0:00:00.870,0:00:05.190
29 juni 2016.

0:00:07.150,0:00:09.002
Mijn beste medeburger,

0:00:10.775,0:00:13.076
ik schrijf jou vandaag,

0:00:14.393,0:00:17.949
jij die hebt verloren in deze tijd.

0:00:19.708,0:00:23.510
Op dit moment [br]in ons gemeenschappelijke leven,

0:00:23.510,0:00:25.820
in een wereld vol van ontwrichting

0:00:26.425,0:00:27.695
en wrok

0:00:28.239,0:00:29.505
en angst,

0:00:31.385,0:00:33.129
richt ik deze brief

0:00:33.863,0:00:35.644
eenvoudig tot jou,

0:00:36.494,0:00:38.062
hoewel we allebei weten

0:00:38.086,0:00:42.228
dat er velen zoals jij[br]achter deze 'jou' schuilgaan,

0:00:43.306,0:00:47.024
net zo goed als velen zoals ik[br]achter deze 'ik'.

0:00:50.525,0:00:53.081
Ik schrijf je, want op dit moment

0:00:54.478,0:00:58.799
maakt deze schokkende wereld [br]die wij delen me bang.

0:01:00.819,0:01:02.810
Ik vermoed dat hij jou ook bang maakt.

0:01:04.498,0:01:06.311
Sommige dingen die we vrezen,

0:01:06.311,0:01:09.026
zijn, vermoed ik, dezelfde.

0:01:10.169,0:01:14.534
Maar veel van wat we vrezen, [br]lijkt elkaar te zijn.

0:01:16.736,0:01:19.656
Jij bent bang van de wereld [br]waar ik in wil leven

0:01:20.529,0:01:24.417
en ik vrees op mijn beurt jouw visie.

0:01:25.673,0:01:30.446
Ken je dat gevoel dat je krijgt [br]als je weet dat het gaat stormen,

0:01:30.470,0:01:32.017
voordat het stormt?

0:01:34.001,0:01:36.469
Heb je dat gevoel dat nu ook,

0:01:37.276,0:01:38.516
medeburger?

0:01:40.435,0:01:43.157
Die malaise en zorgen

0:01:44.181,0:01:45.770
die sommigen die het kennen,

0:01:47.517,0:01:50.183
herinnert aan de jaren 30?

0:01:51.878,0:01:53.747
Misschien wel niet,

0:01:54.493,0:01:56.400
omdat onze angsten voor elkaar

0:01:56.424,0:01:57.943
niet synchroon lopen.

0:01:59.325,0:02:02.801
In deze ronde voel ik [br]dat je angsten voor mij

0:02:03.675,0:02:07.357
en voor de wereld waarvan ik zeker was[br]dat hij goed was voor ons beiden,

0:02:08.856,0:02:11.916
zich in de loop van een generatie [br]hebben opgestapeld.

0:02:12.017,0:02:16.136
Het kostte tijd om jouw angsten [br]de mijne te laten activeren,

0:02:16.868,0:02:19.626
niet in het minst omdat ik in het begin

0:02:19.666,0:02:22.355
nooit had gedacht [br]dat ik jou moest vrezen.

0:02:24.882,0:02:26.219
Ik hoorde je,

0:02:27.737,0:02:29.070
maar luisterde niet,

0:02:29.731,0:02:34.728
al die jaren toen je zei [br]dat deze geweldige nieuwe wereld

0:02:36.204,0:02:37.754
voor jou niet zo geweldig was,

0:02:38.879,0:02:40.483
voor velen van jullie

0:02:40.507,0:02:43.030
in heel de geïndustrialiseerde wereld;

0:02:43.918,0:02:46.739
dat de open, vloeiende wereld [br]waar ik van genoot,

0:02:46.763,0:02:51.066
van vrij vloeiende mensen [br]en goederen en technologieën,

0:02:51.090,0:02:53.530
vrij om te gaan[br]waar ze wilden, wereldwijd,

0:02:55.019,0:02:59.279
voor jou geen emancipatie betekende.

0:03:01.453,0:03:03.894
Ik liep door jouw steden

0:03:05.442,0:03:09.182
en was ziende blind.

