0:00:00.730,0:00:03.470 Büdcə məhdudiyyətlərində gördüklərimizi nəzərdən keçirək. 0:00:03.470,0:00:05.840 Deyək ki,ayda 20 dollar qazanıram. 0:00:05.840,0:00:08.870 Beləliklə,gəlirim ayda 20 dollardır. 0:00:08.870,0:00:09.825 Gəlin,hər ayda deyək. 0:00:12.350,0:00:18.290 Şokoladın vahidinin qiyməti 1 dollardır. 0:00:18.290,0:00:23.730 Və meyvənin qiyməti hər funt başına 2 dollardır. 0:00:23.730,0:00:25.420 Bunu əvvəl də etmişdik,amma büdcə 0:00:25.420,0:00:27.750 məhdudiyyətini yenidən çəkəcəyəm. 0:00:27.750,0:00:31.050 Deyək ki,bu ox şokoladın miqdarıdır. 0:00:31.050,0:00:32.820 Mən hər iki yolu da seçə bilərdim. 0:00:32.820,0:00:36.170 Və meyvənin miqdarı budur. 0:00:39.930,0:00:41.810 Bütün pulumu şokolada sərf etsəydim, 0:00:41.810,0:00:44.550 ayda 20 şokolad ala bilərdim. 0:00:44.550,0:00:45.600 Beləliklə,bu 20-dur. 0:00:45.600,0:00:47.310 Buradakı 10-dur. 0:00:47.310,0:00:49.740 Bu qiymətlərlə,bütün pulumu meyvəyə 0:00:49.740,0:00:51.950 sərf etsəydim,ayda 10 funt ala bilərdim. 0:00:51.950,0:00:53.420 Beləliklə,bu 10-dur. 0:00:53.420,0:00:54.720 Bu hər ay başına 10 funtdur. 0:00:54.720,0:00:56.010 Bu 20 olur. 0:00:56.010,0:00:58.245 Və belə bir büdcə məhdudiyyətim var. 0:01:01.030,0:01:04.286 Və büdcə məhdudiyyətinin tənliyi olacaq - 0:01:04.286,0:01:05.410 bunu belə yaza bilərəm. 0:01:05.410,0:01:09.340 Büdcəm,20,şokoladın qiymətinə bərabər olacaq, 0:01:09.340,0:01:13.430 yəni şokoladın miqdarının 1 qatına bərabərdir. 0:01:13.430,0:01:15.810 Yəni bu,şokoladın miqdarının 1 qatı, 0:01:15.810,0:01:18.670 üstəgəl meyvənin miqdarından 2 dəfə 0:01:18.670,0:01:23.517 çox olan meyvənin qiymətidir. 0:01:23.517,0:01:25.100 Bunu şokolad miqdarı baxımından 0:01:25.100,0:01:27.140 açıq şəkildə yazmaq istəsəm,bunu şaquli 0:01:27.140,0:01:28.680 oxuma qoyduğum və bunun daha 0:01:28.680,0:01:31.220 çox asılı ox olma meylinə sahib olduğu 0:01:31.220,0:01:33.540 üçün hər iki tərəfdən meyvənin miqdarının 0:01:33.540,0:01:34.480 2 qatını çıxara bilərəm. 0:01:34.480,0:01:35.700 Və mən onları çevirə bilərəm. 0:01:35.700,0:01:37.590 Şokoladımın miqdarı 20 çıxılsın 0:01:37.590,0:01:42.300 meyvəmin miqdarının 2 qatına bərabərdir. 0:01:42.300,0:01:44.610 Və bu büdcə məhdudiyyətini orada alıram. 0:01:44.610,0:01:47.450 Biz bitərəflilik əyrisi ideyasına da baxdıq. 0:01:47.450,0:01:49.140 Məsələn,deyək ki,büdcə 0:01:49.140,0:01:51.390 məhdudiyyətimdə bir yerdə otururam, 0:01:51.390,0:01:55.200 harada ki mən 18 şokolad və 0:01:55.200,0:01:57.060 1 funt meyvə istehlak edirəm. 0:01:57.060,0:01:58.770 18 və məntiqli olduğunu təsdiqləyə bilərsiniz, 0:01:58.770,0:02:01.170 18 dollar üstəgəl 2 dollar,yəni 20 dollar olacaq. 