WEBVTT

00:00:00.553 --> 00:00:04.853
OK, vậy là hôm nay tôi muốn trao đổi
cách chúng ta nói về tình yêu.

00:00:05.237 --> 00:00:06.387
và cụ thể là,

00:00:06.411 --> 00:00:09.846
tôi muốn nói đến sai lầm
về cách nói về tình yêu.

NOTE Paragraph

00:00:10.673 --> 00:00:14.080
Hầu hết chúng ta sẽ có thể
rơi vào lưới tình một vài lần

00:00:14.104 --> 00:00:15.569
trong suốt cả quãng đời,

00:00:15.593 --> 00:00:19.803
và trong tiếng Anh, ẩn dụ này,
là "falling" - rơi vào,

00:00:19.827 --> 00:00:22.841
thực sự là cách chủ yếu để
ta nói về trải nghiệm ấy.

NOTE Paragraph

00:00:23.592 --> 00:00:24.743
Không bạn nghĩ thế nào

00:00:24.767 --> 00:00:26.694
nhưng khi tôi dùng ẩn dụ này,

00:00:26.718 --> 00:00:29.596
cái mà tôi hình dung ra 
là một bộ phim hoạt hình

00:00:30.076 --> 00:00:31.372
kiểu có 1 người đàn ông,

00:00:31.396 --> 00:00:33.113
anh ta đang đi bộ trên vỉa hè,

00:00:33.137 --> 00:00:36.249
mà không nhận ra rằng, anh ta đang 
băng qua 1 hố ga mở nắp

00:00:36.273 --> 00:00:39.934
và anh ta rơi xuống cái cống bên dưới

00:00:39.958 --> 00:00:44.738
Tôi hình dung tình yêu theo cách này
vì falling chứ không (jumping) nhảy lên.

00:00:44.769 --> 00:00:46.801
Falling là một sự tình cờ,

00:00:46.825 --> 00:00:48.727
nó không thể kiểm soát được.

00:00:48.751 --> 00:00:52.276
Đó là thứ xảy ra mà 
không có sự đồng ý của ta.

00:00:52.300 --> 00:00:53.493
Và điều này --

00:00:53.517 --> 00:00:57.084
là cách chủ yếu để chúng ta nói
về việc bắt đầu một mối quan hệ mới.

NOTE Paragraph

00:00:58.336 --> 00:01:02.103
Tôi là một nhà văn và cũng
là một giáo viên tiếng Anh,

00:01:02.127 --> 00:01:04.412
nghĩa là tôi dùng ngôn từ
để kiếm sống

00:01:04.436 --> 00:01:08.586
Bạn có thể nói rằng tôi được trả tiền để
tranh luận về chủ đề ngôn ngữ ta dùng,

00:01:08.610 --> 00:01:12.810
và tôi muốn chỉ ra rằng
rất nhiều ẩn dụ chúng ta sử dụng

00:01:12.834 --> 00:01:14.401
để nói về tình yêu --

00:01:14.425 --> 00:01:16.248
thậm chí hầu hết chúng --

00:01:16.272 --> 00:01:17.673
là mớ rắc rối.

NOTE Paragraph

00:01:18.700 --> 00:01:20.593
Vậy thì, chúng ta rơi vào lưới tình.

00:01:21.766 --> 00:01:23.231
Chúng ta bị tấn công.

00:01:23.255 --> 00:01:24.651
Chúng ta bị nghiền nát.

00:01:25.331 --> 00:01:26.701
Chúng ta ngất lịm đi.

00:01:27.186 --> 00:01:28.983
Chúng ta bùng cháy với đam mê.

00:01:29.738 --> 00:01:31.715
Tình yêu làm chúng ta điên cuồng,

00:01:31.739 --> 00:01:33.303
và nó làm chúng ta bệnh.

00:01:33.796 --> 00:01:35.156
Trái tim ta đau,

00:01:35.180 --> 00:01:37.186
và sau đó tan vỡ.

00:01:38.226 --> 00:01:41.600
Vì vậy những ẩn dụ của chúng ta 
ngang với trải nghiệm yêu một người

00:01:41.600 --> 00:01:44.057
đến bạo lực cực đoạn hay bạo bệnh.

