1
00:00:00,537 --> 00:00:02,159
Sizlere

2
00:00:02,159 --> 00:00:06,850
100'ün üzerinde ülkeden
20.000 dikkate değer genç insanın

3
00:00:06,850 --> 00:00:08,706
yollarının

4
00:00:08,706 --> 00:00:11,368
nasıl Küba'ya düştüğünü ve
kendi halklarının sağlığını

5
00:00:11,368 --> 00:00:14,321
nasıl dönüştürmekte olduklarını
anlatmak istiyorum.

6
00:00:14,321 --> 00:00:16,401
Bu gençlerin %90'ı evlerinden

7
00:00:16,401 --> 00:00:17,973
hiç ayrılmamış olurlardı

8
00:00:17,973 --> 00:00:21,317
eğer onlara Küba'da tıp eğitimi
almak için burs verilmeseydi

9
00:00:21,317 --> 00:00:23,128
ve onlar da kendi geldiklerine benzer

10
00:00:23,128 --> 00:00:26,756
yerlere gitme taahhütünde bulunmasalardı —

11
00:00:26,756 --> 00:00:30,203
uzak çiftliklere, dağlara, gettolara —

12
00:00:30,203 --> 00:00:33,689
kendileri gibi insanlar için doktor olmak,

13
00:00:33,689 --> 00:00:35,781
yolu yürümek için.

14
00:00:35,781 --> 00:00:38,447
Havana'daki Latin Amerika
Tıp Fakültesi (ELAM):

15
00:00:38,447 --> 00:00:41,372
2005'teki ilk sınıfından beri,

16
00:00:41,372 --> 00:00:44,274
23.000 genç doktor mezun eden,

17
00:00:44,274 --> 00:00:47,002
yaklaşık 10.000 gelecek mezunuyla

18
00:00:47,002 --> 00:00:49,921
dünyanın en büyük tıp fakültesi.

19
00:00:50,611 --> 00:00:54,432
Misyonu, onlara en çok
ihtiyacı olan insanlar için

20
00:00:54,432 --> 00:00:56,483
doktor yetiştirmek:

21
00:00:56,483 --> 00:00:58,419
Bir milyardan fazla

22
00:00:58,419 --> 00:01:00,682
hayatında hiç doktor görmemiş,

23
00:01:00,682 --> 00:01:04,515
uydurulmuş her türlü
açlık sınırının altında yaşayan

24
00:01:04,515 --> 00:01:08,009
ve ölen insanlar için.

25
00:01:08,009 --> 00:01:10,399
Fakültenin öğrencileri tüm
kurallara kafa tutuyor.

26
00:01:10,399 --> 00:01:12,530
Onlar fakülte için en büyük risk

27
00:01:12,530 --> 00:01:14,990
ve aynı zamanda en büyük kozlar.

28
00:01:14,990 --> 00:01:17,505
Dünyanın en fakir,

29
00:01:17,505 --> 00:01:20,076
en çökmüş yerlerinden

30
00:01:20,076 --> 00:01:22,010
sadece iyi değil,

31
00:01:22,010 --> 00:01:23,997
kendi toplumlarının

32
00:01:23,997 --> 00:01:25,792
çaresizce ihtiyaç duyduğu

33
00:01:25,792 --> 00:01:28,545
mükemmel birer doktor olacaklarına,

34
00:01:28,545 --> 00:01:32,197
birçok doktorun çalışmayacağı,

35
00:01:32,197 --> 00:01:34,623
sadece fakir değil,

36
00:01:34,623 --> 00:01:37,176
ama çoğu kez tehlikeli yerlerde,

37
00:01:37,176 --> 00:01:40,202
sırt çantalarında panzehirler taşıyarak

38
00:01:40,202 --> 00:01:42,571
veya uyuşturucu, çeteler ve kurşunlarla

39
00:01:42,571 --> 00:01:46,142
delik deşik edilmiş mahalleleri,
kendi evleri bildikleri yerleri gezerek

40
00:01:46,142 --> 00:01:48,842
çalışacaklarına inanan bir
okul tarafından seçiliyorlar.

41
00:01:48,842 --> 00:01:50,168
Onlardan beklenen,

42
00:01:50,168 --> 00:01:52,768
sağlık hizmetlerine erişimin,

43
00:01:52,768 --> 00:01:55,187
fakirleşmiş bölgelerde
genel sağlık durumunun

44
00:01:55,187 --> 00:01:57,106
ve hatta doktorluğun kendisinin

45
00:01:57,106 --> 00:01:59,889
öğrenilme ve uygulanma şeklinin
dönüşümüne yardım etmeleri

46
00:01:59,889 --> 00:02:04,140
ve küresel ölçekte,

47
00:02:04,140 --> 00:02:06,660
evrensel sağlık güvencesi için
öncü olmaları,

48
00:02:06,660 --> 00:02:08,428
kuşkusuz zor bir iş.

