0:00:14.157,0:00:18.791
Chào mừng bạn đến với[br]Ban Điều tra Đạo văn (D.P.I.).

0:00:18.791,0:00:21.653
D.P.I đã xử lý[br]rất nhiều trường hợp phức tạp

0:00:21.653,0:00:24.010
trong nỗ lực đưa kẻ đạo văn ra công lý

0:00:24.010,0:00:26.348
và cứu các văn bản bị đạo.

0:00:26.348,0:00:27.942
Hình thức đạo văn đầu tiên

0:00:27.942,0:00:30.187
D.P.I. thường bắt gặp

0:00:30.187,0:00:32.314
được gọi là “đạo văn non tay”,

0:00:32.314,0:00:34.399
nhằm tôn vinh từ gốc Latin, “plagiarius”,

0:00:34.399,0:00:36.400
nguồn gốc của từ đạo văn.

0:00:36.400,0:00:39.082
Những kẻ đạo văn non tay[br]tiếp cận các bài luận ngây thơ,

0:00:39.082,0:00:40.237
copy và đưa chúng vào

0:00:40.237,0:00:41.989
mà không hề trích nguồn,

0:00:41.989,0:00:44.176
đưa trích dẫn trực tiếp vào dấu ngoặc kép

0:00:44.176,0:00:45.867
hoặc thay đổi từ nào.

0:00:45.867,0:00:47.787
Họ cũng có tiếng là đánh cắp và giữ

0:00:47.787,0:00:51.025
các bài luận rất hùng hồn để tống tiền.

0:00:51.025,0:00:53.208
Khi những kẻ đạo văn non tay kết hợp lại,

0:00:53.208,0:00:54.957
họ lập thành một băng cướp,

0:00:54.957,0:00:56.461
thực hiện cướp chất xám

0:00:56.461,0:00:58.296
từ nhiều nguồn khác nhau.

0:00:58.296,0:01:00.215
Vài kẻ còn được biết đến

0:01:00.215,0:01:01.967
là “tự đạo văn”,

0:01:01.967,0:01:05.388
một trong các tội lười nhất[br]trong biên niên sử D.P.I.

0:01:05.388,0:01:07.704
Còn được gọi là "đạo văn một chiều",

0:01:07.704,0:01:09.809
những kẻ kỳ quặc này lấy toàn bộ văn bản

0:01:09.809,0:01:12.306
hay đoạn văn nhỏ mà trước kia họ đã viết

0:01:12.306,0:01:14.854
và đem nộp như thể chúng mới tinh.

0:01:14.854,0:01:16.674
Những kẻ đạo non tay[br]và băng cướp này

0:01:16.674,0:01:18.718
rất dễ bị D.P.I. tóm.

0:01:18.734,0:01:21.157
Chỉ cần dán vài đoạn vào công cụ tìm kiếm,

0:01:21.157,0:01:21.825
và ĐÙNG!

0:01:21.825,0:01:23.633
Họ bị bắt quả tang.

0:01:23.633,0:01:25.269
Các hình thức đạo văn bí mật hơn

0:01:25.269,0:01:27.640
gồm kỹ thuật “đạo văn ngụy tạo”,

0:01:27.640,0:01:29.971
trong đó kẻ đạo ngụy tạo tác giả,

0:01:29.971,0:01:30.757
đầu sách,

0:01:30.757,0:01:31.566
số trang,

0:01:31.566,0:01:32.736
hoặc các thông tin khác

0:01:32.736,0:01:34.674
để che đậy việc đạo văn.

0:01:34.674,0:01:36.668
Và kỹ thuật đạo xa xưa[br]là “thay da đổi thịt”,

0:01:36.668,0:01:38.602
trong đó kẻ đạo văn dùng[br]từ điển đồng nghĩa

0:01:38.602,0:01:39.874
làm vũ khí chính.

0:01:39.874,0:01:41.143
Bằng cách dùng từ đồng nghĩa thay thế

0:01:41.143,0:01:42.913
gần như mỗi từ trong văn bản

0:01:42.913,0:01:44.331
và giữ nguyên cấu trúc câu

0:01:44.331,0:01:46.495
và thứ tự các ý tưởng,

0:01:46.495,0:01:48.211
kẻ đạo văn gây cho[br]việc diễn giải chính đáng

0:01:48.211,0:01:49.666
một tiếng xấu.

