1
00:00:09,650 --> 00:00:11,192
Καλησπέρα.

2
00:00:11,192 --> 00:00:16,001
Οι περισσότεροι φιλόσοφοι
δεν ζουν σε μεγάλα πιθάρια

3
00:00:16,001 --> 00:00:17,898
στην αγορά της περιοχής τους.

4
00:00:18,268 --> 00:00:19,857
Αλλά υπήρξε ένας, κάποτε,

5
00:00:20,227 --> 00:00:22,373
λίγο πιο κάτω από εδώ, για την ακρίβεια,

6
00:00:22,373 --> 00:00:24,397
δεν πάει πολύς καιρός.

7
00:00:24,737 --> 00:00:27,822
Τον έλεγαν Διογένης ο Σινωπεύς,

8
00:00:27,822 --> 00:00:33,649
και ήταν το πλησιέστερο σε τρόλ
που έβγαλε η Φιλοσοφία.

9
00:00:33,649 --> 00:00:38,311
Ήταν αγενής, σκανδαλώδης,
αυθόρμητος, προσβλητικός,

10
00:00:39,131 --> 00:00:42,987
αλλά τον θαύμαζε βαθειά
ο Μέγας Αλέξανδρος,

11
00:00:42,987 --> 00:00:47,362
που ήταν ο ισχυρότερος άνθρωπος 
στην κόσμο εκείνη την εποχή.

12
00:00:48,062 --> 00:00:51,323
Λένε ότι μια μέρα ο Αλέξανδρος 
πήγε να τον επισκεφθεί

13
00:00:51,323 --> 00:00:53,366
στο πιθάρι όπου έμενε, στην αγορά,

14
00:00:53,366 --> 00:00:55,656
και του είπε,

15
00:00:55,656 --> 00:01:00,701
«Διογένη, θα σου πραγματοποιήσω
μία επιθυμία σου, πες μου τι θέλεις».

16
00:01:00,701 --> 00:01:06,296
Και ο Διογένης, 
που λιαζόταν εκείνη την ώρα,

17
00:01:06,296 --> 00:01:08,500
τον κοίταξε και απάντησε,
πολύ χαρακτηριστικά,

18
00:01:08,500 --> 00:01:11,702
«Σταμάτα να μου κρύβεις τον ήλιο».

19
00:01:11,702 --> 00:01:15,763
Μού αρέσει πολύ αυτή η ιστορία,
γιατί έχει ένα δίδαγμα

20
00:01:15,763 --> 00:01:19,578
για το πώς θα πρέπει να απαντάμε
στον κάθε Μέγα Αλέξανδρο σήμερα,

21
00:01:19,578 --> 00:01:22,976
τις ψηφιακές τεχνολογίες
και τους δημιουργούς τους.

22
00:01:22,976 --> 00:01:24,775
Γιατί όπως ο Μέγας Αλέξανδρος

23
00:01:24,775 --> 00:01:26,307
μπήκαν στη ζωή μας

24
00:01:26,307 --> 00:01:29,877
και υποσχέθηκαν να ικανοποιήσουν
τις ανάγκες και επιθυμίες μας,

25
00:01:29,877 --> 00:01:33,453
και με κάποιους τρόπους
το πέτυχαν πολύ καλά.

26
00:01:33,453 --> 00:01:38,687
Αλλά σιγά σιγά καταλάβαμε ότι 
κάνοντάς το, όπως ο Μέγας Αλέξανδρος,

27
00:01:38,687 --> 00:01:42,013
κατά κάποιο τρόπο μας έκρυψαν τον ήλιο

28
00:01:42,013 --> 00:01:44,565
και συγκεκριμένα κάποιο φως

29
00:01:44,565 --> 00:01:49,377
που είναι τόσο πολύτιμο και απαραίτητο
για να ευημερήσει και να εξελιχτεί,

30
00:01:49,377 --> 00:01:50,916
και χωρίς αυτό το φως

31
00:01:50,916 --> 00:01:54,289
τα άλλα καλά της τεχνολογίας 
μάλλον δεν θα μας ωφελήσουν και τόσο.

32
00:01:55,829 --> 00:01:59,208
Μιλάω για το φως της προσοχής μας.

33
00:01:59,748 --> 00:02:03,804
Υπάρχει κάτι βαθύ και ίσως μη ανατρέψιμο

34
00:02:03,804 --> 00:02:07,544
που συμβαίνει με την ανθρώπινη
προσοχή την ψηφιακή εποχή.

35
00:02:07,544 --> 00:02:10,192
Δεν είναι απλά η απόσπαση της προσοχής.

36
00:02:10,192 --> 00:02:14,686
Ούτε και απλά εθισμός ή χειραγώγηση.

37
00:02:14,686 --> 00:02:18,343
Πιστεύω ότι ο τρόπος που θα αντιδράσουμε
σε αυτή την πρόκληση

38
00:02:18,343 --> 00:02:22,331
ίσως να είναι το αποφασιστικό
ηθικό και πολιτικό θέμα της εποχής μας.

