0:00:14.937,0:00:17.587 Pewnie słyszeliście[br]o herbatce bostońskiej, 0:00:17.587,0:00:19.466 czyli rozwścieczonych kolonistach, 0:00:19.466,0:00:21.258 przebranych za rdzennych Amerykanów, 0:00:21.258,0:00:23.168 wrzucających do wody skrzynie z herbatą. 0:00:23.168,0:00:24.942 Historia jest bardziej skomplikowana, 0:00:24.942,0:00:26.637 zawiera w sobie imperialną intrygę, 0:00:26.637,0:00:27.630 korporacyjny kryzys, 0:00:27.630,0:00:28.750 przemyt 0:00:28.750,0:00:31.752 i genezę rewolucji amerykańskiej. 0:00:31.752,0:00:36.729 Warto wiedzieć, że herbata[br]była bardzo popularna w XVIII wieku. 0:00:36.742,0:00:38.759 W samej Anglii przeciętny obywatel 0:00:38.759,0:00:42.032 spożywał prawie 300 filiżanek rocznie. 0:00:42.032,0:00:44.661 Ponieważ Anglia skolonizowała Amerykę, 0:00:44.661,0:00:47.411 Amerykanie również uwielbiali herbatę. 0:00:47.411,0:00:48.803 Do roku 1760 wypijali 0:00:48.803,0:00:51.289 już ponad milion funtów suszu rocznie. 0:00:51.289,0:00:53.345 Kiedy więc Brytania chciała[br]podnieść podatki 0:00:53.345,0:00:54.534 na herbatę w Ameryce, 0:00:54.534,0:00:55.976 obywatele byli niezadowoleni. 0:00:55.976,0:00:59.407 Nikt ich nie pytał o zdanie w kwestii[br]podatków ustalonych w Londynie. 0:00:59.407,0:01:00.940 Pamiętacie słynne powiedzenie, 0:01:00.940,0:01:03.078 że nie ma opodatkowania [br]bez reprezentowania? 0:01:03.078,0:01:04.600 Amerykanie od zawsze uważali, 0:01:04.600,0:01:07.816 że nie podlegają opodatkowaniu[br]nałożonemu przez władzę ustawodawczą, 0:01:07.816,0:01:09.684 w której nie ma ich przedstawicieli. 0:01:09.684,0:01:11.352 Zamiast płacić podatki, 0:01:11.352,0:01:13.625 po prostu unikali poborców. 0:01:13.625,0:01:16.425 Wschodnie wybrzeże Ameryki[br]rozciąga się na setki kilometrów 0:01:16.425,0:01:19.045 a Brytyjczycy byli niekonsekwentni[br]w egzekwowaniu prawa, 0:01:19.045,0:01:21.069 więc około 3/4 herbaty wypijanej w Ameryce 0:01:21.069,0:01:23.138 pochodziło z przemytu,[br]zazwyczaj z Holandii. 0:01:23.138,0:01:25.386 Brytyjczycy twierdzili,[br]że parlament ma prawo 0:01:25.386,0:01:27.120 do nakładania podatków w koloniach, 0:01:27.120,0:01:29.301 zwłaszcza po tym,[br]jak Brytania zadłużyła się 0:01:29.301,0:01:31.211 w czasie wojny siedmioletniej z Francją. 0:01:31.211,0:01:32.835 Próbując załatać dziurę budżetową, 0:01:32.835,0:01:34.222 Londyn liczył na Amerykanów. 0:01:34.222,0:01:37.964 W 1767 roku nałożono[br]nowe podatki na towary importowane, 0:01:37.964,0:01:40.513 w tym na ukochaną[br]przez Amerykanów herbatę. 0:01:40.513,0:01:42.503 Spotkało się to ze sprzeciwem Amerykanów. 0:01:42.503,0:01:44.619 Zbojkotowali importowaną od nich herbatę 0:01:44.619,0:01:45.972 i parzyli własną. 0:01:45.972,0:01:47.851 Grupa brytyjskich urzędników celnych 0:01:47.851,0:01:51.210 poprosiła Londyn o wysłanie wojska[br]do pomocy przy pobieraniu podatków. 0:01:51.210,0:01:52.856 Sprawy przybrały gwałtowny obrót 0:01:52.856,0:01:55.574 i żołnierze brytyjscy[br]otworzyli ogień do tłumu w Bostonie, 0:01:55.574,0:01:56.637 zabijając kilka osób. 0:01:56.637,0:01:59.108 Wkrótce potem zdarzenie to[br]nazwano masakrą bostońską. 