1
00:00:12,361 --> 00:00:19,727
ဒီ ဗီြဒီယို မွာ က်ြန္ေတာ္တို႔က အလင္းတန္း အျဖဴ နွင့္ အေရာင္ တို႔၏ ဆက္သြယ္မႈ႔ကိုၾကည့္မွာ ျဖစ္တယ္။

2
00:00:19,727 --> 00:00:25,553
၎ကို ၁၆၇၁ တြင္ Royal society သို႔ပို႔ေသာ စာတမ္းမွ Newton၏ Prism စမ္းသပ္မႈ႔ က႑တစ္ခု အားျဖင့္ ျပဳလုပ္မည္ ျဖစ္သည္။ ျဖစ္ေပၚလာပုံက ေတာ့

3
00:00:25,553 --> 00:00:28,947
Newton ေခတ္က လႊမ္းမိုးခ့ဲ တ့ဲ နိယာမ က

4
00:00:28,947 --> 00:00:33,291
အျဖဴေရာင္ အလင္းတန္း သည္ အလင္းတန္း အေရာင္ တစ္ခုျဖစ္ျပီး ထိုအေရာင္ မွ အျခား အေရာင္ မ်ားကို လုပ္နိုင္ သည္ဟု ျဖစ္သည္။

5
00:00:33,291 --> 00:00:38,636
ဥပမာ ဒီအနီေရာင္ ပလက္စတစ္ ကို ဒီအျဖဴေရာင္ အလင္းမွ အနီေရာင္ အလင္းသို႔ ေျပာင္းသြားျခင္းဟု ေဖာ္ျပတယ္။

6
00:00:38,636 --> 00:00:42,346
အလင္းက ၾကားခံနယ္ နွစ္ခုမွာ ဘယ္လိုျပဳမူတယ္ ဆိုတာကို လည္းသူတို႔သိတယ္။

7
00:00:42,346 --> 00:00:50,256
ဥပမာ မ်က္နွာျပင္ တစ္ခု၏ တစ္ဘက္စီ မွာရွိ တဲ့ေထာင့္ေတြရဲ႕ SIN အခ်ိဳးက ကိန္းေသ။(ၾကားခံနယ္ကိုမစဥ္းစား ပါ)

8
00:00:50,256 --> 00:00:58,170
အဲ့ဒါက Snell's law ၏ ပုံစံျဖစ္တဲ့ ေထာင့္ေတြရဲ႕ SIN အခ်ိဳးက ၎ၾကားခံနယ္၏ refrative index ေတြရဲ႕ အခ်ိဳး ေျပာင္းျပန္နွင့္ ညီတယ္။

9
00:00:58,170 --> 00:01:03,583
ၾကားခံနယ္တစ္ခုရဲ႕ refrative index က ထိုၾကားခံနယ္ထဲသို႔ ျဖတ္သြားတဲ့ အလင္း နႈန္းနွင့္ ဆက္သြယ္ေနတယ္။

10
00:01:03,583 --> 00:01:08,335
ဒီ စာေၾကာင္းက အကယ္၍ ေထာင့္ကိုသာေျပာင္း လိုက္လ်ွင္ မ်က္နွာျပင္ ဘာျဖစ္သြားမည္လဲလို႔ ေတြးေစတယ္။

11
00:01:08,335 --> 00:01:12,746
ဒီသံုးေျမွာင့္ဖန္တံုး ကဲ့သို႔ ရႈပ္ေထြးေသာ ပုံစံေတြနွင့္လည္း ဆက္စပ္ေနပါတယ္။

12
00:01:12,746 --> 00:01:16,837
၎က ပထဝီပုံစံ တစ္မ်ိဳးသာျဖစ္ျပီး ေထာင့္ေတြမွန္ေအာင္ ညွိျခင္းသာျဖစ္တယ္။

13
00:01:16,837 --> 00:01:22,089
Newton က အေဝးၾကည့္မွန္ေျပာင္း အတြက္ မွန္ဘီလူး လုပ္ေနခ်ိန္မွာပဲ သံုးေျမွာင့္ဖန္တံုး အေရာင္ေတြအေၾကာင္းကို ေလ့လာရန္ ဆံုးျဖတ္လိုက္တယ္။