39
00:02:23,101 --> 00:02:25,208
Θα ήθελα να σας πω γιατί το πιστεύω αυτό

40
00:02:25,208 --> 00:02:28,836
και για το πώς μπορούμε
να το αντιμετωπίσουμε.

41
00:02:29,836 --> 00:02:32,187
Τη δεκαετία του '70, ο Χέρμπερτ Σάιμον

42
00:02:32,187 --> 00:02:36,158
είπε ότι σε έναν κόσμο όπου επικρατεί
αφθονία πληροφοριών,

43
00:02:36,158 --> 00:02:39,127
η προσοχή γίνεται το σπάνιο αγαθό.

44
00:02:39,127 --> 00:02:41,539
Έχει γίνει μια αντιστροφή

45
00:02:41,539 --> 00:02:46,147
που έγινε πολύ γρήγορα και πολύ πρόσφατα

46
00:02:46,147 --> 00:02:49,117
και ακόμα δεν ξέρουμε
πώς να αντεπεξέλθουμε

47
00:02:49,117 --> 00:02:51,799
ή να προβλέψουμε τι αντίκτυπο
θα έχει στην ανθρώπινη ζωή.

48
00:02:51,799 --> 00:02:54,437
Αλλά επειδή η προσοχή είναι σπάνιο αγαθό,

49
00:02:54,437 --> 00:02:56,287
έχει αρχίσει ένας συναγωνισμός

50
00:02:56,287 --> 00:02:59,490
ανάμεσα σε όλες τις τεχνολογίες
που χρησιμοποιούμε καθημερινά.

51
00:02:59,490 --> 00:03:02,802
Αυτός ο συναγωνισμός για την προσοχή μας

52
00:03:02,802 --> 00:03:05,372
συχνά αποκαλείται
«η οικονομία της προσοχής»,

53
00:03:05,372 --> 00:03:08,960
και μέσα σε αυτήν τίποτα δεν είναι δωρεάν.

54
00:03:08,960 --> 00:03:11,510
Το νόμισμα σε αυτή την οικονομία
είναι η προσοχή μας:

55
00:03:11,510 --> 00:03:15,522
κάθε φορά που βλέπουμε ή πατάμε
ή σύρουμε ή κλικάρουμε,

56
00:03:15,522 --> 00:03:19,893
και είναι σχεδιασμένες έτσι 
ώστε να μας παρακινήσουν να το κάνουμε.

57
00:03:20,613 --> 00:03:25,272
Χρησιμοποιούν αυτές τις τεχνικές
για το συμφέρον τους, όχι για το δικό σας.

58
00:03:25,782 --> 00:03:29,344
Γιατί δεν έχουν τα ίδια
συμφέροντα με εσάς.

59
00:03:30,234 --> 00:03:32,545
Αν σκεφτείτε τους στόχους σας

60
00:03:33,380 --> 00:03:36,385
για σήμερα, για φέτος και πιο μακρυά,

61
00:03:36,385 --> 00:03:40,256
είναι για παράδειγμα: «θέλω να περνάω
περισσότερο χρόνο με την οικογένειά μου»

62
00:03:40,256 --> 00:03:43,751
ή «θέλω να μάθω να παίζω πιάνο»

63
00:03:43,751 --> 00:03:47,259
ή «θέλω να κάνω το ταξίδι
που σχεδιάζω για πολύ καιρό».

64
00:03:47,259 --> 00:03:49,263
Αυτοί είναι αληθινοί ανθρώπινοι στόχοι,

65
00:03:49,263 --> 00:03:51,393
πράγματα που θυμόμαστε πριν πεθάνουμε

66
00:03:51,393 --> 00:03:54,531
και μετανιώνουμε που δεν κάναμε.

67
00:03:54,531 --> 00:03:57,784
Αν όμως εξετάσουμε τις τεχνολογίες
αυτής της οικονομίας

68
00:03:57,784 --> 00:04:00,108
και το τι σκοπεύουν να μας πλασάρουν

69
00:04:00,108 --> 00:04:02,372
δεν θα βρούμε αυτούς τους στόχους.

70
00:04:02,372 --> 00:04:07,355
Έχουν στόχους όπως «να αυξήσουμε
τον χρόνο που ξοδεύει εδώ ο χρήστης»

71
00:04:07,355 --> 00:04:10,102
ή «να αυξήσουμε τον αριθμό των κλικ»

72
00:04:10,102 --> 00:04:12,040
ή «να αυξήσουμε τις σελίδες

73
00:04:12,040 --> 00:04:14,459
ή τις διαφημίσεις που βλέπει».

74
00:04:14,459 --> 00:04:17,665
Δεν ξέρω άτομα που έχουν παρόμοιους
στόχους για τον εαυτό τους.

75
00:04:17,665 --> 00:04:19,341
Υπάρχει κανείς που ξυπνάει το πρωί

76
00:04:19,341 --> 00:04:22,676
και σκέφτεται «πόσο χρόνο μπορώ
να περάσω στο Facebook σήμερα;»

77
00:04:23,568 --> 00:04:24,796
Εγώ πάντως όχι.