0:01:49.666,0:01:51.668
“Diễn giải xào nấu” cũng là[br]một phần then chốt

0:01:51.668,0:01:53.796
trong các biến thể mang tính bình phong,

0:01:53.796,0:01:55.504
kỹ thuật mà trong đó nhiều đoạn

0:01:55.504,0:01:56.512
được diễn giải lại,

0:01:56.512,0:02:00.266
sau đó hợp lại với nhau thành một.

0:02:00.266,0:02:02.588
Vấn đề gai góc nhất mà D.P.I. gặp phải

0:02:02.588,0:02:03.850
là quan niệm sai lầm

0:02:03.850,0:02:05.842
rằng bạn không bao giờ bị buộc tội đạo văn

0:02:05.842,0:02:08.229
nếu dùng dấu ngoặc kép và trích dẫn nguồn.

0:02:08.229,0:02:10.552
Điều này chắc chắn không đúng

0:02:10.552,0:02:11.942
vì một bài luận gồm

0:02:11.942,0:02:14.707
hết đoạn này sang đoạn khác[br]là ý tưởng người khác

0:02:14.707,0:02:16.998
được gọi là văn bản[br]được trích dẫn toàn bộ.

0:02:16.998,0:02:18.164
Nó được xem là đạo văn

0:02:18.164,0:02:21.398
vì không có ý tưởng nào mới trong bài.

0:02:21.398,0:02:23.294
Tương tự, hết đoạn này sang đoạn khác

0:02:23.294,0:02:26.623
được diễn giải sít sao[br]từ nhiều nguồn có trích dẫn

0:02:26.623,0:02:30.078
cũng là đạo văn[br]loại diễn giải trên diện rộng

0:02:30.078,0:02:33.545
vì các ý tưởng vẫn không phải[br]của chính người đó.

0:02:33.545,0:02:36.818
Và cuối cùng, kỹ thuật “vừa khoe vừa che”

0:02:36.818,0:02:39.499
cũng là đạo văn vì nó là[br]sự quên trích nguồn

0:02:39.499,0:02:40.962
có chọn lọc

0:02:40.962,0:02:43.104
nhằm để che đậy việc trích dẫn toàn bộ

0:02:43.104,0:02:46.067
và diễn giải trên diện rộng[br]trong bài luận.

0:02:46.067,0:02:48.485
Một số đoạn được dẫn chứng,

0:02:48.485,0:02:49.109
trích dẫn,

0:02:49.109,0:02:50.129
hoặc diễn giải tỉ mỉ,

0:02:50.129,0:02:53.862
trong khi các đoạn khác đựợc đưa vào[br]như hoàn toàn là của họ.

0:02:53.862,0:02:56.495
Như bạn thấy, D.P.I. vô cùng bận rộn

0:02:56.495,0:02:59.372
giải quyết mọi hành vi sai phạm[br]và cắt xén trong học thuật,

0:02:59.372,0:03:02.375
từ nhỏ nhặt đến thái quá.

0:03:02.375,0:03:04.515
Xét đến sự nghiêm trọng[br]của các vi phạm này,

0:03:04.515,0:03:06.431
có lẽ bạn tự hỏi sao mình chưa biết đến

0:03:06.431,0:03:09.610
chiến thắng của Ban Điều tra Đạo văn.

0:03:09.610,0:03:12.132
Đó là vì suy cho cùng nó không hề tồn tại.

0:03:12.132,0:03:15.467
Nhưng mọi người, như bạn và tôi,[br]có thể là mật vụ D.P.I. của chính mình

0:03:15.467,0:03:16.629
để chống đạo văn

0:03:16.629,0:03:19.306
và phát huy các giá trị[br]của tư duy sáng tạo.

0:03:19.306,0:03:21.951
Ta biết rằng phòng tuyến vững nhất[br]để chống đạo văn

0:03:21.951,0:03:23.774
gồm các cây bút tự tiết kiệm

0:03:23.774,0:03:25.381
thời gian, nỗi lo, và công sức

0:03:25.381,0:03:27.020
bằng cách chọn con đường dễ hơn

0:03:27.020,0:03:29.524
là tự lực mà làm.