--Xin chào? Tôi là Jackie đây.
Chào! Tên tôi là Tony và
đây là Every Frame a Painting.
Một số nhà làm phim có thể làm phim hành động.
Số khác có thể làm phim hài.
Nhưng trong suốt 40 năm qua, bậc thầy kết hợp
cả hai thể loại trên chính là Jackie Chan.
Ngày nay, có rất nhiều phim kết hợp
những cảnh hài hước...
với những cảnh đánh nhau.
Nhưng thậm chí với một bộ phim hay
Thì phần hài và phần hành động vẫn trông như
đến từ 2 đạo diễn và 2 phong cách khác nhau
Đó là lí do vì sao phim của Jackie Chan rất thú vị
Trong phim của anh ấy, hành động CHÍNH LÀ hài.
Và các phim của anh cho thấy
có một số nguyên tắc luôn hiệu quả
Dù có là phim cố gây cười
hay một phim hài hành động.
Bắt đầu thôi nào. Nếu bạn muốn biết
tên phim tôi đã đề cập
nhấn nút CC phía dưới để xem.
Sẵn sàng chưa? Bắt đầu!
Làm cách nào Jackie có thể tạo ra phim
hành động hài hước như vậy?
Đầu tiên, anh ấy tạo ra thế bất lợi cho mình.
Trong bất cứ bộ phim nào, Jackie luôn
bắt đầu ở thế dưới so với đối thủ của mình.
Anh ấy không mang giày. Tay bị còng.
Có bom trong miệng.
Từ điểm này, anh luôn phải tìm cách lật ngược ván cờ.
Mỗi hành động đều tạo ra
những phản ứng rất hợp lí.
Và theo tính logic như thế này…
ta có được một trò đùa.
Trong các phim, phong cách hài quay về
thời phim câm.
như Chaplin, Lloyd, và Keaton.
Nhưng tôi nghĩ Jackie tinh giản
xuống còn một dòng thoại:
--Làm ơn! Tôi không muốn gặp rắc rối nữa đâu!
Vì là người yếu thế, Jackie phải sáng tạo
để mang chúng ta với điểm số 2:
Anh ta sử dụng bất kì thứ gì xung quanh.
Đây là điểm nổi bật nhất
trong phong cách của anh ta.
Dùng thứ quen thuộc,
để làm điều khác lạ.
Tôi từng thấy anh ấy đánh nhau với ghế
với váy
đũa
đàn
legos
tủ lạnh
và tất nhiên…
Không chỉ khiến mỗi trận đánh
hợp lí và tự nhiên hơn.
Nó còn tạo ra một trò
không bất kì chỗ nào có được.
Số 3: Jackie thích sự rõ ràng.
Anh ấy không quay các cảnh tối
khi mọi thứ xung quanh chuyển màu xanh.
Nếu đối thủ mặc màu đen,
anh ta sẽ mặc màu trắng.
Nếu đối thủ mặc màu trắng,
thì anh sẽ mặc sao cho phong cách.
Khung hình của anh rõ đến mức trong mỗi shot
anh đều thiết lập cho hành động tiếp theo.
Ở đây, dù chúng ta đang xem
người đóng thế,
2/3 khung hình là cầu thang.
Một vài giây sau, chúng ta sẽ biết vì sao.
Anh giữ mọi thứ rõ ràng vì hiếm khi dùng
handheld hay dolly.
--Như các phim Mỹ, có rất nhiều chuyển động.
Khi góc máy quay di chuyển
--điều đó có nghĩa diễn viên,
họ không biết cách đánh nhau.
Với chế độ slow-motion bạn có thể thấy cách
người quay phim xoay xung quanh
Để làm cú đánh trông thêm bạo lực.
Như vì Jackie CÓ THỂ đánh nhau…
--Nên tôi không bao giờ phải di chuyển máy quay.
Luôn vững. Góc quay rộng.
--Để anh ta thấy tôi nhảy xuống,
tôi xoay người, tôi té xuống
Khi bạn quay theo cách này, mọi thứ sẽ trông
ấn tượng hơn vì
hành động và phản ứng
trong cùng một khung hình.
