1
00:00:07,570 --> 00:00:10,923
ئەگەر ناتوانیت ژیان بەبێ
چۆکلێت بهێنیتە بەر چاو،

2
00:00:10,923 --> 00:00:15,942
ئەوە تۆ بەختت هەیە کە بەر
لە سەدەی ١٦ لە دایک نەبوویت.

3
00:00:15,942 --> 00:00:19,450
تا ئەو کات، چۆکلێت تەنها لە 
ئەمریکای ناوەڕاست بوونی هەبوو

4
00:00:19,450 --> 00:00:22,305
بەشێوازێکی جیاواز لەوەی ئەمڕۆ هەیە.

5
00:00:22,305 --> 00:00:24,685
تا ١٩٠٠ پێش زاین،

6
00:00:24,685 --> 00:00:27,805
خەڵکی ناوچەکە فێر بووبوون کە تۆوی داری

7
00:00:27,805 --> 00:00:30,716
کاکاوی ڕەسنەی ناوچەکە بپارێزن.

8
00:00:30,716 --> 00:00:33,216
مێژوو پێمان دەڵێت، 
کە تۆوی کاکاو تێکدەشکێنران

9
00:00:33,216 --> 00:00:36,365
و لەگەڵ بیبەری تیژ و دانەوێڵە تێکەڵ دەکران

10
00:00:36,365 --> 00:00:37,956
تا خواردنەوەیەک بەرهەم بێت

11
00:00:37,956 --> 00:00:40,096
هاوشێوەی کوپێک کاکاوی ئێستا نەبوو،

12
00:00:40,096 --> 00:00:44,736
بەڵکو خواردنەوەیەکی 
تاڵ بوو و کەفی دروست دەکرد.

13
00:00:44,736 --> 00:00:47,886
ئەگەر پێتوایە ئێمە زیاتر
گرنگی بە کاکاو دەدەین،

14
00:00:47,886 --> 00:00:51,166
ئەوا هەڵەیت، چونکە خەڵکی ناوەڕاستی 
ئەمریکا زۆرتر گرنگییان پێ داوە.

15
00:00:51,166 --> 00:00:53,596
باوەڕیان هەبووە کە کاکاو خواردنێکی پیرۆزە

16
00:00:53,596 --> 00:00:57,016
بە دیاری لە لایەن خواوەندی
مارەوە بە مرۆڤ بەخشراوە،

17
00:00:57,016 --> 00:00:59,539
ئەم خواوەندە لەلای 
ماییەکان بە کوکوڵهان ناسراوە

18
00:00:59,539 --> 00:01:02,836
و لای ئیزتیکسەکان بە کیتزالکواتل ناسراوە.

19
00:01:02,836 --> 00:01:05,287
ئیزتیکسەکان تۆوی کاکاویان
وەک نەختینە بەکار هێناوە

20
00:01:05,287 --> 00:01:07,826
لە ئاهەنگە شاهانەکاندا
نۆشیان کردووە،

21
00:01:07,826 --> 00:01:10,736
وەک خەڵات بە سەربازە 
سەرکەوتووەکانی جەنگ بەخشراوە،

22
00:01:10,736 --> 00:01:13,417
لە بۆنە ئاینییەکان بەکار هاتووە.

23
00:01:13,417 --> 00:01:18,137
لە ساڵی ١٥١٩ بۆ یەکمجار 
چۆکلێت بۆ ئەوروپا دەگوازرێتەوە

24
00:01:18,137 --> 00:01:21,727
کاتێک هێرنان کۆرتیز سەردانی
کۆشکی پاشا مونتيزوما دەکات

25
00:01:21,727 --> 00:01:23,406
لە تينۆچیتالان.

26
00:01:23,406 --> 00:01:25,587
یەکێک لە سەربازەکانی 
کۆرتێز بۆمان دەگەڕێتەوە،

27
00:01:25,587 --> 00:01:31,287
پاشا ٥٠ کوپی لە زاخاوی ئاڵتونی
هەبوو کە چۆکلێتی تێکرابوو.

