[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:07.24,0:00:10.92,Default,,0000,0000,0000,,13 Ağustos 1961'in erken saatlerinde, Dialogue: 0,0:00:10.92,0:00:14.82,Default,,0000,0000,0000,,Doğru Almanya inşaat işçileri\Nasker ve polisin gözetimi altında Dialogue: 0,0:00:14.82,0:00:19.72,Default,,0000,0000,0000,,Berlin şehri ve çevresinde\Nsokakları kazmaya Dialogue: 0,0:00:19.72,0:00:21.56,Default,,0000,0000,0000,,ve bariyer dikmeye başladı. Dialogue: 0,0:00:21.56,0:00:25.68,Default,,0000,0000,0000,,Bu gece en utanç verici bölücü hatlarından\Nbirinin başlangıcına işaret ediyordu: Dialogue: 0,0:00:25.68,0:00:27.81,Default,,0000,0000,0000,,Berlin Duvarı. Dialogue: 0,0:00:27.81,0:00:30.58,Default,,0000,0000,0000,,10 yıl boyunca devam eden duvar inşaası Dialogue: 0,0:00:30.58,0:00:32.06,Default,,0000,0000,0000,,mahallelerin içinden geçti, Dialogue: 0,0:00:32.06,0:00:33.58,Default,,0000,0000,0000,,aileleri ayırdı Dialogue: 0,0:00:33.58,0:00:36.90,Default,,0000,0000,0000,,ve sadece Almanya'yı değil, dünyayı böldü. Dialogue: 0,0:00:36.90,0:00:39.02,Default,,0000,0000,0000,,Bu noktaya nasıl geldiğimizi anlamak için, Dialogue: 0,0:00:39.02,0:00:41.37,Default,,0000,0000,0000,,2. Dünya Savaşı'na dönmemiz gerekir. Dialogue: 0,0:00:41.37,0:00:43.04,Default,,0000,0000,0000,,Amerika, İngiltere ve Fransa Dialogue: 0,0:00:43.04,0:00:47.45,Default,,0000,0000,0000,,mihver devletlere karşı\NSovyet Birliği ile güçlerini birleştirdi. Dialogue: 0,0:00:47.45,0:00:49.03,Default,,0000,0000,0000,,Nazi Almanyasını yendikten sonra Dialogue: 0,0:00:49.03,0:00:52.74,Default,,0000,0000,0000,,muzaffer ulusların her biri\Nülkenin bir kısmını işgal etti. Dialogue: 0,0:00:52.74,0:00:55.01,Default,,0000,0000,0000,,Bölünme geçiçi olacaktı, Dialogue: 0,0:00:55.01,0:00:57.85,Default,,0000,0000,0000,,ama eski müttefikler\Nkendilerini savaş sonrası Dialogue: 0,0:00:57.85,0:01:00.55,Default,,0000,0000,0000,,Avrupa vizyonlarıyla ilgili\Nanlaşmazlık içinde buldular. Dialogue: 0,0:01:00.55,0:01:03.25,Default,,0000,0000,0000,,Batılı güçler liberal piyasa\Nekonomisini desteklerken Dialogue: 0,0:01:03.25,0:01:07.51,Default,,0000,0000,0000,,Sovyetler Birliği, zayıf bir Almanya dâhil\Nçevresinin itaatkar Komünist uluslarla Dialogue: 0,0:01:07.51,0:01:10.28,Default,,0000,0000,0000,,çevirili olmasını bekliyordu. Dialogue: 0,0:01:10.28,0:01:11.100,Default,,0000,0000,0000,,İlişkiler gerilerken Dialogue: 0,0:01:11.100,0:01:15.30,Default,,0000,0000,0000,,Batı'da Federal Almanya Cumhuriyeti oluştu Dialogue: 0,0:01:15.30,0:01:20.31,Default,,0000,0000,0000,,ve bu arada Sovyetler Doğu'da\NAlman Demokratik Cumhuriyetini kurdu. Dialogue: 0,0:01:20.31,0:01:23.85,Default,,0000,0000,0000,,Sovyet uydu devletleri, Batı\Nticaret ve hareketini sınırladı, Dialogue: 0,0:01:23.85,0:01:27.31,Default,,0000,0000,0000,,yani adeta geçilemez bir sınır oluştu. Dialogue: 0,0:01:27.31,0:01:29.87,Default,,0000,0000,0000,,Bu da Demir Perde olarak biliniyor. Dialogue: 