1
00:00:06,494 --> 00:00:07,890
Ατενίζοντας τον νυχτερινό ουρανό,

2
00:00:07,890 --> 00:00:10,910
μένουμε έκπληκτοι από το ότι φαίνεται
να συνεχίζει επ' αόριστον.

3
00:00:10,910 --> 00:00:12,395
Αλλά πώς θα μοιάζει ο ουρανός

4
00:00:12,395 --> 00:00:13,865
δισεκατομμύρια χρόνια από τώρα;

5
00:00:13,865 --> 00:00:15,372
Ένα συγκεκριμένο είδος επιστήμονα,

6
00:00:15,372 --> 00:00:16,616
που ονομάζεται κοσμολόγος,

7
00:00:16,616 --> 00:00:19,531
περνά τον χρόνο της σκεπτόμενη
αυτή ακριβώς την ερώτηση.

8
00:00:19,531 --> 00:00:21,924
Το τέλος του σύμπαντος
είναι άρρηκτα συνδεδεμένο

9
00:00:21,924 --> 00:00:23,868
με το περιεχόμενό του.

10
00:00:23,868 --> 00:00:25,170
Περισσότερα από 100 χρόνια πριν,

11
00:00:25,170 --> 00:00:27,879
ο Αϊνστάιν ανέπτυξε
τη Γενική Θεωρία της Σχετικότητας

12
00:00:27,879 --> 00:00:29,923
σχηματισμένη από εξισώσεις
που μας βοηθούν

13
00:00:29,923 --> 00:00:31,258
να κατανοήσουμε τη σχέση

14
00:00:31,258 --> 00:00:33,462
μεταξύ της κατασκευής του σύμπαντος

15
00:00:33,462 --> 00:00:34,511
και του σχήματός του.

16
00:00:34,511 --> 00:00:36,124
Αποδεικνύεται ότι το σύμπαν

17
00:00:36,124 --> 00:00:38,178
μπορεί να είναι κυρτό
σαν μια μπάλα ή σφαίρα.

18
00:00:38,178 --> 00:00:40,676
Το αποκαλούμε θετικά κυρτωμένο ή κλειστό.

19
00:00:40,676 --> 00:00:42,228
Ή μπορεί να έχει σχήμα 
που μοιάζει με σέλα.

20
00:00:42,228 --> 00:00:44,488
Αυτό το αποκαλούμε
αρνητικά κυρτωμένο ή ανοικτό.

21
00:00:44,488 --> 00:00:46,033
Ή μπορεί να είναι επίπεδο.

22
00:00:46,033 --> 00:00:47,155
Κι αυτό το σχήμα καθορίζει

23
00:00:47,155 --> 00:00:49,537
με ποιόν τρόπο το σύμπαν
θα ζήσει και θα πεθάνει.

24
00:00:49,537 --> 00:00:52,632
Σήμερα γνωρίζουμε πως το σύμπαν
είναι σχεδόν επίπεδο.

25
00:00:52,632 --> 00:00:54,338
Ωστόσο, τα συστατικά του σύμπαντος

26
00:00:54,338 --> 00:00:56,454
μπορεί ακόμη να επιδράσουν
στην αναπόφευκτη μοίρα του.

27
00:00:56,454 --> 00:00:58,033
Μπορούμε να προβλέψουμε πώς το σύμπαν

28
00:00:58,033 --> 00:00:59,611
θα αλλάξει σε βάθος χρόνου

29
00:00:59,611 --> 00:01:01,793
αν υπολογίσουμε τις ποσότητες
ή τις ενεργειακές πυκνότητες

30
00:01:01,793 --> 00:01:04,587
των διαφόρων συστατικών
του σύμπαντος σήμερα.

