WEBVTT

00:00:11.237 --> 00:00:15.298
วันนี้ผมอยากจะเล่าเรื่องประสบการณ์

00:00:15.298 --> 00:00:17.980
เกี่ยวกับการศึกษาให้ฟัง

NOTE Paragraph

00:00:19.698 --> 00:00:22.068
มันอาจจะต่างจากที่หลาย ๆ คนคาดหวัง

NOTE Paragraph

00:00:23.436 --> 00:00:25.764
แต่ก่อนผมก็รู้สึกเหมือนคนทั่ว ๆ ไปว่า

00:00:25.764 --> 00:00:29.223
การศึกษาคือสิ่งที่จะทำให้ชีวิตเราดีขึ้น

00:00:29.223 --> 00:00:31.923
การศึกษาคือสิ่งที่จะทำให้เราก้าวไปสู่

00:00:31.953 --> 00:00:34.443
ความสำเร็จในชีวิตได้

00:00:35.115 --> 00:00:38.035
ผมเคยรู้สึกอย่างนั้นและก็เคยพยายาม

00:00:38.035 --> 00:00:40.725
ที่จะต่อสู้เพื่อที่จะประสบผลสำเร็จ

00:00:40.835 --> 00:00:43.442
โดยการที่พยายามเรียนให้มากที่สุด

00:00:44.882 --> 00:00:47.082
แต่สิ่งที่ผมเห็นกลับตรงกันข้าม

00:00:48.995 --> 00:00:50.835
นักเรียนรุ่นเดียวกับผม

00:00:50.835 --> 00:00:53.855
ที่เรียนชั้นประถมมาด้วยกัน หกสิบกว่าคน

00:00:54.388 --> 00:00:56.588
คนที่เรียนเก่งที่สุดตอนนี้คือ

00:00:56.588 --> 00:00:59.488
เป็นข้าราชการคนหนึ่งที่มีแต่หนี้สิน

00:00:59.866 --> 00:01:05.196
หลาย ๆ คนในห้องผมเนี่ย 
พ่อแม่ต้องขายควาย

00:01:05.196 --> 00:01:10.082
ทั้งฝูง เพื่อส่งลูกเรียน บางคนต้องขายที่นา

00:01:10.302 --> 00:01:13.272
เพื่อส่งลูกเรียน แล้วเป็นหนี้ 
และพอจบออกมา

00:01:13.300 --> 00:01:17.480
คนเหล่านี้ แม้จะได้งานแต่เค้าก็ไม่มีปัญญา

00:01:18.940 --> 00:01:22.480
ที่จะซื้อที่นาคืนให้พ่อแม่ได้

00:01:22.480 --> 00:01:26.480
เค้าคือลูกจ้างราคาถูก ที่จะต้อง

00:01:26.480 --> 00:01:30.480
หาเลี้ยงชีวิตด้วยความยากลำบากต่อไป

00:01:32.029 --> 00:01:36.029
มันทำให้ผมรู้สึกว่า การศึกษาสำหรับคนจน

00:01:36.029 --> 00:01:41.309
เหมือนกับการพนัน เหมือนมากและตอนนี้

00:01:41.309 --> 00:01:45.910
ผมก็เริ่มเห็นคนจำนวนมาก ที่ต้องต่อสู้

00:01:45.940 --> 00:01:47.890
กระเสือกกระสนทำงานมากกว่าสิบปี

00:01:47.890 --> 00:01:53.960
เพื่อส่งลูกเรียน 
เขาสละเวลาของชีวิต มากกว่าสิบปี

00:01:53.960 --> 00:01:59.290
เพื่อส่งลูกเรียน 
พอจบออกมาลูกก็หางานทำไม่ได้

00:01:59.310 --> 00:02:02.640
หรือหางานทำได้ ก็เป็นได้แค่แรงงานราคาถูก

00:02:06.040 --> 00:02:10.825
ในมุมมองของคนจน รู้สึกว่าการศึกษาเนี่ย

00:02:10.922 --> 00:02:12.935
ทำร้ายเรามากทีเดียว

00:02:15.935 --> 00:02:18.935
เราเรียนเยอะมาก แต่

00:02:19.255 --> 00:02:22.115
สิ่งที่เรานำมาใช้ในชีวิตกลับไม่ใช่สิ่งที่

00:02:22.115 --> 00:02:25.895
เราเรียน ทำไมเราต้องสูญเสียเวลาอันมีค่า

00:02:25.895 --> 00:02:28.925
ของชีวิตเกือบยี่สิบปี ใช้เงินเป็นล้าน

00:02:28.925 --> 00:02:31.545
เพื่อที่จะเรียนสิ่งที่เราจะไม่ได้ใช้

00:02:32.795 --> 00:02:36.405
ผมจำได้ว่า ผมเกลียดคณิตศาสตร์มาก

00:02:36.405 --> 00:02:39.835
แต่ผมก้มหน้าก้มตาเรียน ซาย คอส แทน

00:02:39.835 --> 00:02:43.365
เรียนพายอาร์ กำลังสอง แล้ววันนี้ผมยัง

00:02:43.365 --> 00:02:47.705
ไม่เห็นใครเลยในชีวิตที่ถอดสแควรูทในชีวิต

00:02:47.835 --> 00:02:54.565
(เสียงปรบมือ)

