WEBVTT 00:00:00.000 --> 00:00:02.000 Ljudski život, 00:00:02.000 --> 00:00:05.000 život generalno, zavisi od biljaka. 00:00:05.000 --> 00:00:09.000 Dozvolite mi da vas ubedim u to u samo nekoliko sekundi. 00:00:09.000 --> 00:00:11.000 Razmislite samo jedan momenat. 00:00:11.000 --> 00:00:14.000 Nezavisno od toga da li živite u malom selu u Africi, 00:00:14.000 --> 00:00:16.000 ili živite u velikom gradu, 00:00:16.000 --> 00:00:18.000 sve se na kraju zasniva na biljkama: 00:00:18.000 --> 00:00:20.000 bez obzira da li ih koristimo kao hranu, lekove, 00:00:20.000 --> 00:00:23.000 gorivo, gradivni materijal, za garderobu, za sve očigledne stvari, 00:00:23.000 --> 00:00:26.000 ili da li su u pitanju spritualni ili rekreativni fenomeni 00:00:26.000 --> 00:00:28.000 koji su nam jako važni, 00:00:28.000 --> 00:00:30.000 ili govorimo o stvaranju zemljišta, 00:00:30.000 --> 00:00:32.000 ili o uticaju na atmosferu, 00:00:32.000 --> 00:00:34.000 ili primarnu prozivodnju. 00:00:34.000 --> 00:00:37.000 Dođavola, čak su knjige napravljene od biljaka. 00:00:37.000 --> 00:00:40.000 Sve ove stvari, sve su povezane sa biljkama. 00:00:40.000 --> 00:00:43.000 Bez biljaka ne bismo bili ovde. NOTE Paragraph 00:00:43.000 --> 00:00:45.000 Danas su biljke u opasnosti. 00:00:45.000 --> 00:00:47.000 U opasnosti su usled promena klime. 00:00:47.000 --> 00:00:49.000 U opasnosti su i usled toga što dele planetu sa 00:00:49.000 --> 00:00:51.000 ljudima kao što smo mi. 00:00:51.000 --> 00:00:54.000 Ljudi kao što smo mi žele da unište biljke i 00:00:54.000 --> 00:00:56.000 njihova staništa. 00:00:56.000 --> 00:00:58.000 Bez obzira da li je to usled prozivodnje hrane 00:00:58.000 --> 00:01:01.000 ili usled uvođenja stranih biljaka na mesta 00:01:01.000 --> 00:01:04.000 gde te biljke ne bi trebalo da budu 00:01:04.000 --> 00:01:07.000 ili zato što se staništa koriste u druge svrhe -- 00:01:07.000 --> 00:01:11.000 sve to znači da biljke moraju da se adaptiraju, 00:01:11.000 --> 00:01:14.000 izumru ili presele. 00:01:14.000 --> 00:01:16.000 Biljkama je ponekad veoma teško da se sele 00:01:16.000 --> 00:01:19.000 jer nailaze na gradove na tom putu. NOTE Paragraph 00:01:19.000 --> 00:01:22.000 S obzirom da ljudski život zavisi od biljaka, 00:01:22.000 --> 00:01:24.000 da li vam se čini razumno da treba da pokušamo da ih spasemo? 00:01:24.000 --> 00:01:26.000 Ja mislim da ima smisla. 00:01:26.000 --> 00:01:29.000 Želim da vam pričam o projektu koji za cilj ima da spase biljke. 00:01:29.000 --> 00:01:31.000 Način na koji spašavate biljke jeste 00:01:31.000 --> 00:01:33.000 da uskladištite njihova semena. 00:01:33.000 --> 00:01:37.000 Jer su semena, u svojoj raznovrsnoj veličanstvenosti, 00:01:37.000 --> 00:01:39.000 budućnost biljaka. 00:01:39.000 --> 00:01:42.000 Sva genetička informacija neophodna za sledeće generacije biljaka 00:01:42.000 --> 00:01:44.000 je sadržana u semenima. 00:01:44.000 --> 00:01:46.000 Ovo je zgrada, 00:01:46.000 --> 00:01:49.000 zaista ne izgleda pretenciozno, 00:01:49.000 --> 00:01:51.000 ali se proteže duboko ispod nivoa zemlje. 00:01:51.000 --> 00:01:53.000 Ovo je najveća banka semena na svetu. 00:01:53.000 --> 00:01:56.000 Postoji ne samo u Južnoj Engleskoj, 00:01:56.000 --> 00:01:59.000 več na različitim delovima sveta. Pričaću vam o tome. 00:01:59.000 --> 00:02:01.000 Ovo je postrojenje koje ima protiv-nuklearnu zaštitu. 