1
00:00:14,584 --> 00:00:16,085
Çok teşekkürler.

2
00:00:16,109 --> 00:00:19,498
Bir müzik grubunun içine doğduğum doğru;

3
00:00:19,499 --> 00:00:22,038
bu konuda ciddiyim, çok ciddiyim.

4
00:00:22,039 --> 00:00:25,788
Daha ben doğmamışken,
müzik yapan dört ağabeyim

5
00:00:25,789 --> 00:00:28,589
aile müzik grubunu tamamlamak için

6
00:00:28,590 --> 00:00:30,059
(Gülüşmeler)

7
00:00:30,060 --> 00:00:32,738
bir bas gitariste ihtiyaçları 
olduğunu biliyorlardı.

8
00:00:32,740 --> 00:00:35,157
Ben bunun için doğmuştum.

9
00:00:35,158 --> 00:00:40,199
Şimdi yaşlanmış hâlimle geriye bakıyorum,
bir öğretmen olarak geçmişe bakıyorum.

10
00:00:40,999 --> 00:00:43,848
Geçmişime, müzik eğitimime baktığımda,

11
00:00:43,849 --> 00:00:46,375
aslında bir eğitimin söz 
konusu olmadığını görüyorum.

12
00:00:46,376 --> 00:00:49,079
Bu yüzden müziğin bir 
dil olduğunu söylüyorum.

13
00:00:49,080 --> 00:00:51,489
Eğer ana diliniz üzerine düşünürseniz,

14
00:00:51,490 --> 00:00:54,098
ben ve buradaki birçok insan
için bu İngilizce sanırım,

15
00:00:54,099 --> 00:00:55,859
ben de bu örnek üzerinden gideceğim.

16
00:00:55,859 --> 00:00:59,488
Nasıl öğrendiğinizi düşünürseniz, kimsenin
size öğretmediğini fark edersiniz.

17
00:00:59,489 --> 00:01:01,414
İnsanlar sizinle sadece konuştular.

18
00:01:01,415 --> 00:01:04,708
Ama en güzel yanı,
ki iş burada ilginçleşiyor,

19
00:01:04,709 --> 00:01:07,828
siz de onlarla konuşabiliyordunuz.

20
00:01:07,829 --> 00:01:09,989
Müzik örneğine geri dönersem,

21
00:01:09,990 --> 00:01:14,998
çoğu durumda yeni başlayanların daha 
iyi müzisyenlerle çalmaya izinleri yoktur.

22
00:01:14,999 --> 00:01:16,868
Başlangıç sınıfında tıkılı kalırsınız.

23
00:01:16,869 --> 00:01:18,788
Orada birkaç yıl kalmanız gerekir,

24
00:01:18,789 --> 00:01:22,028
ta ki orta seviyeye, sonra 
ileri seviyeye gelene kadar;

25
00:01:22,029 --> 00:01:24,139
ileri seviyeyi de bitirdikten sonra

26
00:01:24,140 --> 00:01:26,989
hâlâ yapmanız gereken birçok şey vardır.

27
00:01:26,990 --> 00:01:28,568
Ama dili ele alırsak,

28
00:01:28,569 --> 00:01:33,260
müzikal terimiyle, bebekken dahi 
profesyonellerle "doğaçlarsınız".

29
00:01:34,530 --> 00:01:36,448
Sürekli.

30
00:01:36,449 --> 00:01:39,937
Acemi olduğunuzu unuttuğunuz ana kadar.

31
00:01:39,938 --> 00:01:43,369
Kimse size "Seninle şimdi konuşamam--
Senin orada beklemen gerekiyor.

32
00:01:43,370 --> 00:01:45,468
Yaşlandığında seninle konuşabilirim."
demez.

33
00:01:45,469 --> 00:01:47,268
(Gülüşmeler)

34
00:01:47,269 --> 00:01:48,978
Bunu yaşamayız.

35
00:01:48,979 --> 00:01:51,519
Kimse size ne demeniz 
gerektiğini söylemez.

36
00:01:52,709 --> 00:01:56,039
Bir köşeye çekilip çalışmak 
zorunda bırakılmazsınız.

37
00:01:57,689 --> 00:02:01,570
Hatta yanlış yaptığınızda
dahi düzeltilmezsiniz.

38
00:02:02,670 --> 00:02:06,660
Bir düşünün; 2-3 yaşlarında bir 
kelimeyi sürekli yanlış söylediğinizde,

39
00:02:06,669 --> 00:02:08,268
kimse sizi düzeltmez.

40
00:02:08,269 --> 00:02:10,388
Eğer yeterince kez yanlış söylerseniz,

41
00:02:10,389 --> 00:02:13,688
sizi düzeltmek yerine ebeveynleriniz
sizin gibi konuşmaya başlar.

42
00:02:13,689 --> 00:02:14,523
(Gülüşmeler)

43
00:02:14,524 --> 00:02:17,488
Onlar da yanlış söylemeye başlarlar!