Hãy để ý bạn luôn có thể nhìn thấy Jackie,
chiếc xe và bức tường cùng một lúc.
Nhưng một cảnh hành động tương tự trong Rush Hour 3
không bao giờ gộp tất cả các yếu tố đó
trong cùng 1 shot, và nó không hiệu quả.
Nguyên tắc đó cũng được áp dụng vào thể loại hài.
Shot hình này, được đạo diễn bởi Sammo Hung,
cho chúng ta thấy
cú đấm, gương mặt của kẻ xấu
và gương mặt Jackie tất cả trong một.
Giờ hãy xem một kiểu giống vậy
trong Shanghai Noon.
Ở đây, hành động và phản ứng
thuộc các shot tách biệt nhau.
Cũng khá ổn, nhưng không tốt cho lắm.
Tại sao không nhiều đạo diễn làm vậy?
Đó là vì nguyên tắc thứ 5:
Họ không có đủ thời gian.
Jackie luôn sẵn lòng quay đi quay lại đến khi nào
được shot hình ưng ý.
Và ở Hong Kong, anh ấy được một số studio ủng hộ
Họ dành cho anh hàng tháng trời
để quay một cảnh đánh nhau.
--Và điều khó khăn nhất là khi
tôi ném quạt và chúng bay ngược lại.
Hơn 120 take. Những cảnh như thế này,
bạn sẽ thốt lên rằng “Oh, Jackie giỏi quá!”
Thật ra thì không. Bạn cũng làm được.
Vấn đề là bạn có đủ kiên nhẫn hay không?
Khi tôi xem lại phim của anh ấy,
những chi tiết nhỏ này
Là những thứ khiến tôi ấn tượng nhất.
Anh ấy không cần làm vậy,
vì sẽ tốn kha khá chi phí.
Nhưng anh ấy vẫn làm
vì anh ấy thực sự muốn.
Đó là những điều “trên cả tuyệt vời”
mà tôi trân trọng và ngưỡng mộ.
--Tuy nhiên ở Mỹ,
họ không cho phép bạn làm điều đó.
Bạn biết đó, vì kinh phí.
Và phim tại Mỹ của anh ấy
có vẻ như thiếu thứ gì đó:
-- Có một nhịp điệu trong cách thể hiện các shot hình
và cũng tùy cách họ dựng,
Jackie đã nói một điều rất thú vị
đó là khán giả không hề biết về nhịp
cho đến khi nó KHÔNG CÒN nữa
Những cảnh đánh nhau của Jackie
có một giai điệu riêng biệt,
một lần anh ta tạo nhịp trên hiện trường
với những người biểu diễn.
--Sẵn sàng, diễn.
Ở yên tại chỗ!
Ở yên đó, đừng đuổi theo tôi.
Thấy không? Mọi người trông đều ổn.
Thậm chí một số võ sĩ kì cựu
cũng gặp vấn đề với nó.
Trong những phim đầu, bạn sẽ thấy anh ấy
học cách tạo nhịp từ đạo diễn Viên Hòa Bình
Rất giống với Kinh kịch.
Nhưng vào giữa những năm 1980,
khi làm với đội đóng thế của mình
Anh ấy có một chất gì đó rất độc đáo.
Ở Mỹ, rất nhiều đạo diễn và dựng phim
không hiểu được cách tạo nhịp này.
Và khi cắt cảnh theo từng cú đánh, họ phá hủy các nhịp
Còn ở Hong Kong, các đạo diễn
giữ shot hình của họ đủ dài
để khán giả có thể cảm nhận được nhịp điệu.
--Phần quan trọng nhất chính là
dựng phim.
Hầu hết các đạo diễn
đều không biết cách dựng.
Thậm chí người điều phối cảnh hành động
cũng không biết cách dựng.
Đạo diễn Hong Kong như Jackie
và Sammo cắt theo cách riêng biệt.