14
00:01:22,089 --> 00:01:26,704
၎အေရာင္ေတြက သုံးေျမွာင့္ဖန္တံုးကို အျဖဴေရာင္ အလင္းတန္း ျဖတ္သြားျခင္းေၾကာင့္ ေပၚလာျခင္း ျဖစ္သည္။

15
00:01:26,704 --> 00:01:33,127
သင္ ဟာ အျဖဴေရာင္ အလင္းတန္းအခ်ိဳ႕ကို သံုးေျမွာင့္ ဖန္တံုးထဲသို႔ ျဖတ္ေစ ေသာအခါ ထင္ထားတဲ့ အတိုင္း သက္တန္႔ကိုေတြ႔ရမွာ ျဖစ္တယ္။

16
00:01:33,569 --> 00:01:40,053
ဒါေပမယ့္ သူက အေရာင္ေတြျပန္႔သြားတဲ့ ဘက္က ပုံစံေတြက ပိုက်ယ္ေနတယ္ဆိုတာကို သတိျပဳမိတယ္။

17
00:01:40,053 --> 00:01:44,317
အလင္းက SIN အခ်ိဳးကို လိုက္နာမယ္ဆိုရင္ ပထဝီ အေနထားေပၚမွာ အေျခခံတယ္။

18
00:01:44,317 --> 00:01:51,022
ဒီေတာ့ က်ြန္ေတာ္တို႔က သက္တန္႔ထဲမွ အေရာင္ေတြကို ခြဲၾကည့္ျပီး ၎တို႔ကို သံုးေျမာင့္ဖန္တံုးေတြထဲ ထပ္ျဖတ္ေစ ေသာအခါ

19
00:01:51,022 --> 00:01:54,592
သက္တန္႔မွာ ရွိတဲ့အေရာင္ေတြက သီးျခားအေရာင္ေတြျဖစ္တယ္လို႔ သိလာမယ္။

20
00:01:54,592 --> 00:01:59,752
ထိုအလင္းေတြက သံုးေျမွာင့္ဖန္တံုးေတြကို ျဖတ္သြား တဲ့အခါ refrative index ေတြ မတူေၾကာင္းသိရတယ္။

21
00:01:59,752 --> 00:02:05,693
ထိုေၾကာင့္ သူက သံုးေျမွာင့္ဖန္တံုးထဲသို႔ ျဖတ္သြားေသာ အျဖဴေရာင္ အလင္းသည္ အျဖဴေရာင္ မဟုတ္။

22
00:02:05,693 --> 00:02:14,274
၎က မတူေသာ အလင္းေရာင္ မ်ား၏ အစုအေဝး ျဖစ္ျပီး သံုးေျမွာင့္ဖန္တံုးက ၎အလင္းတန္းမ်ားကို
မတူေသာ refrative index မ်ားျဖင့္ ခြဲေပး တယ္။

23
00:02:14,274 --> 00:02:18,023
ဒီနိဂုန္း စိတ္ဝင္စားစရာ ေကာင္းေသာ္လည္း ဘာျဖစ္ေနလဲဆိုတာကိုေတာ့ သက္ေသမျကနိုင္္ဘူး

24
00:02:18,023 --> 00:02:21,702
အဘယ့္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ က်ြန္ေတာ္တို႔က ဒီအလင္းေရာင္ေတြကို ထုတ္ဖို႔ သံုးေျမွာင့္ဖန္တံုးကို သုံးေနရေသးေသာေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္။

25
00:02:21,702 --> 00:02:26,563
ဒါေၾကာင့္ က်ြန္ေတာ္တို႔က အျဖဴေရာင္အလင္းမွ ထိုအေရာင္ေတြကို သုံးေျမွာင့္ဖန္တုံးကို မသံုးဘဲ ထုတ္တဲ့ စမ္းသပ္မႈ႔ကို ျပဳဖို႔လို႔တယ္။

26
00:02:26,563 --> 00:02:40,713
ဒီစာ၏အဆံုးမွာ Newton က ယခင္ စမ္းသပ္ခ်က္ ကဲ့သို႔ စမ္းသပ္ခ်က္တစ္ခုကို ေျပာထားတယ္။ ျပီးေတာ့ အဲ့ဒီ system မွာ မွန္ဘီလူးကို သံုးတယ္။

