1
00:00:10,782 --> 00:00:15,761
A armada americana leva anos batallando
cun problema frustrante na súa frota

2
00:00:16,402 --> 00:00:19,251
Algo chamado "arneiro".

3
00:00:19,911 --> 00:00:22,362
Para os descoñecedores do mar

4
00:00:22,362 --> 00:00:26,722
chamámoslle arneiro ás algas, 
crustáceos e outros seres mariños

5
00:00:26,722 --> 00:00:29,322
que se adhiren aos cascos
dos barcos e submarinos.

6
00:00:30,162 --> 00:00:32,573
Para combatelo

7
00:00:32,573 --> 00:00:37,138
aplícanse uns revestimentos que conteñen
axentes prexudiciais como metais pesados,

8
00:00:37,138 --> 00:00:38,383
non obstante,

9
00:00:38,383 --> 00:00:41,630
non son moi efectivos
para mantelos limpos.

10
00:00:42,263 --> 00:00:43,983
E queremos naves limpas,

11
00:00:43,983 --> 00:00:46,924
porque o arneiro

12
00:00:46,924 --> 00:00:49,421
provoca unha navegación 
menos eficiente,

13
00:00:49,421 --> 00:00:52,692
facéndoas máis detectábeis 
para os adversarios.

14
00:00:53,322 --> 00:00:54,874
O que non é bo.

15
00:00:55,264 --> 00:00:58,301
Hai uns anos, o Gabinete Americano
de Investigación Naval

16
00:00:58,301 --> 00:01:02,802
pediulle a un colega enxeñeiro,
o doutor Anthony Brennan,

17
00:01:02,802 --> 00:01:06,092
que deseñase unha solución
para previr o arneiro

18
00:01:06,092 --> 00:01:08,192
sen empregar metais pesados.

19
00:01:08,712 --> 00:01:11,732
De feito, o doutor Brennan
xa se atopaba investigando

20
00:01:11,732 --> 00:01:14,003
como a rugosidade dos materiais

21
00:01:14,093 --> 00:01:17,712
podería impedir a adhesión
de organismos como as algas.

22
00:01:18,482 --> 00:01:20,402
Mailo doutor estaba tendo dificultades.

23
00:01:21,012 --> 00:01:24,042
Tódolos materiais cos que experimentaba

24
00:01:24,042 --> 00:01:26,242
cubríanse de algas co tempo.

25
00:01:27,192 --> 00:01:30,963
Un día, mentres asistía
a unha conferencia en Hawai

26
00:01:31,163 --> 00:01:33,552
decatouse dun feito moi interesante.

27
00:01:34,252 --> 00:01:36,522
Fixádevos nestes tres animais:

28
00:01:36,852 --> 00:01:40,132
un manatí, unha balea e unha quenlla.

29
00:01:40,632 --> 00:01:42,254
Que vedes?

30
00:01:45,384 --> 00:01:46,381
Exacto.

31
00:01:46,381 --> 00:01:49,161
A balea e o manatí están sucios,

32
00:01:49,541 --> 00:01:51,672
mais a quenlla aparenta ben limpiña.

33
00:01:52,992 --> 00:01:55,303
É unha peculiaridade das quenllas.

34
00:01:56,083 --> 00:01:57,967
A próxima vez que vexades
<i>Shark Week</i>,

35
00:01:57,967 --> 00:01:59,142
decatarédesvos de que

36
00:01:59,142 --> 00:01:59,892
todas

37
00:01:59,892 --> 00:02:00,853
e cada unha

38
00:02:00,853 --> 00:02:01,862
das quenllas

39
00:02:01,862 --> 00:02:03,642
que aparecen

40
00:02:03,642 --> 00:02:05,252
están relucentes!

41
00:02:05,252 --> 00:02:06,603
(Risas)

42
00:02:06,603 --> 00:02:08,192
Por que?

43
00:02:08,632 --> 00:02:10,541
Era o que Brennan quería saber.

44
00:02:10,931 --> 00:02:13,912
Coa axuda duns afoutos 
estudantes universitarios,

45
00:02:13,912 --> 00:02:16,321
saíu na procura dunha quenlla.

46
00:02:16,321 --> 00:02:18,381
(Risas)

47
00:02:18,441 --> 00:02:20,262
Atoparon unha en augas pouco profundas

48
00:02:20,262 --> 00:02:24,222
e tomaron mostras da súa pel,
empregando material de impresión dental.

