0:00:06.494,0:00:07.890
با نگاه به آسمان شب،

0:00:07.890,0:00:10.910
از این که بیانتها به نظر[br]میرسد شگفتزده میشویم.

0:00:10.910,0:00:12.395
اما میلیاردها سال بعد،

0:00:12.395,0:00:13.865
آسمان چگونه خواهد بود؟

0:00:13.865,0:00:15.372
گروهی از دانشمندان

0:00:15.372,0:00:16.616
به نام کیهانشناسان،

0:00:16.616,0:00:19.531
زمانشان را به فکر کردن[br]در مورد همین سؤال سپری میکنند.

0:00:19.531,0:00:21.924
چگونگی پایان جهان ارتباط نزدیکی

0:00:21.924,0:00:23.868
با محتویات جهان دارد.

0:00:23.868,0:00:25.170
بیش از ۱۰۰ سال قبل،

0:00:25.170,0:00:27.879
انیشتین، تئوری نسبیت عام را ارائه کرد

0:00:27.879,0:00:29.923
که از معادلاتی تشکیل شده بود

0:00:29.923,0:00:31.258
که کمک کرد ارتباط میان

0:00:31.258,0:00:33.462
چیزی که جهان از آن تشکیل شده

0:00:33.462,0:00:34.511
و شکل آن را درک کنیم.

0:00:34.511,0:00:36.124
به نظر میرسد جهان

0:00:36.124,0:00:38.178
میتواند شبیه به یک توپ یا کره باشد.

0:00:38.178,0:00:40.676
این را منحنی مثبت یا بسته مینامیم.

0:00:40.676,0:00:42.228
یا میتواند شبیه به یک زین باشد.

0:00:42.228,0:00:44.488
این را منحنی منفی یا باز مینامیم.

0:00:44.488,0:00:46.033
یا میتواند مسطح باشد.

0:00:46.033,0:00:47.155
و آن شکل مشخص میکند

0:00:47.155,0:00:49.537
که جهان چگونه[br]زندگی خواهد کرد و خواهد مُرد.

0:00:49.537,0:00:52.632
حالا میدانیم که شکلِ جهان[br]بسیار نزدیک به مسطح است.

0:00:52.632,0:00:54.338
البته اجزاء جهان

0:00:54.338,0:00:56.454
همچنان میتواند بر[br]سرنوشت آن تأثیرگذار باشد.

0:00:56.454,0:00:58.033
میتوان پیشبینی کرد[br]که چگونه جهان

0:00:58.033,0:00:59.611
با گذشت زمان تغییر خواهد کرد

0:00:59.611,0:01:01.793
اگر میزان یا تراکم انرژی

0:01:01.793,0:01:04.588
اجزاء مختلف جهان امروزی را بسنجیم.

0:01:04.588,0:01:06.727
خُب، جهان از چه چیزی ساخته شده؟

0:01:06.727,0:01:09.393
جهان دربرگیرنده تمام چیزهایی[br]است که میتوانیم ببینیم،

0:01:09.393,0:01:11.564
مانند ستارهها، گاز و سیارهها.

0:01:11.564,0:01:14.733
ما این چیزها را[br]ماده معمولی یا باریونی مینامیم.

0:01:14.733,0:01:16.593
اگرچه آنها را اطراف خود میبینیم،

0:01:16.593,0:01:18.702
مجموع تراکم انرژی این اجزا

0:01:18.702,0:01:20.440
در واقع بسیار کوچک است،

0:01:20.440,0:01:23.530
حدود ۵ درصد مجموع انرژی جهان.

0:01:23.530,0:01:26.675
خُب، بیایید در مورد[br]۹۵ درصد باقیمانده صحبت کنیم.

0:01:26.675,0:01:29.081
کمی کمتر از ۲۷ درصد باقیماندهی

0:01:29.081,0:01:30.913
تراکم انرژی جهان

0:01:30.913,0:01:33.825
از چیزی تشکیل شده که[br]آن را ماده تاریک مینامیم.

