0:00:00.730,0:00:03.424
En kötü ne olabilirdi ki?

0:00:04.336,0:00:06.582
Neredeyse tam 10 yıl önce,

0:00:06.582,0:00:10.331
aşırı soğuk bir muayene salonunda oturmuş,

0:00:10.331,0:00:12.828
yeni onkoloğumu bekliyordum.

0:00:12.852,0:00:14.811
Ödüm kopuyordu.

0:00:14.811,0:00:18.788
O vakitlerde partnerim olan[br]kişi yanımda oturuyordu

0:00:18.788,0:00:20.763
ama yine de çok yalnız hissediyordum.

0:00:21.322,0:00:24.308
Bana daha yeni meme kanseri[br]teşhisi konmuştu

0:00:24.308,0:00:29.608
ve o vakitler, taramada görünen[br]sağ memede tek bir parlak nokta

0:00:29.608,0:00:32.574
kanserin çoktan yayılmış[br]olduğunu gösteriyordu.

0:00:33.552,0:00:35.904
Bende metastatik meme kanseri vardı.

0:00:36.582,0:00:38.906
O zamanlar sağlık eğitimim[br]olmamasına rağmen,

0:00:38.906,0:00:40.921
şunun farkındaydım;

0:00:40.921,0:00:44.228
eğer bu doğruysa kanserimin tedavi yoktu.

0:00:45.536,0:00:47.837
Ölümcüldü.

0:00:48.807,0:00:50.918
27 yaşındaydım,

0:00:51.498,0:00:53.898
tıp fakültesine yeni kabul edilmiştim

0:00:53.898,0:00:57.028
ama aklımdaki tek şey,[br]ömrümün sonuna gelip gelmediğimdi.

0:00:58.289,0:01:02.533
Yeni onkoloğum sıcak kanlı[br]bir insan değildi.

0:01:04.173,0:01:08.564
Çoğu harika hekim gibi o da[br]basit açıklamaları tercih ediyordu.

0:01:09.588,0:01:13.638
"Vücudumuz hücrelerden[br]oluşur," diye başladı.

0:01:14.336,0:01:15.846
Sözünü kestim:

0:01:16.383,0:01:19.363
"Yakında tıp fakültesine[br]başlayacağım, bunu biliyorum."

0:01:20.750,0:01:26.584
Bunu duyup söze yeniden[br]başlamak yerine devam etti.

0:01:27.123,0:01:31.151
Kanseri kontrol edebilmek için[br]kemoterapi gerekiyor, dedi.

0:01:31.258,0:01:34.100
İlaçların detaylarından

0:01:34.100,0:01:36.399
ve tedavinin yan etkilerinden[br]bahsetmeye başladı.

0:01:36.399,0:01:40.500
Daha sağ mememdeki parlak nokta için[br]biyopsi dahi yapılmadığını hatırlattım ona

0:01:40.500,0:01:44.160
ve kanser olduğundan emin[br]olup olmadığını sordum.

0:01:45.091,0:01:49.936
Sorumla beraber nasıl[br]afalladığını hatırlıyorum.

0:01:50.550,0:01:53.673
Muhtemelen açıklamalarını anlamadığımı,

0:01:53.673,0:01:57.043
hatta belki de[br]kabullenemediğimi sanmıştı.

0:01:57.890,0:02:01.149
Hastası olarak ondan,[br]basitçe şunu anlamasını istedim:

0:02:01.149,0:02:05.966
Biyopsi zaten belli olan bir şeyi[br]kanıtlamak için değildi.

0:02:06.524,0:02:10.612
Çelik bir iğnenin; derimden,[br]kaslarımdan ve kemiğimden geçip

0:02:10.612,0:02:14.292
keşke sormak zorunda kalmasaydım[br]diye düşündüğüm bir sorunun

0:02:14.292,0:02:17.622
cevabını vermek için,[br]içimden bir parça çıkarmasıydı.

0:02:18.087,0:02:22.087
Biyopsiden önce, 27 yaşında

0:02:22.087,0:02:25.147
ve metastatik meme kanseri[br]olabilecek biriydim;

0:02:25.147,0:02:28.695
muhtemelen öyleydim de.

