0:00:24.336,0:00:26.330 Có nhiều luật lệ không công bằng. 0:00:26.338,0:00:28.590 Chúng ta có nên ngoan ngoãn tuân theo? 0:00:28.591,0:00:33.760 Hay chúng ta nên đàm phán[br]tìm cách thay đổi chúng? 0:00:33.760,0:00:41.800 Hay đơn giản là bác bỏ chúng ngay lập tức? 0:00:50.270,0:00:55.550 Người ta vừa tìm thấy xác của một trong[br]những người sáng lập trang Reddit. 0:00:57.700,0:00:59.010 Cậu ta đúng là một thiên tài 0:00:59.010,0:01:02.050 nhưng cậu ta chưa từng thừa nhận điều đó. 0:01:02.050,0:01:04.540 Cậu ấy không hề màng tới việc 0:01:04.546,0:01:07.540 kinh doanh kiếm tiền. 0:01:10.026,0:01:13.200 Tối nay, một bầu không khí ảm đạm[br]đang bao trùm Highland Park 0:01:13.200,0:01:14.850 quê nhà của Aaron Swartz 0:01:14.853,0:01:18.850 với những lời thương tiếc tiễn đưa một [br]trong những thiên tài của mạng Internet. 0:01:18.853,0:01:22.100 Những người hoạt động vì tự do thông tin[br]khóc thương trước mất mát vô cùng lớn này. 0:01:22.103,0:01:24.810 “Một trí tuệ siêu phàm" những ai biết[br]Aaron đều nhận xét về anh như vậy. 0:01:24.814,0:01:29.770 Anh ấy bị chính phủ sát hại, và MIT đã phản[br]bội lại những nguyên tắc của chính mình. 0:01:29.770,0:01:32.460 Họ muốn lấy anh làm ví dụ răn đe. 0:01:35.093,0:01:39.170 Chính phủ luôn muốn kiểm soát. 0:01:39.170,0:01:43.500 Anh ấy có thể phải ngồi tù 35 năm[br]và nộp phạt 1 triệu đô la. 0:01:43.500,0:01:50.330 Vụ án này còn quá nhiều tranh cãi và thậm[br]chí có cả vi phạm của cơ quan chức trách. 0:01:50.333,0:01:55.840 Bạn đã từng xem xét kỹ vấn đề này[br]và đi đến một kết luận nào chưa? 0:01:57.660,0:02:01.960 Khi lớn lên, tôi nhận ra rằng[br]có nhiều thứ xung quanh chúng ta, 0:02:01.960,0:02:07.540 mà ai cũng “ừ thì đó là tự nhiên mà”[br]nhưng chúng chẳng tự nhiên một chút nào. 0:02:07.546,0:02:11.760 Có những thứ có thể thay đổi,[br]và thậm chí nên phải thay đổi. 0:02:11.760,0:02:15.070 Và khi tôi nhận ra điều đó,[br]tôi không thể ngoảnh mặt lại với nó. 0:02:15.546,0:02:20.610 Đứa con của Internet 0:02:24.270,0:02:27.720 Hân hạnh được đọc cho[br]quý vị một cuốn truyện 0:02:28.048,0:02:32.180 có tựa đề của nó là "Paddington ở Hội trợ”. 0:02:33.000,0:02:36.540 Aaron sinh ra và lớn lên tại Highland Park. 0:02:36.540,0:02:40.290 Trong nhà có ba anh em trai,[br]tất cả đều rất thông minh. 0:02:40.293,0:02:44.290 “Kìa, cái hộp đang lật kìa…” 0:02:44.680,0:02:48.580 Chúng tôi không phải là những[br]đứa trẻ ngoan ngoãn biết nghe lời. 0:02:48.586,0:02:51.340 Ba đứa trẻ nô đùa và gây chuyện[br]suốt ngày. 0:02:51.346,0:02:53.570 “Ấy kìa, không được! 0:02:53.573,0:02:55.780 - Aaron![br]- Dạ? 0:02:55.780,0:03:00.560 Tôi nhận ra rằng Aaron đã bắt đầu[br]học từ khi còn rất nhỏ. 0:03:00.560,0:03:06.210 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10. 0:03:06.700,0:03:08.970 - Cốc, cốc![br]- Ai gọi đó? 0:03:08.970,0:03:10.880 - Aaron[br]- Aaron nào cơ? 0:03:10.880,0:03:12.570 - Aaron vui tính. 0:03:12.573,0:03:17.760 Nó biết điều nó muốn và nó luôn thành[br] công trong bất cứ điều gì nó làm. 0:03:18.320,0:03:21.320 Nó có một trí tò mò vô hạn. 0:03:21.320,0:03:25.110 Đây là một bức ảnh mô tả[br]các hành tinh. 0:03:25.117,0:03:29.100 Mỗi hành tinh có một biểu tượng. Biểu[br]tượng của Sao Thuỷ này, của sao Kim này, 0:03:29.107,0:03:33.090 biểu tượng của Trái đất này,[br]của sao Hoả, rồi sao Mộc. 0:03:33.090,0:03:34.610 Một hôm, nó nói với Susan: 0:03:34.613,0:03:37.460 “Vui chơi miễn phí cho gia đình dưới thị[br]trấn Highland Park này là gì hả mẹ?” 0:03:37.460,0:03:40.660 “Vui chơi miễn phí cho[br]gia đình Highland Park” 0:03:40.660,0:03:42.430 Thằng bé lúc đó mới 3 tuổi. 0:03:42.430,0:03:44.640 Mẹ nói mới hỏi:[br]“Con đang nói gì thế?” 0:03:44.640,0:03:47.000 Nó bảo: “Kia kìa,[br]mẹ nhìn xem, trên tủ lạnh ấy, 0:03:47.000,0:03:49.920 ghi là vui chơi miễn phí cho[br]gia đình ở Highland Park." 0:03:49.920,0:03:54.960 Cô ấy vô cùng ngạc nhiên khi biết con[br]trai mình biết đọc. 0:03:54.960,0:03:59.510 Nó có tên là “Bữa ăn tối trong[br]lễ Vượt Qua của nhà tôi". 0:04:00.200,0:04:04.890 Buổi tối của bữa ăn trong lễ Vượt Qua[br]khác với tất cả những buổi tối khác. 0:04:04.893,0:04:08.770 Một hôm, chúng tôi tới thăm[br]thư viện của trường đại học Chicago. 0:04:08.773,0:04:12.600 Tôi mới lôi từ trên giá sách ra một cuốn[br]từ những năm 1900. 0:04:12.600,0:04:16.160 Tôi cho nó xem và nói: “Con biết không,[br]đây là một nơi thật tuyệt vời". 0:04:16.160,0:04:18.420 Chúng tôi đều là những đứa trẻ tò mò, 0:04:18.426,0:04:22.760 nhưng Aaron thực sự thích[br]học và dạy lại cho người khác. 0:04:23.333,0:04:27.680 Bây giờ chúng ta sẽ học[br]bảng chữ cái theo chiều ngược lại. 0:04:27.680,0:04:31.870 Z, Y, X, W, V, U, T... 0:04:31.870,0:04:35.140 Tôi vẫn còn nhớ cái giây phút anh ấy về nhà[br]sau giờ học Số học đầu tiên trên trường. 0:04:35.146,0:04:38.820 Anh ấy mới nói với tôi: "Noah,[br]để anh dạy em số học nhé!" 0:04:38.820,0:04:40.860 Tôi mới ngạc nhiên: “số học là gì?” 0:04:40.860,0:04:42.970 Anh ấy lúc nào cũng như vậy. 0:04:42.973,0:04:49.020 Nhấn vào cái nút này,[br]clíck, như thế, đó, như thế! 0:04:49.370,0:04:52.060 Giờ thì nó màu hồng rồi! 0:04:52.066,0:04:56.120 Khi nó mới khoảng 2,3 tuổi,[br]Bob cho nó xem chiếc máy vi tính. 0:04:56.120,0:04:59.390 Điều đó làm nó hứng thú vô cùng. 0:04:59.820,0:05:03.280 (trẻ con nói) 0:05:03.280,0:05:08.580 Chúng tôi đều có máy vi tính, nhưng Aaron[br]thực sự say mê chúng, say mê Internet. 0:05:09.000,0:05:12.490 - Con làm việc với máy vi tính à?[br]- Naann… 0:05:12.490,0:05:15.930 Mẹ ơi, tại sao chẳng có[br]cái gì chạy cả thế này? 0:05:15.930,0:05:18.080 Nó bắt đầu lập trình từ lúc còn rất nhỏ. 0:05:18.080,0:05:20.980 Tôi vẫn còn nhớ chương trình đầu tiên[br]tôi viết cùng với nó. 0:05:20.986,0:05:24.700 Chúng tôi viết bằng BASIC, và[br]đó là một trò đố vui trong Star Wars. 0:05:25.946,0:05:33.300 Nó ngồi hàng tiếng đồng hồ trước chiếc máy[br]vi tính để lập trình trò chơi đó với tôi. 0:05:34.980,0:05:38.240 Rắc rối mà tôi luôn gặp phải với nó đó[br]là tôi chẳng muốn làm xong cái gì cả. 0:05:38.240,0:05:41.620 Còn với nó, luôn có một cái gì đó để làm 0:05:41.626,0:05:45.050 luôn có một cái gì đó có thể[br]được giải quyết bởi máy vi tính. 0:05:47.300,0:05:50.730 Aaron luôn luôn xem lập trình như[br]một thứ phép màu vậy, 0:05:50.730,0:05:54.060 một thứ cho phép thực hiện được những[br]điều người bình thường không làm được. 0:05:54.066,0:05:58.160 Aaron đã làm một chiếc máy ATM bằng[br]một chiếc Mac và hộp giấy bìa cứng. 0:05:58.160,0:06:01.850 Có một dịp, tôi không biết phải[br]hoá trang cho Halloween như thế nào. 0:06:01.853,0:06:06.370 Nó chợt nghĩ sẽ thú vị làm sao nếu tôi hoá[br]trang thành chiếc máy tính yêu thích của nó 0:06:06.373,0:06:09.100 và đó là chiếc iMac nguyên gốc. 0:06:09.100,0:06:11.280 Nó rất ghét hoá trang cho Halloween 0:06:11.280,0:06:16.580 nhưng nó cực thích thuyết phục người khác[br]hoá trang thành thứ nó muốn. 0:06:16.586,0:06:20.890 “Host Aaron, dừng lại![br]Mọi người ơi, hãy nhìn vào máy quay nào! 0:06:21.106,0:06:23.220 Người Nhện nhìn vào máy quay. 0:06:24.010,0:06:30.830 Nó viết trang "The Info", nơi mọi người[br]có thể cung cấp thông tin về bất cái gì. 0:06:31.680,0:06:34.820 Nếu một ai đó, biết một phần, hoặc tất cả[br]về vàng, hay về mạ vàng… 0:06:34.826,0:06:36.860 Tại sao không để cho họ viết[br]hết lên trang web này? 0:06:36.860,0:06:40.300 Những người khác có thể đọc 0:06:40.300,0:06:43.340 và sửa nếu họ thấy có những lỗi nào đó. 0:06:43.347,0:06:46.220 Không khác xa Wikipeida là mấy phải không? 0:06:46.226,0:06:49.470 Wikipedia mãi sau này mới ra đời 0:06:49.470,0:06:54.700 và ý tưởng này đã một cậu bé 12 tuổi [br]nghĩ ra trong căn phòng bé nhỏ của cậu 0:06:54.706,0:06:58.650 sử dụng một máy chủ tí hon,[br]và một công nghệ rất cổ lỗ xỉ. 0:06:58.658,0:07:01.640 Một giáo viên của anh ấy mới phản hồi: 0:07:01.640,0:07:02.980 “Thật là một ý tưởng tệ hại! 0:07:02.980,0:07:07.150 Chúng ta không thể để bất cứ ai[br]chỉnh sửa bách khoa toàn thư được. 0:07:07.150,0:07:10.380 Đó là công việc của các học giả[br]uyên bác. 0:07:10.380,0:07:12.620 Cậu lấy cái ý tưởng điên rồ này ở đâu vậy?” 0:07:12.620,0:07:13.960 Chúng tôi hay nói với nhau: 0:07:13.960,0:07:19.880 “Ừ, Wikipedia đúng là hay thật. Nhưng chúng[br]tôi đã có nó trong nhà 5 năm trước rồi.” 0:07:21.600,0:07:25.940 Trang web của Aaron, “theinfo.org” đã[br]giành giải cho học sinh 0:07:25.940,0:07:30.720 được tổ chức bởi ArsDegita,[br]một công ty có trụ sở tại Cambridge. 0:07:34.300,0:07:37.900 Tất cả chúng tôi đều tới Cambridge[br]khi nó thắng giải ArsDigita. 0:07:37.906,0:07:39.920 Nhưng chúng tôi không[br]biết Aaron đang làm gì. 0:07:39.920,0:07:43.620 Rõ ràng rằng giải thưởng này[br]rất quan trọng đối với nó. 0:07:44.240,0:07:47.920 Aaron nhanh chóng gia nhập cộng đồng[br]lập trình viên trên mạng, 0:07:47.920,0:07:51.650 và tham gia vào một dự án thành lập[br]nên một công cụ mới cho mạng Internet. 0:07:51.653,0:07:57.360 Nó tới và nói với tôi: "Ben, anh phải xem[br]thứ mà em đang làm, cực kỳ thú vị.” 0:07:57.360,0:07:58.840 Ừ, cái gì thế? 0:07:58.840,0:08:01.540 “Nó có tên là RSS." 0:08:02.760,0:08:05.500 Nó giải thích cho tôi RSS là gì,[br]nhưng tôi phải hỏi nó: 0:08:05.500,0:08:07.170 “Tại sao cái này lại hữu dụng? 0:08:07.171,0:08:11.840 Có trang web nào dùng nó không?[br]Tại sao tao lại phải dùng nó?” 0:08:11.840,0:08:15.200 Chúng ta có một danh sách những[br]người đang làm việc cho RSS 0:08:15.200,0:08:16.640 và XML nói chung 0:08:16.640,0:08:19.460 Trong danh sách này, có một người[br]tên là Aaron Swartz 0:08:19.467,0:08:22.070 khá hiếu chiến nhưng rất thông minh 0:08:22.070,0:08:25.200 và cậu ta có rất nhiều ý tưởng hay. 0:08:25.200,0:08:27.810 Nhưng cậu ta chưa từng tham gia[br]những buổi gặp mặt của cộng đồng 0:08:27.813,0:08:31.640 do đó chúng tôi mới hỏi cậu ấy: “Khi nào thì[br]cậu mới định tham dự các cuộc gặp mặt?” 0:08:31.640,0:08:37.380 Cậu ta trả lời: “Tôi không biết mẹ tôi[br]có đồng ý không. Tôi mới có 14 tuổi.” 0:08:37.385,0:08:39.620 Phản ứng đầu tiên của chúng tôi là: 0:08:39.623,0:08:42.600 “Cậu bé mà chúng ta đã làm việc[br]cùng trong suốt một năm, 0:08:42.600,0:08:46.660 mới chỉ 13 tuổi và giờ cậu ta[br]chỉ mới lên 14.” 0:08:46.660,0:08:47.900 Sau đó mọi người nhao nhao: 0:08:47.906,0:08:50.980 “Thật không thể tin được![br]Chúng ta phải gặp cậu ấy!" 0:08:50.980,0:08:53.660 Cậu ấy là thành viên của hội đồng[br]soạn thảo RSS. 0:08:53.660,0:08:59.150 Công việc cậu ấy đang làm là giúp xây dựng hệ[br]thống phân phối thông tin cho mạng Internet. 0:08:59.151,0:09:05.170 Phần việc cậu ấy đảm nhận,[br]RSS, là một công cụ cho phép thu thập 0:09:05.170,0:09:08.290 thông tin tóm tắt xảy ra trên[br]các trang web khác. 0:09:08.290,0:09:10.920 Phần lớn nó được dùng cho các blog. 0:09:10.920,0:09:13.940 Hãy tưởng tượng bạn muốn đọc[br]10 đến 20 blog. 0:09:13.940,0:09:18.580 Bạn sử dụng công cụ RSS của các trang này,[br]nó sẽ gửi cho bạn tóm tắt những gì mới nhất. 0:09:18.586,0:09:22.440 Để tạo thành một danh sách thống nhất[br]tất cả những gì đã xảy ra. 0:09:22.440,0:09:26.480 Aaron thực sự còn rất trẻ,[br]nhưng cậu ấy đã hiểu công nghệ. 0:09:26.480,0:09:30.540 Cậu ấy biết nó còn nhiều khuyết điểm[br]và tìm cách để cải tiến nó. 0:09:35.880,0:09:38.470 Và thế là mẹ cậu đưa cậu[br]tới sân bay Chicago. 0:09:38.473,0:09:39.980 Chúng tôi đón cậu ấy ở San Francisco. 0:09:39.980,0:09:42.880 Chúng tôi giới thiệu cậu ấy với[br]những người thú vị để tranh luận. 0:09:42.880,0:09:45.040 Khẩu vị của cậu ấy làm chúng[br]tôi rất ngạc nhiên. 0:09:45.040,0:09:48.380 Cậu ta chỉ ăn những gì màu trắng[br]ví dụ như cơm trắng 0:09:48.386,0:09:51.260 không ăn cơm rang vì[br]không có màu trắng, 0:09:51.260,0:09:53.700 và bánh mỳ trắng,.. 0:09:53.700,0:10:00.970 Chúng tôi rất ngạc nhiên trước khả năng[br]tranh luận của một cậu bé. 0:10:00.973,0:10:04.670 Chúng tôi nói với nhau rằng “Cậu bé này sẽ[br]tiến xa trừ khi chẳng may đột tử vì tai nạn.” 0:10:04.673,0:10:05.940 Aaron, tới lượt cậu! 0:10:05.940,0:10:10.220 Hoàn cảnh đã thay đổi. Chúng ta không[br]thể tạo ra các công ty trực tuyến 0:10:10.220,0:10:13.420 những công ty chỉ bán thức ăn cho chó 0:10:13.420,0:10:15.620 qua mạng Internet hay[br]qua điện thoại di động. 0:10:15.620,0:10:18.180 Tuy nhiên vẫn còn rất nhiều[br]những ý tưởng đang được nhen nhóm. 0:10:18.186,0:10:21.520 Nếu bạn không thể nhìn thấy điều đó[br]thì chỉ có thể là do bạn cố làm ngơ. 0:10:21.520,0:10:25.200 Anh ấy hành động nhiều khi[br]như một thằng mọt sách chính hiệu: 0:10:25.200,0:10:27.700 “Tao thông minh hơn mày.[br]Và bởi vì tao thông minh hơn mày, 0:10:27.700,0:10:30.260 nên tao tốt hơn mày[br]và tao có thể bảo mày phải làm gì." 0:10:30.266,0:10:35.080 Đó là một khía cạnh của anh ấy[br]với tính cách của một kẻ tinh nghịch. 0:10:35.080,0:10:38.560 Bạn kết hợp các máy vi tính lại và bạn[br]có thể giải quyết rất nhiều vấn đề lớn, 0:10:38.560,0:10:42.540 ví dụ như chữa ung thư[br]hoặc liên lạc với người ngoài hành tinh. 0:10:44.973,0:10:47.970 Tôi gặp cậu ấy lần đầu tiên[br]tại Diễn đàn Mạng Relay[br](Internet Relay Chat). 0:10:47.973,0:10:49.700 Cậu ta không chỉ biết lập trình, 0:10:49.706,0:10:54.400 cậu ta còn làm mọi người thích thú với[br]những vấn đề cậu muốn giải quyết. 0:10:54.400,0:10:55.610 Cậu ta đúng là một cầu nối. 0:10:55.617,0:10:58.580 Cậu ấy đã đóng góp rất nhiều[br]cho phong trào tự do văn hoá. 0:10:58.580,0:11:02.480 Theo tôi thì Aaron đang cố gắng[br]làm cho thế giới hoạt động suôn sẻ. 0:11:02.480,0:11:03.700 Cậu ta muốn sửa nó. 0:11:03.700,0:11:08.520 Cậu ấy có một cá tính mạnh mẽ[br]đôi khi dễ gây “đụng chạm” tới nhiều người. 0:11:08.520,0:11:13.390 Chẳng phải lúc nào cậu ấy[br]cũng thấy thoải mái với thế giới 0:11:13.395,0:11:16.760 và thế giới cũng không phải lúc nào[br]cũng thoải mái với cậu ấy. 0:11:19.260,0:11:22.990 Aaron tới trường học nhưng[br]anh ấy không hề thích chút nào. 0:11:22.990,0:11:28.130 Anh ấy không thích các môn học,[br]cũng chẳng thích các thầy cô giáo 0:11:28.130,0:11:30.570 Aaron thực sự biết cách[br]tìm kiếm thông tin. 0:11:30.573,0:11:34.340 Anh ấy nói: “Tao chẳng cần[br]phải ngồi học lớp hình học. 0:11:34.340,0:11:36.920 Tao chỉ cần đọc sách hình học là đủ. 0:11:36.920,0:11:41.170 Tao chẳng cần phải học với ông thầy này[br]về lịch sử nước Mỹ từ quan điểm của ông ấy. 0:11:41.170,0:11:45.740 Tao có cả ba bộ lịch sử ở đây[br]và tao chỉ cần đọc chúng là đủ. 0:11:45.740,0:11:49.300 Và tao chẳng thích học cái này.[br]Tao muốn học về mạng Internet. 0:11:49.300,0:11:50.860 Tôi thực sự nản với trường lớp. 0:11:50.860,0:11:53.970 Theo tôi, các thầy cô giáo chẳng hiểu[br]cái họ đang nói một chút gì cả. 0:11:53.973,0:11:56.980 Họ áp đặt và cưỡng ép.[br]Còn bài tập về nhà thì thật đúng là…. 0:11:56.980,0:12:01.700 Và chỉ có một mục đích duy nhất là làm học[br]sinh bận rộn với đống sách vở thi thố. 0:12:01.700,0:12:05.680 Và rồi tôi bắt đầu đọc sách về[br]lịch sử nền giáo dục, 0:12:05.680,0:12:10.060 về ý tưởng một hệ thống giáo dục[br]và những hệ thống thay thế nó 0:12:10.060,0:12:14.920 về phương pháp giáo dục, hiệu quả,[br]chứ không chỉ đơn giản là “học vẹt” 0:12:14.920,0:12:17.720 Điều này đã đưa tôi đến với[br]những câu hỏi muôn thủa. 0:12:17.720,0:12:19.440 Sau khi đặt câu hỏi về ngôi trường tôi học 0:12:19.440,0:12:21.460 tôi bắt đầu nghi vấn cả[br]xã hội mà tôi đang sống, 0:12:21.460,0:12:24.620 tôi tự hỏi về những ngành nghề mà[br]trường học đang đào tạo con người 0:12:24.620,0:12:28.080 và chính phủ với vai trò xây dựng[br]và duy trì cả hệ thống này. 0:12:28.080,0:12:31.820 Một trong những thứ khiến nó[br]đam mê đó là luật bản quyền 0:12:31.820,0:12:37.880 Luật bản quyền bấy lâu nay luôn là một[br]hòn đá tảng trong giới xuất bản và độc giả 0:12:38.120,0:12:41.320 nhưng không phải quá nặng nề. 0:12:41.320,0:12:46.450 Đây là một điều luật hợp lý[br]giúp các tác giả được trả công xứng đáng. 0:12:46.453,0:12:48.950 Điều mà Aaron và thế hệ của anh[br]phải đối mặt đó là 0:12:48.955,0:12:55.400 sự mâu thuẫn giữa một hệ thống cũ kỹ[br]với những nhân tố mới mà chúng tôi đang xây 0:12:55.400,0:12:56.700 Internet và mạng. 0:12:56.700,0:13:00.700 Những điều này mâu thuẫn với nhau[br]và tạo nên một sự hỗn loạn. 0:13:02.560,0:13:05.500 Cậu ấy đã gặp Lawrence Lessig,[br]giáo sư luật của Harvard. 