0:00:00.180,0:00:05.290 ᴛüʀᴋçᴇ çᴇᴠiʀi:[br]@yigithan.kilinc 0:00:05.760,0:00:10.190 Her şeyin bir mucizesi vardır,[br]karanlığın ve sessizliğin bile... 0:00:10.180,0:00:14.290 Her şeyin bir mucizesi vardır,[br]karanlığın ve sessizliğin bile...[br]ʜᴇʟᴇɴ ᴋᴇʟʟᴇʀ 0:00:14.600,0:00:18.300 Gelecek nasıl görünecek? 0:00:18.600,0:00:22.400 Evren nasıl sona erecek? 0:00:22.600,0:00:25.900 Bunu asla kesin olarak bilemeyebiliriz. 0:00:26.180,0:00:30.490 Lakin bilim, evrenin sonunun nasıl geleceğine dair[br]büyüleyici bir tablo çizmeye başladı bile. 0:00:31.380,0:00:34.490 Gelin birlikte zamanın sonuna[br]doğru bir yolculuğa çıkalım. 0:00:34.580,0:00:38.520 Her 5 saniyede bir, hızımızı ikiye katlayıp[br]gitgide hızlanarak ilerleyeceğiz. 0:00:38.720,0:00:44.560 Geleceğe dair bu öngörümüz, biz daha fazla ipucunu[br]irdeledikçe muhakkak değişecektir, fakat şu kesin ki: 0:00:44.660,0:00:46.490 Evren daha yeni başladı. 0:00:46.800,0:00:48.850 (ᴀɴᴛʀᴏᴘᴏsᴇɴ çᴀɢ̆ı) 0:00:48.860,0:00:51.400 DAVID ATTENBOROUGH:[br]Holosen sona erdi. 0:00:52.220,0:00:53.800 Şu anda yaptıklarımız... 0:00:54.020,0:00:55.870 ...ve sonraki birkaç yılda yapacaklarımız... 0:00:56.300,0:01:01.690 ...gelecek binlerce yılı derinden etkileyecek. 0:01:04.000,0:01:08.190 Modern insanların şimdiye[br]kadarki bildiği tek koşullar... 0:01:08.620,0:01:09.890 ...değişmekte. 0:01:10.180,0:01:11.790 Hem de çok hızlı bir şekilde. 0:01:13.060,0:01:17.690 Bu gezegendeki hiçbir şey[br]aynı kalmaz, her şey değişir. 0:01:17.940,0:01:23.600 Dünya sıçrayışlarından birini yapıyor ve biz,[br]bu sıçrayışların nereye ineceğini bilemeyiz. 0:01:24.350,0:01:26.350 Dünya daima bu sıçrayışları yapmakta. 0:01:26.600,0:01:32.750 (ʜᴀʟᴇ-ʙᴏᴘᴘ ᴋᴜʏʀᴜᴋʟᴜ ʏıʟᴅıᴢı ɢᴇʀi ᴅöɴüʏᴏʀ) 0:01:32.750,0:01:34.800 Bu gezegendeki her şey hareket hâlindedir. 0:01:35.260,0:01:39.200 Hiçbir şey sabit kalmaz, her şey bozulur. 0:01:39.500,0:01:42.700 (ᴀɴᴛᴀʀᴇs süᴘᴇʀɴᴏᴠᴀ ᴏʟᴜʏᴏʀ) 0:01:42.700,0:01:46.700 (sᴀʜʀᴀ çöʟü ᴛʀᴏᴘiᴋᴀʟ iᴋʟiᴍᴇ ɢiʀiʏᴏʀ) 0:01:46.700,0:01:50.750 (ᴛᴀᴋıᴍ ʏıʟᴅıᴢʟᴀʀ ʙᴏᴢᴜʟᴍᴀʏᴀ ʙᴀşʟıʏᴏʀ) 0:01:50.750,0:01:53.900 (ᴠᴏʏᴀɢᴇʀ ɪ ᴋᴏᴍşᴜ ʏıʟᴅıᴢıɴ ʏᴀɴıɴᴅᴀɴ ɢᴇçiʏᴏʀ) 0:01:53.900,0:01:56.900 (ʙᴜᴢᴜʟ ᴀʀᴀsı ᴅᴇᴠiʀ sᴏɴᴀ ᴇʀiʏᴏʀ) 0:01:56.900,0:02:05.500 (ʙiʀ süᴘᴇʀᴠᴏʟᴋᴀɴ ᴘᴀᴛʟıʏᴏʀ) 0:02:05.500,0:02:08.199 (ʏᴇɴi ʙiʀ ʜᴀᴠᴀi ᴀᴅᴀsı ᴏʀᴛᴀʏᴀ çıᴋıʏᴏʀ) 0:02:08.199,0:02:14.000 (ʏᴇɴi ᴀᴅᴀʟᴀʀ ᴢiɴᴄiʀi ᴏʟᴜşᴜʏᴏʀ) 0:02:14.000,0:02:17.500 (ᴀʏ'ᴅᴀᴋi ᴀʏᴀᴋ iᴢʟᴇʀi ᴋᴀʏʙᴏʟᴜʏᴏʀ) 0:02:17.500,0:02:21.500 (ʙᴇᴛᴇʟɢᴇᴜsᴇ süᴘᴇʀɴᴏᴠᴀ ᴏʟᴜʏᴏʀ) 0:02:21.500,0:02:29.700 (ᴛᴀşᴛᴀɴ ᴀʙiᴅᴇʟᴇʀ ᴇʀᴏᴢʏᴏɴᴀ ᴜɢ̆ʀᴜʏᴏʀ) 0:02:29.700,0:02:32.700 (öʟüᴍᴄüʟ ʙiʀ ɢᴀᴍᴀ ışıɴı ᴘᴀᴛʟᴀᴍᴀsı ᴏʟᴜʏᴏʀ) 0:02:32.700,0:02:38.000 (ᴍᴀʀs'ıɴ ᴜʏᴅᴜsᴜ ʜᴀʟᴋᴀ ʜᴀʟiɴᴇ ɢᴇʟiʏᴏʀ) 0:02:38.000,0:02:41.700 (sᴀᴛüʀɴ'üɴ ʜᴀʟᴋᴀʟᴀʀı ʏᴏᴋ ᴏʟᴜʏᴏʀ) 0:02:41.700,0:02:44.900 (ᴀɴᴛᴀʀᴋᴛiᴋᴀ ᴇʀiʏᴏʀ) 0:02:44.900,0:02:50.900 (ʙüʏüᴋ ʙiʀ ᴀsᴛᴇʀᴏiᴛ ᴅüɴʏᴀ'ʏᴀ çᴀʀᴘıʏᴏʀ) 0:02:50.900,0:02:57.900 (ʏᴇɴi süᴘᴇʀ ᴋıᴛᴀ ᴏʟᴜşuʏᴏʀ) 0:02:58.830,0:03:01.100 BRIAN COX:[br]Yakıtı tükenince... 