44
00:02:17,489 --> 00:02:21,292
Bunun en güzel yanı da

45
00:02:21,293 --> 00:02:23,181
konuşmanızla özgür olmanızdır.

46
00:02:24,241 --> 00:02:27,529
Böylece yıllarca öğrenmek durumunda kalmaz

47
00:02:27,530 --> 00:02:30,559
ve sesinizi aramak zorunda kalmazsınız.

48
00:02:30,560 --> 00:02:33,353
Sahip olduğunuz sesi
aslında hiç kaybetmediniz.

49
00:02:34,263 --> 00:02:36,496
Kimse bunu sizden çalmadı.

50
00:02:37,336 --> 00:02:41,839
İşte gençken ben böyle öğreniyordum;

51
00:02:41,840 --> 00:02:46,719
İngilizce'yi ve müziği aynı anda

52
00:02:46,720 --> 00:02:48,499
ve aynı şekilde öğreniyordum.

53
00:02:49,269 --> 00:02:53,477
Genelde insanlara şöyle diyorum:
"Evet, iki üç yaşlarındayken başladım."

54
00:02:53,478 --> 00:02:57,010
Çünkü böylesi daha inandırıcı.

55
00:02:57,940 --> 00:02:59,959
İngilizce konuşmaya ne zaman başladınız?

56
00:02:59,960 --> 00:03:02,029
İki üç yaşına kadar beklediniz mi?

57
00:03:02,639 --> 00:03:03,979
Hayır.

58
00:03:04,589 --> 00:03:08,009
Muhtemelen doğmadan önce konuşuyordunuz.

59
00:03:08,769 --> 00:03:12,529
Duyabildiğiniz an genellikle
öğrenmeye başladığınız andır.

60
00:03:13,119 --> 00:03:17,199
Bu bence ağabeylerimin çok 
güzel ve zekice bir tutumu.

61
00:03:17,200 --> 00:03:19,729
- beşi arasındaki en büyük ağabeyim...

62
00:03:19,730 --> 00:03:21,739
Ben en küçüğüm, Reggie en büyüğümüz -

63
00:03:21,740 --> 00:03:23,788
Benden sadece sekiz yaş büyük.

64
00:03:23,789 --> 00:03:26,998
Nasıl bu kadar zeki olduğunu
bilmiyorum. Bence asıl soru bu.

65
00:03:26,999 --> 00:03:29,328
Asıl TED konuşması bu olmalı.

66
00:03:29,329 --> 00:03:32,729
Biz küçük kardeşlerine çalmayı öğretmemesi

67
00:03:32,730 --> 00:03:37,030
gerçekten de onun yaratıcı
düşünme yetisini kanıtlıyor.

68
00:03:37,030 --> 00:03:39,489
Elime bir bas gitar vererek
beni müziğe alıştırmadı.

69
00:03:39,489 --> 00:03:40,610
Hayır.

70
00:03:42,960 --> 00:03:46,118
Yaptıkları ilk şey, en eski
hatıralarımdan aklımdan kalan,

71
00:03:46,848 --> 00:03:49,278
benim etrafımda müzik yapmaktı.

72
00:03:49,279 --> 00:03:51,129
Hawaii'de olduğumu hatırlıyorum,

73
00:03:51,130 --> 00:03:56,569
ağabeylerim ekipmanlarını kurarlardı,
plastik bir tabure gördüğümü hatırlıyorum.

74
00:03:56,570 --> 00:03:59,099
Çoğu zaman ön bahçeye 
kurulurduk ve orada üstünde

75
00:03:59,100 --> 00:04:00,949
plastik bir oyuncak duran bir tabure,

76
00:04:00,950 --> 00:04:04,319
Mickey Mouse'lu oyuncak bir gitar

77
00:04:04,320 --> 00:04:06,078
duruyor olurdu.

78
00:04:06,079 --> 00:04:09,078
Kimse bana o oyuncağın benim
için olduğunu söylememişti.

79
00:04:09,079 --> 00:04:12,919
Kimsenin konuşma sırasının
size geldiğini söylememesi gibi.

80
00:04:12,920 --> 00:04:16,718
Nasıl olacağını bilirsiniz ve ben de o
taburenin benim için olduğunu biliyordum.

81
00:04:16,719 --> 00:04:18,418
O enstrüman benim içindi.

82
00:04:18,418 --> 00:04:22,218
Plastik telleri vardı, kurardınız
ve bir şarkı çalmaya başlardı.

83
00:04:22,219 --> 00:04:26,708
Ama tellerinden ses çıkartamazdınız,
amaç zaten ses çıkartmak değildi.

84
00:04:26,709 --> 00:04:29,940
Bir enstrüman tutabilecek yaşa geldiğimde,

85
00:04:31,649 --> 00:04:36,398
bana sadece tutmam için bir şey verdiler,

86
00:04:36,399 --> 00:04:39,119
beni gelecek yıllara hazırlamak için.

