WEBVTT

00:00:11.090 --> 00:00:14.714
Al Capone, jeden z najbardziej
znanych gangsterów w historii,

00:00:14.714 --> 00:00:19.928
rządził dochodowym imperium
przestępczości zorganizowanej.

00:00:19.928 --> 00:00:21.738
Kiedy w końcu stanął przed sądem,

00:00:21.738 --> 00:00:26.363
można go było skazać tylko
za oszustwa podatkowe.

00:00:26.363 --> 00:00:28.604
Prawie sto milionów dolarów rocznie,

00:00:28.604 --> 00:00:32.308
w dzisiejszej walucie
1,4 miliarda dolarów,

00:00:32.308 --> 00:00:34.737
które Capone zarobił
na nielegalnym hazardzie,

00:00:34.737 --> 00:00:35.898
przemycie alkoholu,

00:00:35.898 --> 00:00:37.045
domach publicznych

00:00:37.045 --> 00:00:38.412
i wyłudzeniach,

00:00:38.412 --> 00:00:41.317
mogły posłużyć jako dowód przestępstw,

00:00:41.317 --> 00:00:44.985
ale pieniędzy nigdzie nie było.

00:00:44.985 --> 00:00:49.265
Capone i jego wspólnicy ukryli je,
inwestując w różne biznesy,

00:00:49.265 --> 00:00:52.736
których właścicieli trudno było ustalić,

00:00:52.736 --> 00:00:55.474
jak samoobsługowe pralnie,
w których płaci się gotówką.

00:00:55.474 --> 00:01:00.605
Pralnie przyczyniły się
do powstania nazwy procederu

00:01:00.605 --> 00:01:02.995
prania pieniędzy.

00:01:02.995 --> 00:01:06.235
Praniem brudnych pieniędzy
określa się każde działanie,

00:01:06.235 --> 00:01:12.185
które czyści środki
z przeszłości kryminalnej,

00:01:12.185 --> 00:01:16.516
umożliwiając ich wykorzystanie
w legalnym obrocie.

00:01:16.516 --> 00:01:20.375
Capone nie wymyślił prania pieniędzy.

00:01:20.375 --> 00:01:24.606
Ta praktyka istnieje,
odkąd istnieją pieniądze.

00:01:24.606 --> 00:01:27.536
Kupcy ukrywali bogactwo
przed poborcami podatkowymi,

00:01:27.536 --> 00:01:30.366
a piraci sprzedawali łupy,

00:01:30.366 --> 00:01:33.836
próbując ukryć ich pochodzenie.

00:01:33.836 --> 00:01:36.096
Z nadejściem wirtualnej waluty,

00:01:36.096 --> 00:01:37.766
bankowości typu offshore,

00:01:37.766 --> 00:01:39.467
darknetu

00:01:39.467 --> 00:01:41.136
i rynku globalnego

00:01:41.136 --> 00:01:44.607
przekręty stały się
bardziej skomplikowane.

00:01:44.607 --> 00:01:47.876
Choć nowoczesne metody prania
pieniędzy są mocno zróżnicowane,

00:01:47.876 --> 00:01:50.836
zwykle mają trzy główne etapy,

00:01:50.836 --> 00:01:51.948
lokowanie,

00:01:51.948 --> 00:01:53.138
maskowanie

00:01:53.138 --> 00:01:55.476
i integrację.

00:01:55.476 --> 00:02:00.337
Lokowanie polega na przekształceniu
nielegalnych pieniędzy w aktywa,

00:02:00.337 --> 00:02:02.366
które wydają się legalne.

00:02:02.366 --> 00:02:05.656
Środki deponuje się na rachunku bankowym

00:02:05.656 --> 00:02:11.377
zarejestrowanym na anonimową spółkę
lub zawodowego pośrednika.

00:02:11.377 --> 00:02:15.400
Ten etap najbardziej naraża
przestępców na zdemaskowanie,

00:02:15.400 --> 00:02:18.967
bo ogromne sumy trafiają
do obiegu finansowego

00:02:18.967 --> 00:02:21.899
nie wiadomo skąd.