0,0:01:29.87,0:01:34.56,Default,,0000,0000,0000,,Eski Almanya başkenti Berlin'de\Nişler özellikle karmaşıktı. Dialogue: 0,0:01:34.56,0:01:38.64,Default,,0000,0000,0000,,Şehir, Alman Demokratik Cumhuriyeti'nin\NDoğu Alman topraklarında bulunsa da, Dialogue: 0,0:01:38.64,0:01:42.92,Default,,0000,0000,0000,,savaş sonrası yapılan anlaşma\Nmüttefiklere ortak yönetim sağladı. Dialogue: 0,0:01:42.92,0:01:46.72,Default,,0000,0000,0000,,Amerika, İngiltere ve Fransa\NBerlin'in batı bölgesinde Dialogue: 0,0:01:46.72,0:01:49.23,Default,,0000,0000,0000,,Demoktarik bir bölge oluşturdu. Dialogue: 0,0:01:49.23,0:01:52.59,Default,,0000,0000,0000,,Doğu Almanyalıların ülkeyi terk\Netmesi resmi olarak yasak iken, Dialogue: 0,0:01:52.59,0:01:55.76,Default,,0000,0000,0000,,Berlin'de, Batı yakasına\Ngeçmek için yürümek Dialogue: 0,0:01:55.76,0:01:57.96,Default,,0000,0000,0000,,veya metroya, tramvaya Dialogue: 0,0:01:57.96,0:01:59.48,Default,,0000,0000,0000,,veya otobüse binmek yeterli, Dialogue: 0,0:01:59.48,0:02:02.63,Default,,0000,0000,0000,,sonrasında ister Batı Almanya'ya\Nister başka yere gitmek mümkündü. Dialogue: 0,0:02:02.63,0:02:06.63,Default,,0000,0000,0000,,Bu açık sınır Doğu Almanya\Nyönetimi için bir sorun oluşturdu. Dialogue: 0,0:02:06.63,0:02:10.66,Default,,0000,0000,0000,,Hitler'e karşı Komünist direnişi temsil\Netmek için bir hak iddia ettiler Dialogue: 0,0:02:10.66,0:02:14.76,Default,,0000,0000,0000,,ve Batı Almanya'yı Nazi rejiminin\Nbir devamı olarak gösterdiler. Dialogue: 0,0:02:14.76,0:02:18.87,Default,,0000,0000,0000,,A.B.D. ve müteffikleri Batı Almanya'nın\Nyeniden yapılanmasına para akıtırken Dialogue: 0,0:02:18.87,0:02:23.49,Default,,0000,0000,0000,,Sovyetler Birliği savaş tazminatı olarak\NDoğu'dan kaynakları çıkararak Dialogue: 0,0:02:23.49,0:02:27.41,Default,,0000,0000,0000,,planlı ekonomisini daha\Naz rekabetçi yapıyordu. Dialogue: 0,0:02:27.41,0:02:31.13,Default,,0000,0000,0000,,Doğu Almanya'da yaşam\Nen ufak ihanet ihtimaline karşı\N Dialogue: 0,0:02:31.13,0:02:35.28,Default,,0000,0000,0000,,telefon dinlemeleri ve muhbirleriyle\Nvatandaşları takip eden Dialogue: 0,0:02:35.28,0:02:37.87,Default,,0000,0000,0000,,gizli polis Stasi'nin kontrol altındaydı. Dialogue: 0,0:02:37.87,0:02:40.72,Default,,0000,0000,0000,,Doğu'da ücretsiz sağlık\Nhizmeti ve eğitim varken, Dialogue: 0,0:02:40.72,0:02:42.84,Default,,0000,0000,0000,,Batı daha yüksek gelir, Dialogue: 0,0:02:42.84,0:02:44.52,Default,,0000,0000,0000,,daha çok tüketim eşyası Dialogue: 0,0:02:44.52,0:02:46.65,Default,,0000,0000,0000,,ve daha fazla kişisel özgürlük sağlıyordu. Dialogue: 0,0:02:46.65,0:02:52.66,Default,,0000,0000,0000,,1961 yılında, yaklaşık 3,5 milyon insan,\NDoğu Almanya'nın neredeyse %20'si, Dialogue: 0,0:02:52.66,0:02:56.18,Default,,0000,0000,0000,,çoğu genç profesyonel dâhil\Nolmak üzere bölgeyi terk etti. Dialogue: 0,0:02:56.18,0:02:57.72,Default,,0000,0000,0000,,Daha fazla kaybı önlemek için, Dialogue: 0,0:02:57.72,0:03:02.92,Default,,0000,0000,0000,,Doğu