[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:00.00,0:00:14.00,Default,,0000,0000,0000,,(Âm nhạc) Dialogue: 0,0:00:14.00,0:00:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Năm ngón tay của sự tiến hóa. Dialogue: 0,0:00:17.00,0:00:20.00,Default,,0000,0000,0000,,Để hiểu rõ về sinh học, cần phải Dialogue: 0,0:00:20.00,0:00:22.00,Default,,0000,0000,0000,,hiểu sâu về quá trình tiến hóa. Dialogue: 0,0:00:22.00,0:00:26.00,Default,,0000,0000,0000,,Hầu hết mọi người đều đã biết\Nvề quá trình chọn lọc tự nhiên. Dialogue: 0,0:00:26.00,0:00:30.00,Default,,0000,0000,0000,,Tuy nhiên, đây là chỉ là một trong năm quá trình \Ndẫn đến sự tiến hóa. Dialogue: 0,0:00:30.00,0:00:33.00,Default,,0000,0000,0000,,Trước khi bàn về năm quá trình này, Dialogue: 0,0:00:33.00,0:00:35.00,Default,,0000,0000,0000,,chúng ta cần phải định nghĩa sự tiến hoá. Dialogue: 0,0:00:35.00,0:00:38.00,Default,,0000,0000,0000,,Tiến hóa chỉ đơn giản là một thay đổi\Ntrong bộ gen theo thời gian. Dialogue: 0,0:00:38.00,0:00:42.00,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng bộ gen là gì? \NVà thế nào là một gen? Dialogue: 0,0:00:42.00,0:00:45.00,Default,,0000,0000,0000,,Trước khi dành nhiều thời gian \Ncho di truyền học, Dialogue: 0,0:00:45.00,0:00:47.00,Default,,0000,0000,0000,,Hãy bắt đầu với một câu chuyện. Dialogue: 0,0:00:47.00,0:00:52.00,Default,,0000,0000,0000,,Hãy tưởng tượng một chiếc thuyền bị lật úp\Nvà 10 người sống sót bơi về phía đảo hoang. Dialogue: 0,0:00:52.00,0:00:57.00,Default,,0000,0000,0000,,không có ai đến để cứu hộ, và họ hình thành \Nmột dân cư mới qua hàng ngàn năm. Dialogue: 0,0:00:57.00,0:01:00.00,Default,,0000,0000,0000,,Kì lạ thay, năm người sống sót \Ncó mái tóc màu đỏ. Dialogue: 0,0:01:00.00,0:01:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Mái tóc màu đỏ được tạo ra khi một người \Nthừa hưởng hai bản sao gen màu đỏ từ cha mẹ. Dialogue: 0,0:01:05.00,0:01:08.00,Default,,0000,0000,0000,,Nếu bạn có chỉ có một bản sao gen, \Nbạn sẽ không có mái tóc màu đỏ. Dialogue: 0,0:01:08.00,0:01:10.00,Default,,0000,0000,0000,,Để thuận tiện, chúng tôi sẽ giả sử Dialogue: 0,0:01:10.00,0:01:14.00,Default,,0000,0000,0000,,rằng năm người tóc đỏ kia\Nkhông phải là những người mang gen. Dialogue: 0,0:01:14.00,0:01:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Tần số ban đầu của gen tóc đỏ Dialogue: 0,0:01:16.00,0:01:20.00,Default,,0000,0000,0000,,do đó là 50%, hoặc 10 trên 20 gen. Dialogue: 0,0:01:20.00,0:01:22.00,Default,,0000,0000,0000,,Các gen này thuộc về bộ gen. Dialogue: 0,0:01:22.00,0:01:25.00,Default,,0000,0000,0000,,20 gen khác nhau giống như \Ncác lá bài trong một trò chơi Dialogue: 0,0:01:25.00,0:01:28.00,Default,,0000,0000,0000,,mà người xào trong mỗi ván bài mới