31
00:01:04,587 --> 00:01:06,727
Λοιπόν, από τι αποτελείται το σύμπαν;

32
00:01:06,727 --> 00:01:09,393
Το σύμπαν περιλαμβάνει
όλα όσα μπορούμε να δούμε,

33
00:01:09,393 --> 00:01:11,564
όπως τα αστέρια, τα αέρια και οι πλανήτες.

34
00:01:11,564 --> 00:01:14,733
Αυτά τα ονομάζουμε
φυσιολογική ή βαρυονική ύλη.

35
00:01:14,733 --> 00:01:16,593
Παρόλο που τα βλέπουμε γύρω μας,

36
00:01:16,593 --> 00:01:18,702
η συνολική ενεργειακή πυκνότητα
αυτών των συστατικών

37
00:01:18,702 --> 00:01:20,440
είναι στην πραγματικότητα πολύ μικρή,

38
00:01:20,440 --> 00:01:23,530
περίπου το 5%
της συνολικής ενέργειας του σύμπαντος.

39
00:01:23,530 --> 00:01:26,675
Έτσι, τώρα ας μιλήσουμε
για το τι είναι το υπόλοιπο 95%.

40
00:01:26,675 --> 00:01:29,081
Μόλις λιγότερο από το 27% του υπόλοιπου

41
00:01:29,081 --> 00:01:30,913
της ενεργειακής πυκνότητας του σύμπαντος

42
00:01:30,913 --> 00:01:33,825
αποτελείται από αυτό που αποκαλούμε 
«σκοτεινή ύλη».

43
00:01:33,825 --> 00:01:36,928
Η σκοτεινή ύλη έχει
μόνο αδύναμη αλληλεπίδραση με το φως,

44
00:01:36,928 --> 00:01:39,208
το οποίο σημαίνει ότι δεν λάμπει 
ή δεν αντανακλά το φως

45
00:01:39,208 --> 00:01:41,191
όπως κάνουν
τα αστέρια και οι πλανήτες,

46
00:01:41,191 --> 00:01:42,288
αλλά με κάθε άλλο τρόπο

47
00:01:42,288 --> 00:01:44,259
συμπεριφέρεται όπως η συνηθισμένη ύλη

48
00:01:44,259 --> 00:01:46,128
-προσελκύει βαρυτικά τα πράγματα.

49
00:01:46,128 --> 00:01:48,761
Στην ουσία, ο μόνος τρόπος
ανίχνευσης αυτής της μαύρης ύλης

50
00:01:48,761 --> 00:01:51,052
είναι μέσω αυτής
της βαρυτικής αλληλεπίδρασης,

51
00:01:51,052 --> 00:01:52,343
πώς τα πράγματα
περιστρέφονται γύρω από αυτήν

52
00:01:52,343 --> 00:01:53,715
και πώς κάμπτει το φως,

53
00:01:53,715 --> 00:01:56,008
καθώς καμπυλώνει το χώρο γύρω της.

54
00:01:56,008 --> 00:01:58,343
Ακόμη δεν έχουμε ανακαλύψει
ένα σκοτεινό σωματίδιο ύλης,

55
00:01:58,343 --> 00:02:00,815
αλλά οι επιστήμονες
σε όλο τον κόσμο ψάχνουν

56
00:02:00,815 --> 00:02:02,950
γι' αυτό το αόρατο σωματίδιο
ή τα σωματίδια

57
00:02:02,950 --> 00:02:05,843
και τις επιπτώσεις
της σκοτεινής ύλης στο σύμπαν.

58
00:02:05,843 --> 00:02:08,256
Αλλά ακόμα κι αυτό 
δεν αθροίζεται στο 100%.

59
00:02:08,256 --> 00:02:09,783
Το υπόλοιπο 68%

60
00:02:09,783 --> 00:02:11,680
της ενεργειακής πυκνότητας του σύμπαντος

61
00:02:11,680 --> 00:02:13,759
αποτελείται από σκοτεινή ενέργεια

62
00:02:13,759 --> 00:02:16,457
η οποία είναι ακόμα πιο μυστηριώδης
από την σκοτεινή ύλη.