Almanya sınırı kapatmaya karar verdi\Nve işte burada Berlin Duvarı ortaya çıktı. Dialogue: 0,0:03:02.92,0:03:05.43,Default,,0000,0000,0000,,Berlin boyunca 43 kilometre Dialogue: 0,0:03:05.43,0:03:08.12,Default,,0000,0000,0000,,ve Doğru Almanya etrafında 112 km uzanan Dialogue: 0,0:03:08.12,0:03:12.10,Default,,0000,0000,0000,,ilk engel dikenli tel ve\Nçit telinden oluşuyordu. Dialogue: 0,0:03:12.10,0:03:14.92,Default,,0000,0000,0000,,Bazı Berlinliler tellerin\Nüzerinden atlayarak Dialogue: 0,0:03:14.92,0:03:16.72,Default,,0000,0000,0000,,veya pencerelerden atlayarak kaçtı, Dialogue: 0,0:03:16.72,0:03:20.06,Default,,0000,0000,0000,,fakat duvar uzadıkça\Nbu daha da zor hale geldi. Dialogue: 0,0:03:20.06,0:03:27.00,Default,,0000,0000,0000,,1965 yılında, 106 km uzunluğunda,\N3,6 metre yüksekliğinde, Dialogue: 0,0:03:27.00,0:03:30.50,Default,,0000,0000,0000,,üstünde tırmanmayı engelleyen düz\Nborular olan beton barikatlar eklendi. Dialogue: 0,0:03:30.50,0:03:34.18,Default,,0000,0000,0000,,İleriki yıllarda, bariyerler,\N302 gözetleme kulesi ve 20 sığınak, Dialogue: 0,0:03:34.18,0:03:35.20,Default,,0000,0000,0000,,dikenli teller, Dialogue: 0,0:03:35.20,0:03:36.87,Default,,0000,0000,0000,,bekçi köpekleri Dialogue: 0,0:03:36.87,0:03:40.71,Default,,0000,0000,0000,,ve hatta mayınlarla güçlendirildi. Dialogue: 0,0:03:40.71,0:03:46.18,Default,,0000,0000,0000,,Arkada paralel bir çit, ölüm şeridi\Nadıyla 100 metrelik bir alanı kapladı. Dialogue: 0,0:03:46.18,0:03:50.24,Default,,0000,0000,0000,,Sınırı geçmeye girişenleri\Nvurmakla görevlendirilmiş Dialogue: 0,0:03:50.24,0:03:53.80,Default,,0000,0000,0000,,yüzlerde bekçiye açık bir görüş\Nsağlaması için bu bölgedeki Dialogue: 0,0:03:53.80,0:03:57.13,Default,,0000,0000,0000,,tüm binalar yıkılmış ve\Nzemin toprakla doldurulmuş. Dialogue: 0,0:03:57.13,0:04:03.19,Default,,0000,0000,0000,,Yine de, 1961 ve 1989 yılları arasında\Nneredeyse 5 bin kişi Doğu Almanya'dan Dialogue: 0,0:04:03.19,0:04:06.51,Default,,0000,0000,0000,,kaçmayı başarmıştı. Dialogue: 0,0:04:06.51,0:04:10.19,Default,,0000,0000,0000,,Bunlardan bazısı yurt dışındayken\Nkaçan diplomat veya atletlerdi, Dialogue: 0,0:04:10.19,0:04:13.37,Default,,0000,0000,0000,,fakat diğerleri tünel kazan, Dialogue: 0,0:04:13.37,0:04:15.05,Default,,0000,0000,0000,,kanalı yüzen, Dialogue: 0,0:04:15.05,0:04:16.88,Default,,0000,0000,0000,,sıcak hava balonu uçuran Dialogue: 0,0:04:16.88,0:04:21.17,Default,,0000,0000,0000,,ve hatta çaldığı tankla duvara\Nçarpan sıradan vatandaşlardı. Dialogue: 0,0:04:21.17,0:04:22.49,Default,,0000,0000,0000,,Yine de risk çok yüksekti. Dialogue: 0,0:04:22.49,0:04:26.25,Default,,0000,0000,0000,,138'den fazla insan\Nkaçmaya çalışırken öldü. Dialogue: 0,0:04:26.25,0:04:30.96,Default,,0000,0000,0000,,Kimisi yardım etmekten aciz olan\NBatı Almanların gözleri önünde vuruldu. Dialogue: 0,0:04:30.96,0:04:35.92,Default,,0000,0000,0000,,Duvar, iş gücünün kaçmasını engelleyerek\NDoğu Almanya'nın ekonomisini