်သည်းမှု [br]နည်းတဲ့နေရာ (low concentration) 0:04:36.940,0:04:39.140 ဆီကိုဖြန့်လိုက်တာပါ။ concentration areas ဟုတ်တယ်နော်။ 0:04:39.140,0:04:41.420 ဒီကိစ္စမှာ မော်လီကျူးတွေက 0:04:41.420,0:04:43.780 high concentration ကနေ low concentration ကို 0:04:43.780,0:04:45.130 ပြန့်သွားမယ်။ 0:04:45.130,0:04:47.920 အခုပြောနေတဲ့ concentration ဆိုတာဘာလဲ 0:04:47.920,0:04:51.060 concentration ကို တိုင်းတဲ့နည်းပေါင်းစုံရှိမှာပေါ့။ 0:04:51.060,0:04:54.120 molarity နဲ့ molality ကိုလေ့လာ။ ဒါတွေပဲလေ။ 0:04:54.120,0:04:57.830 ရိုးရှင်းတဲ့အချက်က per unit space မှာ 0:04:57.830,0:04:59.900 အမှုန်ဘယ်လောက်များများရှိလဲ။ 0:04:59.900,0:05:02.780 ဒီမှာတော့ per unit space မှာအမှုန်တွေအများကြီးရှိတယ်။ 0:05:02.780,0:05:04.550 ဒီမှာတော့ per unit space ကို 0:05:04.550,0:05:05.850 အမှုန်နည်းနည်းပဲရှိတယ်။ 0:05:05.850,0:05:09.230 ဒါကြောင့် ဒါက high concentration ဖြစ်ပြီး 0:05:09.230,0:05:09.970 ဒါက low concentration ပေါ့။ 0:05:09.970,0:05:12.740 တစ်ခြားစမ်းသပ်ချက်တွေကိုလည်းစဉ်းစားကြည့်ပေါ့။ 0:05:12.740,0:05:17.000 ဒီလိုအရည်မျိုးကိုစဉ်းစားနိုင်တယ်ပြောတာ။ 0:05:17.000,0:05:18.250 အလားတူတစ်ခုခုလုပ်ကြည့်ရအောင်။ 0:05:18.250,0:05:21.570 ကျွန်တော် 0:05:21.570,0:05:22.820 ကျွန်တော့်မှာထည့်စရာနှစ်ခုရှိတယ်ဆိုပါတော့။ 0:05:22.820,0:05:25.440 အဲ့ဒီခွက်နှစ်ခုကိုကြည့်ရအောင်။ 0:05:25.440,0:05:27.230 စောစောက ပျော်ရည်အခြေအနေကိုပြန်သွားကြည့်ရအောင်။ 0:05:27.230,0:05:29.720 ဒါကအငွေ့။ ဥပမာအနေနဲ့စခဲ့တာ။ 0:05:29.720,0:05:31.432 ဒီတော့ဒီဥပမာနဲ့ပဲကြည့်ရအောင်။ 0:05:31.432,0:05:35.530 အဲ့ဒီမှာအပေါက်တစ်ပေါက်ရှိတယ်ဆိုပါတော့။ 0:05:35.530,0:05:38.370 အဲ့ဒီအပေါက်ကရေ (ဒါမှမဟုတ်) သကြားမော်လီကျူးတွေထက်ကြီးတယ်။ 0:05:38.370,0:05:41.305 တစ်ဖက်မှာလည်း ကျွန်တော့မှာရေမော်လီကျူးတွေအများကြီးရှိတယ်။ 0:05:41.305,0:05:52.020 တခြားတစ်ဖက်မှာလည်း ရေမော်လီကျူးတွေအများကြီးရှိတယ်။ ဒီဖက်ကလိုဘဲ။ 0:05:52.020,0:05:53.300 ဒီတော့ ကျွန်တော့မှာရေမော်လီကျူးတွေတကယ့်ကိုအများကြီး ရှိနေတယ်။ 0:05:53.300,0:05:55.650 ဒီမှာဘဲ ကျွန်တော်ရေမော်လီကျူးရှိမယ်ဆိုရင် 0:05:55.650,0:05:58.690 သူတို့အားလုံးကကြုံသလိုဦးတည်ရာဘက်ကိုခုန်နေကြမယ်။ 0:05:58.690,0:06:01.890 ဒီဖက်ကရေမော်လီကျူးတွေကဒီလမ်းအတိုင်းသွားပြီး 0:06:01.890,0:06:04.590 ဒီဖက်ကရေမော်လီကျူးတွေကလည်းဒီလမ်းအတိုင်းသွားမယ်။ [br]နှစ်ဖက်စလုံးမှာ 0:06:04.590,0:06:06.570 ရေမျက်နှာပြင်အတူတူပဲရှိတယ်။ မဟုတ်လျှင် 0:06:06.570,0:06:07.510 ဖိအားကမတူဘဲနေလိမ့်မယ်။ 0:06:07.510,0:06:10.070 ဒါပေမယ့် ဒီဟာရဲ့ထိပ်ပိုင်းက 0:06:10.070,0:06:11.170 ဒီဟာရဲ့ထိပ်နဲ့တူတယ်ဆိုတာသိတယ်နော်။ 0:06:11.170,0:06:12.730 ဒီတော့ ဦးတည်ရာဖက်တစ်ဖက်တည်း (ဒါမှမဟုတ်) တခြားတစ်ဖက်ကိုသွားနေတဲ့ 0:06:12.730,0:06:13.790 ဘယ်ဖိအားမှမရှိတော့ဘူး။ 0:06:13.790,0:06:17.240 ဘယ်လိုဘဲအကြောင်းပြပြ 0:06:17.240,0:06:18.772 ရေမော်လီကျူးတွေက ညာဖက်တည့်တည့်ကိုပဲသွားပါတယ်။ 