0:03:10.799,0:03:14.730
Ik merkte wil dat in Stephenville, Texas,

0:03:15.791,0:03:18.098
het stadsplein werd gedomineerd

0:03:18.122,0:03:21.365
door het ene advocatenbureau na de andere,

0:03:22.394,0:03:25.395
door alle mensen [br]die de gevangenis in en uit gingen.

0:03:26.224,0:03:30.302
Ik zag de kale winkels [br]in Wagner, South Dakota,

0:03:31.925,0:03:35.403
en het oudstrijderslokaal,

0:03:36.314,0:03:38.106
een aanfluiting

0:03:38.934,0:03:41.725
van de droom van een gemeenschap [br]om het vol te houden.

0:03:43.352,0:03:44.566
Ik merkte wel,

0:03:45.323,0:03:48.748
bij Wal-Mart in Lancaster, Pennsylvania,

0:03:49.445,0:03:53.588
dat veel te veel twintigers[br]en dertigers eruitzagen

0:03:53.588,0:03:56.755
alsof ze slechts een paar decennia[br]van hun dood verwijderd waren,

0:03:57.295,0:03:59.641
met een vlekkerige, ontstoken huid,

0:03:59.665,0:04:02.141
dunnende, vezelige haren,

0:04:02.165,0:04:03.817
bruine, afgesleten tanden

0:04:03.841,0:04:07.102
en een verlorenheid in hun ogen.

0:04:08.160,0:04:12.770
Ik merkte wel dat de jonge mensen[br]die ik tegenkwam in Parijs,

0:04:12.794,0:04:14.745
in Florence, in Barcelona

0:04:14.769,0:04:18.279
doelloze diploma's hadden,

0:04:19.712,0:04:22.676
levend van stages tot ver na de 30,

0:04:23.693,0:04:26.589
hun levens aan de grond gehouden

0:04:27.868,0:04:30.614
door een economie die rijkdom creëert --

0:04:31.409,0:04:32.748
maar geen banen.

0:04:33.836,0:04:35.995
Ik las het nieuws wel

0:04:35.995,0:04:40.135
over delen van Londen[br]die in spookwijken veranderden

0:04:41.025,0:04:43.432
waar mondiale superrijken

0:04:43.432,0:04:46.612
hun verdachte geld[br]in lege appartementen belegden

0:04:47.962,0:04:52.064
en levenslange inwoners van een stad, [br]jonge beginnende koppels,

0:04:52.088,0:04:53.803
uit hun eigen huis wegjoegen.

0:04:56.332,0:04:59.253
En ik hoorde dat het weefsel van je leven

0:04:59.277,0:05:00.522
begon te scheuren.

0:05:01.574,0:05:03.978
Je was het gewoon [br]om zeker te zijn van werk,

0:05:04.840,0:05:06.169
en dat kon niet meer.

0:05:06.977,0:05:09.817
Je was het gewoon om je kinderen te voeden

0:05:11.079,0:05:13.420
en te garanderen dat ze het in het leven

0:05:14.052,0:05:17.978
een beetje verder zouden schoppen dan jij

0:05:18.002,0:05:19.295
en dat kon niet meer.

0:05:20.374,0:05:23.655
Je was het gewoon om waardigheid [br]te putten uit je werk

0:05:23.655,0:05:26.235
en nu kon dat niet meer.

0:05:27.795,0:05:29.470
Het was voor mensen zoals jij [br]

0:05:29.470,0:05:32.470
de gewoonste zaak [br]om een eigen huis te hebben,

0:05:32.470,0:05:33.849
en nu niet meer.

0:05:35.286,0:05:37.466
Ik kan niet zeggen

0:05:38.426,0:05:40.217
dat ik deze dingen niet wist,

0:05:41.701,0:05:43.918
maar ik werd afgeleid

0:05:45.569,0:05:48.987
door het creëren van een toekomst [br]waarin we op Mars konden leven,

0:05:51.091,0:05:54.451
terwijl jij het zelfs hier op aarde[br]al zo moeilijk had.

0:05:56.155,0:05:57.615
Ik werd afgeleid

0:05:58.455,0:06:00.289
door onsterfelijkheid te zoeken,

0:06:02.519,0:06:07.312
terwijl zo velen van jullie korter [br]begonnen te leven dan jullie ouders.

