WEBVTT

00:00:06.494 --> 00:00:07.890
Ατενίζοντας τον νυχτερινό ουρανό,

00:00:07.890 --> 00:00:10.910
μένουμε έκπληκτοι από το ότι φαίνεται
να συνεχίζει επ' αόριστον.

00:00:10.910 --> 00:00:12.395
Αλλά πώς θα μοιάζει ο ουρανός

00:00:12.395 --> 00:00:13.865
δισεκατομμύρια χρόνια από τώρα;

00:00:13.865 --> 00:00:15.372
Ένα συγκεκριμένο είδος επιστήμονα,

00:00:15.372 --> 00:00:16.616
που ονομάζεται κοσμολόγος,

00:00:16.616 --> 00:00:19.531
περνά τον χρόνο της σκεπτόμενη
αυτή ακριβώς την ερώτηση.

00:00:19.531 --> 00:00:21.924
Το τέλος του σύμπαντος
είναι άρρηκτα συνδεδεμένο

00:00:21.924 --> 00:00:23.868
με το περιεχόμενό του.

00:00:23.868 --> 00:00:25.170
Περισσότερα από 100 χρόνια πριν,

00:00:25.170 --> 00:00:27.879
ο Αϊνστάιν ανέπτυξε
τη Γενική Θεωρία της Σχετικότητας

00:00:27.879 --> 00:00:29.923
σχηματισμένη από εξισώσεις
που μας βοηθούν

00:00:29.923 --> 00:00:31.258
να κατανοήσουμε τη σχέση

00:00:31.258 --> 00:00:33.462
μεταξύ της κατασκευής του σύμπαντος

00:00:33.462 --> 00:00:34.511
και του σχήματός του.

00:00:34.511 --> 00:00:36.124
Αποδεικνύεται ότι το σύμπαν

00:00:36.124 --> 00:00:38.178
μπορεί να είναι κυρτό
σαν μια μπάλα ή σφαίρα.

00:00:38.178 --> 00:00:40.676
Το αποκαλούμε θετικά κυρτωμένο ή κλειστό.

00:00:40.676 --> 00:00:42.228
Ή μπορεί να έχει σχήμα 
που μοιάζει με σέλα.

00:00:42.228 --> 00:00:44.488
Αυτό το αποκαλούμε
αρνητικά κυρτωμένο ή ανοικτό.

00:00:44.488 --> 00:00:46.033
Ή μπορεί να είναι επίπεδο.

00:00:46.033 --> 00:00:47.155
Κι αυτό το σχήμα καθορίζει

00:00:47.155 --> 00:00:49.537
με ποιόν τρόπο το σύμπαν
θα ζήσει και θα πεθάνει.

00:00:49.537 --> 00:00:52.632
Σήμερα γνωρίζουμε πως το σύμπαν
είναι σχεδόν επίπεδο.

00:00:52.632 --> 00:00:54.338
Ωστόσο, τα συστατικά του σύμπαντος

00:00:54.338 --> 00:00:56.454
μπορεί ακόμη να επιδράσουν
στην αναπόφευκτη μοίρα του.

00:00:56.454 --> 00:00:58.033
Μπορούμε να προβλέψουμε πώς το σύμπαν

00:00:58.033 --> 00:00:59.611
θα αλλάξει σε βάθος χρόνου

00:00:59.611 --> 00:01:01.793
αν υπολογίσουμε τις ποσότητες
ή τις ενεργειακές πυκνότητες

00:01:01.793 --> 00:01:04.587
των διαφόρων συστατικών
του σύμπαντος σήμερα.

00:01:04.587 --> 00:01:06.727
Λοιπόν, από τι αποτελείται το σύμπαν;

00:01:06.727 --> 00:01:09.393
Το σύμπαν περιλαμβάνει
όλα όσα μπορούμε να δούμε,

00:01:09.393 --> 00:01:11.564
όπως τα αστέρια, τα αέρια και οι πλανήτες.

00:01:11.564 --> 00:01:14.733
Αυτά τα ονομάζουμε
φυσιολογική ή βαρυονική ύλη.

00:01:14.733 --> 00:01:16.593
Παρόλο που τα βλέπουμε γύρω μας,

00:01:16.593 --> 00:01:18.702
η συνολική ενεργειακή πυκνότητα
αυτών των συστατικών

00:01:18.702 --> 00:01:20.440
είναι στην πραγματικότητα πολύ μικρή,

00:01:20.440 --> 00:01:23.530
περίπου το 5%
της συνολικής ενέργειας του σύμπαντος.

00:01:23.530 --> 00:01:26.675
Έτσι, τώρα ας μιλήσουμε
για το τι είναι το υπόλοιπο 95%.

00:01:26.675 --> 00:01:29.081
Μόλις λιγότερο από το 27% του υπόλοιπου

00:01:29.081 --> 00:01:30.913
της ενεργειακής πυκνότητας του σύμπαντος

00:01:30.913 --> 00:01:33.825
αποτελείται από αυτό που αποκαλούμε 
«σκοτεινή ύλη».