28
00:01:31,287 --> 00:01:34,707
کاتێک داگیرکەران چەندین
تەن تۆوی کاکاویان بردەوە وڵاتەکانیان،

29
00:01:34,707 --> 00:01:37,727
گەریدەکان دەیانگوت ئەم
خواردنەوەیە توانای سێکسی

30
00:01:37,727 --> 00:01:42,068
دانیشتوانە ڕەسەنەکان بەرز دەکاتەوە
و ئەمەش بووە ناسێنەری چۆکلێت.

31
00:01:42,068 --> 00:01:45,778
سەرەتا، بەهۆی تاڵییەکەیەوە،
بۆ چارەسەری دەرمان گونجاو بوو،

32
00:01:45,778 --> 00:01:47,978
وەک ئازاری گەدە،

33
00:01:47,978 --> 00:01:50,777
بەڵام بە تێکەڵ کردنی شیر، هەنگوین و ڤانێلا

34
00:01:50,777 --> 00:01:55,458
کاکاو دەبێتە خواردنەوەیەکی 
نایاب لە کۆشکەکانی ئیسپانیا.

35
00:01:55,458 --> 00:02:01,568
بۆیە زوو، هیچ ماڵێکی شاهانە
نەبوو بەبێ بوونی چۆکلێت.

36
00:02:01,568 --> 00:02:05,378
بەرهەمهێنان و ئامادەکردنی ئەم 
خواردنەوەیە نایابە لە ئاستی

37
00:02:05,378 --> 00:02:06,859
بازرگانی قورس بوو.

38
00:02:06,859 --> 00:02:10,369
پێویستی بە چاندن و هاوردەکردنی 
دەستی کاری کۆیەلە

39
00:02:10,369 --> 00:02:14,509
لە ناوچەکانی کاریبی و ئەفریقا هەبوو.

40
00:02:14,509 --> 00:02:18,179
لە ساڵی ١٨٢٨دا، جیهانی 
چۆکلێت بۆ هەمیشە دەگۆڕێت، کاتێک

41
00:02:18,179 --> 00:02:24,029
کۆینراد ڤان هۆوتن لە ئامستردام، ئامێری
ئامادە کردنی کاکاوی لە ژێر پەستان ناساند.

42
00:02:24,029 --> 00:02:28,531
ئامێرەکەی هۆوتن دەیتوانی 
چەوری و کەرەی کاکاو جیا بکاتەوە.

43
00:02:28,531 --> 00:02:32,516
ئەمەش دەبووە هۆی دروستبوونی تۆز، 
کە دەکرا خواردنەوەی لێ دروست بکرێت

44
00:02:32,516 --> 00:02:34,989
یان لەگەڵ کەرەی کاکاو تێکەڵ بکرێتەوە

45
00:02:34,989 --> 00:02:38,209
بۆ بەرهەمهێنانی ئەو 
چۆکلێتەی ئێمە دەیناسین.

46
00:02:38,209 --> 00:02:42,202
ماوەیەک دواتر، چۆکلێت دروستکەرێکی
سویسری بە ناوی دانیاڵ پیتەر

47
00:02:42,202 --> 00:02:44,701
تۆزی شیری بۆ گیراوەکە زیاد کرد،

48
00:02:44,701 --> 00:02:47,790
چۆکلێتی شیری بەرهەم هێنا.

49
00:02:47,790 --> 00:02:51,389
لە سەدەی ٢٠مدا، چۆکلێت چیتر
خواردنێکی شاهانە نەبوو،

50
00:02:51,389 --> 00:02:53,851
بەڵکو بۆ هەموو کەس بەردەست بوو.

51
00:02:53,851 --> 00:02:58,114
بە هۆی خواستی زۆر لە سەر کاکاو،
چاندنی کاکاویش پەرەی سەند،

52
00:02:58,114 --> 00:03:00,725
کە تەنها لە ناوچە کەمەرەییەکان دەچێنرێت.

