1
00:00:00,870 --> 00:00:04,350
Chúng ta đang tham gia vào một cuộc hành trình.

2
00:00:05,400 --> 00:00:12,340
Video này diễn tả lại hàng tỉ năm trải dài trên thước đo dài 10 phút - từ sự kiện Vụ Nổ Lớn cho đến thời điểm hiện tại.

3
00:00:13,840 --> 00:00:17,590
Mỗi một giây trôi qua đại diện cho 22 triệu năm.

4
00:00:18,300 --> 00:00:23,490
Trên thước đo này, con người sẽ không xuất hiện cho đến những tích tắc cuối cùng.

5
00:00:24,050 --> 00:00:25,160
Vũ trụ bắt đầu trong 5...

6
00:00:25,160 --> 00:00:25,970
Vũ trụ bắt đầu trong 4...

7
00:00:25,980 --> 00:00:26,980
Vũ trụ bắt đầu trong 3...

8
00:00:26,980 --> 00:00:28,075
Vũ trụ bắt đầu trong 2...

9
00:00:28,075 --> 00:00:29,120
Vũ trụ bắt đầu trong 1...

10
00:00:40,480 --> 00:00:42,445
Trong những khoảnh khắc tỏa sáng đầu tiên,

11
00:00:43,195 --> 00:00:47,000
chính không gian đã tự nó nổ tung với sự bùng phát của năng lượng bức xạ.

12
00:00:57,640 --> 00:01:02,000
Vũ trụ sơ khai bắt đầu giãn nở và nguội dần.

13
00:01:06,719 --> 00:01:12,719
Trong khoảng trăm triệu năm, lực kéo của trọng lực từ từ lôi kéo vật chất lại với nhau thành một mạng lưới khổng lồ,

14
00:01:14,480 --> 00:01:16,700
mô hình của vũ trụ.

15
00:01:23,000 --> 00:01:29,000
Các đám mây khí và bụi ngưng đọng lại như những giọt nước khổng lồ giữa những luồng vũ trụ

16
00:01:30,000 --> 00:01:31,799
và hình thành nên các thiên hà.

17
00:01:44,720 --> 00:01:47,500
Các thiên hà gần nhau bị mắc kẹt bởi chính trọng lực hỗ trợ lẫn nhau của chúng,

18
00:01:48,000 --> 00:01:51,000
lôi kéo vào và kết thúc trong một vụ va chạm tuyệt đẹp.

19
00:02:06,500 --> 00:02:10,500
Nếu tính bằng thời gian thực nó tốn cả tỉ năm,

20
00:02:17,000 --> 00:02:23,000
lực kéo của trọng lực kéo dài những chiếc đuôi khí và sao từ những thiên hà khổng lồ.

21
00:02:38,139 --> 00:02:43,539
Theo sự phát triển, vũ trụ bước qua thời những thời kì khác biệt,

22
00:02:44,500 --> 00:02:48,400
kéo dài rất lâu với những sự khởi đầu và kết thúc

23
00:02:48,400 --> 00:02:51,500
được đánh dấu bằng những cột mốc đặc biệt:

24
00:02:53,000 --> 00:02:56,925
sự ra đời và chết đi chính những kì quan của nó.

25
00:03:02,235 --> 00:03:06,800
Chúng ta là sản phẩm của một quá trình vĩ đại thuộc về tiến hóa:

26
00:03:06,965 --> 00:03:07,965
Sự tiến hóa của vũ trụ

27
00:03:08,465 --> 00:03:11,305
Về những gì chúng ta chỉ ít khi ngờ đến.

28
00:03:20,479 --> 00:03:23,840
Chúng ta chạm mặt với thiên hà của chính chúng ta, dải Ngân Hà.

29
00:03:27,800 --> 00:03:33,140
Trong nó, các ngôi sao được hình thành, và một số thì đã chết

30
00:03:39,300 --> 00:03:43,800
Tại đây, một sao khổng lồ đỏ đang từ từ bị tiêu hóa.

31
00:03:45,639 --> 00:03:49,199
Nhiên liệu của nó đang xoáy sâu vào trong lòng một hố đen.

32
00:04:05,400 --> 00:04:11,500
Lực kéo vô hạn của những con quái vật này có thể xé toạc một ngôi sao ra,

33
00:04:15,500 --> 00:04:19,980
Chúng tách vật chất từ bề mặt của ngôi sao, và kéo nó vào quỹ đạo,

34
00:04:26,634 --> 00:04:31,000
vật chất siêu nóng này xoay quanh miệng hố đen,

35
00:04:31,000 --> 00:04:34,665
và những tia bức xạ bắn ra từ trong lõi của nó.

36
00:04:40,875 --> 00:04:44,300
Mặc dù những tia sáng này có thể được thấy từ khắp nơi trong vũ trụ,

37
00:04:44,500 --> 00:04:47,399
chính tâm hố đen trở thành một bí ẩn.

38
00:04:50,055 --> 00:04:52,775
Đến cả ánh sáng cũng không thoát được,

39
00:04:52,975 --> 00:04:56,300
nên những gì bên trong nó mãi mãi sẽ bị ẩn giấu khỏi chúng ta.