27
00:02:40,713 --> 00:02:44,303
က်ြန္ေတာ္တို႔က ဦးစြာ မွန္ဘီလူးကို ကားခ်ပ္နွင့္ကပ္ထားတယ္။ ယခင္ က က်ြန္ေတာ္တို႔ေတြ႔ခဲ့ေသာ သက္တန္႔ကိုျပန္ေတြ႔ရတယ္။

28
00:02:44,303 --> 00:02:50,313
ဒီမွာေတြ႔ရတဲ့ အလင္းတန္းက မွန္ဘီလူးကို ျဖတ္သြားတဲ့ အလင္းတန္း။ အေပၚကဟာက မွန္ဘီလူးေပၚမက်တဲ့ ဟာဝ

29
00:02:50,313 --> 00:02:57,144
ကားခ်ပ္ကိုေရႊ႔လိုက္လ်ွင္ အေရာင္ေတြထပ္သြားျပီး အျဖဴေရာင္္ အလင္းကို ျပန္ေတြ႔ရတယ္။

30
00:02:57,144 --> 00:03:03,846
ကားခ်ပ္ကို ဆက္ေရႊ႕ၾကည့္လွ်င္ က်ြန္ေတာ္တို႔ အရင္ကေတြ႔ခဲ့တဲ့ သက္တန္႔ကို ျပန္ေတြ႔ ရတယ္။ဒါေပမယ့္ ေျပာင္းျပန္ ေပါ့။

31
00:03:03,846 --> 00:03:08,941
ကားခ်ပ္ကို ေရႊ႕တာေၾကာင့္ ဒီစမ္သပ္မႈ႔မွာ အေရာင္ေျပာင္ျခင္းမရွိေပ။

32
00:03:08,941 --> 00:03:12,668
အေရာင္ထပ္ျခင္းသာ ရွိသည္။

33
00:03:12,668 --> 00:03:19,755
ဒါေၾကာင့္ ကြန္ေတာ္တု႔ိ ျမင္ရေသာ အျဖဴေရာင္အလင္း က အေရာင္ မ်ားေပါင္းထားျခင္းျဖစ္သည္ဟု နိဂုန္းခ်ဳပ္နိုင္တယ္။

34
00:03:19,755 --> 00:03:24,039
က်ြန္ေတာ္တို႔က အျဖဴအလင္းကို ျမင္ရန္ အေရာင္ေတြ မလိုေပ။

35
00:03:24,039 --> 00:03:30,623
အကယ္၍သင္ ဟာ ဒီဗီဒီယို ကို အိမ္ ရွိ TV သို႔မဟုတ္ ကြန္ပ်ဴတာ နွင့္ၾကည့္ေနလွ်င္ ေတြ႔ေန ေသာအျဖဴအလင္းသည္ အနီ အျပာ နွင့္ အစိမ္း သာျဖစ္သည္။

36
00:03:30,623 --> 00:03:37,047
ဒါေပမယ့္ က်ြန္ေတာ္တို႔က သက္တန္႔မွ အေရာင္ေတြ ေပါင္းမွာျဖစ္တယ္။

37
00:03:37,047 --> 00:03:38,902
ဒါ ေတာ္ေတာ္သပ္ရပ္ေနျပီီ

38
00:03:38,902 --> 00:03:45,107
က်ြန္ေတာ္တို႔က အျဖဴေရာင္ အလင္းကို သက္တန္႔အျဖစ္ ေျပာင္းျပီး မွန္ဘီလူးကိုသံုးျပီး ၎ကို အျဖဴေရာင္ အလင္းသို႔ ျပန္ေျပာင္းတယ္။

39
00:03:45,107 --> 00:03:52,722
ဒါေပမယ့္ ၎က အျဖဴအလင္း ကို အမွတ္တစ္ခု၌သာ က်ေစတယ္။ မွန္ဘီလူးနားမွ ခြာလ်ွင္ျဖစ္ေစ ကပ္လ်ွင္ျဖစ္ေစ သက္တန္႔ကို ေငသတြ႔ရဆဲပါပဲ။

40
00:03:52,722 --> 00:03:58,092
ဒါေၾကာင့္ က်ြန္ေတာ္တို႔ အစက ရွိတဲ့ အျဖဴေရာင္ အလင္းတန္းကို ရမည့္ နည္းရွိမလားဆိုေတာ့

41
00:03:58,092 --> 00:04:03,812
ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ထင္ ထားဒါထက္ ပိုရႈပ္တယ္။