87
00:04:39,120 --> 00:04:41,550
Amaç o enstrümanı çalmak değildi.

88
00:04:42,770 --> 00:04:45,448
Bizim, müzik öğretmenlerinin,
çoğu zaman yaptığı hata bu:

89
00:04:45,449 --> 00:04:50,147
Çocuklar müziği anlamadan onlara
enstrüman çalmayı öğretiyoruz.

90
00:04:50,148 --> 00:04:52,549
Çocuğa hecelemeyi öğretmezsiniz.

91
00:04:52,550 --> 00:04:54,359
Bir çocuğa, daha o çocuk uzun yıllar

92
00:04:54,360 --> 00:04:57,029
boyunca o sütü içmeden
"süt"ü hecelemeyi öğretmek

93
00:04:57,030 --> 00:04:58,479
pek mantıklı değil, değil mi?

94
00:04:58,480 --> 00:05:01,349
Ama nedense bunun müzikte
mantıklı olduğunu düşünüyoruz.

95
00:05:01,350 --> 00:05:04,750
Çocuklara önce kuralları ve
enstrümanı öğretiyoruz.

96
00:05:06,120 --> 00:05:09,448
Ben iki yaşımdayken ve elime
o oyuncağı tutuşturduklarında,

97
00:05:09,449 --> 00:05:13,749
müzikle çoktan ilgiliydim, çünkü müziğe
doğuştan yetenekli olduğumuza inanırım.

98
00:05:13,750 --> 00:05:18,049
Herhangi birinin sesini dinleyin.
Herhangi bir çocuğun sesini.

99
00:05:18,050 --> 00:05:20,115
Bundan daha saf bir müzik yoktur.

100
00:05:20,116 --> 00:05:23,541
Ağabeylerim müziğe yetenekli
doğduğumu, bir şekilde biliyorlardı

101
00:05:23,542 --> 00:05:25,451
ve bir bas gitarist olmamı istiyorlardı.

102
00:05:25,452 --> 00:05:28,027
Yeterince büyüdüğümde
elime bir oyuncak verdiler

103
00:05:28,028 --> 00:05:29,931
ve çalmaya başladılar.

104
00:05:29,932 --> 00:05:33,784
Ben de yerimde hoplayıp zıplayarak
elimdeki oyuncağımla ritim tuttum.

105
00:05:33,785 --> 00:05:38,909
En harika şey, bunun enstrümanla
alakalı olmamasıydı.

106
00:05:38,910 --> 00:05:43,039
Müzik yapmayı öğreniyordum,
enstrüman çalmayı değil.

107
00:05:43,040 --> 00:05:45,510
Umuyorum ki, buna
bugün de devam ediyorum.

108
00:05:46,380 --> 00:05:50,687
Öğrendiğim şey, ağabeyim
dört ölçülük melodinin sonunda

109
00:05:50,688 --> 00:05:56,178
ziline vurduğunda bunun
ne anlama geldiğiydi.

110
00:05:56,189 --> 00:05:58,489
Ya da bir melodiyle
diğerinin arasındaki fark.

111
00:05:58,490 --> 00:06:01,227
Tıpkı bir bebeğin
annesinin ses tonunu yükseltmesi

112
00:06:01,227 --> 00:06:03,787
ve babasının ses tonunu
alçaltması arasındaki

113
00:06:03,788 --> 00:06:06,569
farkı bilmesi gibi.

114
00:06:06,570 --> 00:06:07,909
Bu şeyleri bilirsiniz,

115
00:06:07,910 --> 00:06:11,569
kelimeleri anlamasanız dahi
karşınızdakini anlayabilirsiniz.

116
00:06:11,570 --> 00:06:13,484
Bütün bu şeyleri öğreniyorsunuz.

117
00:06:13,604 --> 00:06:16,287
Bir bebek anlamlı bir
kelime söyleyebildiğinde,

118
00:06:16,288 --> 00:06:19,089
dile dair birçok şeyi biliyor oluyor.

119
00:06:19,090 --> 00:06:20,861
Ben de müziği böyle öğreniyordum.

120
00:06:20,981 --> 00:06:25,029
Elimde enstrüman tutabildiğim anda,
hâlihazırda müziği biliyordum.

121
00:06:25,030 --> 00:06:27,358
Üç yaşına geldiğimde,

122
00:06:27,359 --> 00:06:31,578
Reggie altı telli gitarlarının
birinin iki telini söktü.

123
00:06:31,579 --> 00:06:36,559
Alttaki iki ince teli söktü ve o benim
ilk gerçek enstrümanım oldu.

124
00:06:36,560 --> 00:06:39,458
Reggie bana hâlihazırda bildiğim
şarkıları çalmak için,

125
00:06:39,459 --> 00:06:44,398
gereken sesleri çıkartmak için
parmağımı nerelere

126
00:06:44,399 --> 00:06:46,229
koymam gerektiğini öğretmeye başladı.

