WEBVTT

00:00:06.738 --> 00:00:10.329
Tại sao muối hòa tan được trong nước 
nhưng dầu thì lại không?

00:00:10.329 --> 00:00:12.124
Vâng, ngắn gọn trong một từ, 
hóa học,

00:00:12.124 --> 00:00:14.328
nhưng đó không phải 
là câu trả lời làm hài lòng, đúng không?

00:00:14.328 --> 00:00:17.442
Vâng, lý do muối hòa tan 
còn dầu thì không

00:00:17.442 --> 00:00:19.152
xuất phát từ hai lý do chính

00:00:19.152 --> 00:00:21.348
tại sao điều đó lại xảy ra:

00:00:21.348 --> 00:00:22.281
sự chuyển hóa của các loại năng lượng

00:00:22.281 --> 00:00:23.489
và động lực học.

00:00:23.489 --> 00:00:25.322
sự chuyển hóa của các loại năng lượng 
đối phó chủ yếu

00:00:25.322 --> 00:00:28.203
với lực hấp dẫn giữa những các vật thể.

00:00:28.203 --> 00:00:31.155
Khi chúng ta 
nhìn vào dầu hoặc muối trong nước,

00:00:31.155 --> 00:00:34.152
chúng ta tập trung vào 
các lực giữa các hạt phân tử

00:00:34.152 --> 00:00:36.779
trên một quy mô rất, rất, rất nhỏ,

00:00:36.779 --> 00:00:38.180
mức độ phân tử.

00:00:38.180 --> 00:00:39.898
Để cho bạn 
dễ hình dung về quy mô này,

00:00:39.898 --> 00:00:41.599
trong một ly nước,

00:00:41.599 --> 00:00:43.110
có rất nhiều phân tử hơn

00:00:43.110 --> 00:00:45.816
so với các ngôi sao được biết 
đến trong vũ trụ này.

00:00:45.816 --> 00:00:49.448
Bây giờ, tất cả các phân tử này 
đang trong chuyển động liên tục,

00:00:49.448 --> 00:00:52.460
di chuyển, rung, và xoay vòng.

00:00:52.460 --> 00:00:54.774
Những gì ngăn cản 
hầu như tất cả những phân tử

00:00:54.774 --> 00:00:56.858
bay ra khỏi cốc nước

00:00:56.858 --> 00:01:00.270
là sự tương tác hấp dẫn giữa các phân tử.

00:01:00.270 --> 00:01:01.230
Sức mạnh của sự tương tác

00:01:01.230 --> 00:01:04.482
giữa nước, chính nó, và các chất khác

00:01:04.482 --> 00:01:07.733
là những gì chúng tôi muốn nói
l khi nói rằng năng lượng chuyển hóa.

00:01:07.733 --> 00:01:09.874
Bạn có thể nghĩ về 
các phân tử nước tham gia

00:01:09.874 --> 00:01:11.419
trong một điệu nhảy liên tục,

00:01:11.419 --> 00:01:13.047
giống như một điệu nhảy xoay vòng

00:01:13.047 --> 00:01:16.501
nơi họ liên tục và ngẫu nhiên trao đổi bạn nhảy.

00:01:16.501 --> 00:01:19.185
Để cho đơn giản, khả năng cho các chất

00:01:19.185 --> 00:01:20.676
tương tác với nước,

00:01:20.676 --> 00:01:22.298
cân bằng với làm thế nào nó phá vỡ

00:01:22.298 --> 00:01:24.881
với việc nước tương tác với chính nó,

00:01:24.881 --> 00:01:27.230
đóng một vai trò quan trọng trong việc giải thích

00:01:27.230 --> 00:01:29.899
tại sao có những chất có thể hòa tan rất tốt trong nước

00:01:29.899 --> 00:01:31.649
và những thứ khác thì không.

00:01:32.048 --> 00:01:33.912
Động lực học căn bản mô tả

00:01:33.912 --> 00:01:36.631
cách thức để cho vật thể và năng lượng 
có thể được sắp xếp

00:01:36.631 --> 00:01:38.503
dựa trên chuyển động ngẫu nhiên.

00:01:38.503 --> 00:01:41.200
Ví dụ, hãy nghĩ tới 
không khí trong một căn phòng.

