1
00:00:06,494 --> 00:00:07,890
با نگاه به آسمان شب،

2
00:00:07,890 --> 00:00:10,910
از این که بیانتها به نظر
میرسد شگفتزده میشویم.

3
00:00:10,910 --> 00:00:12,395
اما میلیاردها سال بعد،

4
00:00:12,395 --> 00:00:13,865
آسمان چگونه خواهد بود؟

5
00:00:13,865 --> 00:00:15,372
گروهی از دانشمندان

6
00:00:15,372 --> 00:00:16,616
به نام کیهانشناسان،

7
00:00:16,616 --> 00:00:19,531
زمانشان را به فکر کردن
در مورد همین سؤال سپری میکنند.

8
00:00:19,531 --> 00:00:21,924
چگونگی پایان جهان ارتباط نزدیکی

9
00:00:21,924 --> 00:00:23,868
با محتویات جهان دارد.

10
00:00:23,868 --> 00:00:25,170
بیش از ۱۰۰ سال قبل،

11
00:00:25,170 --> 00:00:27,879
انیشتین، تئوری نسبیت عام را ارائه کرد

12
00:00:27,879 --> 00:00:29,923
که از معادلاتی تشکیل شده بود

13
00:00:29,923 --> 00:00:31,258
که کمک کرد ارتباط میان

14
00:00:31,258 --> 00:00:33,462
چیزی که جهان از آن تشکیل شده

15
00:00:33,462 --> 00:00:34,511
و شکل آن را درک کنیم.

16
00:00:34,511 --> 00:00:36,124
به نظر میرسد جهان

17
00:00:36,124 --> 00:00:38,178
میتواند شبیه به یک توپ یا کره باشد.

18
00:00:38,178 --> 00:00:40,676
این را منحنی مثبت یا بسته مینامیم.

19
00:00:40,676 --> 00:00:42,228
یا میتواند شبیه به یک زین باشد.

20
00:00:42,228 --> 00:00:44,488
این را منحنی منفی یا باز مینامیم.

21
00:00:44,488 --> 00:00:46,033
یا میتواند مسطح باشد.

22
00:00:46,033 --> 00:00:47,155
و آن شکل مشخص میکند

23
00:00:47,155 --> 00:00:49,537
که جهان چگونه
زندگی خواهد کرد و خواهد مُرد.

24
00:00:49,537 --> 00:00:52,632
حالا میدانیم که شکلِ جهان
بسیار نزدیک به مسطح است.

25
00:00:52,632 --> 00:00:54,338
البته اجزاء جهان

26
00:00:54,338 --> 00:00:56,454
همچنان میتواند بر
سرنوشت آن تأثیرگذار باشد.

27
00:00:56,454 --> 00:00:58,033
میتوان پیشبینی کرد
که چگونه جهان

28
00:00:58,033 --> 00:00:59,611
با گذشت زمان تغییر خواهد کرد

29
00:00:59,611 --> 00:01:01,793
اگر میزان یا تراکم انرژی

30
00:01:01,793 --> 00:01:04,588
اجزاء مختلف جهان امروزی را بسنجیم.

31
00:01:04,588 --> 00:01:06,727
خُب، جهان از چه چیزی ساخته شده؟

32
00:01:06,727 --> 00:01:09,393
جهان دربرگیرنده تمام چیزهایی
است که میتوانیم ببینیم،

33
00:01:09,393 --> 00:01:11,564
مانند ستارهها، گاز و سیارهها.

34
00:01:11,564 --> 00:01:14,733
ما این چیزها را
ماده معمولی یا باریونی مینامیم.

35
00:01:14,733 --> 00:01:16,593
اگرچه آنها را اطراف خود میبینیم،

36
00:01:16,593 --> 00:01:18,702
مجموع تراکم انرژی این اجزا

37
00:01:18,702 --> 00:01:20,440
در واقع بسیار کوچک است،

38
00:01:20,440 --> 00:01:23,530
حدود ۵ درصد مجموع انرژی جهان.

39
00:01:23,530 --> 00:01:26,675
خُب، بیایید در مورد
۹۵ درصد باقیمانده صحبت کنیم.

40
00:01:26,675 --> 00:01:29,081
کمی کمتر از ۲۷ درصد باقیماندهی

41
00:01:29,081 --> 00:01:30,913
تراکم انرژی جهان

42
00:01:30,913 --> 00:01:33,825
از چیزی تشکیل شده که
آن را ماده تاریک مینامیم.

