[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:07.57,0:00:10.92,Default,,0000,0000,0000,,Եթե չեք կարող պատկերացնել կյանքն\Nառանց շոկոլադի,
Dialogue: 0,0:00:10.92,0:00:15.94,Default,,0000,0000,0000,,ապա ձեր բախտը բերել է, որ չեք ծնվել\Nմինչև 16-րդ դարը:
Dialogue: 0,0:00:15.94,0:00:19.45,Default,,0000,0000,0000,,Մինչ այդ, շոկոլադ կար միայն\NՄիջին Ամերիկայում
Dialogue: 0,0:00:19.45,0:00:22.30,Default,,0000,0000,0000,,և այն մեր պատկերացրածից \Nբավականին տարբեր էր:
Dialogue: 0,0:00:22.30,0:00:24.68,Default,,0000,0000,0000,,Դեռևս մ.թ.ա. 1900 թվականին
Dialogue: 0,0:00:24.68,0:00:27.80,Default,,0000,0000,0000,,այդ շրջանի մարդիկ կարողանում էին\Nպատրաստել կակաո ծառի պտուղները:
Dialogue: 0,0:00:30.72,0:00:33.22,Default,,0000,0000,0000,,Վաղ արձանագրություններից \Nիմանում ենք, որ պտուղները
Dialogue: 0,0:00:33.22,0:00:36.64,Default,,0000,0000,0000,,աղում և խառնում էին եգիպտացորենի ու\Nչիլլի բիբարի հետ՝ պատրաստելով խմիչք,
Dialogue: 0,0:00:36.64,0:00:38.86,Default,,0000,0000,0000,,բայց ոչ թե տաք կակաոյի\Nհանգստացնող գավաթ,
Dialogue: 0,0:00:40.10,0:00:44.74,Default,,0000,0000,0000,,այլ դառը, կազդուրող, \Nփրփուրով խառնուրդ:
Dialogue: 0,0:00:44.74,0:00:47.98,Default,,0000,0000,0000,,Եվ եթե կարծում եք, որ այսօր մարդիկ\Nսկսել են արժևորել շոկոլադը,
Dialogue: 0,0:00:47.98,0:00:51.17,Default,,0000,0000,0000,,ապա մեզոամերիկացիները\Nվաղուց առաջ են անցել:
Dialogue: 0,0:00:51.17,0:00:53.60,Default,,0000,0000,0000,,Նրանք հավատացած էին, որ կակաոն\Nաստվածային պտուղ է՝
Dialogue: 0,0:00:53.60,0:00:57.02,Default,,0000,0000,0000,,նվիրաբերված մարդկանց \Nփետրավոր օձի կողմից,
Dialogue: 0,0:00:57.02,0:00:59.54,Default,,0000,0000,0000,,որին մայաներն անվանում էին\NԿուկուլկան,
Dialogue: 0,0:00:59.54,0:01:02.84,Default,,0000,0000,0000,,իսկ ացտեկները՝ Քետցալկոատլ:
Dialogue: 0,0:01:02.84,0:01:05.52,Default,,0000,0000,0000,,Ացտեկները կակաոյի պտուղները \Nորպես գումար էին օգտագործում
Dialogue: 0,0:01:05.52,0:01:07.83,Default,,0000,0000,0000,,և ըմպում էին այն թագավորական\Nխնջույքների ժամանակ,
Dialogue: 0,0:01:07.83,0:01:10.74,Default,,0000,0000,0000,,տալիս մարտում հաղթած զինվորներին՝\Nիբրև պարգև,
Dialogue: 0,0:01:10.74,0:01:13.42,Default,,0000,0000,0000,,ինչպես նաև օգտագործում էին այն\Nծեսերի ժամանակ:
Dialogue: 0,0:01:13.42,0:01:18.14,Default,,0000,0000,0000,,Կակաոյի առաջին միջատլանտյան \Nփոխադրումը եղավ 1519թ.,
Dialogue: 0,0:01:18.14,0:01:21.73,Default,,0000,0000,0000,,երբ Հերնան Կորտեզը այցելեց\NՏենոչտիտլան՝
Dialogue: 0,0:01:21.73,0:01:23.49,Default,,0000,0000,0000,,Մոկտեզումայի պալատ:
Dialogue: 0,0:01:23.49,0:01:26.11,Default,,0000,0000,0000,,Կորտեզի լեյտենանտներից մեկի \Nգրություններում ասվում է,
Dialogue: 0,0:01:26.11,0:01:28.29,Default,,0000,0000,0000,,որ թագավորն ուներ 50 կժերի մեջ\Nլցված խմիչք,