0:13:05.506,0:13:08.940 Vào lúc đó, giáo sư Lessig đang đệ[br]trình luật bản quyền lên Toà án tối cao. 0:13:08.940,0:13:13.270 Chàng frai trẻ Aaron Swartz bay tới Washington[br]để tham dự phiên toà tại Toà án tối cao. 0:13:13.270,0:13:18.000 Tôi là Aaron Swartz và tôi tới[br]đây để nghe Eldred tranh luận. 0:13:18.000,0:13:23.490 Tại sao cậu lại bay tận từ Chicago tới đây[br]để chỉ nghe Eldred tranh luận? 0:13:23.493,0:13:26.240 Đó là một câu hỏi khó hơn… 0:13:29.230,0:13:31.820 Tôi…Tôi không biết. 0:13:31.820,0:13:37.200 Được diện kiến Toà án tối cao là một điều rất[br]thú vị, đặc biệt là trong vụ án tầm cỡ này. 0:13:42.300,0:13:46.900 Giáo sư Lessig đang xây dựng một định nghĩa[br]mới cho luật sở hữu trí tuệ trên Internet.. 0:13:46.906,0:13:49.350 Được gọi tên là “Creative Commons (CC)” 0:13:49.350,0:13:53.360 Ý tưởng của Creative Commons đó là[br]cho phép mọi người, các tác giả 0:13:53.360,0:13:59.090 cân đối giữa việc sở hữu sản phẩm[br]sáng tạo của mình và mong muốn chia sẻ nó. 0:13:59.090,0:14:02.570 Thay vì “Alrights Reserved”[br](mọi hành vi sao chép đều bị cấm) 0:14:02.570,0:14:05.120 chúng ta giờ có “Chỉ một số[br]hành vi sao chép bị cấm”. 0:14:05.120,0:14:09.160 Tóm lại nó là thế này: “Đây là những[br]việc bạn có thể làm với sản phẩm của tôi 0:14:09.160,0:14:13.520 thậm chí trong nhiều trường hợp bạn[br]cần có sự cho phép của tôi trước.” 0:14:13.520,0:14:16.740 Vai trò của Aaron là[br]trong lĩnh vực công nghệ thông tin: 0:14:16.740,0:14:20.340 Làm thế nào để làm cho luật bản[br]quyền này đơn giản và dễ hiểu 0:14:20.346,0:14:23.660 và có thể diễn đạt theo cách[br]mà máy móc có thể hiểu được. 0:14:23.660,0:14:29.300 Mọi người bàn tán xôn xao:”Tại sao lại giao trọng [br]trách cụ thể hoá CC cho một thằng bé 15 tuổi? 0:14:29.300,0:14:31.080 Điều này không phải điên rồ sao?" 0:14:31.080,0:14:36.200 Nhưng Lary đã trả lời rằng:[br]“Điên thì mới không nghe lời cậu bé này.” 0:14:36.200,0:14:39.710 Cậu ấy chỉ cao quá cái bục có chút đỉnh. 0:14:39.710,0:14:42.840 Mà cái bục không thể tuỳ chỉnh được.[br]Điều này thật đáng xấu hổ 0:14:42.840,0:14:46.200 vì khi cậu ta bật màn hình lên[br]chẳng ai thấy được cái đầu cậu ta đâu cả. 0:14:46.200,0:14:50.960 Nếu bạn duyệt trang của chúng tôi,[br]và bạn click vào "Chọn luật bản quyền", 0:14:50.960,0:14:54.650 bạn sẽ có một danh sách các lựa chọn,[br]bạn sẽ được giải thích ý nghĩa của chúng, 0:14:54.653,0:14:57.620 và bạn phải trả lời 3 câu hỏi đơn giản: 0:14:57.620,0:15:00.100 “Bạn có muốn ghi nhận là tác giả? 0:15:00.100,0:15:03.140 Bạn có cho phép kiếm tiền từ[br]sản phẩm của bạn? 0:15:03.140,0:15:05.620 Bạn có cho phép thay đổi[br]tác phẩm của bạn?" 0:15:05.626,0:15:12.080 Tôi hoàn toàn ngạc nhiên khi thấy những người[br]lớn này xem nó một cách bình đẳng với họ. 0:15:12.080,0:15:16.420 Trước toàn thể mọi người,[br]Aaron bắt đầu nói 0:15:16.420,0:15:20.340 về nền tảng mà nó đã[br]tạo ra cho luật bản quyền kiểu mới CC. 0:15:20.346,0:15:23.370 Và ai cũng chăm chú lắng nghe nó... 0:15:23.372,0:15:28.370 Tôi ngồi ở cuối và thầm nghĩ: “Nó chỉ là một[br]đứa trẻ! Tại sao mọi người lại nghe nó?” 0:15:28.372,0:15:30.020 Nhưng ai cũng chăm chú lắng nghe... 0:15:30.020,0:15:32.560 Tôi nghĩ rằng tôi đã không thực sự hiểu. 0:15:32.560,0:15:37.210 Nhiều người chỉ trích rằng CC đã không giúp[br]tác giả kiếm được tiền từ sản phẩm của họ. 0:15:37.210,0:15:40.300 Tuy nhiên thành công của CC thực[br]sự đáng ngưỡng mộ. 0:15:40.300,0:15:46.990 Riêng Flickr, hơn 200 triệu người[br]dùng sử dụng luật bản quyền CC. 0:15:46.992,0:15:57.130 Cậu ấy không chỉ đóng góp công[br]sức thông qua sự am hiểu kỹ thuật của mình. 0:15:57.570,0:16:01.150 Trên trang cá nhân của mình, cậu[br]đã chia sẻ rất chân thật. 0:16:01.573,0:16:06.310 Tôi suy nghĩ về nhiều vấn đề,[br]và tôi muốn ai cũng làm như thế. 0:16:06.560,0:16:11.080 Tôi theo đuổi các ý tưởng, và tôi học từ nhiều[br]người khác. Tôi không thích loại mọi người ra. 0:16:11.080,0:16:15.630 Tôi theo đuổi sự hoàn hảo, nhưng không[br]phải vì thế mà cản trở sự xuất bản. 0:16:15.630,0:16:18.130 Trừ giáo dục và giải trí 0:16:18.133,0:16:21.170 tôi không phí thời gian vào những[br]thứ không gây được ảnh hưởng. 0:16:21.173,0:16:26.640 Tôi thử làm bạn với tất cả mọi người nhưng[br]tôi ghét khi mọi người xem thường tôi. 0:16:26.640,0:16:31.980 Tôi không thích căm ghét, vì nó cản trở mình,[br]nhưng tôi học được từ kinh nghiệm bản thân. 0:16:31.980,0:16:35.890 Tôi muốn làm cho thế giới tốt hơn. 0:16:40.790,0:16:46.140 Năm 2004, Swartz rời Highland Park[br]và vào học trường đại học Stanford. 0:16:46.140,0:16:50.200 Nó bị bệnh Viêm loét Đại tràng nặng và chúng[br]tôi rất lo lắng khi nó phải uống thuốc. 0:16:50.200,0:16:52.660 Nó phải vào viện và phải uống[br]cả một cốc thuốc mỗi ngày 0:16:52.660,0:16:56.660 một trong số đó là thuốc steroid[br]một loại có tác dụng phụ là làm chậm lớn 0:16:56.666,0:17:01.090 và nó làm cho Aaron cảm thấy[br]khác biệt với các sinh viên khác. 0:17:01.090,0:17:04.060 Aaron, tôi nghĩ nghĩ rằng với việc[br]được học bổng của trường Standford 0:17:04.060,0:17:07.250 và được vào học lớp cho[br]học sinh cấp ba xuất sắc 0:17:07.252,0:17:12.800 với một người trong bốn năm tới sẽ[br]trở thành lãnh đạo và vào hàng ngũ hiếm hoi 0:17:12.800,0:17:21.020 thì thực sự điều này làm cho[br]cậu ấy thật sự phấn khích. 0:17:21.020,0:17:25.780 Trong năm 2005, chỉ sau[br]một năm vào học Standford 0:17:25.780,0:17:28.880 Swartz đã được đề nghị một ví trí tại một công ty ươm mầm[br]khởi nghiệp tên là Y Combinator, do Paul Graham lãnh đạo. 0:17:28.880,0:17:32.440 Anh ấy nói với Paul: “Này, tôi có[br]một ý tưởng làm một trang web”. 0:17:32.447,0:17:36.360 Và Paul đã khá thích Aaron rồi nên[br]đáp lại: “Được đấy, sao lại không nhỉ”. 0:17:36.360,0:17:39.460 Và thế là Aaron bỏ học và tới ở căn hộ này… 0:17:39.460,0:17:43.000 Cho nên đây từng là nơi Aaron sống. 0:17:43.000,0:17:46.260 Tôi vẫn nhớ mang máng rằng[br]bố tôi bảo thuê nhà khó khăn như thế nào 0:17:46.260,0:17:49.060 vì Aaron không có chút tín dụng[br]nào và anh ấy lại còn bỏ học giữa chừng. 0:17:49.066,0:17:55.390 Phòng khách này là nơi trước đây Aaron ở. Bạn[br]có thể thấy những tấm áp-phích do Aaron bỏ lại. 0:17:55.390,0:17:58.540 Và thư viện…có nhiều sách hơn nữa[br]nhưng phần lớn là của Aaron. 0:17:58.540,0:18:04.320 Trang web của Aaron cho Y Combinator có tên là[br]“infogami”, một công cụ để xây dựng các website. 0:18:04.320,0:18:09.720 Nhưng infogami không có nhiều[br]người dùng và cuối cùng Aaron 0:18:11.440,0:18:17.380 phải nhập công ty của cậu với một dự án[br]Y Combinator khác để được giúp đỡ. 0:18:17.380,0:18:19.940 Đó là một dự án do Steve Huffman và Alexis[br]Ohanian lãnh đạo, có tên là Reddit. 0:18:19.940,0:18:24.840 Chúng tôi bắt đầu gần như từ con số không. Không[br]người dùng, không tiền, không một dòng lệnh 0:18:24.840,0:18:28.530 và giờ mỗi ngày một lớn mạnh thành[br]một trang web rất nổi tiếng. 0:18:28.533,0:18:29.910 Và nó không có vẻ gì là dừng lại ở đó. 0:18:29.910,0:18:33.740 Từ 1000 người dùng, rồi lên tới 10000[br]rồi 20000 và cứ thế…thật sự tuyệt vời. 0:18:33.740,0:18:37.170 Reddit trở nên khổng lồ và nó trở[br]thành một góc nét nhỏ cho dân công nghệ. 0:18:37.173,0:18:38.940 Rất nhiều truyện cười, nhiều nghệ thuật[br]và mọi người cứ ùa nhau đổ vào trang web, 0:18:38.940,0:18:44.340 và nó trở thành một món[br]điểm tâm tin tức mỗi sáng. 0:18:44.340,0:18:50.060 Reddit ở một mức nào đó[br]giống như một sự hỗn loạn 0:18:52.300,0:18:56.900 cho nên một mặt, đó là nơi mọi người lên bàn[br]tán những thông tin về công nghệ, chính trị 0:18:56.906,0:19:01.220 và mặt khác vẫn có rất nhiều bài với nội[br]dung nhạy cảm hoặc gây xúc phạm 0:19:01.220,0:19:07.320 có một số trang phụ của Reddit[br]chỉ dành cho việc “chôn” nhau 0:19:07.626,0:19:12.040 và do đó, theo một nghĩa nào đó Reddit[br]đã trở thành một nơi chứa đầy tranh cãi. 0:19:12.040,0:19:19.360 Nó thực sự hỗn loạn. 0:19:19.360,0:19:24.610 Một tạp chí lớn có tên là Condé[br]Nast đã chú ý tới Reddit 0:19:24.613,0:19:29.710 và họ đã chào mua. 0:19:29.716,0:19:33.920 Giá chào mua thực sự lớn, tới nỗi bố[br]tôi phải đau đầu với những câu hỏi như 0:19:33.920,0:19:36.610 “Lấy chỗ nào mà để tiền bây giờ?” 0:19:36.610,0:19:42.640 - Thực sự rất nhiều tiền?[br]- Thực sự rất nhiều tiền. 0:19:42.640,0:19:47.060 Có lẽ là hơn một triệu đô la[br]nhưng tôi thực sự không nắm rõ. 0:19:47.060,0:19:51.300 - Lúc đó cậu ấy bao nhiêu tuổi?[br]- 19, 20. 0:19:51.300,0:19:53.930 Chính trong căn phòng này, họ ngồi ngay[br]ở đây, khi chưa có những cái ghế bành này. 0:19:53.933,0:20:00.310 Lập trình cho Reddit, và khi họ bán nó 0:20:00.319,0:20:03.960 họ đã mở một bữa tiệc tưng bừng,[br]và họ bay khỏi California ngày hôm sau 0:20:04.940,0:20:07.020 và để lại chìa khoá cho tôi. 0:20:07.020,0:20:12.460 Rất buồn cười, cậu ấy vừa mới bán công[br]ty khởi nghiệp của mình và chúng tôi 0:20:12.460,0:20:16.440 đều nghĩ rằng cậu ấy là[br]người giầu nhất ở đây. 0:20:16.440,0:20:21.080 Nhưng cậu ấy nói “Không, tôi chỉ cần căn phòng[br]nhỏ bé này thôi. Thế là đủ với tôi rồi.” 0:20:24.080,0:20:26.320 Nó chỉ nhỏ hơn cái gác xép một tí. 0:20:26.320,0:20:30.560 Cậu ấy không hề tiêu tiền vào[br]những thứ hào nhoáng. 0:20:30.560,0:20:34.280 Nó nói: “Em thích sống trong những căn hộ thế nên em[br]sẽ không tiêu tốn nhiều tiền vào những chỗ ở mới. 0:20:34.280,0:20:36.220 Em sẽ không mua biệt thự hay villa,[br]và em thích mặc quần jeans và T-shirt 0:20:36.226,0:20:42.220 cho nên em sẽ không tiêu tiền vào quần áo. 0:20:42.226,0:20:44.880 Nhiều tiền hay không cũng[br]chẳng có gì to tát cả." 0:20:44.880,0:20:48.200 Điều quan trọng đối với Swartz đó là lưu lượng[br]thông tin di chuyển trên Internet như thế nào. 0:20:48.200,0:20:51.980 Và điều gì điều khiển[br]sự chú ý của chúng ta. 0:20:51.986,0:20:54.570 Trong hệ thống truyền hình cũ[br]chúng ta bị giới hạn bởi môt lượng 0:20:54.860,0:20:58.360 kênh truyền nhất định. Bạn chỉ[br]có thể truyền được khoảng 10 kênh 0:20:58.360,0:21:00.500 còn nếu với truyền hình cáp[br]thì có khoảng 500 kênh. 0:21:00.500,0:21:02.160 Trên mạng Internet, mỗi người có một kênh. Mỗi[br]người có một blog, hoặc một trang Myspace. 0:21:02.160,0:21:05.820 Mỗi người lại có cách thể[br]hiện riêng của mình. 0:21:05.826,0:21:09.100 Vậy nên, câu hỏi đặt ra bây giờ không phải là[br]ai được quyền truy cập vào các kênh truyền 0:21:09.100,0:21:11.360 mà phải là ai kiểm soát cách bạn[br]tìm kiếm người chủ của các kênh đó. 0:21:11.360,0:21:15.620 Bạn đã bất đầu nhận thấy sức mạnh tập trung[br]của những trang web như Google 0:21:15.626,0:21:18.060 những trang web đóng vai trò như người giữ[br]cửa nói cho bạn biết các nơi bạn muốn tới. 0:21:18.066,0:21:21.780 Những người cung cấp cho bạn[br]nguồn tin tức và thông tin. 0:21:21.780,0:21:24.970 Bây giờ không phải là ai được quyền nói[br]mà ai cũng có cái quyền đó rồi. 0:21:24.973,0:21:27.720 Vấn đề là quyền được lắng nghe[br]thì không phải ai cũng có. 0:21:27.720,0:21:31.120 Sau khi bắt đầu làm việc tại San Francisco[br]tại Condé Nast, nó đi vào văn phòng 0:21:31.120,0:21:34.280 và họ muốn đưa cho nó cái máy vi tính với[br]tất cả thứ rác rưởi đã được cài đặt sẵn 0:21:34.280,0:21:37.600 và nói rằng nó không được cài thêm bất[br]cứ cái gì mới vào chiếc máy vi tính này. 0:21:37.600,0:21:41.830 Điều này đối với các lập trình viên[br]là không thể chấp nhận được. 0:21:44.840,0:21:50.250 Từ ngày đầu tiên, cậu ấy đã[br]than phiền về tất cả mọi thứ. 0:21:50.253,0:21:53.790 “Tường xám, bàn xám, ồn ào. Ngày đầu làm[br]việc ở đây tôi đã không thể chịu được rồi. 0:21:53.790,0:21:57.220 Giờ nghĩ trưa, tôi chốn[br]trong nhà vệ sinh và khóc. 0:21:57.220,0:21:59.370 Tôi còn không thể bình tĩnh nổi khi lúc[br]nào cũng có ai đó lải nhải bên tai mình 0:21:59.375,0:22:02.590 chứ đừng nói là làm xong[br]được phần việc nào. 0:22:05.220,0:22:07.800 Chẳng ai làm được tích sự gì ở đây cả. 0:22:07.805,0:22:11.020 Lúc nào cũng có người ra người vào phòng chúng tôi[br]chém gió hoặc rủ chúng tôi chơi trò chơi điện tử 0:22:11.020,0:22:15.260 mà Wired đang cho chạy thử." 0:22:15.260,0:22:18.640 Cậu ấy thực sự có cảm hứng khác[br]những cảm hứng với thiên hướng chính trị, 0:22:18.640,0:22:21.570 và Silicon Valley đơn[br]giản không có văn hoá đó 0:22:21.570,0:22:24.020 cái văn hoá hướng hoạt động kỹ[br]thuật cho mục đích chính trị. 0:22:24.026,0:22:26.980 Aaron ghét làm việc cho các tập đoàn. 0:22:26.980,0:22:30.350 Tất cả đều ghét làm việc cho Condé Nast, nhưng chỉ[br]Aaron là người duy nhất không chấp nhận điều này. 0:22:32.786,0:22:38.130 Và Aaron đơn giản tự làm[br]cho bản thân mất việc 0:22:38.133,0:22:41.860 bằng việc không bao giờ tới làm nữa. 0:22:41.862,0:22:47.460 Mọi người truyền tai nhau rằng đó thực[br]sự là một sự đổ vỡ đáng tiếc. 0:22:47.460,0:22:49.490 Cả Alexis Ohanian và Steve Huffman[br]từ chối trả lời phỏng vấn cho bộ phim này. 0:22:49.490,0:22:53.530 Cậu ấy từ chối thế giới tư bản.[br]Một điều cần phải nhớ đó là 0:22:53.533,0:22:58.810 khi Aaron lựa chọn từ bỏ thế giới khởi nghiệp[br]thì cũng là lúc cậu ấy từ bỏ những thứ đã 0:23:01.253,0:23:03.520 làm cho cậu ấy nổi tiếng và được yêu mến và[br]Aaron có thể đánh mất những người hâm mộ. 0:23:03.520,0:23:08.770 Cậu ta đã đi tới nơi cậu ta nên tới 0:23:09.420,0:23:12.360 và cậu nhận ra rằng cậu đã trèo[br]lên một núi phân thối tới nỗi 0:23:12.360,0:23:19.700 ngắt một bông hồng nhưng nhận ra rằng[br]mình không thể ngửi thấy mùi thơm của nó 0:23:19.700,0:23:27.500 và thay vì cứ ngồi trên đống phân đó và[br]tự an ủi mình rằng nó không tệ đến thế 0:23:27.500,0:23:31.420 và cậu ấy luôn nhận được hoa hồng 0:23:31.420,0:23:34.080 thì cậu ấy đã trèo xuống,[br]thực sự rất tuyệt vời. 0:23:34.080,0:23:39.520 Cái cách mà Aaron nhìn mọi thứ đó đó là[br]lập trình là phép màu 0:23:39.520,0:23:43.800 bằng lập trình bạn có thể làm được những[br]thứ mà người bình thường không làm được. 0:23:43.800,0:23:45.930 Vậy, khi bạn có phép màu nhiệm, bạn sẽ dùng[br]nó vào mục đích tốt hay đi kiếm bội tiền? 0:23:45.933,0:23:50.390 Khi còn là một đứa trẻ, Swartz đã được truyền cảm[br]hứng bởi một trong số những người tiên phong. 0:23:50.399,0:23:53.690 Người đàn ông đã phát minh ra[br]World Wide Web Tim Berners-Lee. 0:23:53.690,0:23:58.140 Trong những năm 1990, Berners-Lee[br]đang trong quá trình 0:23:58.140,0:24:01.850 tạo nên một trong những phát[br]minh quan trọng nhất thế kỷ 20 0:24:01.853,0:24:07.000 nhưng thay vì kiếm tiền từ phát minh World[br]Wide Web, ông đã tặng nó cho toàn nhân loại. 0:24:07.000,0:24:09.760 Đó chính là lý do duy nhất tại sao World[br]Wide Web còn tồn tại tới ngày hôm nay. 0:24:10.080,0:24:14.740 Aaron thực sự bị ảnh hưởng sâu sắc tởi Tim. 0:24:15.220,0:24:18.720 Chắc chắn Tim là một người rất có ảnh hưởng trong[br]giới Internet, một người không không hề vụ lợi. 0:24:18.720,0:24:21.140 Ông ấy không hệ hứng thú với việc[br]nghĩ ra cách để kiếm bội tiền. 0:24:21.140,0:24:22.380 Mọi người thì liên tục bàn tán:[br]“Oa, có thể kiếm tiền đấy," 0:24:22.380,0:24:23.980 nếu thế thì sẽ có rất[br]nhiều những mạng nho nhỏ 0:24:23.980,0:24:29.260 chứ không phải là một mạng lớn 0:24:29.260,0:24:35.630 và một mạng nhỏ, cùng với đủ kiểu[br]mạng không thể hoạt động được 0:24:36.067,0:24:40.200 bởi vì bạn không thể đi tới đi lui[br]bằng cách click vào các đường link được. 0:24:41.118,0:24:45.260 Chúng ta phải có một lượng tối[br]thiểu - cái đó là cả thế giới 0:24:45.261,0:24:51.880 cho nên nó sẽ không làm gì được[br]trừ khi cả thế giới được tham gia. 0:24:51.880,0:24:55.860 Tôi cảm thấy một cách mạnh mẽ rằng cách chúng[br]ta đang sống trong thế giới này không ổn 0:24:55.860,0:24:57.880 đơn thuần là lấy những cái mình được cho[br]làm những gì người lớn bảo bạn làm 0:24:57.880,0:25:01.820 và những gì bố mẹ bảo bạn làm, hay xã hội bảo.