00:02:54.565 --> 00:02:57.845
มีคนจำนวนมากรุ่นผม เรียนภาษาอังกฤษ

00:02:57.905 --> 00:03:00.915
ตั้งแต่ป.1 จนถึงปริญญาตรี

00:03:02.775 --> 00:03:05.335
รุ่นผม หกสิบคน
ไม่มีใครพูดภาษาอังกฤษสักคน

00:03:05.335 --> 00:03:09.775
มีแต่ผมพอพูดได้งู ๆ ปลา ๆ จะให้เขาพูดได้ไง

00:03:09.775 --> 00:03:11.835
ในเมื่อครูสอนยังพูดไม่ได้

00:03:11.835 --> 00:03:15.835
แล้วเราเรียนทำไมอ่ะ เราเสียเวลาอันมีค่าของ

00:03:15.835 --> 00:03:21.475
ชีวิตไปอย่างน่าเสียดาย ชีวิตของคนมีค่ามาก

00:03:21.475 --> 00:03:26.735
เวลาทุกนาทีมันยิ่งใหญ่มากแต่เรากลับทำ

00:03:26.735 --> 00:03:31.395
ให้มันสูญเปล่าไปอย่างไร้ประโยชน์มาก

00:03:31.395 --> 00:03:34.345
พอผมมีลูกขึ้นมาผมเริ่มคิดถึงเรื่อง

00:03:34.345 --> 00:03:37.820
การศึกษามากขึ้นว่า จริง ๆ แล้วการศึกษา

00:03:37.820 --> 00:03:39.362
มันคืออะไร

00:03:41.792 --> 00:03:44.792
ผมเห็นสองด้าน ผมเห็นสองอย่าง

00:03:44.792 --> 00:03:49.248
ที่การศึกษานำออกจากชีวิตของเรา 
อย่างแรก

00:03:49.248 --> 00:03:50.209
คือความรัก

00:03:52.919 --> 00:03:55.139
ความรักเกิดจากความใกล้ชิด

00:03:55.139 --> 00:03:57.578
ความผูกพัน การร่วมทุกข์ร่วมสุข

00:04:01.398 --> 00:04:07.486
แต่ พอเราไปเข้าโรงเรียน

00:04:09.936 --> 00:04:11.997
ความรักหายไป

00:04:11.997 --> 00:04:15.217
เพราะว่าความผูกพันมันหายไปใช่ไหม

00:04:16.397 --> 00:04:20.446
จำได้ไหม วันที่เศร้าโศกที่สุดในชีวิตก็คือ

00:04:20.616 --> 00:04:22.539
วันที่พ่อแม่ไปส่งลูกไปโรงเรียน

00:04:22.539 --> 00:04:25.937
วันแรกครับ เป็นอย่างนี้แหละครับ

00:04:28.687 --> 00:04:31.525
ทำไมเราต้องเริ่มต้นชีวิตของเด็กคนหนึ่ง

00:04:31.525 --> 00:04:35.513
ด้วยความเศร้า ในเมื่อโลกนี้มันสนุกมาก

00:04:35.513 --> 00:04:38.051
มันทำให้อะไรสนุกสนานได้หลายอย่าง

00:04:38.051 --> 00:04:41.504
แต่เราทำไมต้องบังคับให้ลูกเศร้าตั้งแต่แรก

00:04:41.504 --> 00:04:43.971
เราทำไมต้องฝึกให้เด็กเครียดและกลุ้ม

00:04:43.971 --> 00:04:45.907
ต้องเรียนในสิ่งที่เขาไม่อยากเรียน

00:04:48.327 --> 00:04:51.644
ผมจำได้ว่าตอนเป็นเด็ก คอมมิวนิสต์กำลัง

00:04:51.644 --> 00:04:56.704
ยึดครอง เขมร ลาว และเวียดนาม ข่าวที่กระพือ

00:04:56.704 --> 00:05:00.581
ออกมาในหมู่บ้านก็คือ ถ้าเราเป็นคอมมิวนิสต์

00:05:00.581 --> 00:05:05.101
เขาจะจับเด็กไปเข้าค่ายล้างสมอง แล้วเอา

00:05:05.101 --> 00:05:09.686
พ่อแม่ไปลากไถแทนควายทำงานหนัก แล้วให้

00:05:09.686 --> 00:05:15.896
พ่อแม่กินข้าววันละ หนึ่งกระป๋อง ผมกลัวมาก

00:05:15.896 --> 00:05:18.820
แอบไปนั่งร้องไห้คนเดียวอยู่บ่อยมากเลย