49
00:02:09,378 --> 00:02:13,504
İki büyük kasırga ve
"yolu yürümek" kavramı

50
00:02:13,504 --> 00:02:17,588
ELAM'ın 1998'de kuruluşunun önünü açtı.

51
00:02:17,588 --> 00:02:20,591
Georges ve Mitch kasırgaları

52
00:02:20,591 --> 00:02:22,143
Karayipleri ve Orta Amerikayı

53
00:02:22,143 --> 00:02:24,348
kasıp kavurmuş,

54
00:02:24,348 --> 00:02:26,727
30.000 insanın ölümüne

55
00:02:26,727 --> 00:02:29,610
ve iki buçuk milyon insanın
evsiz kalmasına yol açmıştı.

56
00:02:29,610 --> 00:02:33,303
Yüzlerce Kübalı doktor faciaya
müdahele için gönüllü oldu,

57
00:02:33,303 --> 00:02:35,148
ancak vardıklarında

58
00:02:35,148 --> 00:02:37,231
çok daha büyük bir
facia ile karşılaştılar:

59
00:02:37,231 --> 00:02:40,427
sağlık hizmetinden yoksun halklar,

60
00:02:40,427 --> 00:02:42,751
kırsal kesimde personel eksikliğinden

61
00:02:42,751 --> 00:02:44,630
kapısına kilit vurulmuş hastaneler

62
00:02:44,630 --> 00:02:47,301
ve daha bir yaşına basmadan

63
00:02:47,301 --> 00:02:50,236
ölen çok sayıda bebek.

64
00:02:50,236 --> 00:02:53,720
Eğer bu Kübalı doktorlar
terk etseydi ne olurdu?

65
00:02:53,720 --> 00:02:57,164
Sağlık hizmetini sürdürülebilir kılmak
için yeni doktorlara ihtiyaç vardı

66
00:02:57,164 --> 00:02:58,416
ama nereden geleceklerdi?

67
00:02:58,416 --> 00:03:00,901
Nerede yetişeceklerdi?

68
00:03:00,901 --> 00:03:05,344
Havana'da, eski bir deniz harp
akademisinin kampüsü

69
00:03:05,344 --> 00:03:08,269
Latin Amerika Tıp Okulu olmak üzere

70
00:03:08,269 --> 00:03:11,620
Küba Sağlık Bakanlığı'na

71
00:03:11,620 --> 00:03:13,633
devredildi.

72
00:03:13,633 --> 00:03:16,107
Kasırgaların en çok vurduğu ülkelerden

73
00:03:16,107 --> 00:03:18,018
yüzlerce öğrenciye okul harcı, oda,

74
00:03:18,018 --> 00:03:21,051
yemek ve az miktarda
cep harçlığını kapsayan bir burs verildi.

75
00:03:21,051 --> 00:03:23,330
Havana'da bir gazeteci olarak,

76
00:03:23,330 --> 00:03:26,047
Mart 1999'da,

77
00:03:26,047 --> 00:03:28,589
ilk gelen 97 Nikaragualıyı izledim;

78
00:03:28,589 --> 00:03:31,305
zar zor döşenmiş odalara yerleşirken

79
00:03:31,305 --> 00:03:34,984
ve öğretmenlerine sadece sınıfları
temizlemek için değil,

80
00:03:34,984 --> 00:03:39,663
aynı zamanda sıralarını, sandalyelerini ve
mikroskopları taşımaya yardım ederken.

81
00:03:39,663 --> 00:03:41,542
Sonraki birkaç yıl boyunca,

82
00:03:41,542 --> 00:03:43,604
Amerika kıtasının her
tarafından hükümetler

83
00:03:43,604 --> 00:03:46,627
kendi öğrencileri için burs talep ettiler

84
00:03:46,627 --> 00:03:48,505
ve ABD Kongresi Siyahiler Komitesi

85
00:03:48,505 --> 00:03:51,880
ABD'li gençler için
yüzlerce burs talep etti

86
00:03:51,880 --> 00:03:55,120
ve aldı.

87
00:03:55,120 --> 00:03:58,832
Bugün 23.000 mezun arasında,

88
00:03:58,832 --> 00:04:01,847
Amerika, Afrika ve Asya'da

89
00:04:01,847 --> 00:04:04,851
83 ülkeden mezunlar var

90
00:04:04,851 --> 00:04:10,454
ve şu ana kadar 123 farklı
milliyetten öğrenci alındı.

