[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:00.57,0:00:06.93,Default,,0000,0000,0000,,Qarşımızda perimetri P, daxilinə çəkilmiş\Nçevrənin radiusu isə r olaraq verilən ABC Dialogue: 0,0:00:06.93,0:00:09.59,Default,,0000,0000,0000,,üçbucağı var və bizdən bu\Nüçbucağın P və r-ə əsasən Dialogue: 0,0:00:09.59,0:00:11.13,Default,,0000,0000,0000,,sahəsinin tapılması\Ntələb olunur. Dialogue: 0,0:00:11.13,0:00:12.67,Default,,0000,0000,0000,,Bilirik ki, perimetr üçbucağın Dialogue: 0,0:00:12.67,0:00:14.90,Default,,0000,0000,0000,,tərəflərinin uzunluqları\Ncəminə bərabərdir. Dialogue: 0,0:00:14.90,0:00:16.43,Default,,0000,0000,0000,,Başqa sözlə, üçbucağın ətrafında Dialogue: 0,0:00:16.43,0:00:18.38,Default,,0000,0000,0000,,dolaşdıqda hasarın nə qədər\Nuzun olmağı mənasına gəlir. Dialogue: 0,0:00:18.38,0:00:21.03,Default,,0000,0000,0000,,Gəlin daxilə çəkilmiş\Nçevrənin radiusunu xatırlayaq. Dialogue: 0,0:00:21.03,0:00:26.23,Default,,0000,0000,0000,,Əvvəlcə üçbucağın\Nhər bir bucağının Dialogue: 0,0:00:26.23,0:00:28.62,Default,,0000,0000,0000,,tənbölənini çəkək. Dialogue: 0,0:00:28.62,0:00:31.85,Default,,0000,0000,0000,,Bu bucağın da tənbölənini\Nvə həmçinin Dialogue: 0,0:00:31.85,0:00:33.37,Default,,0000,0000,0000,,bunun da tənbölənini çəkək. Dialogue: 0,0:00:33.37,0:00:35.91,Default,,0000,0000,0000,,Bu bucaq buna\Nbərabər olacaq. Dialogue: 0,0:00:35.91,0:00:38.53,Default,,0000,0000,0000,,Eynilə buradakı\Nbucaq buna Dialogue: 0,0:00:38.53,0:00:42.86,Default,,0000,0000,0000,,və bu da bu bucağa\Nbərabər olacaq. Dialogue: 0,0:00:42.86,0:00:47.47,Default,,0000,0000,0000,,Bu tənbölənlərin kəsişdiyi\Nnöqtə isə üçbucağın daxilinə Dialogue: 0,0:00:47.47,0:00:50.21,Default,,0000,0000,0000,,çəkilmiş çevrənin\Nmərkəzi olacaq Dialogue: 0,0:00:50.21,0:00:53.18,Default,,0000,0000,0000,,və bu nöqtə hər üç tərəfdən\Neyni məsafədə yerləşir. Dialogue: 0,0:00:53.18,0:00:57.21,Default,,0000,0000,0000,,Və bu da bizə daxilə çəkilmiş\Nçevrənin radiusunu verir. Dialogue: 0,0:00:57.21,0:00:58.84,Default,,0000,0000,0000,,Gəlin bu radiusu çəkək. Dialogue: 0,0:00:58.84,0:01:01.21,Default,,0000,0000,0000,,Mərkəzdən hər bir\Ntərəfə perpendikulyar Dialogue: 0,0:01:01.21,0:01:02.58,Default,,0000,0000,0000,,şəkildə bir xətt çəkək. Dialogue: 0,0:01:02.58,0:01:05.05,Default,,0000,0000,0000,,Bu uzunluq daxilə çəkilmiş\Nçevrənin radiusudur. Dialogue: 0,0:01:05.05,0:01:08.37,Default,,0000,0000,0000,,Eynilə bu xətlər də Dialogue: 0,0:01:08.37,0:01:11.92,Default,,0000,0000,0000,,daxilə çəkilmiş çevrənin radiusudur. Dialogue: 0,0:01:11.92,0:01:14.70,Default,,0000,0000,0000,,Bu radiuslardan və\Nmərkəz nöqtədən Dialogue: 0,0:01:14.70,0:01:18.33,Default,,0000,0000,0000,,istifadə