0:00:14.693,0:00:17.055
Wyobraź sobie, że stoisz na plaży,

0:00:17.055,0:00:19.239
patrzysz na ocean.

0:00:19.239,0:00:21.253
Fale uderzają o brzeg,

0:00:21.253,0:00:24.451
niebieskie aż po sam horyzont.

0:00:24.451,0:00:26.214
Daj się ponieść

0:00:26.214,0:00:28.910
jego czystemu bezkresowi.

0:00:28.910,0:00:30.727
Zadaj sobie teraz pytanie,

0:00:30.727,0:00:32.701
jak wielki jest naprawdę?

0:00:32.701,0:00:35.684
Jak wielki jest ocean?

0:00:35.684,0:00:37.397
Po pierwsze, trzeba zrozumieć,

0:00:37.397,0:00:39.355
że tak naprawdę istnieje tylko jeden ocean,

0:00:39.355,0:00:42.150
składający się z pięciu basenów, które nazywamy:

0:00:42.150,0:00:43.234
Pacyfikiem,

0:00:43.234,0:00:43.818
Atlantykiem,

0:00:43.818,0:00:44.485
Oceanem Indyjskim,

0:00:44.485,0:00:45.072
Arktycznym,

0:00:45.072,0:00:46.654
oraz Południowym.

0:00:46.654,0:00:47.696
Każde z tych pięciu zlewisk,

0:00:47.696,0:00:49.491
ogólnie nazywanych oceanami,

0:00:49.491,0:00:50.951
ogólnie nazywanych oceanami,

0:00:50.951,0:00:52.536
jest tak naprawdę częścią

0:00:52.536,0:00:54.669
jednej wspólnej masy wody,

0:00:54.669,0:00:55.731
jednego oceanu,

0:00:55.731,0:00:58.542
który określa wizerunek naszej planety.

0:00:58.542,0:01:02.226
Ocean pokrywa mniej więcej[br]71% powierzchni planety,

0:01:02.226,0:01:05.397
około 360 mln km kwadratowych,

0:01:05.397,0:01:09.548
to powierzchna USA pomnożona 36 razy.

0:01:09.548,0:01:10.641
To tak wielki obszar, że widziany z kosmosu,

0:01:10.641,0:01:12.018
To tak wielki obszar, że widziany z kosmosu,

0:01:12.018,0:01:16.645
stanowi dominujący element naszej planety.

0:01:16.645,0:01:17.896
Mówiąc o przestrzeni,

0:01:17.896,0:01:22.034
ocean mieści w sobie 1,3 miliarda,

0:01:22.034,0:01:23.736
miliarda, nie miliona,

0:01:23.736,0:01:25.651
kilometrów kwadratowych wody.

0:01:25.651,0:01:26.697
Innymi słowy,

0:01:26.697,0:01:28.271
taka ilość wody mogłaby przykryć

0:01:28.271,0:01:30.231
całe Stany Zjednoczone

0:01:30.231,0:01:31.666
na wysokość 132 kilometrów.

0:01:31.666,0:01:34.530
na wysokość 132 kilometrów.

0:01:34.530,0:01:37.501
To wyżej niż najwyższe chmury,

0:01:37.501,0:01:41.009
aż do górnej atmosfery.

0:01:41.009,0:01:42.219
Przez tę objętość

0:01:42.219,0:01:44.978
ocean to 97%

0:01:44.978,0:01:47.713
całej wody na Ziemi.

0:01:47.713,0:01:49.309
Ponadto,

0:01:49.309,0:01:52.366
ocean zawiera ponad 99%

0:01:52.366,0:01:54.230
całej ziemskiej biosfery,

0:01:54.230,0:01:57.780
to znaczy obszarów, gdzie istnieje życie.

0:01:57.780,0:01:59.903
Zastanówmy się przez sekundę.

0:01:59.903,0:02:02.197
Świat, który znamy,

0:02:02.197,0:02:05.191
cały obszar, gdzie istnieje życie,

0:02:05.191,0:02:07.327
zajmujące wszystkie kontynenty,

0:02:07.327,0:02:11.791
wszystko to stanowi zaledwie 1% biosfery.

0:02:11.791,0:02:13.566
1%!

0:02:13.566,0:02:16.711
Cała reszta to ocean.

0:02:16.711,0:02:20.424
Ocean jest naprawdę ogromny.

0:02:20.424,0:02:24.025
Jego znaczenia dla życia [br]nie da się z niczym porównać.

0:02:24.025,0:02:25.981
Ocean zawiera też

0:02:25.981,0:02:29.295
największe twory geologiczne[br]na naszej planecie.

0:02:32.048,0:02:35.674
Oto cztery z nich najbardziej godne uwagi.

0:02:35.674,0:02:38.481
W oceanie znajduje się [br]największe pasmo górskie.

0:02:38.481,0:02:40.110
Grzbiet śródoceaniczny.