91
00:04:10,454 --> 00:04:12,658
Öğrencilerin yarısından
çoğu genç kadınlar.

92
00:04:12,658 --> 00:04:14,250
100 farklı etnik gruptan geliyor,

93
00:04:14,250 --> 00:04:16,075
50 farklı dil konuşuyorlar.

94
00:04:16,075 --> 00:04:19,216
Dünya Sağlık Örgütü Genel Direktörü
Margaret Chan'in dediği gibi:

95
00:04:19,216 --> 00:04:23,254
"Bir defaya mahsus, fakirseniz, kadınsanız

96
00:04:23,254 --> 00:04:25,516
veya bir yerli halktansanız,

97
00:04:25,516 --> 00:04:27,221
bariz bir avantajınız var,

98
00:04:27,221 --> 00:04:31,950
bu tıp okulunu benzersiz
yapan bir ahlak sistemi."

99
00:04:31,950 --> 00:04:36,100
Luther Castillo Honduras'ın
Atlantik kıyısındaki

100
00:04:36,100 --> 00:04:38,970
San Pedro de Tocamacho'dan geliyor.

101
00:04:38,970 --> 00:04:40,882
Kullanma suyunun,

102
00:04:40,882 --> 00:04:42,682
elektriğin olmadığı

103
00:04:42,682 --> 00:04:46,282
ve köye ulaşmak için iki saat yürümek

104
00:04:46,282 --> 00:04:49,915
veya benim yaptığım gibi bir kamyonette,
Atlantik'in dalgalarının dibinde

105
00:04:49,915 --> 00:04:52,490
kendinizi riske atmak
zorunda olduğunuz bir yer.

106
00:04:52,490 --> 00:04:57,131
Luther ilköğretim okuluna başlayan,

107
00:04:57,131 --> 00:04:59,134
Garifuna olarak bilinen

108
00:04:59,134 --> 00:05:01,878
ve Honduras nüfusunun
yüzde yirmisini oluşturan

109
00:05:01,878 --> 00:05:03,734
siyah yerli halkın evlatları olan

110
00:05:03,734 --> 00:05:07,210
40 Tocamacho'lu çocuktan biriydi.

111
00:05:07,210 --> 00:05:12,363
En yakın sağlık hizmeti
millerce uzaktaydı.

112
00:05:12,363 --> 00:05:15,850
Luther orta okuluna her gün üç saat

113
00:05:15,850 --> 00:05:17,751
yürümek zorundaydı.

114
00:05:17,751 --> 00:05:20,222
Sadece on yedi tanesi o
üç saatlik yolculuğu yaptı.

115
00:05:20,222 --> 00:05:21,936
Sadece beş tanesi liseye

116
00:05:21,936 --> 00:05:24,100
ve sadece bir tanesi
üniversiteye devam etti:

117
00:05:24,100 --> 00:05:26,121
Luther, ELAM'da,

118
00:05:26,121 --> 00:05:30,130
ilk Garifuna'lı mezunlar grubunun içinde.

119
00:05:30,130 --> 00:05:33,000
Honduras tarihinde ondan önce

120
00:05:33,000 --> 00:05:36,044
sadece iki tane Garifuna'lı doktor vardı.

121
00:05:36,044 --> 00:05:41,945
ELAM sayesinde şimdi
altmış dokuz tane var.

122
00:05:41,945 --> 00:05:45,145
Büyük sorunlar büyük çözümler gerektirir,

123
00:05:45,145 --> 00:05:48,937
büyük fikirlerin, hayal gücü ve
cesaretin tetiklediği

124
00:05:48,937 --> 00:05:51,940
ama aynı zamanda işe de yarayan çözümler.

125
00:05:51,940 --> 00:05:55,270
ELAM fakültesinde onlara rehberlik edecek

126
00:05:55,270 --> 00:05:58,790
işe yarar bir kanıt temeli yoktu,
dolayısıyla zor yoldan,

127
00:05:58,790 --> 00:06:02,479
deneme yanılma yöntemiyle öğrendiler.

128
00:06:02,479 --> 00:06:04,741
Bu fakir halklardan gelen

129
00:06:04,741 --> 00:06:06,654
en parlak öğrenciler bile

130
00:06:06,654 --> 00:06:08,330
altı yıllık tıp eğitimi için

131
00:06:08,330 --> 00:06:11,023
akademik olarak hazırlıklı değillerdi,

132
00:06:11,023 --> 00:06:14,680
bu yüzden destekleyici bir
fen bilimleri dersi hazırlandı.

