[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:00.00,0:00:04.52,Default,,0000,0000,0000,,"ბუნების კანონები სხვა არაფერია, \Nთუ არა ღვთის მათემატიკური იდეები."
Dialogue: 0,0:00:04.52,0:00:07.52,Default,,0000,0000,0000,,ეს არის ევკლიდე ალექსანდრიელის ციტატა.
Dialogue: 0,0:00:07.52,0:00:09.62,Default,,0000,0000,0000,,ის იყო ბერძენი მათემატიკოსი და ფილოსოფოსი,
Dialogue: 0,0:00:09.62,0:00:12.73,Default,,0000,0000,0000,,რომელიც ჩვენს წელთაღრიცხვამდე\N300 წლით ადრე ცხოვრობდა.
Dialogue: 0,0:00:12.73,0:00:19.51,Default,,0000,0000,0000,,ეს ციტატა იმიტომ მოვიყვანე, \Nრომ ევკლიდე გეომეტრიის მამად ითვლება.
Dialogue: 0,0:00:19.51,0:00:22.64,Default,,0000,0000,0000,,და აზრიანი გამონათქვამია, მიუხედავად\Nთქვენი შეხედულებებისა ღმერთზე
Dialogue: 0,0:00:22.64,0:00:25.10,Default,,0000,0000,0000,,არსებობს თუ არა ღმერთი, ან ღვთის ბუნება.
Dialogue: 0,0:00:25.10,0:00:28.18,Default,,0000,0000,0000,,ეს რაღაც ფუნდამენტურს ამბობს ბუნებაზე.
Dialogue: 0,0:00:28.18,0:00:31.85,Default,,0000,0000,0000,,ბუნების კანონები სხვა არაფერია, თუ არა ღვთის მათემატიკური იდეები.
Dialogue: 0,0:00:31.85,0:00:34.76,Default,,0000,0000,0000,,მათემატიკა ბუნების\Nყველა კანონის საფუძველია.
Dialogue: 0,0:00:34.76,0:00:38.25,Default,,0000,0000,0000,,თავად სიტყვა "გეომეტრიასაც" \Nბერძნული ფესვები აქვს.
Dialogue: 0,0:00:38.25,0:00:43.82,Default,,0000,0000,0000,,"Geo" მოდის ბერძნული სიტყვიდან "დედამიწა"."Metry"- "გაზომვიდან".
Dialogue: 0,0:00:43.82,0:00:47.18,Default,,0000,0000,0000,,თქვენთვის ალბათ \Nნაცნობია მეტრული სისტემა.
Dialogue: 0,0:00:47.18,0:00:49.89,Default,,0000,0000,0000,,და ევკლიდე ითვლება გეომეტრიის მამად.
Dialogue: 0,0:00:49.89,0:00:52.80,Default,,0000,0000,0000,,(არა იმიტომ რომ პირველი \Nიყო, ვინც გეომეტრია შეისწავლა)
Dialogue: 0,0:00:52.80,0:00:56.27,Default,,0000,0000,0000,,წარმოიდგინეთ, როგორ სწავლობდნენ\Nპირველყოფილი ადამიანები გეომეტრიას.
Dialogue: 0,0:00:56.27,0:01:00.02,Default,,0000,0000,0000,,შეიძლება ორი ტოტისთვის შეეხედათ, \Nრომლებიც ასე იყო დაწყობილი.
Dialogue: 0,0:01:00.02,0:01:02.46,Default,,0000,0000,0000,,და კიდევ ერთ წყვილისთვის,\Nრომელიც ასე იყო დაწყობილი.
Dialogue: 0,0:01:02.46,0:01:05.18,Default,,0000,0000,0000,,და ეფიქრათ: "აქ მეტი დაშორებაა.\Nნეტა რა კავშირია მათ შორის?"
Dialogue: 0,0:01:05.18,0:01:13.65,Default,,0000,0000,0000,,ან შესაძლოა უყურებდნენ \Nხეს, რომელსაც ასეთი ტოტი ჰქონდა
Dialogue: 0,0:01:13.65,0:01:18.27,Default,,0000,0000,0000,,და ეფიქრათ: " რაღაც \Nმსგავსებაა ამ დაშორებებს შორის".