0:03:01.100,0:03:04.400 BRIAN COX:[br]...Güneş gösterişsiz bir şekilde solmayacak. 0:03:05.890,0:03:07.910 Çekirdeği çökecek... 0:03:07.910,0:03:12.760 ...ve çökmesiyle ortaya çıkan fazladan ısı,[br]dış katmanlarının şişmesini sağlayacak. 0:03:12.760,0:03:13.760 (ᴅüɴʏᴀ üᴢᴇʀiɴᴅᴇᴋi ᴛüᴍ ʏᴀşᴀᴍ sᴏɴᴀ ᴇʀiʏᴏʀ) 0:03:13.760,0:03:16.800 (ɢüɴᴇş ɢᴇɴişʟiʏᴏʀ) 0:03:16.800,0:03:18.800 (ɢüɴᴇş ᴋıᴢıʟ ᴅᴇᴠᴇ ᴅöɴüşüʏᴏʀ) 0:03:18.800,0:03:21.100 (öʟᴍᴇᴋᴛᴇ ᴏʟᴀɴ ɢüɴᴇş ᴅüɴʏᴀ'ʏı ʏᴏᴋ ᴇᴅiʏᴏʀ) 0:03:21.100,0:03:22.300 (ɢüɴᴇş ʙᴇʏᴀᴢ ᴄüᴄᴇʏᴇ ᴅöɴüşüʏᴏʀ) 0:03:22.300,0:03:24.300 Güneş'imiz artık ölü. 0:03:24.660,0:03:30.140 Kalıntıları, derin uzayın dondurucu[br]sıcaklığında yavaşça soğumakta. 0:03:40.020,0:03:44.190 Güneş'in yazgısı, öbür tüm[br]yıldızlar için de geçerlidir. 0:03:44.380,0:03:51.790 Bir gün hepsi ölecek ve kâinat[br]ebedî bir karanlığa gömülecek. 0:03:54.140,0:03:57.610 Tüm yıldızların nihayetinde yakıtı bitecek... 0:03:58.260,0:04:00.460 ...evrenin sıcaklığı düşecek... 0:04:00.730,0:04:06.090 ...ve tüm yıldızların tek tek ölümüyle[br]gökyüzünün görkemli ışığı sönecek. 0:04:08.200,0:04:10.310 Sonrasındaysa hiç yeni yıldız... 0:04:10.320,0:04:11.350 ...oluşmayacak. 0:04:13.140,0:04:16.600 Yani evrenin sonu görkemli şekilde değil... 0:04:16.600,0:04:18.500 ...hayal kırıklığıyla olacak. 0:04:21.459,0:04:22.690 Bu son ateşli değil... 0:04:23.540,0:04:24.690 ...buzlu olacak. 0:04:29.420,0:04:37.990 Son yıldızın da ölmesiyle,[br]yıldız ışığı dönemi sona erdi. 0:04:39.840,0:04:47.990 Evren, ölü yıldızların etrafa saçılmış olduğu[br]bir mezarlık hâline gelmiş bulunmakta. 0:04:50.300,0:04:56.690 Güneş'imiz bir beyaz cüceye dönüşüyor:[br]sıcak, yoğun, çökmüş bir yıldız cesedine. 0:05:01.540,0:05:03.600 Yakacak yakıtı kalmayınca... 0:05:03.860,0:05:10.990 ...bir beyaz cücenin soluk parıltısı, sönmüş olan[br]fırınından geriye kalan son ısıdan kaynaklanır. 0:05:15.650,0:05:18.230 Dünya'nın şimdiki bulunduğu[br]konumdan bakıldığında... 0:05:18.230,0:05:24.220 ...bulutsuz bir gece göğünde parlayan[br]dolunay kadar parlak olacak ancak. 0:05:29.140,0:05:31.700 Beyaz cücelerin soluk parıltısı... 0:05:31.700,0:05:41.400 ...ölü yıldızlar ve kara deliklerle dolu olan bu[br]karanlık boşluktaki tek ışık kaynağı olacak. 0:05:50.610,0:05:56.690 Bir bakıma, cesetler ve zombi yıldızlarla dolu[br]bir “hayalet evren” karşılayacak bizi gelecekte. 0:06:06.500,0:06:08.260 Bir süre sonra kütle çekimi... 0:06:08.260,0:06:13.100 ...ölü yıldızları ve gezegenleri galaksilerinden[br]kopararak dondurucu boşluğa yolluyor. 0:06:17.830,0:06:23.690 Bazı kahverengi cüceler şans eseri[br]çarpışıp yeni yıldızlar oluşturuyor. 0:06:27.500,0:06:33.300 Çarpışan nötron yıldızları, aşırı parlak[br]süpernovalarla karanlığı aydınlatıyor. 0:06:50.960,0:06:54.590 Ölmekte olan evrenden[br]kurtulabilmiş olan canlılar... 0:06:54.600,0:06:57.900 ...yaşlanan beyaz cücelerin[br]etrafında konaklayabilir. 0:07:05.520,0:07:11.590 Fakat en nihayetinde,[br]beyaz cüceler de sönüp ölecek. 