Dialogue: 0,0:01:28.00,0:01:32.00,Default,,0000,0000,0000,,Tình dục là chỉ là một lần xào lại\Ntrong trò chơi bài di truyền học này. Dialogue: 0,0:01:32.00,0:01:36.00,Default,,0000,0000,0000,,Các lá bài được xáo trộn \Nvà truyền cho các thế hệ tiếp theo; Dialogue: 0,0:01:36.00,0:01:39.00,Default,,0000,0000,0000,,trò chơi vẫn như vậy, 50% là tóc đỏ. Dialogue: 0,0:01:39.00,0:01:43.00,Default,,0000,0000,0000,,Các gen được xào và truyền cho thế hệ tiếp theo; Dialogue: 0,0:01:43.00,0:01:47.00,Default,,0000,0000,0000,,bộ gen vẫn như vậy, 50% là tóc đỏ. Dialogue: 0,0:01:47.00,0:01:50.00,Default,,0000,0000,0000,,Mặc dù dân số \Ncó thể phát triển theo thời gian, Dialogue: 0,0:01:50.00,0:01:53.00,Default,,0000,0000,0000,,tần số nên giữ vào khoảng 50%. Dialogue: 0,0:01:53.00,0:01:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Nếu tần số này khác nhau, \Nsự tiến hóa đã xảy ra. Dialogue: 0,0:01:56.00,0:02:00.00,Default,,0000,0000,0000,,Tiến hóa đơn giản chỉ là một thay đổi \Ntrong bộ gen theo thời gian. Dialogue: 0,0:02:00.00,0:02:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Hãy nghĩ đến điều đó\Ndưới góc nhìn của các lá bài. Dialogue: 0,0:02:02.00,0:02:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Nếu tần số các lá bài trong trò chơi thay đổi, Dialogue: 0,0:02:05.00,0:02:07.00,Default,,0000,0000,0000,,sự tiến hóa đã xảy ra. Dialogue: 0,0:02:07.00,0:02:10.00,Default,,0000,0000,0000,,Có 5 quá trình có thể làm thay đổi tần số. Dialogue: 0,0:02:10.00,0:02:15.00,Default,,0000,0000,0000,,Để ghi nhớ các quá trình này, \Nchúng tôi sẽ sử dụng các ngón tay của bạn, Dialogue: 0,0:02:15.00,0:02:17.00,Default,,0000,0000,0000,,bắt đầu với ngón út\Nvà lên đến ngón cái. Dialogue: 0,0:02:17.00,0:02:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Ngón tay nhỏ nhắc nhở bạn rằng \Ndân số có thể co cụm lại. Dialogue: 0,0:02:21.00,0:02:24.00,Default,,0000,0000,0000,,Nếu dân số thu hẹp,\Nthay đổi có thể xảy ra. Dialogue: 0,0:02:24.00,0:02:28.00,Default,,0000,0000,0000,,Ví dụ, nếu chỉ có bốn cá thể sống sót\Nqua một đợt dịch bệnh, Dialogue: 0,0:02:28.00,0:02:31.00,Default,,0000,0000,0000,,sau đó, gen của họ \Nsẽ đại diện cho bộ gen di truyền mới. Dialogue: 0,0:02:31.00,0:02:33.00,Default,,0000,0000,0000,,Ngón tay tiếp theo là ngón đeo nhẫn. Dialogue: 0,0:02:33.00,0:02:38.00,Default,,0000,0000,0000,,Ngón tay này sẽ nhắc nhở bạn về sinh sản, \Nbởi nhẫn thì đại diện cho một cặp vợ chồng. Dialogue: 0,0:02:38.00,0:02:41.00,Default,,0000,0000,0000,,Nếu một người chọn bạn đời\Ndựa theo vẻ ngoài hoặc vị trí của họ , Dialogue: 0,0:02:41.00,0:02:43.00,Default,,0000,0000,0000,,tần số có thể thay đổi. Dialogue: 0,0:02:43.00,0:02:47.00,Default,,0000,0000,0000,,Nếu những người tóc đỏ chỉ \Ngiao phối với