0:00:00.537,0:00:02.159 Tôi muốn kể cho các bạn 0:00:02.159,0:00:06.850 về cách mà 20,000 người trẻ nổi bật 0:00:06.850,0:00:08.706 từ hơn 100 quốc gia 0:00:08.706,0:00:10.518 đã dừng lại ở Cuba 0:00:10.518,0:00:14.321 và đang biến đổi việc chăm sóc sức khỏe[br]tại cộng đồng của họ. 0:00:14.321,0:00:16.401 90% trong số họ sẽ không bao giờ 0:00:16.401,0:00:17.973 rời khỏi quê nhà 0:00:17.973,0:00:21.317 nếu như đó không phải là vì[br]học bổng cho khóa học y khoa tại Cuba 0:00:21.317,0:00:23.128 và một cam kết trở lại 0:00:23.128,0:00:26.756 những nơi giống như quê hương của họ, 0:00:26.756,0:00:30.203 những nông trại hẻo lánh, vùng đồi núi, [br]khu ổ chuột 0:00:30.203,0:00:33.689 để trở thành bác sĩ [br]cho người thiếu điều kiện, 0:00:33.689,0:00:35.781 và cống hiến hết mình. 0:00:35.781,0:00:38.447 Trường Y khoa Mỹ La-tinh tại Havana: 0:00:38.447,0:00:41.372 trường y khoa lớn nhất trên thế giới, 0:00:41.372,0:00:44.274 đã có 23,000 bác sĩ trẻ tốt nghiệp 0:00:44.274,0:00:47.002 kể từ khóa học đầu tiên vào năm 2005, 0:00:47.002,0:00:50.611 với khoảng hơn 10,000 người trong hệ thống. 0:00:50.611,0:00:54.432 Nhiệm vụ của trường là [br]đào tạo bác sĩ cho những người 0:00:54.432,0:00:56.483 cần họ nhất: 0:00:56.483,0:00:58.419 hơn một tỉ người 0:00:58.419,0:01:00.682 chưa từng được khám bệnh, 0:01:00.682,0:01:04.515 những người sống và chết 0:01:04.515,0:01:08.009 dưới vô số hoàn cảnh nghèo đói. 0:01:08.009,0:01:10.259 Sinh viên trường đã phá vỡ[br]mọi quy tắc thông thường. 0:01:10.259,0:01:12.530 Họ là mối nguy lớn nhất của trường 0:01:12.530,0:01:14.990 và đồng thời cũng là món cược lớn nhất. 0:01:14.990,0:01:17.505 Họ được tuyển từ những nơi nghèo đói nhất, 0:01:17.505,0:01:20.076 những nơi khốn cùng nhất [br]trên hành tinh của chúng ta 0:01:20.076,0:01:22.350 bởi một trường học [br]tin tưởng họ có thể trở thành 0:01:22.350,0:01:23.857 không chỉ giỏi 0:01:23.857,0:01:25.792 mà còn là những bác sĩ tuyệt vời nhất 0:01:25.792,0:01:28.545 mà cộng đồng của họ hết sức cần, 0:01:28.545,0:01:32.197 rằng họ sẽ làm việc ở nơi[br]hầu hết các bác sĩ đều không thể, 0:01:32.197,0:01:34.623 những nơi không chỉ nghèo đói 0:01:34.623,0:01:37.176 mà còn thường xuyên nguy hiểm. 0:01:37.176,0:01:40.202 Họ thường phải [br]mang thuốc giải độc trong ba lô 0:01:40.202,0:01:42.821 hoặc dò đường tới những khu dân cư 0:01:42.821,0:01:46.142 bị giày xé bởi thuốc phiện, [br]giang hồ và súng đạn, 0:01:46.142,0:01:48.842 thậm chí quê nhà của họ. 0:01:48.842,0:01:50.168 Niềm mong mỏi là họ có thể 0:01:50.168,0:01:52.768 thay đổi cục diện chăm sóc sức khỏe, 0:01:52.768,0:01:55.187 tại các khu vực kém phát triển, 0:01:55.187,0:01:57.346 và thậm chí cách học và chữa chạy 0:01:57.346,0:01:59.889 trong ngành y dược, 0:01:59.889,0:02:04.140 và rằng họ sẽ trở thành [br]những nhà tiên phong 0:02:04.140,0:02:06.660 trong sứ mệnh vì sức khỏe toàn cầu, 0:02:06.660,0:02:09.378 chắc chắn đó là một trọng trách lớn lao. 0:02:09.378,0:02:13.504 Hai cơn bão lớn và [br]khái niệm "cống hiến hết mình" đó 0:02:13.504,0:02:17.588 đã tạo tiền đề cho [br]ELAM (trường Y Havana) năm 1998. 