[br]Tôi nghĩ rằng bạn nên luôn luôn nghi vấn. 0:25:01.826,0:25:04.740 Tôi chọn thái độ khoa học, rằng mọi[br]thứ mình học đều đơn giản chỉ là tạm thời 0:25:04.740,0:25:08.510 và rằng luôn phải nghi ngờ, đặt câu hỏi, thay đổi niềm[br]tin và tôi nghĩ rằng điều này cũng đúng với toàn xã hội. 0:25:09.860,0:25:14.000 Một khi tôi nhận ra rằng có những vấn đề[br]nghiêm trọng-vấn đề mang tính nền tảng 0:25:14.000,0:25:18.350 và tôi có thể làm điều gì đó để giải quyết nó[br]thì tôi không thể làm ngơ. Tôi phải làm gì đó. 0:25:22.400,0:25:25.540 Chúng tôi bắt đầu dành[br]thời gian cho nhau nhiều 0:25:25.540,0:25:28.610 chỉ đơn giản như hai nguời bạn thôi. 0:25:28.613,0:25:30.690 Chúng tôi nói chuyện hàng[br]tiếng đồng hồ, xuyên đêm. 0:25:30.690,0:25:37.320 Tôi lẽ ra phải nhận ra rằng cậu ấy[br]đang tán tỉnh tôi. Có thể là 0:25:37.320,0:25:39.040 lúc đó tôi nghĩ rằng giữa cậu ấy và tôi là không thể, điều[br]này là điên rồ nên tôi giả vờ như chẳng có gì xảy ra. 0:25:39.040,0:25:41.410 Lúc đó cuộc hôn nhân của tôi đang gặp nhiều[br]vấn đề và tôi thực sự chẳng biết phải đi đâu 0:25:41.413,0:25:47.130 chúng tôi thuê phòng ở chung[br]và tôi mang con gái tôi tới. 0:25:47.133,0:25:49.360 Chúng trang trí căn phòng[br]và nó thực sự rất yên bình. 0:25:49.360,0:25:53.170 Cuộc sống tôi đã lâu chưa có sự bình yên[br]và cuộc sống của cậu ấy cũng thế. 0:25:53.173,0:25:57.200 Chúng tôi rất thân với nhau ngay từ[br]những ngày đầu mối quan hệ lãng mạn. 0:25:57.201,0:25:59.320 Chúng tôi thường xuyên bên cạnh nhau. 0:26:02.600,0:26:07.120 Nhưng cả hai đều là những[br]kể khó tính. (Cười) 0:26:08.866,0:26:12.380 Trong chính chương trình đối thoại cùng Ally McBeal cậu ấy đã thừa[br]nhận rằng cậu ấy có một bài hát tủ và tôi đã bắt cậu ấy chơi cho tôi. 0:26:14.080,0:26:17.280 Đó là bài “Extraordinary[br]Machine”của Fiona Apple. 0:26:17.280,0:26:19.200 Tôi nghĩ đó là vì bài hát này[br]có một sự đấu tranh nhẹ nhàng 0:26:19.200,0:26:24.480 lẫn sự hi vọng. 0:26:25.040,0:26:28.930 ♪ By foot it's a slow climb, but I'm good[br]at being uncomfortable so I can't stop 0:26:28.937,0:26:33.420 changing all the time ♪ 0:26:34.080,0:26:37.160 Aaron rất lạc quan về cuộc sống, điều này cậu ấy[br]thể hiện ra bằng nhiều cách. Ngay cả lúc bi quan 0:26:37.160,0:26:41.200 cậu ấy cũng vẫn luôn yêu đời. 0:26:46.180,0:26:54.070 ♪ Extraordinary machine ♪ 0:26:54.073,0:26:57.200 - Làm cái gì thế?[br](Quinn) - Flicker có video rồi đây. 0:26:57.720,0:27:03.740 Swartz lao vào nhiều dự án mới khác nhau 0:27:04.495,0:27:09.080 bao gồm việc truy cập thông tin công cộng 0:27:09.080,0:27:11.780 ví dụ như một trang web[br]accountability có tên là Watchdog.net 0:27:12.440,0:27:15.880 và một dự án có tên là Thư[br]viện mở (The Open Library). 0:27:16.504,0:27:21.610 Dự án Thư viện mở là một trang web mà bạn có[br]thể truy nhập tại địa chỉ openlibrary.org 0:27:21.619,0:27:24.110 và ý tưởng là biến nó trở thành một web wiki khổng lồ mà mỗi[br]trang dành cho một cuốn sách và nội dung có thể sửa chữa được. 0:27:25.054,0:27:27.830 Tức là với mỗi cuốn sách đã từng được[br]xuất bản chúng tôi muốn có một trang web 0:27:27.830,0:27:29.890 chứa mọi thông tin về nhà xuất bản[br]hiệu sách, thư viện, độc giả 0:27:29.893,0:27:32.930 và các đường dẫn để cho bạn biết bạn có thể mua cuốn sách[br]này hay mượn nó ở đâu, hoặc thậm chí đọc nó trực tuyến. 0:27:32.930,0:27:36.610 Tôi rất thích thư viện. Khi tới một thành phố mới[br]tôi sẽ tìm ngay đường tới thư viện ở thành phố đó. 0:27:36.613,0:27:42.000 Đó chính là mục tiêu của Thư viện mở[br]xây dựng một trang web mà ở đó 0:27:42.000,0:27:47.040 bạn có thể đọc từ sách này tới sách kia, từ[br]nhân vật tới tác giả, từ chủ đề tới ý tưởng 0:27:47.041,0:27:50.060 đi qua hết hiển kiến thức của nhân loại mà[br]hiện giờ bị bỏ quên trong các thư viện lớn 0:27:53.026,0:27:57.700 những thư viện khó tìm kiếm, cồng kềnh và tốn kém.[br]Phải thay đổi vì sách là nguồn di sản của chúng ta. 0:27:59.600,0:28:04.730 Sách là chỗ để con người[br]viết hiểu biết xuống 0:28:04.730,0:28:08.300 và việc một tập đoàn nuốt trọn[br]chúng là một điều đáng kính sợ. 0:28:08.300,0:28:10.930 Bằng cách nào bạn có thể truy cập đại chúng[br]tới tới phạm vi đại chúng (luật bản quyền)? 0:28:10.933,0:28:15.440 Nghe có vẻ hiển nhiên vì rõ ràng bạn phải áp[br]dụng phạm vi đại chúng cho truy cập đại chúng 0:28:15.440,0:28:20.080 nhưng thực tế thì không phải như vậy. Kho tàng tri thức chung[br]lẽ ra phải được mở miễn phí cho tất cả mọi người, nhưng không. 0:28:20.080,0:28:23.910 Nó thường xuyên bị rào quanh. Điều này giống như là có[br]một công viên quốc gia nhưng đầy lính đứng xung quanh 0:28:23.910,0:28:29.460 và những nóng súng chỉa ra, đề phòng[br]ai đó thực sự muốn vào thăm công viên. 0:28:29.460,0:28:34.420 Một điều mà Aaron thực sự quan tâm đó là mang[br]truy cập đại chúng vào phạm vi công cộng. 0:28:34.426,0:28:35.960 Đây là điều làm cho cậu[br]ấy gặp nhiều rắc rối. 0:28:35.960,0:28:39.950 Tôi đã cố truy cập vào lưu trữ[br]các vụ án liên bang tại Hoa Kỳ. 0:28:39.958,0:28:41.740 Cái tôi phát hiện ra đó là một hệ thống[br]khó hiểu có tên là PACER 0:28:41.740,0:28:45.120 có nghĩa là Thư viện điện tử[br]tư liệu pháp lý công cộng. 0:28:45.120,0:28:48.340 Tôi bắt đầu tìm kiếm và đó là[br]lúc tôi biết tới Carl Malamud. 0:28:48.346,0:28:51.320 Truy cập tài liệu pháp lý tại Mỹ là một mảng[br]king doanh với doanh thu 10 tỉ đô mỗi năm. 0:28:51.320,0:28:54.040 PACER thực sự là một sự đáng xấu hổ[br]của chính phủ. 10 cent một trang 0:28:54.040,0:28:55.860 nó thực sự là một mớ bòng bong. Bạn không thể tìm[br]nó, bạn cũng không thể lưu trang hay bất cứ gì 0:28:55.860,0:28:59.080 Bạn phải có thẻ tín dụng trong khi[br]đây là những lưu trữ công cộng. 0:28:59.086,0:29:01.280 Toà án Bang Hoa Kỳ rất quan trọng; đây là[br]nơi nhiều cuộc hội thảo soạn luật ra đời. 0:29:01.283,0:29:06.310 Các vụ án dân sự, bản quyền, đủ mọi loại.[br]Nhà báo, sing viên, công dân và luật sư 0:29:06.880,0:29:10.770 ai cũng phải truy cập vào PACER[br]và nó thì luôn cản trở mọi người. 0:29:10.771,0:29:14.820 Những người không có điều kiện sẽ không thấy luật[br]pháp đứng về phía họ như những người có thẻ ATM. 0:29:14.828,0:29:16.630 Đây là một kiểu đánh thuế lên công lý. 0:29:16.630,0:29:19.640 Luật pháp là hệ thống vận hành nền dân chủ của chúng ta[br]vậy mà chúng ta lại phải trả tiền để chỉ nhìn thấy chúng? 0:29:19.640,0:29:21.360 Nghe chẳng có vẻ gì là dân chủ mấy. 0:29:21.360,0:29:25.380 Họ kiếm mỗi năm khoảng 120[br]tỉ đô từ hệ thống PACER. 0:29:25.380,0:29:29.160 Trong khi chi phí vận hành chẳng đáng là bao.[br]Trên thực tế, điều này là hoàn toàn bất hợp pháp. 0:29:29.160,0:29:33.240 Điều luật Chính phủ điện tử năm 2002 đã nói rõ[br]rằng toàn án chỉ tính phí tới một mức độ cần thiết 0:29:33.245,0:29:39.450 nhằm bù vào khoản chi phí[br]vận hành và duy trì PACER. 0:29:39.450,0:29:44.740 Với tư cách là người sáng lập ra Public. Resorce.Org[br]Malamud muốn phản đối hành động thu phí của PACER. 0:29:46.160,0:29:53.350 Ông ấy đã khởi xướng một chương trình[br]có tên là Dự án quay vòng PACER 0:29:54.822,0:29:59.130 nơi mọi người có thể gửi những[br]tài liệu PACER mà họ đã trả tiền 0:29:59.133,0:30:03.120 tới cơ sở dữ liệu miễn phí[br]mà người khác có thể dùng. 0:30:03.124,0:30:07.810 Những người sở hữu PACER gặp rất nhiều sức[br]ép từ các Nghị sĩ và những người khác 0:30:08.826,0:30:15.060 cho nên họ đã xây dựng 17 thư viện trên[br]toàn quốc gia cho phép truy cập miễn phí. 0:30:15.060,0:30:20.130 Điều này có nghĩa là cứ 22 nghìn dặm vuông thì có một[br]thư viện. Thực sự theo tôi nó chẳng tiện một chút nào. 0:30:20.133,0:30:25.180 Tôi khích lệ mọi người tình nguyện[br]tham dự dự án Thumb Drive Corps. 0:30:25.180,0:30:27.540 Và tải xuống các tài liệu từ thư viện công cộng rồi[br]gửi lên trang chủ của dự án Quay vòng tài liệu PACER. 0:30:27.546,0:30:31.160 Người dân mang ổ cứng tới những thư viện[br]này và tải xuống hàng loạt tài liệu 0:30:31.160,0:30:34.000 và họ gửi chúng tới cho tôi. Đó[br]chỉ đơn thuần là một trò đùa. 0:30:34.000,0:30:37.420 Trên thực tế, khi bạn click vào Thumb[br]Drive Corps Phù thuỷ xứ Oz sẽ hiện lên 0:30:37.429,0:30:41.160 bạn biết đó, bài hát Munchkins,[br]và một video hiện ra: 0:30:41.160,0:30:44.220 ♪ We represent the lollipop guild... ♪ 0:30:44.226,0:30:48.500 Thế nhưng tôi đã nhận được một cuộc gọi[br]từ Steve Shultz và Aaron nói rằng: 0:30:48.500,0:30:52.780 “Chúng tôi muốn gia nhập[br]Thumb Drive Corps." 0:30:52.788,0:30:55.140 Vào khoảng lúc đó, tôi đã gặp[br]Aaron trong một cuộc họp. 0:30:55.140,0:30:58.150 Đây thực sự phải là một sự[br]hợp tác giữa nhiều người. 0:30:58.150,0:31:04.720 Nên tôi đã tiến tới và nói với cậu ấy: 0:31:04.720,0:31:07.160 “Này, tôi đang tính tới chuyện[br]can thiệp vào vấn đề PACER.” 0:31:07.160,0:31:12.120 Schultz đã phát triển một chương trình[br]tải xuống tự động tài liệu của PACER 0:31:12.120,0:31:16.580 từ các thư viện dùng thử. 0:31:16.580,0:31:18.730 Swartz muốn xem qua. 0:31:19.133,0:31:23.920 Nên tôi cho cậu ấy xem các dòng lệnh[br]tôi không hề biết điều gì sẽ diễn ra tiếp 0:31:23.920,0:31:30.140 nhưng thật bất ngờ khi trong[br]vài tiếng đồng hồ sau đó 0:31:34.621,0:31:40.580 cậu ấy đã ngồi trong một góc, cải thiện các[br]dòng lệnh của tôi và gọi thêm một cậu bạn nữa 0:31:40.580,0:31:44.060 sống ngay gần đó tới thư viện và[br]kiểm thử phiên bản cậu ấy vừa cải tiến. 0:31:44.060,0:31:47.560 Vào lúc đó, những người ở toà án nhận ra rằng có[br]điều gì đó đã không đi theo kế hoạch định trước. 0:31:47.560,0:31:50.260 Dữ liệu bắt đầu được gửi[br]tới, gửi tới và gửi tới 0:31:50.260,0:31:55.290 và chẳng mấy chốc họ đã tải về được 760G[br]tài liệu PACER, khoảng 20 triệu trang. 0:31:55.295,0:32:01.570 Sử dụng thông tin thu được[br]từ các thư viện dùng thử 0:32:01.570,0:32:05.940 Swartz đã thực hiện các tiến trình tải xuống[br]song song khổng lồ từ hệ thống của PACER. 0:32:05.940,0:32:07.920 Cậu ấy đã tải xuống gần 2.7 triệu tài liệu[br]toà án Liên bang, khoảng gần 20 triệu trang. 0:32:08.093,0:32:11.920 Tối có thể khẳng định rằng 20 triệu trang[br]có thể vượt quá mong đợi của 0:32:11.920,0:32:14.740 dự án truy cập dữ liệu này, nhưng làm ngạc[br]nhiên người cầm quyền đâu có phạm pháp gì. 0:32:14.746,0:32:17.020 Aaron và Carl quyết định nói với The New[br]York Time về những gì họ đã thực hiện được. 0:32:17.020,0:32:19.380 Họ cũng bị FBI chú ý tới và nhà của bố[br]mẹ Swartz ở Illinois đã bị theo dõi. 0:32:19.380,0:32:22.670 Tôi nhận được một cái tweet của mẹ cậu ấy:[br]“Hãy gọi điện cho tôi!! 0:32:22.670,0:32:24.600 Tôi tự hỏi không biết có[br]chuyện gì xảy ra đây? 0:32:24.600,0:32:27.100 Và thế là tôi đã liên lạc được với Aaron và[br]mẹ cậu ấy thì: “Ối trời ơi, FBI, FBI, FBI”. 0:32:27.100,0:32:31.730 Một đặc vụ FBI đã lái xe trên đường[br]nhà tôi để xem Aaron có ở nhà không. 0:32:31.733,0:32:35.260 Tôi vẫn còn nhớ hôm đó tôi đã thắc mắc không biết[br]chiếc xe này chạy trên đường nhà tôi làm gì. 0:32:35.266,0:32:39.720 Và lại cứ đi tiến rồi lại lùi. Kỳ cục! 0:32:39.720,0:32:42.590 Năm năm sau tôi đọc tài liệu FBI này và tôi nhận[br]ra: Trời ơi, đó là đặc vụ FBI, trên đường nhà tôi. 0:32:43.400,0:32:47.580 Cậu ấy sợ hãi. Cậu ấy thực sự sỡ hãi. 0:32:47.586,0:32:51.540 Cậu ấy còn sợ hơn sau khi[br]FBI gọi điện trực tiếp 0:32:51.546,0:32:53.440 và tìm cách lừa cậu ấy đi tới một cuộc hẹn[br]ở quán cà phê mà không có luật sư đi cùng. 0:32:53.440,0:32:58.700 Cậu ấy về nhà và nằm trên giường, run sợ. 0:33:00.133,0:33:03.300 Việc tải xuống cũng đã lật tẩy nhiều tài liệu[br]toà án vi phạm nghiêm trọng tới quyền riêng tư. 0:33:03.306,0:33:06.540 Và cuối cùng chính toà án đã[br]phải thay đổi các chính sách 0:33:06.546,0:33:08.760 và FBI đã đóng hồ sơ mà[br]không khởi tố gì cả. 0:33:08.760,0:33:13.740 Tới tận ngày hôm nay, tôi vẫn thấy[br]điều này thật quá sức tưởng tượng 0:33:13.746,0:33:19.020 rằng không ai, thậm chí cả những nơi[br]xa xôi hẻo lánh nhất của FBI 0:33:19.020,0:33:22.140 nghĩ rằng việc sử dụng những[br]đồng tiền từ thuế để điều tra 0:33:22.146,0:33:26.610 những người phổ biến luật[br]ra cho công chúng là bất hợp lý. 0:33:26.613,0:33:32.240 Làm sao mà chúng ta có thể tự gọi[br]mình là người sống theo pháp luật 0:33:32.240,0:33:38.490 và nghĩ rằng thật sai trái khi 0:33:38.495,0:33:42.380 làm cho luật pháp tới được[br]với tất cả mọi người? 0:33:42.386,0:33:48.080 Aaron đã sẵn sàng mạo hiểm vì[br]lý tưởng mà cậu ấy đã tin vào. 0:33:48.893,0:33:52.000 Không hài lòng với sự chênh lệch giàu nghèo, Swartz đã không chỉ[br]dừng lại ở công nghệ mà còn tham gia vào những hoạt động chính trị. 0:33:52.000,0:33:57.370 Tôi đã tới Hạ nghị viện và tôi mời cậu ấy tới[br]thăm và tham gia cùng chúng tôi một thời gian 0:33:57.373,0:34:01.930 để cậu ấy có thể học được[br]quá trình chính trị là gì. 0:34:01.930,0:34:04.520 Cậu ấy học về một cộng động mới, những kỹ năng mới tất[br]cả những gì cần thiết để cậu có thể hack chính trị. 0:34:04.520,0:34:08.540 Có vẻ như rất nực cười khi những người thợ mỏ phải đào[br]đào cuốc cuốc cho tới khi cơ thể họ ướt đẫm mồ hôi 0:34:08.540,0:34:11.800 và phải luôn tự nhủ rằng nếu mình dừng lại[br]thì tối nay sẽ không có gì để cho vợ con ăn 0:34:11.800,0:34:14.940 trong khi tôi mỗi ngày kiếm được càng[br]nhiều tiền hơn mà chỉ có ngồi xem ti vi. 0:34:14.940,0:34:20.120 Nhưng quả thật thế giới này thật lố bịch. 0:34:20.120,0:34:22.940 Vì thế, tôi đã đồng sáng lập một “Hội[br]đồng Chiến dịch Thay đổi Tiến bộ” 0:34:22.940,0:34:26.560 và chúng tôi cố gắng quy tụ mọi người trên mạng[br]những người quan tâm tới chính trị tiến bộ 0:34:26.560,0:34:31.159 và muốn đưa đất nước này tới[br]một hướng đi tiến bộ hơn 0:34:31.159,0:34:33.600 và tổ chức gặp mặt, tham gia danh sách nhận email,[br]tham gia các chiến dịch mà chúng tôi tổ chức 0:34:33.600,0:34:35.980 và giúp những ứng cử viên tiến bộ[br]trúng tuyển khắp nơi trên cả nước. 0:34:35.985,0:34:39.510 Nhóm này đã đóng vai trò nòng cốt vào chiến[br]dịch đưa Elizabeth Warren vào Thượng nghị viện. 0:34:40.293,0:34:43.719 Cậu ấy có thể đã nghĩ rằng đây là một hệ thống ngu dốt[br]nhưng cậu ấy đã bước vào và nói: “Tôi cần học hệ thống này 0:34:43.719,0:34:47.330 vì nó có thể được lợi dụng như bất[br]cứ hệ thống xã hội nào khác.” 0:34:47.333,0:34:50.050 Nhưng đam mê kiến thức và thư viện[br]của cậu ấy không hề phai mờ đi. 0:34:50.050,0:34:53.820 Aaron bắt đầu quan tâm tới các viện nơi[br]phát hành các bài nghiên cứu khoa học. 0:34:53.826,0:34:55.860 Bằng phẩm giá là sinh viên của một trường hàng đầu[br]của Hoa Kỳ, tôi mặc định các bạn được truy cập 0:34:56.739,0:34:59.730 vào nhiều loại nghiên[br]cứu khoa học khác nhau. 0:34:59.730,0:35:05.330 Nói chung mỗi trường đại học lớn tại Hoa Kỳ đều[br]đã phải trả một phí bản quyền cho các tổ chức như 0:35:05.332,0:35:08.750 JSTOR và Thompson Isi để được truy cập vào các bài báo[br]khoa học và phần còn lại của thế giới không được đọc. 0:35:09.786,0:35:15.420 Những bài báo và nghiên cứu khoa học này thực chất là[br]tài sản chung của toàn nhân loại được lưu trữ trên mạng 0:35:15.426,0:35:18.920 và có thể đã được trả bởi tiền[br]thuế hoặc tài trợ của chính phủ 0:35:18.929,0:35:24.390 nhưng để đọc chúng, bạn thường phải trả phí lần[br]nữa cho các nhà xuất bản như Reed-Elsevier. 