78
00:04:24,796 --> 00:04:28,055
Αν υπάρχει κάποιος εκεί έξω που το κάνει,
θα ήθελα να τον γνωρίσω.

79
00:04:28,055 --> 00:04:30,536
Αυτό όμως σημαίνει ότι υπάρχει χάσμα

80
00:04:30,536 --> 00:04:32,437
μεταξύ των στόχων μας και των δικών τους

81
00:04:32,437 --> 00:04:35,982
και οι τεχνολογίες της προσοχής
δεν είναι υπέρ μας,

82
00:04:36,530 --> 00:04:38,920
οι στόχοι τους δεν είναι
ίδιοι με τους δικούς μας.

83
00:04:39,140 --> 00:04:42,012
Αυτά είναι ασήμαντες 
αποσπάσεις της προσοχής

84
00:04:42,012 --> 00:04:43,844
από τους αληθινούς στόχους μας.

85
00:04:43,844 --> 00:04:46,463
Και για μένα αυτό είναι πολύ σοβαρό,

86
00:04:46,853 --> 00:04:49,564
κυρίως γιατί οι δημιουργοί
αυτής της τεχνολογίας

87
00:04:49,564 --> 00:04:51,307
το κάνουν αυτό συνειδητά.

88
00:04:51,307 --> 00:04:54,947
Ο Στιβ Τζομπς δεν άφηνε τα παιδιά του
να χρησιμοποιούν iPad.

89
00:04:55,387 --> 00:04:57,696
Ο Διευθυντής της Netflix
πριν από καιρό, είχε πει

90
00:04:57,696 --> 00:05:00,246
ότι εκτός από το Snapchat και το YouTube

91
00:05:00,246 --> 00:05:03,596
ένας από τους μεγαλύτερους
ανταγωνιστές του ήταν ο ύπνος.

92
00:05:03,946 --> 00:05:07,132
Αυτό για μένα αποτελεί μια κρίση
στις ηθικές αρχές του σχεδιασμού

93
00:05:07,132 --> 00:05:09,129
και στην αυτο-πειθαρχία

94
00:05:09,129 --> 00:05:13,054
που ο σχεδιασμός μεγεθύνει
και κάνει χειρότερη.

95
00:05:13,434 --> 00:05:15,692
Τις τελευταίες δύο-τρεις δεκαετίες

96
00:05:15,692 --> 00:05:18,499
η ψυχολογία και η έρευνα
οικονομικών και συμπεριφοράς

97
00:05:18,499 --> 00:05:22,694
έχει καταγράψει ένα τεράστιο αριθμό
τρωτών σημείων στον εγκέφαλό μας,

98
00:05:22,694 --> 00:05:24,400
μικρά κουμπάκια που όταν πατηθούν

99
00:05:24,400 --> 00:05:27,662
μάς κάνουν να σκεφτόμαστε
ή να κάνουμε κάποια πράγματα.

100
00:05:28,082 --> 00:05:29,820
Παράλληλα με αυτό,

101
00:05:30,420 --> 00:05:34,529
ο τομέας της διαφήμισης
έχει κατακλύσει το διαδίκτυο

102
00:05:34,529 --> 00:05:39,035
και το έχει μετατρέψει σε ένα σύστημα
τεραστίων διαστάσεων πειθούς,

103
00:05:39,035 --> 00:05:43,142
μέτρησης, εξιδανίκευσης, 
παράδοσης μηνυμάτων.

104
00:05:43,552 --> 00:05:47,690
Επιπλέον αυτή η δύναμη, αυτή η πειθώ,

105
00:05:47,690 --> 00:05:51,245
έχει συγκεντρωθεί περισσότερο από ποτέ.

106
00:05:51,245 --> 00:05:52,503
Ποτέ πριν στην ιστορία

107
00:05:52,503 --> 00:05:55,114
δεν είχαν μερικοί άνθρωποι
σε μερικές εταιρείες,

108
00:05:55,114 --> 00:05:57,699
σε μια πολιτεία, σε μια χώρα,

109
00:05:57,699 --> 00:06:01,740
τόση δύναμη ώστε να κατευθύνουν 
τις συνήθειες δισεκατομμυρίων ανθρώπων.

110
00:06:01,748 --> 00:06:05,529
Ο Μέγας Αλέξανδρος ούτε στα όνειρά του
δεν είχε τόση δύναμη.

111
00:06:06,219 --> 00:06:11,460
Δεν νομίζω να είναι υπερβολή αν πω
ότι η ψηφιακή οικονομία της προσοχής

112
00:06:11,460 --> 00:06:14,937
είναι το πιο αποτελεσματικό σύστημα

113
00:06:14,937 --> 00:06:20,065
για τη χειραγώγηση γνώμης 
και συμπεριφοράς που υπήρξε ποτέ.

114
00:06:20,065 --> 00:06:22,644
Και πάλι, αυτό μου φαίνεται
σαν ένα πολύ σοβαρό θέμα.

115
00:06:23,024 --> 00:06:24,683
Πιστεύω ότι αυτό που έγινε

116
00:06:24,683 --> 00:06:29,405
ήταν ότι όπως είπε και ο Άλντους Χάξλεϊ
για τους υπερασπιστές της ελευθερίας

117
00:06:29,405 --> 00:06:31,713
ήταν ότι «απέτυχαν στο να λάβουν υπόψιν

118
00:06:31,713 --> 00:06:34,483
την ατελείωτη όρεξη του ανθρώπου
για απόσπαση προσοχής».

119
00:06:34,483 --> 00:06:36,865
Πιστεύω ότι στον σχεδιασμό
ψηφιακής τεχνολογίας

120
00:06:36,865 --> 00:06:39,325
έχουμε κάνει ακριβώς το ίδιο λάθος,

121
00:06:39,325 --> 00:06:43,924
και πιστεύω ότι πρέπει επειγόντως
να αρχίσουμε να τα λαμβάνουμε υπόψιν.

122
00:06:44,884 --> 00:06:47,105
Πώς μπορούμε να αρχίσουμε
να το κάνουμε αυτό;

123
00:06:47,105 --> 00:06:49,422
Πιστεύω ότι πρέπει οπωσδήποτε

124
00:06:49,422 --> 00:06:53,691
να αρχίσουμε να υπερασπιζόμαστε
την ελευθερία της προσοχής μας.

125
00:06:54,161 --> 00:06:56,670
Είχαμε πάντα αυτή την ελευθερία

126
00:06:56,670 --> 00:06:59,610
αλλά ποτέ πριν δεν χρειάστηκε
να την υπερασπιστούμε σοβαρά

127
00:06:59,610 --> 00:07:01,738
γιατί δεν είχαμε τόσα πολλά στον κόσμο μας

128
00:07:01,738 --> 00:07:04,067
που την απειλούσαν.

129
00:07:04,907 --> 00:07:09,539
Θα μπορούσαμε να συμβουλευτούμε
τους σημαντικούς συγγραφείς στο θέμα.

130
00:07:10,819 --> 00:07:12,806
Για παράδειγμα τον Τζών Στιούαρντ Μίλ,

131
00:07:12,806 --> 00:07:16,669
που είπε ότι «η σωστή ανθρώπινη ελευθερία

132
00:07:16,669 --> 00:07:19,610
περιλαμβάνει τη βαθιά
εσωτερική συνείδηση».

133
00:07:20,010 --> 00:07:23,059
Η ελευθερία του μυαλού είναι
το πρώτο είδος ελευθερίας.

134
00:07:23,059 --> 00:07:27,044
Και συνεχίζει: «Η ελευθερία αφορά
την ελευθερία απόψεων και στόχων,

135
00:07:27,044 --> 00:07:30,520
η ελευθερία να φτιάχνουμε τη ζωή μας
όπως ταιριάζει στον χαρακτήρα μας».

136
00:07:30,520 --> 00:07:34,678
Αυτό που πιστεύω είναι ότι πρέπει
να σκεφτόμαστε πιο σφαιρικά

137
00:07:34,678 --> 00:07:37,519
για το τι σημαίνει η προσοχή

138
00:07:37,519 --> 00:07:40,956
για να καταλάβουμε καλύτερα
το ευρύ φάσμα των αποσπάσεων προσοχής

139
00:07:40,956 --> 00:07:43,520
που κυριαρχούν στη ζωή μας σήμερα.

140
00:07:43,520 --> 00:07:45,525
Όταν ακούμε την λέξη «προσοχή»,

141
00:07:45,525 --> 00:07:48,524
μας έρχεται στο μυαλό
το επίκεντρο της προσοχής,

142
00:07:48,524 --> 00:07:53,449
ο άμεσος τρόπος που κατευθύνουμε
την αντίληψή μας σε κάτι,

143
00:07:53,449 --> 00:07:57,264
όπως η προσοχή που μου δίνετε εσείς τώρα

144
00:07:57,264 --> 00:07:59,989
για την οποία, παρεμπιπτόντως,
σας είμαι πολύ ευγνώμων.

145
00:08:00,879 --> 00:08:04,504
Αλλά όταν το επίκεντρο
της προσοχής μας μπλοκάρεται

146
00:08:04,504 --> 00:08:07,067
αυτό παρεμποδίζει
την ικανότητά μας να αντιδρούμε.

147
00:08:07,067 --> 00:08:08,931
Πες ότι προσπαθώ να διαβάσω ένα βιβλίο,

148
00:08:08,931 --> 00:08:13,973
αλλά βλέπω στο κινητό ότι ο Ντόναλντ Τραμπ
έγραψε άλλο ένα σκανδαλώδες τιτίβισμα,

149
00:08:13,973 --> 00:08:18,399
οπότε σταματάω να διαβάζω το βιβλίο
και αναβάλλω την ανάγνωση για αργότερα.