00:05:18.820 --> 00:05:21.666
คิดถึงเรื่องนี้ทีไรร้องไห้ทุกที เพราะอะไร

00:05:21.666 --> 00:05:25.666
เพราะผมรักพ่อแม่มาก ผมไม่อยากจะถูกพรากจาก

00:05:25.666 --> 00:05:30.874
พ่อแม่ไป แต่วันนี้เหตุการณ์ที่ผมกลัวที่สุด

00:05:30.874 --> 00:05:33.254
กลับเป็นเรื่องปกติในชีวิตของคนทุกคน

00:05:37.244 --> 00:05:39.737
อันนี้คือสิ่งที่ผมไม่เข้าใจว่า ทำไมสิ่งที่

00:05:39.737 --> 00:05:42.395
ผมเคยกลัวมันถึงเป็นเรื่องปกติ ทำไมเราต้อง

00:05:42.435 --> 00:05:44.315
พรากลูกออกจากพ่อ แม่

00:05:46.535 --> 00:05:50.163
ความรักไม่ใช่สัญชาตญาณอย่างเดียว

00:05:50.533 --> 00:05:54.880
มันคือมรดกชีวิตที่ถูกพัฒนาและส่งต่อมา

00:05:54.880 --> 00:05:58.606
ไม่รู้กี่ชั่วโครตจนมาถึงรุ่นเรา

00:05:58.606 --> 00:06:01.459
แต่พอรุ่นเรา เราไม่ได้ส่งต่อมรดก

00:06:01.459 --> 00:06:04.879
ชีวิตอันล้ำค่านี้ไว้ให้ลูก โดยการเรา

00:06:04.879 --> 00:06:07.998
ตัดขาดลูกออกจากพ่อแม่ เพื่อไม่ให้มีความ

00:06:07.998 --> 00:06:09.987
ความผูกพันกัน

00:06:09.987 --> 00:06:13.121
เพื่อให้ทุกคนไม่มีความเกี่ยวข้องกัน

00:06:13.121 --> 00:06:17.001
แล้วเราจะโดดเดี่ยวที่สุด เหงาที่สุด

00:06:17.001 --> 00:06:19.019
อันนี้คือสิ่งแรกที่ผมเห็นว่ามันหายไป

00:06:19.019 --> 00:06:21.706
จากชีวิต โดยการศึกษาทำมันหายไป

00:06:21.706 --> 00:06:25.876
อันที่สอง คือ จินตนาการ จิตนาการคือ

00:06:25.876 --> 00:06:29.240
สิ่งหนึ่งที่เกิดขึ้นในชีวิตของคน

00:06:29.240 --> 00:06:31.945
มันจะเกิดขึ้นได้ง่ายที่สุดในช่วงที่อายุ

00:06:31.945 --> 00:06:35.841
ไม่เกินสิบปี ช่วงนี้เป็นช่วงที่สมอง

00:06:35.841 --> 00:06:39.489
กำลังว่างเปล่า เด็ก ๆ ก็จะเริ่มจินตนาการ

00:06:39.489 --> 00:06:44.264
การเล่นกับทรายการเล่นกับดิน ดึงใบไม้มาเล่น

00:06:44.264 --> 00:06:47.119
เอากิ่งไม้มาทำเป็นนั่นเป็นนี่ นั่นคือ

00:06:47.119 --> 00:06:51.999
การพัฒนาจินตนาการที่ยิ่งใหญ่มาก พอโตขึ้น

00:06:51.999 --> 00:06:55.025
คนจะจินตนาการได้น้อยลง เพราะคนเราอัดข้อมูล

00:06:55.025 --> 00:06:57.502
ไปในเต็มสมองเกินไป ฉะนั้นเราจะ

00:06:57.502 --> 00:07:01.502
จิตนาการไม่ได้ เราคิดทำได้แค่ลอกเลียนหรือ

00:07:01.502 --> 00:07:05.689
ก๊อปปี้ความคิดของคนอื่น ดูอย่างเมืองไทย

00:07:05.689 --> 00:07:07.529
เวลาเราจะพัฒนาอะไรสักอย่าง

00:07:07.529 --> 00:07:09.631
พัฒนาการเลือกตั้ง พัฒนาประชาธิปไตย

00:07:09.631 --> 00:07:13.451
พัฒนานั่น พัฒนานี่ ข้าราชการและนักการเมือง

00:07:13.451 --> 00:07:17.240
ต้องไปดูงานต่างประเทศ

00:07:17.240 --> 00:07:22.557
ไปทำไม (เสียงปรบมือ)