NOTE Paragraph

00:01:44.071 --> 00:01:46.156
(Tiếng cười)

NOTE Paragraph

00:01:47.101 --> 00:01:48.252
Chúng như thế đấy.

00:01:48.276 --> 00:01:50.259
Và chúng đặt ta vào vị thế 
là nạn nhân

00:01:50.283 --> 00:01:53.642
ở tình huống bất ngờ và
không thể tránh khỏi.

00:01:54.547 --> 00:01:57.490
Một trong những từ yêu thích của tôi 
là "say mê" (smitten)

00:01:57.490 --> 00:02:00.148
quá khứ phân của từ của "smite"

00:02:00.172 --> 00:02:03.240
Và nếu bạn tìm kiếm từ này
trong từ điển --

NOTE Paragraph

00:02:03.264 --> 00:02:04.288
(tiếng cười)

NOTE Paragraph

00:02:04.312 --> 00:02:08.830
bạn sẽ thấy rằng nó được định nghĩa
là "nỗi khổ đau thương"

00:02:08.854 --> 00:02:11.705
và, "yêu rất nhiều".

00:02:13.716 --> 00:02:17.060
Tôi thử kết hợp từ "say mê" (smite)
với những ngữ cảnh riêng biệt,

00:02:17.084 --> 00:02:18.648
trong kinh Cựu ước.

00:02:19.560 --> 00:02:24.308
Trong Sách Xuất Hành, có đến
16 trích dẫn của từ smite

00:02:24.332 --> 00:02:28.105
là từ được Kinh thánh dùng để chỉ
sự trả thù của 1 vị thần giận dữ.

NOTE Paragraph

00:02:28.129 --> 00:02:29.850
(tiếng cười)

NOTE Paragraph

00:02:29.874 --> 00:02:32.579
Ở đây chúng ta đang sử dụng cùng 1 từ
để nói về tình yêu

00:02:32.603 --> 00:02:35.029
cái mà ta dùng để giải thích cho
nạn dịch châu chấu.

NOTE Paragraph

00:02:35.053 --> 00:02:36.081
(tiếng cười)

NOTE Paragraph

00:02:36.105 --> 00:02:37.361
Phải không nào?

NOTE Paragraph

00:02:37.385 --> 00:02:39.477
Vậy thì, điều này đã diễn ra thế nào?

00:02:39.501 --> 00:02:43.492
Làm thế nào chúng ta liên hệ tình yêu
với nỗi đau khổ vĩ đại?

00:02:43.516 --> 00:02:47.505
Vi sao ta nói về kinh nghiệm hay
về tình yêu 1 cách mạo nhận này

00:02:47.529 --> 00:02:49.633
như thể chúng ta là nạn nhân?

00:02:50.556 --> 00:02:52.247
Đó là những câu hỏi khó,

00:02:52.271 --> 00:02:53.917
nhưng tôi có vài giả thuyết.

00:02:53.941 --> 00:02:55.180
Và để suy nghĩ thấu đáo

00:02:55.204 --> 00:02:57.832
cụ thể, tôi muốn dựa trên
một phép ẩn dụ

00:02:57.856 --> 00:03:00.027
ý tưởng về tình yêu như 1 cơn điên dại.

NOTE Paragraph

00:03:01.088 --> 00:03:03.795
Khi tôi lần đầu thực hiện
nghiên cứu tình yêu lãng mạn,

00:03:03.819 --> 00:03:06.580
tôi thấy rằng những phép ẩn dụ
điên rồ ở khắp mọi nơi.

00:03:06.604 --> 00:03:08.707
Lịch sử văn hóa phương Tây

00:03:08.731 --> 00:03:12.668
đầy những ngôn ngữ đánh đồng
tình yêu với bệnh tâm thần.

00:03:13.440 --> 00:03:15.367
Đây là một vài ví dụ.

00:03:15.391 --> 00:03:16.734
William Shakespeare:

00:03:16.758 --> 00:03:18.191
"Yêu thực ra là rồ dại."

00:03:18.215 --> 00:03:19.532
trong "As You Like It."

00:03:20.092 --> 00:03:21.349
Friedrich Nietzsche:

00:03:21.373 --> 00:03:23.876
"Luôn có sự điên rồ trong tình yêu"

00:03:24.559 --> 00:03:27.425
"Làm tôi trông thật điên dại khi yêu--"

NOTE Paragraph

00:03:27.449 --> 00:03:29.518
(tiếng cười)

NOTE Paragraph

00:03:29.542 --> 00:03:32.140
từ nhà triết học vĩ đại,
Beyoncé Knowles.