0:06:18.772,0:06:20.760 ရုတ်တရက် ဒီနေရာကိုရေတွေကနေရာယူသွားပြီး 0:06:20.760,0:06:22.620 ဒါမဖြစ်နိုင်ဘူးဆိုတာသိပါတယ်။ 0:06:22.620,0:06:28.200 ဒီတော့ဒါကပျော်ရည်ပေါ့။ ဒါမှမဟုတ်ရေထည့်ထားတဲ့ခွက်နှစ်ခုပေါ့။ 0:06:28.200,0:06:30.340 ဒီထဲကိုပျော်၀င်နိုင်တဲ့အရာ solute တစ်ချို့ထည့်ကြည့်ရအောင်။ 0:06:30.340,0:06:33.230 ဒီထဲမှာနည်းနည်းပျော်အောင်ထားလိုက် 0:06:33.230,0:06:35.630 ဘယ်ဘက်အခြမ်းမှာဘဲအားလုံးကိုပျော်အောင်လုပ်တယ်ဆိုပါစို့။ 0:06:35.630,0:06:40.620 ဒါကြောင့်ဘယ်ဘက်ခွက်ထဲမှာသကြားမော်လီကျူးအချို့ကိုထားလိုက်တယ်။ 0:06:40.620,0:06:42.910 ဒါတွေကဒီပိုက်သေးသေးလေးကနေဖြတ်ပြီးစီးနိုင်လောက်အောင်သေးရမယ်။ 0:06:42.910,0:06:44.280 ဒါက ကျွန်တော့်ယူဆချက်တစ်ခုဘဲရှိပါသေးတယ်။ 0:06:44.280,0:06:45.120 ဒါဆို ဘာဆက်ဖြစ်မလဲကြည့်ရအောင်။ 0:06:45.120,0:06:47.710 ဒါတွေအားလုံးမှာ ရွေ့လျားစွမ်းအင်လို့ခေါ်တဲ့ kinetic energy ရှိတယ်။ 0:06:47.710,0:06:52.630 သူတို့အားလုံးကခုန်နေတယ်။ ပတ်ခုန်နေကြတာပေါ့။ 0:06:52.630,0:06:56.250 ဒီတော့သိတဲ့အတိုင်းအချိန်ကြာလာတာနဲ့ရေကရှေ့နောက်ရွေ့နေတာပေါ့။ [br](ဟိုဘက်ဒီဘက်ကူးနေတာပေါ့။) 0:06:56.250,0:06:57.600 ဒီရေမော်လီကျူးကအဲ့ဒီလမ်းအတိုင်းသွားကောင်းသွားနိုင်တယ်။ 0:06:57.600,0:07:00.040 ရေမော်လီကျူးက ဒီလမ်းအတိုင်းသွားရင်သွားမယ်။ 0:07:00.040,0:07:03.810 ဒါပေမယ့်အချိန်ကြာလာရင်တော့သကြားမော်လီကျူးတွေထဲကတစ်ခုက 0:07:03.810,0:07:06.520 ညာဖက်ကိုသွားလိမ့်မယ်။ 0:07:06.520,0:07:08.470 သင် သိရင်သိမှာပေါ့။ ဒီလမ်းအတိုင်းသွားရမယ့်အစား 0:07:08.470,0:07:10.380 ဒီဖက်ဦးတည်ရာအတိုင်းထွက်သွားမယ်။ 0:07:10.380,0:07:15.630 ဒီဟာကိုဖြတ်ပြီးတော့။ ဒီမြောင်းလေးကိုဖြတ်ပြီးတော့။ ခွက်နှစ်ခုကိုဆက်ထားတဲ့ 0:07:15.630,0:07:18.050 မြောင်းကနေတစ်ဆင့်ပေါ့။ ပြီးတော့ဒီမှာအဆုံးသတ်မယ်။ ဟုတ်တယ်နော်။ 0:07:18.050,0:07:20.320 ဒီကောင်က ဒီပတ်လည်မှာခုန်နေလိမ့်မယ်။ 0:07:20.320,0:07:23.570 သူကနောက်ပြန်သွားကောင်းသွားမယ်။ 0:07:23.570,0:07:25.420 ဒါပေမယ့် အဲ့ဒီနေရာမှာထက်အမှုန်တွေသကြားမှုန်တွေပိုများတယ်။ 0:07:25.420,0:07:31.350 ဖြစ်နိုင်ချေရှိတာက 0:07:31.350,0:07:33.350 ဒီတစ်ကောင်ကဟိုဖက်ကိုသွားတာထက်ဒီတစ်ကောင်ကဒီဘက်ကိုသွားနိုင်ချေရှိတယ်။ 0:07:33.350,0:07:34.340 တစ်ကောင်က ဒီဖက်ကိုသွားမှာ။ 0:07:34.340,0:07:36.980 ဒီတော့ စဉ်းစားကြည့်ပါ။ အမှုန်ပေါင်းမြောက်မြားစွာနဲ့လုပ်မယ်ဆိုရင်ဘယ်လိုဖြစ်မလဲ။ 0:07:36.980,0:07:40.650 ကျွန်တော်ကလေးခုထဲနဲ့လုပ်ဆောင်တာပါ။ 0:07:40.650,0:07:43.440 အချိန်ကြာတာနဲ့အမျှအမှုန်တွေကပြန့်သွားပြီး 0:07:43.440,0:07:44.550 သူတို့ရဲ့ concentrations ကအကြမ်းဖျင်းအားဖြင့်တူလာမယ်။ 0:07:44.550,0:07:46.950 ကြာလာတာနဲ့အမျှဒီဘက်မှာနှစ်ခုပဲရှိတော့မယ်။ 0:07:46.950,0:07:49.430 သင့်အနေနဲ့ အမှုန်သုံးခု၊ လေးခု၊ ဒါမှမဟုတ်ငါးခုလောက်နဲ့လုပ်မယ်ဆိုရင်တော့ 0:07:49.430,0:07:51.380 အဲ့ဒီလိုဖြစ်ချင်မှဖြစ်မယ်။ 0:07:51.380,0:07:53.240 ဒါပေမယ့်အမှုန်ပေါင်းမြောက်မြားစွာနဲ့လုပ်ပြီးတော့ 0:07:53.240,0:07:56.810 အဲ့ဒီအမှုန်တွေကအရမ်းအရမ်းကိုသေးငယ်မယ်ဆိုရင်ဖြစ်နိုင်ချေရှိပါတယ်။ 