0:06:09.301,0:06:12.360
Ik hoorde al deze dingen, [br]maar ik luisterde niet.

0:06:13.528,0:06:14.727
Ik keek,

0:06:15.566,0:06:17.137
maar ik zag niet.

0:06:17.161,0:06:20.286
Ik las, maar begreep het niet.

0:06:21.370,0:06:22.576
Ik gaf pas aandacht

0:06:23.389,0:06:27.261
toen jullie begonnen te stemmen [br]en te schreeuwen,

0:06:28.428,0:06:31.492
en toen jullie stemmen [br]en schreeuwen, de inhoud ervan,

0:06:31.516,0:06:33.999
mij begon te bedreigen.

0:06:36.235,0:06:41.228
Ik luisterde pas toen jullie [br]continentale bonden gingen vernielen

0:06:41.252,0:06:43.513
en voor vulgaire demagogen gingen stemmen.

0:06:44.704,0:06:50.278
Pas toen kon jullie pijn me iets schelen.

0:06:52.317,0:06:54.271
Ik weet dat pijn ervaren

0:06:54.295,0:06:57.588
vaak voorafgaat aan pijn veroorzaken.

0:06:59.664,0:07:01.044
Ik vraag me nu af

0:07:02.068,0:07:05.416
of jullie minder geneigd [br]zouden zijn geweest om te kwetsen

0:07:05.438,0:07:07.378
als ik naast je had gestaan

0:07:07.402,0:07:09.686
toen je het nauwelijks voelde.

0:07:11.313,0:07:12.590
Ik vraag mezelf af

0:07:13.355,0:07:15.448
waarom ik toen niet naast je stond.

0:07:16.874,0:07:20.251
Eén reden is dat ik [br]in trance werd gebracht

0:07:20.275,0:07:22.364
door de goeroes van verandering,

0:07:23.187,0:07:25.746
een aanbidder werd [br]van de religie van het nieuwe

0:07:25.746,0:07:27.546
omwille van de nieuwigheid zelf

0:07:27.546,0:07:29.699
en van de mondialisering [br]en de open grenzen

0:07:29.723,0:07:32.660
en de caleidoscopische diversiteit.

0:07:34.928,0:07:38.836
Zodra verandering [br]mijn totaliserende geloof werd,

0:07:40.415,0:07:41.817
kon ik blind zijn.

0:07:43.143,0:07:46.677
Ik kon de gevolgen [br]van verandering niet zien.

0:07:47.866,0:07:49.803
Ik kon het belang over het hoofd zien

0:07:49.827,0:07:52.929
van wortels, tradities, [br]rituelen, stabiliteit --

0:07:52.953,0:07:54.296
en verbondenheid.

0:07:55.501,0:07:58.816
En hoe fundamentalistischer ik werd

0:07:58.840,0:08:02.582
in mijn aanbidding [br]van verandering en openheid,

0:08:04.090,0:08:07.320
hoe meer ik jou [br]naar de andere polariteit dreef,

0:08:08.074,0:08:09.234
van behoudendheid,

0:08:09.632,0:08:10.789
onwrikbaarheid,

0:08:11.277,0:08:12.448
van geslotenheid

0:08:13.100,0:08:14.259
en saamhorigheid.

0:08:16.138,0:08:18.854
Ik zie nu als nooit tevoren

0:08:18.878,0:08:22.819
dat het niet hebben van de juiste huid [br]of het juiste geslachtsorgaan

0:08:22.843,0:08:26.766
niet de enige handicap is.

0:08:27.722,0:08:31.312
Er is een subtieler, stiller nadeel

0:08:31.336,0:08:34.651
in het hebben van die bevoorrechte trekken

0:08:34.675,0:08:39.058
en toch voelen dat de geschiedenis [br]zich van jou verwijdert;

0:08:39.082,0:08:42.475
dat terwijl het verleden [br]gastvrij was voor mensen zoals jij,

0:08:42.499,0:08:44.897
de toekomst meer gastvrij

0:08:44.921,0:08:46.314
voor anderen zal zijn;

0:08:46.338,0:08:48.791
dat de wereld steeds minder vertrouwd

0:08:48.815,0:08:51.681
en van dag tot dag[br]minder de jouwe zal zijn.