NOTE Paragraph

00:03:32.164 --> 00:03:33.625
(tiếng cười)

NOTE Paragraph

00:03:35.083 --> 00:03:37.917
Tôi yêu lần đầu tiên 
khi 20 tuổi,

00:03:37.941 --> 00:03:41.120
và nó là một mối quan hệ
hỗn loạn ngay từ khi bắt đầu.

00:03:41.459 --> 00:03:44.664
Đó là 1 khoảng cách dài
trong vài năm đầu tiên,

00:03:44.688 --> 00:03:49.284
vì vậy với tôi nó nghĩa là rất thăng
và rất trầm.

00:03:49.794 --> 00:03:51.998
Tôi có thể nhớ được 1 khoảnh khắc
cụ thể

00:03:52.580 --> 00:03:55.925
Lúc đó tôi đang ngồi trên giường
trong một khách sạn ở Nam Mỹ,

00:03:55.949 --> 00:03:59.645
và tôi đang nhìn người tôi yêu
bước ra khỏi cửa.

00:04:00.151 --> 00:04:01.764
Và trời đã muộn rồi,

00:04:01.788 --> 00:04:03.048
gần như là nửa đêm,

00:04:03.072 --> 00:04:05.049
chúng tôi đã tranh cãi suốt bữa tối,

00:04:05.073 --> 00:04:07.022
và khi chúng tôi về phòng,

00:04:07.046 --> 00:04:09.771
anh ấy ném đồ vào ba lô 
và lao ra ngoài.

00:04:11.141 --> 00:04:14.400
Trong khi tôi không còn nhớ được
là đã tranh cãi cái gì,

00:04:14.424 --> 00:04:18.479
tôi lại nhớ rất rõ ràng 
mình thấy thế nào khi anh ấy bỏ đi.

NOTE Paragraph

00:04:19.122 --> 00:04:22.667
Tôi mới 22 tuổi, đó là lần đầu tiên
tôi ở một nước đang phát triển,

00:04:23.424 --> 00:04:25.679
và tôi hoàn toàn đơn độc.

00:04:26.412 --> 00:04:29.779
Tôi còn 1 tuần cho đến tận
chuyến bay về nhà

00:04:29.803 --> 00:04:32.171
và tôi biết tên thị trấn nơi tôi đang ở

00:04:32.195 --> 00:04:35.778
và tên thành phố mà tôi
cần đến để bay đi,

00:04:35.802 --> 00:04:39.058
nhưng tôi không biết làm sao để di chuyển.

00:04:39.842 --> 00:04:43.019
Tôi không có sách hướng dẫn 
và chỉ còn ít tiền

00:04:43.043 --> 00:04:44.813
và tôi không biết
tiếng Tây Ban Nha

NOTE Paragraph

00:04:45.547 --> 00:04:47.644
Ai đó thích phiêu lưu hơn tôi

00:04:47.668 --> 00:04:50.098
có lẽ sẽ coi đây là 
1 khoảnh khắc của cơ hội,

00:04:50.122 --> 00:04:51.952
nhưng tôi chỉ thấy ớn lạnh.

00:04:52.406 --> 00:04:54.223
Tôi chỉ ngồi đó.

00:04:54.738 --> 00:04:56.781
Và sau đó tôi trào nước mắt.

00:04:57.357 --> 00:04:59.728
Mặc dù hoảng sợ,

00:04:59.752 --> 00:05:02.322
một giọng nói nhỏ lướt qua trong đầu tôi,

00:05:02.346 --> 00:05:04.683
"Wow. Thật là kịch tính.

00:05:04.707 --> 00:05:07.406
Mình thực sự phải làm tình yêu này
trở nên đúng đắn."

NOTE Paragraph

00:05:07.430 --> 00:05:09.218
(tiếng cười)

NOTE Paragraph

00:05:09.242 --> 00:05:13.762
Bởi vì 1 phần trong tôi muốn
cảm thấy khổ sở trong tình yêu.