người tóc đỏ, Dialogue: 0,0:02:47.00,0:02:49.00,Default,,0000,0000,0000,,họ cuối cùng có thể hình thành dân cư mới. Dialogue: 0,0:02:49.00,0:02:52.00,Default,,0000,0000,0000,,Nếu không một ai\Ngiao phối với người tóc đỏ, Dialogue: 0,0:02:52.00,0:02:54.00,Default,,0000,0000,0000,,các gen này có thể suy giảm. Dialogue: 0,0:02:54.00,0:02:55.00,Default,,0000,0000,0000,,Ngón tay tiếp theo là ngón giữa. Dialogue: 0,0:02:55.00,0:02:59.00,Default,,0000,0000,0000,,chữ M ở ngón giữa nhắc nhở bạn \Nđến chữ M trong từ 'đột biến'. Dialogue: 0,0:02:59.00,0:03:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Nếu một gen mới được thêm vào từ một đột biến, \Nnó có thể ảnh hưởng đến tần số. Dialogue: 0,0:03:03.00,0:03:07.00,Default,,0000,0000,0000,,Hãy tưởng tượng một đột biến trong gen \Nđã tạo nên màu tóc mới. Dialogue: 0,0:03:07.00,0:03:10.00,Default,,0000,0000,0000,,Rõ ràng là nó sẽ làm thay đổi tần số\Ntrong bộ gen. Dialogue: 0,0:03:10.00,0:03:12.00,Default,,0000,0000,0000,,Ngón trỏ nhắc nhớ về sự lưu chuyển. Dialogue: 0,0:03:12.00,0:03:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Nếu những cá thể mới đổ về một khu vực, \Nhoặc di dân, Dialogue: 0,0:03:16.00,0:03:17.00,Default,,0000,0000,0000,,tần số sẽ thay đổi. Dialogue: 0,0:03:17.00,0:03:20.00,Default,,0000,0000,0000,,Nếu những cá thể thoát ra khỏi \Nmột khu vực hoặc di dân, Dialogue: 0,0:03:20.00,0:03:22.00,Default,,0000,0000,0000,,sau đó, tần số sẽ thay đổi. Dialogue: 0,0:03:22.00,0:03:25.00,Default,,0000,0000,0000,,Trong khoa học, chúng tôi đề cập đến \Nsự lưu chuyển này như dòng chảy của gen. Dialogue: 0,0:03:25.00,0:03:30.00,Default,,0000,0000,0000,,bốn quá trình được đại diện bởi các ngón tay \Ncó thể gây ra tiến hóa. Dialogue: 0,0:03:30.00,0:03:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Những dân cư ít ỏi hơn,\Ngiao phối không ngẫu nhiên, Dialogue: 0,0:03:34.00,0:03:37.00,Default,,0000,0000,0000,,những đột biến và dòng chảy gene . Dialogue: 0,0:03:37.00,0:03:39.00,Default,,0000,0000,0000,,Tuy nhiên, không cái nào trong số chúng\Ndẫn đến thích ứng cả. Dialogue: 0,0:03:39.00,0:03:41.00,Default,,0000,0000,0000,,Chọn lọc tự nhiên là quá trình duy nhất Dialogue: 0,0:03:41.00,0:03:45.00,Default,,0000,0000,0000,,tạo ra sinh vật thích nghi tốt nhất \Nvới môi trường địa phương. Dialogue: 0,0:03:45.00,0:03:48.00,Default,,0000,0000,0000,,Tôi sử dụng ngón tay cái \Nđể ghi nhớ quá trình này. Dialogue: 0,0:03:48.00,0:03:52.00,Default,,0000,0000,0000,,Thiên nhiên bỏ phiếu bằng cách bật cả hai ngón cái\Ncho những dạng thích nghi tốt với môi trường, Dialogue: 0,0:03:52.00,0:03:55.00,Default,,0000,0000,0000,,và dốc ngược ngón cái\Nvới những thích nghi không tốt. Dialogue: 0,0:03:55.00,0:03:59.00,Default,,0000,0000,0000,,Các gen