0:02:01.170,0:02:05.480 Büdcə məhdudiyyətimdə bu nöqtədə olduğumu deyək. 0:02:05.480,0:02:08.960 Hər ay başına 18 şokolad 0:02:08.960,0:02:11.170 və 1 funt meyvə var. 0:02:11.170,0:02:12.240 Beləliklə,bu 1-dir. 0:02:12.240,0:02:14.820 Və bu funtladır. 0:02:14.820,0:02:19.686 Və bu şokoladdır və buradakı meyvədir. 0:02:19.686,0:02:22.060 Bitərəflilik əyrisi ideyamızın olduğunu bilirik. 0:02:22.060,0:02:24.380 Şokolad və meyvənin bizə eyni ümumi faydanı 0:02:24.380,0:02:25.921 gətirə bilən müxtəlif kombinasiyaları var, 0:02:25.921,0:02:28.960 hansılar ki biz onlara bitərəf yanaşırıq. 0:02:28.960,0:02:31.140 Və bu nöqtələrin hamısını qura bilərik. 0:02:31.140,0:02:31.994 Bunu ağ rəngdə edəcəyəm. 0:02:31.994,0:02:33.410 Bunun kimi görünə bilər. 0:02:33.410,0:02:36.160 Bunu nöqtəli xətt kimi edəcəyəm,bu biraz daha asanlaşdırır. 0:02:36.160,0:02:37.800 İcazənizlə bunu belə çəkim. 0:02:37.800,0:02:41.160 Beləliklə,deyək ki,bu nöqtələrdən 0:02:41.160,0:02:44.270 hər hansı birinin arasında bitərəfəm. 0:02:44.270,0:02:45.770 İcazənizlə bunu daha yaxşı çəkim. 0:02:45.770,0:02:49.710 Bu nöqtələrdən hər hansı birinin arasında. 0:02:49.710,0:02:52.650 Məsələn,18 ədəd şokolad və 1 funt meyvə 0:02:52.650,0:02:57.900 ala bilərdim,yaxud - deyək ki, 0:02:57.900,0:03:00.420 bu 4 ədəd şokolad və 0:03:00.420,0:03:05.620 təxminən 8 funt meyvədir. 0:03:05.620,0:03:06.550 Mən bitərəfəm. 0:03:06.550,0:03:09.500 Mən eyni ümumi faydanı əldə edirəm. 0:03:09.500,0:03:12.420 İndi bu nöqtələrin hər hansı birində ümumi 0:03:12.420,0:03:14.410 faydamı maksimum dərəcədə artırıram? 0:03:14.410,0:03:16.370 Artıq gördük ki,bu bitərəflilik əyrimizin 0:03:16.370,0:03:18.200 sağ üstündəki,buradakı ağ 0:03:18.200,0:03:20.870 əyrinin - icazənizlə,bunu yazım. 0:03:20.870,0:03:24.240 Bu bizim bitərəflilik əyrimizdir. 0:03:24.240,0:03:26.450 Bitərəflilik əyrimizin sağ üstündəki 0:03:26.450,0:03:27.280 hər şeyə üstünlük verilir. 0:03:27.280,0:03:29.340 Biz daha çox ümumi fayda əldə edəcəyik. 0:03:29.340,0:03:31.250 İcazənizlə,bunu rəngləyim. 0:03:31.250,0:03:34.720 Deməli,bitərəflilik əyrimizin sağ üst 0:03:34.720,0:03:35.930 hissəsindəki hər şeyə üstünlük veriləcək. 0:03:35.930,0:03:37.730 Büdcə məhdudiyyətimizdəki bütün bu digər nöqtələr, 0:03:37.730,0:03:39.604 hətta bir neçə nöqtə aşağı yaxud pula qənaət 0:03:39.604,0:03:42.660 etdiyimiz büdcə məhdudiyyətinə üstünlük verilir. 0:03:42.660,0:03:45.660 Beləliklə,bu nöqtələrdən hər hansı biri 0:03:45.660,0:03:47.550 ümumi faydanı artırmayacaq. 