43
00:01:33,825 --> 00:01:36,928
ماده تاریک تعامل ضعیفی با نور دارد،

44
00:01:36,928 --> 00:01:39,208
به این معنا که نمیدرخشد
یا نور را منعکس نمیکند

45
00:01:39,208 --> 00:01:41,251
آنطور که ستارهها
و سیارهها منعکس میکنند،

46
00:01:41,251 --> 00:01:42,488
اما از تمام جنبههای دیگر،

47
00:01:42,488 --> 00:01:44,259
مانند ماده معمولی رفتار میکند --

48
00:01:44,259 --> 00:01:46,128
چیزها را به صورت گرانشی جذب میکند.

49
00:01:46,128 --> 00:01:48,761
در واقع، تنها راه شناسایی ماده تاریک

50
00:01:48,761 --> 00:01:51,052
از طریق تعامل گرانشی آن است،

51
00:01:51,052 --> 00:01:52,573
چگونه چیزها اطرافش دوران میکنند

52
00:01:52,573 --> 00:01:53,715
و چگونه نور را خم میکند

53
00:01:53,715 --> 00:01:56,008
همانگونه که فضای اطراف خود را خم میکند.

54
00:01:56,008 --> 00:01:58,343
ما هنوز ذرهی مادهی تاریک
را کشف نکردهایم،

55
00:01:58,343 --> 00:02:00,815
اما دانشمندان سراسر جهان
در حال جستجو هستند

56
00:02:00,815 --> 00:02:02,950
تا این ماده یا مواد ناشناخته را پیدا کنند

57
00:02:02,950 --> 00:02:05,843
و اثرات ماده تاریک بر جهان را بشناسند.

58
00:02:05,843 --> 00:02:08,256
اما هنوز مجموع اینها ۱۰۰ ٪ نشده است.

59
00:02:08,256 --> 00:02:09,784
۶۸ ٪ باقیمانده

60
00:02:09,784 --> 00:02:11,680
از تراکم انرژی جهان

61
00:02:11,680 --> 00:02:13,759
از انرژی تاریک تشکیل شده است،

62
00:02:13,759 --> 00:02:16,457
که حتی رازآمیزتر از مادهی تاریک است.

63
00:02:16,457 --> 00:02:18,422
رفتار این انرژی تاریک

64
00:02:18,422 --> 00:02:20,670
اصلاً شبیه به هیچ یک از
موادی که میشناسیم، نیست

65
00:02:20,670 --> 00:02:23,013
و بیشتر مانند یک نیروی
ضد گرانش عمل میکند.

66
00:02:23,013 --> 00:02:25,420
میگوییم یک فشار گرانشی دارد،

67
00:02:25,420 --> 00:02:28,330
که مادهی معمولی و مادهی تاریک ندارند.

68
00:02:28,330 --> 00:02:30,213
به جای فشرده کردن جهان،

69
00:02:30,213 --> 00:02:32,114
همانطور که انتظار داریم گرانش انجام دهد،

70
00:02:32,114 --> 00:02:34,287
به نظر میرسد جهان
در حال از هم جدا شدن است

71
00:02:34,287 --> 00:02:36,110
با نرخی که همواره افزایش مییابد.

72
00:02:36,110 --> 00:02:37,938
ایدهی اصلی انرژی تاریک

73
00:02:37,938 --> 00:02:40,148
این است که یک ثابت کیهانی است.

74
00:02:40,148 --> 00:02:42,245
یعنی یک ویژگی عجیب دارد

75
00:02:42,245 --> 00:02:45,434
که با افزایش حجم جهان، گسترش مییابد

76
00:02:45,434 --> 00:02:47,606
تا تراکم انرژی خود را ثابت نگه دارد.

77
00:02:47,606 --> 00:02:49,441
پس وقتی جهان منبسط میشود

78
00:02:49,441 --> 00:02:50,772
همانطور که حالا میشود،

79
00:02:50,772 --> 00:02:52,772
انرژی تاریک بیشتر و بیشتری
وجود خواهد داشت.

80
00:02:52,772 --> 00:02:54,574
ماده تاریک و ماده باریونی،

81
00:02:54,574 --> 00:02:55,277
از سوی دیگر،

82
00:02:55,277 --> 00:02:56,712
با انبساط جهان، بیشتر نمیشوند

83
00:02:56,712 --> 00:02:58,409
و رقیقتر میشوند.