Dialogue: 0,0:01:18.27,0:01:20.20,Default,,0000,0000,0000,,ან შესაძლო ეკითხათ საკუთარი თავისთვის,
Dialogue: 0,0:01:20.20,0:01:26.12,Default,,0000,0000,0000,,"რა მიმართებაა წრის გარშემო \Nდა გადამკვეთ მანძილებს შორის?
Dialogue: 0,0:01:26.12,0:01:28.35,Default,,0000,0000,0000,,ყველა წრისთვის ასეა?
Dialogue: 0,0:01:28.35,0:01:31.81,Default,,0000,0000,0000,,და არის გზა რომ დანამდვილებით\Nვიცოდეთ, რომ ეს სიმართლეა?"
Dialogue: 0,0:01:31.81,0:01:34.41,Default,,0000,0000,0000,,ძველ ბერძნებს რომ დავუბრუნდეთ,
Dialogue: 0,0:01:34.41,0:01:39.01,Default,,0000,0000,0000,,ისინი უფრო მეტს ფიქრობდნენ გეომეტრიაზე.
Dialogue: 0,0:01:39.01,0:01:43.26,Default,,0000,0000,0000,,როცა ვსაუბრობთ ბერძენ მათემატიკოსებზე, \Nროგორიცაა პითაგორა.
Dialogue: 0,0:01:43.26,0:01:45.54,Default,,0000,0000,0000,,(რომელიც ევკლიდემდე ცხოვრობდა)
Dialogue: 0,0:01:45.54,0:01:52.07,Default,,0000,0000,0000,,ხალხი "ევკლიდურ გეომეტრიაზე" საუბრობს,
Dialogue: 0,0:01:52.07,0:01:55.10,Default,,0000,0000,0000,,რადგან ეს ჩვენს წელთაღრიცხვამდე \N300 წლით ადრე იყო.
Dialogue: 0,0:01:55.10,0:01:57.57,Default,,0000,0000,0000,,(ევკლიდეს ეს ნახატი \Nრაფაელის მიერაა დახატული,
Dialogue: 0,0:01:57.57,0:02:00.84,Default,,0000,0000,0000,,თუმცა სინამდვილეში არავინ \Nიცის, როგორ გამოიყურებოდა ევკლიდე,
Dialogue: 0,0:02:00.84,0:02:04.20,Default,,0000,0000,0000,,როდესაც დაიბადა ან გარდაიცვალა, \Nმაშ, ეს უბრალოდ რაფაელის წარმოდგენაა,
Dialogue: 0,0:02:04.20,0:02:07.75,Default,,0000,0000,0000,,თუ როგორ გამოიყურებოდა ევკლიდე,\Nროდესაც ალექსანდრიაში ასწავლიდა)
Dialogue: 0,0:02:07.75,0:02:13.70,Default,,0000,0000,0000,,ის, რამაც ევკლიდე "გეომეტრიის მამად" \Nაქცია, არის მისი ნაშრომი "საწყისები".
Dialogue: 0,0:02:13.70,0:02:19.60,Default,,0000,0000,0000,,"საწყისები" იყო \N13 ტომიანი სახელმძღავანელო.
Dialogue: 0,0:02:19.60,0:02:24.39,Default,,0000,0000,0000,,(ალბათ, ყველა დროის\Nყველაზე ცნობილი სახელმძღვანელო)
Dialogue: 0,0:02:24.39,0:02:32.61,Default,,0000,0000,0000,,ამ ცამეტ ტომეულში ის მკაცრად, აზრიანად \Nდა ლოგიკურად მოგზაურობს გეომეტრიის,
Dialogue: 0,0:02:32.61,0:02:35.70,Default,,0000,0000,0000,,ციფრთა თეორიისა და სტერეომეტრიის სამ განზომილებიანი გეომეტრიის სამყაროში.
Dialogue: 0,0:02:35.70,0:02:43.88,Default,,0000,0000,0000,,ინგლისურად ნათარგმნი ვერსიის \Nპირველი გამოცემაა ევკლიდეს "საწყისებისა".
Dialogue: 0,0:02:43.88,0:02:47.17,Default,,0000,0000,0000,,და ის შეიქმნა 1570 წელს.