00:02:21.899 --> 00:02:26.278
Drugi etap, maskowanie,
obejmuje wiele transakcji,

00:02:26.278 --> 00:02:30.067
które oddalają fundusze
od źródła pochodzenia.

00:02:30.067 --> 00:02:33.127
Mogą to być przelewy między rachunkami

00:02:33.127 --> 00:02:35.758
lub zakup dóbr, które łatwo sprzedać,

00:02:35.758 --> 00:02:37.428
jak drogie samochody,

00:02:37.428 --> 00:02:38.303
dzieła sztuki

00:02:38.303 --> 00:02:39.917
czy nieruchomości.

00:02:39.917 --> 00:02:43.780
Kasyna, w których duże pieniądze
przechodzą z rąk do rąk,

00:02:43.780 --> 00:02:47.208
również świetnie nadają się do maskowania.

00:02:47.208 --> 00:02:50.619
Osoba piorąca pieniądze może je przerzucać

00:02:50.619 --> 00:02:53.960
po zagranicznych oddziałach sieci kasyn

00:02:53.960 --> 00:02:57.709
albo zlecić podwładnym ustawianie gry.

00:02:57.709 --> 00:03:03.260
Ostatni etap, legalizacja, wprowadza
wyprane pieniądze do legalnego obiegu,

00:03:03.260 --> 00:03:06.059
zapewniając zysk przestępcy
piorącemu pieniądze.

00:03:06.059 --> 00:03:08.669
Przestępcy mogą teraz 
zainwestować w legalny biznes,

00:03:08.669 --> 00:03:11.309
wykazując wpływy z fałszywych faktur,

00:03:11.309 --> 00:03:13.950
a nawet założyć fikcyjną fundację,

00:03:13.950 --> 00:03:16.490
w której zasiądą jako członkowie zarządu

00:03:16.490 --> 00:03:19.370
z niebotycznymi pensjami.

00:03:19.370 --> 00:03:20.689
Pranie brudnych pieniędzy

00:03:20.689 --> 00:03:26.950
za przestępstwo federalne
uznano dopiero w 1986 roku.

00:03:26.950 --> 00:03:30.730
Wcześniej rząd mógł ścigać
tylko przestępstwa powiązane,

00:03:30.730 --> 00:03:33.680
jak unikanie podatków.

00:03:33.680 --> 00:03:37.840
Od 1986 roku mienie można
skonfiskować już po wykazaniu

00:03:37.840 --> 00:03:40.610
samego faktu ukrycia pieniędzy.

00:03:40.610 --> 00:03:44.570
To poprawiło efektywność ścigania
poważnych przestępstw,

00:03:44.570 --> 00:03:46.880
w tym przemytu narkotyków.

00:03:46.880 --> 00:03:49.901
Jednak zmiany prawne podniosły obawy

00:03:49.901 --> 00:03:53.661
o prywatność i globalne szpiegostwo.

00:03:53.661 --> 00:03:55.852
Dziś Organizacja Narodów Zjednoczonych,

00:03:55.852 --> 00:03:57.411
rządy państw

00:03:57.411 --> 00:03:58.992
i różne organizacje pozarządowe

00:03:58.992 --> 00:04:00.932
walczą z praniem brudnych pieniędzy.

00:04:00.932 --> 00:04:06.031
Mimo to pranie wciąż odgrywa
dużą rolę w globalnej przestępczości.

00:04:06.031 --> 00:04:08.816
Głośne przypadki prania brudnych pieniędzy

00:04:08.816 --> 00:04:11.803
dotyczą nie tylko osób prywatnych,

00:04:11.803 --> 00:04:17.207
ale też dużych instytucji finansowych
i urzędników państwowych.

00:04:17.207 --> 00:04:20.102
Nikt nie zna dokładnej sumy

00:04:20.102 --> 00:04:22.833
wprowadzanej rocznie do legalnego obrotu,

00:04:22.833 --> 00:04:29.736
ale niektóre źródła szacują ją
na setki miliardów dolarów.