49
00:02:25,362 --> 00:02:26,363
Non vos preocupedes.

50
00:02:26,363 --> 00:02:30,249
A quenlla non sufriu durante o proceso,
aínda que tampouco creo que lle chistase.

51
00:02:30,249 --> 00:02:31,249
(Risas)

52
00:02:31,752 --> 00:02:35,821
Os estudantes levaron o molde de volta
ó laboratorio e ó observalo co microscopio

53
00:02:36,331 --> 00:02:38,332
isto foi no que repararon.

54
00:02:38,332 --> 00:02:41,912
A pel da quenlla componse
de pequenos dentes solapados

55
00:02:42,402 --> 00:02:47,383
orixinando un patrón 
con forma de diamante.

56
00:02:48,393 --> 00:02:50,413
Tras estudalo en profundidade,

57
00:02:50,413 --> 00:02:53,812
Brennan e o seu equipo, decatáronse 
de que a disposición destes dentes

58
00:02:53,812 --> 00:02:57,573
é a responsábel de manter
limpas ás quenllas.

59
00:02:59,413 --> 00:03:02,452
Son microbiólogo, experto 
en enfermidades infecciosas,

60
00:03:02,452 --> 00:03:05,043
e creo que isto é fascinante.

61
00:03:05,863 --> 00:03:09,104
Paseime a carreira procurando
manter as superficies limpas,

62
00:03:10,244 --> 00:03:13,871
sobre todo as do material médico.

63
00:03:14,331 --> 00:03:16,964
Que é un dos principais problemas
no medio hospitalario.

64
00:03:16,964 --> 00:03:20,702
Mirade, o que acontece é que bacterias
orixinariamente benignas

65
00:03:20,702 --> 00:03:23,012
acaban en lugares onde non deben estar

66
00:03:23,012 --> 00:03:25,652
despois de certas intervencións médicas.

67
00:03:26,672 --> 00:03:29,592
Durante ou despois dunha cirurxía

68
00:03:29,592 --> 00:03:33,271
as bacterias adhírense á superficie
do material médico, e fican alí

69
00:03:33,271 --> 00:03:35,523
provocando infeccións graves

70
00:03:35,523 --> 00:03:39,045
que dificultan a curación do paciente.

71
00:03:39,805 --> 00:03:41,791
Mirade, estes son fíos cirúrxicos

72
00:03:41,791 --> 00:03:45,870
empréganse para suturar o esterno
tras unha cirurxía a corazón aberto.

73
00:03:46,930 --> 00:03:50,312
Vedes eses pequenos grupiños de bacterias?

74
00:03:51,142 --> 00:03:53,042
O doente tardou meses en curar,

75
00:03:53,042 --> 00:03:57,016
non o fixo ata que cambiaron os fíos
por outros non contaminados.

76
00:03:57,516 --> 00:04:01,252
Adoitabamos empregar antibióticos
para tratar este tipo de infeccións.

77
00:04:01,541 --> 00:04:03,904
Foron un tratamento estupendo

78
00:04:04,074 --> 00:04:05,164
durante unha tempada.

79
00:04:05,214 --> 00:04:09,862
Pero provocou que as bacterias 
se adaptasen a eles.

80
00:04:10,542 --> 00:04:13,573
A supervivencia é a chave da evolución,

81
00:04:13,573 --> 00:04:15,521
e iso é do que estamos a falar aquí:

82
00:04:15,521 --> 00:04:17,011
a evolución bacteriana.

83
00:04:17,421 --> 00:04:19,992
Seguramente, xa escoitásedes
falar disto no telexornal.

84
00:04:19,992 --> 00:04:23,093
Chámase "resistencia antimicrobiana"

85
00:04:23,433 --> 00:04:26,701
O Centro Americano de Control e Prevención
de Enfermidades afirma que

86
00:04:26,706 --> 00:04:30,144
é un dos principais retos que afronta
a sanidade pública na actualidade.

87
00:04:30,221 --> 00:04:32,293
Enfermidades doadamente 
curábeis no pasado

88
00:04:32,293 --> 00:04:34,120
non o son hoxe en día.