0:01:33.825,0:01:36.928
ماده تاریک تعامل ضعیفی با نور دارد،

0:01:36.928,0:01:39.208
به این معنا که نمیدرخشد[br]یا نور را منعکس نمیکند

0:01:39.208,0:01:41.251
آنطور که ستارهها[br]و سیارهها منعکس میکنند،

0:01:41.251,0:01:42.488
اما از تمام جنبههای دیگر،

0:01:42.488,0:01:44.259
مانند ماده معمولی رفتار میکند --

0:01:44.259,0:01:46.128
چیزها را به صورت گرانشی جذب میکند.

0:01:46.128,0:01:48.761
در واقع، تنها راه شناسایی ماده تاریک

0:01:48.761,0:01:51.052
از طریق تعامل گرانشی آن است،

0:01:51.052,0:01:52.573
چگونه چیزها اطرافش دوران میکنند

0:01:52.573,0:01:53.715
و چگونه نور را خم میکند

0:01:53.715,0:01:56.008
همانگونه که فضای اطراف خود را خم میکند.

0:01:56.008,0:01:58.343
ما هنوز ذرهی مادهی تاریک[br]را کشف نکردهایم،

0:01:58.343,0:02:00.815
اما دانشمندان سراسر جهان[br]در حال جستجو هستند

0:02:00.815,0:02:02.950
تا این ماده یا مواد ناشناخته را پیدا کنند

0:02:02.950,0:02:05.843
و اثرات ماده تاریک بر جهان را بشناسند.

0:02:05.843,0:02:08.256
اما هنوز مجموع اینها ۱۰۰ ٪ نشده است.

0:02:08.256,0:02:09.784
۶۸ ٪ باقیمانده

0:02:09.784,0:02:11.680
از تراکم انرژی جهان

0:02:11.680,0:02:13.759
از انرژی تاریک تشکیل شده است،

0:02:13.759,0:02:16.457
که حتی رازآمیزتر از مادهی تاریک است.

0:02:16.457,0:02:18.422
رفتار این انرژی تاریک

0:02:18.422,0:02:20.670
اصلاً شبیه به هیچ یک از[br]موادی که میشناسیم، نیست

0:02:20.670,0:02:23.013
و بیشتر مانند یک نیروی[br]ضد گرانش عمل میکند.

0:02:23.013,0:02:25.420
میگوییم یک فشار گرانشی دارد،

0:02:25.420,0:02:28.330
که مادهی معمولی و مادهی تاریک ندارند.

0:02:28.330,0:02:30.213
به جای فشرده کردن جهان،

0:02:30.213,0:02:32.114
همانطور که انتظار داریم گرانش انجام دهد،

0:02:32.114,0:02:34.287
به نظر میرسد جهان[br]در حال از هم جدا شدن است

0:02:34.287,0:02:36.110
با نرخی که همواره افزایش مییابد.

0:02:36.110,0:02:37.938
ایدهی اصلی انرژی تاریک

0:02:37.938,0:02:40.148
این است که یک ثابت کیهانی است.

0:02:40.148,0:02:42.245
یعنی یک ویژگی عجیب دارد

0:02:42.245,0:02:45.434
که با افزایش حجم جهان، گسترش مییابد

0:02:45.434,0:02:47.606
تا تراکم انرژی خود را ثابت نگه دارد.

0:02:47.606,0:02:49.441
پس وقتی جهان منبسط میشود

0:02:49.441,0:02:50.772
همانطور که حالا میشود،

0:02:50.772,0:02:52.772
انرژی تاریک بیشتر و بیشتری[br]وجود خواهد داشت.

0:02:52.772,0:02:54.574
ماده تاریک و ماده باریونی،

0:02:54.574,0:02:55.277
از سوی دیگر،

0:02:55.277,0:02:56.712
با انبساط جهان، بیشتر نمیشوند

0:02:56.712,0:02:58.409
و رقیقتر میشوند.