63
00:02:16,457 --> 00:02:18,422
Αυτή η σκοτεινή ενέργεια
δεν συμπεριφέρεται

64
00:02:18,422 --> 00:02:20,590
καθόλου όπως κάθε άλλη ουσία
που γνωρίζουμε

65
00:02:20,590 --> 00:02:23,013
κι ενεργεί περισσότερο
σαν αντί-βαρυτική δύναμη.

66
00:02:23,013 --> 00:02:25,420
Λέμε ότι έχει μια βαρυτική πίεση

67
00:02:25,420 --> 00:02:28,330
την οποία δεν έχουν
η συνηθισμένη και η σκοτεινή ύλη.

68
00:02:28,330 --> 00:02:30,213
Αντί να συρρικνώνει το διάστημα,

69
00:02:30,213 --> 00:02:32,004
όπως θα περιμέναμε να κάνει η βαρύτητα,

70
00:02:32,004 --> 00:02:34,287
το διάστημα φαίνεται να επεκτείνεται

71
00:02:34,287 --> 00:02:36,110
με έναν συνεχώς αυξανόμενο ρυθμό.

72
00:02:36,110 --> 00:02:37,938
Η κυρίαρχη ιδέα για τη σκοτεινή ενέργεια

73
00:02:37,938 --> 00:02:40,148
είναι πως αποτελεί
μία κοσμολογική σταθερά.

74
00:02:40,148 --> 00:02:42,245
Αυτό σημαίνει ότι έχει
την παράξενη ιδιότητα

75
00:02:42,245 --> 00:02:45,434
να επεκτείνεται
καθώς αυξάνεται ο όγκος του χώρου,

76
00:02:45,434 --> 00:02:47,606
για να κρατήσει σταθερή
την ενεργειακή πυκνότητά της.

77
00:02:47,606 --> 00:02:49,441
Έτσι, καθώς το σύμπαν διαστέλλεται,

78
00:02:49,441 --> 00:02:50,772
όπως κάνει τώρα,

79
00:02:50,772 --> 00:02:52,742
θα υπάρχει όλο και περισσότερη
σκοτεινή ενέργεια.

80
00:02:52,742 --> 00:02:54,574
Η σκοτεινή ύλη και η βαρυονική ύλη,

81
00:02:54,574 --> 00:02:55,277
από την άλλη πλευρά,

82
00:02:55,277 --> 00:02:56,622
δεν διαστέλλονται με το σύμπαν

83
00:02:56,622 --> 00:02:58,409
και γίνονται περισσότερο αραιωμένες.

84
00:02:58,409 --> 00:02:59,335
Λόγω αυτής της ιδιότητας,

85
00:02:59,335 --> 00:03:00,694
της κοσμολογικής σταθεράς,

86
00:03:00,694 --> 00:03:03,451
το μελλοντικό σύμπαν θα κυριαρχείται
όλο και περισσότερο

87
00:03:03,451 --> 00:03:04,592
από σκοτεινή ενέργεια,

88
00:03:04,592 --> 00:03:06,330
θα γίνεται όλο και πιο κρύο

89
00:03:06,330 --> 00:03:08,715
και θα διαστέλλεται όλο και πιο γρήγορα.

90
00:03:08,715 --> 00:03:10,736
Τελικά, το σύμπαν θα ξεμείνει από αέρια

91
00:03:10,736 --> 00:03:11,842
για να σχηματίζει αστέρια

92
00:03:11,842 --> 00:03:13,941
και τα ίδια τα αστέρια
θα ξεμείνουν από καύσιμα

93
00:03:13,941 --> 00:03:15,192
και θα σβήσουν

94
00:03:15,192 --> 00:03:18,062
αφήνοντας το σύμπαν
μόνο με μαύρες τρύπες.