89
00:04:34,373 --> 00:04:36,152
Cada ano, nos Estados Unidos,

90
00:04:36,152 --> 00:04:40,063
máis de 2 millóns de persoas contraen
unha infección resistente a antibióticos,

91
00:04:40,063 --> 00:04:44,503
e 23000 morren por mor dela.

92
00:04:45,033 --> 00:04:46,323
A industria farmacéutica

93
00:04:46,323 --> 00:04:51,043
afánase en desenvolver 
máis e máis antibióticos,

94
00:04:51,043 --> 00:04:54,903
desesperadamente, tentando vencer 
á resistencia antimicrobiana.

95
00:04:55,463 --> 00:04:56,813
Pero bacterias e microbios,

96
00:04:56,813 --> 00:05:00,502
mudan máis rápido 
do que nós discorremos para matalos.

97
00:05:01,822 --> 00:05:05,662
É evidente que a era dos antibióticos
está chegando ó seu fin,

98
00:05:05,662 --> 00:05:08,752
por iso temos que darlle ó tema
unha volta de porca.

99
00:05:08,752 --> 00:05:13,133
Imaxinades que en vez de atacar 
as bacterias unha vez infectados

100
00:05:13,133 --> 00:05:17,472
puidésemos dificultar que contaminen
as superficies do material médico?

101
00:05:17,772 --> 00:05:18,772
Noutras palabras,

102
00:05:18,772 --> 00:05:21,362
eludiriamos as infeccións.

103
00:05:22,112 --> 00:05:24,973
Lembremos o que xa falamos
sobre as quenllas.

104
00:05:24,973 --> 00:05:28,999
A configuración da súa pel
fainas resistentes ao arneiro.

105
00:05:29,319 --> 00:05:32,331
E se modificásemos a superficie 
dos aparellos médicos

106
00:05:32,331 --> 00:05:36,532
para facelos resistentes ás bacterias?

107
00:05:37,402 --> 00:05:41,083
O doutor Brennan sabía que tiña entre mans
un achado médico sen precedentes.

108
00:05:41,273 --> 00:05:45,041
Convidou a un grupo de bos amigos
a vir a Denver, Colorado,

109
00:05:45,041 --> 00:05:49,342
e crearon unha sociedade 
chamada Sharklet Technologies.

110
00:05:49,752 --> 00:05:52,622
En 2013, incorporeime ó equipo,

111
00:05:52,622 --> 00:05:56,922
experimentamos con materiais 
que imitaban a pel das quenllas

112
00:05:56,922 --> 00:06:00,674
para evitar infeccións 
e outras complicacións.

113
00:06:01,264 --> 00:06:04,432
O noso primeiro prototipo
é un catéter urinario,

114
00:06:04,432 --> 00:06:08,652
o ano pasado, comezouse a empregar 
nos hospitais.

115
00:06:08,652 --> 00:06:12,062
(Aplausos)

116
00:06:12,062 --> 00:06:14,601
Mirade estas imaxes.

117
00:06:14,981 --> 00:06:17,883
A superficie da esquerda é lisa,

118
00:06:17,883 --> 00:06:20,962
a da dereita ten unha textura 
semellante á pel da quenlla.

119
00:06:21,762 --> 00:06:24,512
Decátanse da cantidade de bacterias
na superficie lisa

120
00:06:24,512 --> 00:06:26,972
en comparación coa outra?

121
00:06:26,972 --> 00:06:30,102
Isto débese a que a textura
da pel das quenllas

122
00:06:30,102 --> 00:06:34,500
crea un medio resistente 
á colonización por bacterias.

123
00:06:34,841 --> 00:06:37,401
Funciona do mesmo xeito 
que o fai nas quenllas

124
00:06:37,401 --> 00:06:41,462
debido ó principio da enerxía superficial.

125
00:06:41,931 --> 00:06:47,525
Chámase enerxía superficial
a propiedade das superficies

126
00:06:47,525 --> 00:06:52,351
que xustifica a interacción destas
coa auga ou outros materiais.

127
00:06:53,050 --> 00:06:55,332
A textura rugosa da pel da quenlla

128
00:06:55,332 --> 00:06:58,413
crea un medio 
cunha maior enerxía superficial.

129
00:06:59,003 --> 00:07:01,963
Interactuamos decotío
con cambios de enerxía.

130
00:07:01,963 --> 00:07:03,952
Tan a miúdo que nin nos decatamos.