edərək üçbucağın\Ndaxilinə çevrə çəksək, Dialogue: 0,0:01:18.33,0:01:20.45,Default,,0000,0000,0000,,buna bənzər bir çevrə əldə edərik. Dialogue: 0,0:01:20.45,0:01:22.92,Default,,0000,0000,0000,,Əslində bu məsələ üçün çevrə\Nçəkməyimizə ehtiyac yox idi. Dialogue: 0,0:01:22.92,0:01:25.34,Default,,0000,0000,0000,,Amma artıq belə\Nbir çevrə çəkdik. Dialogue: 0,0:01:25.34,0:01:27.93,Default,,0000,0000,0000,,Bu, üçbucağın daxilinə\Nçəkilmiş çevrə adlanır. Dialogue: 0,0:01:27.93,0:01:30.85,Default,,0000,0000,0000,,Bəs daxili çevrənin radiusuna\Nəsasən üçbucağın sahəsini Dialogue: 0,0:01:30.85,0:01:32.89,Default,,0000,0000,0000,,necə tapa bilərik? Dialogue: 0,0:01:32.89,0:01:34.51,Default,,0000,0000,0000,,Əslində bu radiuslara bu kiçik Dialogue: 0,0:01:34.51,0:01:37.11,Default,,0000,0000,0000,,üçbucaqların hündürlüyü\Nkimi baxa bilərik. Dialogue: 0,0:01:37.11,0:01:39.28,Default,,0000,0000,0000,,Məsələn, buradakı radius bu Dialogue: 0,0:01:39.28,0:01:42.44,Default,,0000,0000,0000,,A üçbucağının hündürlüyüdür. Dialogue: 0,0:01:42.44,0:01:46.09,Default,,0000,0000,0000,,Mərkəz nöqtəni I adlandıraq. Dialogue: 0,0:01:46.09,0:01:49.36,Default,,0000,0000,0000,,Beləliklə, buradakı r AIC\Nüçbucağının hündürlüyü olacaq. Dialogue: 0,0:01:49.36,0:01:52.71,Default,,0000,0000,0000,,Bu r BIC üçbucağının, Dialogue: 0,0:01:52.71,0:01:56.02,Default,,0000,0000,0000,,buradakı r isə AIB Dialogue: 0,0:01:56.02,0:01:59.17,Default,,0000,0000,0000,,üçbucağının hündürlüyüdür. Dialogue: 0,0:01:59.17,0:02:01.43,Default,,0000,0000,0000,,Artıq bu üçbucaqların\Nhər birinin sahəsini Dialogue: 0,0:02:01.43,0:02:02.89,Default,,0000,0000,0000,,r-ə, yəni radiusa\Nvə oturacağa Dialogue: 0,0:02:02.89,0:02:05.21,Default,,0000,0000,0000,,əsasən tapa bilərik. Dialogue: 0,0:02:05.21,0:02:08.03,Default,,0000,0000,0000,,Və ola bilsin ki, bu üçbucaqların\Nsahələrini toplayaraq Dialogue: 0,0:02:08.03,0:02:11.38,Default,,0000,0000,0000,,perimetri və radiusu da tapa bilərik. Dialogue: 0,0:02:11.38,0:02:13.05,Default,,0000,0000,0000,,Gəlin yoxlayaq. Dialogue: 0,0:02:13.05,0:02:17.44,Default,,0000,0000,0000,,Bütöv üçbucağın, yəni ABC üçbucağının\Nsahəsi bu kiçik üçbucaqların Dialogue: 0,0:02:17.44,0:02:19.14,Default,,0000,0000,0000,,sahələri cəminə bərabər olacaq. Dialogue: 0,0:02:19.14,0:02:24.10,Default,,0000,0000,0000,,AIC-nin sahəsini rəngli edəcəm. Dialogue: 0,0:02:24.10,0:02:27.89,Default,,0000,0000,0000,,Burada da eyni rəngdə yazaq. Dialogue: 0,0:02:27.89,0:02:34.75,Default,,0000,0000,0000,,Beləliklə, əsas üçbucağımızın\Nsahəsi bərabərdir AIC-nin sahəsi Dialogue: 0,0:02:34.75,0:02:37.55,Default,,0000,0000,0000,,üstəgəl BIC-nin sahəsi\Nüstəgəl AIB-nin sahəsinə. Dialogue: 0,0:02:37.55,0:02:39.42,Default,,0000,0000,0000,,Bunu da fərqli rəngdə edək. Dialogue: 0,0:02:39.42,0:02:41.88,Default,,0000,0000,0000,,Mavidən artıq istifadə etmişdim. Dialogue: 0,0:02:41.88,0:02:44.43,Default,,0000,0000,0000,,Gəlin narıncı rəngdə edək. Dialogue: 0,0:02:44.43,0:02:47.89,Default,,0000,0000,0000,,Üstəgəl BIC-nin sahəsi. Dialogue: 0,0:02:47.89,0:02:50.16,Default,,0000,0000,0000,,Yəni bu hissə. Dialogue: 0,0:02:55.16,0:02:59.96,Default,,0000,0000,0000,,Sonuncu üçbucağı yəni AIB üçbucağını isə\Nçəhrayı rənglə işarələyəcəm. Dialogue: 0,0:02:59.96,0:03:04.22,Default,,0000,0000,0000,,Və üstəgəl AIB-nin sahəsi. Dialogue: 0,0:03:07.04,0:03:11.24,Default,,0000,0000,0000,,AIB üçbucağının sahəsi. Dialogue: 0,0:03:11.24,0:03:13.28,Default,,0000,0000,0000,,Bu üç üçbucağın\Nsahəsini toplasaq, Dialogue: 0,0:03:13.28,0:03:15.59,Default,,0000,0000,0000,,böyük üçbucağın\Nsahəsini əldə edərik. Dialogue: 0,0:03:15.59,0:03:19.03,Default,,0000,0000,0000,,AIC-nin sahəsi isə bərabərdir Dialogue: 0,0:03:19.03,0:03:21.70,Default,,0000,0000,0000,,oturacağın yarısı vur hündürlüyə. Dialogue: 0,0:03:21.70,0:03:23.76,Default,,0000,0000,0000,,Beləliklə, 1/2 vur Dialogue: 0,0:03:23.76,0:03:27.84,Default,,0000,0000,0000,,oturacaq, yəni AC Dialogue: 0,0:03:27.84,0:03:30.03,Default,,0000,0000,0000,,vur hündürlük, Dialogue: 0,0:03:30.03,0:03:32.41,Default,,0000,0000,0000,,yəni buradakı r. Dialogue: 0,0:03:32.41,0:03:34.39,Default,,0000,0000,0000,,Bu, bizə AIC üçbucağının\Nsahəsini verir. Dialogue: 0,0:03:34.39,0:03:41.28,Default,,0000,0000,0000,,BIC-nin sahəsi isə bərabərdir\N1/2 vur oturacağın uzunluğu Dialogue: 0,0:03:41.28,0:03:45.54,Default,,0000,0000,0000,,yəni BC-nin uzunluğu, vur\Nhündürlük, yəni r. Dialogue: 0,0:03:45.54,0:03:49.26,Default,,0000,0000,0000,,AIB üçbucağının sahəsi\Ndə barabər olacaq Dialogue: 0,0:03:49.26,0:03:51.62,Default,,0000,0000,0000,,1/2 vur oturacağın uzunluğu, Dialogue: 0,0:03:51.62,0:03:56.58,Default,,0000,0000,0000,,yəni AB tərəfinin\Nuzunluğu vur Dialogue: 0,0:03:56.58,0:04:00.09,Default,,0000,0000,0000,,hündürlük, yəni r. Dialogue: 0,0:04:00.09,0:04:03.90,Default,,0000,0000,0000,,Bu ifadədən 1/2 r-i\Nmötərizə xaricinə çıxarsaq, Dialogue: 0,0:04:03.90,0:04:16.23,Default,,0000,0000,0000,,1/2 r vur AC üstəgəl\NBC üstəgəl AB əldə edərik. Dialogue: 0,0:04:16.23,0:04:17.90,Default,,0000,0000,0000,,Ümid edirəm, Dialogue: 0,0:04:17.90,0:04:21.32,Default,,0000,0000,0000,,nə etmək istədiyimizi\Nartıq anladınız. Dialogue: 0,0:04:24.68,0:04:28.56,Default,,0000,0000,0000,,Bəs AC üstəgəl BC üstəgəl\NAB nəyə bərabərdir? Dialogue: 0,0:04:32.76,0:04:37.61,Default,,0000,0000,0000,,Əgər hər bir tərəfin uzunluğunu\Ntoplasanız, üçbucağın perimetrini, Dialogue: 0,0:04:37.61,0:04:39.19,Default,,0000,0000,0000,,yəni P-ni əldə edərsiniz. Dialogue: 0,0:04:39.19,0:04:42.11,Default,,0000,0000,0000,,Deməli, bu ifadə\Nbizə perimetri verir. Dialogue: 0,0:04:42.11,0:04:51.68,Default,,0000,0000,0000,,ABC üçbucağının sahəsi də Dialogue: 0,0:04:51.68,0:04:54.75,Default,,0000,0000,0000,,1/2 r vur perimetrə bərabərdir. Dialogue: 0,0:04:54.75,0:04:59.64,Default,,0000,0000,0000,,1/2 vur üçbucağın daxilinə çəkilmiş\Nçevrənin radiusu vur üçbucağın perimetri. Dialogue: 0,0:04:59.64,0:05:01.51,Default,,0000,0000,0000,,Bəzən isə belə yazılır. Dialogue: 0,0:05:01.51,0:05:07.68,Default,,0000,0000,0000,,Sahə bərabərdir r vur P böl 2. Dialogue: 0,0:05:07.68,0:05:10.29,Default,,0000,0000,0000,,Bu isə, yəni perimetrin yarısı isə Dialogue: 0,0:05:10.29,0:05:11.87,Default,,0000,0000,0000,,yarım perimetr adlanır. Dialogue: 0,0:05:17.12,0:05:19.94,Default,,0000,0000,0000,,Yarım perimetr adətən\Nkiçik p hərfi ilə ifadə olunur. Dialogue: 0,0:05:19.94,0:05:22.76,Default,,0000,0000,0000,,Bu halda üçbucağın sahəsi\Nr vur p-yə, yəni radius vur Dialogue: 0,0:05:22.76,0:05:24.60,Default,,0000,0000,0000,,yarım perimetrə bərabər olacaq. Dialogue: 0,0:05:24.60,0:05:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu da perimetr böl 2 mənasına gəlir. Dialogue: 0,0:05:27.00,0:05:28.75,Default,,0000,0000,0000,,Amma mən şəxsən\Nbu şəkildə yazmağı Dialogue: 0,0:05:28.75,0:05:31.06,Default,,0000,0000,0000,,sevirəm, çünki burada\NP perimetri xatırladır. Dialogue: 0,0:05:31.06,0:05:33.43,Default,,0000,0000,0000,,Belə daha faydalıdır,\Nçünki sizə daxilə çəkilmiş Dialogue: 0,0:05:33.43,0:05:35.40,Default,,0000,0000,0000,,çevrənin radiusu və\Nperimetr verilsə, sahəni Dialogue: 0,0:05:35.40,0:05:36.64,Default,,0000,0000,0000,,asanlıqla tapa bilərsiniz. Dialogue: 0,0:05:36.64,0:05:38.68,Default,,0000,0000,0000,,Və ya üçbucağın\Nsahəsini və perimetrini Dialogue: 0,0:05:38.68,0:05:40.51,Default,,0000,0000,0000,,bilsəniz, radiusu\Ntapa bilərsiniz. Dialogue: 0,0:05:40.51,0:05:42.63,Default,,0000,0000,0000,,Yəni sizə bu üç dəyərdən\Nikisi verilsə, Dialogue: 0,0:05:42.63,0:05:44.14,Default,,0000,0000,0000,,üçüncünü müəyyən\Nedə bilərsiniz. Dialogue: 0,0:05:44.14,0:05:47.94,Default,,0000,0000,0000,,Məsələn, buradakı düzbucaqlı\Nüçbucaq kimi Dialogue: 0,0:05:47.94,0:05:50.75,Default,,0000,0000,0000,,bir üçbucaq düşünün. Dialogue: 0,0:05:50.75,0:05:55.24,Default,,0000,0000,0000,,Bilirik ki, üçbucağın tərəflərinin\Nuzunluğu 3, 4, 5 nisbətindədirsə, Dialogue: 0,0:05:55.24,0:05:56.61,Default,,0000,0000,0000,,bu üçbucaq düzbucaqlıdır. Dialogue: 0,0:05:56.61,0:05:58.67,Default,,0000,0000,0000,,Bu, Pifaqor teoreminə əsaslanır. Dialogue: 0,0:05:58.67,0:06:00.09,Default,,0000,0000,0000,,Bu üçbucağın\Ndaxilinə çəkilmiş Dialogue: 0,0:06:00.09,0:06:03.42,Default,,0000,0000,0000,,çevrənin radiusunu\Nnecə tapa bilərik? Dialogue: 0,0:06:03.42,0:06:05.63,Default,,0000,0000,0000,,Çox asanlıqla. Dialogue: 0,0:06:05.63,0:06:07.00,Default,,0000,0000,0000,,Düzbucaqlı olduğunu bilirik. Dialogue: 0,0:06:07.00,0:06:09.80,Default,,0000,0000,0000,,3-ün kvadratı üstəgəl 4-ün kvadratı\Nbərabərdir 5-in kvadratına. Dialogue: 0,0:06:09.80,0:06:16.37,Default,,0000,0000,0000,,Ona görə də, bu üçbucağın sahəsi\Nbərabər olacaq 3 vur 4 vur 1/2-ə. Dialogue: 0,0:06:16.37,0:06:19.04,Default,,0000,0000,0000,,3 vur 4 vur 1/2-dən\N6 əldə edirik. Dialogue: 0,0:06:19.04,0:06:21.17,Default,,0000,0000,0000,,Üçbucağın perimetri isə\Nbərabər olacaq Dialogue: 0,0:06:21.17,0:06:26.69,Default,,0000,0000,0000,,3 üstəgəl 4 üstəgəl 5, yəni 12-yə. Dialogue: 0,0:06:26.69,0:06:29.67,Default,,0000,0000,0000,,Sahəni də artıq tapmışdıq. Dialogue: 0,0:06:29.67,0:06:35.72,Default,,0000,0000,0000,,Sahə bərabərdir 1/2 vur\Ndaxilə çəkilmiş çevrənin radiusu Dialogue: 0,0:06:35.72,0:06:37.51,Default,,0000,0000,0000,,vur perimetr. Dialogue: 0,0:06:37.51,0:06:42.77,Default,,0000,0000,0000,,Beləliklə, 12 bərabərdir\N1/2 vur radius Dialogue: 0,0:06:42.77,0:06:44.75,Default,,0000,0000,0000,,vur perimetr. Dialogue: 0,0:06:44.75,0:06:46.75,Default,,0000,0000,0000,,Yox, bağışlayın,\Nsahəmiz 6 idi. Dialogue: 0,0:06:46.75,0:06:47.72,Default,,0000,0000,0000,,Yenidən yazaq. Dialogue: 0,0:06:47.72,0:06:49.62,Default,,0000,0000,0000,,Sahə, yəni 6 Dialogue: 0,0:06:49.62,0:06:55.20,Default,,0000,0000,0000,,bərabərdir 1/2 vur\Nradius vur 12. Dialogue: 0,0:06:55.20,0:06:58.17,Default,,0000,0000,0000,,1/2 vur 12 6 edir. Dialogue: 0,0:06:58.17,0:07:00.31,Default,,0000,0000,0000,,Buradan da 6\Nbərabərdir 6 r alırıq. Dialogue: 0,0:07:00.31,0:07:03.56,Default,,0000,0000,0000,,Hər iki tərəfi də 6-ya bölsək,\Nr bərabərdir 1 əldə edərik. Dialogue: 0,0:07:03.56,0:07:06.44,Default,,0000,0000,0000,,Deməli, bu üçbucağın\Ndaxilinə çəkimiş Dialogue: 0,0:07:06.44,0:07:08.12,Default,,0000,0000,0000,,çevrənin radiusu 1-ə bərabərdir. Dialogue: 0,0:07:08.12,0:07:11.24,Default,,0000,0000,0000,,Gəlin bunun bucaq\Ntənbölənlərini çəkək. Dialogue: 0,0:07:13.83,0:07:17.57,Default,,0000,0000,0000,,Tərəfləri 3, 4, 5 olan üçbucağın daxilinə\Nçəkilmiş çevrənin radiusu 1-dir. Dialogue: 0,0:07:17.57,0:07:19.98,Default,,0000,0000,0000,,Deməli, bu xətlərin uzunluğu Dialogue: 0,0:07:19.98,0:07:22.53,Default,,0000,0000,0000,,bərabərdir, yəni hər biri Dialogue: 0,0:07:22.53,0:07:28.29,Default,,0000,0000,0000,,1-dir.