WEBVTT 00:00:00.000 --> 00:00:02.000 Sav ljudski život, 00:00:02.000 --> 00:00:05.000 sav život, ovisi o biljkama. 00:00:05.000 --> 00:00:09.000 Dopustite mi da vas u nekoliko sekundi uvjerim u to. 00:00:09.000 --> 00:00:11.000 Samo razmislite na trenutak. 00:00:11.000 --> 00:00:14.000 Svejedno je živite li u malom afričkom selu 00:00:14.000 --> 00:00:16.000 ili u velikom gradu, 00:00:16.000 --> 00:00:18.000 sve se na kraju vraća na biljke. 00:00:18.000 --> 00:00:20.000 Svejedno je radi li se o hrani, lijekovima, 00:00:20.000 --> 00:00:23.000 gorivu, gradnji, odjeći, svim tim očitim stvarima, 00:00:23.000 --> 00:00:26.000 ili se radi o duhovnim i rekreacijskim namjenama 00:00:26.000 --> 00:00:28.000 koje nam toliko znače, 00:00:28.000 --> 00:00:30.000 ili je to zbog formiranja tla, 00:00:30.000 --> 00:00:32.000 ili učinaka na atmosferu, 00:00:32.000 --> 00:00:34.000 ili primarne proizvodnje. 00:00:34.000 --> 00:00:37.000 Dovraga, čak su i knjige ovdje napravljene od biljaka. 00:00:37.000 --> 00:00:40.000 Sve su ove stvari, na kraju, od biljaka. 00:00:40.000 --> 00:00:43.000 Bez njih mi ne bi bili ovdje. NOTE Paragraph 00:00:43.000 --> 00:00:45.000 Biljke su sada ugrožene. 00:00:45.000 --> 00:00:47.000 Ugrožene su zbog klimatskih promjena. 00:00:47.000 --> 00:00:49.000 Ugrožene su i zato što dijele planet 00:00:49.000 --> 00:00:51.000 s ljudima poput nas. 00:00:51.000 --> 00:00:54.000 A ljudi poput nas žele činiti stvari koje uništavaju biljke 00:00:54.000 --> 00:00:56.000 i njihova staništa. 00:00:56.000 --> 00:00:58.000 Bilo to zbog proizvodnje hrane 00:00:58.000 --> 00:01:01.000 ili zbog uvođenja stranih biljnih vrsta 00:01:01.000 --> 00:01:04.000 na mjesta gdje one ne bi trebale biti 00:01:04.000 --> 00:01:07.000 ili zato što se staništa koriste za neke druge svrhe, 00:01:07.000 --> 00:01:11.000 sve ovo znači da se biljke moraju prilagoditi 00:01:11.000 --> 00:01:14.000 ili umrijeti, ili se preseliti. 00:01:14.000 --> 00:01:16.000 Biljkama je ponekad teško preseliti se 00:01:16.000 --> 00:01:19.000 zbog toga što im u selidbi smetaju gradovi ili druge stvari. NOTE Paragraph 00:01:19.000 --> 00:01:22.000 Stoga, ako sav ljudski život ovisi o biljkama, 00:01:22.000 --> 00:01:24.000 zar nema smisla da ih možda pokušamo spasiti? 00:01:24.000 --> 00:01:26.000 Osobno mislim da ima. 00:01:26.000 --> 00:01:29.000 Želim vam predstaviti projekt za spašavanje biljaka. 00:01:29.000 --> 00:01:31.000 A način na koji spašavate biljke 00:01:31.000 --> 00:01:33.000 jest čuvanjem sjemenki. 00:01:33.000 --> 00:01:37.000 Zato što su sjemenke, u svoj svojoj veličanstvenoj 00:01:37.000 --> 00:01:39.000 raznolikosti - budućnost biljaka. 00:01:39.000 --> 00:01:42.000 Sve genetske informacije za buduće naraštaje biljaka 00:01:42.000 --> 00:01:44.000 sadržane su u sjemenkama. 00:01:44.000 --> 00:01:46.000 Stoga, evo zgrade. 00:01:46.000 --> 00:01:49.000 Ne izgleda baš impozantno. 00:01:49.000 --> 00:01:51.000 Ali zgrada ima mnogo katova i ispod zemlje. 00:01:51.000 --> 00:01:53.000 I najveća je banka sjemenki na svijetu. 00:01:53.000 --> 00:01:56.000 Postoji ne samo u južnoj Engleskoj, 00:01:56.000 --> 00:01:59.000 već je raspoređena svugdje po svijetu. Vratit ću se na to. 00:01:59.000 --> 00:02:01.000 To je građevina otporna na nuklearne eksplozije. 