40
00:05:04,735 --> 00:05:07,514
Những ngôi sao là những lò phản ứng hạt nhân,

41
00:05:08,175 --> 00:05:10,699
chúng tỏa sáng đến khi chúng sử dụng hết nhiên liệu của chúng.

42
00:05:14,125 --> 00:05:17,134
Những ngôi sao lớn kết thúc trong sự nổ tung.

43
00:05:36,199 --> 00:05:40,800
Những ngôi sao nổ tung này tỏa ra những thành phần cho sự sống:

44
00:05:41,000 --> 00:05:42,600
khí oxy chúng ta thở

45
00:05:42,764 --> 00:05:44,199
carbon trong cơ bắp của chúng ta

46
00:05:44,399 --> 00:05:46,000
cả sắt trong máu của chúng ta nữa.

47
00:05:49,500 --> 00:05:56,000
Đây là những ngôi sao mới, hình thành từ những nhân tố được thổi ra từ những vụ nổ sao.

48
00:05:58,115 --> 00:06:00,400
Những ngôi sao mới đang được sinh ra,

49
00:06:00,399 --> 00:06:03,394
từ những gì còn sót lại của những ngôi sao đã chết

50
00:06:05,134 --> 00:06:09,399
Và nó là quá trình tổng hợp của cái chết và sự tái sinh

51
00:06:09,399 --> 00:06:11,000
mà từ đó chúng ta xuất hiện.

52
00:06:12,735 --> 00:06:15,000
Vì cũng ở trong một tinh vân như thế nào

53
00:06:15,000 --> 00:06:16,975
5 tỉ năm trước

54
00:06:18,605 --> 00:06:19,925
Mặt Trời của chúng ta được hình thành.

55
00:06:27,615 --> 00:06:33,400
Giờ, một đám mây khí vũ trụ rải lên cùng với những nguyên tố này kết hợp cùng nhau với sự níu giữ của trọng lực.

56
00:06:37,605 --> 00:06:41,800
Một ngôi sao được sinh ra mà sau đó được biết đến là Mặt Trời.

57
00:06:52,444 --> 00:06:55,399
Xung quanh nó, một hệ thống hành tinh được hính thành,

58
00:06:57,064 --> 00:06:59,399
giữa chúng, là Trái Đất.

59
00:07:01,500 --> 00:07:07,800
Trong thời kì đầu, Trái Đát và Mặt Trăng của chúng ta bị tấn công liên tục bởi bụi vũ trụ,

60
00:07:08,305 --> 00:07:09,305
thiên thạch,

61
00:07:10,500 --> 00:07:11,954
và sao chổi.

62
00:07:27,884 --> 00:07:29,599
Với những cú va chạm ghê gớm

63
00:07:29,615 --> 00:07:32,735
và tia cực tím rất mạnh từ Mặt Trời

64
00:07:33,285 --> 00:07:36,600
Trái Đất non trẻ là một thế giới cực đoan.

65
00:07:37,600 --> 00:07:40,800
Đất liền bị đô hộ bởi những núi lửa

66
00:07:42,199 --> 00:07:44,000
cực đoan và không có sức sống.

67
00:07:47,800 --> 00:07:51,800
Nhưng sâu bên trong các đại dương, sự sống đã bắt đầu.

68
00:08:01,000 --> 00:08:06,500
Giả thiết mới nhất là các chất hóa học, phun ra từ các ống núi lửa dưới nước

69
00:08:06,500 --> 00:08:09,199
đặc lại và tạo nên những điều kiện cần thiết

70
00:08:09,199 --> 00:08:11,000
cho những tế bào đầu tiên hình thành.

71
00:08:26,000 --> 00:08:28,500
Trong khoảng 3 tỉ năm

72
00:08:28,500 --> 00:08:31,000
những sinh vật vi quyển đơn giản

73
00:08:31,000 --> 00:08:34,799
chính là dạng sống phát triển nhất trên hành tinh.

74
00:08:40,259 --> 00:08:44,319
Một số, gọi là vi khuẩn xanh

75
00:08:44,320 --> 00:08:47,500
chậm rãi thải những bong bóng oxy tí hon

76
00:08:47,684 --> 00:08:51,699
và đã thay đổi bầu khí quyển một cách sâu sắc.

77
00:08:56,115 --> 00:09:00,000
Một lượng oxy này hình thành nên một lớp ozone mỏng

78
00:09:00,044 --> 00:09:03,214
chặn đáng kể những tia cực tím từ Mặt Trời.

79
00:09:05,774 --> 00:09:08,000
Trong môi trường thay đổi này

80
00:09:08,325 --> 00:09:11,500
những sinh vật mới sinh sôi trong nguồn nước của Trái Đất.

81
00:09:16,500 --> 00:09:20,200
Các khuẩn lạc xanh sản xuất thêm oxy.

82
00:09:37,985 --> 00:09:40,500
Ngay trước khi sự sống phức tạp kịp xuất hiện,

83
00:09:40,524 --> 00:09:45,000
thế giới chìm trong Kỉ băng hà lớn nhất trong lịch sử của nó.

84
00:09:57,980 --> 00:10:01,500
Sau đó, các sinh vật tiến hóa một cách đáng kinh ngạc thành nhiều loài đa dạng và phong phú.

85
00:10:32,527 --> 00:10:38,797
Tóm tắt lịch sử toàn của toàn Vũ Trụ