0:07:13.360,0:07:17.600 Kara cüceler, son yıldızların nihai kaderi olacak. 0:07:17.600,0:07:23.900 Bunlar, sadece azıcık ısı ya da ışık[br]yayan soğumuş beyaz cücelerdir. 0:07:27.560,0:07:33.390 Kara cüceler koyu, yoğun ve bozunmakta[br]olan maddelerden oluşan gök cisimleridir. 0:07:34.330,0:07:37.090 Yıldızlardan arta kalan küllerdir esasında. 0:07:38.280,0:07:42.050 Bunları meydana getiren atomlar[br]öyle sert bir şekilde sıkışmıştır ki... 0:07:42.050,0:07:46.380 ...Güneş'imizden 1 MİLYON kat yoğundurlar! 0:07:54.400,0:07:57.190 Yıldızların bu hâle gelmesi aşırı uzun sürer. 0:07:57.730,0:08:02.390 Dolayısıyla, bildiğimiz kadarıyla şu anda[br]evrende hiç kara cüce bulunmamakta. 0:08:10.640,0:08:13.370 Bulunduğu galaksiden kaçamayan cisimler... 0:08:13.400,0:08:17.000 ...merkezde yer alan süper kütleli[br]kara delik tarafından yutuluyor. 0:08:17.000,0:08:20.000 (ᴋᴀʀᴀ ᴅᴇʟiᴋʟᴇʀ ʙᴀşıʙᴏş ᴍᴀᴅᴅᴇʟᴇʀi ʏᴜᴛᴜʏᴏʀ) 0:08:26.190,0:08:31.370 Uzun süredir uykuda olan kara delikler[br]görkemli bir şekilde aniden parlıyor. 0:08:48.680,0:08:51.170 (ᴅᴇᴊᴇɴᴇʀᴇ çᴀɢ̆) 0:08:51.700,0:08:59.400 Gelecekteki yabancı uygarlıkların tek güvenilir[br]güç kaynağı kara deliklerin dönme enerjisi oluyor. 0:09:05.120,0:09:09.590 Elimizde bulunan enerjiye bağlı[br]bir yaşama hızına sahibiz. 0:09:10.560,0:09:13.850 Bizden epey farklı bir biyolojiye sahip olan... 0:09:13.850,0:09:20.100 ...dolayısıyla da çok ama çok uzun yaşam sürelerine[br]sahip olan bilinçli yaşayan sistemler düşünülebilir. 0:09:21.480,0:09:27.970 10 trilyon yılda bir düşünen, ama bu sanki onlara[br]normalmiş gibi gelen yaşayan sistemler olabilir. 0:09:30.800,0:09:33.100 Bizim soyumuz tükense bile... 0:09:33.250,0:09:35.070 ...çok ama çok uzak bir gelecekte... 0:09:35.360,0:09:40.490 ...bir süreliğine daha tekrardan akıllı yaşam[br]formlarının oluşmasına imkân verebilecek... 0:09:40.500,0:09:43.090 ...bir dalgalanma meydana gelebilir. 0:09:44.420,0:09:47.690 'Akıllı yaşam zaman adacıkları' olabilir yani. 0:09:54.120,0:09:56.090 (ᴜᴢᴀʏ-ᴢᴀᴍᴀɴıɴ ɢᴇɴişʟᴇᴍᴇsi) 0:09:56.100,0:10:04.300 Evrenin genişleme hızı arttıkça, maddelerin[br]birbirlerinden uzaklaşma hızı da ışık hızını geçiyor. 0:10:05.380,0:10:13.490 Bu noktada, uzak gökadalar ve yıldızlar öyle hızlı[br]uzaklaşıyorlar ki ışıkları tespit edilemez hâle geliyor. 0:10:14.300,0:10:21.790 Kâinatın sırları ebediyen kilitli kalacak. 0:10:25.150,0:10:33.100 En yeni teoriler, atomların da zamanla bozunarak[br]diğer tüm maddeleri yok edeceğini öngörmekte. 0:10:34.480,0:10:40.000 Bizi oluşturan atomların temel yapı[br]taşlarından birisi olan protonlar... 0:10:40.000,0:10:42.190 ...kendiliğinden dağılabilir. 0:10:44.240,0:10:47.480 Kara deliğin çekiminden[br]kurtulabilen maddeler... 0:10:47.480,0:10:52.200 ...onu oluşturan protonlar nihayetinde[br]bozunacağından yok olup gidecek. 0:10:58.300,0:11:01.700 Proton bozunması henüz kanıtlanmış değil. 0:11:01.700,0:11:07.050 Dolayısıyla geleceğin bu kısmı,[br]yeni keşiflerin ışığında daha farklı olabilir. 