0:08:53.865,0:08:59.547
Ik zal nooit zeggen dat de oude[br]privileges niet mogen verdwijnen.

0:09:00.055,0:09:02.801
Ze kunnen niet snel genoeg verdwijnen.

0:09:03.785,0:09:07.285
Jij moet leren leven in een nieuwe eeuw

0:09:07.310,0:09:10.277
waarin er geen bonussen meer zijn[br]voor het louter aanwezig zijn

0:09:10.277,0:09:13.277
met de juiste huid en de juiste organen.

0:09:13.277,0:09:15.704
Als en wanneer je woede[br]aanwakkert tot haat,

0:09:15.729,0:09:19.959
weet dan dat daar geen ruimte voor is [br]in ons gezamenlijke huis.

0:09:21.642,0:09:24.990
Maar ik moet toegeven, beste medeburger,

0:09:26.140,0:09:31.679
dat ik de last van het omgaan [br]met het verlies aan status heb onderschat.

0:09:32.163,0:09:33.932
Ik ben vergeten

0:09:33.957,0:09:38.702
dat wat sociaal noodzakelijk is [br]op persoonlijk vlak pijn kan doen.

0:09:40.919,0:09:42.424
Iets dergelijks gebeurde

0:09:43.217,0:09:46.841
met de economie die jij en ik delen.

0:09:48.191,0:09:51.743
Net zoals ik de klok[br]niet kan en wil terugdraaien

0:09:51.743,0:09:54.274
voor gelijkheid en diversiteit,

0:09:54.298,0:09:56.627
en toch moet begrijpen

0:09:56.651,0:09:59.417
tot welk gevoel van verlies [br]ze kunnen inspireren,

0:10:01.027,0:10:05.185
zo weiger ik ook, [br]als ik dat al zou kunnen,

0:10:05.970,0:10:10.111
de klok terug te draaien van een steeds [br]hechtere, onderling afhankelijke wereld,

0:10:10.135,0:10:12.580
en van uitvindingen [br]die niet zullen ophouden

0:10:12.580,0:10:14.520
met te worden uitgevonden.

0:10:14.520,0:10:19.754
En toch moet ik jouw ervaring [br]van deze dingen begrijpen.

0:10:21.032,0:10:24.451
Je hebt me al jaren verteld [br]dat jouw ervaring van deze dingen

0:10:24.475,0:10:27.617
niet zo goed is [br]als mijn theorieën voorspelden.

0:10:28.528,0:10:32.386
Maar voordat jij [br]een klagende zin kon afmaken

0:10:34.116,0:10:39.604
over de moeilijkheid van het leven [br]met onregelmatige uren, onzeker loon,

0:10:39.628,0:10:41.254
verdwijnende kansen,

0:10:41.278,0:10:45.536
over de pijn van het achterlaten[br]van je kinderen bij de 24-uurs opvang

0:10:45.560,0:10:47.323
om om 3 uur 's nachts te gaan werken,

0:10:48.319,0:10:52.232
riposteerde ik [br]-- voordat je je zin kon afmaken --

0:10:52.256,0:10:53.598
met mijn dogma,

0:10:53.622,0:10:56.352
over hoe wat je eigenlijk ervoer

0:10:56.774,0:10:58.001
flexibiliteit

0:10:58.471,0:10:59.971
en vrijheid was.

0:11:02.591,0:11:07.162
Taal is een van de weinige dingen [br]die we echt delen,

0:11:08.549,0:11:12.028
en soms gebruikte ik [br]deze gezamenlijke erfenis

0:11:12.052,0:11:13.263
om te verduisteren,

0:11:13.821,0:11:15.025
af te weren

0:11:15.479,0:11:16.995
en mezelf te rechtvaardigen;

0:11:17.933,0:11:19.813
om wat goed was voor mij

0:11:19.837,0:11:22.629
voor te stellen als iets [br]waar we beiden beter van werden,

0:11:23.324,0:11:27.310
toen ik termen rondstrooide [br]als 'de deeleconomie'

0:11:28.135,0:11:29.310
en 'verstoring'

0:11:29.845,0:11:31.690
en 'global resourcing'.