0:07:56.810,0:07:59.590 ဘယ်လိုပဲ ဖြစ်ဖြစ်ပါ။ လုပ်ငန်းစဉ်တစ်ခုလုံးက 0:07:59.590,0:08:02.460 (ဒြပ်)ပါဝင်မှုမြင့်သောပျော်ရည် (high concentration) ရှိတဲ့ခွက်ကနေ 0:08:02.460,0:08:06.080 (ဒြပ်)ပါဝင်မှုနိမ့်သောပျော်ရည် (low concentration) ရှိတဲ့ခွက်ကိုသွားတယ်။ ပြီးတော့ အမှုန်တွေက 0:08:06.080,0:08:08.530 low concentration ခွက်ကနေ 0:08:08.530,0:08:09.590 high concentration ရှိတဲ့ခွက်ထဲကိုပြန့်သွားလိမ့်မယ်။ 0:08:09.590,0:08:11.130 ဒီတော့ သူတို့ကစိမ့်၀င်သွားတာပေါ့။ 0:08:11.130,0:08:12.820 ဒါကို စိမ့်၀င်ခြင်း (diffusion) လို့ခေါ်တယ်။ 0:08:12.820,0:08:16.170 ဒါက စိမ့်၀င်ခြင်းပေါ့။ 0:08:16.170,0:08:18.880 စိမ့်၀င်ခြင်းနဲ့ပတ်သတ်တဲ့တခြားစကားလုံးတွေကို 0:08:18.880,0:08:21.800 ကျွန်တော်တို့သင်ယူရတယ်။ ကျွန်တော်တို့စလုပ်တုန်းက 0:08:21.800,0:08:24.260 ဒီဟာက higher concentration ရှိတယ်။ 0:08:24.260,0:08:26.715 ဘယ်ဖက်ခွက်က higher concentration ရှိတယ်။ 0:08:26.715,0:08:33.110 Higher concentration 0:08:33.110,0:08:34.130 အားလုံးကဆက်စပ်နေတယ်။ ဟုတ်တယ်ဟုတ်။ 0:08:34.130,0:08:37.480 ဒီခွက်ထက်ဒီခွက်က concentration ပိုမြင့်တယ်။ 0:08:37.480,0:08:39.505 ညာဖက်ခွက်က lower concentration (solute ပါ၀င်မှုနည်းတယ်)။ 0:08:39.505,0:08:42.799 lower concentration 0:08:42.799,0:08:44.450 ဒါတွေအားလုံးကဒီအတွက်စကားလုံးတွေဘဲ။ 0:08:44.450,0:08:47.650 high concentration ရှိတဲ့ပျော်ရည်ကို 0:08:47.650,0:08:50.330 hypertonic solution (solute ပါ၀င်မှုများသောပျော်ရည်) လို့ခေါ်တယ်။ 0:08:50.330,0:08:51.730 အဝါရောင်စာလုံးနဲ့ရေးမယ်။ 0:08:51.730,0:08:58.330 Hypertonic solution 0:08:58.330,0:09:01.120 Hyper ဆိုတာအများကြီးရှိတယ်လို့ဆိုလိုတာ။ 0:09:01.120,0:09:02.620 တစ်ခုခုပေါ့။ အများကြီးပဲ။ 0:09:02.620,0:09:05.925 lower concentration က ကျတော့ hypo (နည်းနည်းပဲရှိတာ)။ hypotonic 0:09:05.925,0:09:13.720 Hypotonic solution (solute ပါ၀င်မှုနည်းတဲ့ပျော်ရည်။) lower concentration။ 0:09:13.720,0:09:16.660 ဆွေမျိုးတွေထဲကတစ်ယောက်ယောက်ပြောတာကြားဖူးမှာပါ။ 0:09:16.660,0:09:20.730 အစာမစားရသေးတဲ့သူတစ်ယောက်ကပြောတယ်။ (ကျွန်တော့ သွေးထဲမှာသကြားဓါတ်နည်းနေတယ်။) 0:09:20.730,0:09:22.230 သူတို့မှာသကြားဓါတ်နည်းနေတယ်လို့ဆိုတာထက် 0:09:22.230,0:09:22.910 ရီဝေဝေဖြစ်နေတာကိုပြောချင်တာ။ 0:09:22.910,0:09:24.800 သူတို့ သွေးထဲမှာသကြားဓါတ်နည်းနေပြီး 0:09:24.800,0:09:26.730 သတိမေ့လဲချင်နေပြီ။ ဒါကြောင့်အစားတစ်ခုခုစားချင်တာ။ 0:09:26.730,0:09:29.930 သင့်မှာသကြားလုံးတွေအများကြီး ရှိရင်တော့သင့်သွေးထဲမှာသကြားဓါတ်များနေပြီလို့ ပြောလို့ရတယ်။ ဒါဆိုရင် သင်က hyperglycemic ဖြစ်နေတာ။ 0:09:29.930,0:09:32.930 ဒါမှမဟုတ် ယေဘုယျများတာမျိုးဖြစ်ချင်ဖြစ်မှာပေါ့။ 0:09:32.930,0:09:35.580 ဒါတွေက သင်သိသင့်တဲ့ (ရှေ့ဆက်စကားလုံး) တွေပါ။ 0:09:35.580,0:09:38.650 hypertonic ဆိုတာသင့်မှာ solute အများကြီးရှိတယ်လို့ဆိုလိုတာ။ 0:09:38.650,0:09:40.510 