0:11:18.050,0:11:20.420 Kara cücelerin içindeki maddeler... 0:11:20.420,0:11:26.050 ...yani kâinatta kalan en son[br]maddeler, bir zaman sonra... 0:11:26.050,0:11:33.930 ...arkalarında hiçbir şey bırakmayarak uzay[br]boşluğuna radyasyon hâlinde buharlaşacak. 0:11:34.550,0:11:37.550 (ᴋᴀʀᴀ ᴅᴇʟiᴋ çᴀɢ̆ı) 0:11:42.240,0:11:43.920 Kara cücelerin de yok olmasıyla... 0:11:44.500,0:11:47.790 ...kâinatta tek bir atom dahi kalmayacak. 0:11:51.870,0:11:55.450 Bir zamanlar içinde bolca şey bulunan[br]kozmostan geriye kalan tek şeyler... 0:11:55.450,0:11:59.290 ...ışık parçacıkları ve kara delikler olacak. 0:12:06.880,0:12:09.690 Kara Delik Çağı başlıyor. 0:12:11.820,0:12:18.090 Yaşamın sığınabileceği hiçbir gezegen, yıldız[br]yahut kalıntı bulunmayacak bu dönemde. 0:12:20.400,0:12:26.690 Fakat zaman, daha şimdi akmaya başladı. 0:12:28.240,0:12:32.340 İnsan ömrü ile kıyaslandığında,[br]evren gözlerini daha yeni açtı. 0:12:35.860,0:12:43.490 Soğuk, karanlık ve boş: işte evren ömrünün[br]büyük bir kısmını aynen böyle geçirecek. 0:12:46.900,0:12:52.080 Evrenimiz yaşama, kendisini göstermesi[br]için çok kısa bir zaman dilimi veriyor. 0:12:52.080,0:12:56.990 Ateşli doğumu ve dondurucu ölümünden[br]korunan fevkalade bir zaman dilimi. 0:12:56.990,0:13:04.280 Zamanın oku, evrenin yaşamın oluşabileceği[br]gelişim çağında parlak bir pencere oluşturur. 0:13:08.250,0:13:11.490 Lakin bu, çok da uzun açık[br]kalmayan bir penceredir. 0:13:15.090,0:13:17.010 Bildiğimiz şekliyle yaşam... 0:13:17.000,0:13:23.940 ...evrenin doğumundan son kara deliğin[br]buharlaşmasına kadar olan sürenin... 0:13:23.940,0:13:27.320 ...yüzdelik olarak yalnızca... 0:13:27.320,0:13:29.130 %0.000 0:13:29.130,0:13:29.650 %0.000000000000 0:13:29.650,0:13:30.130 %0.000000000000000000000 0:13:30.130,0:13:30.930 %0.000000000000000000000000000000 0:13:30.930,0:13:31.450 %0.000000000000000000000000000000000000000 0:13:31.450,0:13:31.850 %0.000000000000000000000000000000000000000000000000 0:13:31.850,0:13:32.450 %0.000000000000000000000000000000000000000000000000000000000 0:13:32.450,0:13:32.940 %0.000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000 0:13:32.940,0:13:33.520 %0.00000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000 0:13:33.520,0:13:34.750 %0.00000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000 0:13:34.750,0:13:37.960 %0.00000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000001'inde mümkündür. 0:13:44.800,0:13:48.390 Kara delikler, evrenin temel[br]yapı taşları hâline geliyorlar. 0:13:52.650,0:13:57.750 Galaksiler, etraflarında ufak kara delikler dönen[br]merkezi süper kütleli kara delikler hâline gelecek. 0:14:01.700,0:14:06.690 Kara deliklerle dolu zombi galaksiler[br]yavaş yavaş gelişmeye devam ediyor. 0:14:10.260,0:14:12.050 Birbirlerini yutarak büyüyecekler... 0:14:12.060,0:14:15.030 ...ardından da, belki süper kütleli kara[br]deliğe çekilerek onu büyütecekler. 