0:35:25.740,0:35:30.380 Những chi phí bản quyền này quan trọng tới nỗi[br]những sinh viên học tại Ấn Độ, thay vì tại Hoa Kỳ 0:35:30.380,0:35:35.150 không hề có quyền truy cập này. Họ hoàn toàn bị[br]nhốt bên ngoài khỏi tất cả những nghiên cứu này. 0:35:35.154,0:35:39.900 Họ đã bị gạt ra khỏi toàn bộ[br]di sản khoa học của chúng ta. 0:35:39.908,0:35:43.260 Ý tôi là, nhiều trong số những bài báo khoa học[br]này đã được thực hiện từ Kỷ nguyên Khai Sáng 0:35:43.260,0:35:47.300 Cứ mỗi khi có ai đó viết một bài báo khoa học, nó[br]đều được quét, số hoá và cho vào bộ sưu tập này. 0:35:47.306,0:35:49.710 Đây là di sản được mang tới cho chúng ta từ công việc của những[br]người có đam mê với tri thức, một lịch sử huy hoàng của khoa học. 0:35:49.710,0:35:53.180 Đây là di sản đáng thuộc về toàn nhân loại, 0:35:53.180,0:35:55.860 nhưng thay vào đó, nó đã bị khoá lại và cho lên[br]mạng bởi một nhóm các tập đoàn kinh doanh tư bản 0:35:55.860,0:35:58.320 những kẻ muốn kiếm được[br]tối đa lợi nhuận từ nó. 0:35:58.320,0:36:03.790 Vậy là một nhà nghiên cứu được trả tiền bởi trường[br]đại học hoặc người dân công bố một bài nghiên cứu 0:36:03.790,0:36:08.870 và ở giai đoạn cuối cùng của quá trình,[br]sau khi mọi công việc đã được hoàn thiện 0:36:09.580,0:36:11.620 sau khi mọi nghiên cứu đã kết thúc - nát óc nghĩ ra ý tưởng,[br]thí nghiệm trong lab, phân tích, tóm lại là tất cả đã xong 0:36:11.620,0:36:16.220 vào chính cái giai đoạn cuối cùng đó, người nghiên cứu[br]phải trao lại bản quyền cho các công ty nhiều tỉ đô la. 0:36:16.220,0:36:21.660 Quá bệnh! Đây là một nền kinh tế được xây[br]dựng hoàn toàn trên công sức tình nguyện 0:36:21.666,0:36:25.100 và rồi các nhà xuất bản chỉ việc ngồi ở trên cùng[br]và hưởng lợi nhuận từ việc bán các nghiên cứu đó. 0:36:25.106,0:36:28.990 Nói về chuyện kiếm tiền thiếu lương tâm. Một nhà xuất[br]bản ở Anh Quốc đã kiếm được 3 tỉ đô la năm ngoái. 0:36:28.999,0:36:31.440 Thật là một trò buôn bán đê tiện! 0:36:31.440,0:36:36.630 JSTOR chỉ là một nhân vật rất[br]nhỏ trong câu chuyện này 0:36:36.630,0:36:41.420 nhưng vì một vài lý do nào đó, JSTOR[br]đã được Aaron chọn để công kích. 0:36:41.426,0:36:46.430 Cậu ấy đã đi tới một số hội thảo[br]về Truỵ cập mở và Xuất bản mở 0:36:46.430,0:36:49.400 và tôi không biết ai là người tới từ JSTOR 0:36:49.400,0:36:53.200 nhưng tôi đoán rằng Aaron đã hỏi 0:36:53.200,0:36:56.220 “Để mở JSTOR mãi mãi cần[br]tốn bao nhiêu tiền?” 0:36:56.226,0:37:00.370 Và họ đã trả lời rằng[br]khoảng 200 triệu đô la 0:37:00.373,0:37:03.610 một con số mà Aaron cho rằng quá lố bịch. 0:37:03.617,0:37:06.260 Đang theo học tại Harvard, cậu ấy biết những người dùng[br]của mạng internet rất nhanh và mở bên MIT ngay cạnh đó 0:37:06.260,0:37:13.120 đã có được quyền truy cập vào JSTOR.[br]Swartz nhìn thấy ngay cơ hội. 0:37:13.120,0:37:16.340 Bạn có được chìa khoá[br]để tới các cánh cửa đó 0:37:16.340,0:37:17.780 và chỉ cần một chút phép thuật từ các dòng lệnh[br]bạn có thể lấy được các bài báo khoa học đó. 0:37:17.786,0:37:21.580 Vào ngày 24 tháng 9 năm 2010 0:37:21.580,0:37:25.820 Swartz đăng ký một chiếc[br]laptop ACER cậu vừa mua 0:37:25.826,0:37:31.320 vào mạng của MIT, dưới[br]cái tên là Garry Host. 0:37:31.320,0:37:34.040 Tên của người dùng được[br]đăng ký là “Ghost laptop”. 0:37:34.040,0:37:38.440 Cậu ấy không hack JSTOR theo[br]nghĩa truyền thống về hack. 0:37:38.440,0:37:41.320 Cơ sở dữ liệu của JSTOR[br]được tổ chức ngay ngắn 0:37:41.321,0:37:46.530 cho nên rất đơn giản để có thể tải xuống[br]tất cả những bài báo khoa học trong JSTOR 0:37:46.530,0:37:51.050 bởi vì tất cả chúng đều được đánh số. 0:37:51.053,0:37:57.370 Nó đều có dạng gạch chéo gạch chéo gạch chéo…[br]số thứ tự bài báo 444024 và -25 và -26. 0:37:57.379,0:38:02.670 Cậu ấy viết một đoạn lệnh bằng ngôn ngữ Python[br]có tên là keepgrabbing. pi (cứthếlấy.pi) 0:38:02.676,0:38:08.970 tức là liên tục lấy các bài báo khoa học. 0:38:08.974,0:38:10.640 Ngày hôm sau, chiếc máy tính GHost[br]bắt đầu tải xuống các bài báo 0:38:10.640,0:38:16.960 nhưng ngay lập tức địa chỉ IP của chiếc GHost bị chặn.[br]Đối với Swartz thì nó chỉ giống như gặp ổ gà trên đường. 0:38:16.960,0:38:23.030 Cậu ấy nhanh chóng đổi IP cho[br]GHost và tiếp tục tải xuống. 0:38:23.030,0:38:26.570 JSTOR và MIT đã sử dụng một[br]số biện pháp để ngăn cản 0:38:26.575,0:38:32.880 khi họ nhận ra điều gì đang xảy ra 0:38:32.880,0:38:39.920 và khi nhiều biện pháp không có hiệu nghiệm 0:38:39.921,0:38:43.380 JSTOR đã cắt kết nối của MIT vào[br]cơ sở dữ liệu của JSTOR. 0:38:43.383,0:38:46.060 Chúng ta có một trò mèo đuổi chuột ở đây 0:38:46.060,0:38:52.910 tìm cách để được truy cập vào[br]cơ sở dữ liệu của JSTOR. 0:38:53.460,0:38:57.730 Aaron hiển nhiên là mèo vì[br]cậu ấy giỏi kỹ thuật hơn 0:38:57.733,0:39:01.960 những người bên cơ sở dữ liệu của[br]JSTOR đang tìm cách phòng thủ. 0:39:01.960,0:39:06.050 Cuối cùng, có một phòng máy chủ ở nhà kho[br]ở trong một trong số các toà nhà 0:39:06.053,0:39:08.520 và cậu tới thẳng đó, thay vì vào mạng WiFi, và[br]cắm trực tiếp chiếc laptop của cậu vào mạng 0:39:08.520,0:39:14.060 và để nó ở đó cùng với một chiếc ổ[br]cứng cắm ngoài để tải tài liệu xuống. 0:39:14.539,0:39:15.410 Nhà chức trách đã tìm được chiếc[br]laptop của Aaron mà cậu không biết. 0:39:15.415,0:39:18.480 Họ đã không dừng việc tải xuống lại. 0:39:18.481,0:39:21.880 Mà thay vào đó, họ gắn một[br]chiếc camera theo dõi. 0:39:21.880,0:39:23.960 Họ đã tìm thấy chiếc laptop[br]trong nhà kho của toà nhà MIT. 0:39:23.965,0:39:28.970 Họ đã có thể rút nó ra. Họ đã[br]có thể đợi cậu ấy tới và nói 0:39:28.970,0:39:30.490 “Này cậu kia, cậu đang làm gì[br]thế, dừng lại đi. Cậu là ai?” 0:39:30.490,0:39:34.040 Họ đã có thể làm tất cả những[br]thứ này nhưng họ đã không. 0:39:34.040,0:39:39.520 Điều họ muốn làm đó là ghi hình lại[br]để có bằng chứng nhằm khởi tố cậu ấy. 0:39:41.706,0:39:44.820 Đó là lý do duy nhất khi[br]bạn ghi hình kiểu như vậy. 0:39:44.820,0:39:50.180 Lúc đầu, người xuất hiện[br]trong camera theo dõi 0:39:50.180,0:39:54.410 chỉ là một người vào cất thùng và chai lọ. 0:39:54.410,0:39:58.530 Nhưng nhiều ngày sau nó đã[br]ghi hình lại được Swartz. 0:39:58.533,0:40:01.040 Swartz thay thế ổ cứng ngoài.[br]Cậu ấy lấy nó ra khỏi ba lô 0:40:01.040,0:40:02.970 ra khỏi camera khoảng 5 phút 0:40:02.973,0:40:07.620 và rồi rời khỏi đó. 0:40:07.626,0:40:10.440 Và rồi họ tổ chức một buổi phục kích,[br]khi cậu ấy đang đạp xe về nhà từ MIT 0:40:10.440,0:40:12.460 những viên cảnh sát này[br]đi ra từ phía bên đường 0:40:12.460,0:40:20.140 học chỗ nào đó khác và bắt[br]đầu đuổi theo cậu ấy. 0:40:21.080,0:40:23.800 Nó kể lại rằng nó đã bị[br]tấn công bởi cảnh sát. 0:40:23.800,0:40:28.540 Nó nói với tôi rằng lúc đó nó không biết[br]chắc cảnh sát đang vây bắt nó. 0:40:28.540,0:40:31.070 Nó chỉ nghĩ rằng ai đó đang[br]muốn tấn công nó thôi. 0:40:31.074,0:40:35.620 Nó còn nói với tôi rằng họ đã đánh nó. 0:40:35.620,0:40:38.760 Thực sự đó là một điều kinh khủng. Ý nghĩ rằng[br]ai đó trong gia đình tôi bị phạm tôi hay ra toà 0:40:38.760,0:40:40.580 là một điều rất xa lạ, khó hiểu[br]và tôi không biết phải làm gì. 0:40:40.580,0:40:44.620 Và thế là họ đã thực hiện lệnh khám ở nhà của Aaron, nhà[br]bố mẹ cậu ở Cambridge và văn phòng của cậu ở Harvard. 0:40:44.626,0:40:46.500 Hai ngày trước vụ bắt bớ, cuộc điều tra đã vượt[br]ra khỏi JSTOR và cảnh sát khu vực ở Cambridge. 0:40:46.506,0:40:52.670 Nó đã được chuyển giao cho[br]Cơ quan mật vụ Hoa Kỳ. 0:40:52.679,0:40:58.770 Cơ quan mật vụ bắt đầu điều tra tôi phạm máy[br]tính và làm giả thẻ tín dụng vào năm 1984 0:40:58.770,0:41:02.460 nhưng 6 tuần sau vụ tấn công 11 tháng 9[br]nhiệm vụ của họ đã được mở rộng thêm. 0:41:02.466,0:41:05.560 [applause] 0:41:05.560,0:41:08.460 Tổng thống Bush sử dụng Đạo luật Yêu Nước (The Patriot Act) để[br]thiết lập một mạng lưới gọi là “Đội chống tội phạm điện tử”. 0:41:08.466,0:41:13.460 Đạo luật ngay trước mặt tôi đây giúp chúng ta đối phó với[br]những thực tế và nguy hiểm mới tới từ khủng bố thời hiện đại. 0:41:13.460,0:41:19.660 Theo Cơ quan mật vụ, họ chủ yếu làm việc với[br]những hoạt động có tính ảnh hưởng kinh tế 0:41:19.660,0:41:23.020 được tổ chức bởi các tổ nhóm tội[br]phạm hoặc có sử dụng công nghệ mới. 0:41:23.026,0:41:26.960 Cơ quan mật vụ chuyển vụ án của Swartz[br]qua văn phòng Công tố Hoa Kỳ tại Boston. 0:41:26.960,0:41:33.620 Có một gã trong văn phòng[br]Công tố Hoa Kỳ với chức danh: 0:41:33.620,0:41:35.890 “Trưởng ban Lực lượng[br]chống Tội phạm máy tính” 0:41:35.890,0:41:42.880 Tôi không biết ông ta có những gì 0:41:42.880,0:41:47.020 nhưng chắc bạn bạn không thể là một “Công tố viên tội phạm vi[br]tính” nếu thiếu đi một tội liên quan tới vi tính để khởi tố 0:41:47.020,0:41:51.490 thế là ông ta lấy hồ sơ vụ án và giữ lấy cho riêng mình,[br]không giao nó cho ai khác trong văn phòng hay bộ phận 0:41:51.493,0:41:56.820 và đó là Steve Heymann. 0:41:56.820,0:41:58.360 Công tố viên Heymann đã khá kín[br]tiếng từ sau vụ bắt Aaron Swartz 0:41:58.360,0:42:03.300 nhưng ông ta có thể được trông thấy ở đây, trong[br]một số của xê-ri truyền hình “Lòng tham nước Mỹ” 0:42:03.300,0:42:05.140 được quay trong khoảng[br]thời gian Aaron bị bắt. 0:42:05.140,0:42:09.630 Ông ta đang mô tả vụ án trước đó của ông ta khởi tố[br]một hacker khét tiếng có tên là Alberto Gonzales 0:42:10.360,0:42:14.550 một vụ án mà mang lại cho Heymann rất nhiều sự chú ý của[br]báo giới và cả những lời khen ngợi cùng thăng tiến. 0:42:14.553,0:42:16.470 Gonzales đã ăn trộm hàng trăm[br]triệu thẻ tín dụng và số ATM 0:42:16.471,0:42:19.760 một vụ trộm lớn nhất trong lịch sử. 0:42:19.760,0:42:23.640 Trong video này, Heymann mô tả Gonzales, nói lên[br]quan điểm của ông ta về sự tư duy của các hacker: 0:42:23.645,0:42:25.640 Những kẻ này bị điều khiển bởi[br]nhiều thứ như chúng ta thôi. 0:42:25.647,0:42:30.230 Chúng có lòng tự cao, thích thử thách, và tất nhiên chúng[br]thích tiền và mọi thứ có thể mang tiền cho chúng nó. 0:42:30.235,0:42:34.530 Một trong số những nghi phạm trong vụ án Gonzales[br]là một hacker trẻ tuổi có tên là Jonathan James. 0:42:38.200,0:42:41.420 Tin rằng tội của Gonzales[br]có thể bị gán cho mình 0:42:41.420,0:42:45.410 cậu đã tự tử trong quá[br]trình điều tra vụ án này. 0:42:53.300,0:42:56.140 Trong một buổi họp báo sớm về quan điểm của[br]chính phủ trong vụ án của Aaron Swartz 0:43:05.866,0:43:10.900 Xếp của Heymann, Công tố viên trưởng của[br]bang Massachusets Carmen Otiz nói rằng: 0:43:11.260,0:43:14.420 “Ăn trộm tức là ăn trộm, cho dù bạn[br]dùng những dòng lệnh hay là xà beng 0:43:14.780,0:43:17.260 và dù là lấy trộm tài liệu hay là tiền.” 0:43:37.240,0:43:42.400 Điều này không đúng. Rõ ràng là không đúng. 0:43:42.400,0:43:47.930 Tôi không nói rằng nó vô hại 0:43:49.160,0:43:55.120 và tôi không nói rằng chúng ta không[br]nên quy tội cho việc ăn trộm thông tin 0:43:55.120,0:43:58.800 nhưng bạn cần phải rành mạch và cụ thể hơn 0:43:58.800,0:44:02.340 trong khi định nghĩa chính xác loại thông tin[br]nào thì là nguy hại và loại nào thì không. 0:44:02.340,0:44:05.620 Tóm lại, với một cái xà beng, mỗi lần tôi[br]đột nhập vào một nơi nào đó bằng xà beng 0:44:08.400,0:44:09.680 tôi phá hoại cái gì đó.[br]Chắc chắn là như thế. 0:44:09.680,0:44:17.360 Nhưng khi Aaron soạn một[br]chương trình cho phép 0:44:17.360,0:44:18.440 tải xuống hàng trăm lần mỗi giây[br]thì chẳng gây hại tới ai cả 0:44:18.440,0:44:27.130 chẳng có tổn hại rõ ràng gì tới ai cả. 0:44:27.786,0:44:29.470 Nếu cậu ta làm điều đó để thu thập tài liệu[br]để làm nghiên cứu 0:44:29.479,0:44:33.900 thì sẽ chẳng có nguy hại gì tới bất cứ ai. 0:44:33.900,0:44:37.730 Cậu ấy không ăn trộm. Cậu ấy cũng chẳng bán những[br]thứ cậu ấy lấy được hay cho không chúng đi. 0:44:37.737,0:44:42.680 Cậu ấy chỉ đang muốn nhấn mạnh một[br]điều, theo quan điểm của tôi. 0:44:42.680,0:44:47.200 Vụ bắt bớ đã tác động mạnh lên Swartz. 0:44:49.080,0:44:53.130 Anh ấy không muốn nói về điều đó. 0:44:53.133,0:44:56.680 Ý tôi là anh ấy rất khủng hoảng. 0:44:56.680,0:44:59.090 Nếu bạn luôn có ý nghĩ rằng FBI đang trên đường[br]và có thể đỗ xe bên cạnh nhà bạn bất cứ lúc nào 0:44:59.092,0:45:01.660 khi bạn đang đi dạo, hay đang giặt quần áo 0:45:01.660,0:45:03.220 họ có thể lẻn vào nhà vì bạn để cửa mở 0:45:03.221,0:45:07.020 tóm lại là nếu là tôi…tôi[br]cũng căng thẳng không kém 0:45:07.020,0:45:11.860 điều này khá rõ ràng và do đó Aaron[br]lúc nào cũng trong tâm trạng tồi tệ. 0:45:11.860,0:45:16.320 Anh ấy không hé lộ những thông tin nhạy cảm về nơi[br]ăn chốn ở của anh ấy trong khoảng thời gian này 0:45:16.326,0:45:22.590 bởi vì anh ấy rất sợ rằng FBI chỉ[br]đang chờ để bắt anh ấy thôi. 0:45:22.590,0:45:24.670 Đó là thời điểm tiền lệ hết sức nhạy cảm[br]về các phong trào xã hội và chính trị. 0:45:24.673,0:45:29.910 Tạp chí Time sau đó đã vinh danh Người[br]của năm 2011 là “Người biểu tình”. 0:45:29.910,0:45:32.420 Có rất nhiều điểm nóng về các[br]hoạt động hacker diễn ra. 0:45:32.420,0:45:35.290 WikiLeaks đã tiết lộ nhiều[br]thông tin ngoại giao nhạy cảm 0:45:35.295,0:45:36.960 Manning (nhân viên phân tích[br]tình báo) đã bị bắt vào lúc đó 0:45:37.180,0:45:42.180 tuy rằng không rõ có phải anh ta là[br]người tiết lộ thông tin hay không. 0:45:42.180,0:45:46.630 Anonymous - một nhóm biểu tình có 0:45:46.639,0:45:48.980 hacker cao thủ 0:45:48.980,0:45:53.480 đã có nhiều hành động gây[br]đau đầu nhà chức trách. 0:45:53.480,0:45:57.190 Nếu bạn so sánh những điều[br]này với điều Swartz làm 0:45:57.192,0:46:02.070 thì vụ này chỉ nên để MIT và[br]JSTOR giải quyết với nhau thôi 0:46:02.071,0:46:04.800 giữa cá nhân với cá nhân[br]và công ty với công ty. 0:46:04.800,0:46:10.320 Lẽ ra nó không đáng để hệ[br]thống tội phạm chú ý tới. 0:46:10.320,0:46:16.480 Nó đơn giản không thuộc vào trong đó. 0:46:16.486,0:46:20.330 Trước khi khởi tố, Swartz đã được đề nghị[br]một thoả thuận 0:46:20.333,0:46:25.030 rằng cậu chỉ phải ngồi tù ba tháng,[br]trong trại phục hồi nhân phẩm 0:46:25.200,0:46:30.240 và một năm quản thúc tại nhà 0:46:30.240,0:46:36.870 tất nhiên là phải rời xa máy vi tính. 0:46:36.870,0:46:41.490 Với điều kiện là Swartz[br]phải thừa nhận tội danh. 0:46:41.490,0:46:46.500 Chúng tôi rơi vào thế không biết cụ thể 0:46:46.506,0:46:50.170 chính phủ có những gì mà muốn gì 0:46:50.173,0:46:53.280 và chúng tôi phải đưa ra[br]quyết định rất quan trọng 0:46:53.280,0:46:56.680 khi mà luật sư thì thúc bạn đồng ý 0:46:56.680,0:46:58.870 chính phủ thì đưa ra yêu[br]cầu không thoả thuận 0:46:58.870,0:47:06.250 và bạn được bảo rằng khả năng[br]thắng của bạn là rất nhỏ 0:47:06.253,0:47:14.300 nên cho dù bạn có phạm tội hay không[br]thì bạn tốt hơn hết là nhận tội. 0:47:14.300,0:47:16.630 Boston có riêng một Ban[br]chống tội phạm vi tính 0:47:16.633,0:47:21.240 rất nhiều luật sư, có khi[br]nhiều hơn mức cần thiết. 0:47:21.246,0:47:27.110 Tóm lại, bạn có thể hình dung là ở đây[br]có rất nhiều vụ án rất rất khó khởi tố 0:47:27.115,0:47:31.080 bởi vì chúng ta có tội phạm từ Nga này 0:47:31.086,0:47:36.120 rồi một số người bên trong các tập đoàn 0:47:36.120,0:47:38.200 họ sẵn sàng thuê những luật sư với giá[br]500 hoặc 700 đô la mỗi giờ 0:47:38.209,0:47:43.090 để chống lại bạn, và chúng ta[br]lại có một vụ án của một cậu bé 0:47:43.093,0:47:45.880 mà khá dễ dàng chứng minh[br]rằng cậu đã làm điều gì đó 0:47:45.886,0:47:48.430 và nhất là khi cậu đã tự gây rối với FBI 0:47:48.430,0:47:51.300 cho nên tại sao lại không cho cậu bé này[br]nếm mùi lợi hại càng nhiều càng tốt? 0:47:51.300,0:47:55.930 Nó sẽ giúp một công tố viên như bạn.[br]Nó giúp cả nền Cộng hoà 0:47:55.935,0:47:59.200 vì bạn đang đấu tranh chống[br]lại mấy cái kiểu khủng bố. 0:47:59.206,0:48:02.850 Tôi đã rất sợ hãi. 0:48:02.850,0:48:06.130 Tôi sợ bị tịch thu máy vi tính. 0:48:06.130,0:48:07.570 Tôi rất sợ bị đi tù vì máy[br]tính của tôi bị tịch thu. 0:48:07.573,0:48:12.990 Tôi có tài liệu tối mật từ nguồn của tôi từ[br]công việc trước tôi làm 0:48:18.540,0:48:24.090 và đó là, ưu tiên của tôi là giữ[br]nguồn tin của tôi được an toàn. 0:48:24.093,0:48:27.740 Tôi rất sợ vì lỡ có[br]chuyện gì xảy ra với Ada. 0:48:31.240,0:48:35.980 Aaron họ đã đưa ra cho cậu ấy một đề nghị 0:48:35.980,0:48:41.920 và nếu tôi đồng ý thì cậu ấy sẽ làm theo 0:48:42.726,0:48:47.230 và tôi đã thực sự rất gần tới[br]điểm nói “Hãy đồng ý đề nghị đó”. 