127
00:06:48,860 --> 00:06:53,388
Sıfırdan başlamıyordum.
Müziği zaten biliyordum.

128
00:06:53,389 --> 00:06:56,820
Şimdi o müziği bir enstrümanla
ifade etmem gerekiyordu sadece.

129
00:06:58,060 --> 00:07:02,159
Düşünüyorum da, konuşmayı
da aynı şekilde öğrenmiştim.

130
00:07:02,160 --> 00:07:05,330
Marifet ilk enstrümanı öğrenmekte değildi.

131
00:07:05,330 --> 00:07:07,810
Konuşmak için kullandığınız
enstrüman kimin umurunda?

132
00:07:07,813 --> 00:07:10,116
Önemli olan ne söylediğiniz.

133
00:07:11,959 --> 00:07:16,042
Müzikal anlamda sesimi hep korudum.

134
00:07:16,089 --> 00:07:18,137
Hep söyleyecek bir şeylerim oldu.

135
00:07:18,138 --> 00:07:22,167
Enstrümanım aracılığıyla nasıl
konuşacağımı öğrendim.

136
00:07:22,957 --> 00:07:24,907
Birkaç şey hakkında düşünecek olursak,

137
00:07:24,908 --> 00:07:30,238
alıştırma yapmaya zorlanmamak,
söylemeniz gerekenlerin dikte edilmemesi

138
00:07:30,239 --> 00:07:35,059
- yine İngilizce'ye döndüm -
söylemeniz gerekenlerin dikte edilmemesi.

139
00:07:35,060 --> 00:07:38,208
Öğretmen size yeni
bir kelime öğrettiğinde,

140
00:07:38,209 --> 00:07:41,537
onu bir cümlede kullanmanızı ister;
alakalı bir bağlamda, hemen o anda.

141
00:07:41,538 --> 00:07:44,267
Bir müzik öğretmeni gidip
alıştırma yapmanızı söyler.

142
00:07:44,268 --> 00:07:48,827
Alıştırma yapmak da işe yarar ama bir
bağlamda ifade etmekten daha yavaş işler.

143
00:07:48,828 --> 00:07:50,999
Bunu İngilizce'den biliyoruz.

144
00:07:51,000 --> 00:07:52,889
Ben de böyle öğrendim.

145
00:07:52,890 --> 00:07:59,279
Büyüdüğümde, yaklaşık beş yaşındayken,
beşimiz aslında bir tura çıkmıştık.

146
00:08:00,019 --> 00:08:02,249
Curtis Mayfield isimli
bir soul müzisyeninin

147
00:08:02,250 --> 00:08:06,048
konserinde açılış yapabilecek ve
onunla tura çıkabilecek kadar şanslıydık.

148
00:08:07,178 --> 00:08:10,399
Beş yaşındaydım, en büyük
ağabeyim yalnızca 13 yaşındaydı.

149
00:08:11,149 --> 00:08:16,199
Durup düşündüğümde, o yaşta
İngilizce'yi güzel konuşabiliyorduk.

150
00:08:16,209 --> 00:08:17,679
Neden müzik olmasın?

151
00:08:18,739 --> 00:08:22,098
O zamandan beri müziğe hep
bir dilmiş gibi yaklaştım,

152
00:08:22,099 --> 00:08:26,659
çünkü onu da aynı anda
ve aynı şekilde öğrendim.

153
00:08:27,779 --> 00:08:29,518
En güzel yanı da

154
00:08:29,519 --> 00:08:32,558
çocukların içlerinde taşıdığı
bir şeyi koruyabildim:

155
00:08:33,568 --> 00:08:35,360
O da özgürlük.

156
00:08:37,000 --> 00:08:41,398
Birçoğumuz ilk müzik dersimizi 
aldığımızda, müzikal özgürlüğümüzden

157
00:08:41,399 --> 00:08:43,727
uzaklaşmaya doğru itiliyoruz.

158
00:08:43,729 --> 00:08:45,228
Bir öğretmene gidiyoruz,

159
00:08:45,229 --> 00:08:49,488
o öğretmen hemen hemen hiçbir
zaman ona neden geldiğimizi bilmiyor.

160
00:08:49,489 --> 00:08:51,848
Çoğu zaman, bir çocuk
hayali gitar çaldığında,

161
00:08:51,849 --> 00:08:53,609
doğrunun ve yanlışın olmadığı anda,

162
00:08:53,610 --> 00:08:57,028
doğru ya da yanlış notalar veya
enstrümanla değil bu aslında.

163
00:08:57,029 --> 00:08:59,289
Çalıyor çünkü çalmak iyi hissettiriyor.

164
00:08:59,290 --> 00:09:03,268
Duşta şarkı söylemenizle aynı şey.

165
00:09:03,269 --> 00:09:06,798
Ya da arabanızda işe giderken;
şarkı söylüyorsunuz.