00:02:01.000 --> 00:02:04.000 Ne daj Bože da treba da odoli tome. NOTE Paragraph 00:02:04.000 --> 00:02:06.000 Ako želite da napravite banku semena, treba i da odlučite 00:02:06.000 --> 00:02:08.000 šta želite u njoj da uskladištite. Zar ne? 00:02:08.000 --> 00:02:10.000 Mi smo odlučili da želimo pre svega da uskadištimo 00:02:10.000 --> 00:02:13.000 semena onih vrsta koje su pod najvećom opasnošću. 00:02:13.000 --> 00:02:15.000 To su vrste koje žive u sušnim predelima. 00:02:15.000 --> 00:02:18.000 Prvo smo napravili dogovor sa 00:02:18.000 --> 00:02:20.000 50 različitih zemalja. 00:02:20.000 --> 00:02:23.000 To znači da smo pregovarali sa predsednicima država, 00:02:23.000 --> 00:02:25.000 i zamenicima predsednika 50 država 00:02:25.000 --> 00:02:27.000 kako bismo potpisali sporazume. 00:02:27.000 --> 00:02:29.000 Imamo 120 instituta koji su naši partneri po celom svetu, 00:02:29.000 --> 00:02:32.000 u svim ovim zemljama u narandžastoj boji. 00:02:32.000 --> 00:02:34.000 Ljudi dolaze iz svih delova sveta da nauče, 00:02:34.000 --> 00:02:36.000 a potom odlaze i planiraju tačno kako će 00:02:36.000 --> 00:02:39.000 sakupiti ta semena. 00:02:39.000 --> 00:02:41.000 Postoje hiljade ljudi širom sveta koji 00:02:41.000 --> 00:02:44.000 obeležavaju mesta na kojim je rečeno da se te biljke mogu naći. 00:02:44.000 --> 00:02:46.000 Traže ih. Nađu ih u periodu cvetanja. 00:02:46.000 --> 00:02:50.000 Vraćaju se kada su semena spremna za žetvu. 00:02:50.000 --> 00:02:53.000 Potom sakupe ta semena širom sveta. NOTE Paragraph 00:02:53.000 --> 00:02:57.000 Semena -- deo tih procesa je veoma netehnički. 00:02:57.000 --> 00:03:00.000 U principu vi ih otresete u kesu i osušite ih. 00:03:00.000 --> 00:03:03.000 Obeležite ih. Odradite neke visoko tehnološke postupke tu i tamo, 00:03:03.000 --> 00:03:06.000 i neke ne tako sofisticirane postupke. 00:03:06.000 --> 00:03:08.000 Glavna stvar leži u tome da treba veoma pažljivo 00:03:08.000 --> 00:03:11.000 da osušite semena na niskoj temepraturi. 00:03:11.000 --> 00:03:13.000 Potom treba da ih uskladištite na 00:03:13.000 --> 00:03:15.000 temepraturi od -20 stepeni C -- 00:03:15.000 --> 00:03:17.000 mislim da je to od prilike -4 stepena Farenhajtove skale -- 00:03:17.000 --> 00:03:21.000 i pri kritično niskom sadržaju vlage. 00:03:21.000 --> 00:03:24.000 Ova semena će moći da proklijaju, 00:03:24.000 --> 00:03:27.000 mi verujemo u slučaju mnogih vrsta i za 00:03:27.000 --> 00:03:29.000 hiljade godina, 00:03:29.000 --> 00:03:32.000 a sigurno za nekoliko stotina godina. NOTE Paragraph 00:03:32.000 --> 00:03:35.000 Nema koristi u skladištenju semena, ukoliko ne znate da li su vijabilna. 00:03:35.000 --> 00:03:38.000 Tako da svakih 10 godina proveravamo sposobnost klijanja 00:03:38.000 --> 00:03:41.000 na svim uzorcima semena koje imamo. 00:03:41.000 --> 00:03:43.000 Ovo je razrađena mreža zadataka. 00:03:43.000 --> 00:03:46.000 Širom sveta ljudi rade iste stvari. 00:03:46.000 --> 00:03:49.000 To nam omogućava da napravimo protokole za klijanje. 00:03:49.000 --> 00:03:52.000 To znači da mi znamo pravu kombinaciju toplote 00:03:52.000 --> 00:03:54.000 i hladnoće i ciklusa koji su neophodni 00:03:54.000 --> 00:03:57.000 da bi to seme proklijalo. 00:03:57.000 --> 00:03:59.000 To su veoma korisne informacije. 00:03:59.000 --> 00:04:01.000 Potom uzgajamo ove biljke, 00:04:01.000 --> 00:04:05.000 i kažemo ljudima u zemljama u kojima su ova semena sakupljena: 00:04:05.000 --> 00:04:07.000 "Gledajte, mi ne samo da skladištimo semena 00:04:07.000 --> 00:04:09.000 kako bismo uzgajali biljke kasnije, 00:04:09.000 --> 00:04:11.000 već možemo i da vam obezbedimo informacije o 00:04:11.000 --> 00:04:13.000 neophodnim uslovima za klijanje ovih komplikovanih biljaka." 