Dialogue: 0,0:02:47.17,0:02:50.96,Default,,0000,0000,0000,,ის თავიდან ბერძნულად \Nდაიწერა და შუა საუკუნეებში
Dialogue: 0,0:02:50.96,0:02:55.31,Default,,0000,0000,0000,,ეს ცოდნა არაბებმაც გადმოიღეს \Nდა თარგმნეს არაბულად.
Dialogue: 0,0:02:55.31,0:03:01.72,Default,,0000,0000,0000,,გვიან შუა საუკუნეებში, გადაითარგმნა \Nლათინურად და ბოლოს ინგლისურად.
Dialogue: 0,0:03:01.72,0:03:04.51,Default,,0000,0000,0000,,როცა ვამბობ, რომ ის "მოგზაურობს" --
Dialogue: 0,0:03:04.51,0:03:07.92,Default,,0000,0000,0000,,ევკლიდეს უბრალოდ არ უთქვამს: \N"მართკუთხა სამკუთხედის ორი გვერდის
Dialogue: 0,0:03:07.92,0:03:14.47,Default,,0000,0000,0000,,კვადრატების ჯამი უდრის\Nჰიპოთენუზის კვადრატს."
Dialogue: 0,0:03:14.47,0:03:17.74,Default,,0000,0000,0000,,და სხვა მსგავსნი -- ჩვენ \Nუფრო ღრმად შევისწავლით ამ ყველაფერს
Dialogue: 0,0:03:17.74,0:03:21.64,Default,,0000,0000,0000,,ის ამბობს: "არ მინდა იმაზე შევჩერდე, რომ \Nრაღაც სავარაუდოდ მართალია,
Dialogue: 0,0:03:21.64,0:03:24.73,Default,,0000,0000,0000,,მინდა საკუთარ თავს \Nდავუმტკიცო, რომ ეს მართალია."
Dialogue: 0,0:03:24.73,0:03:27.76,Default,,0000,0000,0000,,ის იწყებს "საფუძვლებს" \N(განსაკუთრებით იმ ექვს ტომეულში,
Dialogue: 0,0:03:27.76,0:03:30.70,Default,,0000,0000,0000,,სადაც პლანიმეტრიაზე საუბრობს)\Nფუნდამენტური დაშვებებით.
Dialogue: 0,0:03:30.70,0:03:35.30,Default,,0000,0000,0000,,თავდაპირველად მან \Nფუნდამენტური დაშვებებით დაიწყო,
Dialogue: 0,0:03:35.30,0:03:43.05,Default,,0000,0000,0000,,"გეომეტრიული ენით" რომ ვთქვათ, მათ\N"აქსიომები" ან "პოსტულატები" ეწოდებათ.
Dialogue: 0,0:03:43.05,0:03:50.66,Default,,0000,0000,0000,,შემდეგ კი დაასკვნა სხვა მტკიცებები ან \N"მსჯელობები" ("თეორემებსაც" უწოდებენ).
Dialogue: 0,0:03:50.66,0:03:55.66,Default,,0000,0000,0000,,და მერე თქვა:"ეხლა ვიცი. თუ ეს და ეს \Nსიმართლეა, ესეც უნდა იყოს სიმართლე."
Dialogue: 0,0:03:55.66,0:03:58.13,Default,,0000,0000,0000,,მას ასევე შეეძლო დაემტკიცებინა, \Nრომ სხვა რაღაცეები არაა სიმართლე.
Dialogue: 0,0:03:58.13,0:04:01.78,Default,,0000,0000,0000,,მას შეეძლო დაემტკიცებინა, \Nრომ ეს არ არის სიმართლე.
Dialogue: 0,0:04:01.78,0:04:04.59,Default,,0000,0000,0000,,მან არ თქვა უბრალოდ: \N"ყველა წრეს აქვს აქვს ეს თვისება."
Dialogue: 0,0:04:04.59,0:04:07.26,Default,,0000,0000,0000,,არამედ თქვა: \N"მე დავამტკიცე რომ ეს სიმართლეა".