42
00:04:03,812 --> 00:04:10,963
ဒါေၾကာင့္ ကြ်န္ေတာ္တို႔က ယခင္ သံုးေျမွာင့္ဖန္တံုးႏွင့္ စျပီးေတာ့ ေနာက္တစ္ခုကို ဒီလိုထားမယ္။

43
00:04:15,911 --> 00:04:20,839
တကယ္ျဖစ္ေနတာက အျဖဴေရာင္ အလင္းတန္းက ျပန္႔ခ်ိန္ မရလိုက္ဘူး။

44
00:04:20,839 --> 00:04:26,776
ဒါေၾကာင့္ အျဖဴကိုျမင္ ရတယ္။ ဒါေပမယ့္ သင့္မွာ အလြန္ ႏူးည့ံတဲ့ ကိရိယာရွိလ်ွင္ေတာ့ အေရာင္ေျပာင္းတာကို ေတြ႔နုိင္ မည္။

45
00:04:26,776 --> 00:04:31,773
ဒီ ဖန္တုံုးကို ေဝးေဝး ေရႊ႕လိုက္လ်ွင္ မ်က္စိနွင့္ပိုရွင္းစြာ ေတြ႔ရမွာ ျဖစ္တယ္။

46
00:04:31,773 --> 00:04:38,160
ဒီမွာ အလင္းတန္း၏ အက်ယ္ကို လိုက္ျပီး အေရာင္ေျပာင္းေၾကာင္း သိရတယ္။

47
00:04:38,160 --> 00:04:47,535
အကယ္၍ အဲ့ဒီ သက္တန္႔မွ အျဖဴေရာင္ အလင္းကို ထုတ္လိုလွ်င္ Newton's optics တြင္ျပထားေသာ နည္းကိုလိုက္နာနိုင္ တယ္။ ၎က book1ရွိ သူ၏ေနာက္ဆံုး စမ္းသပ္ခ်က္မွ ျဖစ္တယ္။

48
00:04:47,535 --> 00:04:51,170
ယခင္ ကရွိတဲ့ ဖန္တံုးနွင့္ စျပီး မွန္ဘီလူးတစ္ခုကို ထားတယ္။

49
00:04:51,170 --> 00:04:57,485
အၾကမ္းအားျဖင့္ မွန္ဘီလူးက ၎ focal length ထက္ နွစ္ဆရွိရမည္။

50
00:04:57,485 --> 00:05:04,177
မွန္ဘီလူးမွ အနည္းငယ္ အကြာတြင္ သံုးေျမွာင့္ဖန္တံုး ကိုထားျပီး ၎အကြာအေဝးက လည္း focal length နွစ္ဆရွိရမည္။

51
00:05:04,177 --> 00:05:12,459
ဖန္တံုးကို ျပင္ေပးျပီးေသာအခါ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ေတြ႔ရတာက အျဖဴေရာင္ အလင္းတန္း အၾကမ္း ျဖစ္တယ္။

52
00:05:12,459 --> 00:05:20,519
ယခု သင္ဟာ အေရာင္ေတြကို ရႈင္းရႈင္းလင္းလင္း ျမင္ရေအာင္ focal length ၾကီးတဲ့ မွန္ဘီလူးေတြနဲ႔ system အၾကီးတစ္ခု လုပ္သင့္တယ္။

53
00:05:20,519 --> 00:05:26,579
ဒါဆို ၾကည္လင္ ျပတ္သားတဲ့ အလင္းတန္းကို ရမွာေပါ့။ ဒါလည္းအလုပ္ျဖစ္ပါ တယ္။

54
00:05:26,579 --> 00:05:34,870
အားေပးတဲ့အတြက္ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ စိတ္ဝင္စားမယ္လို႔ ေမ်ွာ္လင့္ပါတယ္။ Newton's optics အေၾကာင္းကို ေလ့လာလို လ်ွင္ ေအာက္ပါ
resores နွစ္ခုကို အၾကံျပဳပါတယ္။

55
00:05:34,870 --> 00:05:46,608
တစ္ခုက Newton ၏ optics စာအုပ္ copy မ်ားရနိုင္ မည့္ Project Gutenberg နွင့္ အျခားတစ္ခု Newton စာတမ္း copy အမ်ားဆံုးရနိုင္ တဲ့ The Newton Project တို႔ျဖစ္တယ္။