00:05:14.226 --> 00:05:17.666
Và nó nghe rất lạ 
với tôi bây giờ, nhưng ở tuổi 22,

00:05:17.690 --> 00:05:20.835
tôi khao khát có những 
trải nghiệm ấn tượng,

00:05:20.859 --> 00:05:26.057
và vào thời điểm đó, tôi rất vô lí,
giận dữ và hoang tàn

00:05:26.081 --> 00:05:27.305
và đủ kì quặc,

00:05:27.329 --> 00:05:30.705
tôi nghĩ rằng điều này bằng cách nào đó
đã hợp thức hóa cảm xúc tôi có

00:05:30.729 --> 00:05:32.568
với người vừa mới rời bỏ tôi.

NOTE Paragraph

00:05:34.163 --> 00:05:38.526
Tôi nghĩ là ở mức độ nào đó tôi muốn
cảm thấy điên rồ 1 tí,

00:05:38.550 --> 00:05:42.082
vì tôi nghĩ rằng đó là cách 
tình yêu hoạt động.

00:05:43.141 --> 00:05:44.948
Điều này thực ra 
không mấy ngạc nhiên,

00:05:44.972 --> 00:05:47.426
theo Wikipedia,

00:05:47.450 --> 00:05:49.723
có 8 bộ phim,

00:05:49.747 --> 00:05:51.744
14 bài hát,

00:05:51.768 --> 00:05:54.965
2 album và 1 tiểu thuyết
có tựa đề "Điên tình" (Crazy Love)

NOTE Paragraph

00:05:55.837 --> 00:05:58.963
Khoảng nửa giờ sau,
anh ta quay lại phòng của chúng tôi.

00:05:58.987 --> 00:06:00.138
Chúng tôi làm hòa.

00:06:00.162 --> 00:06:03.079
Chúng tôi đã dành gần như cả tuần
hạnh phúc du lịch cùng nhau.

00:06:03.079 --> 00:06:04.435
Và sau đó, khi về đến nhà,

00:06:04.459 --> 00:06:09.443
tôi nghĩ, "Nó thật khủng khiếp
và tuyệt vời.

00:06:09.989 --> 00:06:11.704
Đây phải là sự lãng mạn thực sự."

00:06:13.006 --> 00:06:15.706
Tôi mong chờ tình đầu để
cảm thấy như điên dại,

00:06:15.730 --> 00:06:19.510
và tất nhiên, nó đáp ứng
mong đợi này rất tốt.

00:06:19.941 --> 00:06:21.632
Nhưng khi yêu ai đó như thế --

00:06:21.656 --> 00:06:25.751
như thể mọi hạnh phúc của tôi
phụ thuộc vào việc anh ấy yêu tôi --

00:06:25.775 --> 00:06:27.868
không phải rất tốt cho tôi

00:06:27.892 --> 00:06:29.042
hoặc cho anh ấy.

NOTE Paragraph

00:06:29.850 --> 00:06:33.551
Nhưng tôi ngờ rằng trải nghiệm tinh yêu
này không phải là bất thường.

00:06:34.026 --> 00:06:38.437
Hầu hết ta cảm thấy có chút điên
ở giai đoạn đầu của tình yêu lãng mạn.

00:06:38.815 --> 00:06:42.631
Trên thực tế, có 1 nghiên cứu xác nhận
rằng điều này là bình thường,

00:06:43.280 --> 00:06:45.166
bởi vì, nói như hóa học thần kinh,

00:06:45.190 --> 00:06:49.752
tình yêu lãng mạn và bệnh tâm thần
không dễ gì phân biệt được.

00:06:51.046 --> 00:06:52.197
Điều đó là thật.

NOTE Paragraph

00:06:52.221 --> 00:06:56.780
Nghiên cứu này từ năm 1999 đã
sử dụng các xét nghiệm máu

00:06:56.804 --> 00:06:59.898
để thấy rằng mức độ serotonin
khi mới yêu

00:06:59.922 --> 00:07:02.719
rất tương tự với mức serotonin

00:07:02.743 --> 00:07:06.048
của người được chẩn đoán là
mắc chứng rối loạn ám ảnh cưỡng chế.