133
00:06:14,680 --> 00:06:16,255
Sonrasında dil geldi:

134
00:06:16,255 --> 00:06:19,416
bunlar İspanyolcayı ikinci dil
olarak öğrenen

135
00:06:19,416 --> 00:06:21,193
Mapuche, Quechuas,
Guaraní, Garífuna

136
00:06:21,193 --> 00:06:23,393
yerli halkları

137
00:06:23,393 --> 00:06:26,190
veya Kreole dili konuşan Haitililerdi.

138
00:06:26,190 --> 00:06:28,127
Böylece İspanyolca

139
00:06:28,127 --> 00:06:32,285
tıp eğitimi öncesi
müfredatın parçası oldu.

140
00:06:32,285 --> 00:06:35,227
Yine de Küba'da

141
00:06:35,227 --> 00:06:38,461
müzik, yemek, kokular,

142
00:06:38,461 --> 00:06:41,150
hemen hemen her şey farklıydı

143
00:06:41,150 --> 00:06:46,155
ki bu yüzden fakülte aile,
ELAM ise ev oldu.

144
00:06:46,155 --> 00:06:48,968
Dinler, yerel inançlardan

145
00:06:48,968 --> 00:06:53,000
Yoruba dinine, Müslümanlığa ve Evanjelik
Hristiyanlığa çeşitlilik gösteriyordu.

146
00:06:53,000 --> 00:06:57,484
Çeşitliliği kucaklamak
bir yaşam biçimi oldu.

147
00:06:57,484 --> 00:06:59,474
Peki neden birçok ülke

148
00:06:59,474 --> 00:07:01,949
bu bursları talep etti?

149
00:07:01,949 --> 00:07:05,201
Öncelikle, yeterince doktorları yok

150
00:07:05,201 --> 00:07:06,967
ve olan yerlerde de,

151
00:07:06,967 --> 00:07:09,409
fakirlerin aleyhine bir dağılım söz konusu

152
00:07:09,409 --> 00:07:11,871
çünkü küresel sağlık krizimiz

153
00:07:11,871 --> 00:07:14,836
insan kaynalarındaki krizden etkileniyor.

154
00:07:14,836 --> 00:07:18,688
Sadece temel ihtiyaçları karşılamak için,

155
00:07:18,688 --> 00:07:21,152
dört ile yedi milyon arasında
doktor açığımız var

156
00:07:21,152 --> 00:07:23,010
ve bu sorun her yerde geçerli.

157
00:07:23,010 --> 00:07:25,562
Doktorlar dünya nüfusunun
yalnızca yarısının yaşadığı,

158
00:07:25,562 --> 00:07:28,172
şehirlerde yoğunlaşmış durumdalar

159
00:07:28,172 --> 00:07:29,960
ve şehirlerde de,

160
00:07:29,960 --> 00:07:34,139
gecekondu bölgelerinde veya
Güney Los Angeles'da değil.

161
00:07:34,139 --> 00:07:35,905
Burada,

162
00:07:35,905 --> 00:07:38,526
sağlık hizmeti reformunun
olduğu ABD'de

163
00:07:38,526 --> 00:07:40,954
ihtiyacımız olan profesyonellere
sahip değiliz.

164
00:07:40,954 --> 00:07:43,469
2020 itibariyle, 45.000
birinci basamak hekim

165
00:07:43,469 --> 00:07:47,608
eksiğimiz olacak.

166
00:07:47,608 --> 00:07:49,765
Biz de sorunun bir parçasıyız.

167
00:07:49,765 --> 00:07:52,232
ABD gelişmekte olan ülkelerden

168
00:07:52,232 --> 00:07:56,596
doktor ithalatında birinci sırada.

169
00:07:56,596 --> 00:07:59,625
Öğrencilerin kitleler halinde Küba'ya
gelmesinin ikinci sebebi

170
00:07:59,625 --> 00:08:01,872
adanın güçlü temel sağlık
hizmetlerine dayanan

171
00:08:01,872 --> 00:08:04,662
sağlık karnesi.

172
00:08:04,662 --> 00:08:06,914
Haftalık tıp dergisi
The Lancet'den bir komite

173
00:08:06,914 --> 00:08:08,990
sağlık alanında Kübayı

174
00:08:08,990 --> 00:08:11,839
en iyi orta gelirli ülkelerden
biri olarak gösteriyor.

175
00:08:11,839 --> 00:08:13,785
Save the Children, Küba'yı

176
00:08:13,785 --> 00:08:18,421
Latin Amerika'da anne olmak için
en iyi ülke olarak derecelendiriyor.