0:02:17.588,0:02:20.591 Ngọn núi lửa Georges và Mitch 0:02:20.591,0:02:22.143 đã xé toạc khu vực Ca-ri-bê 0:02:22.143,0:02:24.348 và Trung Mỹ, 0:02:24.348,0:02:26.727 khiến 30.000 người chết 0:02:26.727,0:02:29.610 và hai triệu rưỡi người mất nhà cửa. 0:02:29.610,0:02:33.303 Hàng trăm bác sĩ Cuba đã tình nguyện [br]tới các khu vực thảm họa, 0:02:33.303,0:02:35.148 nhưng khi đến nơi, 0:02:35.148,0:02:37.231 họ phát hiện thảm họa[br]còn khủng khiếp hơn: 0:02:37.231,0:02:40.427 cả cộng đồng không được chăm sóc sức khỏe, 0:02:40.427,0:02:42.751 các bệnh viện nông thôn cửa đóng then cài 0:02:42.751,0:02:44.630 do thiếu nhân viên, 0:02:44.630,0:02:47.301 và có quá nhiều trẻ sơ sinh đã ra đi 0:02:47.301,0:02:50.236 trước khi đón sinh nhật đầu tiên. 0:02:50.236,0:02:54.070 Điều gì sẽ xảy ra khi [br]các bác sĩ Cuba rời khỏi nơi đó? 0:02:54.070,0:02:56.784 Cần có lớp bác sĩ mới để[br]bảo đảm dịch vụ y tế lâu dài, 0:02:56.784,0:02:58.096 nhưng tìm đâu ra bác sĩ mới đây? 0:02:58.096,0:03:00.901 Họ có thể được đào tạo ở đâu? 0:03:00.901,0:03:05.344 Tại Havana, ngôi trường vốn là [br]một học viện hải quân cũ 0:03:05.344,0:03:08.269 được chuyển giao lại cho Bộ Y tế Cuba 0:03:08.269,0:03:11.620 để trở thành trường Y tế Mỹ La-tinh, 0:03:11.620,0:03:13.633 gọi tắt là ELAM. 0:03:13.633,0:03:16.107 Học phí, ăn ở và một khoản trợ cấp nhỏ 0:03:16.107,0:03:18.018 được cung cấp cho hàng trăm sinh viên 0:03:18.018,0:03:21.051 đến từ các nước bị ảnh hưởng nặng nề nhất[br]bởi các cơn bão. 0:03:21.051,0:03:23.330 Là một phóng viên tại Havana, 0:03:23.330,0:03:26.047 tôi đã quan sát [br]97 người Nicaragua đầu tiên đến 0:03:26.047,0:03:28.589 vào tháng 3 năm 1999, 0:03:28.589,0:03:31.305 họ vào ở trong những ký túc xá [br]vừa mới được tân trang lại 0:03:31.305,0:03:34.984 và giúp đỡ các giáo sư [br]không chỉ việc quét dọn lớp học 0:03:34.984,0:03:39.663 mà còn di chuyển bàn ghế và kính hiển vi. 0:03:39.663,0:03:41.542 Trong suốt những năm vừa qua, 0:03:41.542,0:03:43.454 các chính phủ tại khu vực Châu Mỹ 0:03:43.454,0:03:46.627 yêu cầu cấp học bổng [br]cho các sinh viên của họ, 0:03:46.627,0:03:48.505 và cuộc họp của Hội Nghị sĩ da đen 0:03:48.505,0:03:51.880 đã yêu cầu và nhận được hàng trăm học bổng 0:03:51.880,0:03:55.120 đến từ Mỹ cho các thanh niên. 0:03:55.120,0:03:58.832 Ngày nay, trong số [br]23.000 sinh viên tốt nghiệp, 0:03:58.832,0:04:01.847 đến từ 83 quốc gia 0:04:01.847,0:04:04.851 tại Châu Mỹ, Châu Phi và Châu Á, 0:04:04.851,0:04:10.454 và danh sách tuyển sinh đã lên tới[br]123 quốc gia. 0:04:10.454,0:04:12.658 Hơn nửa số sinh viên là các phụ nữ trẻ. 0:04:12.658,0:04:14.050 Họ đến từ 100 nhóm dân tộc, 0:04:14.050,0:04:16.075 nói 50 thứ tiếng khác nhau. 0:04:16.075,0:04:19.216 Giám đốc WHO Margaret Chan đã nói rằng, 0:04:19.216,0:04:23.254 "Dẫu chỉ một lần, nếu bạn nghèo đói, là phụ nữ, 0:04:23.254,0:04:25.516 hoặc đến từ một dân tộc bản địa, 0:04:25.516,0:04:27.221 bạn có một lợi thế khác biêt, 0:04:27.221,0:04:31.950 một nền dân tộc học khiến cho [br]trường y này độc nhất." 0:04:31.950,0:04:36.100 Luther Castillo đến từ [br]San Pedro de Tocamacho 0:04:36.100,0:04:38.970 ở vùng duyên hải [br]Đại Tây Dương của Honduras. 0:04:38.970,0:04:40.882 Nơi không có nước sạch, 0:04:40.882,0:04:42.682 không có điện sinh hoạt, 0:04:42.682,0:04:46.282 và để đến ngôi làng, bạn phải đi bộ[br]hàng tiếng đồng hồ 0:04:46.282,0:04:49.195 hoặc may mắn bắt được một chiếc xe tải [br]như tôi lúc trước 0:04:49.195,0:04:52.490 khi men theo bờ biển Đại Tây Dương. 0:04:52.490,0:04:57.131 Luther là một trong 40 đứa trẻ Tocamacho 0:04:57.131,0:04:59.134 bắt đầu vào học cấp 2, 0:04:59.134,0:05:01.878 những đứa con của người da đen bản địa 0:05:01.878,0:05:03.734 được biết đến là người Garifuna, 0:05:03.734,0:05:07.210 chiếm 20% dân số Honduras. 0:05:07.210,0:05:12.363 Nghiệt ngã rằng trung tâm y tế[br]lại cách xa đó hàng dặm. 0:05:12.363,0:05:15.850 Luther đã phải đi bộ ba tiếng hàng ngày 0:05:15.850,0:05:17.751 để tới trường trung học cơ sở. 0:05:17.751,0:05:19.832 Chỉ có 17 học sinh đi học như vậy. 0:05:19.832,0:05:21.936 Chỉ năm em học tiếp lên cấp ba, 0:05:21.936,0:05:24.100 và chỉ một em duy nhất đi học đại học: 0:05:24.100,0:05:26.121 Luther, đã đến ELAM, 0:05:26.121,0:05:30.130 nằm trong số những sinh viên Garifuna[br]tốt nghiệp mùa đầu tiên. 0:05:30.130,0:05:33.000 Chỉ có hai bác sĩ người Garifuna trước họ 0:05:33.000,0:05:36.044 trong chiều dài lịch sử của Honduras. 0:05:36.044,0:05:41.945 Hiện nay đã có 69 người, nhờ có ELAM. 0:05:41.945,0:05:45.145 Những vấn đề lớn cần [br]những giải pháp vĩ đại, 0:05:45.145,0:05:48.937 tỏa sáng bởi những ý tưởng, [br]khả năng sáng tạo và sự táo bạo, 0:05:48.937,0:05:51.940 và bởi các biện pháp hiệu quả. 0:05:51.940,0:05:55.270 Giảng viên của ELAM không [br]có sẵn nền giáo án nào 0:05:55.270,0:05:58.790 để hướng dẫn sinh viên, vì vậy [br]họ phải học một cách khó khăn, 0:05:58.790,0:06:02.479 bằng việc vừa thực nghiệm [br]vừa điều chỉnh khóa học. 0:06:02.479,0:06:04.741 Thậm chí những sinh viên sáng dạ nhất 0:06:04.741,0:06:06.654 từ những cộng đồng nghèo khó này 0:06:06.654,0:06:08.330 cũng không có sẵn phương pháp học 0:06:08.330,0:06:11.023 cho sáu năm đào tạo y khoa, 0:06:11.023,0:06:14.680 vì vậy một khóa học chuyển tiếp [br]đã được thiết lập cho các môn khoa học. 0:06:14.680,0:06:16.255 Sau đó là ngôn ngữ: 0:06:16.255,0:06:19.416 có người Mapuche, Quechuas, Guarani, Garifuna, 0:06:19.416,0:06:21.193 những người bản địa 0:06:21.193,0:06:23.393 đã học tiếng Tây Ban Nha như ngoại ngữ, 0:06:23.393,0:06:26.190 hoặc những người Haiti [br]nói thổ ngữ Pháp Creole. 