00:07:22.557 --> 00:07:25.126
ไปลอกเลียนครับ ไปลอกเลียนเค้ามา

00:07:25.126 --> 00:07:28.255
เพราะตัวเองคิดไม่เป็น เพราะเราไม่ได้

00:07:28.255 --> 00:07:32.545
สร้างสรรค์จินตนาการให้มีชีวิตต่อไป

00:07:32.545 --> 00:07:36.595
เด็กจะจินตนาการได้ในช่วงที่อายุไม่เกินสิบปี

00:07:36.595 --> 00:07:40.595
ฉะนั้นช่วงนี้ไม่ควรจะให้เด็กเรียนหนังสือ

00:07:40.595 --> 00:07:43.651
เด็กจะต้องสนุก จะต้องเล่น จะต้องสัมผัส

00:07:43.651 --> 00:07:46.082
กับความสุข สัมผัสกับอิสรภาพ

00:07:46.102 --> 00:07:49.054
สัมผัสกับจินตนาการที่เค้าสามารถ

00:07:49.054 --> 00:07:53.914
ที่จะทำอะไรก็ได้ นั่นคือสิ่งสำคัญที่สุด

00:07:53.914 --> 00:08:01.191
แต่พอเราส่งลูกเข้าโรงเรียนอายุสามปี อนุบาล

00:08:01.191 --> 00:08:04.061
บังคับให้เรียนพิเศษ เรียนนั่นเรียนนี่

00:08:04.061 --> 00:08:06.892
กระเป๋านี่หนักกว่ากระเป๋าผู้ใหญ่อีก

00:08:06.892 --> 00:08:10.711
เราบังคับให้เด็กเครียดและกลุ้ม

00:08:10.711 --> 00:08:14.008
ตั้งแต่อายุยังน้อย เค้าเริ่มร่วงโรย

00:08:14.008 --> 00:08:20.373
โดยที่ยังไม่ได้บาน 
ทำไมเราทำร้ายเด็กขนาดนั้น

00:08:20.373 --> 00:08:25.583
เรียนมาก ๆ แล้วก็เก่งขึ้นไหมครับ เก่งขึ้นไหม

00:08:25.583 --> 00:08:28.683
เราดูสิเมืองไทยมีมหาวิทยาลัยเต็มบ้าน

00:08:28.683 --> 00:08:31.601
มีนักเรียนจบมหาศาล แค่น้ำท่วมกรุงเทพ

00:08:31.601 --> 00:08:35.441
กลายเป็นปัญหาใหญ่ น้ำท่วมมันเป็นเรื่อง

00:08:35.441 --> 00:08:38.206
ธรรมดามาไม่รู้กี่ชั่วโครต แต่วันนี้

00:08:38.206 --> 00:08:41.976
น้ำท่วมกลายเป็นปัญหา แล้วน้ำท่วมคนไม่มี

00:08:41.976 --> 00:08:45.636
น้ำกิน ต้องซื้อน้ำขวดมาดื่ม นี่คือวิกฤต

00:08:45.636 --> 00:08:49.151
ทางความคิด นี่คือวิกฤตทางการศึกษา

00:08:49.151 --> 00:08:51.948
ที่เราไม่สามารถจะแก้ไขปัญหาได้ เราเรียน

00:08:51.948 --> 00:08:53.970
ไปทำไม เรียนเพื่อที่จะให้เรื่องธรรมดา

00:08:53.970 --> 00:09:04.039
กลายเป็นปัญหา (เสียงปรบมือ)