Shot đầu tiên, bạn đánh
đối thủ theo góc rộng.
Shot thứ hai, bạn có một cú quay cận rất đẹp.
Nhưng khi kết hợp lại, 2 shot này KHÔNG theo tuyến tính.
Vào cuối shot 1, khuỷu tay ở đây.
Nhưng lúc bắt đầu shot 2, nó lại trở về đây.
3 frame này đều hướng mắt khán giả
đến một shot mới.
Và tất cả đều tạo nên sự khác biệt.
--Tôi bắt đầu ở đây, rồi ở đây,
Nhưng hai shot, kết hợp lại
Cú đó tạo nên sức mạnh.
Nói cách khác, thể hiện nó hai lần
và nhận thức của khán giả sẽ nghĩ
đó là một cú đánh mạnh hơn.
Ngược lại, cách dựng phim Mỹ hiện đại
lại không cho thấy cú đánh nào cả.
Cuối shot 1, chân ở đây.
Khi bắt đầu shot 2, nó vẫn ở đó
và bật ngược lại.
Nhưng vì họ cắt ngay
frame của cú đánh đó
nên ta không cảm thấy được.
Nhiều người nghĩ vì bộ phim
gắn mác PG-13
nhưng thậm chí phim có mác R
vẫn sử dụng nó
Trông giống như một nhóm
người đang vật qua vật lại
thay vì một nhóm người
bị thương.
Ouch.
Dẫn đến số 8: sự đau đớn.
Không giống như nhiều ngôi sao hành động,
luôn cố gắng để bất bại.
Jackie lại luôn bị thương.
Rất nhiều.
Một nửa cái hài trong phim của anh ta
không chỉ ở các pha hành động ấn tượng
mà còn luôn kết hợp một trò đùa trong đó.
Đau đớn làm anh ấy trông đời thường.
Vì dù có kĩ thuật thế nào
Anh vẫn bị tát vào mặt.
Thực tế, Jackie như có một gương mặt trời phú
Dù hành động nào, trông vẫn rất hài hước.
Giống như khi anh ta thực hiện cả trận đánh
với con gà trong tay.
Hay mặc như Chun-li
Và cuối cùng, phong cách của Jackie là luôn có cái kết
khiến khán giả mãn nhãn.
Chiến đấu theo cách riêng trong điều kiện bất lợi ,
anh ấy được quyền có kết thúc có hậu.
Anh ấy không thắng vì giỏi hơn
Mà thắng vì không bao giờ từ bỏ.
Sự lì lợm của anh khiến trận đánh
thực sự rất ấn tượng và vui nhộn.
Và nó thật sự đối lập hoàn toàn
với nhiều phim Mỹ của anh
nơi mà kẻ xấu luôn bị đánh bại
vì bị ai đó bắn.
Thôi nào!
Nhưng hầu hết, tôi nghĩ
phong cách của Jackie đã chứng tỏ một điều:
Hành động và hài không hoàn toàn khác biệt.
Ở cả hai thể loại, chúng ta đều muốn
thấy màn trình diễn hay nhất
Và tôi nghĩ nhiều đạo diễn phim hành động hiện nay
đều thất bại trong việc thể hiện nó.
Những diễn viên này rất giỏi,
họ nằm trong số giỏi nhất thế giới.
Vậy sao đạo diễn lại không được như vậy?
Tại sao tôi trả tiền mà KHÔNG
được xem hành động?
--Dù bạn có làm gì, hãy cố gắng hết sức
vì phim của bạn sẽ vẫn mãi ở đó.
“Không, vì khi đó mưa
và diễn viên không có thời gian.”
Tôi nói, bạn đâu thể đi mọi rạp
để nói với khán giả phải không? Không hề.
Khán giả sẽ chỉ ngồi trong rạp và nhận xét
phim hay hay dở thôi.
Chính xác. Công việc này sẽ còn kéo dài.
Và cuối cùng, tôi muốn bạn xem một cảnh
chết người hay nhất trong lịch sử phim ảnh.
Vietsub by Saigon International Film School