150
00:08:20,029 --> 00:08:22,696
Με τον καιρό, οι πράξεις
γίνονται συνήθειες,

151
00:08:22,696 --> 00:08:25,986
και οι πράξεις μας
γίνονται ο χαρακτήρας μας.

152
00:08:26,806 --> 00:08:31,668
Και δεν έχουμε τον τρόπο να μιλήσουμε
για τη μακροπρόθεσμη προσοχή μας

153
00:08:32,208 --> 00:08:35,364
σε σχέση με τους υψηλούς
στόχους και τις αρχές μας.

154
00:08:35,844 --> 00:08:39,414
Πιστεύω λοιπόν ότι θα πρέπει να βρούμε
τρόπο να περιγράφουμε την προσοχή μας

155
00:08:39,414 --> 00:08:41,451
εκτός από αυτό που αποκαλούμε επίκεντρο.

156
00:08:41,451 --> 00:08:44,036
Θα μπορούσαμε να το πούμε
αστερόφως της προσοχής

157
00:08:44,343 --> 00:08:48,563
γιατί στη ζωή μάς καθοδηγούν
τα άστρα των αξιών μας.

158
00:08:49,093 --> 00:08:53,720
Όταν λοιπόν η τεχνολογία παρεμποδίζει
το αστερόφως της προσοχής μας -

159
00:08:54,060 --> 00:08:57,651
και αυτό γίνεται κυρίως 
όταν σκρολάρουμε τη ροή ειδήσεων

160
00:08:57,651 --> 00:09:01,944
στο Facebook ή στο Twitter,
και όταν κάνουμε ανανέωση.

161
00:09:01,959 --> 00:09:04,623
Είναι σε λειτουργία ο ίδιος μηχανισμός

162
00:09:04,623 --> 00:09:07,174
όπως στον σχεδιασμό 
των αυτόματων μηχανών παιχνιδιού,

163
00:09:07,174 --> 00:09:09,269
δηλαδή η μη συνεχόμενη,
απρόβλεπτη ανταμοιβή.

164
00:09:09,269 --> 00:09:11,449
Όταν η ανταμοιβή είναι τυχαία,

165
00:09:11,449 --> 00:09:14,551
είναι πιο πιθανόν ότι οι άλλοι
θα κάνουν αυτό που θέλεις.

166
00:09:15,791 --> 00:09:21,418
Όταν η οικονομία της προσοχής παρεμποδίζει
το αστερόφως της προσοχής μας

167
00:09:21,418 --> 00:09:26,630
μας κάνει κατά εικόνα και ομοίωσή της,
οι αξίες της γίνονται και δικές μας.

168
00:09:26,776 --> 00:09:31,109
Γινόμαστε πιο μικροπρεπείς,
πιο ναρκισσιστές, πιο απερίσκεπτοι.

169
00:09:32,539 --> 00:09:34,994
Και αυτό πιστεύω φαίνεται πολύ καλά

170
00:09:34,994 --> 00:09:39,718
στο σχόλιο του Γενικού Διευθυντή του CBS
τον περσινό Φεβρουάριο, όταν είπε:

171
00:09:39,718 --> 00:09:43,239
«η υποψηφιότητα του Ντόναλντ Τραμπ
μπορεί να μην είναι θετική για τις ΗΠΑ,

172
00:09:43,239 --> 00:09:45,395
αλλά είναι ό,τι καλύτερο για το CBS».

173
00:09:45,395 --> 00:09:48,519
Η οικονομία της προσοχής
δεν αλλάζει απλά τις ζωές μας

174
00:09:48,519 --> 00:09:51,124
αλλά και τις πολιτικές μας ιδέες
για να της μοιάσουμε.

175
00:09:51,124 --> 00:09:53,510
Αυτό είναι, πιστεύω
ένα σημαντικό θέμα ηθικής

176
00:09:53,510 --> 00:09:57,007
που σχεδόν κανείς δεν συζητά.

177
00:09:58,237 --> 00:10:02,760
Αλλά πιστεύω ότι μπορούμε να βρούμε
άλλο ένα επίκεντρο της προσοχής μας.

178
00:10:05,870 --> 00:10:09,438
Η τεχνολογία δεν δυσκολεύει
αυτό που θέλουμε να κάνουμε

179
00:10:09,438 --> 00:10:11,496
ή να είμαστε αυτό που θέλουμε να είμαστε,

180
00:10:11,496 --> 00:10:14,118
αλλά να θέλουμε αυτό
που θέλουμε να θέλουμε,

181
00:10:14,118 --> 00:10:17,472
να θέσουμε τους στόχους
και τις αξίες μας εξ' αρχής.

182
00:10:17,872 --> 00:10:20,547
Κάτι σαν το φως της ημέρας
για την προσοχή μας,

183
00:10:20,547 --> 00:10:23,378
το φως που μας επιτρέπει
να κάνουμε όλα τα άλλα.