131
00:07:03,952 --> 00:07:07,012
Por exemplo, moitos quedamos pasmados 
cando as pingas escorregan

132
00:07:07,012 --> 00:07:08,592
polas fiestras do coche. Verdade?

133
00:07:08,592 --> 00:07:11,524
Escorregarían aínda máis rápido
cunha boa capa de cera.

134
00:07:11,753 --> 00:07:14,989
A cera é un dos materiais
con maior enerxía superficial.

135
00:07:16,047 --> 00:07:18,291
Non podemos recubrir
con cera o material médico,

136
00:07:18,291 --> 00:07:21,062
pero podemos alterar a súa superficie.

137
00:07:21,482 --> 00:07:24,492
Isto funciona en todo o material sanitario

138
00:07:24,492 --> 00:07:26,501
dende catéteres a marcapasos,

139
00:07:26,501 --> 00:07:30,092
e é eficaz contra 
tódolos xermes e bacterias.

140
00:07:30,652 --> 00:07:32,462
De resultas disto,

141
00:07:32,462 --> 00:07:35,953
podemos facer máis cousas.

142
00:07:36,423 --> 00:07:39,161
Podemos previr
outras complicacións médicas

143
00:07:39,161 --> 00:07:41,792
a través do coñecemento
do poder da enerxía superficial,

144
00:07:41,862 --> 00:07:44,747
como obstrucións frecuentes
en vasos sanguíneos,

145
00:07:44,957 --> 00:07:46,612
a coagulación sanguínea excesiva

146
00:07:46,612 --> 00:07:48,443
ou a falta de cicatrización.

147
00:07:48,673 --> 00:07:51,292
A vindeira xeración de material sanitario

148
00:07:51,292 --> 00:07:53,092
inspirada na pel das quenllas,

149
00:07:53,092 --> 00:07:56,403
trocará o xeito de producilo.

150
00:07:56,845 --> 00:08:01,357
O principal problema é que xeramos 
dispositivos moi sofisticados:

151
00:08:01,357 --> 00:08:04,102
aparellos para bombear sangue,

152
00:08:04,102 --> 00:08:06,043
para manter o latexo do corazón,

153
00:08:06,043 --> 00:08:07,974
ou para estimular a actividade cerebral.

154
00:08:07,974 --> 00:08:09,665
Pero non sempre todo sae ben,

155
00:08:09,665 --> 00:08:13,551
xa que o noso corpo
pode rexeitar estes materiais.

156
00:08:13,961 --> 00:08:18,203
Descubrimos que podemos
mellorar a súa tolerabilidade

157
00:08:18,402 --> 00:08:21,582
facendo pequenos cambios 
na enerxía superficial.

158
00:08:22,082 --> 00:08:25,522
Deste xeito, evitamos, por exemplo,
coágulos non desexados,

159
00:08:25,522 --> 00:08:28,031
que son máis frecuentes 
en superficies lisas

160
00:08:28,031 --> 00:08:30,322
que nas que imitan á pel da quenlla.

161
00:08:31,182 --> 00:08:34,983
Isto implica que podemos adaptar
a enerxía superficial do material

162
00:08:34,983 --> 00:08:37,023
ao uso médico que desexemos,

163
00:08:37,023 --> 00:08:38,952
eludindo as complicacións,

164
00:08:38,952 --> 00:08:41,172
todo grazas ás quenllas.

165
00:08:41,852 --> 00:08:45,702
Se seguimos deseñando
superficies intelixentes

166
00:08:46,002 --> 00:08:48,612
precisaremos menos antibióticos,

167
00:08:48,612 --> 00:08:51,952
menos substancias químicas
e menos aditivos agresivos.

168
00:08:51,952 --> 00:08:54,903
Isto axudará a que a medicina,
que salva moitas vidas,

169
00:08:54,903 --> 00:08:57,383
sexa máis segura para todos.

170
00:08:57,863 --> 00:09:00,913
Innovación, na súa maneira máis pura.

171
00:09:00,913 --> 00:09:03,001
Aínda que é, tamén, un aviso

172
00:09:03,001 --> 00:09:06,611
para que prestemos atención
aos pequenos detalles

173
00:09:06,611 --> 00:09:09,433
do fascinante mundo no que vivimos.

174
00:09:09,433 --> 00:09:10,502
Grazas.

175
00:09:10,502 --> 00:09:13,553
(Aplausos)