00:01:33.825 --> 00:01:36.928
Η σκοτεινή ύλη έχει
μόνο αδύναμη αλληλεπίδραση με το φως,

00:01:36.928 --> 00:01:39.208
το οποίο σημαίνει ότι δεν λάμπει 
ή δεν αντανακλά το φως

00:01:39.208 --> 00:01:41.191
όπως κάνουν
τα αστέρια και οι πλανήτες,

00:01:41.191 --> 00:01:42.288
αλλά με κάθε άλλο τρόπο

00:01:42.288 --> 00:01:44.259
συμπεριφέρεται όπως η συνηθισμένη ύλη

00:01:44.259 --> 00:01:46.128
-προσελκύει βαρυτικά τα πράγματα.

00:01:46.128 --> 00:01:48.761
Στην ουσία, ο μόνος τρόπος
ανίχνευσης αυτής της μαύρης ύλης

00:01:48.761 --> 00:01:51.052
είναι μέσω αυτής
της βαρυτικής αλληλεπίδρασης,

00:01:51.052 --> 00:01:52.343
πώς τα πράγματα
περιστρέφονται γύρω από αυτήν

00:01:52.343 --> 00:01:53.715
και πώς κάμπτει το φως,

00:01:53.715 --> 00:01:56.008
καθώς καμπυλώνει το χώρο γύρω της.

00:01:56.008 --> 00:01:58.343
Ακόμη δεν έχουμε ανακαλύψει
ένα σκοτεινό σωματίδιο ύλης,

00:01:58.343 --> 00:02:00.815
αλλά οι επιστήμονες
σε όλο τον κόσμο ψάχνουν

00:02:00.815 --> 00:02:02.950
γι' αυτό το αόρατο σωματίδιο
ή τα σωματίδια

00:02:02.950 --> 00:02:05.843
και τις επιπτώσεις
της σκοτεινής ύλης στο σύμπαν.

00:02:05.843 --> 00:02:08.256
Αλλά ακόμα κι αυτό 
δεν αθροίζεται στο 100%.

00:02:08.256 --> 00:02:09.783
Το υπόλοιπο 68%

00:02:09.783 --> 00:02:11.680
της ενεργειακής πυκνότητας του σύμπαντος

00:02:11.680 --> 00:02:13.759
αποτελείται από σκοτεινή ενέργεια

00:02:13.759 --> 00:02:16.457
η οποία είναι ακόμα πιο μυστηριώδης
από την σκοτεινή ύλη.

00:02:16.457 --> 00:02:18.422
Αυτή η σκοτεινή ενέργεια
δεν συμπεριφέρεται

00:02:18.422 --> 00:02:20.590
καθόλου όπως κάθε άλλη ουσία
που γνωρίζουμε

00:02:20.590 --> 00:02:23.013
κι ενεργεί περισσότερο
σαν αντί-βαρυτική δύναμη.

00:02:23.013 --> 00:02:25.420
Λέμε ότι έχει μια βαρυτική πίεση

00:02:25.420 --> 00:02:28.330
την οποία δεν έχουν
η συνηθισμένη και η σκοτεινή ύλη.

00:02:28.330 --> 00:02:30.213
Αντί να συρρικνώνει το διάστημα,

00:02:30.213 --> 00:02:32.004
όπως θα περιμέναμε να κάνει η βαρύτητα,

00:02:32.004 --> 00:02:34.287
το διάστημα φαίνεται να επεκτείνεται

00:02:34.287 --> 00:02:36.110
με έναν συνεχώς αυξανόμενο ρυθμό.

00:02:36.110 --> 00:02:37.938
Η κυρίαρχη ιδέα για τη σκοτεινή ενέργεια

00:02:37.938 --> 00:02:40.148
είναι πως αποτελεί
μία κοσμολογική σταθερά.

00:02:40.148 --> 00:02:42.245
Αυτό σημαίνει ότι έχει
την παράξενη ιδιότητα

00:02:42.245 --> 00:02:45.434
να επεκτείνεται
καθώς αυξάνεται ο όγκος του χώρου,

00:02:45.434 --> 00:02:47.606
για να κρατήσει σταθερή
την ενεργειακή πυκνότητά της.

00:02:47.606 --> 00:02:49.441
Έτσι, καθώς το σύμπαν διαστέλλεται,

00:02:49.441 --> 00:02:50.772
όπως κάνει τώρα,

00:02:50.772 --> 00:02:52.742
θα υπάρχει όλο και περισσότερη
σκοτεινή ενέργεια.

00:02:52.742 --> 00:02:54.574
Η σκοτεινή ύλη και η βαρυονική ύλη,

00:02:54.574 --> 00:02:55.277
από την άλλη πλευρά,

00:02:55.277 --> 00:02:56.622
δεν διαστέλλονται με το σύμπαν

00:02:56.622 --> 00:02:58.409
και γίνονται περισσότερο αραιωμένες.