184
00:10:23,748 --> 00:10:26,533
Αν η τεχνολογία υποσκάψει
το φως της μέρας της προσοχής μας

185
00:10:26,533 --> 00:10:28,276
αναλώνει τις βασικές μας ικανότητες

186
00:10:28,276 --> 00:10:33,309
όπως η λογική, η σκέψη,
η εξυπνάδα, η μεταγνώση.

187
00:10:34,509 --> 00:10:36,730
Ένας τρόπος να το δούμε αυτό πολύ καθαρά

188
00:10:36,730 --> 00:10:41,638
είναι εξετάζοντας την αυξημένη αγανάκτηση
στην κοινωνία και στον κόσμο μας.

189
00:10:42,348 --> 00:10:46,773
Η αγανάκτηση - επιθυμία για να κρίνουμε
και να τιμωρήσουμε -

190
00:10:46,773 --> 00:10:50,172
ήταν πολύτιμη στα πρώτα στάδια
της ανθρώπινης εξέλιξης

191
00:10:50,172 --> 00:10:55,700
στις μικρές ομάδες αναζήτησης τροφής
που είχαν συνοχή και ξεκάθαρους στόχους.

192
00:10:55,700 --> 00:10:59,470
Ήταν ο τρόπος για να δείξουν στους άλλους
ότι μπορούσαν να σε εμπιστευτούν.

193
00:10:59,470 --> 00:11:02,392
Αλλά όταν το εφαρμόσουμε
στην κλίμακα της κοινωνίας μας,

194
00:11:02,392 --> 00:11:07,612
έχει σαν αποτέλεσμα τη διχόνοια
και την εκδικητικότητα.

195
00:11:07,612 --> 00:11:09,110
Σας δίνω ένα παράδειγμα -

196
00:11:09,360 --> 00:11:11,498
δεν ξέρω πόσοι από εσάς
θα το θυμούνται αυτό -

197
00:11:11,828 --> 00:11:14,650
κάποια χρόνια πριν,
ένας οδοντίατρος από τη Μινεσότα

198
00:11:14,650 --> 00:11:18,209
είχε πάει στη Ζιμπάμπουε
και είχε σκοτώσει το λιοντάρι Σέσιλ.

199
00:11:18,209 --> 00:11:20,690
Ήταν μια βλακεία, 
δεν έπρεπε να το είχε κάνει.

200
00:11:20,690 --> 00:11:23,349
Ίσως να ήταν και παράνομο, δεν ξέρω.

201
00:11:24,109 --> 00:11:25,899
Αλλά το αποτέλεσμα

202
00:11:25,899 --> 00:11:30,185
ήταν ότι όλο το διαδίκτυο τον καταδίκασε
για την κακή του απόφαση.

203
00:11:30,555 --> 00:11:34,654
Ήταν σαν φεστιβάλ ντροπιάσματος.

204
00:11:34,654 --> 00:11:37,203
Πήγε κόσμος στον χώρο εργασίας του,

205
00:11:37,203 --> 00:11:39,533
έβαλαν πινακίδες που έγραφαν
«σάπισε στην κόλαση».

206
00:11:39,533 --> 00:11:42,260
Πήγαν στο σπίτι του
και έγραψαν μηνύματα με σπρέι.

207
00:11:42,640 --> 00:11:45,692
Όταν τα κάνουν τα παιδιά αυτά,
το ονομάζουμε «διαδικτυακή βία».

208
00:11:45,692 --> 00:11:49,235
Αλλά όταν το κάνουν ενήλικες,
είναι απλά οχλοκρατία.

209
00:11:49,235 --> 00:11:53,286
Και η οχλοκρατία ήταν αυτό
που ο Σωκράτης θεωρούσε σαν αποτέλεσμα

210
00:11:53,286 --> 00:11:56,770
όταν η δημοκρατία
μετατρέπεται σε τυραννία.

211
00:11:58,060 --> 00:12:01,242
Οπότε μπορούμε να σκεφτούμε
πέρα από το επίκεντρο της προσοχής μας,

212
00:12:01,242 --> 00:12:04,482
μπορούμε να σκεφτούμε πιο πέρα 
από αυτό που θέλουμε να κάνουμε,

213
00:12:04,482 --> 00:12:06,011
σε αυτό που θέλουμε να είμαστε,

214
00:12:06,011 --> 00:12:08,866
και να θέλουμε αυτό
που θέλουμε να θέλουμε.

215
00:12:10,336 --> 00:12:15,578
Αυτή η κατάσταση είναι ανυπόφορη
και δεν πρέπει να συνεχιστεί.

216
00:12:16,118 --> 00:12:17,134
Ο Αριστοτέλης είπε,

217
00:12:17,134 --> 00:12:20,354
«είναι απαράδεκτο να μην μπορούμε
να χρησιμοποιούμε τα καλά μας».

218
00:12:20,354 --> 00:12:24,686
Δεν πρέπει να συμβιβαστούμε για μια
αντιφατική σχέση μας με την τεχνολογία.