သင့်မှာ high concentration ရှိတယ်ပေါ့။ 0:09:40.510,0:09:44.500 hypotonic ဆိုတာ solute တွေအများကြီးမရှိဘူးလို့ဆိုချင်တာ။ 0:09:44.500,0:09:46.010 low concentration ပေါ့။ 0:09:46.010,0:09:47.130 ဒီစကားလုံးတွေက သိထားသင့်ပါတယ်။ 0:09:47.130,0:09:51.220 ယေဘုယျပြောရရင်တော့ diffusion ဆိုတာ 0:09:51.220,0:09:54.790 ဘာအဟန့်အတားမှ မရှိဘူးဆိုရင် ဒီမှာ ပြထားသလိုပဲ။ high concentration ကနေ 0:09:54.790,0:09:58.820 ဒါမှမဟုတ် hypertonic solution ကနေ 0:09:58.820,0:10:03.490 hypotonic solution ကိုသွားတဲ့ solute တွေရှိတယ်။ 0:10:03.490,0:10:05.520 အဲ့ဒီ hypotonic solution မှာ concentration နည်းတယ်။ 0:10:05.520,0:10:08.480 နောက်ထပ်စမ်းသပ်ချက်တွေထပ်လုပ်ကြည့်ရအောင်။ 0:10:08.480,0:10:10.930 ပျော်၀င်ခြင်းအကြောင်းကိုကျွန်တော်တို့ပြောခဲ့ပြီးပါပြီ။ ခုထိတော့ 0:10:10.930,0:10:14.530 solute ရဲ့ပျော်၀င်ခြင်းကိုပဲကျွန်တော်ပြောခဲ့သေးတယ်။ ဟုတ်တယ်နော်။ 0:10:14.530,0:10:17.770 ဒီတစ်ခုထဲပြောချင်တာမဟုတ်ပါဘူး။ 0:10:17.770,0:10:19.780 အားလုံးကိုခြုံငုံမိစေချင်တယ်ဆိုရင်တော့ 0:10:19.780,0:10:22.400 solute ဆိုတာအနည်းငယ်သာရှိတဲ့အရာဖြစ်ပြီး 0:10:22.400,0:10:23.510 solvent ဆိုတာကတော့အများကြီးရှိတဲ့အရာဖြစ်ပါတယ်။ 0:10:23.510,0:10:26.600 အများစုကတော့ရေပါပဲ။ 0:10:26.600,0:10:27.520 ဒါပေမယ့်ရေပဲဖြစ်ရမယ်လို့မဆိုလိုပါဘူး။ 0:10:27.520,0:10:28.870 အရက်လည်းဖြစ်နိုင်တယ်။ 0:10:28.870,0:10:31.390 အင်း.... မာကျူရီလည်းဖြစ်နိုင်တာဘဲ။ 0:10:31.390,0:10:34.880 မော်လီကျူးမှန်သမျှအကုန်ဖြစ်နိုင်တယ်။ 0:10:34.880,0:10:38.130 ဇီ၀ဗေဒနည်းအရ ဒါမှမဟုတ်ဓါတုဗေဒနည်းအရသာ 0:10:38.130,0:10:39.460 ရေကဖြစ်နိုင်ချေအများဆုံး solvent ဖြစ်နေတာ။ 0:10:39.460,0:10:41.920 ရေထဲမှာကတစ်ခြားအရာတွေပျော်၀င်လို့ရတယ်လေ။ 0:10:41.920,0:10:46.380 solute ကကြီးနေပြီးမြောင်းကကျဉ်းနေတယ်ဆိုရင် ဘာဖြစ်သွားမလဲ။ 0:10:46.380,0:10:51.060 ရေအမှုန်တွေကျတော့ အဲ့ဒီကနေဖြတ်သွားလို့ရလောက်အောင်သေးတယ်။ 0:10:51.060,0:10:55.370 အဲ့ဒီအခြေအနေကိုစဉ်းစားကြည့်ရအောင်။ 0:10:55.370,0:10:57.090 အဲ့လိုစဉ်းစားဖို့ဆိုလျှင် 0:10:57.090,0:10:58.830 စိတ်၀င်စားစရာကောင်းတဲ့တစ်ခုခုလုပ်မှရမယ်။ 0:10:58.830,0:11:02.670 ဒီမှာထည့်စရာခွက်တစ်ခုရှိတယ်ဆိုပါစို့။ 0:11:02.670,0:11:03.950 ခွက်ကိုမဆွဲတော့ပါဘူး။ 0:11:03.950,0:11:07.190 ပြင်ပပတ်၀န်းကျင်တစ်ခုရှိတယ်ဆိုပါစို့။ 0:11:07.190,0:11:09.260 အဲ့ဒီမှာရေမှုန်တွေရှိတယ်။ 0:11:09.260,0:11:12.630 ဒီဟာကပြင်ပပတ်၀န်းကျင်ပေါ့။ 0:11:12.630,0:11:13.880 membrane ခေါ်တဲ့အမြှေးပါးအလွှာတစ်မျိုးရှိတယ်။ 0:11:13.880,0:11:19.400 ဒီမှာအမြှေးပါးအလွှာရှိတယ်။ ဒါကအမြှေးပါးအလွှာပါ။ 0:11:19.400,0:11:22.040 အဲ့ဒီအမြှေးပါးအလွှာကနေတဆင့်ရေက၀င်သွားနိုင်သလိုပြန်လည်းထွက်လာနိုင်တယ်။ 0:11:22.040,0:11:23.190 အဲ့ဒါကို တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းစိမ့်၀င်ပြန့်နှံ့ခြင်း semi-permeable လို့ခေါ်တယ်။ 0:11:23.190,0:11:26.520 ဒါကရေကိုပဲစိမ့်၀င်စေတာ။ solute ကတော့ 