0:03:47.550,0:03:50.280 Büdcə məhdudiyyətimiz boyunca aradakı bütün digər 0:03:50.280,0:03:52.570 nöqtələrdə ümumi faydanı artıra bilərik. 0:03:52.570,0:03:55.140 Deməli,ümumi faydamızı maksimum dərəcədə 0:03:55.140,0:03:58.300 artırmaq üçün etmək istədiyimiz şey büdcə 0:03:58.300,0:04:03.863 məhdudiyyətimizdə bitərəflilik əyrilərimizdən 0:04:03.863,0:04:05.820 birinə tam toxunan bir nöqtə tapmaqdır. 0:04:05.820,0:04:07.560 Sonsuz sayda bitərəflilik əyrilərinə sahib ola bilərik. 0:04:07.560,0:04:08.640 Buna bənzər başqa bir 0:04:08.640,0:04:09.510 bitərəflilik əyrisi ola bilər. 0:04:09.510,0:04:10.450 Buna bənzər başqa bir 0:04:10.450,0:04:11.500 bitərəlilik əyrisi ola bilər. 0:04:11.500,0:04:13.958 Bu o deməkdir ki,bu əyridəki hər hansı 0:04:13.958,0:04:14.860 nöqtələr arasında bitərəfik. 0:04:14.860,0:04:18.260 Tam bu büdcə məhdudiyyətinə toxunan yaxud 0:04:18.260,0:04:21.792 bir nöqtədə tam xəttə toxunan bitərəflilik əyrisi var. 0:04:21.792,0:04:23.500 Və buna bənzər bir 0:04:23.500,0:04:25.530 bitərəflilik əyrisinə sahib ola bilərəm. 0:04:25.530,0:04:29.230 Bunu canlı rəngdə,bənövşəyi rəngdə edim. 0:04:29.230,0:04:32.610 Buna bənzər bitərəflilik əyrisinə sahib ola bilərəm. 0:04:32.610,0:04:36.280 Və toxunan olduğuna görə tam bir nöqtəyə toxunur. 0:04:36.280,0:04:38.410 Və dəyişmənin marjinal dərəcəsi olduğunu 0:04:38.410,0:04:40.118 öyrəndiyimiz bitərəflilik əyrimin 0:04:40.118,0:04:45.620 meyli əvvəllər nisbi qiymət olduğunu 0:04:45.620,0:04:47.320 öyrəndiyimiz oradakı büdcə 0:04:47.320,0:04:49.440 məhdudiyyətimizin meyli ilə eynidir. 0:04:49.440,0:04:53.690 Bu sağdakı,büdcə məhdudiyyətimizdəki 0:04:53.690,0:04:55.780 optimal ayrılmadır. 0:04:55.780,0:04:57.260 Buradakı optimaldır. 0:04:57.260,0:04:59.120 Və bunun optimal olduğunu necə bilirik? 0:04:59.120,0:05:01.750 Yuxarı sağdakı büdcə məhdudiyyətində 0:05:01.750,0:05:03.090 başqa bir nöqtə yoxdur. 0:05:03.090,0:05:07.340 Əslində,büdcə məhdudiyyətimizdəki digər nöqtələr 0:05:07.340,0:05:10.200 bu bitərəflilik əyrisinin sol alt hissəsindədir. 0:05:10.200,0:05:14.740 Büdcə məhdudiyyətimizdəki digər nöqtələrə üstünlük verilmir. 0:05:14.740,0:05:18.710 Beləliklə,bir bitərəflilik əyrisinin 0:05:18.710,0:05:19.835 altındakı hər şey - bütün bu kölgəli hissə. 0:05:19.835,0:05:21.460 İcazənizlə bunu başqa bir rəngdə edim. 0:05:21.460,0:05:23.380 Çünki bitərəflilik əyrisində biz tərəfliyik. 0:05:23.380,0:05:25.463 Lakin bitərəflilik əyrisinin altındakı hər şeyə,yəni 0:05:25.463,0:05:29.370 yaşıl rəngdə olan bütün bu hissəyə üstünlük verilmir. 