00:04:13.000 --> 00:04:15.000 To se već dešava. NOTE Paragraph 00:04:15.000 --> 00:04:17.000 Pa dokle smo stigli u tome? 00:04:17.000 --> 00:04:20.000 Počastvovan sam da mogu da vam saopštim da je naše tromilijardito seme -- 00:04:20.000 --> 00:04:23.000 to je tri hiljade milionito seme -- 00:04:23.000 --> 00:04:25.000 sada uskladišteno. 00:04:25.000 --> 00:04:28.000 To predstvalja 10 posto svih biljnih vrsta na planeti, 00:04:28.000 --> 00:04:31.000 24000 vrsta je osigurano, 00:04:31.000 --> 00:04:34.000 a osiguraćemo 30000 vrsta do sledeće godine, ukoliko dođemo do novca. 00:04:34.000 --> 00:04:38.000 A do 2020. godine računamo da će taj procenat doći do 25 posto. 00:04:38.000 --> 00:04:40.000 To nisu samo žitarice, 00:04:40.000 --> 00:04:43.000 to ste možda videli u Svalbardu u Norveškoj -- 00:04:43.000 --> 00:04:45.000 odličan posao su tamo uradili. 00:04:45.000 --> 00:04:48.000 Ovo je barem 100 puta veći projekat. 00:04:48.000 --> 00:04:51.000 Imamo hiljade kolekcija koje su poslate 00:04:51.000 --> 00:04:53.000 širom sveta: vrste koje su 00:04:53.000 --> 00:04:56.000 tolerantne na sušne uslove koje smo poslali u Pakistan i Egipat, 00:04:56.000 --> 00:05:00.000 u Sjedinjene Države stižu vrste koje su 00:05:00.000 --> 00:05:03.000 naročito efektne u fotosintezi, 00:05:03.000 --> 00:05:06.000 vrste koje su tolerantne na ispašu poslate su u Australiju, 00:05:06.000 --> 00:05:08.000 i nema kraja toj listi. NOTE Paragraph 00:05:08.000 --> 00:05:10.000 Ova semena se koriste za obnovu. 00:05:10.000 --> 00:05:13.000 Na staništima koja su već oštećena, 00:05:13.000 --> 00:05:16.000 kao što su prerije sa visokom travom ovde u SAD-u, 00:05:16.000 --> 00:05:18.000 ili u područjima rudnika u raznim državama, 00:05:18.000 --> 00:05:22.000 obnova se već sada dešava zahvaljujući ovim vrstama -- 00:05:22.000 --> 00:05:24.000 i zahvaljujući ovoj kolekciji. 00:05:24.000 --> 00:05:26.000 Populacija nekih od ovih biljaka, kao što su ove sa donje 00:05:26.000 --> 00:05:28.000 leve strane ekrana, 00:05:28.000 --> 00:05:31.000 se smanjila na samo nekoliko preostalih primeraka. 00:05:31.000 --> 00:05:35.000 Vrsta čije seme čovek sakuplja sa kamiona, 00:05:35.000 --> 00:05:37.000 ima još samo oko 30 preostalih primeraka. 00:05:37.000 --> 00:05:39.000 Te biljke su neverovatno korisne, 00:05:39.000 --> 00:05:42.000 kao izvori proteina i kao lekovi. NOTE Paragraph 00:05:42.000 --> 00:05:46.000 Organizovali smo obučavanje u Kini, u SAD-u, 00:05:46.000 --> 00:05:49.000 i u mnogim drugim državama. 00:05:49.000 --> 00:05:51.000 Koliko to košta? 00:05:51.000 --> 00:05:55.000 Prosečna cena po vrsti je 2800 dolara. 00:05:55.000 --> 00:05:57.000 Ja mislim da je to jeftino, ako pogledate ulog. 00:05:57.000 --> 00:05:59.000 Ovim dobijate i sve neophodne 00:05:59.000 --> 00:06:01.000 naučne podatke. 00:06:01.000 --> 00:06:04.000 Pitanje kojim ćemo se baviti u budućnosti je: 00:06:04.000 --> 00:06:06.000 "Kako pronaći genetičke i molekularne markere 00:06:06.000 --> 00:06:08.000 koji određuju vijabilnost semena, 00:06:08.000 --> 00:06:10.000 bez zasađivanja biljaka svakih 10 godina?" 00:06:10.000 --> 00:06:12.000 Skoro smo stigli do te tačke. 00:06:12.000 --> 00:06:14.000 Hvala vam mnogo. 00:06:14.000 --> 00:06:17.000 (Aplauz)