53
00:03:00,725 --> 00:03:03,731
ئێستا، لە بری ئەوەی کۆیلە 
ئەفریقییەکان ببنە ئەمریکا ناوەڕاست،

54
00:03:03,731 --> 00:03:06,021
بۆ چاندن و گەشەی کاکاو،

55
00:03:06,021 --> 00:03:09,151
چاندنی کاکاویان بردە ڕۆژهەڵاتی ئەفریقیا

56
00:03:09,151 --> 00:03:14,701
لە ساڵی ٢٠١٦کواتدیڤوار، نزیکەی دوو 
لە سەر پێنجی کاکاوی جیهان بەرهەم هێناوە.

57
00:03:14,701 --> 00:03:16,744
لەگەڵ گەشەی بازرگانی کاکاو

58
00:03:16,744 --> 00:03:19,977
چەوساندنەوە و پێشێلکردنی 
مافی مرۆڤیش گەشە دەکات.

59
00:03:19,977 --> 00:03:22,230
بەشێکی زۆری کێڵگەکانی
کاکاو لە ڕۆژئاوی ئەفریقیا

60
00:03:22,230 --> 00:03:24,350
،پێداویستی کۆمپانیا
ڕۆژئاواییەکان دابین دەکەن

61
00:03:24,350 --> 00:03:26,731
دەستی کاری کۆیلە و منداڵ بەکار دەهێنن،

62
00:03:26,731 --> 00:03:31,942
کە لەوانەیە ٢ ملیۆن منداڵ کاریگەری 
بەرهەم هێنانی کاکاویان لەسەر بێت.

63
00:03:31,942 --> 00:03:33,951
ئەم کێشە ئاڵۆزە بەردەوامی هەیە سەڕەڕای

64
00:03:33,951 --> 00:03:38,981
هەوڵی کۆمپانیا زەبەلاحەکانی چۆکلێت بە
درووستکردنی هاوبەشی لەگەڵ خاوەن کێڵگەکان

65
00:03:38,981 --> 00:03:42,901
بۆ ئەوەی سنورێک بۆ
چەوساندنەوەی منداڵ و کۆیلە دابنێن.

66
00:03:42,901 --> 00:03:47,792
ئەمڕۆ چۆکلێت وەک بەشێک لە 
کولتوری مرۆڤی سەردەم سەیر دەکرێت.

67
00:03:47,792 --> 00:03:51,442
بەهۆی پەیوەندی لەگەڵ کلتوری 
خەڵکی داگیرکەر،

68
00:03:51,442 --> 00:03:53,892
و هێزی ڕیکلام کردن،

69
00:03:53,892 --> 00:03:57,113
چۆکلێت خاسییەتی شتێکی روحی،

70
00:03:57,113 --> 00:03:58,212
هەوایەکی شاعیری

71
00:03:58,212 --> 00:03:59,663
و پیرۆز وەردەگرێت.

72
00:03:59,663 --> 00:04:03,471
بەڵام ئەگەر مێژووی سەرنج 
ڕاکێش و دڵ ڕەقی چۆکلێت بخوێننینەوە،

73
00:04:03,471 --> 00:04:05,562
لەگەڵ شێوازی بەرهەم هێنانی ئەمڕۆی،

74
00:04:05,562 --> 00:04:08,642
پێمان دەڵێت ئەم ڕەسەنایەتییە لە کوێوە دێت

75
00:04:08,642 --> 00:04:11,052
و چ شتێک حەشار دەدات.

76
00:04:11,052 --> 00:04:13,912
بۆیە، جاری داهاتوو کە 
کاغەزی سەر چۆکلێتەکەت دەکەیتەوە،

77
00:04:13,912 --> 00:04:19,911
بۆ یەک چرکە بیر بکەوە کە سەرجەم
لایەنەکانی چۆکلێت شیرین نییە.