WEBVTT

00:00:06.750 --> 00:00:12.949
Londyn, rok 1928, grupka zarodników pleśni
przemieszcza się po laboratorium.

00:00:12.949 --> 00:00:15.639
Trafia na szalkę Petriego
i osadza się na niej,

00:00:15.639 --> 00:00:18.550
co daje początek medycznej rewolucji.

00:00:18.550 --> 00:00:22.330
Laboratorium należy do Alexandra Fleminga,
szkockiego naukowca,

00:00:22.330 --> 00:00:25.643
badającego właściwości bakterii zakaźnych.

00:00:25.643 --> 00:00:28.780
Fleming jest w tym czasie na urlopie.

00:00:28.780 --> 00:00:32.690
Po powrocie zastaje
kolonię pleśni na szalce,

00:00:32.690 --> 00:00:35.190
którą zapomniał włożyć do inkubatora.

00:00:35.190 --> 00:00:37.678
Wokół kolonii znajduje się strefa

00:00:37.678 --> 00:00:41.770
zupełnie i niespodziewanie
wolna od bakterii.

NOTE Paragraph

00:00:41.770 --> 00:00:44.250
Badając to tajemnicze zjawisko,

00:00:44.250 --> 00:00:49.111
Fleming zdał sobie sprawę,
że pleśń wydziela substancję,

00:00:49.111 --> 00:00:51.491
która zabija bakterie.

00:00:51.491 --> 00:00:54.729
Pleśń pochodziła z rodzaju
pędzlaków, Penicillium,

00:00:54.729 --> 00:00:58.877
stąd Flemming nazwał ten
antybakteryjny związek penicyliną.

NOTE Paragraph

00:00:58.877 --> 00:01:03.352
W ten sposób Fleming odkrył
mikrobowy system odpornościowy.

00:01:03.352 --> 00:01:07.116
Pędzlaki produkują penicylinę non-stop,

00:01:07.116 --> 00:01:09.547
żeby bronić się przed zagrożeniami,

00:01:09.547 --> 00:01:13.957
jak kolonie bakterii,
które mogłyby zająć pożywienie.

00:01:13.957 --> 00:01:16.848
Penicylina zabija wiele rodzajów bakterii

00:01:16.848 --> 00:01:19.977
poprzez zaburzenia w syntezie
ich ścian komórkowych.

00:01:19.977 --> 00:01:23.627
Ściany komórkowe zbudowane są
z grubej, ochronnej siatki cukrów

00:01:23.627 --> 00:01:25.013
i aminokwasów,

00:01:25.013 --> 00:01:28.287
które ulegają ciągłemu rozkładowi,
a następnie regeneracji.

00:01:28.287 --> 00:01:33.006
Penicylina łączy się z jednym
ze związków tworzących siatkę

00:01:33.006 --> 00:01:37.643
i zapobiega odbudowie ściany
komórkowej w krytycznym momencie.

00:01:37.643 --> 00:01:42.697
Jednocześnie penicylina uwalnia
wysoce aktywne molekuły,

00:01:42.697 --> 00:01:44.577
które powodują dalsze uszkodzenia.

00:01:44.577 --> 00:01:47.967
W końcu struktura komórki
zostaje całkowicie zniszczona.

00:01:47.967 --> 00:01:52.147
Taki dwustronny atak jest śmiercionośny
dla szerokiego spektrum bakterii,

00:01:52.147 --> 00:01:55.620
czy to na szalce Petriego,
w organizmie, czy gdziekolwiek.

00:01:55.620 --> 00:01:58.627
Co ważne, nie jest szkodliwa
dla naszych komórek,

00:01:58.627 --> 00:02:01.677
ponieważ nie mają ścian komórkowych.

NOTE Paragraph

00:02:01.677 --> 00:02:04.657
Przez dziesięć lat od odkrycia Fleminga

00:02:04.657 --> 00:02:07.767
penicylina była laboratoryjną zagadką.

00:02:07.767 --> 00:02:09.657
Ale podczas drugiej wojny światowej

00:02:09.657 --> 00:02:13.457
naukowcom udało się
wyizolować aktywny związek

00:02:13.457 --> 00:02:16.727
i wyhodować pleśń w większych ilościach.

00:02:16.727 --> 00:02:20.007
Za swoją pracę otrzymali Nagrodę Nobla.