00:09:08.889 --> 00:09:15.559
เวลาเด็กจินตนาการไม่ได้ มันจะเครียด

00:09:15.649 --> 00:09:21.142
และกลุ้มและก็เบลอ โตขึ้นก็คุ้นเคย

00:09:21.142 --> 00:09:24.079
กับความเครียด ความกลุ้ม ชีวิตก็เป็น

00:09:24.079 --> 00:09:26.889
แบบนี้แหละ เกิดขึ้นมาก็ทำงานหาเงินใช้เงิน

00:09:26.889 --> 00:09:29.405
หาเงินใช้เงิน มีแค่นี้แหละ ไม่มีอะไรมากไป

00:09:29.405 --> 00:09:32.788
กว่านี้หรอก คนก็ไม่คิดเพราะวัตถุประสงค์

00:09:32.788 --> 00:09:34.498
หลักของโรงเรียนในปัจจุบันนี้คือ

00:09:34.648 --> 00:09:37.976
สอนอยู่สามอย่าง ฝึกให้คนเชื่อฟัง ทำตาม

00:09:37.976 --> 00:09:45.931
และห้ามคิดต่าง มีแค่นี้ครับ (เสียงปรบมือ)

00:09:45.931 --> 00:09:49.561
ฝึกยังไง ทุกคนต้องแต่งตัวเหมือนกัน

00:09:49.561 --> 00:09:53.431
ตัดผมเหมือนกัน ทำข้อสอบก็ต้องคำตอบเดียวกัน

00:09:53.431 --> 00:09:56.049
ห้ามคิดนะครับ มีข้อให้เลือกแค่ 4 ข้อ

00:09:56.049 --> 00:10:04.289
ก ข ค และ ง คิดไม่ได้ ห้ามคิด (เสียงปรบมือ)

00:10:04.289 --> 00:10:06.170
พอจบออกมาเราก็เลยคิดไม่เป็น

00:10:06.170 --> 00:10:09.517
เราก็เลยได้แต่เชื่อฟังและทำตาม

00:10:09.517 --> 00:10:11.773
มันก็เลยเป็นปัญหาสังคม จบปริญญามา

00:10:11.773 --> 00:10:14.374
มีความรู้มากแต่ตกงาน มีความรู้ตกงาน

00:10:14.374 --> 00:10:18.004
ได้ยังไง หมายความว่าสิ่งที่เราเรียนมา

00:10:18.004 --> 00:10:21.363
มันไร้สาระมาก ไม่มีประโยชน์มาก ใช่ไหม

00:10:21.363 --> 00:10:23.395
มองดูสิ่งที่เราเรียนสิ ทุกอย่างไกลจาก

00:10:23.395 --> 00:10:27.094
ตัวเราทั้งหมด เรียนโลก ดวงจันทร์

00:10:27.094 --> 00:10:30.495
ประธานาธิบดีของประเทศนั้น ประเทศนี้

00:10:30.495 --> 00:10:32.992
เรียนเรื่องหินแกรนิต หินลิกไนต์ หินนั่น

00:10:32.992 --> 00:10:37.735
หินนี่ แต่ตัวเองไม่เคยเรียนเลยอ่ะ

00:10:37.735 --> 00:10:40.483
เรียนจบมาก่อไฟ หุงข้าวไม่เป็นไม่รู้ว่า

00:10:40.483 --> 00:10:43.450
ผักอะไรมันกินได้ เวลาป่วยมาบอกว่า

00:10:43.450 --> 00:10:47.450
ต้องไปหาหมอนะ หมองานล้นมือแทบจะใจขาดแล้ว

00:10:47.486 --> 00:10:50.745
ร่างกายเรามันเจ็บป่วยทำไมเราไม่เรียนรู้

00:10:50.795 --> 00:10:54.936
ที่จะดูแลตัวเอง ทำไมการศึกษาไม่สอนเรา

00:10:56.296 --> 00:10:59.059
สิ่งที่เกี่ยวข้องกับเรา เราไม่เรียนรู้เลย

00:10:59.059 --> 00:11:02.858
เราไปเรียนรู้กัมตภาพรังสี ยูเรเนียม

00:11:02.858 --> 00:11:04.704
แต่ผงชูรสเรากินทุกวัน มีใครรู้ไหม

00:11:04.704 --> 00:11:12.912
มันคืออะไร ใช่ไหม (เสียงปรบมือ)