95
00:03:18,062 --> 00:03:19,255
Καθώς περνά ο καιρός

96
00:03:19,255 --> 00:03:21,610
ακόμη και αυτές οι μαύρες τρύπες
θα εξατμιστούν,

97
00:03:21,610 --> 00:03:24,523
αφήνοντας το σύμπαν
εντελώς κρύο και άδειο.

98
00:03:24,523 --> 00:03:28,127
Αυτό αποκαλείται 
«θερμικός θάνατος του σύμπαντος».

99
00:03:28,127 --> 00:03:29,569
Ενώ μπορεί να ακούγεται καταθλιπτικό

100
00:03:29,569 --> 00:03:30,694
να ζούμε σε ένα σύμπαν

101
00:03:30,694 --> 00:03:32,735
που θα καταλήξει κρύο

102
00:03:32,735 --> 00:03:34,237
και χωρίς ζωή,

103
00:03:34,237 --> 00:03:36,027
η τελική μοίρα του σύμπαντός μας

104
00:03:36,027 --> 00:03:37,937
έχει πράγματι μία όμορφη συμμετρία

105
00:03:37,937 --> 00:03:40,087
στο ζεστό και φλογισμένο ξεκίνημά του.

106
00:03:40,087 --> 00:03:42,628
Αποκαλούμε την επιταχυνόμενη
διαστολή του σύμπαντος,

107
00:03:42,628 --> 00:03:44,111
φάση ντε Σίτερ,

108
00:03:44,111 --> 00:03:46,082
που πήρε το όνομά της
από τον Ολλανδό μαθηματικό

109
00:03:46,082 --> 00:03:47,927
Βίλεμ ντε Σίτερ.

110
00:03:47,927 --> 00:03:49,685
Ωστόσο, πιστεύουμε επίσης

111
00:03:49,685 --> 00:03:51,520
ότι το σύμπαν είχε μια άλλη φάση

112
00:03:51,520 --> 00:03:52,831
διαστολής Ντε Σίτερ

113
00:03:52,831 --> 00:03:54,607
στα αρχικά στάδια της ζωής του.

114
00:03:54,607 --> 00:03:57,228
Την αποκαλούμε
«πρώιμη πληθωρική περίοδο»

115
00:03:57,228 --> 00:03:58,894
όταν, λίγο μετά τη Μεγάλη Έκρηξη,

116
00:03:58,894 --> 00:04:01,219
το σύμπαν επεκτάθηκε εξαιρετικά γρήγορα

117
00:04:01,219 --> 00:04:02,860
για μία σύντομη περίοδο.

118
00:04:02,860 --> 00:04:04,391
Έτσι, το σύμπαν θα τελειώσει

119
00:04:04,391 --> 00:04:06,858
σχεδόν στην ίδια κατάσταση 
όπως ξεκίνησε,

120
00:04:06,858 --> 00:04:08,768
επιταχυνόμενο.

121
00:04:08,768 --> 00:04:10,778
Ζούμε σε μια εξαιρετική εποχή

122
00:04:10,778 --> 00:04:12,350
στη ζωή του σύμπαντος

123
00:04:12,350 --> 00:04:13,861
όπου μπορούμε να αρχίσουμε
να καταλαβαίνουμε

124
00:04:13,861 --> 00:04:15,153
το ταξίδι του σύμπαντος

125
00:04:15,153 --> 00:04:16,437
και να εξετάζουμε μια ιστορία

126
00:04:16,437 --> 00:04:18,519
που εξαντλείται στον ουρανό

127
00:04:18,519 --> 00:04:20,622
για να τη δούμε όλοι εμείς.

128
00:04:20,628 --> 00:04:23,108
Μάθημα από τη Ρενέ Λοζέκ
Διήγηση από τη Ρενέ Λοζέκ

129
00:04:23,108 --> 00:04:26,128
Κινούμενη απεικόνιση:
Giant Animation Studios