177
00:08:18,421 --> 00:08:21,410
Küba ABD ile kıyaslandığında,
beklenen yaşam süresi benzer,

178
00:08:21,410 --> 00:08:24,642
bebek ölüm oranı ise daha düşük

179
00:08:24,642 --> 00:08:26,823
ve bizim ABD'deki

180
00:08:26,823 --> 00:08:28,623
kişi başı sağlık harcamamızın

181
00:08:28,623 --> 00:08:31,638
yirmide birini harcayarak

182
00:08:31,638 --> 00:08:33,787
çok daha az eşitsizliğe sahipler.

183
00:08:33,787 --> 00:08:36,779
ELAM akademik açıdan zor bir okul

184
00:08:36,779 --> 00:08:40,410
ama öğrencilerin yüzde
sekseni mezun oluyor.

185
00:08:40,410 --> 00:08:41,756
Dersler tanıdık —

186
00:08:41,756 --> 00:08:44,230
temel ve klinik bilimler —

187
00:08:44,230 --> 00:08:46,656
ama dört büyük fark var.

188
00:08:46,656 --> 00:08:50,267
Birincisi, eğitim fildişi kuleden

189
00:08:50,267 --> 00:08:53,169
klinik derslere ve mahallelere,

190
00:08:53,169 --> 00:08:56,533
mezunların çoğunun çalışacağı
türden yerlere taşındı.

191
00:08:56,533 --> 00:09:00,627
Elbette dersleri ve
hastane rotasyonları da var

192
00:09:00,627 --> 00:09:05,657
ama halk odaklı öğrenme
birinci günden başlıyor.

193
00:09:05,657 --> 00:09:09,423
İkincisi, öğrenciler hastayı

194
00:09:09,423 --> 00:09:11,337
kendi aileleri, halkları

195
00:09:11,337 --> 00:09:14,003
ve kültürleri bağlamında,
bütün olarak tedavi ediyorlar,

196
00:09:14,003 --> 00:09:15,990
zihinsel ve bedensel olarak.

197
00:09:15,990 --> 00:09:18,890
Üçüncüsü, kamu sağlığını öğreniyorlar:

198
00:09:18,890 --> 00:09:21,990
hastalarının içme suyunu, barınma,

199
00:09:21,990 --> 00:09:25,286
sosyal ve ekonomik şartlarını incelemeyi.

200
00:09:25,286 --> 00:09:27,817
Dördüncüsü, onlara

201
00:09:27,817 --> 00:09:30,584
iyi bir hasta görüşmesinin

202
00:09:30,584 --> 00:09:32,688
ve detaylı bir klinik muayenenin,

203
00:09:32,688 --> 00:09:35,523
maliyetli teknolojiyi
teyit için muhafaza ederken,

204
00:09:35,523 --> 00:09:39,426
teşhis için de birçok
ipucuyu sağlayacağı öğretiliyor.

205
00:09:39,426 --> 00:09:42,976
Son olarak da, özellikle
kronik hastalıklar dünya genelinde

206
00:09:42,976 --> 00:09:45,020
sağlık sistemlerini felce uğrattığı için

207
00:09:45,020 --> 00:09:47,420
önleme aşamasının önemi

208
00:09:47,420 --> 00:09:51,580
tekrar tekrar öğretiliyor.

209
00:09:51,580 --> 00:09:54,770
Böyle bir hizmet içi öğrenme

210
00:09:54,770 --> 00:09:57,370
aynı zamanda bir ekip
anlayışını da içeriyor,

211
00:09:57,370 --> 00:10:00,237
nasıl bir ekip içinde çalışılacağından


212
00:10:00,237 --> 00:10:02,273
bir ekibe nasıl liderlik
edileceğine kadar,

213
00:10:02,273 --> 00:10:04,310
bir parça alçak gönüllülük ile birlikte.

214
00:10:04,310 --> 00:10:07,110
Mezuniyet sonrası, doktorlar
bilgi birikimlerini

215
00:10:07,110 --> 00:10:09,820
yardımcı hemşirelerle, ebelerle,

216
00:10:09,820 --> 00:10:11,890
halk sağlığı çalışanlarıyla paylaşıyorlar,

217
00:10:11,890 --> 00:10:13,886
onların yerine geçmek için değil,

218
00:10:13,886 --> 00:10:16,291
yaptıkları işi daha iyi
yapmalarına yardımcı olmak,

219
00:10:16,291 --> 00:10:19,250
şamanlarla ve geleneksel şifacılar ile
birlikte çalışmak için.

220
00:10:21,311 --> 00:10:23,870
ELAM'ın mezunları,

221
00:10:23,870 --> 00:10:28,527
bu cesur tecrübeyi haklı çıkarıyorlar mı?

222
00:10:28,527 --> 00:10:30,822
Düzinelerce proje bize onların
ne yapabileceği

223
00:10:30,822 --> 00:10:33,390
hakkında ipucu veriyor.