NOTE Paragraph

00:07:06.072 --> 00:07:07.080
(tiếng cười)

NOTE Paragraph

00:07:07.104 --> 00:07:09.801
Vâng, và mức độ thấp của serotonin

00:07:09.825 --> 00:07:13.427
cũng được liên tưởng với bệnh
trầm cảm theo mùa

00:07:13.451 --> 00:07:14.731
và bệnh trầm cảm.

00:07:15.687 --> 00:07:17.947
Vậy nên có 1 vài bằng chứng

00:07:17.971 --> 00:07:22.319
chỉ ra tình yêu được liên kết với những
thay đổi tâm trạng và hành vi của ta.

00:07:22.343 --> 00:07:26.350
Và có những nghiên cứu khác 
chứng minh rằng

00:07:26.374 --> 00:07:30.064
hầu hết các mối quan hệ
đều bắt đầu theo cách này.

NOTE Paragraph

00:07:30.660 --> 00:07:34.823
Các nhà nghiên cứu tin rằng
mức độ thấp của serotonin

00:07:34.847 --> 00:07:38.882
tương quan với suy nghĩ ám ảnh về
đối tượng của tình yêu,

00:07:38.906 --> 00:07:42.964
giống như cảm giác ai đó
dựng trại trong não bạn.

00:07:42.988 --> 00:07:45.919
Và hầu hết chúng ta cảm nhận
theo cách này khi yêu lần đầu.

00:07:45.943 --> 00:07:49.069
Nhưng tin tốt là,
nó không kéo dài lâu đâu --

00:07:49.093 --> 00:07:52.266
thường thì chỉ 1 vài tháng
cho đến vài năm.

NOTE Paragraph

00:07:53.352 --> 00:07:56.160
Khi tôi trở về từ chuyến đi
Nam Mỹ,

00:07:56.184 --> 00:07:59.761
tôi dành rất nhiều thời gian
1 mình trong phòng,

00:07:59.785 --> 00:08:01.125
kiểm tra email,

00:08:01.149 --> 00:08:03.512
khao khát nghe tiếng của người tôi yêu.

00:08:04.545 --> 00:08:09.893
Tôi đã quyết định rằng nếu bạn bè tôi
không thể hiểu nỗi đau khổ của mình

00:08:09.917 --> 00:08:11.866
thì tôi cũng chẳng cần tình bạn đấy nữa.

00:08:11.890 --> 00:08:13.973
Vì vậy tôi ngừng đi chơi
với hầu hết bạn bè.

00:08:14.387 --> 00:08:18.581
Và đó có lẽ là năm
bất hạnh nhất đời tôi.

00:08:19.086 --> 00:08:23.200
Nhưng tôi nghĩ rằng tôi thấy giống như
việc của mình là phải đau khổ,

00:08:23.849 --> 00:08:25.641
bởi nếu tôi có thể đau khổ

00:08:25.665 --> 00:08:28.332
tôi sẽ chứng minh rằng tôi yêu anh ấy 
biết bao nhiêu.

00:08:28.356 --> 00:08:30.241
Và nếu tôi có thể chứng minh điều đó

00:08:30.265 --> 00:08:33.219
chúng tôi cuối cùng sẽ ở bên nhau.

NOTE Paragraph

00:08:34.050 --> 00:08:36.138
Đây thực là sự điên rồ,

00:08:36.162 --> 00:08:38.557
bởi lẽ không có quy luật vũ trụ nào

00:08:38.581 --> 00:08:41.943
nói rằng cứ đau khổ nhiều
thì sẽ nhận được thành quả tốt đẹp,

00:08:42.478 --> 00:08:46.382
nhưng chúng ta nói về tình yêu
như thể điều này là đúng vậy.

NOTE Paragraph

00:08:47.463 --> 00:08:51.139
Trải nghiệm tình yêu của chúng ta
là cả về sinh học và văn hóa.

00:08:51.774 --> 00:08:54.233
Sinh học nói với chúng ta rằng
tình yêu là điều tốt

00:08:54.257 --> 00:08:57.411
bằng cách kích hoạt vùng não
tưởng thưởng trong não chúng ta,

00:08:57.435 --> 00:09:02.055
sau 1 mâu thuẫn hay chia tay,
tình yêu là đau khổ khi,

00:09:02.079 --> 00:09:04.689
phần tưởng thưởng hóa học thần kinh
bị thu hồi

00:09:05.155 --> 00:09:07.597
Và trên thực tế -- có thể
bạn đã từng nghe điều này

00:09:07.621 --> 00:09:09.465
nói theo hóa học thần kinh,

00:09:09.489 --> 00:09:12.923
việc trải qua chuyện chia tay giống như
quá trình cai nghiện vậy,

00:09:13.675 --> 00:09:15.311
cái này làm tôi thấy yên tâm đấy.