0:05:29.370,0:05:31.480 Və büdcə məhdudiyyətindəki hər bir digər 0:05:31.480,0:05:35.090 nöqtə buradakı nöqtədən üstün deyil. 0:05:35.090,0:05:37.510 Yeganə nöqtə budur - yaxud deyə bilərsiniz ki,büdcə 0:05:37.510,0:05:39.010 məhdudiyyətimizdəki hər bir digər nöqtə 0:05:39.010,0:05:43.270 bitərəflilik əyrisindəki nöqtələrdən üstün deyil. 0:05:43.270,0:05:46.260 Onlar buradakı nöqtədən də üstün deyil, 0:05:46.260,0:05:49.570 hansı ki əslində bitərəflilik əyrisi üzərindədir. 0:05:49.570,0:05:51.880 Gəlin,indi nə olacağı haqqında düşünək. 0:05:51.880,0:05:55.310 Gəlin,meyvənin qiyməti aşağı düşsə, 0:05:55.310,0:05:56.480 nə olacağını düşünək. 0:05:56.480,0:06:04.790 Meyvənin qiyməti hər funt üçün 2 dollardan 1 dollara düşməli idi. 0:06:04.790,0:06:07.610 Meyvələrin qiyməti 2 dollardan 1 dollara düşsə, 0:06:07.610,0:06:09.790 onda büdcə məhdudiyyətimiz fərqli görünəcək. 0:06:09.790,0:06:11.362 Bizim yeni büdcə məhdudiyyətimiz. 0:06:11.362,0:06:13.070 Bunu mavi rəngdə edəcəm,belə görünəcək. 0:06:13.070,0:06:14.180 Bütün pullarımızı şokolada xərcləsəydik, 0:06:14.180,0:06:15.280 20 ədəd ala bilərdik. 0:06:15.280,0:06:18.040 Bütün pulumuzu yeni qiymətdə meyvəyə 0:06:18.040,0:06:20.460 xərcləsəydik,20 funt meyvə ala bilərdik. 0:06:20.460,0:06:25.120 Yeni büdcə məhdudiyyətimiz buna bənzəyir. 0:06:28.090,0:06:29.840 Bu bizim yeni büdcə məhdudiyyətimizdir. 0:06:35.630,0:06:38.210 İndi dollarlarımızın optimal bölgüsü yaxud 0:06:38.210,0:06:40.990 ala biləcəyimiz ən yaxşı kombinasiya nə ola bilər? 0:06:40.990,0:06:43.270 Tam olaraq eyni şeyi edərdik. 0:06:43.270,0:06:46.030 Bu bitərəflilik əyrilərinin hamısına dair 0:06:46.030,0:06:48.282 məlumatımız olduğunu düşünsək,bizim yeni 0:06:48.282,0:06:49.990 büdcə məhdudiyyətimizə toxunan 0:06:49.990,0:06:53.520 bitərəflilik əyrisini tapardıq. 0:06:53.520,0:06:56.910 Deyək ki,buradakı nöqtə digər bir 0:06:56.910,0:07:00.830 bitərəflilik əyrisinə tam olaraq toxunur. 0:07:00.830,0:07:01.980 Yəni,bunun kimi. 0:07:01.980,0:07:05.270 Buna bənzəyən digər bir bitərəflilik əyrisi var. 0:07:05.270,0:07:07.180 İcazə verin,biraz səliqəli çəkim. 0:07:07.180,0:07:10.910 Buna bənzər bir şey kimi görünür. 0:07:10.910,0:07:13.890 Və qiymətin necə olduğuna əsasən - bu 0:07:13.890,0:07:16.980 çoxlu bitərəflilik əyrilərində olduğumuzu 0:07:16.980,0:07:21.110 düşünsək,meyvələrin qiymətindəki 0:07:21.110,0:07:24.090 dəyişikliyin meyvələrin tələb etdiyimiz 0:07:24.090,0:07:26.750 miqdarını necə dəyişdiyini görə bilərik. 0:07:26.750,0:07:29.890 Çünki indi optimal xərcimiz,təxminən 0:07:29.890,0:07:34.540 10 funt meyvə kimi görünən yeni 0:07:34.540,0:07:36.810 büdcə məhdudiyyətimizdəki bu nöqtədir. 