00:02:20.007 --> 00:02:24.597
Zespoły w Oksfordzie
i Ameryce kontynuowały pracę.

00:02:24.597 --> 00:02:27.921
Po kilku latach produkt był
dostępny na rynku.

00:02:27.921 --> 00:02:33.222
Penicylina i jej podobne związki szybko
zrewolucjonizowały leczenie infekcji.

00:02:33.222 --> 00:02:34.502
Na dzień dzisiejszy

00:02:34.502 --> 00:02:40.898
pozostają najważniejszymi antybiotykami,
ratującymi życie, stosowanymi w medycynie.

NOTE Paragraph

00:02:40.898 --> 00:02:47.066
Jednak im więcej używamy antybiotyków,
tym więcej bakterii się na nią uodparnia.

00:02:47.066 --> 00:02:48.736
W przypadku penicyliny

00:02:48.736 --> 00:02:53.044
niektóre bakterie wytwarzają związki,
które niszczą główną strukturę

00:02:53.044 --> 00:02:56.000
zakłócającą syntezę
ściany komórkowej.

00:02:56.000 --> 00:02:58.394
Użycie antybiotyków rośnie,

00:02:58.394 --> 00:03:01.784
zatem coraz więcej bakterii
wypracowało ten system obronny.

00:03:01.784 --> 00:03:04.190
Antybiotyki stają się nieskuteczne

00:03:04.190 --> 00:03:07.684
w walce z coraz większą liczbą
infekcji bakteryjnych.

00:03:07.684 --> 00:03:12.196
Dlatego ważne, żeby lekarze
nie przepisywali antybiotyków na wyrost.

NOTE Paragraph

00:03:12.196 --> 00:03:16.975
Jednocześnie pięć do piętnastu procent
pacjentów w krajach rozwiniętych

00:03:16.975 --> 00:03:19.895
uważa, że ma alergię na penicylinę.

00:03:19.895 --> 00:03:23.494
Jest to najczęściej
zgłaszana alergia na lek.

00:03:23.494 --> 00:03:27.884
Ogromna większość, 90 procent z nich,

00:03:27.884 --> 00:03:31.478
wcale nie jest uczulona na penicylinę.

00:03:31.478 --> 00:03:33.014
Skąd to błędne postrzeganie?

00:03:33.014 --> 00:03:36.308
Wielu pacjentów uważa,
że nabywa alergię w wieku dziecięcym,

00:03:36.308 --> 00:03:40.028
kiedy pojawia się wysypka
po leczeniu infekcji penicyliną

00:03:40.028 --> 00:03:41.998
lub jej podobnymi związkami.

00:03:41.998 --> 00:03:44.568
Za wysypkę obwinia się penicylinę,

00:03:44.568 --> 00:03:47.598
chociaż to pierwotna infekcja
zazwyczaj jest winowajcą

00:03:47.598 --> 00:03:51.718
lub reakcja infekcji na leczenie.

00:03:51.718 --> 00:03:54.518
Jednak prawdziwa alergia na penicylinę,

00:03:54.518 --> 00:03:58.268
kiedy organizm traktuje
penicylinę jako intruza,

00:03:58.268 --> 00:04:01.398
zdarza się rzadko
i jest bardzo niebezpieczna.

00:04:01.398 --> 00:04:04.118
Jeśli podejrzewasz u siebie alergię,
ale nie jesteś pewny,

00:04:04.118 --> 00:04:06.498
udaj się do alergologa.

00:04:06.498 --> 00:04:08.743
Wykona badania, które potwierdzą,

00:04:08.743 --> 00:04:11.033
czy faktycznie jesteś uczulony.

NOTE Paragraph

00:04:11.033 --> 00:04:13.483
Nawet jeśli masz alergię na penicylinę,

00:04:13.483 --> 00:04:18.584
system odpornościowy może stracić
zdolność jej rozpoznawania.

00:04:18.584 --> 00:04:23.066
Osiemdziesiąt procent
uczulonych na penicylinę

00:04:23.066 --> 00:04:26.116
wyrasta z alergii w ciągu dziecięciu lat.

00:04:26.116 --> 00:04:28.833
To dobra wiadomość dla tych,
którzy obecnie borykają się

00:04:28.833 --> 00:04:30.643
z alergią na penicylinę.

00:04:30.643 --> 00:04:35.699
Pewnego dnia ten lek może ocali ich życie,
tak jak ocalił wielu innym.