0:14:15.030,0:14:18.280 Evren, hâlâ ilginç ve dinamik[br]bir yer olmaya devam edecek. 0:14:18.280,0:14:20.260 Sadece bahsettiğimiz zaman ölçekleri... 0:14:20.260,0:14:24.790 ...artık 'binlerce' veya 'milyonlarca'[br]yıl yerine 'trilyonlarca' yıl olacak. 0:14:29.500,0:14:31.500 Bu çok uzak olan gelecekte... 0:14:31.500,0:14:35.900 ...kara delik birleşmeleri,[br]evrende gerçekleşen ana olaylar olacak. 0:14:38.480,0:14:45.590 Bazıları muazzam büyüklüklere ulaşacak,[br]Güneş'imizin trilyonlarca katı kütlelere. 0:14:49.100,0:14:55.510 Birleştikleri vakit, kâinatta yankılanacak olan[br]çok güçlü kütle çekimsel dalgalar yayacaklar. 0:14:56.050,0:15:00.890 Kara delikler, davula vuran tokmak misali[br]evreni kütle çekimsel dalgalarla dövecekler. 0:15:09.020,0:15:11.990 Bunların çok karakteristik bir şarkıları olacak. 0:15:17.880,0:15:21.390 Beraberce çok uzun bir ömür[br]sürmüş iki kara delik düşünün. 0:15:22.080,0:15:24.700 Ömürlerinin sonunda birbirlerinin etrafında... 0:15:24.700,0:15:28.760 ...bir saniyeden çok daha kısa bir sürede[br]binlerce km yol alacak şekilde dönüyorlar. 0:15:32.190,0:15:36.810 Bunu yaparken arkalarında bir 'uzay çınlaması'... 0:15:36.810,0:15:39.200 ...uzay-zamanda gerçek bir dalga bırakıyorlar. 0:15:53.360,0:15:59.090 Uzay, bu kara deliklerin evrene[br]vuruşu sebebiyle ezilip büzülür. 0:16:02.990,0:16:07.650 Bunlar “kütle çekimsel dalgalar”,[br]diğer bir deyişle evrenin çınlama sesleridir. 0:16:07.650,0:16:16.290 Ve bunlar, kara delikten ışık hızında çıkarak[br]dönen sakin bir kara delikte birleşecektir. 0:16:21.200,0:16:23.320 Yeterince yakında bulunsaydınız eğer... 0:16:23.320,0:16:27.570 ...uzayın ezilip büzülmesinden[br]dolayı kulaklarınız çınlardı. 0:16:27.580,0:16:29.790 Tam anlamıyla o sesi işitebilirdiniz. 0:16:39.080,0:16:43.150 Çok ağır bir kara deliğe doğru çekilen[br]daha hafif bir kara delik düşünün. 0:16:43.320,0:16:44.860 Bu duyduğunuz... 0:16:44.860,0:16:49.980 ...hafif olan kara deliğin, ağır olana her[br]yaklaştığında uzayı dövmesinin sesidir. 0:16:58.260,0:17:01.890 Çekildikçe daha da hızlanır ve[br]daha gürültülü bir hâle gelir. 0:17:22.839,0:17:25.839 Bilim insanları kara deliklerin[br]ölümsüz olduğunu düşünüyordu. 0:17:25.839,0:17:28.170 Ancak bunlar bile bir gün ölür. 0:17:29.180,0:17:33.100 Şimdi de, hayal dahi edilemeyecek[br]kadar uzun zaman ölçeklerinden... 0:17:33.100,0:17:35.390 ...katrilyonlarca yıl gelecekten bahsediyoruz. 0:17:35.960,0:17:40.590 Bahsettiğimiz bu zaman ölçeklerinde,[br]kara delikler bile buharlaşmaya başlarlar. 0:17:42.910,0:17:46.140 (ʜᴀᴡᴋıɴɢ ʀᴀᴅʏᴀsʏᴏɴᴜ) 0:17:52.250,0:17:54.560 STEPHEN HAWKING:[br]Kuantum mekaniğine göre... 0:17:54.560,0:17:59.360 ...uzay 'sanal' ve 'karşıt' parçacıklarla doludur. 0:17:59.360,0:18:04.340 Bunlar çiftler hâlinde oluşmakta,[br]birbirlerinden ayrılmakta... 0:18:04.350,0:18:08.300 ...tekrardan bir araya gelmekte ve[br]sonra da birbirlerini yok etmektedir. 0:18:13.120,0:18:15.590 Bir kara deliğin yanında... 