0:11:26.520,0:11:27.110 ဒီအလွှာကိုဖြတ်ပြီးမသွားနိုင်ဘူး။ 0:11:27.110,0:11:28.680 solute ကသကြားဆိုပါတော့။ 0:11:28.680,0:11:33.060 ရေကအပြင်ဘက်မှာရှိတယ်။ 0:11:33.060,0:11:36.126 ဒီအလွှာထဲမှာလည်းရှိတယ်။ 0:11:36.126,0:11:39.380 ဒါတွေကရေမှုန် သေးသေးလေးတွေ။ 0:11:39.380,0:11:43.950 ဒါက အမြှေးပါးအလွှာ။ 0:11:43.950,0:11:46.520 ကျွန်တော်တို့မှာသကြားမော်လီကျူးအချို့ ရှိတယ်ဆိုပါစို့။ 0:11:46.520,0:11:47.560 သကြားကိုပဲကျွန်တော်ဥပမာထားပြောတာပါ။ 0:11:47.560,0:11:48.760 တခြားဟာတွေလည်းဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ 0:11:48.760,0:11:51.050 ဒီတော့ ဒီမှာသကြားမော်လီကျူးတွေရှိတယ်။ 0:11:51.050,0:11:55.950 သူတို့ကနည်းနည်းကြီးတာ ဒါမှမဟုတ်တော်တော်ကြီးတာမျိုးပေါ့။ 0:11:55.950,0:11:57.750 တကယ်တော့သူတို့ကရေမော်လီကျူးထက်တော်တော်ကြီးတယ်။ 0:11:57.750,0:11:59.700 ခင်ဗျားမှာအများကြီးရှိတယ်နော်။ ကျွန်တော်က၄ ခုဘဲဆွဲလိုက်တာ။ 0:11:59.700,0:12:01.210 ဒီမှာတကယ့်အများကြီးရှိတာ။ ဟုတ်တယ်ဟုတ်။ 0:12:01.210,0:12:03.470 ရေ မော်လီကျူးတွေအဲ့လောက်များများရှိတယ်။ 0:12:03.470,0:12:05.325 ကျွန်တော်ပြောပြနေတာက 0:12:05.325,0:12:06.290 ခင်ဗျားမှာသကြားမော်လီကျူးထက်ရေမော်လီကျူးကများနေတဲ့အခြေအနေ။ 0:12:06.290,0:12:07.645 ဒီ အမြှေးပါးအလွှာကတစ်စိတ်တစ်ပိုင်းစိမ့်၀င်နိုင်တဲ့အရာ။ 0:12:13.140,0:12:15.210 Permeable ဆိုတာအရာတွေစိမ့်၀င်ဖြတ်သန်းစေခြင်းလို့အဓိပ္ပါယ်ရတယ်။ 0:12:15.210,0:12:18.070 Semi-permeables ဆိုတာကတော့စိမ့်၀င်လို့ရတယ်။ ဒါပေမယ့်အပြည့်အ၀တော့မဟုတ်ဘူးပေါ့။ 0:12:18.070,0:12:20.650 ဒီတော့ဒီမှာပြောတဲ့ Semi-permeables ဆိုတာ 0:12:20.650,0:12:22.440 ရေကတော့ဒီအလွှာကနေတဆင့်ဖြတ်သန်းနိုင်တယ်။ 0:12:22.440,0:12:28.850 ရေတော့ဖြတ်လို့ရတယ်။ ဒါပေမယ့်သကြားကတော့မရဘူး။ 0:12:28.850,0:12:30.100 သကြားကကြီးလွန်းနေလို့။ 0:12:35.900,0:12:39.220 ချဲ့လိုက်မယ်ဆိုရင် 0:12:39.220,0:12:40.580 အလွှာကဒီပုံစံလေးရှိချင်ရှိမှာပေါ့ဗျာ။ 0:12:40.580,0:12:41.980 ဒီအလွှာပေါ်မှာချဲ့ပြီးတော့အနီးကပ်ကြည့်လိုက်မယ်ဆိုလျှင်။ 0:12:44.530,0:12:48.620 အလွှာထဲမှာအပေါက်သေးသေးလေးတွေရှိတယ်။ ဒီလိုပုံစံ။ 0:12:48.620,0:12:51.270 ရေမော်လီကျူးတွေကလည်းဒီအရွယ်အစားလောက်ပဲ။ 0:12:51.270,0:12:53.820 ရေမော်လီကျူးတွေကဒီအပေါက်တွေကိုဖြတ်သွားလို့ရတယ်။ 0:12:53.820,0:12:56.250 ရေမော်လီကျူးတွေကရှေ့ နောက်ကို 0:12:56.250,0:13:01.520 အပေါက်လေးတွေကတစ်ဆင့်ဖြတ်သွားနိုင်တယ်။ [br]ဒါပေမယ့်သကြားမော်လီကျူးတွေကကြီးနေတော့ 0:13:01.520,0:13:04.990 ဖြတ်လို့မရဘူး။ 0:13:04.990,0:13:07.280 ဒီအပေါက်လေးကနေတစ်ဆင့်ရှေ့၊ နောက်ဖြတ်သွားဖို့အတွက် 0:13:07.280,0:13:08.830 ကြီးလွန်းနေတယ်။ 0:13:08.830,0:13:12.680 ဒီလိုအခြေအနေမျိုးမှာဘာဆက်ဖြစ်မယ်လို့ထင်လဲ။ 0:13:12.680,0:13:14.330 ပထမဆုံးကျွန်တော်တို့ရဲ့သုံးနေကျအသုံးအနှုန်းလေးတွေကိုသုံးရအောင်။ 0:13:14.330,0:13:15.720 မှတ်မိလား။ သကြားက ပျော်၀င်နိုင်တဲ့အရာ (solute) ဖြစ်တယ်။ 0:13:15.720,0:13:17.120 ရေက ပျော်၀င်မှုကိုအားပေးတဲ့အရည် (solvent) ဖြစ်တယ်။. 