NOTE Paragraph

00:09:15.335 --> 00:09:16.485
(tiếng cười)

NOTE Paragraph

00:09:17.066 --> 00:09:19.898
Và sau đó văn hóa của chúng ta
sử dụng ngôn ngữ

00:09:19.922 --> 00:09:22.703
để định hình và củng cố
những ý tưởng về tình yêu.

00:09:22.727 --> 00:09:25.351
Trong trường hợp này, ta nói
về ẩn dụ về sự đau khổ

00:09:25.375 --> 00:09:26.890
sự say mê và điên rồ.

00:09:27.826 --> 00:09:30.270
Đó là 1 vòng phản hồi thú vị.

00:09:30.294 --> 00:09:33.811
Tình yêu mạnh mẽ có lúc lại đau đớn,

00:09:33.835 --> 00:09:36.600
và ta thể hiện điều này
trong ngôn từ và những câu chuyện,

00:09:37.182 --> 00:09:39.680
nhưng rồi ngôn từ và những câu chuyện
khiến chúng ta

00:09:39.704 --> 00:09:43.166
mong đợi tình yêu là
mạnh mẽ và đau khổ.

NOTE Paragraph

00:09:43.955 --> 00:09:47.128
Điều thú vị với tôi là 
tất cả những điều này diễn ra

00:09:47.152 --> 00:09:49.875
trong nền văn hóa đề cao 
giá trị 1 vợ 1 chồng suốt đời.

00:09:50.658 --> 00:09:52.719
Có vẻ như chúng ta muốn nó theo cả 2 cách:

00:09:52.743 --> 00:09:55.094
chúng ta muốn tình yêu để thấy như điên rồ

00:09:55.718 --> 00:09:58.864
và chúng ta muốn nó kéo dài cả đời.

00:09:59.561 --> 00:10:01.124
Nghe kinh khủng thật.

NOTE Paragraph

00:10:01.148 --> 00:10:02.677
(tiếng cười)

NOTE Paragraph

00:10:03.853 --> 00:10:05.449
Để hòa hợp điều này,

00:10:05.473 --> 00:10:10.498
chúng ta cần sự thay đổi trong văn hóa
hoặc trong mong đợi của chúng ta.

00:10:11.408 --> 00:10:15.001
Vậy nên, tưởng tượng nếu tất cả
chúng ta ít thụ động hơn trong tình yêu.

00:10:15.642 --> 00:10:19.788
Nếu chúng ta quyết đoán hơn,
cởi mở hơn, rộng lượng hơn

00:10:19.812 --> 00:10:23.113
và thay vì rơi vào tình yêu,

00:10:23.137 --> 00:10:25.362
chúng ta bước vào tình yêu.

00:10:26.223 --> 00:10:28.152
Tôi biết điều này yêu cầu rất nhiều thứ,

00:10:28.176 --> 00:10:31.650
nhưng tôi không phải là người
đầu tiên gợi ý điều này.

00:10:33.012 --> 00:10:35.521
Trong cuốn "Chúng ta sống trong ẩn dụ"

00:10:35.545 --> 00:10:40.659
nhà ngôn ngữ Mark Johnson và George Lakoff
gợi ý một giải pháp thực sự thú vị

00:10:40.683 --> 00:10:42.461
cho tình trạng khó xử này,

00:10:42.491 --> 00:10:44.907
đó là thay đổi ẩn dụ của chúng ta.

00:10:45.795 --> 00:10:50.212
Họ chỉ ra rằng các ẩn dụ thực sự
định hình cách ta trải nghiệm thế giới,

00:10:51.071 --> 00:10:54.569
và chúng thậm còn hoạt động như
1 chỉ dẫn cho hành động trong tương lai,

00:10:54.593 --> 00:10:56.481
như lời tiên đoán tự trở thành sự thực.

