İntihal Araştırmaları Merkezi (İ.A.M)'a hoşgeldiniz.
İ.A.M. pek çok karmaşık vakada
intihal yapanları açığa çıkarmak
ve çalınmış metinleri kurtarmak için çaba sarf etmektedir.
İ.A.M.'nde sıklıkla karşılaşılan
aşırma türlerinden ilki,
"parlak fikir çalınması"dır,
Latince "plagiarius" kelimesinden gelir
ve intihal kelimesinin kökenidir.
Fikir çalanlar, masum makalelere gizlice yanaşır
ve onları kopyalayıp yapıştırır
ama kaynak göstermez,
direkt alıntılara tırnak işareti koymaz
veya bir kelimeyi değiştirir.
Fikir çalıcılar özellikle etkili ve dokunaklı makaleleri
çalmalarıyla bilinirler.
Fikir çalıcılar bir araya geldiğinde
bir "soygun ağı" oluştururlar,
Bu ağ birden çok kaynaktan fikir çalar
ve bu ağ fikir çalıntılarından oluşur.
Bazı suçluların kendilerinden de
intihal yaptıkları bilinmektedir,
bu İ.A.M. tarihinde görülen en tembel suçlardan biridir.
"Tek-taraflı işbirlikçi" olarak da bilinen
bu acayip kimseler daha önce yazdıkları
metinlerin tamamını veya bunların parçaları alır
ve yepyeni bir malzeme gibi sunar.
Fikir çalıcılar ve soygun ağları
İ.A.M. tarafından kolaylıkla yakalanır.
Bir arama motoruna birkaç metni sadece yapıştırın
ve GÜM!
Suçüstü yakalanırlar!
Daha gizli saklı intihal türlerinden biri olan
"boşa kürek çekme"de ise
intihal yapanlar sahte yazarlar,
kitap adları,
sayfa numaraları
ya da bilgiler yaratarak
intihallerini örtbas etmeye çalışırlar.
"Anlam değiştirici"lerse,
eşanlamlılar sözlüğünü esas silah
olarak kullanır.
Eşanlamlı kelimeleri yerine koyup
bütün metni,
cümle yapısını,
benzer fikirlerin sırasını
aynı bırakanlar ise düzgün şekilde yapılmış
"kendi-kelimelerinle-anlat"a haksızlık eder.
Baştan savma yapılan kendi-kelimelerinle-anlat,
bir sis perdesi (aşırmanın püf noktası) olarak kullanılır,
birden fazla metin
kişinin kendi kelimeleriyle yazılır
ve tek bir metin haline getirilir.
İ.A.M.'ın karşılaştığı en belalı mesele,
eğer tırnak işareti kullanıp,
kaynaklarını gösterirsen,
intihalle asla suçlanmazsın, yanlış kanısıdır.
Bu kesinlikle geçerli bir durum değil,
çünkü hep başka insanların fikirlerinin
olduğu metinlerden oluşan bir makale
"büsbütün aktarılmış" bir metin olarak bilinir.
Bu intihal olarak kabul edilir,
çünkü çalışmada özgün düşünce yoktur.
Benzer şekilde, metinler hep farklı kaynaklardan
alınıp yazarın kendi kelimeleriyle anlatılırsa,
bu da yaygın bir şekilde intihal sayılır,
çünkü anlattığınız fikirler halen sizin değildir.
Son olarak, gösterirken açığa vurma yöntemi de
intihal sayılır, çünkü seçimli bellek kaybıyla, kişinin
kullandığı kaynaklar tamamı alıntı olan
metni saklamak için
yazarın kendi kelimeleriyle metin içine gizlenir.
Bazı kısımlar titizlikle belgelenir,
alıntılanır
veya yorumlanır,
diğerleriyse tamamen kendisininmiş gibi sunulur.
Gördüğünüz üzere; İ.A.M.'in elleri,
her tür ufak tefek ya da aşırı ölçekte
akademik yaramazlık ve kargaşayla dolu.
Bu ihlallerin ciddiyetini göz önüne alındığında,
neden İntihal Araştırma Merkezi'nin başarılarını
hiç duymadığınızı merak ediyor olabilirsiniz.
Bunun sebebi, teknik olarak İ.A.M.'nin var olmamasıdır.
Ama sizin ve benim gibi insanlar kendi ajanları olabilirler,
intihalle mücadelede
ve özgün düşünce değerlerinin korunmasında.
İntihale karşı savunmada en iyi silahımızın,
kendi kendilerinin alıntılama işlerini yaparak
zamandan, endişeden ve çabadan tasarruf eden
ve böylece daha kolay yolu seçen yazarların var olduğunu
biliyoruz.