0:06:26.190,0:06:28.127 Vì vậy tiếng Tây Ban Nha[br]trở thành một phần 0:06:28.127,0:06:32.285 trong giáo án sơ - sơ - trung cấp. 0:06:32.285,0:06:35.227 Thậm chí, tại Cuba, 0:06:35.227,0:06:38.461 âm nhạc, thực phẩm, hương vị, 0:06:38.461,0:06:41.150 tất cả mọi thứ đều khác biệt, 0:06:41.150,0:06:46.155 vì vậy đội ngũ giáo viên trở thành gia đình, [br]tại ngôi nhà ELAM. 0:06:46.155,0:06:48.968 Các tôn giáo có từ các tín ngưỡng bản địa 0:06:48.968,0:06:53.000 cho tới tôn giáo bộ tộc Yoruba, [br]Hồi giáo, Đạo Tin lành, 0:06:53.000,0:06:57.484 Chấp nhận sự đa dạng [br]đã trở thành một cách sống. 0:06:57.484,0:06:59.474 Tại sao nhiều nước trên thế giới 0:06:59.474,0:07:01.949 yêu cầu những học bổng này? 0:07:01.949,0:07:05.291 Đầu tiên, vì họ không có đủ bác sĩ, 0:07:05.293,0:07:06.967 và nơi làm việc, [br]sự phân bổ bác sĩ 0:07:06.967,0:07:09.409 thiên về hướng bất lợi cho người nghèo, 0:07:09.409,0:07:11.871 bởi cuộc khủng hoảng sức khỏe toàn cầu 0:07:11.871,0:07:14.836 được nuôi lớn bởi [br]khủng hoảng nguồn nhân lực. 0:07:14.836,0:07:18.688 Chúng ta đang thiếu [br]4 đến 7 triệu nhân viên y tế 0:07:18.688,0:07:21.152 chỉ đủ đáp ứng các nhu cầu cơ bản, 0:07:21.152,0:07:23.010 và vấn đề thì hiện diện khắp nơi. 0:07:23.010,0:07:25.562 Các bác sĩ tập trung ở các thành phố, 0:07:25.562,0:07:28.172 nơi mà chỉ một nửa dân số thế giới[br]sống ở đó, 0:07:28.172,0:07:29.960 và trong các thành phố,[br] 0:07:29.960,0:07:34.139 chứ không phải là trong các khu ổ chuột[br]hoặc Nam Los Angeles. 0:07:34.139,0:07:35.905 Ngay tại nước Mỹ này, 0:07:35.905,0:07:38.406 nơi chúng ta đã và đang [br]cải cách lĩnh vực y tế, 0:07:38.406,0:07:40.954 chúng ta lại thiếu các [br]chuyên gia mà chúng ta cần. 0:07:40.954,0:07:43.469 Đến năm 2020, chúng ta sẽ thiếu 0:07:43.469,0:07:47.608 45,000 bác sĩ gia đình. 0:07:47.608,0:07:49.765 Và chúng ta cũng là một phần của vấn đề. 0:07:49.765,0:07:52.232 Mỹ là miền điểm đến hàng đầu 0:07:52.232,0:07:56.596 của các bác sĩ từ nước đang phát triển. 0:07:56.596,0:07:59.465 Lý do thứ hai mà các sinh viên đổ về Cuba 0:07:59.465,0:08:01.692 là tình hình y tế của đảo quốc này 0:08:01.692,0:08:04.662 dựa trên nền chăm sóc chính yếu tốt. 0:08:04.662,0:08:06.484 Một ban của tờ The Lancet 0:08:06.484,0:08:08.990 đã đánh giá Cuba là một trong những nước 0:08:08.990,0:08:11.839 có thu nhập trung bình [br]trong ngành y tế tốt nhất. 0:08:11.839,0:08:13.785 Tổ chức Save the Children xếp hạng Cuba 0:08:13.785,0:08:18.421 là đất nước Mỹ Latinh tốt nhất để làm mẹ. 0:08:18.421,0:08:21.410 Cuba có tuổi thọ trung bình tương đương 0:08:21.410,0:08:24.642 và tỷ lệ trẻ sơ sinh tử vong thấp hơn Mỹ, 0:08:24.642,0:08:26.823 ít bất bình đẳng hơn, 0:08:26.823,0:08:28.623 trong khi chi tiêu trên mỗi người 0:08:28.623,0:08:31.638 bằng 1/20 của những gì [br]chúng ta bỏ ra cho ngàhnh Y 0:08:31.638,0:08:33.787 tại nước Mỹ này. 0:08:33.787,0:08:36.779 Về mặt học thuật, ELAM rất khắc nghiệt, 0:08:36.779,0:08:40.410 nhưng 80% sinh viên của họ tốt nghiệp. 