0:02:58.409,0:02:59.335
به دلیل این ویژگیِ

0:02:59.335,0:03:00.694
ثابت کیهانی،

0:03:00.694,0:03:03.451
جهانِ آینده، بیشتر و بیشتر تحت سلطهی

0:03:03.451,0:03:04.592
انرژی تاریک خواهد بود،

0:03:04.592,0:03:06.330
سردتر و سردتر میشود

0:03:06.330,0:03:08.715
و سریعتر و سریعتر منبسط میشود.

0:03:08.715,0:03:10.736
در نهایت، جهان گازی نخواهد داشت

0:03:10.736,0:03:11.972
تا ستارهها را تشکیل دهند،

0:03:11.972,0:03:13.941
و خودِ ستارهها خالی از سوخت خواهند شد

0:03:13.941,0:03:15.192
و خواهند سوخت،

0:03:15.192,0:03:18.062
و جهان را با سیاهچالههایش[br]تنها خواهند گذاشت.

0:03:18.062,0:03:19.255
به مرور زمان،

0:03:19.255,0:03:21.610
حتی این سیاهچالهها ناپدید خواهند شد،

0:03:21.610,0:03:24.523
و جهانی را باقی خواهند گذاشت[br]که کاملاً سرد و خالی است.

0:03:24.523,0:03:28.127
این را مرگ گرمایشی جهان مینامیم.

0:03:28.127,0:03:29.649
در حالی که شاید ناامیدکننده باشد

0:03:29.649,0:03:30.844
که در جهانی زندگی میکنیم

0:03:30.844,0:03:32.735
که عمرش با سرما

0:03:32.735,0:03:34.417
و نابودی زندگی به پایان خواهد رسید،

0:03:34.417,0:03:36.027
سرنوشت نهایی جهان ما

0:03:36.027,0:03:37.937
در واقع قرینهی زیبایی

0:03:37.937,0:03:40.087
نسبت به آغاز گرم و آتشین آن است.

0:03:40.087,0:03:41.998
ما وضعیت پایانی تسریعشونده جهان را

0:03:41.998,0:03:44.111
مرحلهی «دو سیتر» مینامیم،

0:03:44.111,0:03:46.082
که به نام ریاضیدان هلندی،

0:03:46.082,0:03:47.927
«ویلم دو سیتر» نامگذاری شده است.

0:03:47.927,0:03:49.685
البته این را نیز باور داریم

0:03:49.685,0:03:51.520
که جهان مرحلهی دیگری نیز

0:03:51.520,0:03:52.831
از ابنساط دو سیتر

0:03:52.831,0:03:54.607
در اوایل حیات خود داشته است.

0:03:54.607,0:03:57.228
ما این را تورم کیهانی اولیه مینامیم

0:03:57.228,0:03:58.894
وقتی اندکی پس از مهبانگ،

0:03:58.894,0:04:01.219
جهان در دورهی کوتاهی

0:04:01.219,0:04:02.860
به شدت منبسط شد.

0:04:02.860,0:04:04.391
پس جهان پایان خواهد یافت

0:04:04.391,0:04:06.858
تقریباً همانطوری که آغاز شد،

0:04:06.858,0:04:08.768
با سرعت گرفتن.

0:04:08.768,0:04:10.778
ما در زمان خارقالعادهای

0:04:10.778,0:04:12.350
از حیات جهان زندگی میکنیم

0:04:12.350,0:04:13.861
که میتوانیم شروع کنیم به

0:04:13.861,0:04:15.153
درک مسیر جهان

0:04:15.153,0:04:16.437
و تاریخچهای را ببینیم

0:04:16.437,0:04:18.520
که خود را در آسمان نمایش میدهد

0:04:18.520,0:04:20.622
تا همه ما، آن را مشاهده کنیم.