0:18:15.920,0:18:20.640 ...sanal parçacıklardan biri ona düşebilir. 0:18:21.040,0:18:25.690 Bunun sonucunda diğer parçacık, kendisini[br]yok edecek olan partnerinden mahrum kalır. 0:18:27.400,0:18:29.280 Terkedilmiş olan parçacık... 0:18:29.280,0:18:33.390 ...kara delik tarafından yayılan[br]radyasyonmuş gibi görünür. 0:18:36.540,0:18:37.780 Bu yüzden de işte... 0:18:38.560,0:18:41.390 ...kara delikler ölümsüz değildir. 0:18:43.370,0:18:46.790 Sürekli artan bir oranda buharlaşırlar... 0:18:47.300,0:18:51.490 ...ta ki en sonunda muazzam[br]bir patlamayla yok olana dek. 0:18:57.610,0:18:59.220 Kuantum mekaniği... 0:18:59.220,0:19:04.790 ...parçacıkların ve radyasyonun nihai bir[br]zindandan kurtulmasına imkan vermiştir: 0:19:05.300,0:19:06.650 Bir kara delikten. 0:19:06.700,0:19:13.190 Kara delikler, evrende son kalan büyük ölçekli[br]yapıları silerek buharlaşmaya başlıyorlar. 0:19:14.380,0:19:18.650 Ölürlerken karanlığı birer birer aydınlatıyorlar. 0:19:59.940,0:20:02.890 Kara delikler aheste aheste ölürken... 0:20:02.900,0:20:09.700 ...evren, henüz sırrını çözememiş olduğumuz[br]bir güç nedeniyle genişlemeye devam ediyor. 0:20:11.580,0:20:17.680 İşte bu, insanoğlunun bilgi birikiminin sınırıdır,[br]araştırmalar ve keşifler için doğmuş bir sınır. 0:20:17.680,0:20:19.970 Düşünürler ve ozanlar seneler boyunca... 0:20:19.970,0:20:23.190 ...“Dünya'nın sonunu ateş mi yoksa buz[br]mu getirecek?” diye sorup durmuştur. 0:20:23.400,0:20:26.490 Bugün buna bir cevap verebiliriz. 0:20:28.380,0:20:31.900 En yeni bulgular gösteriyor ki,[br]evren yavaşlamıyor... 0:20:31.900,0:20:34.890 ...aksine kontrolden çıkmış[br]bir şekilde hızlanıyor. 0:20:35.300,0:20:38.790 Ve biz, evrenin donarak yaşamını[br]noktalayacağını düşünmekteyiz. 0:20:39.100,0:20:41.890 Günümüzden trilyon kere[br]trilyonlarca sene sonra. 0:20:45.210,0:20:47.790 Uzay boşluğunun bizzat kendisinde enerji vardır. 0:20:47.800,0:20:50.000 Uzayın her bir cm³ alanında... 0:20:50.000,0:20:54.100 ...içerisinde parçacık, madde, radyasyon[br]yahut herhangi bir şeyler olsun olmasın... 0:20:54.100,0:20:57.400 ...yine de enerji vardır. 0:21:00.620,0:21:04.570 Einstein'a göre de, bu enerji evreni itmektedir. 0:21:07.160,0:21:09.890 Evrenin genişlemesini hızlandıran tuhaf şey nedir? 0:21:10.600,0:21:12.650 Ona "karanlık enerji" diyoruz. 0:21:14.820,0:21:18.150 Ve bu şey, evrendeki en baskın güçtür. 0:21:18.150,0:21:23.590 Evrendeki madde-enerji içeriğinin neredeyse[br]3/4'ü bu karanlık enerji dediğimiz şeydir. 0:21:23.680,0:21:25.800 Ve bizim, onun ne olduğuna dair[br]hiçbir fikrimiz bulunmuyor. 0:21:29.780,0:21:32.270 Karanlık enerji, madde veya radyasyonun aksine... 0:21:32.270,0:21:35.590 ...evren genişledikçe etkisini azaltmaz. 0:21:36.530,0:21:41.790 İşte bu, evrene gelecekte ne olacağına[br]dair çok önemli şeyler söyler bize. 0:21:43.540,0:21:45.890 Öyleyse evrenin geleceği ne olacak? 