00:01:41.200 --> 00:01:44.062
Hãy tưởng tượng 
tất cả các sắp xếp khác nhau có thể

00:01:44.062 --> 00:01:46.650
trong không gian 
cho hàng nghìn tỷ hạt phân tử

00:01:46.650 --> 00:01:48.131
tạo nên không khí.

00:01:48.131 --> 00:01:49.167
Một số trong những sắp xếp đó

00:01:49.167 --> 00:01:52.163
có thể làm cho tất cả các phân tử oxy ở đây

00:01:52.163 --> 00:01:54.814
và tất cả các phân tử nitơ đằng kia,

00:01:54.814 --> 00:01:55.855
tách rời ra.

00:01:55.855 --> 00:01:58.230
Nhưng xa hơn những sắp xếp có thể có

00:01:58.230 --> 00:02:01.230
làm cho những phân tử được trộn lẫn với nhau.

00:02:01.230 --> 00:02:03.481
Vì vậy, nhiệt động lực 
tạo điều kiện cho sự trộn lẫn.

00:02:03.481 --> 00:02:06.334
sự chuyển hóa các loại năng lượng
đối phó với lực hấp dẫn.

00:02:06.334 --> 00:02:08.417
Và như vậy, nếu lực hấp dẫn ở thì hiện tại,

00:02:08.417 --> 00:02:10.321
xác suất của một số sắp xếp

00:02:10.321 --> 00:02:11.500
có thể được tăng cường,

00:02:11.500 --> 00:02:13.780
những chỗ mà những thứ 
bị thu hút vào nhau.

00:02:13.780 --> 00:02:16.294
Vì vậy, luôn luôn là sự cân bằng giữa hai thứ

00:02:16.294 --> 00:02:18.871
xác định những gì sẽ xảy ra.

00:02:18.871 --> 00:02:20.285
Ở cấp độ phân tử,

00:02:20.285 --> 00:02:22.664
nước bao gồm các phân tử nước,

00:02:22.664 --> 00:02:25.829
tạo thành từ 2 nguyên tử hiđrô
và một nguyên tử ôxy.

00:02:25.829 --> 00:02:28.497
Như nước lỏng, các phân tử này tham gia vào

00:02:28.497 --> 00:02:30.831
trong một điệu nhảy vòng tròn
liên tục và ngẫu nhiên

00:02:30.831 --> 00:02:34.386
mà được gọi là mạng lưới liên kết hydro.

00:02:34.386 --> 00:02:35.771
Nhiệt động lực duy trì

00:02:35.771 --> 00:02:38.018
điệu nhảy vòng vào mọi lúc.

00:02:38.018 --> 00:02:39.314
Luôn có những cách khác

00:02:39.314 --> 00:02:41.142
mà tất cả các phân tử nước có thể sắp xếp

00:02:41.142 --> 00:02:42.349
trong một điệu nhảy vòng quanh,

00:02:42.349 --> 00:02:44.790
so với việc nếu các phân tử nước

00:02:44.790 --> 00:02:45.421
khiêu vũ thành một hàng.

00:02:45.421 --> 00:02:47.781
Vì vậy, những điệu nhảy
vòng quanh cứ tiếp tục.

00:02:47.781 --> 00:02:50.750
Vì vậy, những gì sẽ xảy ra 
khi bạn bỏ muối vào nước?

00:02:50.750 --> 00:02:52.748
Vâng, ở cấp độ phân tử,

00:02:52.748 --> 00:02:55.584
muối thực sự được tạo thành bởi
hai ion khác nhau,

00:02:55.584 --> 00:02:57.838
clo và natri,

00:02:57.838 --> 00:03:00.082
nó được tổ chức
giống như một bức tường gạch.

00:03:00.082 --> 00:03:01.502
chúng xuất hiện để khiêu vũ

00:03:01.502 --> 00:03:03.386
và hình thành một nhóm lớn

00:03:03.386 --> 00:03:05.040
và đầu tiên là ở một góc,

00:03:05.040 --> 00:03:07.431
nhút nhát và một chút e dè 
để chia nhóm ra

00:03:07.431 --> 00:03:10.272
thành các ion riêng biệt
để tham gia vào điệu nhảy.

00:03:10.272 --> 00:03:12.456
Nhưng một cách bí mật, 
những vũ công nhút nhát đó

00:03:12.456 --> 00:03:15.009
chỉ muốn một ai đó 
ngỏ lời mời họ tham gia.