166
00:09:06,799 --> 00:09:09,648
Doğru notaları ya da doğru gamı bildiğiniz

167
00:09:10,528 --> 00:09:12,287
için söylemiyorsunuz,

168
00:09:12,288 --> 00:09:14,957
söylüyorsunuz çünkü bu iyi hissettiriyor.

169
00:09:14,958 --> 00:09:17,759
Kahvaltıda bir hanımefendiyle konuştum,

170
00:09:17,760 --> 00:09:20,262
"Duştayken, Ella Fitzgerald'ım" dedi.

171
00:09:20,263 --> 00:09:22,125
(Gülüşmeler)

172
00:09:22,126 --> 00:09:23,859
Elbette ki haklı!

173
00:09:23,860 --> 00:09:28,060
Peki bu neden dışarıdan
biri dinlerken değişiyor?

174
00:09:30,070 --> 00:09:32,818
Bu özgürlük, biz büyüdükçe ve
öğrendikçe yok oluyor

175
00:09:32,819 --> 00:09:36,657
ve o özgürlüğü korumanın bir
yolunu bulmamız gerekiyor.

176
00:09:36,658 --> 00:09:38,319
Bu başarılabilir!

177
00:09:38,320 --> 00:09:39,999
Sonsuza dek yok olmuş değil.

178
00:09:41,239 --> 00:09:45,148
Hayali gitar çalan bir çocuk
yüzünde bir tebessümle çalacak.

179
00:09:46,778 --> 00:09:49,598
Ona ilk müzik dersini verin,
o tebessüm yok olur.

180
00:09:51,648 --> 00:09:53,738
Çoğu zaman bütün müzikal
yaşamınız boyunca

181
00:09:53,738 --> 00:09:56,798
o tebessümü geri kazanmak
için çalışmanız gerekir.

182
00:09:56,799 --> 00:10:01,768
Öğretmenler olarak, eğer doğru
davranırsak, o tebessümü koruyabiliriz.

183
00:10:01,769 --> 00:10:04,838
Ben müziğe bir dil olarak
yaklaşın diyorum,

184
00:10:04,839 --> 00:10:07,771
öğrencinin özgürlüğünü
korumasını sağlayın.

185
00:10:07,772 --> 00:10:09,708
Biraz daha büyüdükten
ve ağabeylerimle

186
00:10:09,709 --> 00:10:13,638
turlara çıkıp fazlaca müzik
yapmaya başladıktan sonra,

187
00:10:13,639 --> 00:10:16,729
annem, ancak yaşlanıp kendi
çocuklarım olduktan sonra

188
00:10:16,730 --> 00:10:20,969
anlayabileceğim bir soru sorardı.

189
00:10:20,970 --> 00:10:22,381
Biz çocuklarına şunu sorardı:

190
00:10:22,381 --> 00:10:24,610
"Dünya başka iyi bir müzisyene

191
00:10:26,089 --> 00:10:27,829
neden ihtiyaç duysun?"

192
00:10:29,900 --> 00:10:31,205
Bir düşünün.

193
00:10:31,206 --> 00:10:34,172
Ben müzik diyorum ama
kendi kariyerinizi koyun oraya.

194
00:10:35,082 --> 00:10:37,399
Dünya size neden ihtiyaç duysun?

195
00:10:39,669 --> 00:10:42,789
Yaşlandıkça bir şeyin
farkına varmamı sağladı,

196
00:10:42,790 --> 00:10:46,628
müzik bir dilden de fazlası,
bir yaşam tarzı.

197
00:10:48,888 --> 00:10:50,167
Benim yaşam tarzım.

198
00:10:50,168 --> 00:10:54,639
Yanlış anlamayın, birçok müzisyenin
sürdüğü hayattan bahsetmiyorum.

199
00:10:55,899 --> 00:10:59,658
Çünkü sevdiğimiz eski müzisyenlere bakıp

200
00:10:59,659 --> 00:11:02,389
müzikal anlamda çok başarılı
olduklarını ancak hayatta

201
00:11:02,390 --> 00:11:04,540
bir o kadar başarısız
olduklarını görebiliriz.

202
00:11:06,110 --> 00:11:10,038
Birkaçının ismini verebilirim ama
kimseyi üzmek istemiyorum;

203
00:11:10,039 --> 00:11:13,870
ama müzikal kahramanlarımız hakkında
düşünürsek çoğu öyleydi.

204
00:11:15,490 --> 00:11:18,957
Sanırım ebeveynlerimiz bizi o anda
bilmediğimiz bir şeye hazırlıyorlardı,

205
00:11:18,957 --> 00:11:21,928
sanırım annem ileride neler
olabileceğini görebiliyordu.

206
00:11:21,929 --> 00:11:24,150
"Dünya başka iyi bir müzisyene


207
00:11:26,580 --> 00:11:28,620
neden ihtiyaç duysun?"