0:48:49.106,0:48:54.270 Cậu ấy đã nuôi dưỡng một niềm[br]đam mê chính trị rất nghiêm túc 0:48:54.273,0:48:57.130 trong thời điểm, bạn biết đó 0:48:57.133,0:49:00.830 khi cậu ấy kết thúc công việc khởi nghiệp 0:49:00.833,0:49:01.700 và bắt đầu một cuộc sống mới,[br]cuộc sống của hoạt động chính trị 0:49:01.700,0:49:07.600 và cậu ấy không có niềm tin rằng cậu ấy có thể[br]tiếp tục cuộc sống của cậu như một kẻ tội phạm 0:49:07.600,0:49:11.600 Bạn biết đó, cậu ấy nói với tôi rằng,[br]khi chúng tôi bước ngang qua Nhà Trắng: 0:49:11.600,0:49:14.490 “Họ không cho tội phạm làm việc ở đây.” 0:49:14.490,0:49:18.390 Và cậu ấy thực sự muốn[br]điều đó trong cuộc đời. 0:49:18.393,0:49:22.150 Nó chưa hề giết ai. Nó[br]cũng chưa hề làm ai đau. 0:49:22.153,0:49:28.440 Nó chưa hề ăn trộm tiền. 0:49:28.890,0:49:31.280 Nó chưa hề làm điều gì[br]trông có vẻ như tội phạm 0:49:36.895,0:49:40.010 và hiển nhiên chẳng có việc gì[br]nó phải bị dán cái nhãn tội phạm 0:49:40.013,0:49:43.560 và lấy đi quyền được bầu[br]cử của nó ở nhiều Bang 0:49:43.560,0:49:48.020 vì làm những việc mà nó đã làm.[br]Không thể chấp nhận được! 0:49:48.020,0:49:52.340 Sẽ có lý hơn nếu nó chỉ phải[br]chịu một khoản tiền phạt lớn 0:49:52.340,0:49:53.460 hoặc bị buộc không được quay lại MIT nữa. 0:49:53.460,0:49:58.400 Nhưng trở thành một tội phạm?[br]Đối mặt với án tù? 0:49:58.400,0:50:06.200 Swartz đã không nhận tội để được giảm án. 0:50:06.206,0:50:09.880 Nên Heymann đã rất bực[br]tức và càng điên tiết. 0:50:09.880,0:50:13.290 Heymann tiếp tục gây áp lực[br]lên chúng tôi bằng mọi cách 0:50:13.293,0:50:17.680 Thậm chí với những chứng cứ[br]chiếm đoạt từ chiếc máy tính 0:50:18.686,0:50:21.760 Acer và USB của Aaron 0:50:21.760,0:50:25.680 Ủy viên công tố cần bằng[br]chứng về động cơ của anh ấy 0:50:25.680,0:50:30.260 Tại sao Aaron Swartz lại[br]tải những bài báo từ JSTOR 0:50:30.260,0:50:36.340 và anh ta dự định dùng chúng vào việc gì? 0:50:36.345,0:50:41.480 Chính phủ tin rằng Aaron dự dịnh[br]sẽ công bố những bài báo đó 0:50:41.480,0:50:43.840 Chúng ta không biết mục đích[br]chính xác của cậu ấy là gì 0:50:44.080,0:50:48.700 Bởi vì trong quá khứ Aaron cũng đã từng làm nhiều dự án[br]phải phân tích một cơ sở dữ liệu khổng lồ các bài báo 0:50:48.706,0:50:52.520 để học hỏi những điều thú vị từ chúng. 0:50:52.520,0:50:56.550 Chứng cứ tốt nhất đó là[br]khi cậu ấy ở Stanford 0:50:56.550,0:50:57.870 Aaron cũng đã tải xuống toàn bộ cơ[br]sở dữ liệu tư pháp của Westlaw. 0:50:57.873,0:51:02.310 Trong một dự án với sinh[br]viên luật trường Stanford 0:51:02.313,0:51:03.760 Swartz đã tải xuống cơ sở[br]dữ liệu tư pháp của Westlaw 0:51:03.760,0:51:05.540 Cậu ấy đã làm hé lộ những mối liên hệ kỳ lạ giữa[br]những người tài trợ tiền nghiên cứu về luật 0:51:05.540,0:51:10.000 và những kết quả có lợi cho họ. 0:51:10.004,0:51:14.340 Cậu ấy đã làm phép phân tích tuyệt vời này[br]về các công ty tư bản 0:51:14.340,0:51:15.380 chuyên cấp tiền cho các giáo sư luật để[br]viết những bài báo review về luật 0:51:15.384,0:51:20.540 mà sẽ có lợi về sau này, như[br]Exxon trong sự cố tràn dầu. 0:51:20.540,0:51:24.920 Đây là một hệ thống hủ bại, anh[br]biết đấy, nghiên cứu hư danh. 0:51:25.593,0:51:28.520 Swartz chưa bao giờ công bố những[br]tài liệu tư pháp của Westlaw. 0:51:28.520,0:51:32.600 Về lý thuyết, cậu ấy có thể làm như[br]vậy với cơ sở dữ liệu của JSTOR 0:51:32.980,0:51:36.150 Nếu thế thì mọi chuyện hoàn toàn ổn. 0:51:37.980,0:51:44.330 Mặt khác, nếu cậu ấy có ý định tạo nên[br]một dịch vụ cạnh tranh với JSTOR 0:51:44.330,0:51:51.520 kiểu như xây dựng thứ của[br]riêng mình, bạn biết đấy, 0:51:51.522,0:51:56.530 truy cập vào Harvard Law Review và[br]bạn biết đấy, thu tiền cho việc đó 0:51:57.260,0:52:04.090 thì đúng là việc đó trông[br]giống một hành vi phạm pháp 0:52:04.093,0:52:07.980 bởi vì anh có ý định kiếm[br]tiền từ những dữ liệu này 0:52:07.980,0:52:11.020 nhưng thật là điên rồ khi tưởng tượng rằng[br]đó là những việc cậu ấy sẽ làm. 0:52:17.886,0:52:22.440 Nhưng lại còn khả năng ở giữa đó là: sẽ thế nào nếu cậu ấy[br]đem tặng hết tài liệu này cho các quốc gia đang phát triển? 0:52:22.440,0:52:25.570 Tóm lại điều cậu ấy định làm có tính chất[br]quyết định tới hình ảnh của cậu ấy 0:52:25.573,0:52:31.410 trong mắt của luật pháp.[br]Chính phủ đã khởi tố cậu 0:52:35.140,0:52:39.130 như đây là một hành vi phi[br]pháp mang tính thương mại 0:52:39.133,0:52:43.510 giống việc ăn cắp thông tin trong thẻ tín dụng[br]đây chính là kiểu tội họ đang gán cho cậu ấy. 0:52:44.940,0:52:54.090 Tôi không biết cậu ấy định làm gì với[br]khối cơ sở dữ liệu đó 0:52:54.300,0:52:58.420 Nhưng tôi nghe từ một người[br]bạn của cậu kể lại rằng 0:53:01.246,0:53:04.020 Aaron định phân tích số dữ liệu này để tìm bằng chứng về[br]việc tài trợ nghiên cứu thay đổi khí hậu của các tập đoàn 0:53:04.020,0:53:06.820 và dẫn tới kết quả sai lệch, có lợi cho họ[br]và tôi hoàn toàn tin vào lời kể lại này. 0:53:06.829,0:53:12.840 Tôi được bảo rằng Steve[br]muốn nói chuyện với tôi 0:53:12.840,0:53:18.520 và tôi nghĩ đây có thể là một[br]lối thoát khỏi chuyện này 0:53:18.520,0:53:21.560 chỉ cần thoát khỏi hoàn cảnh này 0:53:21.560,0:53:24.990 và tôi không muốn sống trong nỗi sợ rằng[br]chiếc máy tính của mình sẽ bị tịch thu. 0:53:24.990,0:53:27.980 Tôi không muốn sống trong[br]nỗi sợ sẽ phải ngồi tù 0:53:29.341,0:53:32.600 nếu họ ép buộc tôi phải giải[br]mã thông tin trong máy tính. 0:53:32.600,0:53:36.030 Khi họ tới gặp tôi và nói[br]"Steve muốn nói chuyện với cô” 0:53:36.030,0:53:40.020 điều đó nghe có vẻ hợp lý. 0:53:40.020,0:53:43.150 Họ đã đề nghị Norton một ưu ái[br]có tên là “Nữ hoàng trong 1 ngày” 0:53:43.157,0:53:45.460 Nó cho phép Ủy viên công tố đưa ra những[br]câu hỏi về vụ án của Aaron. 0:53:45.460,0:53:48.880 Norton sẽ được miễn trừ khỏi bị điều tra 0:53:48.880,0:53:53.800 cho bất cứ thông tin nào[br]cô tiết lộ trong cuộc gặp. 0:53:53.800,0:53:55.960 Tôi không thích điều này. Tôi đã lặp[br]đi lặp lại với luật sư của tôi rằng 0:53:55.960,0:53:58.790 tôi không thích... việc này thật ám muội.[br]Tôi không muốn được miễn án 0:53:58.790,0:54:00.660 Tôi không cần điều đó, tôi[br]chả làm bất cứ chuyện gì 0:54:00.666,0:54:02.800 Nhưng họ vẫn khăng khăng tin rằng có gì đó 0:54:02.802,0:54:04.620 họ không muốn tôi đối mặt với Ủy viên[br]công tố mà không có quyền miễn án 0:54:04.620,0:54:06.360 Nhưng để rõ ràng hơn, đây là lời đề nghị[br]“Nữ hoàng trong một ngày”, một bức thư mời. 0:54:06.366,0:54:09.660 Đúng thế, một bức thư đề nghị. 0:54:09.660,0:54:13.440 Về cơ bản cô được bảo vệ khỏi việc điều tra[br]khi cô cung cấp thông tin 0:54:13.440,0:54:15.310 Đó không hẳn là việc cung cấp thông tin.[br]Như tôi biết thì đó là 0:54:15.310,0:54:19.520 chỉ là việc có một cuộc nói chuyện,[br]một cuộc phỏng vấn với họ. 0:54:19.527,0:54:22.820 - Và họ hỏi cô một số câu hỏi[br]- Họ đã hỏi tôi một số câu hỏi. 0:54:22.826,0:54:25.680 - Và họ có thể hỏi bất cứ câu nào họ muốn...[br]- Đúng thế. 0:54:25.680,0:54:27.620 - Và bất cứ thứ gì họ biết được được...[br]- Tôi thực sự... 0:54:27.626,0:54:33.120 - Thì họ không thể khởi tố cô được.[br]- Đúng, và tôi lặp đi lặp lại không cần gì cả. 0:54:33.120,0:54:37.210 Tôi liên tục-liên tục cố gắng[br]từ chối là thư đề nghị đó. 0:54:37.211,0:54:40.220 Tôi bị ốm. Tôi bị chính những[br]luật sư của tôi gây áp lực. 0:54:40.220,0:54:44.860 Và tôi cảm thấy bối rối.[br]Tôi cảm thấy mình không còn đủ tỉnh táo. 0:54:44.860,0:54:47.810 Tôi bị trầm cảm, và sợ hãi. Tôi thực sự[br]không hiểu tình huống mà mình đang rơi vào. 0:54:48.480,0:54:49.800 Tôi không biết lý do gì[br]mình rơi vào tình cảnh này. 0:54:49.800,0:54:53.860 Tôi chưa từng làm điều gì ngỗ[br]ngược, sai trái thì còn xa. 0:54:53.866,0:54:59.390 Chúng tôi cảm thấy như bị phát điên 0:54:59.390,0:55:03.640 Aaron hiển nhiên cảm thấy rất quẫn trí. Chúng[br]tôi cảm thấy vô cùng quẫn trí về việc này. 0:55:03.640,0:55:07.090 Luật sư của Aaron cũng cảm thấy như vậy. 0:55:07.093,0:55:10.500 Chúng tôi đã cố thay đổi luật sư cho Quinn 0:55:10.500,0:55:14.930 Tôi không quen ngồi trong những căn phòng có[br]nhiều người đàn ông cao lớn và vũ trang tận răng 0:55:14.930,0:55:20.470 và luôn phán rằng tôi đang nói dối[br]rằng bạn đã làm điều gì đó xấu. 0:55:20.473,0:55:23.340 Tôi nói với họ rằng việc mà[br]họ đang cố gắng khởi tố 0:55:25.313,0:55:28.800 không phải là một tội. 0:55:29.522,0:55:33.050 Tôi bảo họ rằng họ đang đứng[br]sai phía của câu chuyện. 0:55:33.059,0:55:35.340 Tôi sử dụng cụm đó. Tôi nói “Các anh[br]đang đứng trên lề trái của câu chuyện.” 0:55:35.340,0:55:38.580 Và họ trông chán nản. Họ thậm chí còn không[br]có vẻ tức giận. Họ chỉ trông chán ngán 0:55:38.580,0:55:41.060 Và đó là lúc tôi nhận ra chúng tôi[br]không hề có một cuộc trò chuyện. 0:55:41.060,0:55:46.640 Ý tôi là, tôi nói với họ rất nhiều thứ về tại sao[br]người ta lại tải xuống những bài báo chuyên môn đó 0:55:46.640,0:55:50.280 và cuối cùng, tôi chả nhớ có gì nữa 0:55:50.680,0:55:52.490 Tôi đã nhắc tới việc cậu ấy tạo ra blog này[br]“Tuyên ngôn truy cập mở Guerilla". 0:55:52.900,0:55:57.580 Đây là “Tuyên ngôn truy cập mở Guerrilla" 0:55:57.580,0:56:00.790 Hình như được viết vào[br]tháng 7 năm 2008 tại Ý. 0:56:00.793,0:56:06.460 "Thông tin là sức mạnh. Nhưng như tất cả những loại sức[br]mạnh khác, có những người cố giữ chúng cho riêng mình." 0:56:06.460,0:56:07.710 "Toàn bộ di sản về khoa học và văn hóa của thế giới được[br]ghi lại qua nhiều thế kỷ và xuất bản qua sách và báo 0:56:07.718,0:56:11.840 đang được số hóa ngày càng nhiều và chúng[br]đã rơi vào tay những tập đoàn tư nhân." 0:56:11.840,0:56:13.780 "Trong khi đó, những người bị chặn khỏi nguồn[br]tri thức nhân loại này không hề ngồi yên.” 0:56:13.786,0:56:16.100 Đã có những người lẩn qua những cái cống[br]và trèo qua những hàng rào 0:56:16.102,0:56:19.100 để giải phóng thông tin đang nằm trong tay những[br]nhà xuất bản và chia sẻ chúng với bạn bè mình." 0:56:19.105,0:56:21.860 "Nhưng tất cả những hành động này đều[br]làm trong bóng tối, một cách lén lút." 0:56:21.860,0:56:25.040 “Nó bị gọi với cái tên là ăn trộm hoặc ăn[br]cướp cứ như thể chia sẻ kho tàng tri thức là 0:56:25.046,0:56:26.320 giống như với việc cướp một chiếc tàu[br]và giết hết thủy thủ đoàn. 0:56:26.320,0:56:28.380 Nhưng chia sẻ thì không trái đạo đức -[br]đó là một sự hối thúc của đạo đức. 0:56:28.380,0:56:30.440 Chỉ có những kẻ mờ mắt vì lòng tham mới[br]từ chối chia sẻ cho bạn mình một bản sao. 0:56:30.440,0:56:33.570 Không có sự công bằng trong những[br]điều luật bất công kia 0:56:33.573,0:56:35.640 Đã đến lúc đưa mọi việc ra ánh sáng và trong[br]một truyền thống vĩ đại của sự bất tuân dân sự 0:56:35.640,0:56:38.370 tuyên bố thái độ đối lập của chúng ta với[br]những kẻ tư bản trộm cướp văn hoá đại chúng. 0:56:38.373,0:56:39.840 Manifesto được cho là soạn thảo bởi 4 người[br]và cũng được chỉnh sửa bởi Norton. 0:56:39.840,0:56:40.970 Nhưng chính Swartz là người ký tên vào 0:56:40.973,0:56:41.910 Khi mọi chuyện xong xuôi, tôi ngay lập tức chạy tới[br]Aaron và kể với cậu ấy mọi chuyện tôi nhớ được 0:56:41.919,0:56:42.490 Và cậu ấy trở nên rất tức giận. 0:56:42.497,0:56:44.390 Mọi chuyện tôi đã làm lẽ ra không[br]gây ra hậu quả như thế. 0:56:44.393,0:56:45.400 Tôi thực sự chưa làm điều gì sai[br]nhưng mọi chuyện đã không đi đúng hướng. 0:56:45.400,0:56:46.240 Nhưng tôi đã không bao giờ... 0:56:46.240,0:56:50.170 Tôi vẫn còn đang ấm ức. 0:56:50.177,0:56:53.720 Tôi vẫn ấm ức vì mình đã cố gắng hết sức để[br]thuyết phục họ làm điều đúng đắn 0:56:53.722,0:56:56.640 vậy mà họ lại dùng mọi thứ[br]họ có để chống lại mình. 0:56:56.642,0:57:01.100 Và họ sẽ làm mình tổn thương[br]bằng mọi cách có thể. 0:57:01.100,0:57:02.980 Trong khoảnh khắc đó, tôi hối hận[br]rằng tôi đã nói ra những điều đó. 0:57:02.982,0:57:05.980 Nhưng tôi còn hối hận nhiều hơn khi[br]chúng ta đã để mặc chuyện này tồn tại. 0:57:05.980,0:57:09.130 Rằng chúng ta chấp nhận thực tại. 0:57:09.133,0:57:13.680 Rằng chúng ta chấp nhận hệ thống công lý 0:57:13.680,0:57:15.140 một hệ thống cố gắng bẫy mọi người rơi vào những[br]cái hố vô hình nhằm hủy hoại cuộc sống chúng ta. 0:57:15.140,0:57:17.290 Nên đúng thế, tôi ước rằng[br]mình chưa từng nói điều này. 0:57:17.293,0:57:19.060 Nhưng tôi cảm thấy bực hơn rất nhiều[br]vì trạng thái của tôi ở hiện tại. 0:57:19.060,0:57:21.290 Cái trạng thái mà tất cả[br]chúng ta cho là bình thường. 0:57:21.292,0:57:23.860 Họ sử dụng mọi phương[br]thức mà họ có thể nghĩ ra 0:57:23.860,0:57:26.710 để cô ấy cung cấp những thông[br]tin không có lợi cho Aaron 0:57:26.714,0:57:28.750 và thuận lợi cho việc khởi tố 0:57:28.753,0:57:30.930 nhưng tôi không nghĩ cô ấy có những[br]thông tin có ích cho chính phủ. 0:57:30.933,0:57:33.420 Hàng tháng qua đi, bạn bè và gia đình Swartz[br]phải đợi chờ một bản cáo trạng bất thình lình. 0:57:33.780,0:57:40.400 Trong lúc đó, Swartz đã trở thành một chuyên gia về[br]hàng chuỗi những vấn đề liên quan đến mạng internet. 0:57:40.940,0:57:43.140 [Phỏng vấn viên RT]...một câu hỏi cho anh: Anh[br]có nghĩ rằng mạng internet là một thứ gì đó 0:57:43.140,0:57:47.120 nên được công nhận như một quyền con người và[br]chính phủ không thể tước đoạt khỏi chúng ta? 0:57:48.713,0:57:49.780 Đúng thế, hiển nhiên là như vậy, ý tôi là quan điểm về[br]an ninh quốc gia chỉ là một cái cớ để chặn mạng internet 0:57:49.780,0:57:53.030 đây chính là những cái chúng ta thường nghe[br]tại Ai cập, Syria và những quốc gia tương tự 0:57:53.033,0:57:57.440 và, đúng, điều đó đúng, những website như Wikileaks[br]đang ngày càng phơi bày những điều đáng xấu hổ 0:57:57.449,0:57:58.940 về những việc mà chính phủ Mỹ làm, và tiếp[br]theo là người dân sẽ tổ chức biểu tình 0:57:58.940,0:58:01.760 và cố gắng thay đổi chính quyền của họ.[br]Cô biết đấy, đây là điều đúng đắn 0:58:01.760,0:58:05.000 đó là những gì mà Tu chánh án Thứ nhất về[br]việc tự do biểu hiện, tự do liên kết nói tới 0:58:05.002,0:58:08.520 vì thế việc đóng cửa những web đó chỉ đi ngược[br]lại những nguyên tắc rất cơ bản của Hoa Kỳ. 0:58:08.520,0:58:10.830 The Founding Fathers của chúng ta sẽ[br]hiểu rõ thế nào là một Nguyên tắc. 0:58:12.813,0:58:16.200 Nếu internet có mặt vào cái thời xa xưa ấy 0:58:16.206,0:58:19.800 họ sẽ không cố đưa chúng ta quay lại thời thư tay[br]mà sẽ cổ suý nhiều hơn nữa các nhà cung cấp mạng. 0:58:20.220,0:58:21.820 [Phỏng vấn viên RT]Điều[br]này khá là thú vị... 0:58:21.820,0:58:25.100 Swartz gặp nhà hoạt động xã hội Taren[br]Stinebrickner-Kauffman và cả hai bắt đầu hẹn hò. 0:58:25.100,0:58:27.520 [Aaron]Chúng ta cần một làn sóng[br]biểu tình trên toàn thế giới. 0:58:27.525,0:58:29.810 [Taren] Nếu không có những làn sóng biểu[br]tình như vậy sẽ chẳng có thay đổi nào. 0:58:29.818,0:58:32.070 Cô biết đấy, bốn người trong thành phố này[br]có thể tạo ra một làn sóng như thế. 0:58:32.071,0:58:34.440 Anh biết đấy, chúng ta cần[br]một lá đơn kiến nghị. 0:58:34.440,0:58:36.780 Không quá cụ thể, cậu ta chỉ cảnh báo với cô[br]ấy rằng cậu đang dính lứu tới một số chuyện 0:58:36.784,0:58:38.320 mà cậu gọi là 'Chuyện xấu'. 0:58:38.320,0:58:40.620 Và thế là tôi tưởng tượng đủ thứ điên rồ, như việc anh ấy đang[br]có quan hệ với Elizabeth Warren hay những chuyện tương tự. 0:58:40.620,0:58:42.740 Tôi đoán là cả Hillary Clinton[br]và Elizabeth Warren, nhưng... 0:58:42.748,0:58:44.570 Thế là khoảng vào cuối[br]tháng 7, Aaron gọi cho tôi 0:58:44.570,0:58:47.700 và khi nghe máy, anh ấy nói rằng, “Chuyện xấu[br]ấy có thể xuất hiện trên bản tin vào ngày mai. 0:58:47.700,0:58:49.460 Em có muốn anh nói ra ngay bây giờ không[br]hay em muốn đọc nó trên bản tin?" 0:58:49.460,0:58:51.290 Và tôi đáp, "Em muốn anh kể cho em nghe.” 0:58:51.298,0:58:54.800 Aaron nói, "Anh đã bị bắt… 0:58:54.800,0:58:57.610 vì đã tải xuống rất nhiều những bài báo chuyên môn[br]và họ muốn lấy anh ra như một ví dụ để làm gương." 