0:00:00.000,0:00:02.000 İnsan hayatı, 0:00:02.000,0:00:05.000 bütün hayat, bitkilere bağlı. 0:00:05.000,0:00:09.000 İzin verirseniz sizleri ikna etmeye çalışayım. 0:00:09.000,0:00:11.000 Bir anlığına düşünün. 0:00:11.000,0:00:14.000 Afrika'da ufak bir köyde de olsanız, 0:00:14.000,0:00:16.000 büyük bir şehirde de, hiç fark etmez, 0:00:16.000,0:00:18.000 her şey dönüp dolaşıp bitkilere geliyor. 0:00:18.000,0:00:20.000 Yiyecek olsun, ilaç, 0:00:20.000,0:00:23.000 yakıt, inşaat malzemesi, giyecek ve diğer birçok şey olsun, 0:00:23.000,0:00:26.000 ya da bizler için çok önemi olan 0:00:26.000,0:00:28.000 eğlencelik ya da ruhani şeyler, 0:00:28.000,0:00:30.000 ya da toprak oluşumu, 0:00:30.000,0:00:32.000 atmosferik etkiler, 0:00:32.000,0:00:34.000 ya da birincil üretim. 0:00:34.000,0:00:37.000 Kahretsin ki, kitaplar bile burada bitkilerden yapılıyor. 0:00:37.000,0:00:40.000 Bütün bunların hepsi, dönüp dolaşıp bitkilere geliyor. 0:00:40.000,0:00:43.000 Ve onlar olmasaydı bizler de olmazdık. 0:00:43.000,0:00:45.000 Fakat bitkiler artık tehdit altında. 0:00:45.000,0:00:47.000 Değişen iklim nedeniyle tehdit altındalar. 0:00:47.000,0:00:49.000 Ayrıca bizim gibi insanlarla aynı dünyayı paylaştıkları için 0:00:49.000,0:00:51.000 tehdit altındalar. 0:00:51.000,0:00:54.000 Ve bizler bitkileri ve onların doğal yaşam ortamlarını 0:00:54.000,0:00:56.000 yok eden şeyler yapmayı seviyoruz. 0:00:56.000,0:00:58.000 İster yiyecek üretimi olsun 0:00:58.000,0:01:01.000 ya da yabancı bitkilerin bulunmamaları gereken 0:01:01.000,0:01:04.000 doğal yaşam alanlarına dahil edilmeleri 0:01:04.000,0:01:07.000 ya da doğal yaşam alanlarının başka amaçlarla kullanılması, 0:01:07.000,0:01:11.000 bütün bunlar bitkilerin değişikliklere ayak uydurması, 0:01:11.000,0:01:14.000 yok olması ya da yer değiştirmesi anlamına geliyor. 0:01:14.000,0:01:16.000 Ve bitkiler kimi zaman kolay yer değiştiremiyorlar 0:01:16.000,0:01:19.000 çünkü yollarının üzerinde şehirler ya da başka engeller olabiliyor. 0:01:19.000,0:01:22.000 Eğer tüm insan hayatı bitkilere bağlıysa, 0:01:22.000,0:01:24.000 bitkileri koruma altına almaya çalışmak sizce mantıklı değil mi? 0:01:24.000,0:01:26.000 Bence mantıklı. 0:01:26.000,0:01:29.000 Ve sizlere bitkileri korumak için bir projeden bahsetmek istiyorum. 0:01:29.000,0:01:31.000 Bitkileri korumanın yolu 0:01:31.000,0:01:33.000 tohumlarını depolamaktan geçiyor. 0:01:33.000,0:01:37.000 Çünkü tohumlar, şanlı çeşitlilikleriyle 0:01:37.000,0:01:39.000 bitkilerin geleceğidir. 0:01:39.000,0:01:42.000 Bitkilerin gelecek nesillerine ait tüm genetik bilgi 0:01:42.000,0:01:44.000 tohumlarda bulunur. 0:01:44.000,0:01:46.000 İşte bina. 0:01:46.000,0:01:49.000 Gerçekten mütevazı görünüyor. 0:01:49.000,0:01:51.000 Fakat yerin altında birçok kat daha bulunuyor. 0:01:51.000,0:01:53.000 Ve dünyanın en büyük tohum bankası. 0:01:53.000,0:01:56.000 Sadece Güney İngiltere'de değil, 0:01:56.000,0:01:59.000 dünya çapında yayılmış durumda. Onu da sonra anlatacağım. 0:01:59.000,0:02:01.000 Burası nükleer işlemez bir tesis. 0:02:01.000,0:02:04.000 Tanrı korusun, fakat buna dahi dayanabilir. 