0:02:28.695,0:02:30.985
Bu önemli bir ayrım.

0:02:31.404,0:02:35.679
Ancak onkoloji eğitimi sırasında[br]çok üzerinde durulan bir ayrım değil.

0:02:36.619,0:02:41.970
Birkaç hafta içerisinde,[br]tedavim için randevu verildi.

0:02:43.600,0:02:46.563
O ilk ziyaretten bu yana[br]çok fazla şey yaşandı.

0:02:47.133,0:02:50.364
Bakın şu işe, biyopsi gerçekten[br]sadece formaliteden değildi.

0:02:50.530,0:02:53.105
İlk onkoloğum haklıydı.

0:02:53.105,0:02:54.755
(Kahkaha)

0:02:54.755,0:02:56.285
Biyopsi sonucunda kanser çıktı

0:02:56.285,0:02:59.535
ama tamamen farklı bir[br]tip akciğer kanseriydi.

0:03:00.111,0:03:04.286
Kulağa şaşırtıcı gelebilir[br]fakat bu muhteşem bir haberdi.

0:03:04.916,0:03:07.433
Metastatik meme kanserim yoktu.

0:03:07.433,0:03:09.793
İki farklı kansere yakalanmıştım

0:03:09.793,0:03:11.983
ancak ikisi de bölgesel şeylerdi.

0:03:12.193,0:03:15.883
Akciğer kanserim, ameliyat ile[br]alınabilecek kadar bölgeseldi.

0:03:16.556,0:03:20.198
Böylece tedavi süreci[br]bir akciğer ameliyatı ile başladı,

0:03:20.198,0:03:22.088
kemoterapi ile devam etti

0:03:22.088,0:03:26.088
ve 28. doğum günümün hemen ardından,[br]bir göğüs ameliyatı ile tamamlandı.

0:03:26.892,0:03:30.959
İki hafta sonrasında ise[br]tıp fakültesine başladım.

0:03:32.319,0:03:35.075
Yeni onkoloğum --

0:03:35.075,0:03:35.847
(Kahkaha)

0:03:35.847,0:03:40.395
Kendisi gerçekler ve sonuçlarıyla[br]çok daha rahat baş ettiği için

0:03:40.395,0:03:45.311
makul olarak, eğitimi bir sene[br]ertelemem gerektiğini

0:03:45.871,0:03:49.481
ve dinlenmem ve toparlanmamın[br]iyi olacağını söyledi.

0:03:49.926,0:03:51.718
Ben de önerisine güvendim.

0:03:51.718,0:03:55.558
Yoğun terapi seansları sırasında[br]berbat hissetmiştim.

0:03:56.478,0:04:00.124
Fakülteye durumumdan bahsettiğimde,

0:04:00.124,0:04:02.572
erteleme hızlıca kabul edildi.

0:04:03.470,0:04:06.111
Fakat kemoterapinin yükü[br]azalmaya başladığında

0:04:06.111,0:04:09.111
bir sene boyunca ne yapacağımı[br]merak etmeye başladım.

0:04:09.905,0:04:11.915
Sahile mi gitseydim?

0:04:11.915,0:04:13.207
(Kahkaha)

0:04:13.207,0:04:15.650
Sahilleri pek sevmem.

0:04:16.793,0:04:20.135
Zaten yaşanacak kaç yılım kalmıştı ki?

0:04:20.695,0:04:23.019
Tıp fakültesine girmeyi[br]gerçekten istiyordum.

0:04:23.019,0:04:25.541
Bulmacamın eksik parçası[br]bu gibi görünüyordu.

0:04:26.551,0:04:29.831
O yüzden kararsızlık batağında[br]debelenmek yerine,

0:04:29.831,0:04:31.396
kendime şunu sordum:

0:04:31.396,0:04:33.026
En kötü ne olabilirdi ki?

0:04:33.026,0:04:36.423
Tamam, çalışmak için çok zayıf[br]ve hasta olabilirdim.

0:04:36.888,0:04:39.131
Duygusal olarak da zorlayıcı olabilirdi.

0:04:39.131,0:04:41.452
Eğitimimde başarısız da olabilirdim.