Dialogue: 0,0:04:07.26,0:04:11.12,Default,,0000,0000,0000,,შემდეგ, ამაზე დაყრდნობით, \Nმას შეეძლო დაესკვნა სხვა "თეორემები"
Dialogue: 0,0:04:11.12,0:04:14.32,Default,,0000,0000,0000,,(და შეგვიძლია გამოვიყენოთ "აქსიომები" \Nამის გასაკეთებლად).
Dialogue: 0,0:04:14.32,0:04:17.73,Default,,0000,0000,0000,,და ამის განსაკუთრებულობა იმაში იყო, \Nრომ მანამდე არავის ჰქონდა ეს გაკეთებული.
Dialogue: 0,0:04:17.73,0:04:23.15,Default,,0000,0000,0000,,მკაცრი მტკიცებები, მცირე ეჭვის გარეშეც,\Nცოდნის ფართო სპექტრზე.
Dialogue: 0,0:04:23.15,0:04:30.52,Default,,0000,0000,0000,,არა უბრალოდ რამდენიმე მტკიცებით. მან ეს \Nგააკეთა ცოდნის დიდი რაოდენობისთვის.
Dialogue: 0,0:04:30.52,0:04:40.72,Default,,0000,0000,0000,,მოგზაურობა ამ საგანში, ისე რომ მან შეძლო "აქსიომების", "პოსტულატების", "თეორემების" დანერგვა.
Dialogue: 0,0:04:40.72,0:04:44.62,Default,,0000,0000,0000,,(თეორემები და მსჯელობები \Nფაქტობრივად ერთი და იგივეა.)
Dialogue: 0,0:04:44.62,0:04:49.03,Default,,0000,0000,0000,,ევკლიდეს მერე 2,000 წლის შემდეგ (ეს წარმოუდგენალად დიდი ვადაა სახელმძღვანელოსათვის!)
Dialogue: 0,0:04:49.03,0:04:54.78,Default,,0000,0000,0000,,ადამინები არ გიყურებენ, როგორც განათლებულს, თუ არ გაქვს წაკითხული ევკლიდეს "საწყისები".
Dialogue: 0,0:04:54.78,0:04:58.18,Default,,0000,0000,0000,,"ევკლიდეს საწყისები" დასავლურ სამყაროში
Dialogue: 0,0:04:58.18,0:05:01.23,Default,,0000,0000,0000,,გამოცემის რაოდენობის მიხედვით\Nმეორე ადგილზე იყო ბიბლიის შემდეგ.
Dialogue: 0,0:05:01.23,0:05:04.45,Default,,0000,0000,0000,,ეს მატემათიკის სახელმძღვანელოა,\Nრომელიც ჩამოუვარდება მხოლოდ ბიბლიას.
Dialogue: 0,0:05:04.45,0:05:07.83,Default,,0000,0000,0000,,როდესაც პირველი სტამბები გამოჩნდა, \Nთქვეს:"მოდი დავბეჭდოთ ბიბლია. მერე?"
Dialogue: 0,0:05:07.83,0:05:10.98,Default,,0000,0000,0000,,"დავბეჭდოდთ "ევკლიდეს საწყისები".
Dialogue: 0,0:05:10.98,0:05:16.36,Default,,0000,0000,0000,,იმის საჩვენებლად, თუ როგორ \Nშეესაბამება ეს უახლოეს წარსულს
Dialogue: 0,0:05:16.36,0:05:19.82,Default,,0000,0000,0000,,(150-160 წინანდელ პერიოდს როგორც \Nახლო წარსულს თუ განვიხილავთ),
Dialogue: 0,0:05:19.82,0:05:23.37,Default,,0000,0000,0000,,ეს არის აბრაამ ლინკოლნის ზუსტი ციტატა \N(რეალურად ერთ-ერთი ყველაზე ძლიერი
Dialogue: 0,0:05:23.37,0:05:27.05,Default,,0000,0000,0000,,ამერიკის პრეზიდენტთაგანი).\Nმომწონს აბრაამ ლინკოლნის ეს სურათი.
Dialogue: 0,0:05:27.05,0:05:30.13,Default,,0000,0000,0000,,ლინკოლნის ეს ფოტო \Nმის 30-იან წლებშია გადაღებული.