0:08:40.410,0:08:41.756 Các môn học tương tự nhau... 0:08:41.756,0:08:44.230 là các môn khoa học y tế [br]khám nghiệm cơ bản... 0:08:44.230,0:08:46.656 nhưng có những sự khác biệt lớn. 0:08:46.656,0:08:50.267 Thứ nhất, việc đào tạo đã [br]thoát khỏi tháp ngà 0:08:50.267,0:08:53.169 và lan đến các phòng học[br]và khu vực lân cận, 0:08:53.169,0:08:56.533 nơi mà hầu hết [br]các sinh viên tốt nghiệp sẽ thực tập. 0:08:56.533,0:09:00.627 Đúng, họ cũng có các giờ giảng[br]và thực tập ở bệnh viện, 0:09:00.627,0:09:05.657 nhưng bài học dựa trên thực tế cộng đồng [br]ngay từ ngày đầu tiên. 0:09:05.657,0:09:09.423 Thứ hai, các sinh viên chữa trị [br]cho bệnh nhân một cách toàn diện, 0:09:09.423,0:09:11.337 cả tinh thần và thể xác, 0:09:11.337,0:09:13.843 dựa trên bối cảnh gia đình, của cộng đồng 0:09:13.843,0:09:15.990 và văn hóa của họ. 0:09:15.990,0:09:18.890 Thứ ba, họ học về y tế công: 0:09:18.890,0:09:21.990 để đánh giá các nước uống, nhà ở, 0:09:21.990,0:09:25.286 điều kiện xã hội và kinh tế của cha mẹ họ. 0:09:25.286,0:09:27.817 Thứ tư, họ được dạy 0:09:27.817,0:09:30.584 rằng một cuộc thăm hỏi bệnh nhân tốt 0:09:30.584,0:09:32.688 và một cuộc kiểm tra sức khỏe tổng quát 0:09:32.688,0:09:35.523 cung cấp hầu hết [br]các bằng chứng để chẩn đoán, 0:09:35.523,0:09:39.426 tiết kiệm chi phí công nghệ chẩn bệnh. 0:09:39.426,0:09:42.976 Và cuối cùng, họ được dạy đi dạy lại rằng 0:09:42.976,0:09:45.020 điều quan trọng trong phòng ngừa, 0:09:45.020,0:09:47.420 đặc biệt là các bệnh mãn tính 0:09:47.420,0:09:51.580 làm tê liệt hệ thống y tế toàn thế giới 0:09:51.580,0:09:54.770 Một bài học tại chức như thế 0:09:54.770,0:09:57.370 cũng có thể là cách tiếp cận theo nhóm, 0:09:57.370,0:10:00.237 rằng làm thế nào để làm việc theo nhóm 0:10:00.237,0:10:02.183 như là: làm thế nào để dẫn dắt họ, 0:10:02.183,0:10:04.310 với một sự khiêm nhường. 0:10:04.310,0:10:07.110 Sau khi tốt nghiệp, các bác sĩ chia sẻ 0:10:07.110,0:10:09.820 kiến thức của họ với [br]các trợ lý y tá, nữ hộ sinh, 0:10:09.820,0:10:11.790 các nhân viên y tế cộng đồng, 0:10:11.790,0:10:14.176 để giúp họ làm việc tốt hơn, 0:10:14.176,0:10:16.121 chứ không phải để thế chỗ họ, 0:10:16.121,0:10:19.250 để làm việc với [br]các pháp sư và các thầy lang. 0:10:21.311,0:10:23.870 Các sinh viên tốt nghiệp của ELAM: 0:10:23.870,0:10:28.527 Liệu họ có đang chứng minh rằng[br]thử nghiệm táo bạo này là đúng đắn? 0:10:28.527,0:10:30.822 Hàng tá các dự án cho ta ý niệm mơ hồ 0:10:30.822,0:10:33.390 về những gì họ có thể làm được. 0:10:33.390,0:10:35.153 Ví dụ như sinh viên [br]Garífuna đã ra trường. 