0:04:42.152,0:04:44.492
Ama sonra bunun bu sene[br]içinde başıma gelebilecek

0:04:44.492,0:04:46.522
en kötü şey olmadığına kanaat getirdim.

0:04:47.135,0:04:50.013
Neden başlamayayım ki?

0:04:50.013,0:04:53.845
İstediğim şekilde neden yaşamayayım?

0:04:54.445,0:04:55.845
O yüzden, istediğimi yaptım.

0:04:56.055,0:04:58.245
Saçsız ve cılız hâlimle;

0:04:58.245,0:05:00.055
en iyi küpelerimi taktım,

0:05:00.055,0:05:02.774
en iyi elbisemi giydim ve başladım.

0:05:03.763,0:05:05.855
Yaptıklarım işe yarıyormuş gibi davrandım

0:05:05.855,0:05:07.005
ve yaradılar da.

0:05:07.846,0:05:11.057
Nasıl zorlandığımı anlatamam.

0:05:11.057,0:05:13.164
Bazı günler imkânsız gibi geldi.

0:05:13.164,0:05:17.352
Gelecekte hiç işe yaramayacak[br]şeyler yapıyorum gibi hissettim bazen.

0:05:18.032,0:05:20.303
Ama her gün kendime şunu[br]sormaya devam ettim:

0:05:20.303,0:05:21.843
Bundan zevk alıyor musun?

0:05:21.843,0:05:23.823
Yapmak istediğin şey hâlâ bu mu?

0:05:24.539,0:05:26.219
Her seferinde cevabım evetti.

0:05:26.539,0:05:28.987
Bazen daha emin, bazen değil.

0:05:28.987,0:05:30.277
Ama evetti.

0:05:31.186,0:05:33.553
Tam rahatlamaya başlamışken

0:05:33.553,0:05:36.606
ve okulu bırakmak zorunda değilim[br]diye düşündüğüm anda,

0:05:36.606,0:05:39.659
daha da acı bir haber aldım.

0:05:40.437,0:05:46.301
TP53, ya da kısaca p53, adındaki[br]bir genimde mutasyon olduğunu öğrendim.

0:05:46.917,0:05:50.794
"Genomun muhafızı" diye bilinen

0:05:50.794,0:05:56.004
ve DNA onarımından sorumlu bir gendi bu.

0:05:56.004,0:05:57.716
Burada gerçekleşen bir mutasyon,

0:05:57.716,0:05:59.864
hataların düzeltilememesi[br]anlamına geliyordu.

0:05:59.864,0:06:03.664
Yani normal hücreler, çok daha büyük bir[br]oranda kanserli hücre hâline geliyordu.

0:06:04.057,0:06:06.181
Bu bilgiyi öğrenmemle birlikte,

0:06:06.181,0:06:09.297
hastalık geçmişim aniden daha çok[br]anlam ifade etmeye başladı.

0:06:09.455,0:06:13.455
Yedi yaşındayken rhabdomyosarcoma[br]adlı bir çocukluk kanserine yakalanmıştım.

0:06:13.980,0:06:16.295
Ergenliğimde yeniden ortaya çıkmıştı

0:06:16.295,0:06:19.700
ve bunların hepsi, p53 daha[br]keşfedilmeden gerçekleşmişti.

0:06:19.848,0:06:23.628
Ardından da genç yetişkinlik dönemimde[br]göğüs ve akciğer kanserine yakalanmıştım.

0:06:24.148,0:06:26.410
Bu mutasyonun öğrenilmesiyle,

0:06:26.410,0:06:31.754
başıma gelebilecek kanserlerin[br]bir sonu yokmuş gibi görüyordu.

0:06:33.424,0:06:38.385
Buna rağmen, bir radyasyon onkoloğu[br]olmaya karar verdim.

0:06:38.385,0:06:39.745
(Kahkaha)

0:06:39.745,0:06:43.465
Birkaç ay içinde uzmanlık[br]eğitimim bitecekti.

0:06:43.855,0:06:45.626
Yeni bir şehre taşınıp

0:06:45.626,0:06:49.803
doktor ve araştırmacı olarak[br]ilk gerçek işime başlayabilirdim.