0:13:17.120,0:13:18.930 တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း စိမ့်၀င်နိုင်တဲ့အမြှေးပါးအလွှာ (Semi-permeable membrane)။ 0:13:18.930,0:13:21.400 ဒီအမြှေးပါးအလွှာရဲ့ဘယ်အပိုင်းက solute ပိုများပြီး 0:13:21.400,0:13:24.330 ဘယ်အပိုင်းက solute ပိုနည်းနေမလဲ။ 0:13:24.330,0:13:25.690 ကောင်းပြီ။ အတွင်းဘက်အပိုင်းပေါ့။ 0:13:25.690,0:13:27.060 ဒီအတွင်းပိုင်းက hypertonic (solute ပါ၀င်မှုများတယ်။) 0:13:32.370,0:13:33.540 အပြင်ဘက်က (ဒြပ်)ပါဝင်မှုနိမ့် 0:13:33.540,0:13:34.850 တဲ့အတွက် သူက hypotonic (solute ပါ၀င်မှုနည်းတယ်။) 0:13:44.850,0:13:47.680 အခု ဒီအပေါက်လေးတွေအားလုံးမှာ 0:13:47.680,0:13:51.330 လုံလောက်တဲ့အကျယ်ရှိပြီ။ ဒီကောင်တွေကခုန်နေပြီ 0:13:51.330,0:13:53.700 ရေကကြိုက်တဲ့ဦးတည်ရာဘက်ကိုသွားပြီဆိုရင်။ ညီသွားနိုင်ပြီ။ 0:13:53.700,0:13:56.520 တကယ်တော့ကျွန်တော် 0:13:56.520,0:13:58.360 ဒီအကြောင်းကိုအခုဘဲပြောပြတော့မလို့ပါ။ 0:13:58.360,0:14:01.660 အားလုံးကကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ပွင့်နေပြီဆိုရင်တစ်ဖက်နဲ့တစ်ဖက်ညီနေနိုင်ပြီ။ 0:14:01.660,0:14:03.780 ဒါပေမယ့်အဲ့ဒီလိုပွင့်ခဲ့မယ်ဆိုရင်လည်းဒီကောင်တွေက 0:14:03.780,0:14:06.450 ဒီအပိုင်းကိုကျော်ပြီးခုန်မယ်။ နောက်ဆုံးတော့ 0:14:06.450,0:14:08.500 (ဒြပ်)ပါဝင်မှု concentrations တွေတူညီကောင်းတူညီလိမ့်သွားမယ်။ 0:14:08.500,0:14:10.710 ပုံမှန်ဆိုရင်၊ စိမ့်၀င်ပြန့်နှံခြင်း diffusion သည် 0:14:10.710,0:14:13.130 ပါ၀င်မှုများသော solute ကနေ 0:14:13.130,0:14:14.530 ပါ၀င်မှုနည်းသော solute ကိုပြန့်နှံသွားသည်။ 0:14:14.530,0:14:17.350 ဒါပေမယ့်၊ ဒီမှာတော့ဒီကောင်တွေက 0:14:17.350,0:14:18.330 အပေါက်ကတဆင့်မ၀င်နိုင်ဘူး။ 0:14:18.330,0:14:20.160 ရေကပဲဖြတ်နိုင်တယ်။ 0:14:20.160,0:14:25.180 တကယ်တော့ဒီကောင်တွေဒီမှာမရှိဘူးဆိုလျှင် 0:14:25.180,0:14:28.780 ရေကဒီဘက်ကိုသွားဖို့နဲ့၊ ဟိုဖက်ကလာတဲ့ 0:14:28.780,0:14:33.940 ဖြစ်နိုင်ခြေသည်လုံး၀တူသည်။ 0:14:33.940,0:14:40.090 ဒါပေမယ့် ဒီကောင်တွေကညာဘက်ခြမ်းမှာရှိနေတဲ့အတွက်၊ 0:14:40.090,0:14:42.290 ဒီမှာတော့၊ အမြှေးပါးအလွှာရဲ့အတွင်းဘက်မှာရှိနေတယ် 0:14:42.290,0:14:47.000 ဒါကျွန်တော်တို့ချဲ့ကြည့်ထားတဲ့အမြှေးပါးအလွှာရဲ့အတွင်းပိုင်းဖြစ်တယ်။ 0:14:47.000,0:14:50.440 ဒီကောင်တွေကအပေါက်နားကပ်လာနေတဲ့အတွက် 0:14:50.440,0:14:55.230 ရေဝင်ဖို့အခွင့်နည်းသွားတယ်။ 0:14:55.230,0:14:58.110 တကယ်တော့၊ 0:14:58.110,0:15:02.720 ရေထွက်ဖို့ထက်၊ ၀င်လာဖို့ရာပိုဖြစ်နိုင်တယ်။ 0:15:02.720,0:15:04.180 ဒါကိုလုံးဝရှင်းစေချင်တယ်။ 0:15:04.180,0:15:07.150 သကြားမော်လီကျူးတွေသာဒီမှာမရှိဘူးဆိုလျှင် 0:15:07.150,0:15:09.830 ရေကဟိုဘက်ဒီဘက်သွားနေမှာ။ 0:15:09.830,0:15:12.730 အခုတော့ဒီသကြားမော်လီကျူးတွေကဒီမှာရှိနေတယ်။ 0:15:12.730,0:15:15.290 ဒီသကြားမော်လီကျူးတွေကညာဖက်မှာရှိနေတယ်။ 0:15:15.290,0:15:18.200 သူတို့ကရေကိုထွက်မသွားနိုင်အောင်ကာထားတာဖြစ်နိုင်တယ်။ အကောင်းဆုံးနည်းနဲ့စဉ်းစားကြည့်ရလျှင် 