0:58:57.619,0:59:01.550 Và tôi đáp lại, "Thật sao? Đây chính là[br]chuyện lớn đó ấy hả? Chả có gì to tát cả." 0:59:01.990,0:59:04.540 Vào 14 tháng 7 năm 2011, Ủy viên công tố[br]liên bang buộc tội Swartz vì 4 tội danh. 0:59:04.540,0:59:06.040 Anh ấy bị buộc tội cùng ngày với hai[br]người Anh ở vùng Lulzsec đã bị bắt 0:59:06.040,0:59:08.360 và một vài những hacker thực thụ. Và Aaron[br]chỉ là một người trông giống một hacker 0:59:08.360,0:59:12.090 chỉ đủ để cho họ, anh biết đấy,[br]treo đầu anh ấy lên làm gương. 0:59:12.446,0:59:16.830 Aaron đầu hàng, và họ đã bắt nó. 0:59:16.833,0:59:18.760 Rồi họ lột hết quần áo nó ra để khám 0:59:18.760,0:59:21.720 lấy đi đến cả dây giày, thắt lưng[br]rồi giam nó vào một phòng riêng biệt. 0:59:21.720,0:59:25.440 Tòa án Massachusett tuyên bố 0:59:25.440,0:59:30.520 "Swartz đối mặt với mức[br]án lên đến 35 năm tù 0:59:34.660,0:59:38.010 sau đó bị giám sát thêm 3 năm 0:59:40.486,0:59:46.180 và phải đóng một khoản phạt[br]lên đến một triệu đô." 0:59:47.140,0:59:49.290 Cậu ấy được bảo lãnh[br]bằng một trăm nghìn đô. 0:59:57.093,0:59:59.850 Cùng ngày, bên nguyên[br]chính trong vụ này, JSTOR 1:00:00.130,1:00:03.030 đã chính thứ huỷ mọi cáo buộc chống lại[br]Swartz và từ chối theo đuổi vụ kiện. 1:00:03.037,1:00:06.160 JSTOR - họ không phải bạn của chúng tôi họ[br]không tỏ ra giúp đỡ hay thân thiện với bọn tôi 1:00:06.160,1:00:08.920 nhưng họ cũng đã thể hiện rằng "Bọn[br]tôi không liên quan đến việc này." 1:00:08.920,1:00:12.380 JSTOR, và công ty mẹ của họ, ITHAKA cũng từ[br]chối yêu cầu xuất hiện trong bộ phim này. 1:00:16.011,1:00:19.740 Nhưng vào lúc đó, họ đưa ra tuyên bố rằng 1:00:19.741,1:00:23.600 “Việc khởi tố hay không là do[br]chính phủ, không phải JSTOR." 1:00:23.606,1:00:25.860 Và thế nên chúng tôi tin rằng[br]vụ việc sẽ sớm kết thúc. 1:00:25.860,1:00:29.260 Rằng chúng tôi có thể khiến Steve Heymann từ bỏ[br]vụ này, hoặc thoả thuận một cách có tình có lý. 1:00:29.260,1:00:32.490 Nhưng chính phủ đã từ chối. 1:00:33.101,1:00:35.240 Vì sao? 1:00:35.240,1:00:38.620 Tôi nghĩ vì họ muốn lấy Aaron làm gương 1:00:38.626,1:00:41.250 và họ nói rằng họ muốn 1:00:42.400,1:00:47.370 tiếp tục bước kết tội và ngồi tù. 1:00:48.413,1:00:52.420 Họ muốn sử dụng vụ này như một vụ để[br]răn đe. Họ nói với chúng tôi như vậy. 1:00:52.420,1:00:57.270 [Phỏng vấn viên]- Họ nói với[br]ông như vậy sao? - Phải. 1:00:57.273,1:00:59.640 - Đây sẽ là một ví dụ răn đe sao?[br]- Phải. 1:01:00.360,1:01:06.940 - Cậu ấy sẽ bị đưa ra làm gương?[br]- Phải. 1:01:07.840,1:01:08.850 Steve Heymann nói vậy 1:01:08.853,1:01:12.320 Răn đe ai? Ngoài kia có mấy người[br]hack vào hệ thống của JSTOR 1:01:12.320,1:01:17.480 và tải báo xuống để tạo nên một lời tuyên bố mang tính[br]chính trị? Ý tôi là, chính phủ đang muốn răn đe ai? 1:01:17.480,1:01:18.230 Sẽ dễ hiểu bộ máy của Obama hơn 1:01:18.237,1:01:22.150 khi với mục đích răn đe 1:01:22.157,1:01:25.030 nếu bộ máy này 1:01:25.220,1:01:27.160 khởi tố tội ác kinh tế lớn nhất 1:01:27.166,1:01:30.530 mà đất nước này chứng kiến[br]trong một trăm năm qua. 1:01:30.533,1:01:34.260 Những tội dẫn đến khủng[br]hoảng kinh tế tại Phố Wall. 1:01:34.266,1:01:35.370 Khi anh bắt đầu triển khai 1:01:35.373,1:01:40.170 cái ý tưởng về sự răn đe 1:01:40.173,1:01:44.100 anh chỉ chọn lựa vụ án 1:01:44.100,1:01:45.370 về vi phạm pháp luật 1:01:45.373,1:01:50.060 và anh sử dụng ngay quyền lực hành pháp 1:01:50.060,1:01:55.020 nhằm vào lý tưởng chính trị 1:01:55.023,1:01:58.120 thì điều này không chỉ phi dân chủ mà[br]đó còn là một điều phi Mỹ. 1:01:58.120,1:01:59.810 Ủy viên công tố Stephen Heymann được cho rằng[br]sau đó đã nói với hội đồng cố vấn của MIT 1:01:59.813,1:02:03.990 rằng giọt nước mà làm tràn ly 1:02:03.991,1:02:05.450 là một bài báo được công bố bởi một tổ chức do Swartz[br]lập ra có tên "Demand Progress" (Yêu cầu tiến bộ). 1:02:05.451,1:02:08.740 Theo như bên MIT, Heymann đã phản ứng lại 1:02:08.740,1:02:10.620 gọi đó là "một chiến dịch internet hoang[br]dại” và là "một bước đi ngu ngốc" 1:02:10.620,1:02:12.490 thay đổi bản chất từ một vụ việc cá nhân[br]lên thành mang tính có tổ chức. 1:02:12.499,1:02:15.710 Và đó là một sự kết hợp nguy hiểm:[br]một Ủy viên công tố không muốn mất mặt 1:02:15.711,1:02:19.170 người có thể có một tương lai chính trị sáng lạn[br]và không muốn việc này bị lôi ra sau khi kết thúc. 1:02:19.173,1:02:22.280 Anh dùng bao nhiêu tiền thuế để bắt giữ một[br]ai đó lấy quá nhiều sách ra khỏi thư viện 1:02:22.280,1:02:26.690 và rồi để bị bôi nhọ ngay trước toà?[br]Không đời nào! 1:02:26.693,1:02:27.770 Sau đó tôi cố gắng gây càng nhiều áp lực[br]lên MIT càng tốt bằng nhiều cách để cho họ 1:02:27.773,1:02:29.850 yêu cầu chính quyền từ bỏ vụ này. 1:02:29.850,1:02:33.020 [Phỏng vấn viên] Phản ứng của MIT là gì? 1:02:33.020,1:02:37.870 Dường như không có phản[br]ứng gì cụ thể từ MIT. 1:02:38.040,1:02:40.540 MIT không bảo vệ Aaron. 1:02:40.540,1:02:44.540 Điều này đối với những người nằm trong[br]cộng đồng MIT, dường như khá vô nhân đạo 1:02:44.540,1:02:47.570 bởi vì MIT là một nơi khuyến khích hacking[br]như một ý nghĩa lớn lao của thế giới. 1:02:47.576,1:02:49.870 Ở MIT, ý tưởng chạy nhảy lung tung, leo lên trần nhà[br]chui xuống đường hầm, những nơi bạn không được tới 1:02:49.870,1:02:51.830 không phải là một điều cấm kị[br]mà nó là một phần thăm quan MIT 1:02:51.830,1:02:57.780 và môn phá khóa là một[br]khóa học mùa đông tại MIT. 1:02:57.780,1:03:00.850 Họ có sức mạnh đạo đức để ngừng chuyện này. 1:03:00.853,1:03:03.670 Nhưng MIT chưa bao giờ đứng lên và nói với[br]liên bang rằng, "Dừng tay lại." 1:03:04.500,1:03:09.100 "Chúng tôi không muốn các anh làm như vậy. Các anh đang[br]phản ứng thái quá. Điều này là quá mức cần thiết." 1:03:09.300,1:03:11.310 Theo như tôi biết. 1:03:11.310,1:03:13.490 Họ cư xử như bất cứ tập đoàn nào.[br]Kiểu giúp đỡ chính phủ. 1:03:13.493,1:03:17.690 Họ không giúp chúng tôi, trừ khi họ thấy họ bắt buộc[br]như vậy, và họ đã chưa bao giờ cố gắng dừng việc đó. 1:03:17.690,1:03:18.940 MIT liên tục từ chối yêu[br]cầu đưa ra lời bình luận 1:03:18.941,1:03:23.270 nhưng sau đó họ công bố một báo cáo nói[br]rằng họ cố gắng duy trì vị trí trung lập 1:03:23.278,1:03:27.360 và tin ằng Heymann và Tòa án Hoa Kỳ không[br]hề quan tâm tới việc MIT nghĩ hay nói gì. 1:03:27.360,1:03:31.920 Hành động của MIT dường như rất mâu thuẫn[br]với nhân cách của họ. 1:03:31.920,1:03:35.120 Có thể hiểu nếu MIT làm ngơ, và điều đó[br]hoàn toàn không vấn đề gì 1:03:35.123,1:03:38.240 nhưng giữ lập trường trung lập thì khác gì trong[br]trường hợp này, đứng về phía Ủy viên công tố. 1:03:39.120,1:03:44.200 Nếu anh nhìn vào Steve[br]Jobs và Steve Wozniak, 1:03:44.200,1:03:47.740 họ đã khỏi đầu bằng việc bán Blue Box, là một thứ[br]được thiết kế để đánh lừa các công ty điện thoại. 1:03:50.260,1:03:54.930 Nếu anh nhìn vào Bill Gates và Paul Allen 1:03:54.933,1:04:00.930 rằng ban đầu họ khởi nghiệp bằng việc sử[br]dụng thời gian trên máy tính tại Harvard 1:04:00.932,1:04:06.570 rõ ràng là chống lại luật. 1:04:06.570,1:04:09.500 Điểm khác nhau giữa Aaron[br]và những người tôi vừa nêu 1:04:09.500,1:04:12.700 là việc Aaron muốn thế giới trở thành một nơi[br]tốt đẹp hơn nó không chỉ muốn kiếm tiền. 1:04:12.703,1:04:17.940 Swartz tiếp tục nói về hàng loạt vấn[br]đề khác nhau của mạng internet. 1:04:17.946,1:04:19.950 Bạn biết đấy, lý do mạng internet hoạt động là[br]bởi vì thị trường cạnh tranh của các ý tưởng 1:04:19.953,1:04:21.710 và cái chúng ta cần tập trung vào là có thêm thông[br]tin về chính phủ của ta, thêm khả năng truy cập. 1:04:21.712,1:04:25.140 Thêm thảo luận, tranh luận, nhưng thay vì thế[br]dường như Nghị viện đang cố gắng tắt mọi thứ đi. 1:04:25.360,1:04:31.020 Aaron nghĩ rằng anh ấy có thể thay đổi thế giới chỉ[br]bằng việc giải thích nó thật rõ ràng cho mọi người 1:04:31.240,1:04:33.430 Flame hoàn toàn có thể kiểm soát máy[br]tính của bạn và khiến nó theo dõi bạn. 1:04:33.432,1:04:37.450 Xin chào Aaron, thật vui khi[br]thấy anh quay lại chương trình. 1:04:38.260,1:04:42.600 Bạn biết đấy, giống hệt như những gián điệp ngày xưa từng[br]làm đó là đặt máy nghe lén và ghi âm mọi người đang nói gì 1:04:43.026,1:04:45.410 Giờ đây họ dùng máy tính[br]để làm những việc tương tự 1:04:45.413,1:04:48.640 Những hoạt động chính trị[br]của Swartz vẫn tiếp diễn 1:04:48.640,1:04:50.650 mối quan tâm của cậu ấy chuyển sang một bộ[br]luật nhằm ngăn chặn hành vi vi phạm tác quyền. 1:04:51.200,1:04:52.480 Nó được gọi là "SOPA". 1:04:55.350,1:04:58.280 Những nhà hoạt động xã hội như Peter Eckersley[br]thấy việc này là một động thái quá đáng 1:04:58.280,1:05:05.280 và đe doạ chính tính trung[br]thực của mạng Internet. 1:05:05.280,1:05:12.300 Và một trong số những việc đầu[br]tiên tôi làm gọi cho Aaron. 1:05:12.300,1:05:13.440 Và tôi nói, "Chúng ta có thể làm một chiến[br]dịch lớn trên mạng chống lại điều này chứ?" 1:05:13.440,1:05:14.260 "Đây không phải là một[br]đạo luật về bản quyền." 1:05:14.264,1:05:15.280 "Nó không phải ư?" 1:05:15.280,1:05:16.850 "Không" anh ta nói, "đây là một[br]đạo luật về sự tự do kết nối." 1:05:16.850,1:05:17.340 Giờ tôi lắng nghe đây. 1:05:17.340,1:05:18.100 Và cậu ấy nghĩ về vấn đề này[br]một lúc, rồi nói, "Được." 1:05:18.101,1:05:19.430 Tiếp đó cậu ấy lập ra Demand[br]Progress (Yều cầu tiến bộ). 1:05:19.880,1:05:22.040 Demand Progress là một tổ chức hoạt động xã hội trên[br]mạng và chúng tôi hiện có khoảng 1,5 triệu thành viên 1:05:22.040,1:05:23.180 nhưng chỉ mới bắt đầu từ mùa thu năm 2010. 1:05:23.186,1:05:26.190 Aaron là một trong những người[br]xuất chúng nhất trong cộng đồng 1:05:26.190,1:05:28.460 người đã lãnh đạo tổ chức nhằm vào những vấn[br]đề về công bằng xã hội ở tầm liên bang. 1:05:28.460,1:05:29.820 SOPA là đạo luật được sinh ra nhằm hạn chế[br]sự vi phạm tác quyền của phim và nhạc 1:05:29.820,1:05:37.840 nhưng những gì nó làm giống như dùng một[br]chiếc búa tạ để thực hiện 1 cuộc phẫu thuật. 1:05:37.840,1:05:40.740 Nếu được thông qua, bộ luật sẽ cho phép một công[br]ty cắt nguồn tài chính của cả một trang web 1:05:40.740,1:05:43.610 hoặc thậm chí bắt Google ngăn chặn[br]đường link liên kết đến trang web. 1:05:43.613,1:05:45.750 Tất cả những gì họ cần làm[br]chỉ là một cú click chuột. 1:05:45.753,1:05:50.200 Nó giúp những người khổng lồ truyền thông[br]chống lại một nền văn hóa mới rất phức tạp. 1:05:50.360,1:05:58.350 Nó làm cho tất cả mọi người có trang web[br]trở thành một cảnh sát 1:05:58.350,1:06:02.140 và nếu họ không làm việc của mình là khẳng định không[br]ai trên trang web đó sử dụng nó vào bất cứ việc gì 1:06:02.140,1:06:10.570 mà chỉ cần có vẻ phạm pháp, toàn bộ trang web[br]có thể bị gỡ bỏ mà không cần đến một phiên tòa. 1:06:10.573,1:06:15.750 Điều này thực sự quá quắt, ý tôi[br]đây thực sự là một thảm họa. 1:06:19.637,1:06:24.200 Đạo luật này là một mối đe dọa quyền tự do ngôn luận[br]và quyền công dân của tất cả người dùng internet. 1:06:24.204,1:06:27.740 Chỉ có một vài người trong chúng tôi nói[br]“Chúng ta chẳng ưu gì vi phạm bản quyền 1:06:27.740,1:06:31.290 nhưng thật vô lý khi phá hủy[br]cấu trúc của mạng internet 1:06:31.291,1:06:33.090 phá huỷ hệ thống tên miền và nhiều thứ tuyệt vời khác[br]của internet trên danh nghĩa chống vi phạm bản quyền 1:06:33.093,1:06:36.060 và Aaron hiểu điều này rất rõ. 1:06:36.060,1:06:38.220 Sự tự do, được đảm bảo trong Hiến pháp sự tự[br]do mà nước Mỹ đã xây dựng suốt bấy lâu nay 1:06:38.220,1:06:44.180 có thể đột nhiên bị xóa bỏ hoàn toàn. 1:06:44.187,1:06:44.720 Công nghệ mới, thay vì mang lại cho chúng ta sự tự[br]do hơn có thể sẽ làm tiêu tan những quyền cơ bản 1:06:46.800,1:06:48.700 mà chúng ta lâu nay vốn[br]không coi trọng chúng. 1:06:48.706,1:06:53.520 Và tôi nhận ra rằng ngày đó, khi nói chuyện[br]với Peter tôi sẽ không để điều đó xảy ra. 1:06:53.520,1:06:56.910 Khi SOPA được đệ trình vào tháng 10 năm 2011[br]nó gần như chắc chắn sẽ được thông qua. 1:06:56.913,1:06:59.450 Chiến thuật của chúng tôi, khi nó vừa được công[br]bố là sẽ cố gắng làm chậm tiến trình xét duyệt 1:06:59.453,1:07:01.140 có thể làm nó yếu đi một chút 1:07:01.140,1:07:04.910 chúng tôi không nghĩ rằng mình[br]có thể ngăn chặn được nó. 1:07:04.913,1:07:10.530 Nếu đã làm việc tại Washington,[br]điều mà bạn học được 1:07:11.280,1:07:13.790 đó là những cuộc chiến pháp chỉ đơn thuần lý là[br]những cuộc chiến về lợi ích của các tập đoàn. 1:07:14.480,1:07:18.020 Họ sẽ dùng mọi cách để vượt lên trên luật[br]pháp và những cuộc chiến ở gay cấn nhất 1:07:22.980,1:07:25.930 là khi anh có một nhóm các tập đoàn chiến đấu[br]với một nhóm các tập đoàn khác về mặt lợi ích 1:07:25.937,1:07:30.580 và khi cả hai bên đều đưa ra những chiến[br]dịch hành lang và vận động ngang ngửa nhau. 1:07:30.580,1:07:35.880 Đó chính là những vụ gay cấn nhất. 1:07:35.886,1:07:41.280 Những vụ mà chẳng đáng[br]được nhớ tên là những vụ 1:07:41.280,1:07:46.080 khi mà một bên là các tập đoàn giàu sụ 1:07:46.080,1:07:50.590 và một bên bao gồm chỉ vài triệu người. 1:07:50.960,1:07:56.170 Tôi chưa bao giờ thấy một cái gì như PIPA và SOPA[br]trong suốt thời gian công tác phụng sự quốc gia. 1:07:56.176,1:08:00.630 Có tới hơn 40 Thượng nghị sĩ Mỹ đóng vai[br]trò là người đồng bảo hộ 1:08:00.639,1:08:06.130 nên họ gần như đã đi rất rất xa để tới được 1:08:06.133,1:08:08.020 việc lấy 60 phiếu nhằm bỏ qua[br]hết mọi thủ tục lằng nhằng. 1:08:08.680,1:08:12.580 Thậm chí tôi cũng lung lạc.[br]Thực sự đó là khoảng thời gian khó khăn. 1:08:12.580,1:08:14.620 Swartz và Demand Progress đã thu được một sự ủng[br]hộ khổng bằng cách làm vận động truyền thống 1:08:14.626,1:08:17.729 kết hợp với gọi điện qua mạng Internet để giúp[br]mọi người dễ dàng lên tiếng tới Nghị viện. 1:08:17.733,1:08:21.760 Tôi chưa từng gặp ai ở khả năng như cậu ấy 1:08:22.260,1:08:25.279 cả về mặt công nghệ lẫn[br]chiến thuật vận động. 1:08:25.287,1:08:29.960 Triệu người liên lạc tới Nghị viện và ký[br]vào Kiến nghị Chống SOPA. 1:08:29.960,1:08:32.740 Nghị viện đã thực sự bất ngờ. 1:08:32.740,1:08:35.790 Theo dõi những thành viên của Nghị viện những[br]người chả biết tí gì thảo luận về đạo luật này 1:08:35.799,1:08:42.040 nhìn họ kiên quyết rằng họ có[br]thể điều hành được Internet 1:08:42.040,1:08:47.120 và một lũ nớt chẳng thể chặn họ. 1:08:47.120,1:08:52.640 Tôi chẳng phải nớt. 1:08:52.645,1:08:55.740 Tôi chẳng có tí nào là một nớt. 1:08:55.740,1:09:01.939 Có khi chúng ta nên hỏi mấy bạn nớt xem[br]cái này có thể làm được gì. 1:09:01.939,1:09:04.580 Hãy nghe tỏ trình, hãy[br]mang tới mấy bạn nớt. 1:09:04.580,1:09:08.930 Thật sao? 1:09:08.933,1:09:11.140 “Nớt”? 1:09:11.140,1:09:15.020 Tôi nghĩ từ mà anh đang tìm là “cao thủ”… 1:09:15.026,1:09:18.090 Để khai sáng cho anh nhằm giúp đạo luật của[br]anh không phản tác dụng 1:09:19.240,1:09:23.550 và phá huỷ Internet. 1:09:23.555,1:09:28.700 Chúng tôi dùng từ “ghích” nhưng chúng[br]tôi được phép dùng vì chúng tôi là ghích. 1:09:28.706,1:09:31.910 Việc đạo luật này đã tiến xa như thế mà những người[br]làm luật không hề tham vấn các chuyên gia kỹ thuật 1:09:31.912,1:09:34.620 cho thấy có một vấn đề đang[br]hiện hữu ở đất nước này. 1:09:34.620,1:09:38.580 Tôi đang tìm kiếm một ai đó đứng ra đây và khẳng[br]định rằng “Đây là lý do tại sao luật này sai”. 1:09:38.580,1:09:44.580 Trước đây có một văn phòng đưa ra[br]lời khuyên về khoa học và công nghệ 1:09:44.586,1:09:49.040 và các thành viên Nghị viện có thể tới và[br]yêu cầu họ “Giúp tôi hiểu cái X, Y, Z này. 1:09:49.040,1:09:52.060 Và Gingrich đã chấm dứt nó. Ông[br]ta nói rằng nó quá tốn kém. 1:09:52.060,1:09:54.180 Kể từ khi đó, Nghị viện đã[br]bị ném trở lại thời tăm tối. 1:09:54.180,1:09:56.630 Tôi đoán là chẳng có ai tin là[br]có thể thắng SOPA kể cả Aaron. 1:09:56.633,1:09:59.180 Đáng để thử nhưng khó mà thắng được 1:09:59.180,1:10:01.860 và tôi nhớ rằng vài tháng[br]sau, anh ấy nói với tôi 1:10:01.860,1:10:04.420 “Anh nghĩ chúng ta có thể thắng." 