208
00:11:29,580 --> 00:11:32,220
Biz ise sürekli alıştırma yapıyoruz.

209
00:11:33,220 --> 00:11:36,419
Tüm evimizi mahallemizden,
eyaletin farklı yerlerinden gelen

210
00:11:36,420 --> 00:11:40,499
müzisyenlerin buluştuğu
bir müzik evine çevirdik.

211
00:11:40,500 --> 00:11:42,069
Alıştırma yapardık,

212
00:11:42,070 --> 00:11:44,359
ailem olmayan paralarını

213
00:11:44,360 --> 00:11:46,928
en yeni enstrümanlara sahip
olmamız için harcardı.

214
00:11:46,929 --> 00:11:49,908
Her Noel'de, Noel Baba
en yeni şeyleri getirirdi.

215
00:11:49,909 --> 00:11:51,588
Neden öyleydi?

216
00:11:52,698 --> 00:11:55,638
Sadece para kazanmamız için miydi?

217
00:11:55,639 --> 00:11:59,339
Sahnenin tadını çıkarmamız için miydi?

218
00:12:02,470 --> 00:12:06,070
Şimdi anlıyorum da bundan çok fazlasıydı.

219
00:12:07,220 --> 00:12:08,818
Müzik benim yaşam tarzım.

220
00:12:09,578 --> 00:12:12,409
İnsanlarla bir öğretmen olarak
müziği paylaşabilmek için

221
00:12:12,410 --> 00:12:15,507
ciddi manada müzik
çalışmaya başladıktan sonra,

222
00:12:15,508 --> 00:12:18,969
müzikten öğrenip hayatlarımıza
uygulayabileceğimiz birçok şeyin

223
00:12:18,970 --> 00:12:20,455
olduğunu gördüm.

224
00:12:20,456 --> 00:12:23,232
İyi bir müzisyen olmak için
iyi bir dinleyici olmalısınız.

225
00:12:26,012 --> 00:12:29,248
Ne kadar iyi bir bas gitarist
olduğumun bir önemi yok.

226
00:12:29,249 --> 00:12:30,808
Ne kadar iyi olduğum önemsiz.

227
00:12:30,809 --> 00:12:34,760
Dünyanın en iyi beş müzisyenini
bu sahneye çıkartabiliriz.

228
00:12:36,330 --> 00:12:39,378
Ama her biri birbirinden bağımsız
bir şekilde iyi çalacak olursa,

229
00:12:39,379 --> 00:12:41,170
yaptıkları müzik çok kötü olacaktır.

230
00:12:43,730 --> 00:12:46,970
Eğer birbirimizi dinler
ve beraber çalarsak,

231
00:12:48,680 --> 00:12:51,139
her birimizin en iyi
olmasına gerek kalmadan,

232
00:12:52,490 --> 00:12:54,710
çok daha iyi müzik yapabiliriz.

233
00:12:57,500 --> 00:13:01,758
Birkaç yıl boyunca yeni gelen öğrencileri
karşılamak ve bir müzik grubu

234
00:13:01,759 --> 00:13:06,018
oluşturmak amacıyla Kaliforniya'daki
Stanford Üniversitesi'ne davet edildim.

235
00:13:06,019 --> 00:13:08,888
Müziği kullanarak onlara
önlerindeki dört senenin

236
00:13:08,889 --> 00:13:11,758
nasıl geçeceğine dair
bir fikir verebildik.

237
00:13:11,759 --> 00:13:14,668
Müzik kullanarak bunu
yapmak eğlenceli oldu,

238
00:13:14,669 --> 00:13:17,819
çünkü müzik hassas konuların
konuşulmasını kolaylaştırıyor:

239
00:13:17,820 --> 00:13:22,398
Politika, ırkçılık, eşitlik,
eşitsizlik ve din gibi.

240
00:13:22,399 --> 00:13:25,628
Müzik kullanarak bunları hem
konuşup hem güvende olabilirim.

241
00:13:25,629 --> 00:13:27,909
İzleyiciler arasından
daha önce hiç enstrüman

242
00:13:27,910 --> 00:13:29,849
çalmamış birini sahneye alabiliyorduk.

243
00:13:29,850 --> 00:13:31,119
Genellikle bir kadını alıp

244
00:13:31,120 --> 00:13:33,598
boynuna bas gitarı geçiriyorduk

245
00:13:33,599 --> 00:13:35,448
ve grubun çalmasını işaret ediyordum.

246
00:13:35,449 --> 00:13:37,348
Grup çalmaya başlar başlamaz,

247
00:13:37,349 --> 00:13:39,094
sahneye çıkan öğrenci şunu yapıyor.

248
00:13:39,094 --> 00:13:40,550
(Gülüşmeler)

249
00:13:40,551 --> 00:13:42,323
Ben de "İşte müzik bu" diyordum.