00:02:58.409 --> 00:02:59.335
Λόγω αυτής της ιδιότητας,

00:02:59.335 --> 00:03:00.694
της κοσμολογικής σταθεράς,

00:03:00.694 --> 00:03:03.451
το μελλοντικό σύμπαν θα κυριαρχείται
όλο και περισσότερο

00:03:03.451 --> 00:03:04.592
από σκοτεινή ενέργεια,

00:03:04.592 --> 00:03:06.330
θα γίνεται όλο και πιο κρύο

00:03:06.330 --> 00:03:08.715
και θα διαστέλλεται όλο και πιο γρήγορα.

00:03:08.715 --> 00:03:10.736
Τελικά, το σύμπαν θα ξεμείνει από αέρια

00:03:10.736 --> 00:03:11.842
για να σχηματίζει αστέρια

00:03:11.842 --> 00:03:13.941
και τα ίδια τα αστέρια
θα ξεμείνουν από καύσιμα

00:03:13.941 --> 00:03:15.192
και θα σβήσουν

00:03:15.192 --> 00:03:18.062
αφήνοντας το σύμπαν
μόνο με μαύρες τρύπες.

00:03:18.062 --> 00:03:19.255
Καθώς περνά ο καιρός

00:03:19.255 --> 00:03:21.610
ακόμη και αυτές οι μαύρες τρύπες
θα εξατμιστούν,

00:03:21.610 --> 00:03:24.523
αφήνοντας το σύμπαν
εντελώς κρύο και άδειο.

00:03:24.523 --> 00:03:28.127
Αυτό αποκαλείται 
«θερμικός θάνατος του σύμπαντος».

00:03:28.127 --> 00:03:29.569
Ενώ μπορεί να ακούγεται καταθλιπτικό

00:03:29.569 --> 00:03:30.694
να ζούμε σε ένα σύμπαν

00:03:30.694 --> 00:03:32.735
που θα καταλήξει κρύο

00:03:32.735 --> 00:03:34.237
και χωρίς ζωή,

00:03:34.237 --> 00:03:36.027
η τελική μοίρα του σύμπαντός μας

00:03:36.027 --> 00:03:37.937
έχει πράγματι μία όμορφη συμμετρία

00:03:37.937 --> 00:03:40.087
στο ζεστό και φλογισμένο ξεκίνημά του.

00:03:40.087 --> 00:03:42.628
Αποκαλούμε την επιταχυνόμενη
διαστολή του σύμπαντος,

00:03:42.628 --> 00:03:44.111
φάση ντε Σίτερ,

00:03:44.111 --> 00:03:46.082
που πήρε το όνομά της
από τον Ολλανδό μαθηματικό

00:03:46.082 --> 00:03:47.927
Βίλεμ ντε Σίτερ.

00:03:47.927 --> 00:03:49.685
Ωστόσο, πιστεύουμε επίσης

00:03:49.685 --> 00:03:51.520
ότι το σύμπαν είχε μια άλλη φάση

00:03:51.520 --> 00:03:52.831
διαστολής Ντε Σίτερ

00:03:52.831 --> 00:03:54.607
στα αρχικά στάδια της ζωής του.

00:03:54.607 --> 00:03:57.228
Την αποκαλούμε
«πρώιμη πληθωρική περίοδο»

00:03:57.228 --> 00:03:58.894
όταν, λίγο μετά τη Μεγάλη Έκρηξη,

00:03:58.894 --> 00:04:01.219
το σύμπαν επεκτάθηκε εξαιρετικά γρήγορα

00:04:01.219 --> 00:04:02.860
για μία σύντομη περίοδο.

00:04:02.860 --> 00:04:04.391
Έτσι, το σύμπαν θα τελειώσει

00:04:04.391 --> 00:04:06.858
σχεδόν στην ίδια κατάσταση 
όπως ξεκίνησε,

00:04:06.858 --> 00:04:08.768
επιταχυνόμενο.

00:04:08.768 --> 00:04:10.778
Ζούμε σε μια εξαιρετική εποχή

00:04:10.778 --> 00:04:12.350
στη ζωή του σύμπαντος

00:04:12.350 --> 00:04:13.861
όπου μπορούμε να αρχίσουμε
να καταλαβαίνουμε

00:04:13.861 --> 00:04:15.153
το ταξίδι του σύμπαντος

00:04:15.153 --> 00:04:16.437
και να εξετάζουμε μια ιστορία

00:04:16.437 --> 00:04:18.519
που εξαντλείται στον ουρανό

00:04:18.519 --> 00:04:20.622
για να τη δούμε όλοι εμείς.

00:04:20.628 --> 00:04:23.108
Μάθημα από τη Ρενέ Λοζέκ
Διήγηση από τη Ρενέ Λοζέκ

00:04:23.108 --> 00:04:26.128
Κινούμενη απεικόνιση:
Giant Animation Studios