0:10:35.153,0:10:37.343 Họ không chỉ quay về quê nhà để làm việc, 0:10:37.343,0:10:39.750 mà còn [br]tổ chức cộng đồng của họ để xây dựng 0:10:39.750,0:10:43.151 bệnh viện địa phương [br]đầu tiên của Honduras. 0:10:43.151,0:10:45.300 Với sự giúp sức của một kiến trúc sư, 0:10:45.300,0:10:49.777 cư dân địa phương đã xây từ con số không[br]theo đúng nghĩa đen. 0:10:49.777,0:10:51.959 Các bệnh nhân đầu tiên đã đến 0:10:51.959,0:10:54.299 vào tháng 12 năm 2007, 0:10:54.299,0:10:56.808 và kể từ đó, bệnh viện đã tiếp nhận 0:10:56.808,0:10:59.958 gần một triệu lượt bệnh nhân. 0:10:59.958,0:11:02.119 Và chính phủ cũng đã bắt đầu quan tâm, 0:11:02.119,0:11:04.640 tuyên dương bệnh viện như một hình mẫu 0:11:04.640,0:11:08.739 dịch vụ y tế công cộng nông thôn [br]ở Honduras 0:11:09.819,0:11:13.467 Các sinh viên tốt nghiệp [br]từ ELAM rất thông minh, 0:11:13.467,0:11:16.920 mạnh mẽ và tận tâm. 0:11:16.920,0:11:21.274 Thảm hoạ Haiti, tháng Một năm 2010. 0:11:21.274,0:11:23.109 Nỗi đau. 0:11:23.109,0:11:27.112 Nhiều người bị chôn sâu [br]dưới 30 tấn gạch vụn. 0:11:27.112,0:11:29.261 Quá sức hãi hùng. 0:11:29.261,0:11:31.139 340 bác sĩ Cuba 0:11:31.139,0:11:33.580 đã ở đó một thời gian dài. 0:11:33.580,0:11:35.983 Hơn 340 người đang đến. [br]Và còn cần nhiều hơn nữa. 0:11:35.983,0:11:39.227 Tại ELAM, các sinh viên [br]làm việc suốt ngày đêm 0:11:39.227,0:11:42.445 để liên lạc với 2000 [br]sinh viên đã tốt nghiệp. 0:11:42.445,0:11:45.629 Kết quả là, hàng trăm người từ 27 nước 0:11:45.629,0:11:49.926 đã đến Haiti,[br]từ Mali ở Sahara 0:11:49.926,0:11:54.414 tới St.Lucia, Bolivia, Chile và Mỹ. 0:11:54.414,0:11:57.710 Họ giao tiếp với nhau dễ dàng [br]bằng tiếng Tây Ban Nha 0:11:57.710,0:12:00.399 và lắng nghe các bệnh nhân [br]của họ bằng thổ ngữ Pháp 0:12:00.399,0:12:02.525 nhờ công các sinh viên y khoa Haiti 0:12:02.525,0:12:04.752 bay tới từ ELAM ở Cuba. 0:12:04.752,0:12:06.440 Nhiều người đã ở lại hàng tháng, 0:12:06.440,0:12:09.218 thậm chí trải qua bệnh dịch tả. 0:12:09.218,0:12:11.558 Hàng trăm sinh viên tốt nghiệp Haiti 0:12:11.558,0:12:14.280 đã phải cố gắng đẩy lùi đau đớn 0:12:14.280,0:12:16.294 vượt qua nỗi thống khổ của chính mình, 0:12:16.294,0:12:18.160 lại còn gánh vác trọng trách 0:12:18.160,0:12:21.728 xây dựng một hệ thống y tế mới cho Haiti. 0:12:21.728,0:12:24.225 Ngày nay, với hỗ trợ [br]của các tổ chức và chính phủ 0:12:24.225,0:12:26.778 từ Na Uy tới Cuba tới Brazil 0:12:26.778,0:12:29.004 hàng chục trung tâm y tế đã được xây dựng, 0:12:29.004,0:12:32.575 hoạt động, và 35 trường hợp, được dẫn dắt 0:12:32.575,0:12:36.497 bởi các cựu sinh viên ELAM. 0:12:36.497,0:12:38.365 Tuy nhiên, câu chuyện của Haiti 0:12:38.365,0:12:40.424 cũng khắc họa một [br]trong những vấn đề lớn hơn 0:12:40.424,0:12:42.640 mà nhiều nước đang đối mặt. 0:12:42.640,0:12:44.384 Ta hãy xem xét số liệu: 0:12:44.384,0:12:50.166 Khi dịch tả xảy ra năm 2012,[br]đã có 748 sinh viên Haiti tốt nghiệp 0:12:50.166,0:12:53.912 gần một nửa đang làm việc [br]trong ngành y tế công 0:12:53.912,0:12:55.983 nhưng 1/4 lại thất nghiệp, 0:12:55.983,0:13:02.093 và 110 người đã rời khỏi Haiti. 