0:15:18.200,0:15:20.430 အပေါက်နားကိုသွားတဲ့လမ်းကိုပိတ်ထားသလိုဖြစ်နေတာ။ 0:15:20.430,0:15:22.060 သူတို့ဖာသာဒီအပေါက်ကိုမဖြတ်နိုင်ဘူး။ 0:15:22.060,0:15:24.490 ဒီအပေါက်ကိုပိတ်ထားတာလဲဟုတ်ချင်မှဟုတ်မယ်။ ဒါပေမယ့် 0:15:24.490,0:15:25.720 သူတို့ကကြုံသလိုသွားနေတာဆိုတော့ 0:15:25.720,0:15:29.580 ဒီတော့ရေမော်လီကျူးကချဉ်းကပ်လာပြီဆိုလျှင် 0:15:29.580,0:15:31.360 ဒါတွေကဖြစ်နိုင်ချေများတာတွေကိုပြောပြတာပါ။ မြောက်မြားလှတဲ့မော်လီကျူးတွေနဲ့ကျွန်တော်တို့ကအလုပ်လုပ်နေရတာ။ 0:15:31.360,0:15:34.610 ဒီတော့သကြားမော်လီကျူးတွေကရေတွေအပြင်ထွက်ဖို့အတွက်ကို 0:15:34.610,0:15:35.360 ပိတ်ထားတဲ့သဘောဖြစ်နေတယ်။ 0:15:35.360,0:15:37.620 အပြင်မှာရှိတဲ့ရေမော်လီကျူးတွေအတွက်ကျတော့ 0:15:37.620,0:15:40.170 သူတို့ကို ပိတ်ထားတဲ့အရာ ဘာမှမရှိဘူး။ ဒီတော့ 0:15:40.170,0:15:41.480 ရေတွေကအထဲကိုစီးလို့ရတယ်။ 0:15:41.480,0:15:44.310 ဒီလိုအခြေအနေမျိုးမှာတစိတ်တပိုင်းစိမ့်၀င်နိုင်တဲ့အလွှာနဲ့ 0:15:44.310,0:15:45.700 သင့်အနေနဲ့ရေကိုရမှာဖြစ်တယ်။ 0:15:45.700,0:15:49.280 ဒီတော့ရေကအတွင်းထဲကိုပဲစီးဆင်းမှုရှိမယ်။ 0:15:49.280,0:15:51.430 ဒါက စိတ်၀င်စားစရာပဲနော်။ 0:15:51.430,0:15:56.900 hypotonic ကနေ hypertonic solution ကို စီးဆင်းသွားတဲ့ 0:15:56.900,0:15:59.600 solvent ရှိတယ်။ ဒါပေမယ့် 0:15:59.600,0:16:01.210 ဒီ hypotonic ဆိုတာက solute 0:16:07.650,0:16:11.620 ပြောင်းလုပ်လိုက်မယ်ဆိုလျှင် 0:16:11.620,0:16:15.290 အကယ်၍သကြားကို solvent အနေနဲ့ အသုံးပြုခဲ့မယ်ဆိုလျှင်၊ 0:16:15.290,0:16:19.470 high concentration ရှိတဲ့ရေကနေ low concentration ရှိတဲ့ ရေကိုသွားတယ်လို့ပြောနိုင်တယ်။ 0:16:19.470,0:16:20.370 စိတ်မရှုပ်သွားနဲ့နော်။ 0:16:20.370,0:16:23.090 ဒီဟာကနည်းနည်းရှုပ်တယ်ဆိုပေမယ့် 0:16:23.090,0:16:24.040 ဘာဆက်ဖြစ်မလဲဆိုတာကိုဘဲစဉ်းစားကြရအောင်။ 0:16:24.040,0:16:27.260 ဘယ်လိုအခြေအနေမှာဘဲဖြစ်ဖြစ်ပျော်ရည်ကဖြစ်မှာပဲ။ 0:16:27.260,0:16:30.000 concentration ကိုညီအောင် 0:16:30.000,0:16:30.680 လုပ်ရမှာပဲ။ 0:16:30.680,0:16:32.080 နှစ်ဖက်စလုံးမှာ concentrations 0:16:32.080,0:16:33.710 ညီနိုင်သမျှ ညီအောင်လုပ်ဖို့ဆိုလျှင် 0:16:33.710,0:16:35.150 သူကမှော်အတက်မဟုတ်ပါဘူး။ 0:16:35.150,0:16:36.160 ပျော်ရည်ကသိလို့တော့မဟုတ်ပါဘူး။ 0:16:36.160,0:16:38.300 ဖြစ်နိုင်ချေကြောင့်ပါဘဲ၊ 0:16:38.300,0:16:41.050 ဒီကောင်တွေကခုန်နေတဲ့အတွက်၊ ဒီမှာတော့ရေက 0:16:41.050,0:16:43.790 ခွက်ထဲကို ပိုပြီးစီးသွားချင်တယ်။ 0:16:43.790,0:16:46.700 ဒီတော့ solute ရဲ့ low concentration အကြောင်းကိုပြောတဲ့အခါ 0:16:46.700,0:16:50.460 hypotonic ရှိတဲ့ဘက်ကနေ 0:16:50.460,0:16:53.690 solute က high concentrations ဖြစ်နေတဲ့ဘက်ကိုသွားတာ။ 0:16:53.690,0:16:57.320 ဆိုလိုတာကသကြားပေါ့။ ဒါကို ဆွဲဆန့်လိုက်မယ်ဆိုလျှင် 0:16:57.320,0:17:01.670 ရေတွေကပိုပြီးအတွင်းကိုစီးမယ်။ ဒီအမြှေးပါးလွှာက 0:17:01.670,0:17:04.420 အပြင်ကို ဆန့်ထွက်သွားမယ် 0:17:04.420,0:17:08.420 ဒီမှာအသေးစိတ်တော့မပြောတော့ပါဘူး။ ဒါပေမယ့် 