0:06:50.893,0:06:54.940
Cesaretim, "ayrıcalığım",

0:06:54.940,0:07:00.545
tedavim, sağlık ekibim, ailem,

0:07:00.545,0:07:07.845
hocalarım ve genetik hastalığımın haberi[br]bana ilerleme gücünü vermeliydi.

0:07:08.511,0:07:11.860
2020 yılında olmamız bile,

0:07:11.860,0:07:16.970
muhteşem tedavilere ve buluşlara[br]sahip olduğumuz anlamına gelmiyor.

0:07:16.970,0:07:20.061
Böyle korkunç bir[br]genetik hastalığa sahipseniz,

0:07:20.061,0:07:23.461
belirsizlikle yaşamayı[br]öğrenmek zorundasınız.

0:07:24.008,0:07:29.238
Bu demek oluyor ki hastalığınız,[br]başınıza gelebilecek en kötü şey değil.

0:07:30.438,0:07:33.065
Belirsizlik içinde yaşamayı öğrenmek

0:07:33.065,0:07:39.156
güzelliklerle birlikte, önünüze zorluklar[br]da çıkabilir demek oluyor.

0:07:39.857,0:07:44.182
Yani kanserin hikâyenizin bir[br]parçası olduğunu kabullenmelisiniz.

0:07:44.781,0:07:47.601
Hayatınızda karşılaşacağınız[br]en kötü şey bu olmayabilir.

0:07:47.601,0:07:51.627
Bunu iddia edebilirsiniz[br]ve bu hakkınızdır.

0:07:51.627,0:07:55.477
Ama başkası tarafından değil,[br]sizin tarafınızdan yazılmış

0:07:55.477,0:07:58.084
ve sizin yönettiğiniz bir hikâye olsun.

0:07:58.604,0:08:01.044
Erteleme mektubunu yine yazabilirsin

0:08:01.044,0:08:02.849
ama kendi istediğini yap.

0:08:04.025,0:08:07.433
Onkoloji eğitimimin sonuna yaklaşırken

0:08:07.433,0:08:10.358
sürekli dejavu yaşıyorum:

0:08:10.358,0:08:12.638
Bir hasta kansere yakalanıyor,

0:08:12.638,0:08:14.138
önünde birkaç seçenek var.

0:08:14.138,0:08:19.648
Her seçenek farklı seviyelerde[br]tedavi-hayat kalitesi dengesi sunuyor.

0:08:20.158,0:08:26.368
Acıları azaltma ile[br]artırma arasında bir denge.

0:08:26.805,0:08:29.615
Bir onkolog seçenekleri sunar

0:08:29.615,0:08:32.813
ama konuşmanın bir yerinde iş şuna gelir:

0:08:32.813,0:08:37.735
Bir şey yapmayı da seçebilirsiniz,

0:08:37.735,0:08:40.455
hiçbir şey yapmamayı da.

0:08:41.252,0:08:44.966
Saldırgan bir tedavi yöntemi de olabilir,

0:08:44.966,0:08:47.850
bekleyip görmeyi de seçebiliriz.

0:08:47.858,0:08:51.420
Hastaların 10'da 9,9'u şöyle der:

0:08:51.420,0:08:54.200
"Elimden gelen her şeyi yapmak istiyorum."

0:08:54.632,0:08:56.112
Tabii ki de.

0:08:56.253,0:08:59.633
Kim her şeyi istemez ki?

0:09:00.399,0:09:02.079
Ama "her şey" nedir?

0:09:02.616,0:09:11.476
Her şey, ailenle birlikte evinin[br]camının önünde oturup güneşlenebilmek mi?

0:09:12.081,0:09:18.561
Kemoterapi yüzünden hissedemediğin[br]parmaklarını hissedebilmek mi?

0:09:19.382,0:09:21.265
Onkoloji uzmanları olarak

0:09:21.265,0:09:24.519
tek işimiz kanser tedavisi.

0:09:24.519,0:09:29.181
Radyasyon, ameliyat,[br]kemoterapi, yeni tedaviler.

0:09:29.611,0:09:33.101
Birçok onkolojistten de[br]duyduğum bir şey var.

0:09:33.101,0:09:38.834
Bizim için en kötü şey, hastanın[br]metastatik hastalık geçirmesi.