0:11:33.224,0:11:35.595
Ik zie nu dat wat ik echt deed,

0:11:36.229,0:11:37.475
soms,

0:11:37.894,0:11:40.998
was jouw pijn goedkoop afkopen,

0:11:41.892,0:11:43.104
ze verfraaien

0:11:43.772,0:11:45.744
en ze proberen terug aan jou te verkopen

0:11:46.244,0:11:47.450
als vrijheid.

0:11:49.712,0:11:52.971
Ik wilde geloven [br]en wilde dat jij zou geloven

0:11:55.683,0:11:57.792
dat het systeem dat goed was voor mij,

0:11:57.816,0:12:00.489
dat mijn leven steeds naadlozer maakte,

0:12:01.229,0:12:04.124
ook het beste systeem voor jou is.

0:12:05.544,0:12:07.805
Ik deed laatdunkend over jou

0:12:07.829,0:12:11.725
vanuit de gedachte dat jij tegen jouw[br]economische belangen stemde --

0:12:12.207,0:12:13.995
stemde tegen jouw belangen,

0:12:15.621,0:12:18.844
alsof ik wist wat jouw belangen waren.

0:12:20.296,0:12:24.613
Dat is gewoon mijn dogmatische[br]'economisme'-retoriek.

0:12:25.723,0:12:27.500
Ik heb er een zwak voor

0:12:27.524,0:12:32.353
mensen hun economische belangen[br]te behandelen als hun enige belang,

0:12:32.933,0:12:36.457
en voor het negeren[br]van dingen als saamhorigheid en trots

0:12:36.481,0:12:40.255
en het verlangen om een signaal te geven[br]aan hen die je negeren.

0:12:40.688,0:12:43.419
Daar staan we dan,

0:12:44.243,0:12:48.869
op een eng maar niet onverklaarbaar moment

0:12:49.507,0:12:51.830
van demagogie, breuk,

0:12:52.481,0:12:56.367
vreemdelingenhaat, wrok en angst.

0:12:57.628,0:13:01.658
En ik maak me zorgen voor ons beiden [br]als we doorgaan op deze weg,

0:13:02.358,0:13:03.754
ik niet luisterend,

0:13:04.305,0:13:06.156
jij je ongehoord voelend,

0:13:06.180,0:13:08.729
jij naar mij schreeuwend om te luisteren.

0:13:10.179,0:13:12.279
Ik maak me zorgen wanneer ieder van ons

0:13:12.279,0:13:14.664
wordt verleid door visioenen [br]van een toekomst

0:13:14.664,0:13:16.914
waar er geen plaats is voor de ander.

0:13:17.731,0:13:19.819
Als dit zo doorgaat,

0:13:21.655,0:13:23.030
als dit blijft doorgaan,

0:13:24.053,0:13:25.532
kan er bloed vloeien.

0:13:27.290,0:13:29.975
Er zijn al hints van dit bloed

0:13:30.915,0:13:32.255
in de kranten elke dag.

0:13:32.967,0:13:35.552
Er kunnen razzia's, raids,

0:13:35.586,0:13:38.661
deportaties, kampen, afscheidingen komen.

0:13:39.494,0:13:42.415
En nee, ik denk niet dat ik overdrijf.

0:13:44.236,0:13:46.157
Er kan zelfs sprake zijn van oorlog

0:13:46.181,0:13:49.731
op plaatsen waar ze er zeker van waren [br]dat ze ervan af waren.

0:13:51.483,0:13:55.229
Er is altijd de hoop op verlossing.

0:13:55.764,0:13:59.042
Maar het zal geen goedkope, [br]simpele verlossing zijn

0:13:59.066,0:14:02.737
op basis van 'we zitten toch[br]allemaal in hetzelfde schuitje.'

0:14:03.312,0:14:05.168
Hier is meer voor nodig.

0:14:06.396,0:14:10.673
We zullen moeten realiseren[br]dat we er allebei zelf voor gekozen hebben

0:14:10.673,0:14:12.213
om hier te zijn.