0:07:36.810,0:07:39.640 Elə olduqda birdən-birə - gəlin, 0:07:39.640,0:07:41.060 sadəcə meyvələri düşünək. 0:07:41.060,0:07:42.560 Digər hər şey bərabərdir. 0:07:42.560,0:07:47.030 Beləliklə,sadəcə meyvələr,qiymət 2 dollar 0:07:47.030,0:07:50.600 olanda tələb olunan miqdar 8 funt idi. 0:07:50.600,0:07:52.520 İndi isə qiymət 1 dollar olduqda 0:07:52.520,0:07:54.205 tələb olunan miqdar 10 funtdur. 0:07:54.205,0:07:55.580 Və beləliklə,bizim etdiyimiz 0:07:55.580,0:07:58.530 şey bir daha eyni fikirlərə fərqli 0:07:58.530,0:07:59.650 istiqamətlərdən baxmaqdır. 0:07:59.650,0:08:03.160 Dollara düşən marjinal faydaya baxmazdan 0:08:03.160,0:08:05.130 əvvəl bunu necə artıracağınızı düşündük. 0:08:05.130,0:08:07.190 Və qiymətləri dəyişdirə bildik və sonra 0:08:07.190,0:08:09.539 həll etdik və bundan bir tələb əyrisi çıxardıq. 0:08:09.539,0:08:12.080 Burada yalnız biraz fərqli bir obyektivdən 0:08:12.080,0:08:14.860 baxırıq,amma onlar,həqiqətən,eyni fikirlərdir. 0:08:14.860,0:08:17.280 Lakin bir neçə bitərəflilik əyrisində olduğumuzu 0:08:17.280,0:08:18.870 düşünsək,qiymətdəki dəyişikliyin 0:08:18.870,0:08:22.880 büdcə məhdudiyyətimizi necə dəyişdirdiyini görə bilərik. 0:08:22.880,0:08:25.610 Və bu müəyyən bir məhsuldan istədiyimiz 0:08:25.610,0:08:28.244 optimal miqdarı necə dəyişdirə bilər. 0:08:28.244,0:08:29.910 Məsələn,bunu etməyə davam edə və 0:08:29.910,0:08:32.429 yeni tələb əyrimizi qura bilərik. 0:08:32.429,0:08:34.220 Meyvə üçün indi tələb əyrisi qura bilərəm. 0:08:34.220,0:08:36.730 Ən azı bu tələb əyrisində iki nöqtəm var. 0:08:36.730,0:08:39.010 Əgər bu meyvənin qiyməti və bu da meyvənin 0:08:39.010,0:08:42.872 tələb olunan miqdarıdırsa,qiymət 2 dollar 0:08:42.872,0:08:44.400 olduqda tələb olunan miqdar 8-dir. 0:08:47.620,0:08:49.000 Və qiymət - əslində,icazə 0:08:49.000,0:08:50.610 verin,bunu biraz fərqli edim. 0:08:50.610,0:08:53.820 Qiymət 2 dollar olduqda - bunlar miqyaslı 0:08:53.820,0:08:56.905 deyil - tələb olunan miqdar 8-dir. 0:08:56.905,0:08:58.687 Bunu etməyimə icazə verin - 8-dir. 0:08:58.687,0:08:59.770 Və bunlar miqyaslı deyil. 0:08:59.770,0:09:03.710 Qiymət 1 dollar olduqda tələb olunan miqdar 10-dur. 0:09:03.710,0:09:06.625 2 dollar,8,tələb olunan miqdar 10-dur. 0:09:09.140,0:09:11.570 Və bunlar tələb əyrimiz üzərindəki iki nöqtədir. 0:09:11.570,0:09:14.010 Lakin bir neçə bitərəflilik əyrisini 0:09:14.010,0:09:15.630 düşünərək onu dəyişdirməyə davam edə bilərik. 0:09:15.630,0:09:18.150 Dəyişdirməyə davam edə bilərik və nəticədə 0:09:18.150,0:09:23.640 buna bənzər tələb əyrimizi qura bilərik.