0:09:39.536,0:09:43.276
Ya da en kötüsü, beş yıl geçtiğinde

0:09:43.276,0:09:46.476
kanserin büyümesi ve daha[br]çok radyasyon gerekmesi.

0:09:46.965,0:09:49.783
Bir hasta ve onkolog olarak

0:09:49.783,0:09:53.842
bunların korkutucu olmadığını[br]asla söyleyemem.

0:09:53.842,0:09:55.872
Ancak en kötüsü bunlar mı?

0:09:56.185,0:10:01.341
Kanseri kontrol etmek her an[br]aklımızın merkezinde mi olmalı?

0:10:03.650,0:10:09.370
Kanserlerim ve genetik[br]mutasyonumdan dolayı

0:10:09.370,0:10:14.210
anlatılmayacak ve akıl almaz[br]acı verici ve zalimce şeyler yaşadım.

0:10:14.606,0:10:18.419
Fakat bunlara rağmen,[br]kendimi şanslı hissediyorum.

0:10:18.938,0:10:21.877
Çünkü olabileceklerin en kötüsü[br]hiç başıma gelmedi.

0:10:22.836,0:10:27.937
Çünkü perişanlık ve belirsizliğe[br]masamda yer açtım

0:10:27.937,0:10:30.577
ama biraz ötede.

0:10:30.577,0:10:33.338
Metastatik meme kanseri teşhisi konduğunda

0:10:33.338,0:10:35.328
farklı bir fikir duymaya Boston'a gittim.

0:10:35.328,0:10:36.982
Kaybedecek neyim vardı ki?

0:10:37.560,0:10:41.884
Doktorum gayet iyi, güvenli[br]ve standart bir tavsiye verdiğinde,

0:10:41.884,0:10:46.794
kanser tedavisi görmeme rağmen[br]yine de okula başlamayı tercih ettim.

0:10:48.200,0:10:51.790
Kanserli hastalardan çekinmek yerine,

0:10:51.790,0:10:53.430
radyasyon onkoloğu oldum.

0:10:53.430,0:10:57.430
Her gün bana çok benzeyen[br]hastalarla çalışıyorum.

0:10:58.065,0:11:05.606
Kanserden ölür de ızdırap[br]çektiririm diye düşünmek yerine,

0:11:05.606,0:11:09.162
muhteşem eşimle evlendim.

0:11:09.209,0:11:11.991
Çünkü olabileceklerin en kötüsü,

0:11:11.991,0:11:14.791
her daim bir dizi olumsuzluklardır.

0:11:14.791,0:11:18.881
Hayat ile doldurulması[br]gereken boşluklardır.

0:11:20.384,0:11:26.163
Peki, böyle koca bir belirsizlik içinde[br]en büyük dayanağım neydi?

0:11:27.442,0:11:30.601
Bu, William.

0:11:31.954,0:11:37.284
O, hayatta gördüğüm en neşe dolu insan

0:11:38.654,0:11:43.544
ve sadece bir yılda, dünyayı benim için[br]daha iyi bir yer haline getirdi.

0:11:46.347,0:11:48.582
Onkologlar olarak

0:11:48.582,0:11:51.967
hastalarımıza başlarına[br]gelebilecek en kötü şeyin

0:11:51.967,0:11:55.463
kanserlerinin nüks etmesi[br]veya yayılması olduğunu

0:11:55.463,0:11:57.563
ya da bu nedenle[br]ölebileceklerini söylüyoruz.

0:11:58.105,0:12:00.795
Bir hasta olarak, bunların[br]çok önemli olduğunu biliyorum.

0:12:00.795,0:12:03.355
Ama ben bu konudaki düşünce yapımızı,

0:12:03.713,0:12:07.183
ve konuyu hastalarla konuşma[br]şeklimizi değiştirmek istiyorum.

0:12:08.173,0:12:11.503
Bir hastanın başına[br]gelebilecek en kötü şey,

0:12:11.503,0:12:13.769
kanserin önündeki fırsatları,

0:12:14.693,0:12:19.233
yapma ve sevme yeteneğini[br]elinden almasıdır.

0:12:20.023,0:12:21.013
Alacaktır da.

0:12:21.503,0:12:24.123
En azından bir süreliğine.