00:02:01.000 --> 00:02:04.000 Bože sačuvaj da to mora izdržati. NOTE Paragraph 00:02:04.000 --> 00:02:06.000 Dakle, ako želite izgraditi banku sjemenki, morate odlučiti 00:02:06.000 --> 00:02:08.000 što ćete u njemu skladištiti, zar ne? 00:02:08.000 --> 00:02:10.000 Mi smo odlučili da ćemo ponajprije skladištiti 00:02:10.000 --> 00:02:13.000 sve one vrste koje su najviše ugrožene. 00:02:13.000 --> 00:02:15.000 A to su vrste iz sušnih područja. 00:02:15.000 --> 00:02:18.000 Najprije smo postigli dogovore 00:02:18.000 --> 00:02:20.000 sa 50 različitih zemalja. 00:02:20.000 --> 00:02:23.000 To znači pregovarati za državnim poglavarima 00:02:23.000 --> 00:02:25.000 i ministrima vanjskih poslova u 50 zemalja 00:02:25.000 --> 00:02:27.000 kako bi potpisali sporazume. 00:02:27.000 --> 00:02:29.000 Imamo 120 partnerskih ustanova svugdje po svijetu, 00:02:29.000 --> 00:02:32.000 u svim ovim zemljama označenim narančastom bojom. 00:02:32.000 --> 00:02:34.000 Ljudi dolaze iz svih krajeva svijeta kako bi učili. 00:02:34.000 --> 00:02:36.000 Tada odlaze i planiraju na koji će točno 00:02:36.000 --> 00:02:39.000 način prikupiti te sjemenke. 00:02:39.000 --> 00:02:41.000 Imaju tisuće ljudi svugdje po svijetu 00:02:41.000 --> 00:02:44.000 koji označavaju mjesta na kojima se smatra da postoje te biljke. 00:02:44.000 --> 00:02:46.000 Traže ih. Pronalaze ih u vrijeme cvatnje. 00:02:46.000 --> 00:02:50.000 Tada se vraćaju kad su sjemenke formirane. 00:02:50.000 --> 00:02:53.000 Prikupljaju sjemenje. Svugdje po svijetu. NOTE Paragraph 00:02:53.000 --> 00:02:57.000 Sjemenke -- nešto od toga posla jako je jednostavno. 00:02:57.000 --> 00:03:00.000 Istresete ih u vrećice i onda ih sušite. 00:03:00.000 --> 00:03:03.000 Označavate ih. Tu i tamo napravite nešto visoko-tehnološko. 00:03:03.000 --> 00:03:06.000 Zatim tu i tamo napravite nešto nisko-tehnološko. 00:03:06.000 --> 00:03:08.000 A najvažnije je da ih morate osušiti 00:03:08.000 --> 00:03:11.000 vrlo pažljivo, na niskoj temperaturi. 00:03:11.000 --> 00:03:13.000 Zatim ih morate uskladištiti 00:03:13.000 --> 00:03:15.000 na otprilike minus 20 stupnjeva C -- 00:03:15.000 --> 00:03:17.000 to je, mislim, oko minus 4 stupnjeva Fahrenheita -- 00:03:17.000 --> 00:03:21.000 sa kritično malim udjelom vlage. 00:03:21.000 --> 00:03:24.000 I ove sjemenke će moći proklijati, 00:03:24.000 --> 00:03:27.000 vjerujemo, s mnogim drugim vrstama, 00:03:27.000 --> 00:03:29.000 i nakon nekoliko tisuća godina, 00:03:29.000 --> 00:03:32.000 a sigurno nakon nekoliko stotina godina. NOTE Paragraph 00:03:32.000 --> 00:03:35.000 Nema smisla skladištiti sjemenke koje ne mogu klijati. 00:03:35.000 --> 00:03:38.000 Stoga, svakih 10 godina radimo testove klijavosti 00:03:38.000 --> 00:03:41.000 na svakom uzorku sjemenja koje imamo. 00:03:41.000 --> 00:03:43.000 I to je distribuirana mreža. 00:03:43.000 --> 00:03:46.000 Znači da svugdje po svijetu ljudi rade istu stvar. 00:03:46.000 --> 00:03:49.000 Što nam omogućuje da razvijemo protokole za klijanje. 00:03:49.000 --> 00:03:52.000 To znači da znamo pravu kombinaciju topline 00:03:52.000 --> 00:03:54.000 i hladnoće i cikluse koje morate ostvariti 00:03:54.000 --> 00:03:57.000 kako sjemenka proklijala. 00:03:57.000 --> 00:03:59.000 A to su vrlo korisne informacije. 