224
00:10:33,390 --> 00:10:35,153
Garifuna mezunlarını ele alın.

225
00:10:35,153 --> 00:10:37,653
Onlar sadece çalışmak için
eve dönmekle kalmadılar,

226
00:10:37,653 --> 00:10:39,900
aynı zamanda Honduras'ın
ilk yerli hastanesini

227
00:10:39,900 --> 00:10:43,151
inşa etmek için
halklarını örgütlediler.

228
00:10:43,151 --> 00:10:45,300
Bir mimarın yardımıyla,

229
00:10:45,300 --> 00:10:49,777
yerliler hastaneyi tam anlamıyla
sıfırdan yükselttiler.

230
00:10:49,777 --> 00:10:51,959
İlk hastalar kapıdan içeri girdiğinde

231
00:10:51,959 --> 00:10:54,299
Aralık 2007 idi

232
00:10:54,299 --> 00:10:56,808
ve o zamandan beri hastane yaklaşık

233
00:10:56,808 --> 00:10:59,958
bir milyon hasta kabul etti.

234
00:10:59,958 --> 00:11:02,119
Hükümet de hastaneyi Honduras'da

235
00:11:02,119 --> 00:11:04,640
kırsal kamu sağlığı için
bir model olarak

236
00:11:04,640 --> 00:11:09,819
destekliyor ve önemsiyor.

237
00:11:09,819 --> 00:11:13,467
ELAM mezunları akıllı,

238
00:11:13,467 --> 00:11:16,920
güçlü ve aynı zamanda
kendilerini işlerine adamış insanlar.

239
00:11:16,920 --> 00:11:21,274
Haiti, Ocak 2010.

240
00:11:21,274 --> 00:11:23,109
Acı.

241
00:11:23,109 --> 00:11:27,112
30 milyon tonluk enkaz
altında kalmış insanlar.

242
00:11:27,112 --> 00:11:29,261
Kahredici.

243
00:11:29,261 --> 00:11:31,139
340 Kübalı doktor

244
00:11:31,139 --> 00:11:33,370
halihazırda uzun süredir
olay yerindeydi.

245
00:11:33,370 --> 00:11:36,083
Daha fazlası yolda, daha da
fazlasına ise ihtiyaç vardı.

246
00:11:36,083 --> 00:11:39,227
ELAM'da öğrenciler
2.000 mezuna ulaşmak için

247
00:11:39,227 --> 00:11:42,445
gece gündüz uğraştı.

248
00:11:42,445 --> 00:11:45,629
Sonuç olarak, Sahra'da Mali'den,

249
00:11:45,629 --> 00:11:49,926
St. Lucia, Bolivya, Şili ve
ABD'ye kadar 27 ülkeden

250
00:11:49,926 --> 00:11:54,414
yüzlercesi Haiti'ye ulaştı.

251
00:11:54,414 --> 00:11:57,710
Birbirleriyle İspanyolca'da kolayca
iletişim kurarken

252
00:11:57,710 --> 00:12:00,399
hastalarını ise ELAM'dan gelen

253
00:12:00,399 --> 00:12:02,525
Haiti'li tıp öğrencileri sayesinde

254
00:12:02,525 --> 00:12:04,752
Creole dilinde dinlediler.

255
00:12:04,752 --> 00:12:06,440
Birçoğu aylarca,

256
00:12:06,440 --> 00:12:09,218
hatta kolera salgını süresince kaldılar.

257
00:12:09,218 --> 00:12:11,558
Yüzlerce Haitili mezun

258
00:12:11,558 --> 00:12:14,280
kendilerine gelmek,

259
00:12:14,280 --> 00:12:16,294
kendi kalp kırıklıklarını aşmak

260
00:12:16,294 --> 00:12:17,950
ve sonrasında Haiti için

261
00:12:17,950 --> 00:12:21,728
yeni bir kamu sağlığı sisteminin inşa
edilmesi yükünü üstlenmek zorundaydılar.

262
00:12:21,728 --> 00:12:24,225
Bugün, Norveç'ten Küba ve Brezilya'ya,

263
00:12:24,225 --> 00:12:26,778
birçok ülkeden örgüt ve
hükümetlerin yardımıyla,

264
00:12:26,778 --> 00:12:29,004
kadrosunun ELAM mezunlarından oluştuğu

265
00:12:29,004 --> 00:12:32,575
ve hatta 35 tanesinin bu mezunlar
tarafından yönetildiği

266
00:12:32,575 --> 00:12:36,497
düzinelerce yeni sağlık
merkezi inşa edildi.