NOTE Paragraph

00:10:57.489 --> 00:11:01.045
Johnson và Lakoff gợi ý
1 ẩn dụ mới cho tình yêu:

00:11:01.977 --> 00:11:04.091
tình yêu là 1 tác phẩm nghệ thuật
cộng tác.

00:11:04.872 --> 00:11:07.922
Tôi thực sự thích cách nghĩ này
về tình yêu.

00:11:09.028 --> 00:11:12.550
Linguists nói về ẩn dụ có 
sự kế thừa,

00:11:12.574 --> 00:11:16.370
là 1 cách để xem xét
tất cả những hàm ý

00:11:16.394 --> 00:11:19.326
hay ý tưởng ẩn chứa bên trong
1 ẩn dụ cho trước.

00:11:19.350 --> 00:11:22.259
Và Johnson và Lakoff nói về mọi thứ

00:11:22.283 --> 00:11:24.895
mà sự cộng tác trong tác phẩm
nghệ thuật đòi hỏi:

00:11:24.976 --> 00:11:29.131
sự nỗ lực, thỏa hiệp,
kiên nhẫn, có chung mục đích.

00:11:29.655 --> 00:11:33.485
Những ý tưởng này sắp xếp một cách
thú vị với sự đầu tư văn hóa của ta

00:11:33.509 --> 00:11:35.582
trong cam kết lãng mạn lâu dài,

00:11:35.606 --> 00:11:39.217
nhưng chúng cũng làm việc tốt
với những mối quan hệ kiểu khác --

00:11:40.020 --> 00:11:45.676
ngắn hạn, thất thường, quan hệ đa ái,
không 1 vợ 1 chồng, vô tính --

00:11:45.700 --> 00:11:49.585
bởi vì ẩn dụ này mang lại
nhiều ý tưởng phức tạp hơn

00:11:49.609 --> 00:11:51.649
cho trải nghiệm yêu 1 ai đó.

NOTE Paragraph

00:11:52.670 --> 00:11:57.064
Vì vậy nếu tình yêu là
tác phẩm nghệ thuật cộng tác,

00:11:57.088 --> 00:12:00.500
thì tình yêu là 1 trải nghiệm
mang tính thẩm mỹ.

00:12:01.524 --> 00:12:03.419
Tình yêu là không thể nói trước được,

00:12:04.153 --> 00:12:06.177
tình yêu là sáng tạo,

00:12:06.898 --> 00:12:11.031
tình yêu đòi hỏi sự giao tiếp
và kỉ luật.

00:12:11.055 --> 00:12:14.244
nó làm vỡ mộng và đòi hỏi
khắc khe về cảm xúc.

00:12:14.677 --> 00:12:18.027
Và tình yêu liên quan cả
niềm vui và nỗi đau.

00:12:18.742 --> 00:12:22.361
Sau cùng thì, mỗi trải nghiệm
về tình yêu đều khác nhau.

NOTE Paragraph

00:12:23.759 --> 00:12:25.386
Khi tôi còn trẻ,

00:12:25.410 --> 00:12:30.078
sẽ không bao xảy ra chuyện tôi
được phép yêu cầu nhiều hơn từ tình yêu,

00:12:30.102 --> 00:12:33.795
tôi đã không chỉ chấp nhận bất cứ
điều gì tình yêu đưa ra.

00:12:34.775 --> 00:12:38.104
Khi Juliet 14 tuổi lần đầu gặp --

00:12:38.128 --> 00:12:42.053
hoặc khi Juliet 14 tuổi không thể 
ở bên Romeo,

00:12:42.077 --> 00:12:44.714
người mà cô mới gặp cách đây 4 hôm,

00:12:44.738 --> 00:12:48.548
cô ấy không thấy thất vọng hay sợ hãi.

00:12:49.022 --> 00:12:50.379
Cô ấy ở đâu?

00:12:50.403 --> 00:12:51.697
Cô ấy muốn chết.

00:12:52.236 --> 00:12:53.387
Phải không nào?

00:12:53.411 --> 00:12:55.880
Và như 1 sự nhắc lại,
vào thời điểm này của vở kịch,

00:12:55.904 --> 00:12:57.212
hồi 3 cảnh 5,

00:12:57.236 --> 00:12:59.057
Romeo vẫn chưa chết.