00:11:12.912 --> 00:11:15.697
อันนี้แหละที่ทำให้ผมรู้สึกว่า

00:11:15.697 --> 00:11:18.261
ระบบการศึกษาสร้างความเสียหาย

00:11:18.261 --> 00:11:22.261
ให้กับชีวิตคนมหาศาลมาก คนจำนวนมากต้อง

00:11:22.261 --> 00:11:28.361
สูญเสียโอกาสทั้งชีวิตไป อย่างน่าเสียดาย

00:11:28.361 --> 00:11:31.761
แล้วก็มันทำให้ผมคิดถึงลูกมาก ลูกผมที่กำลัง

00:11:31.761 --> 00:11:36.901
จะเกิดมา ผมไม่อยากจะให้ลูกเป็นเหมือนคนอื่น

00:11:36.901 --> 00:11:38.679
เพราะผมมองเห็นคนเข้าโรงเรียน

00:11:38.679 --> 00:11:43.389
เดินเข้าโรงเรียน ผมรู้สึกเหมือนเด็กๆกำลัง

00:11:43.389 --> 00:11:47.389
เดินเข้าโรงงาน เพื่อที่จะถูกแปรรูปออกมาเป็น

00:11:48.679 --> 00:11:54.459
ผลผลิตทางอุตสาหกรรม คือ ผลิตออกมาให้มี

00:11:54.459 --> 00:11:58.459
มาตรฐานเดียวกันคือเป็นภาพที่ดีในระบบธุรกิจ

00:12:01.291 --> 00:12:05.291
ฉะนั้น พอมีลูกขึ้นมาผมจึงคิดถึงว่า

00:12:05.291 --> 00:12:08.399
สิ่งที่สำคัญที่สุดที่มนุษย์จะต้องเรียนคือ

00:12:08.399 --> 00:12:10.788
ความสามารถในการพึ่งตนเอง อย่างน้อย ๆ

00:12:10.788 --> 00:12:14.788
ปัจจัย 4 คือเรื่องอาหาร เรื่องที่อยู่อาศัย

00:12:14.788 --> 00:12:17.698
ข้าวของเครื่องใช้ และการรักษาโรค

00:12:17.698 --> 00:12:20.651
นี่คือรากเหง้าของชีวิตที่ทุกคนจะต้องเรียน

00:12:20.651 --> 00:12:24.166
ถ้ารากฐานดีเนี่ย เราจะไม่กลัว เราจะมั่นใจ

00:12:24.166 --> 00:12:27.193
เราจะมีชีวิตอยู่บนโลกได้อย่างภาคภูมิใจ

00:12:27.193 --> 00:12:31.032
แต่การศึกษาตัดรากเราออกทั้งหมดเลย

00:12:31.032 --> 00:12:34.801
ไม่มีใครได้เรียนปัจจัยสี่เลย ฉะนั้นเราจึง

00:12:34.801 --> 00:12:37.163
กลัวมาก ทุกครั้งที่จบมหาวิทยาลัย

00:12:37.163 --> 00:12:39.574
คนจึงรู้สึกว่าไม่ได้เรียนอะไรเลย

00:12:39.574 --> 00:12:42.610
เราไม่รู้เรื่องอะไรเลย ใช่ไหมและเรา

00:12:42.610 --> 00:12:45.883
จะรู้สึกกลัวเคว้งคว้างมาก ฉะนั้นเวลา

00:12:45.883 --> 00:12:48.048
เรารู้สึกไม่มั่นคง รู้สึกกลัวเนี่ย มันจะ

00:12:48.048 --> 00:12:51.576
บอกว่าถ้าคุณต้องการความมั่นคง คุณต้อง

00:12:51.576 --> 00:12:55.030
มีเงิน ฉะนั้นถ้าคุณต้องการเงิน คุณต้อง

00:12:55.030 --> 00:12:58.341
ทำงานหนัก นั่นคือการใช้ชีวิตทั้งชีวิต

00:12:58.581 --> 00:13:01.579
เพื่อทำงาน ฉะนั้นพอผมมีลูกขึ้นมา

00:13:01.579 --> 00:13:07.039
ผมก็เลยคิดถึงการศึกษาทางเลือก พอดีเมืองไทย

00:13:07.039 --> 00:13:09.579
มีกฎหมายให้ทำโฮมสคูลได้ เราก็เลยมาทำ

00:13:09.579 --> 00:13:14.929
โฮมสคูลกัน ซึ่งขั้นตอนก็ไม่ได้ยาก ก็ไป

00:13:14.929 --> 00:13:18.251
ติดต่อที่การศึกษาเขต แล้วเค้าก็จะให้เรา

00:13:18.251 --> 00:13:20.676
มาทำหลักสูตร เราก็มาเขียนหลักสูตรแล้ว

00:13:20.676 --> 00:13:22.832
ก็ส่งเค้า ถ้าเค้าอนุมัติแล้วเราก็มาสอนเอง

00:13:24.094 --> 00:13:27.537
หลักสูตรเขียนให้กระทรวงศึกษาพอใจ

00:13:27.537 --> 00:13:34.577
ยังไงก็ได้ เขียนไปเถอะครับ (เสียงปรบมือ)