00:03:59.000 --> 00:04:01.000 I tada uzgajamo te biljke 00:04:01.000 --> 00:04:05.000 i govorimo ljudima, u zemljama iz kojih te sjemenke potiču, 00:04:05.000 --> 00:04:07.000 "Gledajte, zapravo ne skladištimo ove biljke 00:04:07.000 --> 00:04:09.000 da bi koristili sjemenke kasnije, 00:04:09.000 --> 00:04:11.000 već vam odmah možemo dati informacije 00:04:11.000 --> 00:04:13.000 o klijanju ovih zahtjevnih biljaka." 00:04:13.000 --> 00:04:15.000 I to se već događa. NOTE Paragraph 00:04:15.000 --> 00:04:17.000 Dakle, dokle smo stigli? 00:04:17.000 --> 00:04:20.000 Drago mi je da mogu otkriti da je naša tri milijardita sjemenka, 00:04:20.000 --> 00:04:23.000 znači tri tisuće milijunta sjemenka. 00:04:23.000 --> 00:04:25.000 sada u spremištu. 00:04:25.000 --> 00:04:28.000 10 posto svih biljnih vrsta na planetu. 00:04:28.000 --> 00:04:31.000 24 tisuće vrsta su sada na sigurnom. 00:04:31.000 --> 00:04:34.000 30 tisuća vrsta, ako dobijemo sredstva, do iduće godine. 00:04:34.000 --> 00:04:38.000 25 posto svih svjetskih vrsta, do 2020. 00:04:38.000 --> 00:04:40.000 To nisu samo poljoprivredne kulture, 00:04:40.000 --> 00:04:43.000 koje ste možda vidjeli pohranjene u Svalbardu u Norveškoj. 00:04:43.000 --> 00:04:45.000 Fantastične stvari tamo rade. 00:04:45.000 --> 00:04:48.000 Ovo je barem stotinu puta veće. 00:04:48.000 --> 00:04:51.000 Imamo na tisuće zbirki koje su poslane 00:04:51.000 --> 00:04:53.000 po cijelom svijetu. 00:04:53.000 --> 00:04:56.000 Šumske vrste otporne na sušu poslane u Pakistan i Egipat. 00:04:56.000 --> 00:05:00.000 Biljke iznimno učinkovite fotosinteze 00:05:00.000 --> 00:05:03.000 dolaze ovdje u SAD. 00:05:03.000 --> 00:05:06.000 Vrste otporne na sol poslane u Australiju. 00:05:06.000 --> 00:05:08.000 Popis se nastavlja. NOTE Paragraph 00:05:08.000 --> 00:05:10.000 Ove sjemenke se koriste za obnavljanje. 00:05:10.000 --> 00:05:13.000 Tako da u staništima koja su već bila oštećena, 00:05:13.000 --> 00:05:16.000 poput prerije visoke trave, ovdje u SAD-u, 00:05:16.000 --> 00:05:18.000 ili u rudarenoj zemlji u raznim državama, 00:05:18.000 --> 00:05:22.000 obnova se već događa zbog ovih vrsta. 00:05:22.000 --> 00:05:24.000 I zbog ove zbirke. 00:05:24.000 --> 00:05:26.000 Neke od ovih biljaka, poput ovih u donjem 00:05:26.000 --> 00:05:28.000 lijevom kutu ekrana, 00:05:28.000 --> 00:05:31.000 spale su na nekoliko jedinki. 00:05:31.000 --> 00:05:35.000 Ova s koje čovjek prikuplja sjemenke s vozila, 00:05:35.000 --> 00:05:37.000 spala je na 30 stabala. 00:05:37.000 --> 00:05:39.000 Fantastično korisna biljka, 00:05:39.000 --> 00:05:42.000 i kao protein, i kao lijek. NOTE Paragraph 00:05:42.000 --> 00:05:46.000 Održavamo obuke u Kini, u SAD-u, 00:05:46.000 --> 00:05:49.000 i mnogim drugim državama. 00:05:49.000 --> 00:05:51.000 Koliko to košta? 00:05:51.000 --> 00:05:55.000 U prosjeku, 2,800 dolara po vrsti. 00:05:55.000 --> 00:05:57.000 Smatram da je to jeftino, po toj cijeni. 00:05:57.000 --> 00:05:59.000 Tako dobijamo i sve znanstvene informacije 00:05:59.000 --> 00:06:01.000 koje idu uz njih. 00:06:01.000 --> 00:06:04.000 Buduće istraživanje jest "Kako možemo pronaći 00:06:04.000 --> 00:06:06.000 genetske i molekularne markere, 00:06:06.000 --> 00:06:08.000 za klijavost sjemenki, 00:06:08.000 --> 00:06:10.000 a da ih ne moramo sijati svakih 10 godina?" 00:06:10.000 --> 00:06:12.000 I skoro smo tu. 00:06:12.000 --> 00:06:14.000 Hvala lijepo. 00:06:14.000 --> 00:06:17.000 (Pljesak)