0:21:47.550,0:21:50.890 Karanlık enerji, baskın ve itici güç[br]olarak kalmaya devam ederse... 0:21:52.380,0:21:55.000 ...evren sonsuza değin genişleyecektir. 0:22:00.300,0:22:04.190 Gitgide hızını artırarak hem de. 0:22:04.200,0:22:06.390 Kaçak bir evren hâline gelecektir. 0:22:08.200,0:22:11.020 Evrenin enerjisinin %70'i... 0:22:11.020,0:22:12.850 ...boş uzayda bulunmaktadır... 0:22:12.850,0:22:16.390 ...ve biz niye bunun böyle[br]olduğunu anlamış değiliz. 0:22:17.500,0:22:19.590 Ancak ne olacağını biliyoruz. 0:22:21.010,0:22:24.150 Bu enerji orada durmaya[br]devam ederse şayet... 0:22:24.150,0:22:27.390 ...evren karanlık, soğuk ve[br]bomboş bir hâle gelecektir. 0:22:29.840,0:22:32.050 İşte gelecek böyle olabilir. 0:22:33.120,0:22:37.340 Bilmiyoruz, çünkü karanlık enerjinin[br]doğasını kavrayabilmiş değiliz henüz. 0:22:37.340,0:22:39.560 Kavrayana dek, geleceği bilemeyeceğiz... 0:22:39.560,0:22:41.680 ...hatta kendi kökenlerimizi[br]dahi anlayamayacağız... 0:22:41.680,0:22:45.190 ...işte bu sebeple de, bu konuyu[br]bilmek ve araştırmak istiyoruz. 0:22:46.760,0:22:49.390 Karanlık enerjinin mahiyetini keşfetmek... 0:22:49.400,0:22:54.100 ...geleceğe dairki öngörümüzü[br]çarpıcı bir şekilde değiştirebilir. 0:22:55.520,0:22:58.590 Olur da karanlık enerji,[br]etkisini zamanla bir şekilde azaltırsa... 0:22:58.600,0:23:02.800 ...evren, kütle çekiminin etkisi altında[br]çökebilir: bu "Büyük Çöküş'tür". 0:23:04.020,0:23:10.190 Destek verilirse, evreni paramparça[br]edebilir: bu da "Büyük Yırtılma'dır". 0:23:12.100,0:23:16.990 Fizikçiler her geçen gün, herbirinin[br]kendine mahsus fizik yasaları olan... 0:23:17.000,0:23:21.910 ...bizimkisinin dışında başka birçok evren[br]daha olabileceğini düşünmeye başlıyorlar. 0:23:24.610,0:23:33.490 Bazıları, yaşam için uygun koşulları sağlayabilir.[br]Diğerleri ise çökebilir veya da parçalanabilir. 0:23:35.280,0:23:42.390 Bazıları ise, aklımızın alamayacağı[br]düzeyde acayip olabilir. 0:23:45.870,0:23:52.660 Bu yapbozun eksik parçaları, oralarda[br]bir yerlerde ve bulunmayı bekliyor. 0:23:52.660,0:23:58.290 Gelecekte bizi, gitgide soğuyup boş hâle[br]gelen bir evren bekliyor gibi görünüyor. 0:24:03.200,0:24:04.940 Öte yandan şunu da sormalıyız tabii: 0:24:04.940,0:24:07.990 “Bu son, yeni bir başlangıcı[br]beraberinde getirebilir mi?”. 0:24:10.640,0:24:14.530 Ayrıca da, kâinatın sonunun[br]gerçekte nasıl geleceğine... 0:24:14.530,0:24:17.490 ...ve yeni bir evrenin doğuşuna neden[br]olup olmayacağına dair fikirler de var. 0:24:23.150,0:24:30.090 Bazıları, entropi her şeyi yok etmeden önce evrenden[br]kaçıp kurtulmanın bir yolu olabileceğini düşünmekte. 0:24:32.120,0:24:38.490 Simüle edilmiş sanal evrenler yaratabilir, hatta yeterli[br]enerjiyle tıpkı bizimkisi gibi bir evren yaratabiliriz. 0:24:43.390,0:24:45.990 Yaptığımız hesaplamalar bizlere şunu söylüyor: 0:24:46.000,0:24:51.300 Eğer muazzam miktarda enerjiyi tek bir[br]noktaya sıkıştırabilecek kapasitede... 