1:10:04.426,1:10:06.720 Và tôi liền đáp “Thật tuyệt vời.” 1:10:06.720,1:10:09.260 Kiến nghị lên Nghị viên vẫn tiếp tục. 1:10:09.260,1:10:11.010 Khi trang web cung cấp dịch vụ tên miền[br]và hosting GO Daddy ủng hộ đạo luật 1:10:11.013,1:10:15.960 hàng chục nghìn người dùng đã[br]bỏ tên miền của họ để phản đối. 1:10:15.966,1:10:18.700 Trong một tuần, Go Daddy đã rút lại[br]quan điểm của họ về SOPA. 1:10:18.706,1:10:21.900 Khi những Đại biểu trong Nghị viên, những người[br]ủng hộ ngành công nghệp phim ảnh và âm nhạc 1:10:21.905,1:10:25.060 nhận ra rằng đang có một cuộc biểu tình[br]họ đã làm giảm mức độ của đạo luật xuống. 1:10:25.060,1:10:26.400 Anh có thể thấy gió bắt đầu đổi chiều. Những[br]luận điểm của chúng tôi bắt đầu cộng hưởng. 1:10:26.400,1:10:30.030 Nó giống như là Aaron[br]bật diêm và bị thổi tắt 1:10:30.580,1:10:32.340 lại bật que diêm khác và bị thổi tắt tiếp 1:10:32.340,1:10:35.780 nhưng cuối cùng thì cậu[br]ấy làm cho ngọn lửa bén 1:10:35.780,1:10:38.370 và bắt đầu bùng cháy dữ dội. 1:10:38.370,1:10:40.850 Vào 16 tháng 1 năm 2012,[br]Nhà Trắng đã tuyên bố 1:10:40.853,1:10:43.760 rằng họ không ủng hộ đạo luật này. 1:10:43.760,1:10:47.320 Và rồi điều này xảy ra: 1:10:47.320,1:10:50.320 Tôi tin rằng chúng ta cần phải[br]đối phó với nạn tác quyền 1:10:50.326,1:10:55.680 và chúng ta cần phải làm một cách nghiêm túc nhưng[br]đạo luật này thì không phải là thứ chúng ta cần. 1:10:55.680,1:11:01.620 Jimmy Wales tuyên bố sự ủng hộ của anh ấy[br]bằng cách làm Wikipedia tối đen 1:11:01.620,1:11:07.240 trang web phổ biến thứ 5 trên thế giới này 1:11:07.246,1:11:11.990 một trang web với 7% lượng click[br]ở mọi nơi trên toàn Internet. 1:11:11.997,1:11:13.570 Wikipedia tối thui. 1:11:13.570,1:11:16.790 Reddit tối thui. 1:11:16.793,1:11:20.880 Craigslist tối thui. 1:11:20.880,1:11:23.630 Điện thoại trong điện[br]Capitol reo chuông hối hả. 1:11:23.633,1:11:27.110 Các Đại biểu Nghị viện bắt đầu vội vàng[br]tuyên bố không ủng hộ đạo luật này nữa 1:11:27.117,1:11:30.480 một đạo luật mà chỉ vài[br]ngày trước họ còn ủng hộ. 1:11:30.480,1:11:35.620 Trong vòng 24 tiếng, tình hình ủng hộ và[br]phản đối SOPA trong Nghị viện thay đổi từ 1:11:35.620,1:11:38.730 từ thế này… 1:11:38.733,1:11:43.830 thành thế này. 1:11:43.833,1:11:51.820 Nhìn các Hạ nghị sĩ và Thượng nghị sĩ từ[br]từ chuyển phe trong ngày Đen mạng Internet 1:11:51.828,1:11:56.390 thực sự rất kinh ngạc. 1:11:56.393,1:12:00.560 Phải có tới một trăm thay[br]đổi chỉ trong ngày hôm đó. 1:12:00.560,1:12:03.700 Và đó là lúc mà, thậm chí tôi[br]cũng không dám tin, cuối cùng 1:12:03.700,1:12:05.960 thì chúng ta đã thắng. 1:12:05.967,1:12:07.740 Cái điều mà mọi người nói là không thể 1:12:07.740,1:12:11.840 điều mà các công ty lớn nhất[br]thế giới cho là không tưởng 1:12:11.846,1:12:14.250 đã xảy ra. 1:12:14.253,1:12:16.900 Chúng ta đã làm được. 1:12:16.900,1:12:21.500 Chúng ta đã thắng. 1:12:21.500,1:12:27.280 Đây là một tuần lễ lịch sử trong chính trị[br]Interent có thể thậm chí là chính trị Hoa Kỳ. 1:12:28.620,1:12:33.320 Chúng tôi nghe thấy những người ở Washington[br]DC, từ nhân viên của Điện Capitol rằng: 1:12:33.328,1:12:39.630 họ nhận được nhiều email và nhiều điện[br]thoại trong ngày Đen Internet chống SOPA 1:12:39.633,1:12:44.840 hơn bất cứ một vấn đề nào khác. 1:12:46.020,1:12:51.940 Tôi nghĩ rằng đó là một[br]thời điểm rất thú vị. 1:12:51.946,1:12:58.000 Đây là thời điểm khi mạng Internet[br]đã lớn mạnh về mặt chính trị 1:12:58.000,1:13:00.600 Thực sự rất phấn khích vì khó[br]mà tin được là nó đã xảy ra. 1:13:00.606,1:13:07.190 Khó tin được một đạo luật được[br]hỗ trợ bởi rất nhiều tiền 1:13:07.195,1:13:11.320 đã không thể vượt qua[br]được cửa ải Nghị viện. 1:13:11.320,1:13:12.990 Không chỉ không qua được Nghị viện mà nó[br]chẳng đạt được bất cứ một điều khoản nào. 1:13:12.992,1:13:15.580 Dễ dàng cảm thấy mình bất lực 1:13:15.580,1:13:20.480 khi bạn ra đường và tuần hành và[br]bạn thét lên nhưng không ai lắng nghe. 1:13:20.486,1:13:23.270 Nhưng tôi ở đây để nói với bạn rằng[br]hôm nay bạn rất mạnh mẽ. 1:13:25.037,1:13:30.900 Cho nên, đôi khi bạn cảm thấy bạn không được lắng nghe nhưng[br]tôi ở đây để nói cho bạn rằng bạn đang được lắng nghe. 1:13:31.433,1:13:37.260 Bạn đang được lắng nghe. Bạn[br]đang tạo nên sự khác biệt. 1:13:37.267,1:13:44.350 Bạn có thể dừng đạo luật này[br]nếu bạn không ngừng chiến đấu. 1:13:44.746,1:13:48.300 Dừng PIPA. 1:13:48.300,1:13:53.580 Dừng SOPA. 1:13:53.586,1:13:59.950 Một vài công ty lớn nhất trên mạng[br]Internet, thành thật mà nói, sẽ được lợi 1:13:59.953,1:14:03.920 từ một thế giới mà trong đó những đối thủ[br]nhỏ bé của họ bị cấm chặn. 1:14:03.926,1:14:08.520 Chúng ta không thể để điều đó xảy ra. 1:14:08.520,1:14:13.160 Đối với anh ấy, điều quan trọng hơn[br]đó là bạn làm được những thay đổi nhỏ 1:14:13.160,1:14:15.740 hơn là chỉ đóng một vai trò[br]nhỏ trong một thay đổi lớn. 1:14:15.740,1:14:20.700 Nhưng SOPA thì đóng một vai trò[br]lớn trong một thay đổi lớn 1:14:20.700,1:14:25.040 nên đối với anh ấy, đây là[br]một bằng chứng về lý tưởng 1:14:25.040,1:14:25.890 rằng “Điều tôi muốn làm với cuộc[br]đời tôi là thay đổi thế giới.” 1:14:25.899,1:14:27.480 “Tôi nghĩ về điều này theo phương pháp khoa học[br]và có thể đo đạc được những ảnh hưởng của tôi 1:14:27.484,1:14:30.980 và điều này cho thấy điều đó là có thể.” 1:14:30.989,1:14:33.280 “Điều tôi muốn làm với[br]cuộc đời tôi là có thể.” 1:14:35.680,1:14:37.520 “Tôi đã chứng minh được là tôi có thể 1:14:40.093,1:14:41.580 rằng tôi, Aaron Swartz có[br]thể thay đổi thế giới.” 1:14:42.240,1:14:45.960 Đối với một anh chàng luôn nghĩ rằng[br]mình chưa làm được gì nhiều như Aaron 1:14:46.837,1:14:51.080 đây là một trong số những khoảnh khắc[br]ngắn ngủi mà bạn có thể thấy rằng 1:14:51.080,1:14:53.260 anh ấy cảm thấy anh ấy đã[br]làm được điều gì đó tốt 1:14:53.260,1:14:56.720 cảm thấy rằng đây là chiến[br]thắng duy nhất của anh ấy vậy. 1:14:56.721,1:15:01.890 Mọi người nói rằng không[br]thể chặn được SOPA. 1:15:01.898,1:15:04.660 Chúng tôi đã chặn đứng nó. 1:15:04.660,1:15:12.260 Đây là ba chiến thắng vang dội và[br]năm 2012 vẫn còn chưa kết thúc 1:15:12.260,1:15:15.560 Ý tôi là nếu có một thời điểm nào đó[br]để lạc quan thì đây chính là lúc đó. 1:15:15.560,1:15:19.500 Anh biết đó, cậu ấy thắng[br]SOPA sau khi bị bắt 1 năm. 1:15:19.506,1:15:22.050 Đó không phải là những khoảnh khắc hạnh[br]phúc trọn vẹn. Nhiều thứ vẫn còn rối bời. 1:15:22.053,1:15:26.150 Cậu ấy bị cuốn hút vào các hoạt động chính[br]trị và anh không thể cản cậu ấy được. 1:15:26.153,1:15:30.140 Danh sách mà Swartz thành lập[br]và đồng thành lập là khổng lồ 1:15:30.148,1:15:34.560 và nhiều năm trước khi Edward Snowden tiết[br]lộ những hành vi theo dõi trên mạng Internet 1:15:34.560,1:15:38.480 Swartz đã biết về điều đó. 1:15:38.480,1:15:40.340 Thật sự sốc khi biết rằng 1:15:40.348,1:15:43.010 họ chẳng hề có một thống kê đơn giản cho[br]biết độ lớn của chương trình gián điệp. 1:15:44.360,1:15:46.660 Và nếu câu trả lời là: “À, chúng tôi do thám nhiều[br]người quá nền chúng tôi không thể đếm được.” 1:15:46.660,1:15:50.200 thì thực sự quả thật là nhiều người. 1:15:50.200,1:15:55.440 Sẽ yên tâm nếu họ nói: “Chúng tôi biết số[br]lượng điện thoại mà chúng tôi đang theo dõi 1:15:55.440,1:15:59.860 nhưng chúng tôi không biết bao nhiều người[br]thực sự tương đương với số điện thoại đó.” 1:15:59.860,1:16:08.170 nhưng họ chỉ phán ra một câu:[br]“Chúng tôi không thể tiết lộ số con số.” 1:16:08.173,1:16:10.330 Điều đó quả đáng sợ. 1:16:10.330,1:16:15.840 Và họ tạo ra cho anh rất nhiều áp lực.[br]Lấy hết tiền mà cậu ấy đã kiếm được. 1:16:15.842,1:16:18.980 Họ đã cảnh báo sẽ lấy đi sự[br]tự do thân thể của cậu ấy. 1:16:18.986,1:16:20.570 Tại sao họ lại làm như thế? Ý tôi là tại sao lại tấn[br]công một người nói ra những sự tham nhũng, sai trái? 1:16:20.573,1:16:22.550 Tại sao lại phải tấn công[br]những người nói thật 1:16:22.550,1:16:26.740 về những thứ như ngân hàng[br]chiến tranh hay sự minh bạch của chính phủ. 1:16:27.160,1:16:29.890 Bí mật phục vụ cho những kẻ nắm quyền lực 1:16:29.897,1:16:33.960 và chúng ta đang sống trong một kỷ nguyên bí mật[br]mà cùng lúc đó chính phủ đang thực hiện nhiều 1:16:33.966,1:16:36.020 hành vi phạm pháp và vi phạm Hiến Pháp. 1:16:36.029,1:16:40.010 Hai thứ này không hề ngẫu nhiên. 1:16:40.013,1:16:42.570 Và rõ ràng là công nghệ đã phát triển 1:16:42.573,1:16:44.550 không phải dành cho các quốc gia đang phát triển, mà[br]chính cho nơi đây, được sử dụng bởi chính quyền Hoa Kỳ. 1:16:44.550,1:16:49.120 Vấn đề với chương trình gián điệp đó là[br]nó là một sự tiến triển chậm chạp 1:16:49.120,1:16:52.960 từ thời Nixon 1:16:52.962,1:16:58.610 rõ ràng là sau vụ 11 tháng 9[br]nó trở nên khổng lồ bởi Bush 1:16:58.613,1:17:00.260 và Obama tiếp tục phát triển và[br]vấn đề đó là nó ngày càng tệ hơn 1:17:00.261,1:17:01.760 nhưng chưa hề có ai đứng lên và nói: 1:17:01.763,1:17:03.470 “Chúng ta cần phải đứng lên chống lại hôm nay vì[br]hôm nay chính là lúc cần phải giải quyết nó…” 1:17:03.479,1:17:06.450 Sự khởi tố, theo phán đoán của tôi về trường hợp[br]của Aaron đó là gửi ra một thông điệp đe doạ 1:17:06.457,1:17:13.640 tới những nhóm người mà[br]Nội các của Obama xem như là mối đe doạ 1:17:13.814,1:17:18.080 và đó chính là những hacker những cộng[br]đồng hoạt động dân chủ và thông tin 1:17:18.080,1:17:19.600 và thông điệp mà Obama muốn[br]gửi cho cộng động này đó là 1:17:19.600,1:17:21.660 theo phán đoán của tôi: “Bọn tao biết chúng[br]mày có khả năng gây rắc rối đối với hệ thống 1:17:22.813,1:17:29.980 nên chúng tao sẽ đưa ra một ví[br]dụ răn đe bằng Aaron Swartz 1:17:29.980,1:17:34.510 để cho chúng mày sợ hãi mà[br]không dám gây thêm chuyện.” 1:17:34.510,1:17:38.860 Và chính phủ nói: “Lý do mà bọn tao dùng để 1:17:38.866,1:17:40.510 hợp pháp hoá chương trình[br]gián điệp là tuyệt mật 1:17:40.515,1:17:42.710 nên chúng tao không thể nói cho chúng mày biết đạo[br]luật nào chúng ta đang dùng để giám sát chúng mày.” 1:17:42.710,1:17:46.520 Các bạn biết đó, lúc nào họ cũng có thể nói[br]“Lại một vụ chiến tranh mạng nữa.” 1:17:46.526,1:17:48.090 Các tội phạm mạng lại tấn công chúng ta. Tất cả[br]chúng ta đang bị nguy hiểm. Chúng ta bị đe doạ.” 1:17:48.791,1:17:50.070 Họ sử dụng những điều này như cái cớ để[br]tạo ra những đạo luật nguy hiểm hơn. 1:17:51.173,1:17:53.390 [Phỏng vấn viên] Theo anh thì[br]cuộc chiến hiện nay như thế nào? 1:17:55.740,1:17:58.940 Điều này phụ thuộc vào bạn! 1:17:58.945,1:18:03.920 Anh biết đó, chúng ta sống trong[br]một thế giới lưỡng cực, đúng không 1:18:03.926,1:18:08.600 tất cả mọi thứ đều tuyệt, mạng Internet[br]đã tạo ra tất cả những thứ tự do tuyệt vời 1:18:08.600,1:18:10.600 hoặc tất cả đều tệ hại 1:18:10.600,1:18:12.850 mạng Internet đã tạo ra tất cả những[br]công cụ nhằm phá hoại và giám sát 1:18:12.850,1:18:17.960 và điều khiển những gì chúng ta nói. 1:18:17.960,1:18:21.590 Và vấn đề là cả hai đều đúng, phải không? 1:18:21.592,1:18:25.720 Internet có cả hai, và cả hai đều tuyệt vời 1:18:26.006,1:18:29.370 và cái gì thắng về lâu về dài[br]hoàn toàn phụ thuộc vào chúng ta. 1:18:29.373,1:18:33.000 Chẳng có nghĩa gì khi nói: “Ồ, cái này tốt[br]hơn cái kia.” Anh biết đó, cả hai đều đúng. 1:18:34.080,1:18:38.080 Chúng ta là người quyết định xem chúng ta cần[br]tập trung vào phần nào và tận dụng phần nào 1:18:38.080,1:18:40.650 vì cả hai đều tồn tại, chúng[br]sẽ luôn luôn song hành. 1:18:40.653,1:18:43.690 Vào ngày 12 tháng 9 năm 2012, Uỷ viên công tố bang[br]đã gán thêm những tội danh mới đối với Swartz 1:18:45.940,1:18:50.410 các tội wire fraud, xâm nhập máy[br]tính trái phép, computer fraud. 1:18:50.413,1:18:53.200 Giờ, thay vì bốn tội danh,[br]Swartz phải đối mặt với 13. 1:18:53.200,1:18:57.300 Việc khởi tố ngày càng trở nên có khả dĩ 1:18:59.973,1:19:02.960 và khả năng ngồi tù và nộp phạt[br]của Swarzt cũng tăng theo. 1:19:04.460,1:19:06.640 Họ nộp thêm các bản cáo trạng[br]mới với nhiều tội danh mới 1:19:06.646,1:19:12.340 và họ có một lý thuyết tại sao lại cần tới[br]nhiều tội danh cấp độ liên bang ở đây 1:19:12.620,1:19:15.120 và một bản án nghiêm trọng có[br]thể được thi hành theo pháp luật. 1:19:15.120,1:19:19.740 Lý thuyết đó, và phần lớn các tội[br]danh trong vụ khởi tố Swartz 1:19:19.740,1:19:23.020 liên quan tới một bộ luật[br]có nguồn gốc từ năm 1986 1:19:23.460,1:19:27.480 Nó được gọi là: “Luật chống tội[br]phạm vi tính và lạm dụng”. 1:19:27.480,1:19:30.960 Luật chống tội phạm vi tính và lạm dụng 1:19:30.960,1:19:34.880 được lấy cảm hứng từ trò chơi “War Games”[br]với Matthew Broderick một bộ phim rất hay. 1:19:34.880,1:19:40.270 [Broderick] Tao chiếm được mày rồi. 1:19:40.270,1:19:42.420 Trong bộ phim này, một cậu bé[br]bằng phép thuật với mạng máy tính 1:19:42.420,1:19:45.540 đã khởi động tên lửa hạt nhân. 1:19:45.540,1:19:50.840 [Tiếng tên lửa] 1:19:50.840,1:19:58.240 Bạn biết đấy, thực ra điều này không thể xảy[br]ra và nó càng không khả thi hồi những năm 80 1:19:59.315,1:20:03.310 tuy vậy bộ phim này đã[br]làm Nghị viện sợ đến mức 1:20:03.910,1:20:06.960 phải thông qua Luật chống tội[br]phạm vi tính và lạm dụng. 1:20:06.960,1:20:11.700 Đây là một đạo luật lỗi[br]thời, ví dụ, nó xử phạt 1:20:13.793,1:20:16.380 những thoả thuận về điều khoản sử dụng.[br]Bạn có những trang web như 1:20:16.386,1:20:17.480 eHarmony hay Match.com, và nếu ai đó tự[br]thổi phồng giá trị bản thân của mình lên 1:20:17.486,1:20:22.180 rồi đùng một cái, tuỳ vào[br]quyền tài phán và công tố 1:20:22.186,1:20:25.820 họ có thể vướng vào một đống rắc rối. 1:20:27.013,1:20:30.100 Chúng ta đều biết "Điều[br]khoản sử dụng" là gì. 1:20:30.100,1:20:33.420 Đa số mọi người đều không đọc nó, nhưng không[br]tuân theo những điều khoản này cũng có nghĩa 1:20:33.420,1:20:39.080 là bạn đang phạm một trọng tội. 1:20:39.086,1:20:40.290 Điều khoản sử dụng của một[br]trang web thường ghi rằng: 1:20:40.290,1:20:45.270 "Hãy đối tốt với mọi người",[br]hay "Đừng làm gì khiếm nhã". 1:20:45.278,1:20:48.570 Việc Luật tố tụng hình sự[br]đếm xỉa tới mấy cái trò này 1:20:48.573,1:20:50.740 theo tôi, đa số đều cho[br]rằng nó thật điên rồ. 1:20:50.740,1:20:54.970 Những ví dụ sau còn "điên rồ" hơn nữa: 1:20:54.973,1:20:59.450 Cho tới khi được thay đổi vào Tháng Ba 2013, Điều[br]khoản sử dụng trang web của tạp chí Hearst' Seventeen 1:20:59.458,1:21:04.020 nói rằng bạn phải tối[br]thiểu 18 tuổi để đọc nó. 1:21:04.020,1:21:06.000 Tôi muốn nói rằng nếu chiểu theo[br]cách Bộ Tư pháp áp dụng CFAA 1:21:06.000,1:21:07.440 có lẽ ai trong chúng ta cũng đều phạm pháp. 1:21:07.446,1:21:10.130 Mơ hồ và dễ bị hiểu sai CFAA đã biến[br]thành một công cụ dùng chung cho 1:21:10.136,1:21:13.140 rất nhiều những tranh cãi[br]liên quan đến máy tính. 1:21:13.146,1:21:15.660 Mặc dù đây không phải là yếu tố[br]duy nhất ảnh hưởng đến vụ kiện này 1:21:15.660,1:21:18.370 11 trên 13 cáo buộc về Swartz có liên quan[br]đến Luật chống tội phạm Vi tính và lạm dụng 1:21:18.940,1:21:20.810 Câu hỏi "Tại sao?" bao trùm toàn bộ[br]câu truyện về Aaron Swartz. 1:21:20.813,1:21:25.460 Điều gì tạo động lực cho chính phủ[br]và họ muốn gì qua vụ kiện này? 1:21:25.460,1:21:29.620 Bộ Tư pháp đã tữ chối trả[br]lời những câu hỏi này, 1:21:29.620,1:21:31.440 nhưng theo Giáo sư Orin Kerr - một cựu[br]công tố viên từng nghiên cứu vụ án này. 1:21:31.440,1:21:35.280 Tôi theo đuổi vụ này theo một[br]hướng khác vì một vài lí do: 1:21:35.286,1:21:39.910 Tôi là một công tố viên liên[br]bang của Bộ Tư pháp trong 3 năm 1:21:39.913,1:21:46.530 trước khi tôi bắt đầu giảng dạy.[br]Chính phủ đã đưa ra 1:21:46.533,1:21:49.640 bản cáo trạng dựa trên những tội danh[br]mà chính phủ nghĩ bị cáo phạm phải 1:21:49.646,1:21:51.260 dựa trên lăng kính của một luật sư[br]xem xét những tiền lệ, đối chiếu với luật 1:21:51.260,1:21:55.760 tham khảo lịch sử, những vụ án tương tự 1:21:55.765,1:21:58.760 Tôi nghĩ xét theo hướng đó thì[br]đây là một cáo trạng hợp lý. 1:21:59.800,1:22:01.760 Bạn có thể bàn luận về việc họ[br]có nên buộc tội trong vụ này không. 1:22:01.760,1:22:09.840 Có rất nhiều tranh cãi xung quanh vụ kiện. Một[br]số đứng về phe Truy cập Mở, một số thì không. 