0:14:13.863,0:14:16.966
We creëren onze 'anderen'.

0:14:17.975,0:14:21.655
Als ouders, als buren, als burgers,

0:14:22.503,0:14:26.834
brengen we door elkaar te zien,[br]en soms door elkaar te negeren,

0:14:26.858,0:14:28.098
elkaar tot bestaan.

0:14:29.268,0:14:32.318
Je werd niet wraakzuchtig geboren.

0:14:33.339,0:14:35.346
Ik heb een rol

0:14:35.370,0:14:38.871
in welke eventuele dorst [br]voor wraak je nu voelt,

0:14:39.685,0:14:41.598
en die dorst verleidt me nu

0:14:41.622,0:14:43.744
om steeds meer [br]ingewikkelde ontsnappingen

0:14:43.744,0:14:46.083
uit ons gemeenschappelijke[br]leven te zoeken,

0:14:46.107,0:14:47.976
van de scholen en buurten

0:14:48.000,0:14:49.931
en luchthavens en pretparken

0:14:49.955,0:14:51.916
die we gewoon waren samen te delen.

0:14:53.659,0:14:56.647
Wij worden niet geconfronteerd

0:14:56.671,0:15:00.445
met een probleem [br]van grote, onpersoonlijke krachten.

0:15:02.366,0:15:06.518
Wij worden geconfronteerd met een probleem[br]van jouw en mijn relaties.

0:15:07.815,0:15:10.953
We kozen manieren om met elkaar om te gaan

0:15:12.345,0:15:13.496
die ons tot hier brachten.

0:15:13.896,0:15:16.645
We kunnen voor omgangsvormen kiezen

0:15:16.669,0:15:18.275
die ons hier uit krijgen.

0:15:19.361,0:15:22.630
Maar er zijn dingen die we [br]misschien los moeten laten,

0:15:23.418,0:15:24.599
medeburger,

0:15:25.674,0:15:31.280
te beginnen met onze eigen [br]gekoesterde versies van de werkelijkheid.

0:15:33.035,0:15:36.904
Stel je voor dat je [br]afscheid neemt van je fantasieën

0:15:36.928,0:15:40.786
van een samenleving gezuiverd [br]van deze of gene mensen.

0:15:41.561,0:15:45.214
Stel je voor dat ik [br]mijn gewoonte los zou laten

0:15:45.755,0:15:48.825
om de wereld achter jouw rug [br]te willen redden,

0:15:49.833,0:15:51.780
van het beslissen over de toekomst

0:15:51.780,0:15:53.009
van jouw werk,

0:15:53.260,0:15:54.506
jouw voedsel,

0:15:54.530,0:15:56.000
jouw scholen,

0:15:56.024,0:15:59.034
op plaatsen waar jij [br]niet voorbij de beveiliging mocht.

0:16:00.386,0:16:04.732
We kunnen dit alleen doen [br]als we eerst accepteren

0:16:05.347,0:16:07.990
dat we elkaar hebben verwaarloosd.

0:16:09.971,0:16:13.185
Als er hoop op te roepen is

0:16:13.930,0:16:15.280
op dit onheilspellende uur,

0:16:16.202,0:16:17.393
is het deze.

0:16:18.870,0:16:20.572
We hebben te lang

0:16:21.547,0:16:24.916
onze verschillende [br]schitterende dromen nagejaagd

0:16:25.818,0:16:31.682
ten koste van aandacht [br]voor de fundamentele droom van elkaar,

0:16:33.101,0:16:35.669
de droom van voor elkaar zorgen,

0:16:35.693,0:16:38.556
van het vrijmaken van elkaars wonderen,

0:16:38.580,0:16:41.125
van samen geschiedenis schrijven.

0:16:42.046,0:16:46.315
We zouden kunnen durven[br]ons te wijden aan de droom van elkaar,

0:16:47.009,0:16:51.716
als dat wat belangrijker is [br]dan elk klatergoud.

0:16:52.476,0:16:53.958
Laat ons durven.

0:16:54.467,0:16:55.627
Hoogachtend,

0:16:56.067,0:16:57.243
een medeburger.

0:16:57.683,0:17:00.328
(Applaus)