0:17:08.420,0:17:12.470 solvent ဖြစ်တဲ့ရေက။ ဒီကိစ္စမှာဆိုလျှင် 0:17:12.470,0:17:15.150 ရေက solvent အနေနဲ့တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းစိမ့်၀င်နိုင်တဲ့အလွှာကိုဖြတ်ပြီး 0:17:15.150,0:17:18.500 စိမ့်၀င်သွားတယ်။ ဒါကို osmosis (စိမ့်၀င်ပြန့်နှံ့ခြင်း) လို့ခေါ်တယ်။ 0:17:22.569,0:17:25.170 osmosis ကို ကြားဖူးမှာပါ။ 0:17:25.170,0:17:27.200 ခင်ဗျားခေါင်းပေါ်မှာစာအုပ်တင်လိုက်မယ်ဆိုရင်[br]သင့်ဦးနှောက်ထဲကိုစာတွေစိမ့်၀င်သွားရင်သွားမှာပေါ့။ 0:17:27.200,0:17:28.000 အတူတူပါဘဲ။ 0:17:28.000,0:17:29.500 ဒီစကားလုံးကအဲ့ဒါကလာတာပါ။ 0:17:29.500,0:17:33.570 အမြှေးပါးလွှာကနေတဆင့်ရေစိမ့်ထွက်ရတဲ့အကြောင်းက 0:17:33.570,0:17:35.600 concentrations ကိုပိုပြီးညီစေချင်လို့ပါ။ 0:17:35.600,0:17:38.370 ပြောရမယ်ဆိုရင်ဒီမှာ high concentration ရှိတယ်။ 0:17:38.370,0:17:39.490 ဒီမှာ low concentration ရှိတယ်။ 0:17:39.490,0:17:43.020 အကယ်၍ဒီမှာသာအလွှာမရှိခဲ့ဘူးဆိုရင်ဒီမော်လီကျူးအကြီးတွေဟာ 0:17:43.020,0:17:48.080 ထွက်သွားလိမ့်မယ်။ ဒါပေမယ့် ဒီမှာတစ်စိတ်တစ်ပိုင်းစိမ့်၀င်နိုင်တဲ့အလွှာကြောင့် 0:17:48.080,0:17:48.680 သူတို့ထွက်သွားလို့မရဘူး။ 0:17:48.680,0:17:52.400 ဒီတော့ဒီစနစ်ကမှော်ပညာမဟုတ်ဘူးနော်။ 0:17:52.400,0:17:56.090 ရေတွေက concentration ညီဖို့အတွက် 0:17:56.090,0:17:57.160 ပိုပြီး၀င်လာလိမ့်မယ်။ 0:17:57.160,0:18:01.970 ဒီမှာမော်လီကျူးနည်းနည်းပဲရှိခဲ့မယ်ဆိုလျှင် 0:18:01.970,0:18:06.440 high concentration ဘက်လိုမဟုတ်ဘဲနဲ့ 0:18:06.440,0:18:08.970 အားလုံးကအပြည့်အ၀ဖြစ်နိုင်တယ်ဆိုလျှင် 0:18:08.970,0:18:11.120 သင့်မှာ 0:18:11.120,0:18:13.650 ဒီဘက်မှာညာဖက်မှာလိုဘဲ high concentration ရှိတယ်။ 0:18:13.650,0:18:16.500 ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ညာဖက်အခြမ်းမှာ 0:18:16.500,0:18:19.380 ရေတွေနဲ့ ပြည့်သွားပြီးတော့ထုထည်ပိုကြီးလာလိမ့်မယ်။ 0:18:19.380,0:18:21.520 ပြီးရင်ဘယ်ညာသွားနေတဲ့ 0:18:21.520,0:18:23.600 ရေမော်လီကျူးအရေအတွက်ဟာ 0:18:23.600,0:18:25.920 တူပြီးတော့တဖြည်းဖြည်း ညီသွားမှာပါ။ 0:18:25.920,0:18:29.910 ပိုပြီးရှင်းပြရရင်။ diffusion စိမ့်၀င်ခြင်းဆိုတာ 0:18:29.910,0:18:33.130 higher concentration ကနေ lower concentration ရှိတဲ့ 0:18:33.130,0:18:35.740 ဧရိယာတစ်ခုဆီကိုပြန့်သွားတာကိုဆိုလိုတာ။ 0:18:35.740,0:18:36.950 ပြန့်သွားရုံပါပဲ။ 0:18:36.950,0:18:41.240 Osmosis ဆိုတာကရေစိမ့်၀င်ပြန့်နှံ့ခြင်းပါ။ 0:18:41.240,0:18:44.210 ရေစိမ့်၀င်ပြန့်နှံ့ခြင်းလို့ဆိုတာပါ။ 0:18:44.210,0:18:47.010 ရေကို solvent အနေနဲ့ပြောတာ။ 0:18:47.010,0:18:51.260 အဲ့ဒီမှာ solute ဖြတ်မသွားနိုင်တဲ့တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းစိမ့်၀င်ပျံ့နှံ့နိုင်တဲ့အလွှာရှိတယ်။ 0:18:51.260,0:18:53.530 အဲ့ဒီအလွှာကိုဖြတ်ပြီးတော့ solute ကမသွားနိုင်ပါဘူး။ 0:18:53.530,0:18:55.800 ဘယ်လိုပဲဖြစ်ဖြစ်၊ ဒီသင်ခန်းစာကိုအသုံးကျမယ်လို့ယုံကြည်ပါသည်။ 0:18:55.800,0:18:57.880 မရှုပ်သွားဘူးလို့ထင်ပါတယ်။