0:01:59.108,0:02:01.551 Według postanowień[br]Ustawy o herbacie z 1773 roku, 0:02:01.551,0:02:03.245 Parlament stworzył nową strategię. 0:02:03.245,0:02:06.461 Kompania Wschodnioindyjska[br]miała sprzedawać nadwyżki herbaty 0:02:06.461,0:02:08.776 bezpośrednio wybranym odbiorcom w Ameryce. 0:02:08.776,0:02:10.468 Obniżało to cenę dla konsumentów, 0:02:10.468,0:02:12.855 czyniąc brytyjską herbatę[br]konkurencją dla przemytu 0:02:12.855,0:02:14.783 przy zachowaniu niektórych podatków. 0:02:14.783,0:02:16.695 Ale koloniści przejrzeli brytyjski plan 0:02:16.695,0:02:18.372 i stwierdzili, że jest to monopol. 0:02:18.372,0:02:21.664 W zimny deszczowy poranek[br]16 grudnia 1773 roku 0:02:21.664,0:02:23.617 około 5 tysięcy Bostończyków zebrało się 0:02:23.617,0:02:25.426 w budynku Old South Meeting House, 0:02:25.426,0:02:27.262 czekając na nowy transport herbaty, 0:02:27.262,0:02:28.736 który przybył na wybrzeże 0:02:28.736,0:02:30.431 i miał być rozładowany. 0:02:30.431,0:02:32.409 Kiedy kapitan jednego ze statków ogłosił, 0:02:32.409,0:02:34.304 że nie odpłynie z towarem na pokładzie, 0:02:34.304,0:02:35.821 Sam Adams wstał i krzyknął: 0:02:35.821,0:02:39.069 "To zgromadzenie nie może zrobić[br]nic więcej dla ratowania kraju". 0:02:39.069,0:02:41.566 Krzyki o parzeniu herbaty w zatoce 0:02:41.566,0:02:42.866 rozległy się wśród tłumu. 0:02:42.866,0:02:43.762 Około 50 mężczyzn, 0:02:43.762,0:02:46.429 niektórzy najwyraźniej przebrani[br]za rdzennych Amerykanów, 0:02:46.429,0:02:47.818 przeszło nabrzeżem Griffina, 0:02:47.818,0:02:49.485 wdarło się na pokład trzech statków 0:02:49.485,0:02:52.690 i wrzuciło 340 skrzyń z herbatą do morza. 0:02:52.690,0:02:54.667 W odpowiedzi rozwścieczony rząd brytyjski 0:02:54.667,0:02:57.461 uchwalił tak zwane[br]Ustawy przymusowe roku 1774. 0:02:57.461,0:02:59.423 Zamykały one między innymi 0:02:59.423,0:03:02.205 port bostoński do chwili,[br]gdy miejscowi nie wyrównają strat 0:03:02.205,0:03:04.072 Kompanii Wschodnioindyjskiej. 0:03:04.072,0:03:05.383 Tak się nigdy nie stało. 0:03:05.383,0:03:06.686 Przedstawiciele kolonii 0:03:06.686,0:03:08.310 zebrali się w Filadelfii, 0:03:08.310,0:03:11.666 by rozważyć najlepszą reakcję[br]na ciągły ucisk brytyjski. 0:03:11.666,0:03:14.830 Pierwszy Kongres Kontynentalny[br]poparł czyn zniszczenia herbaty 0:03:14.830,0:03:17.248 i zobowiązał się do wspierania bojkotu. 0:03:17.248,0:03:20.493 Członkowie Kongresu rozjechali się[br]pod koniec października 1774 roku. 0:03:20.493,0:03:22.274 Byli jeszcze bardziej zjednoczeni 0:03:22.274,0:03:24.319 w postanowieniu ochrony praw i wolności. 0:03:24.319,0:03:26.814 Herbatka bostońska[br]zapoczątkowała reakcję łańcuchową, 0:03:26.814,0:03:28.500 która z małą przerwą doprowadziła 0:03:28.500,0:03:30.346 do powstania Deklaracji Niepodległości 0:03:30.346,0:03:31.595 i krwawego buntu, 0:03:31.595,0:03:33.762 po którym w kraju można[br]było pić własną herbatę 0:03:33.762,0:03:35.958 we względnym spokoju.