Dialogue: 0,0:01:28.29,0:01:31.29,Default,,0000,0000,0000,,որը մատուցվում էր\Nոսկե գավաթներով:
Dialogue: 0,0:01:31.29,0:01:34.71,Default,,0000,0000,0000,,Երբ կոնկիստադորները վերադարձան\Nայդ նոր տարօրինակ պտուղով,
Dialogue: 0,0:01:34.71,0:01:37.73,Default,,0000,0000,0000,,նրանց պատմությունները՝ այդ բնիկների\Nճոխ սովորույթների մասին,
Dialogue: 0,0:01:37.73,0:01:42.07,Default,,0000,0000,0000,,պտղին աֆրոդիզիակի հեղինակություն\Nտվեցին:
Dialogue: 0,0:01:42.07,0:01:45.78,Default,,0000,0000,0000,,Սկզբում, դրա դառը համի համար այն \Nօգտագործում էին իբրև ստամոքսի
Dialogue: 0,0:01:45.78,0:01:47.98,Default,,0000,0000,0000,,խանգարումը բուժելու դեղամիջոց,
Dialogue: 0,0:01:47.98,0:01:51.40,Default,,0000,0000,0000,,իսկ քաղցրություն տալու համար \Nավելացնում էին մեղր, շաքար կամ վանիլին,
Dialogue: 0,0:01:51.40,0:01:55.46,Default,,0000,0000,0000,,որի արդյունքում էլ շոկոլադը արագ դարձավ\NԻսպանիայի արքայական տան սիրելի ուտեստը:
Dialogue: 0,0:01:55.46,0:01:58.57,Default,,0000,0000,0000,,Եվ շուտով չկար ոչ մի բարձրատոհմիկ\Nընտանիք,
Dialogue: 0,0:01:58.57,0:02:01.57,Default,,0000,0000,0000,,որ չունենար շոկոլադի համար սպասք:
Dialogue: 0,0:02:01.57,0:02:05.38,Default,,0000,0000,0000,,Սակայն այդ նորաձև խմիչքի լայնամասշտաբ\Nարտարդրությունը
Dialogue: 0,0:02:05.38,0:02:06.86,Default,,0000,0000,0000,,շատ բարդ ու ժամանակատար էր:
Dialogue: 0,0:02:06.86,0:02:10.37,Default,,0000,0000,0000,,Դրա համար անհրաժեշտ էին պլանտացիաներ \Nև Կարիբիան ու Աֆրիկյան
Dialogue: 0,0:02:10.37,0:02:14.51,Default,,0000,0000,0000,,ափերից բերված ստրուկներ:
Dialogue: 0,0:02:14.51,0:02:18.18,Default,,0000,0000,0000,,Շոկոլադի աշխարը մեկընդմիշտ\Nվերափոխվեց 1828թ.-ին,
Dialogue: 0,0:02:18.18,0:02:24.03,Default,,0000,0000,0000,,երբ Ամստերդամցի Կոնրադ վան Հաուտենը\Nհայտնագործեց կակաո մամլիչը:
Dialogue: 0,0:02:24.03,0:02:28.53,Default,,0000,0000,0000,,Այդ մամլիչի օգնությամբ հնարավոր էր առանձ-\Nնացնել կակաոյի բնական յուղը կամ կարագը:
Dialogue: 0,0:02:28.53,0:02:32.52,Default,,0000,0000,0000,,Մնում էր փոշին, որ կարելի էր խառնել\Nխմիչքների հետ կամ էլ
Dialogue: 0,0:02:32.52,0:02:34.99,Default,,0000,0000,0000,,կակաո կարագի հետ՝
Dialogue: 0,0:02:34.99,0:02:38.21,Default,,0000,0000,0000,,ստանալով մեզ այսօր ծանոթ շոկոլադը:
Dialogue: 0,0:02:38.21,0:02:42.20,Default,,0000,0000,0000,,Շատ չանցած շվեյցարացի \Nշոկոլադագործ Դանիել Պիտերը
Dialogue: 0,0:02:42.20,0:02:44.70,Default,,0000,0000,0000,,սկսեց խառնուրդին կաթի փոշի ավելացնել,
Dialogue: 0,0:02:44.70,0:02:47.79,Default,,0000,0000,0000,,և այսպես առաջացավ կաթնային\Nշոկոլադը:
Dialogue: 0,0:02:47.79,0:02:51.39,Default,,0000,0000,0000,,XX դարում արդեն շոկոլադն այլևս \Nազնվական շքեղություն չէր,
Dialogue: 0,0:02:51.39,0:02:53.85,Default,,0000,0000,0000,,այլ նաև հասարակ մարդկանց\Nուտեստ:
Dialogue: 0,0:02:53.85,0:02:57.87,Default,,0000,0000,0000,,Բարձր պահանջարկի հետ առաջանում է նաև\Nկակաոյի մշակման համար անհրաժեշտ
Dialogue: 0,0:02:57.87,0:03:00.82,Default,,0000,0000,0000,,շատ տարածքների պահանջը, որ հնարավոր էր\Nմիայն հասարակածի մոտ:
Dialogue: 0,0:03:00.82,0:03:06.03,Default,,0000,0000,0000,,Եվ այժմ Աֆրիկայից Հարավային\NԱմերիկա ստրուկներ բերելու փոխարեն,
Dialogue: 0,0:03:06.03,0:03:09.15,Default,,0000,0000,0000,,կակաոյի արտադրությունը տեղափոխվում\Nէ Աֆրիկայի արևմուտք:
Dialogue: 0,0:03:09.15,0:03:14.70,Default,,0000,0000,0000,,Մինչ 2015թ.-ը Cote d'Ivoire-ում աճեցվում\Nէ աշխարհի կակաոյի 2/5 մասը:
Dialogue: 0,0:03:14.70,0:03:16.74,Default,,0000,0000,0000,,Արտադրության աճի հետ մեկտեղ
Dialogue: 0,0:03:16.74,0:03:19.98,Default,,0000,0000,0000,,եղել են մարդկանց իրավունքների \Nզարհուրելի խախտումներ:
Dialogue: 0,0:03:19.98,0:03:22.23,Default,,0000,0000,0000,,Աֆրիկայի արևմուտքում գտնվող շատ\Nպլանտացիաներ,
Dialogue: 0,0:03:22.23,0:03:24.26,Default,,0000,0000,0000,,որ կակաո են մատակարարում Արևմուտք,
Dialogue: 0,0:03:24.26,0:03:26.73,Default,,0000,0000,0000,,ծանր աշխատանքի են ենթարկում ստրուկների\Nու երեխաների.
Dialogue: 0,0:03:26.73,0:03:31.94,Default,,0000,0000,0000,,ավելի քան 2 միլիոն երեխա է տուժել:
Dialogue: 0,0:03:31.94,0:03:34.44,Default,,0000,0000,0000,,Սա բարդ խնդիր է, որ մինչ օրս\Nլուծում չի ստացել,
Dialogue: 0,0:03:34.44,0:03:38.98,Default,,0000,0000,0000,,չնայած որ շատ շոկոլադ արտադրող կազմա-\Nկերպություններ փորձում են համագործակցել
Dialogue: 0,0:03:38.98,0:03:42.90,Default,,0000,0000,0000,,Աֆրիկայի կառավարիչների հետ՝ կրճատելու \Nերեխաների ստրկացումը:
Dialogue: 0,0:03:42.90,0:03:47.79,Default,,0000,0000,0000,,Այսօր շոկոլադը ժամանակակից\Nմշակույթների անքակտելի մասն է:
Dialogue: 0,0:03:47.79,0:03:51.44,Default,,0000,0000,0000,,Գաղութային և բնիկ մշակույթների\Nմիախառնման արդյունքում՝
Dialogue: 0,0:03:51.44,0:03:53.89,Default,,0000,0000,0000,,գովազդի ուժի շնորհիվ,
Dialogue: 0,0:03:53.89,0:03:57.11,Default,,0000,0000,0000,,շոկոլադը այժմ էլ պարուրված է\Nզգայուն,
Dialogue: 0,0:03:57.11,0:03:58.21,Default,,0000,0000,0000,,գրավիչ
Dialogue: 0,0:03:58.21,0:03:59.66,Default,,0000,0000,0000,,և արգելված աուրայով:
Dialogue: 0,0:03:59.66,0:04:03.47,Default,,0000,0000,0000,,Եվ ավելի շատ իմանալով նրա դյութիչ\Nև հաճախ դաժան պատմությունը,
Dialogue: 0,0:04:03.47,0:04:05.56,Default,,0000,0000,0000,,ինչպես նաև այսօր նրա արտադրությունը,
Dialogue: 0,0:04:05.56,0:04:08.64,Default,,0000,0000,0000,,մենք իմանում ենք, թե որտեղից են այս\Nզուգորդումները սերում
Dialogue: 0,0:04:08.64,0:04:11.05,Default,,0000,0000,0000,,և ինչ են թաքցնում:
Dialogue: 0,0:04:11.05,0:04:13.91,Default,,0000,0000,0000,,Ու երբ մյուս անգամ բացեք շոկոլադի\Nմի նոր տուփ,
Dialogue: 0,0:04:13.91,0:04:19.91,Default,,0000,0000,0000,,մի պահ մտածեք, որ ամեն բան \Nայդքան քաղցր չէ, որքան թվում է: