[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:06.74,0:00:10.33,Default,,0000,0000,0000,,Czemu sól rozpuszcza się \Nw wodzie, a olej nie? Dialogue: 0,0:00:10.33,0:00:12.12,Default,,0000,0000,0000,,Krótko mówiąc, to sprawka chemii, Dialogue: 0,0:00:12.12,0:00:14.33,Default,,0000,0000,0000,,ale to niewiele wyjaśnia. Dialogue: 0,0:00:14.33,0:00:17.44,Default,,0000,0000,0000,,Wyjaśnienie tych dwóch zjawisk Dialogue: 0,0:00:17.44,0:00:19.15,Default,,0000,0000,0000,,sprowadza się do dwóch ważnych przyczyn Dialogue: 0,0:00:19.15,0:00:21.35,Default,,0000,0000,0000,,wszelkich zjawisk: Dialogue: 0,0:00:21.35,0:00:22.28,Default,,0000,0000,0000,,jest to energetyka i entropia. Dialogue: 0,0:00:22.28,0:00:23.49,Default,,0000,0000,0000,,jest to energetyka i entropia. Dialogue: 0,0:00:23.49,0:00:25.32,Default,,0000,0000,0000,,Energetyka dotyczy głównie Dialogue: 0,0:00:25.32,0:00:28.20,Default,,0000,0000,0000,,sił przyciągania między obiektami. Dialogue: 0,0:00:28.20,0:00:31.16,Default,,0000,0000,0000,,Patrząc na olej lub sól w wodzie, Dialogue: 0,0:00:31.16,0:00:34.15,Default,,0000,0000,0000,,skupiamy się na siłach \Nmiędzy cząsteczkami Dialogue: 0,0:00:34.15,0:00:36.78,Default,,0000,0000,0000,,w bardzo małej skali, Dialogue: 0,0:00:36.78,0:00:38.18,Default,,0000,0000,0000,,na poziomie cząsteczkowym. Dialogue: 0,0:00:38.18,0:00:39.90,Default,,0000,0000,0000,,Aby oddać sens takiej skali, Dialogue: 0,0:00:39.90,0:00:41.60,Default,,0000,0000,0000,,w szklance wody Dialogue: 0,0:00:41.60,0:00:43.11,Default,,0000,0000,0000,,jest więcej cząstek Dialogue: 0,0:00:43.11,0:00:45.82,Default,,0000,0000,0000,,niż znanych gwiazd we wszechświecie. Dialogue: 0,0:00:45.82,0:00:49.45,Default,,0000,0000,0000,,Wszystkie cząstki są w ciągłym ruchu, Dialogue: 0,0:00:49.45,0:00:52.46,Default,,0000,0000,0000,,poruszają się, wibrują i wirują. Dialogue: 0,0:00:52.46,0:00:54.77,Default,,0000,0000,0000,,Prawie żadna z nich Dialogue: 0,0:00:54.77,0:00:56.86,Default,,0000,0000,0000,,nie ucieka ze szklanki Dialogue: 0,0:00:56.86,0:01:00.27,Default,,0000,0000,0000,,dzięki siłom przyciągania między nimi. Dialogue: 0,0:01:00.27,0:01:01.23,Default,,0000,0000,0000,,Siła interakcji Dialogue: 0,0:01:01.23,0:01:04.48,Default,,0000,0000,0000,,między wodą a innymi substancjami Dialogue: 0,0:01:04.48,0:01:07.73,Default,,0000,0000,0000,,to właśnie energetyka. Dialogue: 0,0:01:07.73,0:01:09.87,Default,,0000,0000,0000,,Pomyśl o cząstkach wody, Dialogue: 0,0:01:09.87,0:01:11.42,Default,,0000,0000,0000,,zajętych ciągłym tańcem, Dialogue: 0,0:01:11.42,0:01:13.05,Default,,0000,0000,0000,,rodzajem tańca na cztery pary, Dialogue: 0,0:01:13.05,0:01:16.50,Default,,0000,0000,0000,,gdzie partnerzy wymieniają się losowo. Dialogue: 0,0:01:16.50,0:01:19.18,Default,,0000,0000,0000,,Mówiąc prościej, zdolność substancji Dialogue: 0,0:01:19.18,0:01:20.68,Default,,0000,0000,0000,,do interakcji z wodą, Dialogue: 0,0:01:20.68,0:01:22.30,Default,,0000,0000,0000,,zbilansowana przez jej wpływ na to, Dialogue: 0,0:01:22.30,0:01:24.88,Default,,0000,0000,0000,,jak woda reaguje z samą sobą, Dialogue: 0,0:01:24.88,0:01:27.23,Default,,0000,0000,0000,,odgrywa ważną rolę w wyjaśnieniu, Dialogue: 0,0:01:27.23,0:01:29.30,Default,,0000,0000,0000,,dlaczego pewne substancje Dialogue: 0,0:01:29.30,0:01:32.03,Default,,0000,0000,0000,,mieszają się z wodą, a inne nie. Dialogue: 0,0:01:32.05,0:01:33.91,Default,,0000,0000,0000,,Entropia opisuje Dialogue: 0,0:01:33.91,0:01:36.63,Default,,0000,0000,0000,,rozmieszczenie substancji i energii Dialogue: 0,0:01:36.63,0:01:38.50,Default,,0000,0000,0000,,w oparciu o przypadkowe ruchy. Dialogue: 0,0:01:38.50,0:01:41.20,Default,,0000,0000,0000,,Pomyśl o powietrzu w pokoju. Dialogue: 0,0:01:41.20,0:01:44.06,Default,,0000,0000,0000,,Wyobraź sobie wszystkie możliwe konfiguracje Dialogue: 0,0:01:44.06,0:01:48.13,Default,,0000,0000,0000,,bilionów cząstek tworzących powietrze. Dialogue: 0,0:01:48.13,0:01:49.17,Default,,0000,0000,0000,,W niektórych ustawieniach Dialogue: 0,0:01:49.17,0:01:52.16,Default,,0000,0000,0000,,cząstki tlenu mogą być tutaj, Dialogue: 0,0:01:52.16,0:01:54.81,Default,,0000,0000,0000,,a cząstki azotu tam, Dialogue: 0,0:01:54.81,0:01:55.86,Default,,0000,0000,0000,,rozdzielone. Dialogue: 0,0:01:55.86,0:01:58.23,Default,,0000,0000,0000,,Jednak więcej możliwych ustawień Dialogue: 0,0:01:58.23,0:02:01.23,Default,,0000,0000,0000,,mają cząstki zmieszane ze sobą. Dialogue: 0,0:02:01.23,0:02:03.48,Default,,0000,0000,0000,,Entropia sprzyja mieszaniu. Dialogue: 0,0:02:03.48,0:02:06.33,Default,,0000,0000,0000,,Energetyka radzi sobie z siłami przyciągania. Dialogue: 0,0:02:06.33,0:02:08.42,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli obecne są siły przyciągania, Dialogue: 0,0:02:08.42,0:02:10.32,Default,,0000,0000,0000,,prawdopodobieństwo niektórych układów Dialogue: 0,0:02:10.32,0:02:11.50,Default,,0000,0000,0000,,może być zwiększone, Dialogue: 0,0:02:11.50,0:02:13.78,Default,,0000,0000,0000,,tam gdzie obiekty się przyciągają. Dialogue: 0,0:02:13.78,0:02:16.29,Default,,0000,0000,0000,,To zawsze balans między tymi dwoma siłami Dialogue: 0,0:02:16.29,0:02:18.87,Default,,0000,0000,0000,,decyduje o tym, co się stanie. Dialogue: 0,0:02:18.87,0:02:20.28,Default,,0000,0000,0000,,Na poziomie cząsteczkowym Dialogue: 0,0:02:20.28,0:02:22.66,Default,,0000,0000,0000,,woda składa się z cząstek wody, Dialogue: 0,0:02:22.66,0:02:25.83,Default,,0000,0000,0000,,utworzonych z dwóch atomów wodoru \Ni atomu tlenu. Dialogue: 0,0:02:25.83,0:02:28.50,Default,,0000,0000,0000,,Jako płynna woda, cząstki te są zaangażowane Dialogue: 0,0:02:28.50,0:02:30.83,Default,,0000,0000,0000,,w stały i przypadkowy taniec na cztery pary, Dialogue: 0,0:02:30.83,0:02:34.39,Default,,0000,0000,0000,,zwany siecią wiązań wodorowych. Dialogue: 0,0:02:34.39,0:02:35.77,Default,,0000,0000,0000,,Entropia sprzyja utrzymywaniu Dialogue: 0,0:02:35.77,0:02:38.02,Default,,0000,0000,0000,,tego tańca przez cały czas. Dialogue: 0,0:02:38.02,0:02:39.31,Default,,0000,0000,0000,,Zawsze jest więcej sposobów, Dialogue: 0,0:02:39.31,0:02:41.14,Default,,0000,0000,0000,,na jakie cząstki wody mogą stanąć Dialogue: 0,0:02:41.14,0:02:42.35,Default,,0000,0000,0000,,do tańca na cztery pary, Dialogue: 0,0:02:42.35,0:02:44.34,Default,,0000,0000,0000,,porównując do cząstek wody Dialogue: 0,0:02:44.34,0:02:45.42,Default,,0000,0000,0000,,tańczących liniowo. Dialogue: 0,0:02:45.42,0:02:47.78,Default,,0000,0000,0000,,Taniec na cztery pary ciągle trwa. Dialogue: 0,0:02:47.78,0:02:50.75,Default,,0000,0000,0000,,Co się dzieje, gdy dodasz soli do wody? Dialogue: 0,0:02:50.75,0:02:52.75,Default,,0000,0000,0000,,Na poziomie cząsteczkowym, Dialogue: 0,0:02:52.75,0:02:55.58,Default,,0000,0000,0000,,sól składa się z dwóch różnych jonów, Dialogue: 0,0:02:55.58,0:02:57.84,Default,,0000,0000,0000,,chloru i sodu, Dialogue: 0,0:02:57.84,0:03:00.08,Default,,0000,0000,0000,,ułożonych niczym mur. Dialogue: 0,0:03:00.08,0:03:01.50,Default,,0000,0000,0000,,Pokazują się w tańcu Dialogue: 0,0:03:01.50,0:03:03.39,Default,,0000,0000,0000,,jako duża, uformowana grupa. Dialogue: 0,0:03:03.39,0:03:05.04,Default,,0000,0000,0000,,Początkowo siedzą z boku, Dialogue: 0,0:03:05.04,0:03:07.43,Default,,0000,0000,0000,,nieśmiali i niechętni do podziału, Dialogue: 0,0:03:07.43,0:03:10.27,Default,,0000,0000,0000,,aby przyłączyć się do tańca. Dialogue: 0,0:03:10.27,0:03:12.46,Default,,0000,0000,0000,,Ale w sekrecie, ci nieśmiali tancerze Dialogue: 0,0:03:12.46,0:03:15.01,Default,,0000,0000,0000,,potrzebują zaproszenia do zabawy. Dialogue: 0,0:03:15.01,0:03:18.23,Default,,0000,0000,0000,,Kiedy woda wpadnie na nich przypadkiem Dialogue: 0,0:03:18.23,0:03:20.82,Default,,0000,0000,0000,,i odciągnie jednego z dala od grupy - idą. Dialogue: 0,0:03:20.82,0:03:21.98,Default,,0000,0000,0000,,i odciągnie jednego z dala od grupy - idą. Dialogue: 0,0:03:21.98,0:03:23.36,Default,,0000,0000,0000,,Jak już raz zatańczą, nie wracają. Dialogue: 0,0:03:23.36,0:03:24.95,Default,,0000,0000,0000,,Jak już raz zatańczą, nie wracają. Dialogue: 0,0:03:24.95,0:03:27.35,Default,,0000,0000,0000,,Dodatek jonów soli Dialogue: 0,0:03:27.35,0:03:29.41,Default,,0000,0000,0000,,daje więcej tanecznych możliwości Dialogue: 0,0:03:29.41,0:03:30.79,Default,,0000,0000,0000,,w tańcu na cztery pary, Dialogue: 0,0:03:30.79,0:03:33.97,Default,,0000,0000,0000,,co czyni go bardziej atrakcyjnym. Dialogue: 0,0:03:35.16,0:03:37.12,Default,,0000,0000,0000,,Teraz zajmijmy się olejem. Dialogue: 0,0:03:37.12,0:03:39.80,Default,,0000,0000,0000,,Cząstki oleju są zainteresowane Dialogue: 0,0:03:39.80,0:03:40.89,Default,,0000,0000,0000,,tańcami z wodą, Dialogue: 0,0:03:40.89,0:03:43.14,Default,,0000,0000,0000,,więc entropia zachęca je\Ndo przyłączenia się. Dialogue: 0,0:03:43.14,0:03:45.19,Default,,0000,0000,0000,,Problem w tym, że cząstki oleju Dialogue: 0,0:03:45.19,0:03:47.47,Default,,0000,0000,0000,,noszą ogromne suknie balowe Dialogue: 0,0:03:47.47,0:03:50.04,Default,,0000,0000,0000,,i są o niebo większe niż cząstki wody. Dialogue: 0,0:03:50.04,0:03:52.47,Default,,0000,0000,0000,,Kiedy cząstki oleju zaczną tańczyć, Dialogue: 0,0:03:52.47,0:03:55.30,Default,,0000,0000,0000,,ich rozmiar jest uciążliwy Dialogue: 0,0:03:55.30,0:03:56.92,Default,,0000,0000,0000,,przy wymianie partnerów wody, Dialogue: 0,0:03:56.92,0:03:58.62,Default,,0000,0000,0000,,ważnej części tańca. Dialogue: 0,0:03:58.62,0:04:00.33,Default,,0000,0000,0000,,ważnej części tańca. Dialogue: 0,0:04:00.33,0:04:02.88,Default,,0000,0000,0000,,W dodatku oleje tańczą słabo. Dialogue: 0,0:04:02.88,0:04:04.80,Default,,0000,0000,0000,,Cząstki wody próbują wciągnąć Dialogue: 0,0:04:04.80,0:04:06.46,Default,,0000,0000,0000,,je do tańca, Dialogue: 0,0:04:06.46,0:04:08.89,Default,,0000,0000,0000,,ale tylko odbijają się od ich sukien Dialogue: 0,0:04:08.89,0:04:11.55,Default,,0000,0000,0000,,zajmujących całą przestrzeń parkietu. Dialogue: 0,0:04:11.55,0:04:13.72,Default,,0000,0000,0000,,Wodzie lepiej się tańczy, Dialogue: 0,0:04:13.72,0:04:15.76,Default,,0000,0000,0000,,kiedy olej schodzi z parkietu, Dialogue: 0,0:04:15.76,0:04:18.21,Default,,0000,0000,0000,,więc woda spycha olej Dialogue: 0,0:04:18.21,0:04:20.80,Default,,0000,0000,0000,,na ławkę z pozostałymi. Dialogue: 0,0:04:20.80,0:04:22.89,Default,,0000,0000,0000,,Niebawem grupa olejów Dialogue: 0,0:04:22.89,0:04:24.97,Default,,0000,0000,0000,,tłoczy się na boku, Dialogue: 0,0:04:24.97,0:04:27.28,Default,,0000,0000,0000,,użalając się wspólnie Dialogue: 0,0:04:27.28,0:04:29.46,Default,,0000,0000,0000,,na nieuczciwe zachowanie wody Dialogue: 0,0:04:29.46,0:04:31.41,Default,,0000,0000,0000,,i trzymają w grupie. Dialogue: 0,0:04:31.41,0:04:32.75,Default,,0000,0000,0000,,Czyli to właśnie kombinacja Dialogue: 0,0:04:32.75,0:04:35.08,Default,,0000,0000,0000,,interakcji między cząstkami Dialogue: 0,0:04:35.08,0:04:37.47,Default,,0000,0000,0000,,i możliwych konfiguracji Dialogue: 0,0:04:37.47,0:04:38.89,Default,,0000,0000,0000,,podczas swobodnego ruchu Dialogue: 0,0:04:38.89,0:04:41.22,Default,,0000,0000,0000,,dyktuje im, czy mogą się mieszać. Dialogue: 0,0:04:41.22,0:04:43.64,Default,,0000,0000,0000,,Innymi słowy, woda i olej \Nnie mieszają się, Dialogue: 0,0:04:43.64,0:04:47.22,Default,,0000,0000,0000,,bo nie tworzą dobrej pary tanecznej.