0:24:51.300,0:24:53.190 ...bir parçacık hızlandırıcınız varsa... 0:24:53.190,0:24:55.590 ...bir ihtimal bir geçit açabilirsiniz: 0:24:55.590,0:24:57.290 'Bebek bir evren'. 0:25:02.990,0:25:06.290 "Var olan her şeyin ölümüyle yüzleşmek." 0:25:06.350,0:25:10.590 Belki de, (gelecekteki uygarlıkların)[br]tek kurtulma olasılığı işte budur. 0:25:11.660,0:25:14.800 Ve bu, çok ilginç bir olasılığı[br]daha gündeme getirmekte. 0:25:14.800,0:25:16.760 Tamamiyle spekülasyon ama... 0:25:16.760,0:25:21.120 ...belki de bünyesinde akıllı[br]yaşam barındıran evrenler... 0:25:21.120,0:25:24.590 ...bebek evrenler, diğer bir deyişle[br]“cankurtaran botları” oluşturup... 0:25:24.600,0:25:26.400 ...onları çoğaltacaklardır. 0:25:29.880,0:25:34.600 Yani, çoklu evrenler arasında[br]bir nevi 'evrim' vuku bulabilir. 0:25:34.600,0:25:37.390 En güçlünün hayatta[br]kalması gerçekleşebilir. 0:25:38.560,0:25:43.890 Bünyesinde zeki yaşam bulundurmayan[br]evrenler 'kısırdır', hiç çocukları olmaz. 0:25:43.940,0:25:47.860 Ancak, uygun sıcaklıklara ve bizimkisi[br]gibi yıldızlara sahip olan evrenler... 0:25:47.860,0:25:52.890 ...bebek evrenler yapıp sonra da onları[br]çoğaltacak uygarlıklar oluşturabilirler. 0:25:58.960,0:26:02.490 Evrenden kaçıp kurtulabilmenin[br]herhangi bir yolu bulunmuyorsa... 0:26:02.500,0:26:06.550 ...o zaman entropi, ilerleyişine devam ederek evrende[br]kalan son süper kütleli kara delikleri de yok edecektir. 0:26:08.560,0:26:17.340 Son kara delik, patlayıp ölürken[br]son bir defa kâinatı aydınlatıyor. 0:27:24.540,0:27:28.000 Akıl almaz bir sürenin sonunda... 0:27:28.000,0:27:30.960 ...kara delikler bile buharlaşacak... 0:27:30.960,0:27:36.120 ...ve kâinat, içinde sadece fotonların[br]bulunduğu bir denize dönüşecek... 0:27:36.120,0:27:41.840 ...ve bu fotonlar da, evrenin genişlemesi[br]sebebiyle yavaş yavaş aynı sıcaklığa... 0:27:41.840,0:27:43.990 ...yani mutlak sıfıra doğru soğuyacaktır. 0:27:57.390,0:28:03.450 Son yıldızların son kalıntıları da[br]sonunda bozunup yok olunca... 0:28:03.900,0:28:06.790 ...ve her şey aynı sıcaklığa geldiğinde... 0:28:07.140,0:28:09.120 ...kâinatın öyküsü... 0:28:09.120,0:28:11.790 ...nihayet noktalanıyor. 0:28:12.300,0:28:14.930 ᴢᴀᴍᴀɴ ᴍᴀɴᴀsıᴢ ʜᴀʟᴇ ɢᴇʟiʏᴏʀ 0:28:14.930,0:28:17.090 Ömrü boyunca ilk defa... 0:28:17.200,0:28:20.990 ...evren kalıcı ve değişmez olacaktır. 0:28:21.470,0:28:24.290 Entropi nihayet artmayı durdurdu... 0:28:24.380,0:28:28.140 ...zira kozmos, artık daha da[br]düzensiz hâle gelemez. 0:28:28.600,0:28:30.150 Hiçbir şey olmuyor... 0:28:30.300,0:28:33.990 ...ilelebet de olmamaya devam edecek. 0:28:36.980,0:28:41.590 Her şeyin bir mucizesi vardır,[br]karanlığın ve sessizliğin bile...[br]ʜᴇʟᴇɴ ᴋᴇʟʟᴇʀ 0:28:41.600,0:28:46.100 ...ve ben, ne hâlde olursam olayım,[br]mutlulukla yaşamayı öğrendim.[br]ʜᴇʟᴇɴ ᴋᴇʟʟᴇʀ 0:28:47.580,0:28:52.990 ᴍᴇʟᴏᴅʏsʜᴇᴇᴘ ᴛᴀʀᴀғıɴᴅᴀɴ ʜᴀᴢıʀʟᴀɴᴍışᴛıʀ[br]ᴛüʀᴋçᴇ çᴇᴠiʀi: @yigithan.kilinc 0:28:53.000,0:28:59.800 ᴛüʀᴋçᴇ çᴇᴠiʀi: @yigithan.kilinc