dengeledi, Dialogue: 0,0:04:35.92,0:04:38.01,Default,,0000,0000,0000,,fakat itibarını zedeleyerek Dialogue: 0,0:04:38.01,0:04:41.95,Default,,0000,0000,0000,,Komünist baskının\Nküresel bir sembolü oldu. Dialogue: 0,0:04:41.95,0:04:44.09,Default,,0000,0000,0000,,Doğu ile uzlaşmanın bir parçası olarak Dialogue: 0,0:04:44.09,0:04:49.22,Default,,0000,0000,0000,,1972 Anlaşması Doğu Almanya'yı\Npratik olarak tanırken Dialogue: 0,0:04:49.22,0:04:53.81,Default,,0000,0000,0000,,Batı Almanya nihai birleşme\Numutlarını koruyordu. Dialogue: 0,0:04:53.81,0:04:56.98,Default,,0000,0000,0000,,Doğu rejimi kademeli olarak\Naile ziyaretlerine izin verse de Dialogue: 0,0:04:56.98,0:05:00.58,Default,,0000,0000,0000,,meşakkatli bürokratik işlemler\Nve yüksek ücretlerle insanları Dialogue: 0,0:05:00.58,0:05:04.61,Default,,0000,0000,0000,,bu hakları kullanma\Nkonusunda yıldırmaya çalıştı. Dialogue: 0,0:05:04.61,0:05:08.06,Default,,0000,0000,0000,,Ama yapılan müracaatlardan bunalmışlardı. Dialogue: 0,0:05:08.06,0:05:09.79,Default,,0000,0000,0000,,1980'lerin sonlarına doğru Dialogue: 0,0:05:09.79,0:05:12.74,Default,,0000,0000,0000,,diğer Doğu Bloğu rejimlerinin\Nliberalleştirilmesi, Dialogue: 0,0:05:12.74,0:05:17.48,Default,,0000,0000,0000,,serbest seyahat ve demokrasi için\Ntoplu gösterilere neden oldu. Dialogue: 0,0:05:17.48,0:05:20.08,Default,,0000,0000,0000,,9 Kasım 1989 akşamında, Doğu Almanya Dialogue: 0,0:05:20.08,0:05:25.45,Default,,0000,0000,0000,,seyahat izni almayı kolaylaştırarak\Ngerilimi yatıştırmaya çalıştı. Dialogue: 0,0:05:25.45,0:05:28.50,Default,,0000,0000,0000,,Fakat duyuru binlerce Doğu Berlinliyi Dialogue: 0,0:05:28.50,0:05:31.20,Default,,0000,0000,0000,,duvardaki sınır geçiş noktalarına topladı Dialogue: 0,0:05:31.20,0:05:35.24,Default,,0000,0000,0000,,ve şaşırmış olan bekçileri hemen\Nkapıları açmaya zorladı. Dialogue: 0,0:05:35.24,0:05:37.69,Default,,0000,0000,0000,,İki tarafın insanları duvarın\Nüstünde dans ederken Dialogue: 0,0:05:37.69,0:05:41.36,Default,,0000,0000,0000,,sevinçli kalabalık\NBatı Berlin'e akın etti. Dialogue: 0,0:05:41.36,0:05:45.37,Default,,0000,0000,0000,,Ve diğerleri ellerine ne geçerse\Nduvarı onunla yıkmaya başladı. Dialogue: 0,0:05:45.37,0:05:48.23,Default,,0000,0000,0000,,Sınır bekçileri ilk başta\Ndüzeni sağlamaya çalıştı, Dialogue: 0,0:05:48.23,0:05:52.97,Default,,0000,0000,0000,,ama kısa süre sonra bölünmüşlük\Nyıllarının sonu geldiği anlaşıldı. Dialogue: 0,0:05:52.97,0:05:58.33,Default,,0000,0000,0000,,40 yıl sonra, Almanya resmi olarak\N1990'da yeniden birleşti. Dialogue: 0,0:05:58.33,0:06:01.42,Default,,0000,0000,0000,,Ve Sovyetler Birliği\Nhemen sonrasında yıkıldı. Dialogue: 0,0:06:01.42,0:06:04.27,Default,,0000,0000,0000,,Bugün, duvarın parçaları hâlâ\Nhatırlatıcı olarak duruyor Dialogue: 0,0:06:04.27,0:06:07.35,Default,,0000,0000,0000,,ve özgürlüğün önüne koyduğumuz bariyerleri Dialogue: 0,0:06:07.35,0:06:09.47,Default,,0000,0000,0000,,yıkabileceğimizi de gösteriyor.