219
00:12:25,086 --> 00:12:27,910
Πρέπει να απαιτήσουμε
να είναι με το μέρος μας.

220
00:12:27,910 --> 00:12:30,064
Αυτός δεν είναι ο σκοπός της τεχνολογίας;

221
00:12:30,734 --> 00:12:32,243
Πώς θα το κάνουμε αυτό;

222
00:12:32,243 --> 00:12:36,202
Στο παρελθόν αφήναμε
τον καθένα να αντιμετωπίζει

223
00:12:36,202 --> 00:12:38,930
την απόσπαση της προσοχής,
τις συνέπειες της τεχνολογίας,

224
00:12:38,930 --> 00:12:40,405
και να δουλεύει πιο σκληρά.

225
00:12:40,405 --> 00:12:44,728
Αλλά στην ψηφιακή εποχή η πειθώ
είναι παντοδύναμη και παντού

226
00:12:44,728 --> 00:12:46,380
και δεν θα λειτουργήσει όλο αυτό.

227
00:12:46,760 --> 00:12:50,377
Δεν μπορούμε επίσης να ρίξουμε το φταίξιμο
στους δημιουργούς της τεχνολογίας.

228
00:12:50,377 --> 00:12:54,327
Είναι γενικά καλοί άνθρωποι, 
πολλοί από αυτούς είναι και φίλοι μου.

229
00:12:54,587 --> 00:12:58,160
Είναι απλά παίκτες στο παιγνίδι
που λέγεται η οικονομία της προσοχής.

230
00:12:58,160 --> 00:13:00,550
Το παιχνίδι το ίδιο είναι το πρόβλημα.

231
00:13:01,406 --> 00:13:05,159
Στην ουσία δεν είναι πρόβλημα 
ηθικής του κάθε ατόμου,

232
00:13:05,159 --> 00:13:08,756
αλλά της ηθικής
του συστήματος, της υποδομής,

233
00:13:08,756 --> 00:13:13,228
αυτό που ο φιλόσοφος Λουτσιάνο Φλορίντι
στην Οξφόρδη ονομάζει «υποηθική».

234
00:13:14,088 --> 00:13:17,578
Πώς μπορούμε να αλλάξουμε
αυτή την κατάσταση;

235
00:13:17,838 --> 00:13:19,702
Γυρνάμε σε αυτό που έλεγα προηγουμένως,

236
00:13:19,702 --> 00:13:21,977
ότι προσπαθούμε να συγκεντρωθούμε

237
00:13:21,977 --> 00:13:23,812
χρησιμοποιώντας αυτές τις τεχνολογίες

238
00:13:23,812 --> 00:13:26,675
και πληρώνουμε σε είδος,
με τον χρόνο και την προσοχή μας.

239
00:13:28,135 --> 00:13:31,176
Από αυτή την άποψη μπορούμε
να δούμε το πρόβλημα με δύο τρόπους.

240
00:13:31,176 --> 00:13:34,691
Ο πρώτος είναι ότι δεν παίρνουμε 
αρκετή αξία για την προσπάθειά μας.

241
00:13:34,691 --> 00:13:38,540
Ο δεύτερος είναι ότι οι όροι 
για αυτή μας την προσπάθεια

242
00:13:38,540 --> 00:13:40,267
δεν είναι καθόλου καλοί.

243
00:13:40,647 --> 00:13:44,071
Από πάντα, όταν οι άνθρωποι 
αντιμετώπιζαν αυτή την κατάσταση,

244
00:13:44,071 --> 00:13:45,927
διοργάνωναν,

245
00:13:45,927 --> 00:13:50,194
δημιουργούσαν τρόπους 
για συλλογική αντιπροσώπευση

246
00:13:50,194 --> 00:13:53,355
για να διαπραγματεύονται 
συλλογικά με τις αρχές,

247
00:13:53,355 --> 00:13:55,821
με τον Μέγα Αλέξανδρο της εποχής τους.

248
00:13:56,331 --> 00:14:00,997
Οπότε πιστεύω ότι αυτό που χρειάζεται
είναι ένας άμεσος τρόπος επικοινωνίας,

249
00:14:00,997 --> 00:14:03,973
μια συμμετοχή στον σχεδιασμό
της τεχνολογίας μας,

250
00:14:03,973 --> 00:14:06,762
και που σήμερα δεν υπάρχει.

251
00:14:06,762 --> 00:14:09,299
Αυτό που ζητάω, αυτό που χρειάζεται,

252
00:14:09,299 --> 00:14:14,334
είναι ένα εργατικό σωματείο ή κάτι τέτοιο,
για την οικονομία της προσοχής.

253
00:14:15,104 --> 00:14:17,042
Και υπάρχει μια κοινότητα ανθρώπων

254
00:14:17,042 --> 00:14:20,423
με πάθος για την επεξεργασία
αυτών των θεμάτων

255
00:14:20,423 --> 00:14:22,374
με τίτλο Ξοδεύοντας Χρόνο Εποικοδομητικά,

256
00:14:22,374 --> 00:14:25,372
για να ξέρουμε αν, ξοδεύοντας
χρόνο σε τεχνολογίες,

257
00:14:25,372 --> 00:14:28,683
αυτός είναι χρόνος ξοδεμένος
άδικα, ή εποικοδομητικά.