00:13:35.365 --> 00:13:40.095
แต่เวลาสอนเราสอนต่างกัน อย่างผมสอนเด็ก

00:13:40.095 --> 00:13:45.995
สอนลูกเนี่ย ให้ลูกปลูกผัก ปลูกผักแปลงเดียว

00:13:45.995 --> 00:13:47.743
เรียนทั้ง คณิตศาสตร์ วิทยาศาสตร์

00:13:47.743 --> 00:13:50.513
เรียนทั้งการอาชีพและเทคโนโลยี จบครับ

00:13:51.606 --> 00:13:54.817
เราสอนลูกวันนึงไม่ถึง 2 ชั่วโมง

00:13:54.817 --> 00:13:56.947
ที่นั่งสอนจริง ๆ คือ ภาษาไทย ภาษาอังกฤษ

00:13:56.947 --> 00:13:59.363
คณิตศาสตร์ เท่านั้นเอง ที่เหลือ

00:13:59.363 --> 00:14:02.837
มันอยู่ในชีวิตประจำวัน ทำไมเราต้องสอน

00:14:02.967 --> 00:14:04.857
หลาย ๆ อย่างเด็กมันเรียนรู้ได้เอง

00:14:06.713 --> 00:14:10.303
ลูกผมอายุ 9 ปี ออกเรือนแล้วนะครับ

00:14:11.207 --> 00:14:17.377
สร้างบ้านอยู่เองได้แล้ว 9 ปี (เสียงปรบมือ)

00:14:19.741 --> 00:14:21.681
ผมจำได้ ตั้งแต่เกิดมา ซื้อของเล่นให้ลูก

00:14:21.681 --> 00:14:23.321
ไม่ถึง 10 ครั้ง

00:14:25.081 --> 00:14:26.658
เขาไม่ค่อยได้ต้องการของเล่น

00:14:26.658 --> 00:14:28.378
เพราะเขาหาของเล่นในสวนได้

00:14:28.378 --> 00:14:30.383
ถ้าเขาอยากได้อะไรเขาจะหาเงินเอง

00:14:31.313 --> 00:14:34.193
เค้าเคยทำขนมขายเพื่อหาเงินซื้อเลโก้

00:14:34.873 --> 00:14:38.303
เคยทำไฟฉายจากแบตเตอรี่ถ่านโทรศัพท์เก่า

00:14:39.055 --> 00:14:41.615
ขายอันละ 150 เพื่อหาเงินซื้อเลโก้

00:14:42.508 --> 00:14:46.508
อันนี้ คือสิ่งที่ลูกทำ

00:14:47.545 --> 00:14:50.285
ซึ่งพ่อแม่ แทบจะไม่ได้จ่ายเงินให้ลูกเลย

00:14:50.564 --> 00:14:52.397
ผมรู้สึกว่ามันง่ายมาก

00:14:52.423 --> 00:14:56.003
แล้วเราก็เห็นว่าลูกอายุ 11 ปี ปีนี้ เค้าเริ่ม

00:14:56.013 --> 00:14:58.884
เรียนรู้ด้วยตัวเองสูงมาก เค้าเริ่ม

00:14:58.884 --> 00:15:01.954
ออกแบบบ้านเองได้ 
เริ่มทำอะไรต่าง ๆ เองได้

00:15:02.144 --> 00:15:04.747
ซึ่งตรงนี้ผมคิดว่ามันน่าสนใจมาก

00:15:06.591 --> 00:15:09.501
เราก็เลยสอนในเรื่องของปัจจัยสี่เป็นหลัก

00:15:09.911 --> 00:15:12.754
ให้ลูกพึ่งตนเองได้ ถ้าลูกพึ่งตนเองได้

00:15:12.754 --> 00:15:17.764
พ่อแม่ตายโดยไม่ต้องห่วง ยังไงเค้าก็อยู่ได้

00:15:17.972 --> 00:15:22.172
(เสียงปรบมือ)

00:15:22.802 --> 00:15:26.972
เรามีเพื่อนเยอะมากครับ มีตัวอย่างหนึ่ง

00:15:26.972 --> 00:15:29.402
ที่น่าสนใจคือน้องต้นกล้า

00:15:29.402 --> 00:15:32.722
ต้นกล้าอายุ 13 ปี ปีนี้

00:15:33.852 --> 00:15:38.189
ตอนเค้าอายุ 12 ปี เค้าก็ทำโฮมสกูล

00:15:38.189 --> 00:15:42.019
มาตั้งแต่แรก งานหลักของเขา 
วิชาหลักของเขา

00:15:42.019 --> 00:15:46.019
คือการเลี้ยงเป็ด พ่อทำนา ลูกเลี้ยงเป็ด

00:15:46.898 --> 00:15:50.758
เลี้ยงเป็ดเป็นวิชาที่มีทุกวิชาอยู่ในนั้น

00:15:50.758 --> 00:15:54.037
สองปีที่แล้ว เขาไปเที่ยว อเมริกากับลูกผม

00:15:54.037 --> 00:15:56.857
โดยไม่ได้ขอเงินพ่อแม้แต่บาทเดียว

00:15:56.857 --> 00:16:00.274
หกหมื่นกว่าบาท ค่าเดินทาง ค่าอะไรต่าง ๆ

00:16:00.274 --> 00:16:05.864
เก็บจากไข่เป็ด (เสียงปรบมือ)