0:13:02.093,0:13:04.861 Vì vậy, tình hình khả quan nhất là, 0:13:04.861,0:13:06.731 các cựu sinh viên [br]đang được biên chế 0:13:06.731,0:13:09.980 nhằm gia tăng sức mạnh[br]hệ thống y tế công cộng, 0:13:09.980,0:13:13.159 nơi mà họ thường là [br]các bác sĩ duy nhất có mặt. 0:13:13.159,0:13:15.950 Trong các trường hợp tồi tệ nhất, [br]đơn giản là không có đủ việc làm 0:13:15.950,0:13:17.592 trong ngành y tế công cộng, 0:13:17.592,0:13:20.158 nơi chữa bệnh cho hầu hết người nghèo, 0:13:20.158,0:13:22.957 không có đủ tác động chính trị, [br]không có đủ nguồn lực, 0:13:22.957,0:13:25.163 không có gì đủ cả... 0:13:25.163,0:13:28.616 có quá nhiều bệnh nhân [br]không được chăm sóc. 0:13:28.616,0:13:31.600 Các cựu sinh viên cũng [br]đối mặt với áp lực từ gia đình họ, 0:13:31.600,0:13:33.903 kiếm sống một cách tuyệt vọng, 0:13:33.903,0:13:36.479 vì vậy khi không có đủ công việc trong[br]ngành công cộng, 0:13:36.479,0:13:39.100 các bác sĩ y khoa ấy đầu quân vào [br]khu vực tư nhân 0:13:39.100,0:13:43.115 hoặc xuất ngoại [br]để gửi tiền về cho gia đình. 0:13:43.115,0:13:46.300 Tồi tệ nhất là, ở vài nước, 0:13:46.300,0:13:49.236 các cộng đồng y khoa ảnh hưởng đến[br]các cơ quan kiểm định chất lượng y tế 0:13:49.236,0:13:52.251 chứ không phải để tôn vinh[br]bằng cấp của ELAM, 0:13:52.251,0:13:54.568 mà lo sợ rằng các sinh viên ấy [br]sẽ giành mất công việc của họ 0:13:54.568,0:13:58.123 hay giảm tải bệnh nhân [br]và thu nhập của họ. 0:13:58.123,0:14:01.104 Vấn đề ở đây [br]không phải là năng lực. 0:14:01.104,0:14:03.612 Ngay tại nước Mỹ này, [br]Ủy ban Y tế California 0:14:03.612,0:14:07.212 công nhận các trường học[br]sau khi kiểm tra nghiêm ngặt, 0:14:07.212,0:14:09.260 và các bác sĩ mới đã nhận phần lời 0:14:09.260,0:14:11.451 từ ván cược của Cuba, 0:14:11.451,0:14:13.262 chứng minh với hội đồng [br]và được chấp thuận 0:14:13.262,0:14:15.647 vào những hiệp hội cao quý 0:14:15.647,0:14:19.738 từ New York tới Chicago tới Mexico. 0:14:19.738,0:14:22.363 Hai trăm người mạnh mẽ, họ đang 0:14:22.363,0:14:24.748 trở về Mỹ cùng bầu nhiệt huyết 0:14:24.748,0:14:27.335 và cả sự không hài lòng. 0:14:27.335,0:14:28.966 Một cựu sinh viên [br]đã phát biểu, 0:14:28.966,0:14:32.420 tại Cuba, "Chúng tôi được đào tạo [br]để cung cấp dịch vụ y tế chất lượng 0:14:32.420,0:14:34.422 với những nguồn lực hạn chế nhất, 0:14:34.422,0:14:36.998 vì vậy khi tôi ý thức về nguồn lực[br]thừa thãi nơi đây, 0:14:36.998,0:14:39.160 và bạn nói với tôi rằng điều đó không thể, 0:14:39.160,0:14:41.330 tôi biết rằng