1:22:09.840,1:22:16.640 Tôi nghĩ chính phủ coi "Tuyên ngôn[br]Truy cập Mở" của Swartz rất nghiêm túc 1:22:16.640,1:22:21.900 và tôi nghĩ họ nhìn nhận anh ta phạm pháp[br]với một động cơ về đạo đức 1:22:21.900,1:22:24.160 để vượt qua một đạo luật mà[br]Swartz thấy không công bằng 1:22:24.168,1:22:26.420 và trong một nền dân chủ, nếu bạn nghĩ một đạo luật không[br]công bằng thì có nhiều cách để thay đổi đạo luật đó. 1:22:26.420,1:22:31.430 Có thể thông qua Quốc hội như[br]cách Swartz đã từng làm với đạo luật SOPA 1:22:32.586,1:22:35.050 hoặc bạn có thể chủ ý phạm luật[br]để vô hiệu hoá điều luật đó 1:22:35.054,1:22:39.720 và tôi nghĩ điều làm các công tố viên[br]cảm thấy Swartz đã phạm pháp 1:22:39.720,1:22:45.560 Rằng mọi người có thể truy cập[br]vào cơ sở dữ liệu theo cách 1:22:47.753,1:22:53.990 “gạo đã nấu thành cơm,[br]tên đã bắn ra khỏi nỏ” 1:22:53.990,1:23:00.740 Mọi chuyện có thể xảy ra như thế,[br]Swartz đã có thể chiến thằng 1:23:00.746,1:23:05.000 Có nhiều bất đồng trong xã hội xung[br]quanh tính công bằng của điều luật này 1:23:05.001,1:23:08.930 và cuối cùng, đây là quyết định của người[br]dân Hoa Kì, được thông qua bởi Quốc hội. 1:23:08.933,1:23:13.860 Vấn đề thứ hai, theo tôi[br]là chúng ta vẫn đang tìm cách phân định 1:23:13.860,1:23:14.970 ranh giới giữa những tội nghiêm[br]trọng và ít nghiêm trọng hơn. 1:23:14.973,1:23:20.430 Chúng ta đang ở trong kỉ nguyên của[br]máy tính và sự lạm dụng máy tính 1:23:20.433,1:23:23.600 và vẫn chưa biết rõ ràng[br]những ranh giới này là gì 1:23:23.600,1:23:25.020 bởi chúng ta mới đang bắt[br]đầu giải quyết vấn đề đó. 1:23:25.022,1:23:28.700 Đây là một cách sử dụng[br]quyền truy tố thật kém cỏi. 1:23:28.700,1:23:30.480 Cái búa mà Bộ Tư pháp[br]dùng để đe doạ dân chúng 1:23:30.488,1:23:34.440 càng ngày càng to 1:23:35.288,1:23:41.260 và đại đa số dân chúng, bạn biết đấy, không thể[br]chơi trò may rủi với mạng sống của họ như thế được. 1:23:41.266,1:23:43.150 Chúng ta có nên nghe lén điện thoại[br]của ai đó? Quay phim trộm ai đó? 1:23:43.155,1:23:46.800 Liệu ta có nên bắt ai làm[br]chứng chống lại người khác? 1:23:47.777,1:23:52.710 Đó là điều mà các công tố viên[br]và nhân viên liên bang tính toán. 1:23:52.715,1:23:55.250 Họ tạo dựng một vụ kiện. Họ hợp lí hoá nó. 1:23:55.259,1:23:57.120 Swartz mắc kẹt giữa những guồng quay không thể đảo[br]ngược của một hệ thống tư pháp hình sự tàn bạo 1:23:57.126,1:23:58.790 một cỗ máy làm cho nước Mỹ thành nơi[br]có tỉ lệ bỏ tù nhiều nhất thế giới. 1:23:58.793,1:24:01.730 Chúng ta đã tự cho phép bản thân bị cuốn vào[br]trò chính trị của sự sợ hại và nỗi tức giận 1:24:01.730,1:24:03.630 và bất cứ điều gì làm chúng ta lo lắng ví như[br]tương lai của internet và quyền truy cập 1:24:03.633,1:24:06.270 và bất cứ điều gì khác chọc giận ta, một cách rất[br]tự nhiên tạo nên sự can thiệp của luật hình sự 1:24:06.273,1:24:10.040 và chúng ta sử dụng nhà giam và các hình thức[br]trừng phạt khác để giải quyết một đống các vấn đề 1:24:10.040,1:24:13.250 mà từ trước tới nay chưa bao giờ[br]được coi là các vấn đề hình sự. 1:24:13.253,1:24:16.150 Thôi thúc đe doạ, truy tố, một phần nào đó 1:24:16.150,1:24:17.670 đã tạo nên những tranh luận về quyền truy cập[br]trực tuyến và thông tin trên mạng internet 1:24:17.673,1:24:21.420 rất thống nhất với những gì ta[br]chứng kiến ở các lĩnh vực khác. 1:24:21.420,1:24:24.360 Điểm khác biệt ở chỗ những nạn nhân 1:24:29.200,1:24:31.370 của việc truy tố và định tội thông[br]thường là người nghèo và thiểu số. 1:24:31.378,1:24:35.200 Swartz ngày càng bị cô lập[br]khỏi gia đình và bạn bè. 1:24:35.200,1:24:37.130 Anh ấy hầu như ngừng tất[br]cả các công việc khác lại 1:24:37.134,1:24:40.720 và vụ kiện thực ra đã bao phủ lấy[br]toàn bộ đời sống của anh ấy. 1:24:40.721,1:24:46.130 Một luật sư của Aaron đã từng nói với công tố viên rằng[br]tại thời điểm đó cậu ấy rất dễ bị tổn thương về cảm xúc 1:24:46.130,1:24:48.830 và đó là điều họ nên ghi nhớ. 1:24:48.830,1:24:52.210 Vụ kiện đè nặng lên vai nó. 1:24:52.213,1:24:56.520 Nó không muốn nhất cử nhất động[br]của mình bị gò bó bất kể như thế nào 1:24:56.529,1:25:01.860 và mối lo bị bỏ tù, điều các[br]công tố viên luôn đe doạ nó 1:25:01.866,1:25:05.980 làm nó rất hoảng sợ. 1:25:07.111,1:25:10.480 Nó bị cạn kiệt tài chính 1:25:10.480,1:25:14.040 và chúng tôi mất rất nhiều tiền và nó đã[br]quyên góp được một lượng tiền đáng kể 1:25:14.046,1:25:16.880 tầm cỡ vài triệu đô la. 1:25:16.880,1:25:20.010 [Phóng viên] Việc bào chữa?[br]- Đúng. 1:25:20.010,1:25:22.020 - Tốn hàng triệu đô phải không?[br]- Đúng thế. 1:25:22.026,1:25:23.470 Tôi nghĩ anh ấy không muốn trở[br]thành gánh nặng cho mọi người 1:25:23.473,1:25:27.920 Theo tôi yếu tố này có thể được diễn tả như[br]sau "Tôi đang có một cuộc sống bình thường, 1:25:27.926,1:25:30.460 rồi tôi phải giải quyết với đống cứt này 1:25:34.000,1:25:37.550 tôi muốn giữ cho hai việc này[br]càng không liên quan đến nhau càng tốt 1:25:37.553,1:25:40.840 nhưng ranh giới giữa hai việc này càng ngày[br]càng mờ và tất cả đều trở thânh một đống cứt." 1:25:40.840,1:25:44.820 Swartz phải đổi diện với[br]một sự lựa chọn khó khăn: 1:25:44.827,1:25:47.360 Liệu ta có nên nhận tội rồi sống tiếp, 1:25:47.360,1:25:53.330 hay ta cố chống lại một hệ thống thối nát? 1:25:53.333,1:25:57.370 Trong trường hợp này, câu[br]trả lời thật đơn giản 1:25:57.373,1:26:01.430 Anh ta từ chối thoả hiệp[br]và đợi ngày ra hầu toà. 1:26:01.433,1:26:05.420 Aaron kiên quyết rằng cậu ấy[br]không bị khuất phục và chấp nhận điều 1:26:05.420,1:26:08.410 mà cậu ấy tin là không công bằng[br]nhưng tôi nghĩ cậu ấy cũng lo sợ chẳng kém. 1:26:08.413,1:26:10.620 Tôi không nghĩ rằng họ sẽ định tội Aaron. 1:26:10.620,1:26:12.060 Tôi nghĩ chúng tôi sẽ đưa anh ta ra khỏi[br]toà án và rồi tôi sẽ ôm anh ta thật chặt 1:26:12.062,1:26:16.400 rồi chúng tôi cùng nhau đi dạo bên dòng[br]sông ở Boston và thưởng thức vài chai bia. 1:26:16.400,1:26:18.690 Tôi thực sự nghĩ rằng chúng tôi là bên đúng. Tôi[br]đã nghĩ rằng chúng tôi sẽ thắng vụ kiện này. 1:26:18.694,1:26:22.360 Tôi đã nghĩ rằng chúng tôi[br]đã có thể thắng vụ kiện này. 1:26:22.366,1:26:27.780 Nó không nói nhiều, nhưng bạn có thể thấy 1:26:27.786,1:26:30.350 nó đang phải trải qua một[br]nỗi đau lớn như thế nào. 1:26:30.760,1:26:33.580 [bài hát] 1:26:33.580,1:26:36.760 Khi còn bé Aaron chưa bao[br]giờ có vấn đề về tâm lí 1:26:36.764,1:26:40.040 hay trầm cảm nào tôi có thể miêu[br]tả là "trầm cảm nghiêm trọng" 1:26:40.040,1:26:43.050 và điều đó có thể xảy ra, bạn biết đấy, anh ấy[br]bị trầm cảm. Con người ai chẳng bị trầm cảm. 1:26:43.053,1:26:46.760 [nhạc] 1:26:46.760,1:26:49.640 Hồi chúng tôi mới yêu nhau,[br]lúc mới 3 hay 4 tuần đầu thôi 1:26:49.844,1:26:55.100 tôi nhớ anh ấy nói với mình rằng 1:26:55.100,1:26:57.920 em mạnh mẽ hơn anh nhiều đấy. 1:26:57.920,1:27:02.030 Bạn biết đấy, anh ấy là người rất nhạy cảm. 1:27:02.030,1:27:05.460 Anh ấy tiếp nhận mọi việc[br]khó khăn hơn người thường. 1:27:07.553,1:27:12.090 Nhưng đó cũng là một phần làm[br]cho anh ấy trở nên xuất chúng. 1:27:12.090,1:27:14.160 Tôi nghĩ anh ấy đã từng bị chẩn[br]đoán trầm cảm hồi 20 tuổi. 1:27:14.160,1:27:16.380 Tôi không nghĩ rằng anh ấy còn[br]như thế khi chúng tôi bên nhau. 1:27:16.380,1:27:19.640 Anh ấy không phải là một người luôn vui vẻ[br]nhưng điều đó khác hẳn với trầm cảm. 1:27:19.646,1:27:23.680 Chỉ là anh phải chịu một áp lực[br]khủng khiệp trong hai năm liền. 1:27:23.680,1:27:28.080 Anh ấy quyết định không muốn tiếp tục nữa. 1:27:28.086,1:27:32.660 Anh ấy chỉ... Tôi nghĩ nó[br]quá sức chịu đựng của anh. 1:27:32.660,1:27:34.660 [bài hát] 1:27:34.666,1:27:37.910 Đêm qua có người gọi cho tôi. 1:27:37.910,1:27:40.040 Tôi cảm nhận điều gì đó không ổn, rồi tôi gọi[br]điện và biết được được điều gì đang diễn ra. 1:27:40.040,1:27:43.190 Người đồng sáng lập của mạng thông tin và[br]giải trí xã hội "Reddit" đã vừa qua đời. 1:27:43.190,1:27:45.820 Cảnh sát nói Aaron Swartz, 26 tuổi 1:27:45.820,1:27:49.070 đã tự từ hôm qua trong căn[br]hộ của mình ở Brooklyn. 1:27:49.073,1:27:51.320 Tôi nghĩ, chúng ta vừa mất đi một trong[br]những bộ óc sáng tạo nhất của thời đại này. 1:27:51.320,1:27:52.800 Cả thế giới với tôi như đổ sập. 1:27:52.806,1:27:56.620 Đấy là một trong những đêm[br]khó khăn nhất đời tôi. 1:27:57.446,1:28:03.640 Tôi chỉ biết kêu gào, "Tôi không nghe rõ![br]Anh nói gì? Tôi không nghe rõ!" 1:28:03.646,1:28:07.680 Tôi không thể. Vậy đấy. 1:28:07.680,1:28:15.200 [Phóng viên] Tôi hiểu. 1:28:15.206,1:28:20.940 Tôi không hiểu tại sao 1:28:20.941,1:28:24.870 và đến bây giờ tôi vẫn không hiểu. 1:28:24.870,1:28:28.460 Tôi thất vọng và bực tức. 1:28:28.466,1:28:34.400 [thở dài] 1:28:34.406,1:28:39.910 Bạn biết đấy, tôi cố giải thích với lũ trẻ. 1:28:39.910,1:28:47.210 Đứa con ba tuổi nói với tôi rằng[br]bác sĩ sẽ chữa lành cho anh ấy. 1:28:47.213,1:28:50.420 Tôi đã từng mất đi rất nhiều người nhưng[br]tôi chưa từng mất ai giống như thế này, 1:28:52.606,1:28:56.290 bởi mọi người cảm thấy, và tôi[br]cũng thế, rằng có quá nhiều thứ 1:28:56.293,1:29:00.200 Tôi không biết cậu ấy đã như thế. Tôi không biết[br]rằng đây là điều mà cậu ấy phải chịu đựng và... 1:29:00.200,1:29:03.760 Cậu ấy là một phần trong tôi. 1:29:03.766,1:29:07.790 Và tôi không muốn chuyện[br]ấy là sự thực, và rồi... 1:29:07.790,1:29:12.270 và rồi tôi nhìn vào trang Wikipedia[br]của cậu ấy và thấy ngày mất: 1:29:12.270,1:29:17.060 "2013" 1:29:17.060,1:29:19.620 Ý nghĩ đầu tiên của tôi là:[br]nếu không ai để ý thì sao? 1:29:19.625,1:29:21.980 Bạn biết đấy, bởi tôi không thấy được[br]rõ rằng cậu ấy quan trọng như thế nào 1:29:21.986,1:29:25.720 Tôi chưa bao giờ thấy một[br]sự tiếc thương lớn đến thế. 1:29:25.720,1:29:28.990 Mạng Internet đã bùng cháy. 1:29:28.998,1:29:32.800 Mọi người cố gắng giải thích nó theo cách[br]của mình nhưng tôi chưa bao giờ thấy 1:29:32.800,1:29:35.770 sự tiếc thương lớn như vậy trên Twitter. 1:29:35.773,1:29:39.140 Có thể thấy rõ niềm thương tiếc[br]trên mạng lớn như thế nào. 1:29:39.140,1:29:42.450 Cậu ấy là đứa con của thế giới Internet 1:29:42.450,1:29:45.720 và thê giới cũ đã giết chết cậu ấy. 1:29:46.930,1:29:50.070 Chúng ta đang ở giai đoạn mà sự[br]bất công không được giải quyết. 1:29:50.073,1:29:51.840 Những kiến trúc sư của cuộc khủng hoảng tài chính[br]thì thường xuyên ngồi ăn tối với tổng thống. 1:29:51.846,1:29:57.220 Vào thời điểm đó, việc chính[br]phủ đi truy tố vụ án này 1:29:57.220,1:30:02.560 thật quá vô lý, thậm chí là bi kịch. 1:30:02.560,1:30:08.420 Câu hỏi đặt ra là: Chúng ta có thể[br]làm gì sau những gì vừa xảy ra 1:30:08.733,1:30:10.380 để thế giới tốt đẹp hơn 1:30:10.384,1:30:13.970 và chúng ta tiếp nối di sản ấy như thế nào? 1:30:13.973,1:30:19.500 Đó là câu hỏi duy nhất mà ta có thể hỏi. 1:30:19.500,1:30:22.900 Khắp thế giới, bắt đầu có những cuộc[br]thi hack-a-thons, những buổi họp mặt 1:30:22.900,1:30:28.190 Aaron Swartz đã, theo một cách nào đó, khơi gợi những[br]điều tốt đẹp nhất trong chúng ta, bằng cách nói rằng: 1:30:28.190,1:30:32.960 Chúng ta có thể sửa nó như thế nào? 1:30:32.960,1:30:35.620 Theo tôi, anh ấy thực sự là một[br]trong những nhà cải cách vĩ đại 1:30:35.620,1:30:40.160 mà đất nước này đã sản sinh ra. 1:30:40.166,1:30:45.910 Tôi không biết Aarron đã[br]chiến thắng hay thất bại, 1:30:47.626,1:30:50.780 nhưng chắc chắn rằng chúng ta được định[br]hình bởi những gì mà Aaron đã chống lại. 1:30:50.786,1:30:53.340 Khi ta biến những người thực thi pháp luật đe doạ chính[br]những công dân đang cố gắng thu thập thêm thông tin 1:30:53.340,1:30:57.220 thì chúng ta đã phạm luật... chúng ta[br]đã xâm phạm tới ngôi đền của công lý. 1:30:57.222,1:31:03.120 Aaron Swartz không phải là một tội phạm. 1:31:03.120,1:31:06.890 [tiếng vỗ tay] 1:31:06.890,1:31:09.910 Thay đổi không tự nhiên mà xảy đến, 1:31:10.240,1:31:15.820 nó có được nhờ sự đấu tranh không ngừng. 1:31:15.820,1:31:23.560 Aaron có thể tạo nên những điều không tưởng 1:31:23.560,1:31:26.300 và tôi sẽ không để những điều anh ấy[br]làm được dừng lại với sự ra đi của anh ấy. 1:31:26.300,1:31:30.130 Anh ấy tin rằng mình có thể[br]thay đổi thế giới, và anh đã đúng. 1:31:30.130,1:31:32.400 Kể từ tuần trước, kể từ hôm nay[br]những con phượng hoàng đã trỗi dậy. 1:31:32.400,1:31:36.150 [tiếng vỗ tay] 1:31:36.353,1:31:37.380 Từ cái chết của Swartz, Đại biểu[br]Zoe Lofgren và Thượng nghĩ sĩ Ron Wyden 1:31:37.386,1:31:38.220 đã giới thiệu những pháp chế nhằm cải[br]cách Luật chống tội phạm vi tính và[br]lạm dụng 1:31:38.226,1:31:39.300 một đạo luật lỗi thời được[br]dùng để gán tội cho Swartz. 1:31:39.300,1:31:40.560 Nó được gọi là "Đạo luật Aaron" 1:31:41.260,1:31:44.930 Aaron tin rằng bạn phải[br]luôn tự vấn bản thân rằng: 1:31:44.937,1:31:49.400 Điều gì quan trọng nhấy mà tôi[br]có thể làm cho thế giới ngay lúc này? 1:31:49.400,1:31:52.640 Và nếu bận không đang thực[br]hiện điều đấy, tại sao vậy? 1:31:52.980,1:31:58.570 [Người biểu tình] Đây là dân chủ! 1:31:58.986,1:32:02.570 [đám đông hò reo] Chúng tôi cũng là người! 1:32:02.573,1:32:04.950 Tự do Mạng bị tấn công,[br]chúng ta phải làm gì? 1:32:04.957,1:32:07.080 Đứng lên và phản kháng! 1:32:07.080,1:32:09.620 Tự do Mạng bị tấn công,[br]chúng ta phải làm gì? 1:32:09.622,1:32:12.840 Hey, hey! Ho, ho! NROC phải ra đi! 1:32:12.840,1:32:16.120 Tôi ước gì ta có thể thay đổi[br]quá khứ, nhưng ta không thể. 1:32:16.126,1:32:18.840 Nhưng chúng ta có thể thay đổi[br]tương lai và chúng ta phải làm điều đó. 1:32:18.845,1:32:20.970 Phải làm để thế giới này[br]tốt đẹp hơn, nhân đạo hơn 1:32:32.746,1:32:34.330 đó là nơi mà công lý được thực thi quyền truy[br]cập kiến thức là quyền con người cơ bản. 1:32:34.330,1:32:38.550 Có một đứa trẻ này, hồi Tháng[br]hai ở Baltimore, nó 14 tuổi 1:32:38.553,1:32:43.410 có quyền truy cập JSTOR, và nó tìm hiểu nhiều[br]tại liệu trên JSTOR sau khi đọc vài điều 1:32:46.100,1:32:49.580 rồi nó tìm ra một cách để phát[br]hiện sớm ung thư tuyến tuỵ. 1:32:49.580,1:32:51.320 Ung thư tuyến tuỵ rất đáng sợ bởi[br]khi phát hiện ra nó thì đã quá muộn 1:32:51.320,1:32:52.840 để cứu chữa. 1:32:52.846,1:32:56.710 Rồi nó gửi thư điện tử cho toàn bộ khoa[br]điều trị ung thư ở đại học Johns Hopkins 1:33:01.470,1:33:04.800 bạn biết đấy gửi cho hàng trăm người, và mỗi...[br][Phóng viên] Ông nói rằng đó là một đứa trẻ 14 tuổi? 1:33:04.806,1:33:10.570 Một đứa trẻ 14 tuổi, đúng thế, và đa số đều tảng[br]lờ thư của cậu bé nhưng một người đã hồi âm 1:33:10.573,1:33:13.940 nói rằng đây không hoàn toàn là ý tưởng ngu[br]ngốc sao cậu nhóc không qua đây bàn bạc nhỉ? 1:33:18.810,1:33:23.580 Cậu bé làm việc ngày và đêm với những nhà nghiên[br]cứu và hồi Tháng hai tôi bắt gặp cậu trên bản tin 1:33:23.830,1:33:26.070 chỉ vài tuần sau khi Aaron qua đời khi[br]mà tin về Aaron vẫn còn đang tràn ngập.. 1:33:27.684,1:33:29.700 Xin lỗi... 1:33:30.540,1:33:33.490 và cậu nói lý do mình lên bản tin là bởi họ[br]đã thành công. Họ bắt đầu đưa vào 1:33:33.490,1:33:36.730 thử nghiệm một phương pháp phát hiện sớm ung thư[br]tuyến tuỵ và có thể cứu sống rất nhiều bệnh nhân 1:33:36.733,1:33:39.720 và cậu bảo rằng, "Đây là lí do vì sao những[br]việc Aaron làm là rất quan trọng." 1:33:40.973,1:33:47.190 Bởi bạn không bao giờ biết được, đúng không?[br]Sự thực về vũ trụ không chỉ là những thứ 1:33:47.570,1:33:49.350 mà những người làm chính sách tìm ra[br]tỉ như vận tốc giới hạn là bao nhiêu. 1:33:49.353,1:33:54.810 Đó là thứ giúp con bạn sống sót[br]khỏi bệnh ung thư tuyến tuỵ 1:33:56.633,1:34:01.190 và nếu không có truy cập[br]người sáng tạo ra những thứ giúp được bạn 1:34:01.193,1:34:03.780 có thể chẳng bao giờ có[br]thể làm nên những thứ đó. 1:34:03.786,1:34:07.740 Nó ngủ ngon quá, nó không bị ngã khỏi [tiếng[br]trẻ con] kể cả khi nó mơ ngồi trên phi thuyền. 1:34:14.353,1:34:17.550 [Bố Aaron] Tốt lắm, Aaron.[br]Rất tốt. Yay, Aaron! 1:34:17.550,1:34:19.200 Ok, bây giờ đến lúc hát rồi. 1:34:19.200,1:34:22.800 ♪ ♪ ♪ 1:34:23.733,1:34:29.120 [Hết]