250
00:13:43,293 --> 00:13:46,454
Eğer o bas gitarı dükkândaki
bir enstrüman gibi dinlerseniz,

251
00:13:46,455 --> 00:13:49,288
öylece duruyorken bir ses çıkartmaz.

252
00:13:49,289 --> 00:13:52,518
Ondan müzik istiyorsanız, müziği
kendiniz oraya yerleştirmelisiniz.

253
00:13:52,519 --> 00:13:56,579
O boynunuzdaki ritmi alıp enstrümana
koymanız gerekiyor sadece.

254
00:13:56,580 --> 00:13:59,110
Ben de sol eliyle gitarın
klavyesini tutturdum ona

255
00:13:59,125 --> 00:14:02,334
- herkes enstrüman tutmasını bilir,
yeni bir şey değil bu -

256
00:14:02,335 --> 00:14:07,008
klavyeyi tut ve sağ elini
telin üstünde dans ettir.

257
00:14:07,009 --> 00:14:10,169
O notayı çalmaya başladıktan sonra
grup da onunla çalmaya başlıyor.

258
00:14:10,170 --> 00:14:13,158
Birdenbire, o artık bir bas gitarist.

259
00:14:13,159 --> 00:14:15,537
Daha da fazlası, bir müzisyen.

260
00:14:15,538 --> 00:14:18,256
Bir dansçı dans etmeye başlamadan
önce asla soru sormaz.

261
00:14:18,257 --> 00:14:20,927
Bir solist genellikle hangi
anahtarda olduğumuzu sormaz.

262
00:14:20,928 --> 00:14:23,608
Müzisyenler birçok soru
sormak durumundadırlar.

263
00:14:25,639 --> 00:14:27,448
Bu deneyim bana şunu öğretti:

264
00:14:27,449 --> 00:14:31,291
"Biz harika olduğumuz için onun
bir şey bilmeye ihtiyacı yok."

265
00:14:31,292 --> 00:14:33,214
(Gülüşmeler)

266
00:14:33,215 --> 00:14:36,829
Müzik yaptığımız yere o anda biri gelecek
ve sahnedeki grubu görecek olsa,

267
00:14:36,830 --> 00:14:39,829
sahnede bu yeni gelen müzisyenle birlikte,

268
00:14:39,830 --> 00:14:42,823
yeni gelen müzisyenin
kim olduğunu anlayamazdı.

269
00:14:44,103 --> 00:14:45,595
Bu da bana şunu öğretti:

270
00:14:45,596 --> 00:14:51,530
"Eğer kendi başarımı doğru kullanırsam,
başkalarının yükselmesini sağlayabilirim."

271
00:14:52,910 --> 00:14:55,728
Stanford'da yaptığımız bu
etkinliğin en güzel yanı

272
00:14:55,729 --> 00:14:57,468
bas gitarın artık ona ait olmasıydı.

273
00:14:57,468 --> 00:14:58,907
(Gülüşmeler)

274
00:14:58,908 --> 00:15:01,908
Geçenlerde gördüm, hâlâ bas gitar çalıyor,

275
00:15:01,909 --> 00:15:03,948
bu çok güzel.

276
00:15:03,949 --> 00:15:07,508
Dinlemek müzikten hayata
uygulayabileceğimiz önemli bir şey,

277
00:15:07,509 --> 00:15:11,628
birlikte çalışarak, başarılı olarak diğer
insanların da başarılı olmasını sağlamak.

278
00:15:11,629 --> 00:15:13,408
İnsanları sizi övdüğünde,

279
00:15:13,409 --> 00:15:16,128
alçakgönüllülük yapıp övgüyü reddetmeyin.

280
00:15:16,129 --> 00:15:17,378
Övgüyü benimseyin,

281
00:15:17,379 --> 00:15:20,778
çünkü o övgüyü size layık görmeleri,
sizin iyi olduğunuzu ifade eder.

282
00:15:20,779 --> 00:15:23,679
Olduğunuz yerde kalıp
onları da yanınıza çekin.

283
00:15:23,679 --> 00:15:27,301
Bu, sizin onların yanınıza inmenizden
daha hızlı gelişmelerini sağlayacaktır.

284
00:15:27,302 --> 00:15:30,644
Yani müzikte iyi olduğumuz için
bu insanlara yardım edeceğiz.

285
00:15:30,645 --> 00:15:34,789
Müzik söz konusu olduğunda siz demedikçe
ben iyi olduğumu iddia edemem.

286
00:15:34,790 --> 00:15:37,079
"Bütün bu Grammy
Ödülleri'ni kazandı" diyorlar.

287
00:15:37,080 --> 00:15:39,548
Siz olmadan hiçbirini kazanamam.

288
00:15:39,549 --> 00:15:41,708
Annemin bize öğrettiği bir başka şey de:

289
00:15:41,709 --> 00:15:44,309
"Siz zaten başarılısınız.

290
00:15:45,259 --> 00:15:47,939
Sadece dünyanın geri
kalanı henüz bunu bilmiyor."