258
00:14:29,313 --> 00:14:32,026
Σκεφτόμαστε πώς θα αλλάξουμε 
την οικονομία της προσοχής,

259
00:14:32,026 --> 00:14:33,915
βρίσκοντας καλύτερους τρόπους μέτρησης,

260
00:14:33,915 --> 00:14:36,871
κανόνες, διαδικασίες, 
επιχειρηματικά μοντέλα.

261
00:14:36,871 --> 00:14:39,961
Αν συμφωνείτε θα θέλαμε να συνεργαστούμε,

262
00:14:39,961 --> 00:14:41,145
η αλήθεια είναι

263
00:14:41,145 --> 00:14:44,136
ότι χρειαζόμαστε τη βοήθειά σας
για να το υλοποιήσουμε

264
00:14:44,136 --> 00:14:46,686
και να αλλάξουμε το σύστημα.

265
00:14:46,686 --> 00:14:50,278
Γιατί, στην τελική,

266
00:14:50,278 --> 00:14:54,270
η προσοχή μας είναι το πολυτιμότερο
αγαθό που διαθέτουμε.

267
00:14:54,270 --> 00:14:57,412
Είναι σπάνιο και εξαντλήσιμο αγαθό,

268
00:14:57,412 --> 00:15:01,163
και οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει
η ανθρωπότητα σήμερα,

269
00:15:01,163 --> 00:15:03,810
πολλές και σημαντικές προκλήσεις,

270
00:15:03,810 --> 00:15:07,130
που απαιτούν από μας πάνω απ' όλα

271
00:15:07,130 --> 00:15:10,664
να δώσουμε προσοχή στα σημαντικά πράγματα

272
00:15:10,664 --> 00:15:13,533
σε ατομικό καθώς και συλλογικό επίπεδο.

273
00:15:13,533 --> 00:15:18,000
Αυτό ακριβώς υπονομεύουν οι τεχνολογίες
της οικονομίας της προσοχής.

274
00:15:19,959 --> 00:15:23,459
Και τελικά αυτό σχετίζεται με τους στόχους
που έχουμε στην ζωή μας.

275
00:15:23,459 --> 00:15:26,914
Κανείς ετοιμοθάνατος δεν είπε:

276
00:15:26,914 --> 00:15:29,545
«Μακάρι να είχα ξοδέψει
περισσότερο χρόνο στο Facebook».

277
00:15:29,545 --> 00:15:34,790
Αυτά για τα οποία μετανιώνουμε περισσότερο
είναι οι αληθινοί, ανθρώπινοι στόχοι,

278
00:15:34,790 --> 00:15:37,422
που δίνουν αξία στη ζωή μας.

279
00:15:38,432 --> 00:15:42,851
Και από τώρα και στο εξής πιστεύω
θα πάρει χρόνο να αλλάξουμε

280
00:15:42,851 --> 00:15:44,563
την οικονομία της προσοχής.

281
00:15:44,563 --> 00:15:47,712
Τα μεγάλα έργα παίρνουν χρόνο.

282
00:15:47,712 --> 00:15:52,075
Αλλά στο μεταξύ πιστεύω
ότι πρέπει να οργανωθούμε

283
00:15:52,075 --> 00:15:56,719
ώστε να έχουμε μια άμεση φωνή,

284
00:15:56,719 --> 00:15:59,759
προς όσους φτιάχνουν τις τεχνολογίες μας,

285
00:15:59,759 --> 00:16:02,635
για να συνεχίσουμε
να ωφελούμαστε από αυτές.

286
00:16:02,635 --> 00:16:05,983
Να συνεχίσουμε να επιβεβαιώνουμε
και να στηρίζουμε όσους τις φτιάχνουν,

287
00:16:05,983 --> 00:16:08,746
που υποκινούνται από την καινοτομία
και τη δημιουργικότητα

288
00:16:08,746 --> 00:16:11,237
που βρίσκεται στη βάση
κάθε ανθρώπινου εγχειρήματος.

289
00:16:11,857 --> 00:16:13,915
Αλλά πρώτα απ' όλα,

290
00:16:14,445 --> 00:16:17,532
πρέπει να τραβήξουμε την προσοχή τους

291
00:16:17,532 --> 00:16:20,423
για να τους πούμε τι θέλουμε
να κάνουν με την προσοχή μας.

292
00:16:20,713 --> 00:16:22,492
Πρώτα απ' όλα

293
00:16:22,492 --> 00:16:25,933
πρέπει να τους ζητήσουμε να σταματήσουν
να μας κρύβουν τον ήλιο.

294
00:16:26,313 --> 00:16:27,918
Ευχαριστώ για την προσοχή σας.

295
00:16:27,918 --> 00:16:31,820
(Χειροκρότημα)