Dialogue: 0,0:05:30.13,0:05:33.44,Default,,0000,0000,0000,,მაგრამ ის "ევკლიდეს საწყისების" დიდი თაყვანისცემელი იყო.
Dialogue: 0,0:05:33.44,0:05:35.98,Default,,0000,0000,0000,,პრინციპში მას აზროვნების\Nგანვითარებისთვის იყენებდა.
Dialogue: 0,0:05:35.98,0:05:38.53,Default,,0000,0000,0000,,ის კითხულობდა "ევკლიდეს საწყისებს",\Nცხენით სეირნობისას.
Dialogue: 0,0:05:38.53,0:05:41.06,Default,,0000,0000,0000,,"ევკლიდეს საწყისებს" თეთრ სახლშიც\Nკი კითხულობდა.
Dialogue: 0,0:05:41.06,0:05:43.72,Default,,0000,0000,0000,,მაგრამ ეს არის ლინკონის ზუსტი ციტატა:
Dialogue: 0,0:05:43.72,0:05:47.60,Default,,0000,0000,0000,,"როცა სამართალს ვსწავლობდი, ხშირად\Nმხვდებოდა სიტყვა "დემონსტრირება".
Dialogue: 0,0:05:47.60,0:05:53.29,Default,,0000,0000,0000,,თავიდან მეგონა, მესმოდა მისი\Nმნიშვნელობა, მაგრამ მალე მივხვდი რომ არა
Dialogue: 0,0:05:53.29,0:05:57.06,Default,,0000,0000,0000,,ჩემს თავს ვკითხე, ისეთს \Nრას ვაკეთებ დემოსტრირებისას, \N
Dialogue: 0,0:05:57.06,0:05:59.69,Default,,0000,0000,0000,,რასაც არ ვაკეთებ\Nმსჯელობისას ან მტკიცებისას?
Dialogue: 0,0:05:59.69,0:06:02.61,Default,,0000,0000,0000,,რით განსხვავდება "დემონსტრირება"\Nსხვა მტკიცებებისგან..."
Dialogue: 0,0:06:02.61,0:06:08.44,Default,,0000,0000,0000,,ლინკოლნი თვლის, რომ "დემონსტრირება"\Nნიშნავს ეჭვგარეშე მტკიცებას.
Dialogue: 0,0:06:08.44,0:06:13.72,Default,,0000,0000,0000,,რაღაც უფრო მკაცრი - მეტი ვიდრე უბრალოდ დარწმუნებულობა ან მსჯელობა
Dialogue: 0,0:06:13.72,0:06:18.77,Default,,0000,0000,0000,,მოვიშველიე ვებსტერის ლექსიკონი (ვებსტერის ლექსიკონი ლინკოლნის დროსაც იყო)
Dialogue: 0,0:06:18.77,0:06:23.84,Default,,0000,0000,0000,,იქ ეწერა უდავო მტკიცება-ეჭვგარეშე მტკიცება.
Dialogue: 0,0:06:23.84,0:06:31.43,Default,,0000,0000,0000,,მე ვერ გავარკვიე, რა სახის მტკიცება იყო ეს. \Nვფიქრობდი რომ ბევრი რამ ეჭვგარეშეა
Dialogue: 0,0:06:31.43,0:06:34.93,Default,,0000,0000,0000,,დამტკიცებული ისეთი ექსტრაორდილური მტკიცების მოშველიების გარეშე,
Dialogue: 0,0:06:34.93,0:06:37.77,Default,,0000,0000,0000,,როგორითაც მე "დემონსტრირება" მესმოდა.
Dialogue: 0,0:06:37.77,0:06:41.59,Default,,0000,0000,0000,,ყველა ცნობარი და ლექსიკონი მოვიძიე, \Nრაც კი ამ საკითხს უკავშირდებოდა,
Dialogue: 0,0:06:41.59,0:06:45.72,Default,,0000,0000,0000,,თუმცა ამაოდ, იმავე წარმატებით ბრმას\Nაუხსნიდი ლურჯი როგორია.