291
00:15:48,939 --> 00:15:52,049
O zamanlar anlamamıştım ama
şimdi gerçekten anlayabiliyorum.

292
00:15:52,050 --> 00:15:56,450
Buradan gitmeden önce hızlıca
şunu düşünmenizi istiyorum:

293
00:15:56,459 --> 00:15:59,459
İki nota çalıyor olsaydım,
diyelim ki bir "do"

294
00:15:59,469 --> 00:16:01,479
- hayalgücünüzü kullanın sadece -

295
00:16:01,480 --> 00:16:04,950
Eğer aynı oktavda
bir do ve do diyez çalarsam,

296
00:16:05,850 --> 00:16:08,460
bu notalar çarpışıyor
gibi ses çıkartırlar;

297
00:16:09,240 --> 00:16:11,223
"Yanlış!", "Çirkin!"

298
00:16:14,393 --> 00:16:16,886
Ama do'yu bir oktav yukarı alırsam,

299
00:16:18,126 --> 00:16:20,728
do diyez ve do'yu tekrar çalalım.

300
00:16:20,729 --> 00:16:22,548
Birdenbire kulağa çok güzel gelir.

301
00:16:22,549 --> 00:16:24,369
Aynı iki nota.

302
00:16:25,549 --> 00:16:29,128
O do, do diyeze majör yedili olur;

303
00:16:29,129 --> 00:16:34,958
bir akoru çok güzel yapmakta
önemli bir elementtir bu.

304
00:16:34,959 --> 00:16:38,739
Peki aynı iki nota nasıl bir durumda
kulağa kötü gelirken diğer bir durumda

305
00:16:38,740 --> 00:16:40,300
kulağa çok güzel gelir?

306
00:16:41,000 --> 00:16:42,830
Bunu alıp hayata uygulayın.

307
00:16:43,600 --> 00:16:46,658
Hayatta kötü, berbat, korkunç
bir şey gördüğümüzde,

308
00:16:46,659 --> 00:16:49,066
belki de ona yanlış
oktavda bakıyoruzdur.

309
00:16:50,796 --> 00:16:53,393
Belki bakış açımızı değiştirebiliriz.

310
00:16:54,053 --> 00:16:56,559
Aslında eğer kötü bir şey görüyorsanız,

311
00:16:56,560 --> 00:17:00,479
onu yanlış oktavda gördüğünüzü bilerek
bakış açınızı değiştirmek için

312
00:17:00,480 --> 00:17:05,267
bir yol aramanız gerektiğini bilmelisiniz.

313
00:17:05,268 --> 00:17:08,498
Müzikal bir terim kullanmak gerekirse-
oktavınızı değiştirmelisiniz.

314
00:17:11,048 --> 00:17:17,888
Ülkeler insanları incitmek, korku salmak,
öldürmek, bir şeyler kanıtlamak için

315
00:17:18,909 --> 00:17:22,769
bombalar yapıyorlar.

316
00:17:24,069 --> 00:17:28,002
Ülkeler, devletler bombaları yollamadan
önce onları kutsuyorlar.

317
00:17:28,872 --> 00:17:31,534
Bu, yukarıdan aşağıya devlet
dayatmasıyla gerçekleşmekte.

318
00:17:31,534 --> 00:17:33,329
Cevabımız burada saklı.

319
00:17:35,369 --> 00:17:38,749
Çözümün aşağıdan yukarı gelmesi
gerektiğini gösteriyor bana.

320
00:17:38,750 --> 00:17:42,330
İnsanların sizi sevmesini sağlayan
bir bomba üzerinde çalışan biri var mı?

321
00:17:43,260 --> 00:17:44,980
Belki bir Eros bombası?

322
00:17:46,200 --> 00:17:48,189
Hâlihazırda olduğunu düşünüyorum:

323
00:17:48,190 --> 00:17:49,709
Müzik.

324
00:17:50,679 --> 00:17:53,678
Her ülke kendi versiyonuna sahip.

325
00:17:53,679 --> 00:17:57,249
İşe yarıyor.
İnsanları bir araya getiriyor.

326
00:17:57,250 --> 00:18:00,829
Onu anlamak için bir şey
bilmenize gerek yok.

327
00:18:01,839 --> 00:18:04,889
Bir dil. Bir yaşam tarzı.

328
00:18:05,949 --> 00:18:07,968
Dünyayı kurtarabilir.

329
00:18:07,969 --> 00:18:10,699
Benim adım Victor Wooten.
Ben bir müzisyenim.

330
00:18:11,659 --> 00:18:13,951
Bana bu savaş alanında
katılmanızı umuyorum.

331
00:18:13,952 --> 00:18:15,054
(Gülüşmeler)

332
00:18:15,055 --> 00:18:16,108
Teşekkürler.

333
00:18:16,109 --> 00:18:17,355
(Alkışlar)