của những cá thể\Nkhông thích nghi với môi trường Dialogue: 0,0:03:59.00,0:04:02.00,Default,,0000,0000,0000,,sẽ dần dần được thay thế \Nbởi những người phù hợp hơn. Dialogue: 0,0:04:02.00,0:04:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Tóc đỏ là một ví dụ \Ncủa một trong những sự thích nghi. Dialogue: 0,0:04:05.00,0:04:08.00,Default,,0000,0000,0000,,Tóc đỏ là một lợi thế \Ntrong những vùng khí hậu phía bắc, Dialogue: 0,0:04:08.00,0:04:12.00,Default,,0000,0000,0000,,bởi vì rõ ràng da sáng \Nđã giúp tổ tiên của họ hấp thụ ánh sáng tốt hơn Dialogue: 0,0:04:12.00,0:04:15.00,Default,,0000,0000,0000,,và tổng hợp thêm nhiều vitamin D. \NNgón cái bật lên! Dialogue: 0,0:04:15.00,0:04:19.00,Default,,0000,0000,0000,,Tuy nhiên, đó lại là một bất lợi \Nở vùng khí hậu phía nam, Dialogue: 0,0:04:19.00,0:04:23.00,Default,,0000,0000,0000,,nơi sự gia tăng trong tia cực tím\Nđã dẫn đến ung thư và suy giảm khả năng sinh sản. Dialogue: 0,0:04:23.00,0:04:25.00,Default,,0000,0000,0000,,Ngón cái dốc ngược xuống! Dialogue: 0,0:04:25.00,0:04:29.00,Default,,0000,0000,0000,,Ngay cả chính ngón cái cũng được hình thành \Nbởi quá trình chọn lọc tự nhiên. Dialogue: 0,0:04:29.00,0:04:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Sự tiến hóa mà chúng tôi đã mô tả \Nđược gọi là tiến hoá vi mô, Dialogue: 0,0:04:34.00,0:04:36.00,Default,,0000,0000,0000,,vì nó đề cập đến một sự thay đổi nhỏ. Dialogue: 0,0:04:36.00,0:04:38.00,Default,,0000,0000,0000,,Tuy nhiên, hình thức tiến hóa này có thể Dialogue: 0,0:04:38.00,0:04:41.00,Default,,0000,0000,0000,,cuối cùng dẫn đến một tiến hoá vĩ mô\Nhoặc một sự chuyên hoá. Dialogue: 0,0:04:41.00,0:04:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Mỗi cơ thể sống trên hành tinh này \Nchia sẻ nguồn gốc với một tổ tiên chung và duy nhất. Dialogue: 0,0:04:46.00,0:04:49.00,Default,,0000,0000,0000,,Tất cả các sinh vật trên hành tinh \Nkết nối với nhau về mặt thời gian Dialogue: 0,0:04:49.00,0:04:52.00,Default,,0000,0000,0000,,thông qua quá trình tiến hóa. Dialogue: 0,0:04:52.00,0:04:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Hãy nhìn vào bàn tay của bạn. Dialogue: 0,0:04:53.00,0:04:58.00,Default,,0000,0000,0000,,Đó là một kiệt tác kỹ thuật đã được tạo ra \Nbởi năm quá trình mà tôi vừa mô tả, Dialogue: 0,0:04:58.00,0:05:00.00,Default,,0000,0000,0000,,qua hàng triệu, hàng triệu năm. Dialogue: 0,0:05:00.00,0:05:04.00,Default,,0000,0000,0000,,Vậy bạn có thể nhớ lại \Nnăm nguyên nhân dẫn đến sự tiến hóa không? Dialogue: 0,0:05:04.00,0:05:07.00,Default,,0000,0000,0000,,Nếu không, hãy tua ngược \Nvà phát lại phần bài học này. Dialogue: 0,0:05:07.00,9:59:59.99,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng nếu có, \Nhãy đập tay chút mừng với hàng xóm nào.