0:12:24.826,0:12:27.916
Fakat bence bir onkoloğun[br]daha zor ve asıl işi,

0:12:27.916,0:12:33.518
hastanın böyle hayattan[br]soyutlanmasını en aza indirmektir.

0:12:34.253,0:12:36.733
Elimizdeki tüm araçlardan yararlanmak

0:12:36.733,0:12:40.733
ve hastanın hayatına uyacak[br]şekilde kullanmak,

0:12:41.406,0:12:45.066
acıyla nasıl baş edileceğini[br]anlatan yol gösterici olmak,

0:12:45.389,0:12:46.739
ızdırabı kabullenmek

0:12:47.553,0:12:52.458
ama yaşanabilecek acıların korkusunun[br]asıl hikâyeyi ele geçirmemesini sağlamak.

0:12:53.800,0:12:58.313
Danışmanlarımdan biri her zaman işin[br]tıbbi kısmının kolay olduğunu söyler

0:12:59.480,0:13:02.750
ve bir asistan doktor[br]asla böyle hissetmez.

0:13:03.489,0:13:05.898
Fakat tıbbın sınırları bellidir.

0:13:06.421,0:13:09.308
Bizi yönlendiren büyük çalışmalar var

0:13:09.308,0:13:12.548
ve uzmanlıkta bunları öğreniyoruz.

0:13:13.473,0:13:17.651
Asıl zor olan kısım,[br]hastayı hastalık sürecinde

0:13:17.651,0:13:22.543
başından geçebilecek şeylere[br]karşı hazırlayabilmektir.

0:13:24.388,0:13:29.270
Geriye dönüp baktığımda[br]bana komik gelen şey şu:

0:13:29.570,0:13:32.258
Hayatım nasıl da düzgünce[br]ayarlanmış gibi görünüyor.

0:13:32.842,0:13:36.515
Sanki her bir adımı planlamışım,

0:13:36.515,0:13:42.347
kanser de hayatımda[br]güzel şeylere yol açmış gibi.

0:13:42.347,0:13:45.257
Birinci adım: Tıp fakültesine başvur.

0:13:45.733,0:13:49.214
İkinci adım: Kansere yakalan[br]ve tedavi gör.

0:13:49.214,0:13:53.706
Üçüncü adım:[br]Hayatını yaşa; kariyer ve aile.

0:13:55.015,0:13:57.604
Size şunu söyleyim,

0:13:58.042,0:14:01.060
tüm bu vahim belirsizliklere rağmen,

0:14:01.060,0:14:06.518
her aşama bir olmazı oldurmaydı.

0:14:07.845,0:14:12.165
İşte her bir hastama vermek[br]istediğim cesaret bu.

0:14:13.210,0:14:20.315
Kanser, tedavi kararları ve mutasyon ile[br]ilgili tıbbi durum her ne olursa olsun,

0:14:21.090,0:14:25.745
hastanın hastalığı hangi aşamada[br]olursa olsun istediğim şey bu.

0:14:26.481,0:14:30.821
İsteklerini, ihtiyaçlarını,

0:14:31.403,0:14:34.663
dileklerini, endişelerini,

0:14:36.345,0:14:42.715
hayallerini, neşelendikleri şeyleri

0:14:42.715,0:14:49.705
ve bu berbat tedavi sürecini atlatmalarını[br]sağlayacak şeyleri öğrenmeye çalışıyorum.

0:14:51.047,0:14:54.337
Aslına bakarsanız[br]çok vakit alan bir iş değil.

0:14:55.599,0:15:03.323
Tek gereken birazcık odaklanmak[br]ve gayret etmek.

0:15:04.747,0:15:10.357
Bu bir ortaklık ve ortak olmak önemlidir.

0:15:11.502,0:15:13.804
Çünkü başa gelebilecek en kötü şey,

0:15:14.504,0:15:23.384
kanseri tedavi etmek için[br]her şeyi ama her şeyi yapan

0:15:24.056,0:15:28.689
fakat hayatınızı sürdürmenize yardım[br]etmeyen bir onkoloğunuz olmasıdır.

0:15:30.451,0:15:31.311
Teşekkür ederim.

0:15:31.311,0:15:32.947
(Alkış)