0:02:04.000,0:02:06.000 E tabi, bir tohum bankası inşa edecekseniz, 0:02:06.000,0:02:08.000 içine ne koyacağınıza da karar vermeniz gerekir, değil mi? 0:02:08.000,0:02:10.000 Ve bizler de istedik ki, Dünya'da en fazla tehdit altında olan 0:02:10.000,0:02:13.000 türleri saklayalım. 0:02:13.000,0:02:15.000 Ve bunlar da kuru arazi türleri. 0:02:15.000,0:02:18.000 İlk önce 50 farklı ülkeyle 0:02:18.000,0:02:20.000 anlaşmalar yaptık. 0:02:20.000,0:02:23.000 Tabi bu 50 devletin de 0:02:23.000,0:02:25.000 devlet başkanları ve bakanlarıyla anlaşma imzalamak için 0:02:25.000,0:02:27.000 görüşmek anlamına geliyor. 0:02:27.000,0:02:29.000 Turuncuyla renklendirilmiş ülkelerin tümünde 0:02:29.000,0:02:32.000 120 kurumla ortaklıklarımız var. 0:02:32.000,0:02:34.000 İnsanlar dünyanın dört bir tarafından öğrenmek için geliyorlar. 0:02:34.000,0:02:36.000 Ve sonra da geri dönüp, 0:02:36.000,0:02:39.000 bu tohumları nasıl toplayacaklarını planlıyorlar. 0:02:39.000,0:02:41.000 Dünya çapında bu bitkilerin yaşadığı söylenen yerleri işaretleyen 0:02:41.000,0:02:44.000 binlerce insan var. 0:02:44.000,0:02:46.000 Bu bitkileri arıyorlar, bu bitkileri çiçek halinde buluyorlar. 0:02:46.000,0:02:50.000 Sonra da tohumları olunca geri gidip, 0:02:50.000,0:02:53.000 tohumları topluyorlar. Bütün dünyada. 0:02:53.000,0:02:57.000 Tohumlar -- bazıları çok teknik gerektirmiyor. 0:02:57.000,0:03:00.000 Kürekle torbalara doldurup, sonra da kurutuyorsunuz. 0:03:00.000,0:03:03.000 Etiketliyorsunuz. Birkaç yüksek teknolojili işlem yapıyorsunuz. 0:03:03.000,0:03:06.000 Birkaç düşük teknolojili işlem yapıyorsunuz. 0:03:06.000,0:03:08.000 Ve asıl önemli olan bunları çok dikkatli 0:03:08.000,0:03:11.000 şekilde kurutmanız, düşük bir sıcaklıkta. 0:03:11.000,0:03:13.000 Sonra da 20 santigrat derece civarında 0:03:13.000,0:03:15.000 -- sanırım negatif 4 fahrenhayt dereceye denk gelir 0:03:15.000,0:03:17.000 nem oranına da çok dikkat ederek 0:03:17.000,0:03:21.000 depolamanız gerekiyor. 0:03:21.000,0:03:24.000 Ve inanıyoruz ki, bu tohumlar 0:03:24.000,0:03:27.000 diğer bütün türlerle de birlikte 0:03:27.000,0:03:29.000 binlerce yıl sonradan çok emin olmamakla birlikte 0:03:29.000,0:03:32.000 kesinlikle yüzyıllar sonra yeniden canlanabilecekler. 0:03:32.000,0:03:35.000 Hala canlı olup olmadıklarından emin olmaksızın tohumları saklamanın bir yararı yok. 0:03:35.000,0:03:38.000 Bu yüzden her 10 yılda, elimizdeki her tohum numunesine 0:03:38.000,0:03:41.000 çimlenme testleri yapıyoruz 0:03:41.000,0:03:43.000 Ve bu dağıtılmış bir ağ. 0:03:43.000,0:03:46.000 Yani, dünyanın her yerinde insanlar aynı şeyi yapıyor. 0:03:46.000,0:03:49.000 Bu da bize çimlenme protokolünü ilerletebilme şansı veriyor. 0:03:49.000,0:03:52.000 Ve bu, doğru sıcak ve soğuk oranını, 0:03:52.000,0:03:54.000 çimlenme elde edilebilecek doğru dönemleri 0:03:54.000,0:03:57.000 biliyoruz anlamına geliyor. 0:03:57.000,0:03:59.000 Ve bu gayet yararlı bir bilgi. 