267
00:12:36,497 --> 00:12:38,365
Bununla birlikte Haiti'nin hikâyesi

268
00:12:38,365 --> 00:12:40,814
birçok ülkede karşılaşılan
daha büyük sorunları da

269
00:12:40,814 --> 00:12:42,640
gözler önüne seriyor.

270
00:12:42,640 --> 00:12:44,384
Şuna bir bakın:

271
00:12:44,384 --> 00:12:50,166
2012'de kolera ülkeyi vurmadan önce,
748 Haitili mezundan

272
00:12:50,166 --> 00:12:53,912
neredeyse yarısı kamu sağlık
sektöründe çalışıyor,

273
00:12:53,912 --> 00:12:55,983
dörtte biri işsiz,

274
00:12:55,983 --> 00:13:02,093
110 tanesi de Haiti'den ayrılmıştı.

275
00:13:02,093 --> 00:13:04,861
Yani en iyi durumda,

276
00:13:04,861 --> 00:13:06,671
bu mezunlar

277
00:13:06,671 --> 00:13:10,050
kamu sağlığı sistemi içerisinde
görev alıyor ve onu güçlendiriyorlar,

278
00:13:10,050 --> 00:13:13,159
genellikle de etrafta onlardan
başka doktorun olmadığı yerlerde.

279
00:13:13,159 --> 00:13:15,950
En kötü durumda ise, çoğunlukla
fakir halkın tedavi gördüğü

280
00:13:15,950 --> 00:13:17,592
kamu sağlığı sektöründe,

281
00:13:17,592 --> 00:13:20,158
yeterince iş imkânı,

282
00:13:20,158 --> 00:13:22,957
yeterli siyasi irade, yeterli kaynak,

283
00:13:22,957 --> 00:13:25,163
yeterli hiçbir şey olmuyor —

284
00:13:25,163 --> 00:13:28,616
sadece hizmet alamayan bir sürü hasta.

285
00:13:28,616 --> 00:13:31,600
Mezunlar, iki yakasını bir
araya getiremeyen ailelerinden de

286
00:13:31,600 --> 00:13:33,903
baskı görüyorlar,

287
00:13:33,903 --> 00:13:36,479
bu yüzden de kamu
sektöründe iş bulamayınca,

288
00:13:36,479 --> 00:13:39,100
bu yeni tıp doktorları
özel hekimliğe yöneliyor

289
00:13:39,100 --> 00:13:43,115
veya eve para gönderebilmek için
yurtdışına gidiyorlar.

290
00:13:43,115 --> 00:13:46,300
En kötüsü ise, bazı ülkelerde

291
00:13:46,300 --> 00:13:49,236
tıp cemiyetleri, ELAM mezunlarının

292
00:13:49,236 --> 00:13:51,691
kendi işlerini alacağı

293
00:13:51,691 --> 00:13:54,468
veya hasta yüklerini ve gelirlerini
azaltacağı korkusuyla

294
00:13:54,468 --> 00:13:58,263
akreditasyon kuruluşlarını ELAM diplomasını
tanımamaları hususunda etkiliyorlar.

295
00:13:58,263 --> 00:14:01,104
Bu bir yetki meselesi değil.

296
00:14:01,104 --> 00:14:03,612
Burada ABD'de, Kaliforniya Sağlık Kurulu

297
00:14:03,612 --> 00:14:07,212
okulu çok sıkı bir denetleme
sonucu akredite etti

298
00:14:07,212 --> 00:14:09,260
ve yeni doktorlar Küba'nın
büyük iddiasını

299
00:14:09,260 --> 00:14:11,451
yerine getiriyorlar,

300
00:14:11,451 --> 00:14:13,262
uzmanlık sınavlarını geçiyor

301
00:14:13,262 --> 00:14:15,647
ve New York'tan Chicago'ya
ve New Mexico'ya

302
00:14:15,647 --> 00:14:19,738
gayet itibarlı yerlerde ihtisas
dönemine kabul ediliyorlar.

303
00:14:19,738 --> 00:14:22,363
200 güçlü insan, dinamik ama

304
00:14:22,363 --> 00:14:24,748
aynı zamanda da memnuniyetsiz bir şekilde

305
00:14:24,748 --> 00:14:27,335
ABD'ye dönüyorlar.

306
00:14:27,335 --> 00:14:28,966
Bir mezunun söylediği gibi,

307
00:14:28,966 --> 00:14:32,420
"Biz Küba'da asgari kaynak ile
kaliteli sağlık hizmeti

308
00:14:32,420 --> 00:14:34,422
vermek için eğitiliyoruz,

309
00:14:34,422 --> 00:14:36,998
bu yüzden buradaki bu kadar
kaynağı gördükten sonra,

310
00:14:36,998 --> 00:14:39,160
bana bazı şeylerin
mümkün olmadığı söylendiğinde

311
00:14:39,160 --> 00:14:41,330
bunun doğru olmadığını biliyorum.