00:03:15.009 --> 00:03:18.233
Vì vậy, khi nước ngẫu nhiên va chạm 
vào một trong số chúng

00:03:18.233 --> 00:03:20.817
và kéo chúng ra khỏi nhóm
để tham gia vào những điệu nhảy,

00:03:20.817 --> 00:03:21.983
chúng đi ngay.

00:03:21.983 --> 00:03:23.362
Và khi đã lên sàn nhảy,

00:03:23.362 --> 00:03:24.948
chúng hoàn toàn bị cuốn vào đó.

00:03:24.948 --> 00:03:27.352
Trên thực tế, việc bổ sung các ion muối

00:03:27.352 --> 00:03:29.412
cũng tạo thêm 
nhiều kiểu khiêu vũ khả thi khác

00:03:29.412 --> 00:03:30.790
trong điệu nhảy vòng quanh này,

00:03:30.790 --> 00:03:33.973
Vì vậy việc nó ở lại và nhảy với nước 
rất được yêu thích

00:03:35.156 --> 00:03:37.119
Bây giờ, chúng ta hãy nói về dầu.

00:03:37.119 --> 00:03:39.800
Với dầu, các phân tử này rất thích

00:03:39.800 --> 00:03:40.887
khiêu vũ với nước,

00:03:40.887 --> 00:03:43.138
Vì vậy nhiệt động lực tạo điều kiện cho chúng 
tham gia điệu nhảy.

00:03:43.138 --> 00:03:45.193
Vấn đề là phân tử dầu

00:03:45.193 --> 00:03:47.471
lại mặc những chiếc áo dạ hội khổng lồ,

00:03:47.471 --> 00:03:50.040
và chúng lớn hơn phân tử nước rất nhiều

00:03:50.040 --> 00:03:52.474
Vì vậy, khi một phân tử dầu được kéo vào,

00:03:52.474 --> 00:03:55.299
kích thước của chúng 
thực sự phá vỡ buổi khiêu vũ

00:03:55.299 --> 00:03:56.919
và việc trao đổi ngẫu nhiên bạn nhảy

00:03:56.919 --> 00:03:58.622
mà nước tham gia vào,

00:03:58.622 --> 00:04:00.329
một phần rất quan trọng 
của điệu nhảy.

00:04:00.329 --> 00:04:02.885
Ngoài ra, chúng không phải là 
những vũ công giỏi.

00:04:02.885 --> 00:04:04.805
Các phân tử nước cố gắng tham gia cùng

00:04:04.805 --> 00:04:06.464
với các phân tử dầu trong buổi khiêu vũ,

00:04:06.464 --> 00:04:08.890
nhưng chúng cứ va vào 
những bộ trang phục của lũ dầu

00:04:08.890 --> 00:04:11.550
những thứ chiếm phần lớn chỗ trên sàn nhảy.

00:04:11.550 --> 00:04:13.723
Có rất nhiều cách để nước có thể nhảy

00:04:13.723 --> 00:04:15.765
khi dầu ra khỏi sàn nhảy,

00:04:15.765 --> 00:04:18.214
do đó, nước ép dầu ra,

00:04:18.214 --> 00:04:20.803
đẩy chúng vào những băng ghế xung quanh
sàn nhảy cùng với những chất khác.

00:04:20.803 --> 00:04:22.887
Sớm thôi, khi mà một lượng lớn dầu

00:04:22.887 --> 00:04:24.971
bị đá sang một bên,

00:04:24.971 --> 00:04:27.280
họ hợp nhất với nhau để đồng lòng

00:04:27.280 --> 00:04:29.455
về sự bất công trong cách
đối xử của nước

00:04:29.455 --> 00:04:31.408
và kết thành nhóm với nhau.

00:04:31.408 --> 00:04:32.746
Vì vậy, đó chính là sự kết hợp

00:04:32.746 --> 00:04:35.082
của sự tương tác 
giữa các phân tử này

00:04:35.082 --> 00:04:37.472
và các cấu hình có sẵn cho chúng

00:04:37.472 --> 00:04:38.890
khi chúng di chuyển ngẫu nhiên

00:04:38.890 --> 00:04:41.216
và chỉ ra rằng
khi nào thì chúng sẽ trộn lẫn với nhau.

00:04:41.216 --> 00:04:43.637
Nói cách khác, dầu và nước không pha trộn

00:04:43.637 --> 00:04:47.217
bởi vì chúng không phải là bạn nhảy 
tuyệt vời của nhau.