điều đó không đúng. 0:14:41.330,0:14:46.949 Không chỉ chứng kiến điều đó là khả thi,[br]tôi đã thực sự bắt tay vào thực thi. 0:14:46.949,0:14:48.910 Các cựu sinh viên ELAM, 0:14:48.910,0:14:52.427 một vài người đến từ D.C và Baltimore 0:14:52.427,0:14:55.595 có người đến từ những nơi nghèo [br]hơn cả sự nghèo nàn 0:14:55.595,0:14:57.928 để cung cấp y tế, giáo dục 0:14:57.928,0:15:00.844 và góp tiếng nói đến cộng đồng của họ. 0:15:00.844,0:15:03.496 Họ đã làm nên bước chuyển dịch lớn. 0:15:03.496,0:15:05.510 Giờ đây chúng ta [br]cần làm phần việc của mình. 0:15:05.510,0:15:09.127 để giúp đỡ 23,000 người [br]và hơn thế nữa, 0:15:09.127,0:15:10.481 Tất cả chúng ta... 0:15:10.481,0:15:14.115 các tổ chức, các quản lý dân cư, [br]báo chí truyền thông, 0:15:14.115,0:15:17.299 các doanh nhân, [br]nhà hoạch định chính sách, mọi người - 0:15:17.299,0:15:19.452 cần phải đứng dậy. 0:15:19.452,0:15:21.443 Chúng ta cần lan tỏa đến toàn cầu 0:15:21.443,0:15:24.382 để trao cho các bác sĩ mới cơ hội 0:15:24.382,0:15:26.775 chứng minh dũng khí của họ. 0:15:26.775,0:15:27.778 Họ cần có thể 0:15:27.778,0:15:30.982 tham gia kỳ thi cấp phép của quốc gia họ. 0:15:30.982,0:15:33.930 Họ cần các công việc [br]trong ngành y tế công cộng 0:15:33.930,0:15:35.685 hoặc các trung tâm y tế phi lợi nhuận 0:15:35.685,0:15:39.532 để áp dụng những gì được dạy[br]và cam kết với công việc 0:15:39.532,0:15:41.815 Họ cần cơ hội trở thành 0:15:41.815,0:15:46.674 các bác sĩ mà bệnh nhân của họ cần. 0:15:46.674,0:15:48.531 Để tiến lên, 0:15:48.531,0:15:51.523 chúng ta có thể phải tìm đường trở về 0:15:51.523,0:15:53.706 với các bác sĩ nhi khoa, 0:15:53.706,0:15:55.393 người đã gõ cửa gia đình tôi 0:15:55.393,0:15:58.579 ở mạn Nam Chicago [br]khi tôi còn là một đứa trẻ, 0:15:58.579,0:16:00.489 người đã gọi tới nhà tôi, 0:16:00.489,0:16:03.380 người mà là viên chức nhà nước. 0:16:03.380,0:16:05.203 Những điều này [br]không phải là ý tưởng mới 0:16:05.203,0:16:07.565 về cục diện ngành Y. 0:16:07.565,0:16:10.290 Điều mới mẻ là việc nhân rộng 0:16:10.290,0:16:13.673 và vẻ ngoài của các bác sĩ: 0:16:13.673,0:16:17.130 một cựu sinh viên ELAM [br]giống như một người phụ nữ 0:16:17.130,0:16:19.060 hơn là một người đàn ông; 0:16:19.060,0:16:21.987 Ở Amazon, Peru hay Guatemala, 0:16:21.987,0:16:24.338 đó là một bác sĩ địa phương; 0:16:24.338,0:16:27.352 ở Mỹ, đó là một bác sĩ da màu 0:16:27.352,0:16:29.748 nói trôi chảy tiếng Tây Ban Nha. 0:16:29.748,0:16:33.427 Cô ấy được đào tạo tốt, đáng tin cậy, 0:16:33.427,0:16:37.071 có tương đồng với [br]văn hóa của các bệnh nhân, 0:16:37.071,0:16:40.480 và người ấy chắc chắn xứng đáng có [br]sự hỗ trợ từ chúng ta, 0:16:40.480,0:16:44.946 bởi lẽ dù là bằng [br]tàu điện ngầm, la hay xuồng, 0:16:44.946,0:16:47.944 cô đã dạy chúng ta [br]cống hiến hết mình. 0:16:47.944,0:16:53.514 Cảm ơn. (Vỗ tay)