312
00:14:41,330 --> 00:14:46,949
Olduğunu gördüğümden değil,
kendim yaptığımdan söylüyorum."

313
00:14:46,949 --> 00:14:48,910
ELAM mezunları,

314
00:14:48,910 --> 00:14:52,427
bazıları Washington DC ve Baltimore'dan,

315
00:14:52,427 --> 00:14:55,595
halklarına sağlık, eğitim ve

316
00:14:55,595 --> 00:14:57,928
bir ses sunabilmek için

317
00:14:57,928 --> 00:15:00,844
en yoksullar arasından geliyorlar.

318
00:15:00,844 --> 00:15:03,496
Ağır yükü onlar taşıdılar.

319
00:15:03,496 --> 00:15:05,890
Şimdi 23.000 ve takip edenleri
desteklemek için

320
00:15:05,890 --> 00:15:09,127
kendi üzerimize düşeni yapmalıyız,

321
00:15:09,127 --> 00:15:10,481
Hepimiz —

322
00:15:10,481 --> 00:15:14,115
vakıflar, ihtisas direktörleri, medya,

323
00:15:14,115 --> 00:15:17,299
girişimciler, politika yapıcılar, halk —

324
00:15:17,299 --> 00:15:19,452
öne çıkmamız lazım.

325
00:15:19,452 --> 00:15:21,443
Küresel olarak daha fazlasını yapmalı

326
00:15:21,443 --> 00:15:24,382
ve bu yeni doktorlara azimlerini
kanıtlamaları için

327
00:15:24,382 --> 00:15:26,775
fırsat vermeliyiz.

328
00:15:26,775 --> 00:15:27,778
Kendi ülkelerinin

329
00:15:27,778 --> 00:15:30,982
lisans verme sınavlarına
girebilmeleri gerekiyor.

330
00:15:30,982 --> 00:15:33,930
Eğitimlerini ve özverilerini
uygulamak için

331
00:15:33,930 --> 00:15:35,685
kamu sağlığı sektöründe

332
00:15:35,685 --> 00:15:39,532
veya kâr amacı gütmeyen sağlık
merkezlerinde işe ihtiyaçları var.

333
00:15:39,532 --> 00:15:42,275
Onlara, hastalarının ihtiyacı
olan doktorlar olabilme

334
00:15:42,275 --> 00:15:46,674
şansının verilmesine ihtiyaçları var.

335
00:15:46,674 --> 00:15:48,531
İleriye doğru yol almak için,

336
00:15:48,531 --> 00:15:51,523
ben bir çocukken Chicago'nun güneyinde

337
00:15:51,523 --> 00:15:53,706
evimizin kapısını çalan,

338
00:15:53,706 --> 00:15:55,393
evimizi telefonla arayan

339
00:15:55,393 --> 00:15:58,579
kamu görevlisini,

340
00:15:58,579 --> 00:16:00,489
o doktoru

341
00:16:00,489 --> 00:16:03,380
hatırlamamız gerekebilir.

342
00:16:03,380 --> 00:16:05,203
Bunlar hekimliğin nasıl olmasına dair

343
00:16:05,203 --> 00:16:07,565
çok yeni fikirler değil.

344
00:16:07,565 --> 00:16:10,290
Yeni olan sayıca çoğalmak

345
00:16:10,290 --> 00:16:13,673
ve doktorların yüzleri:

346
00:16:13,673 --> 00:16:17,130
bir ELAM mezununun kadın olması

347
00:16:17,130 --> 00:16:19,060
daha olası;

348
00:16:19,060 --> 00:16:21,987
Amazon'da, Peru veya Guatemala'da

349
00:16:21,987 --> 00:16:24,338
yerli bir doktor;

350
00:16:24,338 --> 00:16:27,352
ABD'de, beyaz olmayan ve

351
00:16:27,352 --> 00:16:29,748
akıcı bir İspanyolca konuşan bir doktor.

352
00:16:29,748 --> 00:16:33,427
İyi eğitim almış, güvenilir,

353
00:16:33,427 --> 00:16:37,071
hastaları ile aynı yüze ve kültüre sahip

354
00:16:37,071 --> 00:16:40,480
ve herhalde bizim desteğimizi hak eden,

355
00:16:40,480 --> 00:16:44,939
çünkü ister metro, katır
veya bir kano ile olsun,

356
00:16:44,939 --> 00:16:47,949
bize yolu yürümeyi öğretiyor.

357
00:16:47,949 --> 00:16:51,169
Teşekkürler. (Alkışlar)