Dialogue: 0,0:06:45.72,0:06:52.22,Default,,0000,0000,0000,,ბოლოს ვთქვი (თავის თავს ეუბნება):\N"ლინკოლნ, ვერასდროს გახდები ადვოკატი,
Dialogue: 0,0:06:52.22,0:06:55.60,Default,,0000,0000,0000,,თუ ვერ გაიგე, რას ნიშნავს "დემონსტრირება" .
Dialogue: 0,0:06:55.60,0:06:59.90,Default,,0000,0000,0000,,ასე რომ დავტოვე სპრინგფილდი, \Nდავბრუნდი მამაჩემის სახლში და დავრჩი იქ
Dialogue: 0,0:06:59.90,0:07:04.06,Default,,0000,0000,0000,,მანამ სანამ ევკლიდეს\Nექვსი წიგნი არ დავიზეპირე.
Dialogue: 0,0:07:04.06,0:07:06.66,Default,,0000,0000,0000,,(აქ იგულისხმება \Nპლანიმეტრიის ექვსი წიგნი.)
Dialogue: 0,0:07:06.66,0:07:09.09,Default,,0000,0000,0000,,"...მაშინ მე მივხვდი რას \Nნიშნავს "დემონსტრირება"
Dialogue: 0,0:07:09.09,0:07:11.64,Default,,0000,0000,0000,,და გავაგრძელე იურისპრუდენციის სწავლა."
Dialogue: 0,0:07:11.64,0:07:18.04,Default,,0000,0000,0000,,იმისათვის რომ ამერიკის ერთ-ერთი \Nსაუკეთესო პრეზიდენტი, იურისტი გამხდარიყო,
Dialogue: 0,0:07:18.04,0:07:23.71,Default,,0000,0000,0000,,"ევკლიდეს საწყისების" ნებისმიერი თეორემა \Nუნდა დაემტკიცებინა პირველი ექვსი წიგნიდან.
Dialogue: 0,0:07:23.71,0:07:31.03,Default,,0000,0000,0000,,აგრეთვე, როცა ის თეთრ სახლში იყო, \Nის აგრძელებდა საკუთარი გონების ვარჯიშს,
Dialogue: 0,0:07:31.03,0:07:33.46,Default,,0000,0000,0000,,რათა დიდი პრეზიდენტი გამხდარიყო.
Dialogue: 0,0:07:33.46,0:07:36.76,Default,,0000,0000,0000,,ეს არის რის გაკეთებასაც \Nვაპირებთ გეომეტრიის ამ კურსში.
Dialogue: 0,0:07:36.76,0:07:39.60,Default,,0000,0000,0000,,ვისწავლით დასაბუთებულად დამტკიცებას.
Dialogue: 0,0:07:39.60,0:07:48.36,Default,,0000,0000,0000,,თანამედროვე ფორმით ვისწავლით იმას, \Nრასაც ევკლიდე სწავლობდა 2,300 წლის წინ,
Dialogue: 0,0:07:48.36,0:07:53.08,Default,,0000,0000,0000,,რათა დავხვეწოთ ჩვენი მსჯელობა ამა თუ \Nიმ მტკიცებაზე და ვიყოთ დარწმუნებული
Dialogue: 0,0:07:53.08,0:07:58.94,Default,,0000,0000,0000,,რომ მართლა შეგვიძლია იმის\Nდამტკიცება, რასაც ვამბობთ.
Dialogue: 0,0:07:58.94,0:08:04.71,Default,,0000,0000,0000,,ეს ნამდვილად არის ერთ-ერთი ყველაზე ფუნდამენტური, "რეალური" მათემატიკა, რომელსაც ისწავლით.
Dialogue: 0,0:08:04.71,0:08:08.55,Default,,0000,0000,0000,,არითმეტიკა რეალურად გამოანგარიშებაა.
Dialogue: 0,0:08:08.55,0:08:12.52,Default,,0000,0000,0000,,და გეომეტრიაში (რასაც ჩვენ გავაკეთებთ\Nეს ევკლიდეს გეომეტრიაა)
Dialogue: 0,0:08:12.52,0:08:16.52,Default,,0000,0000,0000,,ეს მართლა მათემატიკაა.
Dialogue: 0,0:08:16.52,0:08:22.22,Default,,0000,0000,0000,,გარკვეული დაშვებების გაკეთება და \Nშემდეგ დასკვნების გამოტანა.