84
00:02:58,409 --> 00:02:59,335
به دلیل این ویژگیِ

85
00:02:59,335 --> 00:03:00,694
ثابت کیهانی،

86
00:03:00,694 --> 00:03:03,451
جهانِ آینده، بیشتر و بیشتر تحت سلطهی

87
00:03:03,451 --> 00:03:04,592
انرژی تاریک خواهد بود،

88
00:03:04,592 --> 00:03:06,330
سردتر و سردتر میشود

89
00:03:06,330 --> 00:03:08,715
و سریعتر و سریعتر منبسط میشود.

90
00:03:08,715 --> 00:03:10,736
در نهایت، جهان گازی نخواهد داشت

91
00:03:10,736 --> 00:03:11,972
تا ستارهها را تشکیل دهند،

92
00:03:11,972 --> 00:03:13,941
و خودِ ستارهها خالی از سوخت خواهند شد

93
00:03:13,941 --> 00:03:15,192
و خواهند سوخت،

94
00:03:15,192 --> 00:03:18,062
و جهان را با سیاهچالههایش
تنها خواهند گذاشت.

95
00:03:18,062 --> 00:03:19,255
به مرور زمان،

96
00:03:19,255 --> 00:03:21,610
حتی این سیاهچالهها ناپدید خواهند شد،

97
00:03:21,610 --> 00:03:24,523
و جهانی را باقی خواهند گذاشت
که کاملاً سرد و خالی است.

98
00:03:24,523 --> 00:03:28,127
این را مرگ گرمایشی جهان مینامیم.

99
00:03:28,127 --> 00:03:29,649
در حالی که شاید ناامیدکننده باشد

100
00:03:29,649 --> 00:03:30,844
که در جهانی زندگی میکنیم

101
00:03:30,844 --> 00:03:32,735
که عمرش با سرما

102
00:03:32,735 --> 00:03:34,417
و نابودی زندگی به پایان خواهد رسید،

103
00:03:34,417 --> 00:03:36,027
سرنوشت نهایی جهان ما

104
00:03:36,027 --> 00:03:37,937
در واقع قرینهی زیبایی

105
00:03:37,937 --> 00:03:40,087
نسبت به آغاز گرم و آتشین آن است.

106
00:03:40,087 --> 00:03:41,998
ما وضعیت پایانی تسریعشونده جهان را

107
00:03:41,998 --> 00:03:44,111
مرحلهی «دو سیتر» مینامیم،

108
00:03:44,111 --> 00:03:46,082
که به نام ریاضیدان هلندی،

109
00:03:46,082 --> 00:03:47,927
«ویلم دو سیتر» نامگذاری شده است.

110
00:03:47,927 --> 00:03:49,685
البته این را نیز باور داریم

111
00:03:49,685 --> 00:03:51,520
که جهان مرحلهی دیگری نیز

112
00:03:51,520 --> 00:03:52,831
از ابنساط دو سیتر

113
00:03:52,831 --> 00:03:54,607
در اوایل حیات خود داشته است.

114
00:03:54,607 --> 00:03:57,228
ما این را تورم کیهانی اولیه مینامیم

115
00:03:57,228 --> 00:03:58,894
وقتی اندکی پس از مهبانگ،

116
00:03:58,894 --> 00:04:01,219
جهان در دورهی کوتاهی

117
00:04:01,219 --> 00:04:02,860
به شدت منبسط شد.

118
00:04:02,860 --> 00:04:04,391
پس جهان پایان خواهد یافت

119
00:04:04,391 --> 00:04:06,858
تقریباً همانطوری که آغاز شد،

120
00:04:06,858 --> 00:04:08,768
با سرعت گرفتن.

121
00:04:08,768 --> 00:04:10,778
ما در زمان خارقالعادهای

122
00:04:10,778 --> 00:04:12,350
از حیات جهان زندگی میکنیم

123
00:04:12,350 --> 00:04:13,861
که میتوانیم شروع کنیم به

124
00:04:13,861 --> 00:04:15,153
درک مسیر جهان

125
00:04:15,153 --> 00:04:16,437
و تاریخچهای را ببینیم

126
00:04:16,437 --> 00:04:18,520
که خود را در آسمان نمایش میدهد

127
00:04:18,520 --> 00:04:20,622
تا همه ما، آن را مشاهده کنیم.