00:12:59.641 --> 00:13:00.981
Cậu ta vẫn sống,

00:13:01.005 --> 00:13:02.393
cậu vẫn khỏe mạnh,

00:13:02.417 --> 00:13:04.611
cậu chỉ là bị xua đuổi khỏi thành phố.

00:13:05.853 --> 00:13:11.854
Tôi hiểu ra rằng thành Verona thế kỉ 16
không giống như Nam Mỹ bây giờ,

00:13:11.878 --> 00:13:14.856
và khi tôi đọc vở kịch này lần đầu,

00:13:14.880 --> 00:13:17.273
cũng ở tuổi 14,

00:13:17.297 --> 00:13:19.980
nỗi đau khổ của Juliet rất
có ý nghĩa với tôi.

NOTE Paragraph

00:13:21.295 --> 00:13:24.796
Định hình lại tình yêu là điều nhận được 


00:13:24.796 --> 00:13:26.676
để sáng tạo với người tôi ngưỡng mộ,

00:13:26.676 --> 00:13:29.120
hơn là 1 điều chỉ xảy ra với tôi

00:13:29.144 --> 00:13:31.666
mà không có sự kiểm soát
hay chấp thuận của tôi,

00:13:31.690 --> 00:13:33.295
là sức mạnh.

00:13:33.779 --> 00:13:35.397
Điều đó vẫn khó khăn.

00:13:35.421 --> 00:13:40.953
Tình yêu vẫn thấy hoàn toàn điên rồ
và đè nén 1 vài ngày ,

00:13:40.977 --> 00:13:43.092
và khi tôi thấy thực sự thất vọng,

00:13:43.116 --> 00:13:44.446
tôi nhắc nhở chính mình:

00:13:44.995 --> 00:13:48.339
việc của tôi trong mối quan hệ này
là nói với nửa kia

00:13:48.363 --> 00:13:50.414
về điều tôi muốn làm cùng nhau.

00:13:51.923 --> 00:13:54.257
Điều này cũng không dễ dàng.

00:13:54.756 --> 00:13:58.203
Nhưng nó chỉ là tốt hơn rất nhiều
so với việc lựa chọn

00:13:58.672 --> 00:14:01.449
điều mà cảm thấy như sự điên rồ.

NOTE Paragraph

00:14:02.839 --> 00:14:08.196
Phiên bản này của tình yêu không là
việc thắng hay thua tình cảm của ai đó.

00:14:08.761 --> 00:14:12.359
Thay vào đó, nó yêu cầu
bạn tin tưởng nửa kia của bạn

00:14:12.383 --> 00:14:15.457
và nói về mọi thứ khi việc
tin tưởng trở nên khó khăn,

00:14:15.481 --> 00:14:17.927
điều này nghe rất đơn giản,

00:14:17.951 --> 00:14:22.447
nhưng đây thực sự là 1 kiểu
cách mạng, hành động cấp tiến.

00:14:23.062 --> 00:14:26.326
Đó là bởi bạn dừng
việc nghĩ về bản thân

00:14:27.230 --> 00:14:30.371
và cái bạn được hay mất
trong mối quan hệ,

00:14:30.395 --> 00:14:33.792
và bạn bắt đầu nghĩ về
cái bạn phải cho đi.

00:14:34.811 --> 00:14:38.216
Phiên bản này của tình yêu
cho phép chúng ta nói điều như thế,

00:14:38.240 --> 00:14:43.070
"Này, chúng ta không phải là cộng sự tốt.
Có lẽ điều này không dành cho chúng ta."

00:14:43.733 --> 00:14:47.594
Hay, "Quan hệ này ngắn ngủi
hơn tôi dự tính,

00:14:47.618 --> 00:14:49.790
nhưng nó vẫn là điều gì đó tốt đẹp."

NOTE Paragraph

00:14:50.836 --> 00:14:53.626
Điều tốt đẹp về
tác phẩm nghệ thuật cộng tác

00:14:53.650 --> 00:14:56.541
là nó sẽ không sơn, vẽ 
hay chạm trổ chính nó.

00:14:57.098 --> 00:15:01.009
Phiên bản này của tình yêu cho phép
chúng ta quyết định nó trông thế nào.

NOTE Paragraph

00:15:01.033 --> 00:15:02.184
Xin cảm ơn.

NOTE Paragraph

00:15:02.208 --> 00:15:04.231
(tiếng vỗ tay)