00:16:07.578 --> 00:16:11.418
ฉะนั้นการศึกษาไม่ควรจะเป็นเรื่องยาก

00:16:11.535 --> 00:16:14.755
ไม่ควรจะเป็นภาระ 
การศึกษาจะต้องง่ายและสนุก

00:16:14.778 --> 00:16:18.778
ไม่ใช่เครียดและกลุ้ม

00:16:18.778 --> 00:16:21.430
การศึกษาไม่ควรจะเป็นภาระให้ทั้งพ่อ แม่ 
และตัวเอง

00:16:21.430 --> 00:16:24.560
ไม่ควรจะเป็นภาระให้รัฐบาล 
เด็กเรียนอะไรมันต้อง

00:16:24.590 --> 00:16:28.003
ใช้อันนั้นเลี้ยงชีพให้ได้ด้วย นั่นคือ

00:16:28.003 --> 00:16:30.403
การศึกษาที่จะทำให้เกิดความยั่งยืน

00:16:30.403 --> 00:16:32.963
มีชีวิตอยู่ได้อย่างภาคภูมิใจ

00:16:33.393 --> 00:16:36.393
การศึกษาในปัจจุบัน

00:16:36.393 --> 00:16:39.479
เราต้องพึ่งพิงอะไรทุกอย่างทั้งหมดเลย

00:16:39.479 --> 00:16:43.556
ฉะนั้นปัจจุบันนี้ 
ถ้าเรามีสิทธิที่จะออกแบบการศึกษาเอง

00:16:43.556 --> 00:16:46.901
ผมว่าเราจะเกิดมหัศจรรย์ทางความคิด

00:16:46.901 --> 00:16:49.747
เกิดความหลากหลาย

00:16:49.747 --> 00:16:52.637
เกิดความมั่นคงยั่งยืนทางความคิดอย่างน่าทึ่ง

00:16:52.637 --> 00:16:54.838
แต่ปัจจุบันนี้การศึกษาถูกรวมศูนย์

00:16:54.838 --> 00:16:58.038
อยู่ในกระทรวงศึกษาอย่างเดียว

00:16:58.038 --> 00:17:00.826
พยายามที่จะให้คนคิดเหมือนกัน 
การคิดเหมือนกัน ทำเหมือนกัน

00:17:00.826 --> 00:17:04.676
นั่นคือการก้าวไปสู่ความล่มสลาย 
ความแตกต่าง

00:17:04.676 --> 00:17:08.135
คือความมั่นคง ความแตกต่างคือความยั่งยืน

00:17:08.135 --> 00:17:11.125
ความแตกต่างคือความสวยงามครับ

00:17:11.125 --> 00:17:14.985
ฉะนั้นการศึกษาควรจะออกนอก
จากการครอบงำ

00:17:14.985 --> 00:17:18.868
ของกระทรวงศึกษาหรือรัฐบาล

00:17:19.008 --> 00:17:23.878
ควรจะเป็นสิทธิของชุมชน (เสียงปรบมือ)

00:17:27.294 --> 00:17:29.374
ชุมชนต้องออกแบบการศึกษาเอง

00:17:29.374 --> 00:17:31.577
เพื่อตอบสนองสิ่งที่เขาต้องการ ไม่ใช่ว่า

00:17:31.577 --> 00:17:33.787
จะมาออกแบบให้เค้าไปเป็นทาสของระบบ

00:17:33.787 --> 00:17:37.787
อย่างที่เป็นอยู่ในปัจจุบัน ผมจึงอยากชักชวน

00:17:37.787 --> 00:17:40.787
ให้พวกเราเริ่มคิดใหม่ว่า วันนี้

00:17:40.787 --> 00:17:43.424
เรายังจะทำร้ายลูกเราอีกต่อไปเหรอ

00:17:43.424 --> 00:17:45.594
หรือเราจะหาทางเลือกให้ลูกเรา

00:17:45.594 --> 00:17:49.594
ขอบคุณมากครับ