0:03:59.000,0:04:01.000 Sonra bunları yetiştiriyoruz 0:04:01.000,0:04:05.000 ve bu tohumların geldiği ülkelerdeki insanlara, 0:04:05.000,0:04:07.000 "Bakın, tohumları sadece sonra kullanmak 0:04:07.000,0:04:09.000 için saklamakla kalmıyoruz, 0:04:09.000,0:04:11.000 size bunun yanı sıra bu zor bitkileri 0:04:11.000,0:04:13.000 nasıl çimlendirebileceğiniz bilgisini de veriyoruz." 0:04:13.000,0:04:15.000 Ve bu gerçekten oluyor. 0:04:15.000,0:04:17.000 Yani, neye ulaşmış olduk? 0:04:17.000,0:04:20.000 Üç milyarıncı -- yani üç bin milyonuncu -- 0:04:20.000,0:04:23.000 tohumumuzun da artık depomuzda olduğunu 0:04:23.000,0:04:25.000 memnuniyetle söyleyebilirim. 0:04:25.000,0:04:28.000 Gezegenimizdeki bitki türlerinin yüzde onu, 0:04:28.000,0:04:31.000 yani 24,000 tür artık güvende; 0:04:31.000,0:04:34.000 gelecek yıl, finansman sağlayabilirsek, 30.000 tür olacak. 0:04:34.000,0:04:38.000 2020'ye kadar dünya bitkilerinin yüzde 25'i. 0:04:38.000,0:04:40.000 Bunlar sadece hasat bitkileri değil, 0:04:40.000,0:04:43.000 Norveç, Svalbard'da depolananlar arasında görebileceğiniz gibi -- 0:04:43.000,0:04:45.000 muhteşem bir iş yapıyorlar. 0:04:45.000,0:04:48.000 Bu en az 100 kat daha büyük. 0:04:48.000,0:04:51.000 Dünyanın her yanına gönderdiğimiz binlerce 0:04:51.000,0:04:53.000 koleksiyonumuz var: 0:04:53.000,0:04:56.000 Pakistan ve Mısır'a kuraklığa dayanabilen orman bitkileri; 0:04:56.000,0:05:00.000 özellikle fotosentetik-verimli bitkiler 0:05:00.000,0:05:03.000 buraya, ABD'ye geliyor; 0:05:03.000,0:05:06.000 tuza dayanıklı mera türleri Avustralya'ya gidiyor 0:05:06.000,0:05:08.000 ve liste böyle uzuyor. 0:05:08.000,0:05:10.000 Bu tohumlar restorasyon için kullanılıyor. 0:05:10.000,0:05:13.000 Çoktan mahvolmuş habitatlarda, 0:05:13.000,0:05:16.000 ABD'deki uzun çayır otları gibi 0:05:16.000,0:05:18.000 ya da çeşitli ülkelerdek mayınlı topraklarda, 0:05:18.000,0:05:22.000 bu türler sayesinde restorasyon yapılıyor -- 0:05:22.000,0:05:24.000 ve bu koleksiyon sayesinde. 0:05:24.000,0:05:26.000 Bu bitkilerin bazıları, ekranın solundaki 0:05:26.000,0:05:28.000 şu diptekiler gibi, 0:05:28.000,0:05:31.000 türlerinin geri kalan bir kaçından. 0:05:31.000,0:05:35.000 Kamyonun üstündeki adamın tohumlarını topladığı ağaçtan, 0:05:35.000,0:05:37.000 geriye yaklaşık 30 tane kaldı. 0:05:37.000,0:05:39.000 İnanılmaz bir şekilde faydalı bir bitki, 0:05:39.000,0:05:42.000 protein olarak da, tıbbi olarak da. 0:05:42.000,0:05:46.000 Çin'de ve ABD'de eğitimlerimiz devam ediyor 0:05:46.000,0:05:49.000 ve daha birçok ülkede. 0:05:49.000,0:05:51.000 Ne kadara mal oluyor? 0:05:51.000,0:05:55.000 Ortalama, tür başına 2.800 dolar. 0:05:55.000,0:05:57.000 Değerine göre bence ucuz. 0:05:57.000,0:05:59.000 Ve bununla birlikte size tüm bilimsel 0:05:59.000,0:06:01.000 veriyi de getiriyor. 0:06:01.000,0:06:04.000 Gelecekteki araştırma konumuz, 0:06:04.000,0:06:06.000 "Her on yılda bir tohumlara canlanma testleri yapmadan 0:06:06.000,0:06:08.000 tohumların yaşayabilirliklerini gösterecek 0:06:08.000,0:06:10.000 genetik ve moleküler işaretleri nasıl buluruz?" 0:06:10.000,0:06:12.000 Ve bunun cevabını neredeyse vermek üzereyiz. 0:06:12.000,0:06:14.000 Teşekkür ederim. 0:06:14.000,0:06:17.000 (Alkışlar)