0:02:40.110,0:02:43.021
Ma około 65 000 km długości,

0:02:43.021,0:02:46.014
Ten podwodny łańcuch jest 10 razy dłuższy

0:02:46.014,0:02:48.004
niż najdłuższy łańcuch górski

0:02:48.004,0:02:50.510
na suchym lądzie - Andy.

0:02:50.510,0:02:52.417
Pod Cieśniną Duńską znajduje się

0:02:52.417,0:02:55.056
największy wodospad na świecie.

0:02:59.040,0:03:03.462
Przez jego ogromną kataraktę

0:03:03.462,0:03:06.368
przepływa 116 razy więcej wody na sekundę

0:03:06.368,0:03:08.340
niż na wodospadzie Inga na rzece Kongo,

0:03:08.340,0:03:11.760
największym co do objętości na lądzie.

0:03:11.760,0:03:14.555
Najwyższa góra na ziemi[br]znajduje się właśnie w oceanie,

0:03:14.555,0:03:16.265
widoczna, ale niedostrzegana.

0:03:16.265,0:03:18.684
4200 m wulkanu Mauna Kea na Hawajach

0:03:18.684,0:03:20.643
wystaje nad wodę,

0:03:20.643,0:03:22.713
ale jego zbocza zanurzają się pod powierzchnię

0:03:22.713,0:03:25.065
na kolejne 5800 metrów.

0:03:25.065,0:03:26.483
Z ośnieżonego szczytu

0:03:26.483,0:03:28.654
do podwodnego podnóża

0:03:28.654,0:03:31.829
góra mierzy około 10 000 metrów.

0:03:31.829,0:03:34.122
Góruje nad mizernym Everestem

0:03:34.122,0:03:35.950
o ponad kilometr.

0:03:35.950,0:03:38.105
Jak już uczepiliśmy się biednego Everestu,

0:03:38.105,0:03:40.831
porozmawiajmy o najgłębszym kanionie na świecie,

0:03:40.831,0:03:42.443
Głębi Challengera

0:03:42.443,0:03:45.378
11 kilometrów pod powierzchnią oceanu,

0:03:45.378,0:03:47.829
sześć razy głębiej niż Wielki Kanion.

0:03:47.829,0:03:50.470
Dałoby się tam utopić Everest,

0:03:50.470,0:03:53.639
a jeszcze 2,1 km wody

0:03:53.639,0:03:56.046
znalazłoby się nad zanurzonym szczytem.

0:03:56.046,0:03:58.584
Głębokość Głębi Challengera

0:03:58.584,0:04:00.169
odpowiada z grubsza wysokości lotu

0:04:00.169,0:04:02.255
samolotów komercyjnych linii lotniczych.

0:04:02.255,0:04:04.901
Niezależnie, jak go podzielimy,

0:04:04.901,0:04:06.942
ocean jest po prostu GI... GAN...

0:04:06.942,0:04:07.761
TYCZ... NY...

0:04:07.761,0:04:08.892
TYCZ... NY...

0:04:08.892,0:04:10.049
GIGANTYCZNY!

0:04:10.049,0:04:11.990
Określa naszą planetę,

0:04:11.990,0:04:14.476
ma największe struktury geologiczne,

0:04:14.476,0:04:16.894
stanowi największą przestrzeń życiową,

0:04:16.894,0:04:19.522
przez co jest domem dla największej ilości

0:04:19.522,0:04:21.906
różnorodnych form życia na Ziemi.

0:04:21.906,0:04:25.733
Praktycznie nie da się ogarnąć umysłem.

0:04:25.733,0:04:28.652
Ale nie jest na tyle wielki,

0:04:28.652,0:04:29.881
rozległy,

0:04:29.881,0:04:31.242
i nadzwyczajny,

0:04:31.242,0:04:33.328
żeby pozostać nietkniętym.

0:04:33.328,0:04:37.073
Około 50% populacji Ziemi

0:04:37.073,0:04:39.722
żyje w promieniu 100 km od wybrzeża,

0:04:39.722,0:04:41.720
a większość pozostałych ludzi

0:04:41.720,0:04:44.506
mieszka blisko jezior, rzek, bagien,

0:04:44.506,0:04:46.987
które ostatecznie prowadzą do oceanu.

0:04:46.987,0:04:49.572
Praktycznie wszyscy na planecie

0:04:49.572,0:04:52.994
mogą wypływać na ogólny stan

0:04:52.994,0:04:55.544
i równowagę światowego oceanu.

0:04:55.544,0:04:57.224
Dowody ludzkich wpływów są widoczne

0:04:57.224,0:04:59.217
w każdej części oceanu,

0:04:59.217,0:05:00.480
nieważne jak głęboko,

0:05:00.480,0:05:02.380
nieważne jak daleko.

0:05:02.380,0:05:05.273
Ocean określa naszą planetę,

0:05:05.273,0:05:07.415
ale bardzo namacalnie

0:05:07.415,0:05:09.621
my też określamy ocean.